dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
De gewijzigde Belgische
politiek
Scherpe Duitsche perscampagne
tegen de Kerk
Oostenrijk buiten het
Duitsrii-ltaliaansche blok
België zal geen militaire
accoorden meer sluiten
Meer dan duizend
geestelijken in staat
van beschuldiging
Buiienlandsch
Nederlandsch schip door
een vliegtuig aangevallen
Dienst der Zuiderzeewerken
De politieke activiteit
Rome-Berlijn
Overzicht
V R IJ D A G
30 APRIL 1937
65 e JAARG. No. 7989
Minister Spaak over
den nieuwen Status
Vorstelijk geschenk aan
New-York
voortaan onder Rijkswaterstaat
De as Rome-Berlijn
versterkt?
Bommenwerpers botsen
HE LDERSCHE COURANT
UITGAVE. N.V. DRUKKE.RIJ E-N UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
H. K. H. PRINSES JULIANA VIERT VANDAAG HAAR 28STEN VERJAARDAG.
H.M. de Koningin is gisterenmiddag, vergezeld van 'een hofdame, ten paleize
Soestdijk gearriveerd, ter viering van de verjaardag van Haar Dochter. De
Koningin werd verwelkomd door Prinses Juliana en Prins Bernhard. Naar
wi] uit welingelichte bron vernamen, zal de Koningin eenige dagen ten paleize
Soestdijk verblijven.
De Belgische minister van buitenlandsche
zaken, Spaak, heeft in de Kamer van Afge
vaardigden een verklaring afgelegd, waai'in
Lij o.m. het volgende zeide:
België heeft geen direct belang buiten zijn
grenzen; het vraagt niets anders dan den
vrede. België is sedert eeuwen het slagveld,
van Europa, zijn rol is, alle invalswegen af
te sluiten en dit slagveld met zoodanige ver
dedigingsmaatregelen uit te rusten, dat ook
de stoutmoedigsten de gedachte laten varen
daarop door te dringen. Dit is de reden dat
onze militaire politiek nauw verbonden is
met onze buitenlandsche politiek, wij willen
samenwerken tot de organisatie van den col
lectieven vrede. Daarom blijven wij trouw
aan den Volkenbond en brengen wij hem
onze loyale medewerking.
Frankrijk en Engeland hebben kennis ge
nomen van onzen wil de Belgische lands
verdediging te verzekeren en van dezen
trouw aan den Volkenbond. Op grond van
Let feit, dat onze politiek aldus gedefinieerd
is. Lebben Frankrijk en Engeland ons losge
maakt van onze uit 't Verdrag van Locarno
voortvloeiende verplichtingen, terwijl zu hun
waarborgen jegens ons handhaven. Er is
slechts één hypothese, waaronder wij tot een
oorlog gebracht zouden kunnen worden en
die ons allen vereenigd zou vinden: de ver
dediging van ons aangevallen gebied.
Wanneer wij op een goeden dag, gebruis
makend van onze vrijheid, onze politiek
wijzigden, zouden Frankrijk en Engeland
met recht, ons hun garantie kunnen ontne
men.
Wat de Belgische Interpretatie van
artikel 16 van 't Volkenbondshand
vest aangaat, verklaarde Spaak:
..Ik ben van meening, dat het aan
de assemblée te Genève zelve is deze
interpretatie vast te leggen. De Bel
gische regeering moet echter, in na
volging van het voorbeeld van den
Nederlandschen Minister van Bui
tenlandsche Zaken, jhr. De Graeff,
verklaren wanneer en hoe naar zijn
meening dit artikel kan optreden
ten aanzien van wat er het belang
rijkst en delicaatst van is: 't recht
van passage. De Belgische regee
ring stelt twee voorwaarden aan de
uitoefening van dit recht:
1. Onder geen enkele omstandigheid kan
België zonder zijn toestemming de verplich
ting worden opgelegd troepen door te laten.
2. Dit recht kan slechts worden toege
kend. wanneer het om een gemeenschappe
lijke actie gaat. Zeker, onder gemeenschap
pelijke actie verstaan wij niet, dat alle le
den van den Volkenbond er aan deelnemen.
Wel echter is vereischt het deelnemen on
zer naburen.
Wat de overeenkomst der generale sta
ven betreft, verklaarde Spaak nog:
De Fransch-Britsche verklaring sluit
voor ons het tijdvak der militaire accoor
den. Voor België kan nog slechts een hypo
these van een oorlog onder oogen gezien
worden: de verdediging van zijn grondge
bied. Dit aldus vereenvoudigde probleem
is een technisch vraagstuk. Wii blijven vrij
dit technische vraagstuk op te lossen in alle
onafhankelijkheid. Wij aanvaarden geen en
kele belemmering van niets, dat gedaan
moet worden voor de landsverdediging bin
nen dit kader."
