dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Stakers worden
ontwapend
De Russische
poolexpeditie
japan het land van
Hitte en Cyclonen
Gewapende trawlers met internationale bemanning
Frankrijk's volkslied
De Spaansche territoriale
onaantastbaarheid
Mutaties in het
Russische leger
UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
WOENSDAG
Rome en Berlijn weer spoedig terug in de Londensche commissie
Oneenigheid over de data der
Olympische spelen
Ernstige toestand in Cleveland
0^/EERBERICHT
DE BILT SEINT,
Geen incidenten te
Alexandrette
HELDERSCHE COURANT
9 JUNI 1937
65e JAARG. No. 8021
Het bslel der Non-interventie
Engelsche diplomatieke kringen
voorzien, dat binnenkort een overeen
stemming zal kunnen worden tot
stand gebracht tusschen de vier mo
gendheden die belast zijn met de con
trole ter zee aan de Spaansche kus
ten, gezien het algemeen gunstige ka
rakter der opmerkingen van Parijs,
Rome en Berlijn.
Deze kringen zijn van meening,
dat het nu mogelijk zal zijn te Lon
den over te gaan tot de redactie van
den tekst van een overeenkomst
welke zoo spoedig mogelijk door de
zorgen van de Britsche kanselarij
naar de beide partijen in het Spaan
sche conflict zal worden gezonden.
De formule welke de diplomaten der vier
mogendheden te Londen zullen moeten uit
werken zal op de drie punten waarop de
overeenkomst nu reeds in principe is bereikt,
betrekking hebben en wel:
1) Uitbreiding van het stelsel der veilig
heidszones in de Spaansche havens.
2) De verzekering, dat de autoriteiten van
Yalencia en Salamanca al het mogelijke zul
len doen om een herhaling te voorkomen
van incidenten zooals die met de Hardy of
de Deutschland.
3) Ingeval de voor de Spanjaarden aange
nomen maatregelen geen herhaling van der
gelijke incidenten zouden voorkomen, zou
een stelsel van overleg tusschen de vertegen
woordigers der vier mogendheden in het le
ven moeten worden geroepen om te beraden
over hetgeen zal moeten geschieden in ant
woord op iedere vijandige daad.
De niet-inmengingscommissie zal
van de genomen besluiten op de
hoogte worden gesteld zoodra de ant
woorden van Valencia en Salamanca
zullen zijn ontvangen, aangezien er,
aldus is men te Londen van meening,
geen reden is om er aan te twijfelen,
dat deze antwoorden niet gunstig
zouden zijn.
De commissie zou voorts verschillende
voorstellen kunnen bestudeeren, die reeds
zijn ingediend met het doel aan de con
trole een meer internationaal karakter te
geven, met nagjae door de vervanging van
een zeker aamal met deze controle belaste
oorlogsschepen door gewapende visschers-
schepen, aan boord waarvan internationale
waarnemers zouden kunnen plaats nemen.
Dit voorstel schijnt vooral te Londen een
gunstig onthaal te vinden.
Ook Delbos verwacht volledig
herstel der controle.
Gistermorgen is de ministerraad van
Frankrijk bijeengekomen, onder voorzitter
schap van Lebrun. De minister van buiten-
landsche zaken, Delbos, gaf een uiteenzet
ting van den internationalen toestand. Hij
stelde zijn collega's in kennis van den ar
beid van den Volkenbond en van de kiesche
en langdurige onderhandelingen, die na het
bombardement van de „Deutschland zijn
gevoerd. Het schijnt dat deze onderhandelin
gen binnenkort tot een resultaat zullen lei
den, waarbij Duitschland en Italië hun
plaats in de I^ondensche non-interventie
commissie weer zouden innemen. Delbos
bracht verder verslag uit van zijn reis naar
Brussel en van de gedachtenwisseling over
de plannen voer een westelijk veiligheids
verdrag.
Het antwoord van de Fransche regeering
op de vraag van de Britsche regeering in
zake de garanties aan de oorlogsbodems die
deelnemen aan de controle voor de Spaan-
Slechts de „Marseillaise" wordt
erkend.
