Engeland waarschuwt Von Neurath DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER niet naar Londen Chautemps maakt goede kans Aan beide zijden blijven wapenen toestroomen Lijst van vervolgde Duitschc predikanten gepubliceerd Guernica-bombafdement in de doofpot N.V. WACO - Hoorn UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR., KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 65e JAARG. No. 8032 Brittannië zal zijn houding opnieuw moeten bepalen De antisemietische uitbarsting in Polen Zijdelingsche pressie op Engeland? EERBERICHT DE BILT SEINT: Een volksfrontcombinatie onder leiding der radicalen? Vanaf heden Zomerdienstregeling Onze uitgébreide dienst en tariefregeling a 5 cent ver- krijgbaar bij de chauffeurs HELDERSCHE COURANT DINSDAG 22 JUNI 1937 UITING VAN DIEPE TELEUR- STELLING OVER DE RESULTA TEN DER NIET-INMENGING. In de ondercommissie voor de nietinmenging heelt Lord Plymouth een verklaring afgelegd, waarin hij uiteenzette, dat de regeering van Groot-Brittannië diep teleurgesteld is over de resultaten die tot dus verre bereikt zijn en den huidigen staat van zaken als volstrekt te leurstellend beschouwt. De Britsche regeering is uiterst levendig teleurgesteld, dat ondanks de gesloten overeenkomst en on danks de uitgebreide organisatie wapenen en oorlogsmateriaal aan beide kanten Spanje blijven berei ken. De Britsche regeering is van meening, dat men niet kan toestaan dat deze staat van zaken voort duurt, wanneer het bestaan van het nietinmengingscomité gerechtvaar digd wil worden en wanneer zijn voorafgaande pogingen niet vol strekt tevergeefs in het werk wil len zijn gesteld. Bijgevolg rekent de Britsche regeering op alle andere regeeringen die in het comité vertegenwoordigd zijn om al het haar mogelijke te doen, teneinde zonder verwijl den tegenwoordigen toestand te verbeteren. Derhalve: le. zou iedere regeering haar streven op eigen gebied moeten intensifieeren, ten einde zeker te maken, dat de door haar aangegane verplichtingen strikt nagekomen worden. 2e. zouden alle regeeringen duidelijk moeten toonen, dat zij bereid zijn tot me dewerking, teneinde zonder verwijl het oor spronkelijke doel, waarvoor het comité in gesteld is,tot zijn recht te doen komen, te weten een isoleering van het conflict in Spanje. Waaneer binnen korten tijd niet duidelijk blijkt, dat een zoodanige medewerking ge geven zal worden, zal de Britsche regee ring zich gedwongen zien met dit feit rekening te houden, wanneer zij opnieuw den toestand in studie zal nemen. De Britsche regeering is var» meening, dat de aanwezigheid van een groot aantal buitenlandsche onderdanen in Spanje een der hoogst onbevredigende factoren van don tegenwoordigen toestand vormt. Een tot stand brengen van een snelle evacuatie zou voor de regeeringen het beste bewijs leve ren van hun bereidheid tot samenwerking en het beste middel vormen om de wereld te overtuigen van hun uitgesproken wen- schen tot oplegging van de nietinmenging. In verband met de vertraging, die zich noodzakelijkerwijze zal voordoen, voordat een algeheele overeenstemming over het geheele plan, dat aan het comité is voorge legd, verkregen zal zijn, spreekt de Brit sche regeering den wensch uit, dat men zoo spoedig mogelijk een begin maakt met het evacueeren van enkele buitenlandsche on derdanen. Na het afleggen van deze verklaring heeft Lord Plymouth het Comité zekere voorstel len der Britsche regeering voorgelegd, wel ke ten doel hebben de aanvaarde politiek LORD PLYMOUTH. van terugtrekken der vreemdelingen snelle en practische gevolgen te doen hebben. De Russische vertegenwoordiger verklaar de, dat de Sovjetregeering voorstelt de eva cuatie van buitenlandsche onderdanen on der controle te doen geschieden, de Marok kanen bij de