De bankier Jules Bache, een milliardair
van Fransche afkomst te New York, heeft
zijn woning en collectie kunstwerken aan
den Staat New York geschonken. Het huis
zal worden ingericht als openbaar Museum
De totale waarde van dit geschenk wordt
op twintig millioen dollar geschat.
De collectie Bache omvat schilderijen van
beroemde meesters, o.a. Rembrandt, Rafael,
Titiaan, Velasquez, Boticelli, Van Dyck, Du-
rer, Holbein, Boucher, Fragonard en Wat
eau. Bache zelf is gisteren met de „Nor-
mandie" naar Europa vertrokken.
De Duitsche regeering is voornemens
de processen wegens zedendelicten
tegen geestelijken door middel van
de radiozenders te verspreiden.
De ochtendbladen, die melding ma
ken van dit plan van propaganda
tegen de kerk, noemen een aantal
van deze processen. De actie in de
pers tegen de kerk is feller dan ooit.
De „Voelkische Beobachter" schrijft:
„Rukt de sexueele misdadigers de
maskers af" Het blad verheelt niet,
dat het de bedoeling is van de lei
ders om door middel van deze pro
cessen druk uit te oefenen op het
Vatikaan.
De argumentatie van de „Voelkische Beo
bachter" wordt door alle bladen overgeno
men. Men wijst er op,-dat zoo groot moge
lijke publiciteit moet worden gegeven aan
de processen, welke binnenkort zullen be
ginnen tegen meer dan duizend leden van
de kerk, die in staat van beschuldiging zijn
gesteld.
Deze houding van de pers doet veronder
stellen, dat de Duitsche autoriteiten voorne
mens zijn binnenkort een reeks nieuwe
maatregelen te nemen tegen de katholieke
geestelijkheid, voornamelijk op onderwijsge
bied.
Over het proces tegen Kapelaan Rossaint,
die zooals men weet, wegens hoogverraad
veroordeeld is, geven de Duitsche bladen
uitvoerige commentaren, waarbij soms zeer
scherpe verwijten en beschuldigingen wor
den geuit..
De Voelkische Beobachter schrijft volgens
het Duitsche Nieuwsbureau: „Het proces-
Rossaint heeft weer eens aangetoond, dat
het de hoogste plicht is in den staat ten
strengste toe te zien op de opvoeding van de
jeugd en dat deze opvoeding nooit aan der
gelijke handen kan en mag worden overge
laten. Dit pi'oces heeft getoond, dat vreemde
elementen en machten een hand in het spel
hadden, waaraan door het volksgerechtshof
een einde is gemaakt, het bolsjewisme, ver
tegenwoordigd door Joden en eervergeten
verraders, de katholieke actie door een pries
ter die zijn ambt misbruikte tot stelselma
tige vergiftiging van de jeugd."
De Essener National Ztg. is van meening,
dat het bij een voortzetting van de stelsel
matige pogingen tot loochening van de be
trokken katholieke kringen wel eens noodig
zou blijken door verspreiding door de radio
het onverkorte geding van eenige bijzonder
sprekende gevallen van overtreding van al
le wetsbepalingen en moreele begrippen,
het Duitsche volk te laten zien, dat de
kloosters en de katholieke opvoedingsin
richtingen. waarvoor de Encycliek van den
Paus onkomt als dragers van de gedachte
van de confessioneele school, inderdaad
zijn ontaard in oorden van de ergste zonde.
Wanneer men voorts mocht wil
len beweren, dat men met enkele
op zichzelf staande gevalen te doen
heeft, kunnen wij daarop antwoor
den, dat de huidige reeks proces
sen nog maar een inleiding vormt.
Katholieke ouders hebben zich bij
honderden genoopt gezien de he
se1 ning van den staat in te roe
pen tegen het misbruik van hun
kinderen, ter bevrediging van de ont
aardste lusten van geestelijke opvoe
ders. Er bevinden zich in de Duit
sche gevangenis nog meer dan dui
zend leden van de katholieke gees
telijkheid, die onder ernstige verden
king staan van de grootste overtre-
din~m. Men kan daarom rekenen
op verscheidene honderden proces
sen.
Havas merkt nog op. dat de actie in de
pers tegen de kerk feller is dan ooit en
zegt, dat de Völkische Beobachter niet ver
heelt. dat het de bedoeling is van de lei
ders om zich van zekere processen inzake
overtredingen van het gemeene recht te be
dienen om druk uit te oefenen op het Vati-
caan.
Uiteenzetting van Guido Schmidt
in commissie van buitenlandsche
zaken.
Guido Schmidt heeft in de commissie van
buitenlandsche zaken van den Oostenrijk-
schen bondsdag een uiteenzetting gegeven
van het onderhoud te Venetië.