In den Fransclien Senaat heeft Reibel (Re-
publikeinsche Unie) een interpellatie inge
diend over den eerbied voor de vlag en het
volkslied. Hij zeide o.a. dat op 7 April jl.
een galavoorstelling werd gegeven, die werd
bijgewoond door den minister-president en
twee ministers. Het orkest speelde achter
elkaar de „Marseillaise" en de „Internatio
nale", dit laatste lied werd toegejuicht. Rei
bel noemde het onverdragelijk, dat bij of-
ficieele gelegenheden de „Internationale"
weerklinkt, en de roode vlag wordt gehe-
schen.
Blum antwoordde, dat genoemde voorstel
ling werd gegeven door een volksvereeni-
ging. Hij zelf kwam na het begin en ver
trok voor het einde, hij was niet tegen
woordig toen het orkest de „Internationale
speelde. De minister-president verklaarde
verder, dat in Frankrijk slechts één vlag
bestaat, en wel de driekleur, en slechts één
volkslied, de „Marseillaise'. Politieke par
tijen zingen echter op het oogenblik zoowel
de „Marseillaise" als de „Internationale".
sche kust, is gisterochtend op het Foreign
Office overhandigd.
Men verwacht dat de Duitsche ambas
sadeur von Ribbentrop heden naar Londen
een gunstig antwoord op de gewijzigde Brit
sche voorstellen zal medebrengen, aldus ver
neemt Reuter. Men hoopt, dat na een be
spreking tusschen Eden en von Ribbentrop
het Foreign Office den uiteindelijken tekst
zal kunnen opstellen van een accoord, be
helzende het beginsel van overlcgpleging,
teneinde bij een eventueelen aanval op een
oorlogsschip, dat aan de controle deelneemt
op te treden.
Von Ribbentrop heeft te Berlijn een on
derhoud gehad met Hitier, die, ofschoon ge
kant tegen overlcgpleging zonder meer, gun
stig gestemd bleek voor de gewijzigde for
mule. Zoodra het door Frankrijk, Duitsch
land, Italië en Engeland aanvaard is, zal
het ontwerp-accoord worden voorgelegd aan
Valencia en Salamanca, op wier goedkeu
ring men rekent.
Wat Duitschland onder het recht
van zelfverdediging verstaat.
Volgens Havas zou tusschen Berlijn en
Londen spoêdig overeenstemming bereikt
worden over de kwestie van het door de
Duitschers opgeëischte „wettige recht van
verdediging", op de volgende grondslagen:
1) alle mogendheden zullen zich op hét
standpunt stellen, dat een aanval, gericht op
één van de controleschepen, tegen henzelf
gericht is en onverwijld over de te nemen
maatregelen overleg plegen;
2) dit overleg sluit niet in het afzien van
het wettige recht van verdediging.
Engeland als garant.
Op de vraag, in het Lagerhuis, of, wan
neer de nietinmengingscommissie haar
werkzaamheden mocht staken, de minister
van buitenlandsche zaken duidelijk wilde
verklaren, dat de Britsche regeering geen
inval in of verovering van Spanje zou toe
staan door eenige vreemde mogendheid,
heeft lord Cranborne verklaard, dat het
hem genoegen deed van deze gelegenheid
gebruik te kunnen maken om nadrukkelijk
te verklaren, gelijk de regeering bij ver
schillende gelegenheden en in het bijzonder
toen de Spaansche kwestie de vorige maand
voor don volkenbondsraad behandeld werd,
duidelijk gemaakt heeft, dat het behoud
van de territoriale onaantastbaarheid van
Spanje een zaak van groot belang is voor de
Engelsche regeering.
Belangrijk wetenschappelijk werk.
De wetenschappelijke Sovjet-Russische
Poolexpeditie, onder leiding van Professor
Otto Schmidt, heeft veler belangstelling. Men
is vanuit Moskou met vliegtuigen naar de
Noordpool gevlogen fzie de route op het
kaartje) om aldaar een vast poolstation te
stichten. Voor de wetenschap is dit van zeer
groote waarde; de bedoeling hiervan zou
zijn, in de eerste plaats de waarnemingen
van het weer, deze worden 4 maal in een
etmaal gecontroleerd en direct draadloos
naar het vaste land geseind om te benutten
voor het opstellen van vaste weerberichten;
verders bepaalt het wetenschappelijk onder
zoek zich tot: de hydrologische gesteldheid
van het middenpunt van de pool. In een la
boratorium ondergebracht in diverse tenten,
zal onderzocht worden: de temperatuur en
het zoutgehalte van het water; om de 15 da
gen worden controleeringen gedaan van eb
en yloed, diepwatermetingen, enz. Een twee
de groep belast zich met waarnemingen over
de drift van het ijs, dat zich voortdurend in
de richting van de Beringstraat naar Groen
land beweegt. Een derde groep verricht on
derzoekingen over den toestand van het
Noorderlicht en de atmosferische electrici-
teit.
