Op den drempel van een nieuwen Buitenland SiVIER Stonden de patrijspoorten van de „Van der Wijck" open? Bijtijds uit de vlammen gered „Duitschland, de gemeen schappelijke vijand" Tramwegstaking te Tokio Het Van Vessern incident in de Eerste Kamer De Bilt seirt België gebonden aan het Volkerenbondshandvest Stakers door de politie uit fabriek verwijderd Radio cn muziek-auteursrecht Verkiezingskrakeel te Hilversum Maharadja's op Schiphol De mijnstakingen in Polen Vliegeniers in Spanje tegen elkaar uitgewisseld Schoolbrand in Tallin eischt elf dooden De Abessijnsche krijgsgevangenen Buitenlandsch diplomaat te Valencia vastgehouden? Japansche haringvloot door een typhoon geteisterd ONVERPOOSDE STRIJD TEGEN VALUTA-MOEILIJKHEDEN EN HANDELSBELEMMERINGEN DIENT GEVOERD TE WORDEN. Rede van Dr. Fentener van VHs- singen voor de Int. Kamer van Koophandel. De voorzitter van de internationale Kamer van Koophandel, Dr. Fentener van Vlissin- gen, heeft op zijn rondreis door Europa, Praag bezocht en aldaar op de jaarvergade ring van het Tsjechoslowaaksche Nationale Comité van de Int. K. v. K. de volgende toe spraak gehouden: Wij hebben het gevoel dat wij op den drempel staan van een nieuwen tijd. Zal hij goed of slecht zijn? Niemand kan het zeg gen. Met het woord „crisis" kan men in ieder geval den tegenwoordigen toestand van het economische leven niet meer ken schetsen. Dr. Fentener van Vlissingen. De leden van de internationale K. v. K. uit industrie en handel, uit het bank- en verkeerswezen en de het algemeen belang vertegenwoordigende organisaties zijn bijna allen tijdens de crisis trouw gebleven aan de internationale K. v. K. De landen, welke zich tot dusver afzijdig hielden van den arbeid van de internationale K. v. K., zooals Bulgarije, Turkije, Portugal of Letland zijn nu lid geworden. Het congres, dat wij over twee maanden in Berlijn zullen houden en waarop ik nog nader zal terugkomen, zal van de sterke levenskracht van onze Kamer getuigen, zooals het laatste congres te Pa rijs dit gedaan heeft. Nu zal men misschien te berde brengen, dat in het economische leven in 1037, verzwakt door een 6-jarigcn strijd tegen de crisis, en verdeeld in een bijna luchtdicht afgesloten cellen alleen zui vere deviezenmaatregelen passen. Is het zich losmaken van het protectionisme de bankschroef waarin het economische leven geklemd wordt niet een ijdele hoop? Moet niet iedere Staat op zichzelf bouwen? Men moet inderdaad erkennen, dat in vele landen de eerste overwinning op de crisis aan zuiver nationale hulpmiddelen is te danken geweest. En men geloofde niet zel den het spel definitief gewonnen te hebben, als de economische bedrijvigheid een lichte opwaartsche neiging vertoonde. Maar hoe verkeerd zou het zijn zich over te geven aan een te vroeg optimisme. Een strijd van allen tegen allen. De politiek van een tot het uiterste ge dreven autarkie bergt echter nog andere, veel grootere gevaren voor de wereld in zich, omdat zij tenslotte leidt tot een strijd van allen tegen allen. Het valt eigenlijk piet te bestrijden, dat, zooals Cordell Huil onlangs verklaarde, de oorzaak van de mees te politieke moeilijkheden gezocht moet worden in economische moeilijkheden. Men moet beseffen, dat ondanks de stij gende prijzen en de opleving van het zaken leven en ondanks het feit, dat vele debiteu ren hun verplichtingen weer gemakkelijk kunnen nakomen, en de algemeene koop kracht een stijging vertoont, toch nog veel in deze wereld niet in orde is. De herleving van de industrieele bedrijvigheid in een aantal landen heeft zich op een ongezonden kunst- matigen grondslag voltrokken, dik wijls staat deze opleving in onmid dellijk verband met de beangstigen de