Ondanks de omzichtigheid, waarmede 't
communiqué over deze vertrouwelijke zit
ting is opgesteld, blijkt er duidelijk uit, dat
Guido Schmidt, hoewel hij den wil van Oos
tenrijk bevestigde om trouw te blijven aan
de Italiaansche vriendschap en de bepalin
gen van de Oostenrijksch-Duitsche overeen
komst van 11 Juli 1936, eveneens heeft ge
wezen op de zorg der Oostenrijksche regee
ring de goede betrekkingen met alle mo
gendheden en met name van de buursta
ten te ontwikkelen en nauwer aan te halen.
Schmidt zette zelfs uiteen, dat juist op
het terrein der buitenlandsche politiek
Oostenrijk zich vooral bedacht zou betoonen
op hetgeen zijn economische positie zou
kunnen versterken en de oeconomische en
cultureele betrekkingen met het buitenland
zou kunnen begunstigen.
Schmidt herhaalde de woorden van
Schuschnigg, dat Oostenrijk 'n Oos
tenrijksche politiek voert overeen
komstig zijn eigen belangen en voor
het oogenblik en voor de toekomst
de vormen van ieder soort blok van
de hand wijst.
Indien men dus goed begrijpt, aldus Ha
vas, zijn het deze gezaghebbende verkla
ringen en realistische overwegingen van
het oeconomisch belang, welke de buiten
landsche politiek van Oostenrijk bepalen en
geen kwesties van „as of ideoiogie."
De commissie keurde met applaus de ver
klaringen van Schmidt goed. De burgemees
ter van Weenen, Schmitz, wees er nadruk
kelijk op, dat de commissie volledig accoord
gaat met de verklaringen van den Staats
secretaris.
ONTVLUCHTINGSPOGING UIT AMERI-
KAANSCHE GEVANGENIS.
Op het oogenblik, dat een vrachtauto waar
in vier gedetineerden zich hadden verbor
gen, de poort van de gevangenis te Mounds-
ville (West-Virginië V.S.) wilde uitrijden,
bemerkten bewakers deze poging tot ont
vluchten. Zij openden het vuur uit machine
geweren. Drie gevangenen werden gedood,
terwijl de vierde ernstig werd gewond.
Daar hij een complot vreesde, heeft de di
recteur alle 800 gevangenen in de cellen la
ten opsluiten.
Het Nederlandsche s.s. „Fauna", behooren-
de aan de Kon. Ned. Stoombootmij., heeft gis
termorgen, na als haar positie te hebben op
gegeven 7 gr. 18 min. n.b. en 0 gr. 28 min.
w.l.t draadl. SOS.-seinen uitgezonden en me
degedeeld, dat het door een vliegtuig werd
aangevallen. Toen even later vragen gestéld
werden, antwoordde het schip, dat het niet
getroffen was en zijn reis voortzette.
Nadere berichten omtrent de feiten, waar
van het telegram melding maakte, zijn tot
heden nog niet ontvangen.
Ir. de Blocq van Kuffeler
de leiding belast.
met
Op 1 Mei treedt de bij K. B. van 27 Febr.
gewijzigde inrichting van den dienst der
Zuiderzeewerken in werking. Hierbij is be
paald, dat de dienst der Zuiderzeewerken
wordt ondergebracht bij de directie van den
Rijkswaterstaat, en dat onder de leiding van
den directeur-generaal van den rijkswater
staat met de uitvoering van den dienst der
Zuiderzeewerken is belast een hoofdinge
nieur-directeur van den Rijkswaterstaat of
een hoofd-ingeriieur der Zuiderzeewerken,
Bij ministerieele beschikking is met laatst
bedoelde functie belast ir. V. J. R. de Blocq
van Kuffeler, tot dusverre waarnemend di
recteur-generaal van de Zuiderzeewerken.
Von Neurath naar Italië.
In een officieel communiqué wordt mede
gedeeld, dat de Duitsche minister van bui-
enlandsche zaken, Von Neurath op uitnoo-
\Tg-mf n3n de fascistische regeering op 3
-ei te Rome zal aankomen ter beantwoor
ding van het bezoek, dat minister Ciano in
net najaar van 1936 aan Duitschland heeft
gebracht.
4 on Neurath zal verscheidene dagen te
Rome blijven.
Von Blomberg niet naar Rome.
In welingelichte kringen te Berlijn wordt
^eiklaard, dat de Duitsche minister van
Be gemeenschappelijke politiek
tusschen Berlijn en Rome thans
een feit.
De vriendschap tusschen Berlijn en Rome
is van langer duur en steviger formaat, dan
aanvankelijk verwacht was. Het contact,
dat Duitsche regeerders met Italiaansche
leiders zoeken, wijst er op, dat men dingen
in het schild voert die de band tusschen
beide landen niet alleen zal verstevigen,
maar die hun gemeenschappelijke politiek
bevestigt.