Het filmen van het Noordpoolgebied be
hoort eveneens tot-het programma.
Momenteel heeft de expeditie zich ge
splitst, een gedeelte heeft zich teruggetrok
ken op het Rudolfeiland, behoorende tot de
Frans Jozef archipel, om alrïa&r een con
trole- en poolstation te stichten, de achterge
blevenen aan de Noordpool blijven draad
loos verbonden met de expeditie. Het zend
station „Krenkel" (naam van den bekenden
marconist Ernst Krenkel) staat geregeld in
verbinding met het vaste radio-poolstation
„Dikson" dat doorverbonden is met Moskou
en Leningrad. Geregeld worden berichten
doorgegeven over de wetenschappelijke re
sultaten voor de pers.
De bewegingen der vliegers.
De leider der Russische poolexpeditie,
e
Zweefvliegen ook bij de Olympi
sche sporten? Ieder mag groe
ten, zooals hij wil.
Gisteren kwam het congres van het inter
nationaal Olympisch Comité in eerste zit
ting bijeen. Aanwezig waren de gedelegeer
den van Oostenrijk, België, Bulgarije, Egyp
te, Duitschland, Ver. Staten, Finland, Frank
rijk, Engeland, Griekenland, Hongarije, Italië
Letland, Monaco, Noorwegen, Polen, Zwe
den, Tsjecho Slowakije en Joegoslavië, ter
wijl Nederland was vertegenwoordigd door
Mr. A. Baron Schimmelpenninck van der
Oye en luitenant kolonel P. W. Scharroo.
Duitschland stelde voor het zweef
vliegen in het Olympisch program
op te nemen. Besloten werd deze aan
gelegenheid voor te leggen aan de
Federation Internationale Aeronau-
tique.
Een voorstel de film op te nemen
in het programma der kunst-Olym
piade, werd verworpen. Wel zal de
technisch beste film, welke de sport
in het algemeen propageert, met een
medaille bekroond woorden.
Belangrijk was het besluit, dat in de toe
komst alleen nog die takken van sport als
uitbreiding van het Olympisch programma
zullen worden opgenomen, welke in mins
tens tien landen worden beoefend.
Zwitserland had voorgesteld een unifor
men Olympische groet in te voeren, doch de
gedelegeerden bleken hier niets voor te ge
voelen. In de toekomst zal elk land op zijn
eigen wijze den groet mogen brengen.
De Japansche gedelegeerde Soyeshima
gaf in een uitgebreid rapport een overzicht
van de voorbereidingen, welke Japan reeds
getroffen heeft en in de toekomst nog tref
fen zal met betrekking tot de Olympische
Spelen in 1940.
De Duitscher Klinkenberg, die een speci
ale opdracht heeft van het I.O.C. in het Ja
pansche organisatiecomité, besprak ver
volgens de technische eischen, welke mo
gen worden gesteld, willen de Olympische
Spelen tot in alle 'bijzonderheden met suc
ces bekroond worden.
In het middelpunt van de beraad
slagingen stond het probleem van de
data der zomerspelen te Tokio. En
kele gedelegeerden van het I.O.C.
spraken zich uit voor de maand Au
gustus, doch anderen wezen dit af,
omdat men meende, dat deze maand
te warm was voor de Europeesche
athleten. De maand September
komt in verband met het gevaar
voor cyclonen, niet in aanmerking.
Weer anderen waren van meening,
dat de spelen het best in de eerste
twee weken van October zouden
kunnen plaats vinden, doch hier wa
ren de vertegenwoordiners van de
Vereenigde Staten en Engeland te-
omdat in die landen de stu
denten dan niet in de nplcgenheid
waren een dergelijke verre reis te
ondernemen.