opleving in de bewapeningsin dustrie. Wij mogen in dit opzicht niet vergeten, dat de uitgaven voor bewapening sedert 1933 verdubbeld zijn. In de jaren 19341936 zijn zij gestegen van 5 tot 11 milliard dollar. Voor het jaar 1937 valt naar alle waarschijnlijkheid nog op een hooger bedrag te rekenen. Afgezien hiervan had de stijging van de productie ook in geen opzicht een overeen komstige toeneming van het internationale goederenverkeer tengevolge. In vele kringen wijst men met genoegdoening op het feit, dat de handel naar hoeveelheid in 1936 weer den stand van 1929 heeft genaderd. Men vergeet echter hierbij, dat de natuur lijke ontwikkeling van den wereldhandel door een min of meer regelmatige toene ming wordt gekenschetst. De tegenwoordige cijfers weerspiegelen daarentegen slechts de moeizame worsteling uit het dieptepunt van de crisis en vormen daardoor eigenlijk nauwelijks een reden tot bijzondere tevre denheid. De gedragslijn van de Int. Kamer van Koophandel. Op het gebied van de handelshelemmerin gen heeft de internationale K. v. K. steed" den koers gevolgd. Zij heeft aan haar denk beelden vastgehouden, zonder daarbij den zin voor de werkelijkheid te verliezen. De eisch, die de Kamer steeds heeft laten hoo- ren is: crediteurlanden moeten een pas sieve handelsbalans hebben. Dit komt aan de andere zijde overeen met de noodzake lijkheid van een actieve handelsbalans voor de debiteurlanden, een omstandigheid, die juist voor Zuidoost-Europa van bijzondere beteekenis is, waar het schuldenvraagstuk tot moeilijkheden heeft geleid, welke niet al tijd in hun vollen omvang zijn begrepen. „Indien heden het streven valt waar te nemen, deze miskende grondwaarheid niet. slechts „intellectueel", doch ook practisch op te vatten, dan is het te danken aan de actie van de internationale Kamer van Koophandel". Op het gebied van de valutapolitiek schijnt met betrekking tot de toekomstige ontwik keling nog volkomen onzekerheid te heer- schen. Niettegenstaande de onbetwistbare vorderingen, welke door het sluiten van het veelbelovende driehoeksaccoord werden ge maakt, aarzelen de staten nog altijd over eenkomsten aan te gaan, waardoor de we derinstelling van een gemeenschappelijke waardemeter en de zekerheid voor het inter nationale handelsverkeer zouden kunnen worden gewaarborgd. Naar onze meening kan van een algemee ne en definitieve stabilisatie der valuta's heden en zelfs in de naaste toekomst nog geen sprake zijn, hoewel men in een aantal landen begint in te zien, dat de handhaving van deze onzekerheid een groot gevaar voor de toekomst beteekent. Voortzetting van de behandeling voor den Raad van de scheep vaart. De Raad voor de Scheepvaart heeft gis teren het onderzoek naar de ramp, welke het s.s. „Van der Wyck" getroffen heeft, voortgezet. De derde stuurman van de „Van der Wyck" komt voor. Hij verhaalt, dat het openzetten van patrijspoorten van liet tus- schendek geschiedde op last van den twee den stuurman, toen te Boeleleng vruchten werden ingeladen. Tusschen Boeleleng en Soerabaja zeide de eerste stuurman tot den getuige- „Denk er om, de poorten moeten gesloten worden bij toenemenden wind en zee'. Getuige verklaart verder, dat bij het ver trek uit Soerabaja het schip practisch recht lag. Even voor het vertrek werd getuige door den gezagvoerder naar de brug geroe pen om wacht te doen. Zoodoende heeft hij eigenlijk de ruimen in den steek moeten laten. Het sluiten is dan ook door anderen geschied Toen getuige des nachts wakker ge maakt werd, kreeg hij order, den marconist te waarschuwen, het S.O.S.-sein te geven. Getuige trof den marconist in zijn hut aan, reeds bezig S.O.S.