Het is nu weer het bezoek van don
Duitschen minister-President, Göring
dat de aandacht gevestigd heeft op
de beide landen en het meest irri-
teerende van dit onderhoud is, dat
er geen enkel communiqué van ver
schenen is, waarmede de vervloekte
geheime diplomatie, weer haar in
trede gedaan heeft De zegen van den
Volkenbond is althans geweest, dat
men open kaart speelde en al heb
ben verschillende mogendheden zich
niet gehouden aan vastgestelde ver
dragen, men wist toch van elkaar
waaraan men toe was. Maar nu
zwijgen Göring en Mussolini over
het onderhoud dat ze gehad hebben
en laten de wereld, die toch reeds
zwanger is van wantrouwen, gissen.
't Gevolg zal zijn dat straks ook Enge
land en Frankrijk zoo zacht met el
kaar gaan fluisteren, dat hun onder
houd niet verder dan de vier muren
komt waar men met elkaar onder
handelt.
Het wantrouwen is de laatste jaren hand
oyer hand toegenomen, en door deze poli
tiek zal de toestand in de wereld nog meer
gespannen worden en wordt de kans op een
ontploffing nog weer grooter.
Het Hbl. schreef gisterenavond in een be
schouwing o.m.:
Er kan zeker niet de geringste twijfel
meer bestaan, of de gemeenschappelijke po
litiek tusschen Berlijn en Rome voor alle
internationale vraagstukken is thans een
feit, dat voor de toekomst consequenties
heeft. Het historische feit doet zich voor,
dat de loop van zaken een alliantie, die
vóór 1914 tusschen de beide groote mogend
heden samen met Oostenrijk-Hongarije heeft
bestaan en welke Italië op het kritieke oo
genblik heeft verloochend, doordat het zich
aan den kant van de Entente Cordiale
(Frankrijk en Engeland) schaarde, weder
vasten vorm krijgt. Voorloopig is er nog
sprake van een entente; men zou kunnen
meenen dat zij bezig is zich te ontwikkelen
tot een alliantie en dat Italië en Duitsch
land samen zoeken naar het herstel van de
oude Triple Alliantie, waarin de kleine sta
ten van Balkan en Centraal-Europa geza
menlijk de plaats moeten innemen van de
oude Oostenrijk-FIongaarsche dubbel-monar-
chie. Tsiechoslowakije blijft het uitgestoo-
ten stiefkind, dat democratisch besmet is.
De Entente Cordiale is practisch reeds, in
veel positieveren vorm dan in 1914, her
steld.
De veronderstelling wordt gemaakt dat
de beide heeren twee actueele problemen
behandeld hebben, die hun beiden bijzonder
ter harte gaan: Spanje en het grondstoffen-
probleem.
Wat betreft het grondstoffenprobleem,
beide landen ontwikkelen zich thans in
autarkischen geest, in het bijzonder wat hun
oorlogsindustrieën betreft, die zoeken naar
synthetische surrogaten.
Duitschland en Italië zijn, nu zij
samen om dezelfde politieke as wen
telen, ook militair-economisch op
elkaar aangewezen. Gertichten over
plannen voor een militair bondge
nootschap zijn trouwens in omloop
Er is sprake van uitwisseling van
eikaars synthetische grondstoffen-
vondsten.
Wederzijds brengen sedert kort Duitsche
industrieelen bezoeken aan Italië, Italiaan
sche aan Duitschland. Een economisch
bondgenootschap tusschen Berlijn en Rome
ligt in de lijn der ontwikkeling. Göring, de
leider van het Duitsche economisch vierja
renplan, is de aangewezen figuur om dit
vraagstuk met den Duce onder het oog te
zien.
Of te Rome al dan niet spijkers met kop
pen zijn geslagen, zal wel spoedig blijken,
als Gayda tenminste verlof tot spreken
krijgt.
Oorlog, Maarschalk Von Blomberg niet 9
Mei naar Rome zal gaan zooals van ver
scheidene zijden werd medegedeeld.
Maarschalk van Blomberg moet de Fueh-
rer vertegenwoordigen bij den Kroning van
Koning George VI te Londen op 12 Mei en
op het oogenblik is nog geen sprake van
een bezoek aan Rome.
Vijf dooden.
Gisterenmorgen zijn nabij Methwold, op de
gicns van Norfolk en Suffolk in Engeland,
twee bombardementsvliegtuigen tijdens een'
oefening in het bommenwerpen met elkaar
in botsing gekomen. Het eene toestel vloog
in brand, het andere viel zonder te branden
te pletter.
Er zijn .vijf xnenschenlevecs te betreur.en.