In de komende dagen zal deze
kwestie nog nader besproken wor
den, in ieder geval echter zal op
dit congres een beslissing moeten
vallen.
Besloten werd dezelfde takken van sport
op het programma der Spelen te Tokio te
plaatsen als die te Berlijn zijn georgani
seerd. Men heeft echter een uitzondering
gemaakt, n.1. met het polo te paard, welke
tak van sport geschrapt is. Handbal en
kanosport zullen slechts dan op het pro
gramma blijven, indien binnen zes maan
den minstens vijf landen den wensch daar
toe te kennen hebben gegeven.
Schmidt, deelt mede, dat Kroese om 20 uur
40 geland is op Rudolfeiland.
Golowin is om 2 uur 44 geland op een ijs
schots. Alexejef had benzine gebracht. Al
les thans, in orde.
Gemeld wordt, dat de weersomstandighe
den niet in staat stellen naar den piloot
Alexejef te vliegen en dat deze Rudolf
eiland niet kan bereiken. De radio-verbin
ding met den vlieger Kroese is hersteld.
De autoriteiten van Cleveland heb
ben volgens Un. Press, gister last
gegeven, de stakingsposten voor de
fabrieken der Youngstown Mij. al
daar te ontwapenen, om ernstige
botsingen te voorkomen.
Indien de stakers weigeren, zich te
laten ontwapenen, zullen zij worden
gearresteerd.
De toestand is buitengewoon gespan
nen, terwijl de staalmaatschappijen,
welker arbeiders aan de staking
deelnemen, hebben besloten, ondanks
de sterke keten van stakingsposten,
haar fabrieken weder te openen.
Het stakingscomité heeft inmiddels reeds
aangekondigd, dat het iedere poging der
staalmaatschappijen, om de faiirieken we
der te openen, met alle beschikbare midde
len zal verhinderen.
De politie-autoriteiten bereiden er zich op
voor, dat de toestand weldra uiterst kritiek
zal worden. In verband hiermede hebben zij
aangekondigd, dat zij zoo noodig tienduizend
hulpagenten in dienst zullen nemen, om de
orde en rust in Cleveland te handhaven.
„Wij zijn niet voornemens, aldus wordt
van de zijde der politie verklaard, als sta
kingsbrekers op te treden, doch anderzijds
kunnen wij niet toelaten, dat het comité
voor industrieele organisaties zich het recht
aanmatigt voor de uitvoering van de wet
in Cleveland zorg te dragen."
Twee fabrieken van de Budd Wheel
te Detroit, waar 18.000 arbeiders
werkzaam zijn, zijn gisteren geslo
ten tengevolge van het uitbreken
van een staking, die de United Au
tomobiles Workers Union heeft ge
last als een protest tegen collectief
loon en wegens de weigering der
directie bedrijfsvakvereeniging op
te heffen. De Amerikaansche Fede
ration of Labour heeft voor al haar
leden, werkzaam in de bouwnijver
heid te Lansing een staking gepro
clameerd. Daardoor is op alle bouw
werken in deze stad het werk stil
gelegd.
Bii de gisteren te Lansing uitgeroepen
staking van 24 uur uit protest tegen de ar
restatie van 7 leden der United Automo
biles Workers Union, die deel uitmaakten
van de vakvereeniging Lewis, hebben de
slakende arbeiders ook posten voor de po-
litiebureaux opgesteld. De Automobile Wor
kers Union heeft voorts voor haar leden in
de automobielfabrieken te Flint een sta
king geproclameerd.
Ook heeft men daar posten voor de kan
toren van de handelaren geplaatst. Deze
moeten trachten ook de monteurs in de
staking te betrekken en het publiek te be
letten aankoonen te verrichten. De fabrie
ken van de Republic Steel te Niles en
Warn (Ohio) trachten ondanks de sta
kingsposten het bedrijf te hervatten. De Re
public Steel treft verder voorbereidingen
voor de heropening van haar fabrieken te
Monroe (Michigan). Aldaar heeft 63 pet.
van de arbeiders zich voor een hervatting
van het werk uitgesproken. In Wallstreet
verluidt, dat bij de besprekingen die bin
nenkort tusschen Lewis c.s. en de General
Motors zullen wordeng ehouden ook van de
zijde van eerstgenoemde zal worden ge-
eisrhf dat de maatschappij niet het recht
beeft haar fabrieken naar een andere plaats
over te brengen.