evacuatie in te sluiten en de kosten der evacuatie om te slaan naar ver houding van het aantal geëvacueerden van ieder land. Nadat over de voorstellen van Lord Ply mouth van gedachten was gewisseld, werd besloten, dat zij zullen worden voorgelegd aan alle aan de nietinmenging deelnemen de regeeringen met het verzoek spoedig een uiteenzetting te geven van haar standpun ten ten aanzien van het evacuatieplan. Voordat Lord Plymouth het woord had genomen voor het afleggen van zijn ver klaring, had de ondercommissie de moge lijkheid besproken van een in het licht stel len van het neutrale internationale karak ter van het plan tot waarneming ter zee. Er werd een technische subcommissie be noemd, die tot taak zal hebben deze kwes tie te bestudeeren. De Britsche regeering werd uitgenoodigd besprekingen te openen over de kansen tot het verkrijgen van de medewerking der niet-Europeesche landen. Tenslotte heeft de ondercommissie de mogelijkheid bestudeerd van het nemen van maatregelen om te be letten, dat de Spaansche vlag gebruikt wordt om zich te onttrekken aan de toepassing der nietinmenging. De toestand te Czenstochowa in Polen, waars edert Zaterdag anti-semitiesche inci denten plaats vinden, is nog steeds gespan nen. Gisteravond trokken opnieuw betoogers door de straten Ze drongen twee synagoges binnen en wierpen de gebedenboeken op straat. Een tweetal branden, dat door de menige aangestoken was, kon spoedig wor den bedwongen. De joodsche slachtplaats werd vernield. De joodsche senator Schorr heeft zich gisteravond tot het ministerie van binnenlandsche zaken gewend. „Wenscht gij de vereeniging der Evangelische Kerk onder de re geering?" De oppositioneele Evangelische kerk heeft een lijst gepubliceerd met de namen harer predikanten en functionarissen, die gearresteerd of uit hun parochies verbannen zijn, of tegen wie een spreekverbod is uitge vaardigd. Deze lijst is naar alle pa rochies verzonden. Op 19 en 20 dezer zijn 28 predikanten of leden van de kerk gearresteerd. 4 bevin den zich in preventieve hechtenis of in con centratiekampen, sommigen reeds sedert December 1936. Hoewel ten aanzien van de kerkelijke v Liezingen niets definitiefs bekend ïs. geloo men in kerkelijke kringen, dat zi.i 27 dezer zullen worden gehouden. Men verklaait, den kiezers waarschijnlijk alleen vragen len worden gesteld als: „Wenscht gi]I Unificatie (vereeniging) van de ,Dl Evangelische Kerk onder de regeering en ae beëindiging van den kerkstrijd? Br. Colijn confereert met Mr. Goseling, Mr. Br. J. A. M. van Buuren en Br. A. A. L. Butgers. De kabinetsformateur heeft gisteren we derom ter conferentie ontvangen, mr. Gose- ling, voorzitter der R.K. kamerfractie. Voorts ontving dr. Colijn in den loop van den ochtend bezoek van staatsraad dr. A. A. L. Rutgers. Gisteravond confereerde dr. Colijn met mr. dr. J. A. M. van Buuren, directeur van het departement van Verkeer en Waterstaat in Ned.-Indië. Dit is de tweede bespreking, die de kabi netsformateur met mr. van Buuren heeft. In politieke kringen veronderstelt men, dat de portefeuille van Waterstaat aan den heer van Buuren zal komen, althans wan neer minister van Lidt de Jeude zal worden uitgeschakeld. De minister van Lidt de Jeude en De Graeff hielden gisterenochtend een bespre king op het departement van Buitenland sche Zaken. Minister Colijn door partij qcnoo- ten tot volhouden aangespoord. In verband met het bezoek van de heeren Schouten en de Wilde (A.R.) d.d. Vrijdag j. 1. aan den kabinetsformateur, merkt het Vsb. op: De veronderstelling schijnt niet te ge waagd, dat de formateur, na van de heeren Patijn en Blackstone afwijzende antwoor den te hebben gekregen, aanvankelijk van zins was, zijn opdracht neer te leggen, maar dat hij daarna gevolg heeft gegeven