-seinen te geven. Daarna kreeg getuige orders voor liet verlaten van het schip. De voorzitter: „Is in al dien tijd bij u geen gedachte opgekomen aan de openstaande poortjes?" Getuige antwoordt daarop positief: „Neen". De heer Hermse, eerste stuurman van de „Van der Wijck", deelde mede, dat hij aan vankelijk aan den kraanmachinist aan den wal gezegd had dat hij het ijzer, dat op 't dek geladen was, niet kon meenemen we gens de afmetingen. Op aandringen wijl men er te Pladjoe op wachtte stemde de betrokkene er in toe, de platen als dek lading mee te doen nemen. Getuige Baladjo, een mandoer die reeds tien jaar bij de K.P.M. in dienst is, ver klaart, in Boeleleng van den eersten stuur man order te hebben gekregen, op de pa trijspoorten van ruim 2 te letten. Wanneer het water daardoor zou komen, moesten zij direct gesloten worden. Getuige had den in druk gehad, dat deze order slechts tot Soe rabaja gold; hij wist niet, dat de poorten na het Vertrek' uit Soerabaja nog steeds open stonden. Nadat nog eenige getuigen waren ge hoord, werd de verdere behandeling van deze zaak uitgesteld tot een nader te bepa len dag. Brand in woonhuis te Tilburg. Gisterenavond omstreeks negen uur is brand uitgebroken in perceel Jan Pieters zoon Coenstraat hoek RingbaanOost te Tilburg, bewoond door de familie van der Griend. Het vuur is ontstaan doordat een branden de petroleumkachel in de woonkamer om viel. Mevrouw van der Griend, die zich al leen in de kamer bevond, trachtte het vuur te blusschen, hetgeen haar evenwel niet lukte. Er ontwikkelde zich veel rook, welke langs de trap naar boven trok, waar zich de dienstbode bevond. Deze geraakte geheel van streek en wilde door het raam naar buiten springen. Voorbijgangers wisten haar te kalmeeren. Zij liet zich toen langs den muur naar be neden glijden. Mevrouw van der Griend was inmiddels naar boven gegaan om haar kin deren te halen en zich met deze langs hef platte dak in veiligheid te stellen. De brand weer, die kort na het uitbreken van den brand arriveerde, verschafte zich, via het platte dak toegang tot het perceel. Een der brandwachts, die zijn rookmasker verloor bij het naar binnen gaan, viel door den rook bewusteloos neer. Nadat een ruit was ingeslagen was de man spoedig hersteld. De brandweer had niet veel moeite met het vuur en slaagde erin den brand te beperken tot de woonkamer. Deze brandde geheel jjit. Verzekering dekt de schade. Loonconflict te Vriezenveen. Gistermiddag werd de hulp van den bur gemeester als hoofd van de politie te Vrie zenveen ingeroepen door den directeur der afdeeling weverij van de fabriek der firma Jansen en Tilanus, daar een 18-tal jeiigdige werklieden, na aanzegging van de directie, de fabriek niet wcnschten te verlaten. Het conflict moet worden gezocht over een loon regeling. Bedoelde werklieden, die reeds en kele jaren in de fabriek werkzaam zijn en loonen verdienen van ruim vier en vijf gul den per week, hadden om Ioonsverhooging gevraagd en in verband daarmede een on derhoud met de directie verzocht, hetgeen niet werd toegestaan, terwijl hun verder te kennen zou zijn gegeven, dat op verhooging niet moest worden gerekend. De burgemeester dezer gemeente, de heer A. P. F. A. J. Albarda, heeft zich persoon lijk met politie en marechaussee naar de fabriek begeven, waarop de betrokken werk lieden ,op aanzegging der directie onmiddel lijk het fabrieksterrein verlieten. De strijd tusschen A.V.R.O., K.R.O. en V.A.R.A. met Buma ten gunste van Buma beslecht. Waarschijnlijk groote schade voor de omroepvereenigingen. Gisteren heeft het Amsterdamsch ge rechtshof arrest gewezen in het civiele ge ding tusschen het Buma (Bureau voor Mu- ziekauteursrechten) en de Radio-Omroepver- eenigingen A.V.R.O., K.R.O. en