Verwachting: zwakke tot matige
wind uit westelijke richtin
gen, ged. bewolkt, weinig of
geen regen, weinig verande
ring in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: weinig
verandering.
Barometerstand hedenmorgen 8 nor 77.1
Het verzoek van de Pennsylvania, de Bal-
timore and Ohio en de Brie spoorwegen om
een gerechtelijke beschikking te verkrijgen,
waarbij den stakenden arbeiders in Niles
en Warn wordt verboden de werkzaamhe
den der spoorwegen te verstoren, zal eerst
Vrijdag door de rechtbank in behandeling
worden genomen.
De geheele staalindustrie tegen
Lewis.
De Republic Steel Corp. wordt door de ge
heele staalindustrie gesteund in haar strijd
tegen het comité voor industrieele organi
satie, dat een staking heeft afgekondigd,
waarbij ruim 70.000 arbeiders zijn betrok
ken. De maatschappijen achten haar over
winning zeker, aangezien de bevolking een
steeds vijandiger houding aanneemt jegens
de stakers. Sommigen overwegen zelfs de
vorming van particuliere gewapende comi-
té's voor de handhaving van de openbare
orde.
Uit gezaghebbende bron wordt vernomen,
dat de United States Corp. en andere groote
metaal maatschappijen, die overeenkomsten
reeds hebben geteekend met het comité voor
industrieele organisatie, financieel de Repu
blic Steel steunen en de aan deze maat
schappij gegeven opdrachten uitvoeren,
waarbij de winsten voor haar gereserveerd
worden.
Groote zijdefabriek gesloten.
De Royal Weaving Comp. te Pawtuckett
(Rhode Island) een van de grootste zijde-
fabrieken in Nieuw Engeland, heeft besloten
met ingang van Vrijdag haar fabrieken
voor onbepaalden tijd te sluiten, omdat op
het oogenblik geen afzet voor haar produc
ten bestaat. Het personeel van de maat
schappij staakt reeds drie weken lang. De
functionarissen van het C.I.O. onderfhan-
delen met de bedrijfsleiding omtrent nieu
we loonen en arbeidsvoorwaarden waarbij
zij den eisch tot loonsverhooging handha
ven. De maatschappij verklaarde echter,
dat van een loonsverhooging onder de hui
dige verhoudingen op de markt geensprake
kon zijn.
Stilzwijgen over het geval-Toe-
chatsjewski.
Officieel wordt medegedeeld dat bij be
schikking van den volkscommissaris van
Oorlog, Werosjilof de bevelhebber van het
militaire district Moskou, legercommandant
Berlow benoemd is tot opperbevelhebber in
het militaire district Wit-Rusland.
Omtrent het lot van legercommandant
Uborewitsj, die tot nu toe bevelhebber is
geweest van het militaire district Wit-Rus
land wordt, aldus vervolgt het bericht van
het Duitsche Nieuws Bureau iets medege
deeld. Uborewsj gold als een der bekwaam
ste leiders van het Roode Leger. Hij heeft
den afgezetten maarschalk Toechatsjewski
zeer na gestaan. Ten aanzien van het geval-
Toechatsjewski, aldus besluit het Duitsche
Nieuws Bureau, bewaren de officieele in-
stanties ook verder het stilzwijgen. De of
ficieele persorganen hebben evenwel niet
nogmaals de berichten over zijn arrestatie
gedementeerd.
Toestand verbeterd.
Van gezaghebbende zijde worden de be
lichten, volgens welke de staat van beleg
in het Sandjak Alexandrette zou zijn afge
kondigd en troepenbewegingen aan de grens
zlJn waargenomen, tegengesproken.
Afgezien van de reeds gemelde twisten tus-
schen Arabieren en Turken hebben zich
geen incidenten voorgedaan. Hoewel de
stemming nog bewogen is, is er een ver
betering ingetreden na de besprekingen die
vooraanstaanden uit de verschillende ge
meenschappen bij den gedelegeerde van den
Hoogen Commissaris hebben gevoerd