aan een aansporing van zijn partijgenooten om toch nog vol te houden. Minister Colijn behoort, dunkt ons aldus het blad tot de staats lieden, wien de legende een heel ander karakter toedicht, dan zij wer kelijk hebben. Hij is volstrekt niet de sterke man, die precies weet, wat hij wil, en die een vaste lijn volgt, waar hij onder geen omstandigheid van af te brengen is. Naar aanleiding van de ontmoeting tus- schen de ministers de Graeff en Van Lidt de Jeude d.d. gisteren, merkt het Vsb. op: Men zegt, dat deze beide bewindslieden één lijn trekken en dat zij de leuze „samen uit, samen thuis" in toepassing willen bren gen. „De Standaard" heeft ons nu verteld, dat minister De Graeff in 1933 in het kabi- net-Colijn als christelijk historisch man is opgenomen. Wij moeten bekennen, dat ons hiervan niets bekend was, maar wij genee- ren ons hiervoor volstrekt niet, want geen sterveling heeft ooit in minister De Graeff een christelijk-historicus gezien. En de hou ding die bij nu aanneemt, wijst er ook wel op, dat hij zich als vrijzinnig beschouwt. „De Nederlander" verklaart trouwens, dat de heer De Graeff niet christelijk-historisch is en het ook nooit geweest is, aldus het blad. Naar een Coalitie-kabinet? Be „nieuwe phase" is niet meer de nieuwste phase! Uit het roomsch-katholieke politieke kamp vernemen wij aldus de N.R.Crt. van meer dan één zijde, dat de leden van het nieuwe kabinet reeds heden of morgen ter benoe ming aan H.M. de Koningin zullen kunnen worden voorgedragen. Het karakter van dit kabinet zou rechts kerkelijk zijn, een Coalitie-kabinet derhalve al is na de invoering van de evenredige ver tegenwoordiging het bindend accoord vóór de verkiezing tusschen de drie groote kerke lijke partijen vervallen en heeft men om die reden van die zijde wel een bezwaar formeel bezwaar tegen de benaming Coalitie-kabinet. Dr. Colijn schijnt weliswaar in de mee ning te verkeeren, dat hij door opneming van een of twee politiek kleurloozc mirjis- ters toch nog zoo iets als een kabinet op breedere basis zal formeeren, afgescheiden van de politieke samenstelling van het ove rige gedeelte van het nieuwe kabinet en af gescheiden van de formuleering van zijn beginsel-programma. Als één van de toekomstige kleurlooze vak ministers wordt mr. dr. ir. van Buuren ge noemd, die gisteren door den formateur is ontvangen, terwijl het niet onmogelijk is, dat dr. Colijn de portefeuille van buitenland sche zaken voorloopig zelf ad interim zal beheeren. De hoop op een latere aanvaar ding van deze portefeuille door mr. J. A. N. Patijn, schijnt overigens nog niet geheel te zijn opgegeven. Van dit kabinet zou derhalve dr. Colijn toch de formateur zijn, aldus het blad. Door besprekingen van dr. Colijn met mi nister de Graeff en van laatstgenoemde met minister van Lidth de Jeude was aan het einde van de vorige week aan den dag ge treden, dat de formateur, na de weigeringen van de heeren Blackstone en Patijn, opnieuw streefde naar een kabinet op breede basis, zij het van politiek eenigszins andere samen stelling dan het tegenwoordige, d.w.z. met een liberalen minister en twee vrijzinnig- partijloozen, doch zonder vrijz.-dem. minis- ter(s). Deze poging (de „nieuwe phase", die Zaterdag was ingetreden) heet gestrand te zijn op verzet, thans ook van chr.