V.A.R.A. Buma eischt betalingen voor de uitzen dingen van muziekwerken van bij dit bu reau aangesloten componisten. Een regeling is nog steeds niet getroffen en het Buma verbood reeds in 1934 muziekwerken van haar repertoire uit te zenden zoolang geen contract was afgesloten en toen hieraan geen gevolg werd gegeven, vroeg het bureau den rechter in dit verbodsrecht te worden beschermd. De rechtbank te Amsterdam heeft de vor deringen ontzegd, doch Buma appelleerde van dit vonnis. Het Hof dacht over deze zaak anders en heeft gisteren Buma in het gelijk gesteld. Een verbod werd uitgesproken voor de radiovereenigingen om, zoolang zij daartoe geen toestemming hebben verkregen van Bu ma het repertoire van dat bureau uit te zenden met oplegigng van een dwangsom van f 400 per dag voor het geval dit verbod Zou worden overtreden. Voorts werden de omroepvereenigingen elk in de kosten van het proces veroordeeld, begroot op f400. De knuppel kwam er aan te pas. Gisterenmiddag om twee uur ontstond te Hilversum een vechtpartij tusschen S. S. en R. V., beiden bewoners van de Chrysanten straat aldaar. Aanleiding tot de ruzie was een verkie zingsplakkaat, dat V. in zijn tuin had ge plaatst. De twist liep zoo hoog, dat R. V. zijn tegenstander mot. een knuppel te lijf ging en hem bloedend aan het achterhoofd verwondde. S. moest zich onder behandeling van een geneesheer .stellen. Tegen V. maakte de politie proces-verbaal op wegens mishandeling. Op weg naar de kroningsfeesten. De „Djalak", die gistermiddag omstreeks half vier op Schiphol landde, had twee Ma- haradja's aan boord die op weg waren naar Londen om daar de kroningsfeesten bij te wonen. Het waren de Maharadja's van Jodhpoer, die vergezeld was van zijn echt- genoote, de Maharini. en de Maharadja van Jaipoer. Het gevolg bestond uit vier heeren. Na getankt te hebben is de „Djalak" om vier uur naar Londen gestart. Beroep op de arbeiders om slechts in uiterste noodzaak tot staking over te gaan. In verband met de veelvuldigheid van de conflicten, die ontstaan op grond van loon eisehen, heeft de vakbond van mijnwerkers, een organisatie, die in nauw contact staat met de regeering, een dringend beroep ge daan op zijn leden niet tot staking over te gaan alvorens alle wettige middelen te hebben uitgeput en alvorens te hebben on derhandeld met de betrokken diensten. De bond verklaart, dat hij geen belangstel ling zal toonen voor stakingen, die zonder toestemming worden afgekondigd en die vaak veroorzaakt worden door onverant woordelijke elementen. Een Duitsch blad over de a.s. reis van Eden naar Brussel. Naar aanleiding van de a.s. reis van Eden naar Brussel bespreekt de militaire schrijver luitenant-generaal B. D. von Metzsch in het Berliner Tageblatt de kwes tie „Generale stafbesprekingen en neutrali teit". Bij generale-stafbesprekingen, zoo ver klaart de schrijver, moet sprake zijn van een gemeenschappelijke vijand. Uitgaande van de veronderstelling, dat Duitschland als de gemeenschappelijke vijand wordt be schouwd, zegt hij verder: de overeenkom sten tusschen de generale staven zouden weliswaar slechts tijdelijk de leemte moeten vullen, die door het einde van het Locarno- verdrag is ontstaan, doch in feite zouden zij voor onafzienharen tijd den weg tot re delijke nabuurschaps'betrekkingen met Duitschland versperren of op zijn minst be moeilijken, want niemand weet wanneer een nieuw westelijk pact in de plaats van het Locarno-verdrag zal komen. Plet Fransche adviesjacht Aisne, is, ko mende uit Bilbao, gisterenavond te St. Jean de Luz aangekomen. Aan boord bevonden zich 70 vluchtelingen en de Duitsche vlie ger Friedrich Schmidt, die in Januari aan het front van Biscave was gevangen geno men toen hij met zijn valscherm daalde uit het door hem verlaten bombardements vliegtuig. Om acht uur gisterenavond werd Schmidt in vrijheid gesteld, evenals de Fransche vlieger Polletier, die op 15 October aan boord van de Galerne door de opstandelin gen werd gevangen genomen. Beide vlie gers werden tegen elkander uitgewisseld. Plet, aantal dooden bij een schoolbrand in Killinginoeme aan de Estlandsch—Letland- sche grens is gestegen tot elf, doordat zeven zwaargewonden zijn bezwaken. Bovendien ziin nog negen kinderen zoo ernstig ge wond, dat geen hoop op levensbehoud be staat. De onderwijsautoriteiten hebben besloten voorloopig het vertoonen van films in scho len te verbieden. Het rijdende personeel van de gemeente tram te Tokio, dat een Ioonsverhooging van twintig procent eischt, is voornemens heden bij het aanbreken van den d^ig in staking te gaan. De leiders der stakingsbeweging houden zich schuil om niet in hechtenis te worden genomen. N.S.B.-afgevaartligde heeft we gens beleediging een klacht inge diend tegen den Voorzitter der Eerste Kamer. Zooals wij deze week meldden, ontving het Eerste Kamerlid, Mr. A. .1. v. Vessem, heftige critiek leverend op eenige artikelen van Henri Polak, een terechtwijzing van den Voorzitter der Eerste Kamer,, Mr. De Vos van Steenwijk, in den volgenden vorm: „Mijnheer, U is hier in fatsoenlijk gezel schap". De Voorzitter legde den nadruk op het woordje „hier". Omtrent deze kwestie weet de N. R. Crt. nog het volgende te vertellen: Nadat de voorzitter op Woensdag 7 April mr. Van Vessem tot de orde had geroepen, is deze, volgens de N. R. Crt., Donderdag ochtend 8 April vóór den aanvang der ver gadering hij hem gekomen met twee arti kelen, die de heer Polak in „Het Volk" had geplaatst, artikelen die naar de meening van den heer Van Vessem grievend waren voor Hitier. De president heeft hierop geantwoord, dat de heer Van Vessem deze artikelen in cou ranten, tijdschriften, brochures, enz., zoo krachtig kan bestrijden als hem zelf lustte, maar dat hij niet in de Kamervergadering een medelid mocht toevoegen: „Op de laag ste wijze te hebben gehandeld." Na de vergadering van 8 April heeft mr. Van Vessem den voorzitter opnieuw om 'n onderhoud verzocht. Raron De Vos van Steenwijk ontving den nationaal-socialistischen senator in zijn ka binet en vroeg hem wat er van zijn dienst was. Op vrij heftigen toon riep deze laatste den president ter verantwoording wegens het, feit, dat de voorzitter, overeenkomstig den door hem gelegden nadruk, in het steno gram het woordje hier cursief had laten drukken. Op de vraag of dit beteekende dat mr' Y.fn Vessem „gewoonlijk" niet in fat soenlijk gezelschap verkeerde, antwoordde de voorzitter, dat hij als president aan geen enkel lid rekenschap verschuldigd was voor hetgeen hij in openbare vergadering had ge zegd. Zijn verplichting tot, verantwoording lag elders. Waarop de heer Van Vessem nog heftiger riposteerde, dat hij dan, mede na mens den heer De Marchant et d'Ansem- bourg protesteerde. De voorzitter, die nooit beweerd had wat mr Van Vessem hem thans in den mond trachtte te leggen, maar die discussie daar over om bovenvermelde redenen uitgesloten achtte, stond op, constateerde dat het pro test hem volkomen onverschillig liet en verzocht mr. Van Vessem zijn kabinet te verlaten. Deze gaf daarop ten antwoord. nat hij zou heengaan wanneer het hem lustte. „Dan zal ik u er laten uitzetten," ver klaarde de voorzitter, waarop de heer Van Vessem vertrok. Den avond van denzelfden dag ontving de voorzitter van de Eerste Kamer een tele gram van den volgenden inhoud: „Ondergeteekende. mr. A. J. van Vessem, lid van de Eerste Kamer der Staten-Gene- raal, geeft