-hist. zijde, tegen wijziging van de „positief'-christelijke formu leering van het ontwerp-program, een wijziging, die van liberale zijde mede als voorwaarde voor toetre ding was gesteld. Eén van de overwegingen, welke aan een zoodanige wijziging in den weg heeft ge staan, is wellicht ook deze geweest, dat het ontwerp-program in zijn oorspronkelijke re dactie reeds in De (a.r.) Standaard was ge publiceerd, aldus de N.R.Ct. In het Engelsche Lagerhuis zijn Eden vragen gesteld naar aanleiding van het van Britsche zijde geopperde denkbeeld, een on derzoek in te stellen naar het bombardement van Guernica. Naar de minister in zijn ant woord zeide, betreurt de Britsche regeering het, dat niet alle betrokken regeeringen haar meening deelden wht betreft de waarde van een dergelijk onderzoek, zelfs indien dit zich hetgeen de Britsche regeering bereid is te aanvaarden zou uitstrekken tot andere in cidenten van soortgelijken aard. Eden antwoordde niet op de vraag van een afgevaardigde, die naar aan leiding van hetgeen de minister even voor bovenvermeld antwoord had verklaard, vroeg of het niet veelbe- tcekenend is, dat de regeeringen van Portugal en Italië zich tegen het denkbeeld verzetten en dat Duitsch- land niet geantwoord heeft. „DE MINISTER KAN TE BERLIJN NIET GEMIST WORDEN." Gistermiddag heeft de Engelsche regeering uit Berlijn bericht ont vangen, dat het voorgenomen bezoek van baron von Neurath, den mi nister van buitenlandsche zaken aan Londen heden niet zal kunnen plaats vinden, omdat „wegens de herhaalde aanvallen van roode Spaansche duikbooten op Duitsche controleerende schepen de minister thans niet uit Berlijn gemist kan worden". Er is geen nieuwe datum voor het bezoek aangevraagd, maar ofschoon men in Londensche regee- ringskringen ten zeerste teleurge steld was, omdat de besprekingen tusschen Eden en von Neurath over het Spaansche conflict nu niet ge houden kunnen worden, had men er niet den indruk dat uitstel in dit ge val tevens afstel zou beteekenen. Te Londen was men nog van oordeel, vol gens Reuter, dat juist nu, na het incident met de Leipzig, er voor von Neurath veel aan gelegen moest zijn persoonlijk zijn in zichten aan Eden uiteen te zetten. Het zal nog een aanzienlijken tijd kunnen duren voor zich opnieuw een zoodanig gunstige gelegenheid voordoet ter bespreking van het Spaansche conflict of van de methodes om tot» een Europeesche regeling te omen. De Berliner Boersen Zeitung had zich gisteren reeds geprikeld uitgelaten over een artikel van de Daily Telegraph, dat volgens het Duitsche blad de voorgenomen besprekingen te Londen had voorgesteld als een investi- gatie. Londen betreurt uitstel van Von Neurath's bezoek. Het besluit van den Duitschen minister van buitenlandsche zaken, von Neurath, de ze week nog geen bezoek aan Londen te brengen, heeft in de Britsche hoofdstad groo- teleurstelling gewekt. De Britsche regeering heeft von Neurath voor een bezoek uitgenoodigd toen de at mosfeer hiervoor, naar men meende, bijzon der gunstig was. De snelle regeling van het incident met de „Deutschland" en de terug keer van Duitschland en Italië in de niet- inmengingscommissie. voordat zelfs nog uit Spanje, de gevraagde verzekeringen binnen waren 'gekomen, werden beschouwd als tee kenen van een toenemenden wederzijdschen goeden wil. Voorloopig komt van bezoek waarschijnlijk niets. Er zal wel eenigen tijd over heen gaan, voordat zich weer een gunsti ge gelegenheid voordoet om te spre ken over den oorlog in Spanje of over de wijzen om tot een Euro peesche regeling te geraken. Het be zoek van von Neurath moet men dan ook als voor onbepaalden tijd uitgesteld beschouwen. Waarom von Neurath niet naar Londen gaat. De correspondent van de N.R.Crt. meldt: Het feit, dat de voorgenomen reis van mi nister van Neurath naar Londen is afgelast, heeft hier, naar zich laat hooren, tamelijk wat opzien gebaard, Edoch is het de vraag of paniek-voorstellingen, welke naar aan leiding daarvan worden geuit, wel gegrond zijn. Uit de Diplomatische Korrespondenz is on geveer op te maken, welke maatregelen Duitschland van de mogendheden als reac tie op de bestoking van de Leipzig door duikbooten had verwacht. Blijkbaar meent Duitschland, dat een gemeenschappelijke blokkade