den voorzitter dier Kamer tot Zaterdag a.s., des namiddags tien uur, gele genheid voor zijn ongepast optreden 'tegen over hem van hedenmiddag zijn veront schuldiging aan te bieden. Mr. Van Vessem" Het behoeft, zegt het blad, geen verwon dering te wekken, dat de voorzitter op dit telegram niet heeft geantwoord. Bovenstaande is voor mr. van Vessem aanleiding geweest hij den officier van Jus titie te 's-Gravenhage zijn klacht in te die nen tegen den voorzitter der Eerste Kamer wegens beleediging. Verwachting: meest matige wind lijke richtingen, half tot z\v. uit weinig of geen regen, iets bewolkj zachter. 1 Verdere vooruitzichten: opklarend zacht. Hierboven BAROMETERSTANHEDENMORGEN 8 UUR: 769. Het dunne pijltje geeft den vorigen stand aan Vragen in het Lagerhuis, In het Britsche lagerhuis heeft de Liberale afgevaardigde Mander, Lord Cranborne de vraag gesteld of hij de verzekering kon ge. ven, dat geen der wijzigingen, die men der het oog ziet ten aanzien van het nieutvt statuut van België, afbreuk zou doen aan de Belgische verplichtingen jegens den Volken bond. De onderstaatssecretaris verwees allereerst naar zijn verklaring van 15 Maart, toen lij gezegd had, dat hij geen kennis droeg van een laten varen van Volkenbondsverplicl- tingen door een der ondertcekenaars vat I.ocarno. Voorts verklaarde hij: „Zoolang België lid is van den Volkenbond, is het ge bonden door de verplichtingen volgens hu handvest. Dergelijke verplichtingen kun», niet gewijzigd worden, noch door Belgiï alleen, noch langs den weg van overeenstem ming tusschen de Britsche en de Belgisch regeering." Menschelijker behandeling verzocht. Verscheidene parlementsleden en de te kens van Canterbury, Rochester en Win chester hebben een verzoekschrift ge»' den aan den secretaris-generaal van tel Volkenbond. Avenol. waarin verzocht wordt, dat de Bond pressie uitoefent op de Itali- aansche regeering om de Abessijnsche krijsgevangenen meer „menschelijk" te te, handelen. Afschriften van dit verzoekschrift zijn ge zonden naar den Koning van Engeland, den Hertog van Glouchester. den minister president, de Aartsbisschoppen van York en Canterbury en aan de ministers van bui- tenlandsche zaken van alle staten, letea van den Volkenbond. Hij zou in het bezit zijn fleweef van documenten bestemd voor opstandelingen. Volgens een bericht van het Spaanse!-® persbureau uit Parijs heeft een bu«e» landsch diplomaat, die van smokkelarij v dacht werd, zijn bagage op het vliegveld Valencia moeten laten onderzoeken. De douane-anjbtenaren aldus dit ben vonden tientallen millioenen pesetas, mede documenten van zeer compi'onntee karakter, die, naar men vermoedt, voor opstandelingen bestemd waren. ,ftt De diplomaat mocht Valencia niet ven en moest zich ter beschikking van de au teiten houden. 47 dooden, 57 verm'ste De Japansche haringvloot is door een j-'vy oapaaauic iiaini^viuuv phoon geteisterd, terwijl zij aan hei v was in de zee van Ochotsk aan de kust van Sachalin. 47 Visschcrs zijn vff. leven gekomen, terwijl 57 nog worc mist. Men vreest dat nog meerderen leven zijn gekomen. DE TURKSCHE JEUGD ONTVANGT MILITAIRE OPLEIDING. Afatui'b' Onder den naam „Verhond van en jonge menschep" zullen alle -lon?1(- pn -l meisjes in Turkije, die tusschen jn jaar oud zijn, ondergebracht woi vp01-i>e- clubs, waar zij een lichamelijke en reidende militaire opleiding zul „„peri^ gen. Deze clubs zuilen door de ,;ill(j,hoi>' worden opgericht en voor de in'uiig®" ding ervan zijn aanzienlijke bedrag sj(|ciit trokken. „De jeugd, aldus heeft v9n Ataturk verklaard, is de steimP1 het nieuwe Turkije en zij zijn de .van het republikeinsche regime.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 2