van de roode Spaansche havens of althans een gezamenlijke demonstratie van de internationale vloten tegen de roode vloot het minste was wat het als genoegdoening voor het incident van de Leipzig in de om standigheden, zooals die door de Jongste be sprekingen waren geworden, kon verwach ten. Nu er niets substantieelers dan een gemeenschappelijk protest uit komt, is nau welijks aan te nemen, dat Duitschland daar mee genoegen zal nemen en daarom ver moedt men hier, dat de Berlijnsche regee ring beraadslaagt over de maatregelen wel ke zij op eigen houtje zal treffen. Welke maatregelen dat zullen zijn, daar kan men op het oogenblik nog slechts naar gissen, maar niet ten onrechte wordt er in buitenlandsche diplomatieke kringen alhier op gewezen dat dan, wanneer Duitschland bij voorbeeld een rood oorlogsschip mocht torpedeeren of iets dergelijks, daarvan wel gevolgen voor de commissie voor Londen zijn te verwachten, maar toch nauwelijks ern stige internationale verwikkelingen, gezien de ervaring in den laatsten tijd, welke ge leerd heeft wat er al zoo kan gebeuren (b.v. de verovering van Abessinië), vóór zooda nige verwikkelingen inderdaad intreden. Verwachting: matige, in het N. tijdelijk krachtige westel. tot zuidw. wind, half tot zw. bewolkt, tot betrokken, re- genzuien. Verdere vooruitzichten: weinig verandering. Barometerstaod hedenmorgea 8 oor 1 76.8 Op verzoek van den president der Fran* sche republiek tracht Chautemps nog heden een nieuw kabinet te vormen. De kabinets formateur is zeker van de sympathie van zijn eigen fractie, de raciaal-socialisten. Hij tracht zich thans de steun te verzekeren van de overige groepen, die in het afgetre den kabinet vertegenwoordigd waren. Op de eerste plaats heeft hij contact gezocht met de socialisten en hij heeft den aftredenden minister-president Leon Blum verzocht, zit ting te nemen in de nieuwe regeering. Blum heeft zijn vroegeren medewerker zijn per soonlijken steun verzekerd, doch hij wees er op, dat de partij-instanties alleen geldige beslissingen kunnen nemen. Chautemps verzocht hierop Blum al zijn autoriteit in de partij aan te wenden, opdat spoedig een beslissing worde genomen. Het deelnemen van de socialisten aan de nieuwe regeering is niet a priori uitgesloten. Ook met de communisten wil Chautemps in contact treden en hij hoopt nog heden een lijst van medewerkers aan president Le brun te kunnen voorleggen. CHAUTEMPS. Chautemps zet zijn plannen uit een. In groote lijnen voortzet ting van politiek der regeering. In een gistermiddag gehouden bijeen komst van de radicaal-socialistische kamer fractie heeft Chautempsi uiteengezet, dat hij zou trachten een ministerie te vormen dat uitgaat van hetzelfde programma als de vorige regeering. Op financieel gebied scheen het hem mogelijk, aan te sturen op een oplossing, die meer door liberalisme, dan door dwang is geinspireerd, daarbij rekening houdend met den wil van de Kamer, een einde te maken aan het op treden van hen, die een offensief tegen de spaarders en de valuta zijn begonnen. Hij was van meening, dat alle voordee- len, die het laatste jaar door de volksmas sa's zijn verworven, moeten blijven bestaan en dat de atmosfeer van de „pauze" even eens moet voortduren. Chautemps stelt zich dus voor, een regeering van verzoening, or de, arbeid en discipline te vormen, binnen de grenzen van de volksfrontmeerderheid. In de gisteren gehouden vergadering van de socialistische fractie bleek dat men no» vastbesloten staat achter de politiek van Blum. De houding der communisten. Het schijnt dat ook de communisten niet ongeneigd zijn een Kabinet Chautemps te steunen, mits het program in geen enkel op zicht afwijkt van dat van het volksfront.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 1