Prins Bernhard zeilt naar
„De Mok"
Aqenda
Maandag 12 Juli 1937
Tweede Blad
Het verblijf op Hr. Ms„Mercuur". Overgestapt
op het jacht „Prinses Juliana," De Prins
helpt de zeilen bergen en fotografeert
fejilexi
De zeilwedstrijden der
K*M*J.C*
Een stugge, droge huid
Hr* Ms* Java naar
Rotterdam
Kermis *Exit
Donderwolken in het
Verre Oosten
HERMAN NYPELS'
KLEDINGMAGAZIJNEN DEN HELDER
Journalisten maken kennis
met Den Helder
Diefstal
Aan boord van Hr. Ms. „Mercuur".
Zaterdagmorgen te ongeveer half tien
embarkeerde Prins Bernhard aan boord
van Hr. Ms. „Mercuur", over welk
embarkement wij reeds in onze editie van
dien dag de bijzonderheden vermeldden.
Wat de vaartocht zelve betreft, schrijft
onze speciale verslaggever aan boord van
dezen bodem het volgende:
Dadelijk werd koers gezet naar dat gedeelte
van het wedstrijdterrein waar de strijd het
hevigst was.
Het was een prachtig gezicht, de schepen
in den straffen wind te zien zeilen en het was
uitgezocht filmweer. Zon en een prachtige
wolkenlucht. Geen wonder dan ook, dat Z.K.H.
menige meter film met zijn toestel opnam.
De Prins hield zich voortdurend op de brug
op, gewapend met een grooten kijker en liet
zich over allerlei op zeilgebied uitgebreid ver
tellen. Als toekomstig jachteigenaar heeft de
watersport zijn volle belangstelling, al heeft
de tennissport ook onderwerp van gesprek
uitgemaakt.
Het was een buitengewoon aardig gezicht
Z.K.H. rustig zijn pijp te zien rooken, zijn
conversatie onderbrekend om met zijn kijker
de finesses van de jachten te onderzoeken
of om te filmen.
Voortdurend manoeuvreerde Hr. Ms. „Mer
cuur", met haar gezagvoerder Opperschipper
H. J. Steijn aan het roer, in de nabijheid van
de prachtige jachten.
Vooral de mooie „Zeearend", als de
Nederlandsche Oceaanzeiler, en de nieuwe
„Tromp II", wekten de bijzondere bewon
dering van den Prins op en groote zeil-
reizen vormden daarna een dankbaar
onderwerp van het gesprek.
Het schouwspel op het water werd eenmaal
afgewisseld door een keurige demonstratie
van een vijftal zeèvliegtuigen, type Fokker
C. 8 W. Na een paar maal in verschillende
formaties over den Hoogen Bezoeker te zijn
heengevlogen, spatte het escadrille uiteen en
zochten de toestellen het vliegkamp „De Mok"
weer op.
De Prins stapt over.
Om kwart voor elf kwam het K.M.J.C.-
jacht „Prinses Juliana", bestuurd door
den Voorzitter van de K.M.J.C. de Kapi
tein-Luitenant ter zee C. baron van
Asbeck, langszij van Hr. Ms. „Mercuur"
en ging Z.K.H. na afscheid genomen te
hebben met zijn gevolg op het jacht over.
Op den motor werd vrij van Hr. Ms.
„Mercuur" gemanoeuvreerd, waarna de
zeilen werden geheschen en koers gezet
naar het vliegkamp „De Mok".
Vice-Admiraal Kruijs volgde met de
motorsloep, terwijl Hr. Ms. „Mercuur"
koers zette naar de haven, alwaar de
gasten van boord gingen.
In de bries!
Het was te voorzien, dat de „Prinses
Juliana" zou profiteeren van de straffe bries
en dat de opvarenden zouden moeten bewijzen
bestand te zijn tegen de op dat uur zeer be
hoorlijke Marsdiep-deining.
Welnu... diverse zeetjes werden ge
snapt, iets dat den Prins verre van
onaangenaam bleek te zijn. Hjj gaf te
kennen, dat een flink stuk wind en een
vrij bewogen zee bjj het zeilen behooren
en deze sport op prettige wijze stimu-
leeren.
En dat deze bewering van den bezoeker
geen frase was, werd wel zeer duidelijk be
wezen door het feit, dat hij voortdurend den
brand in zijn pijp hield, en steeds bezig bleef
met het opnemen van foto's en films van het
jacht zelf en van de passeerende zeilschepen
en vliegtuigen.
Als aardige bijzonderheid zij nog vermeld,
dat Z.K.H. aan boord van de „Prinses Juliana"
de foto ontdekte, welke naar aanleiding van
zijn bezoek van het vorige jaar aan boord van
dit jacht gemaakt werd. Deze foto werd aan
dachtig door den Prins in oogenschouw ge
nomen.
De Prins helpt de zeilen bergen.
Na ongeveer een kwartier werd de geul
bereikt, de motor aangezet en den kant be
reikt. Hier was het van zeilen neerhalen ge
blazen, een karwei, waarbij de Prins ntet
werkeloos bleef toezien doch integendeel,
evenals de anderen, wakker de handen uit de
mouwen stak.
Op „De Mok".
Aan de Mok-haven lagen nog de vijf
Fokker verkenners-bommenwerpers, die
men zoo even was voorbijgevaren en
thans aan de vlotten gemeerd lagen. De
Prins werd begroet door den commandant
van „De Mok", overste Pitlo, en de ge
wapende macht, die aan den steiger stond
opgesteld, bracht het gebruikelijke eere-
saluut.
Vervolgens inspecteerde de Prins de voor
de hangars opgestelde officieren en man
schappen, waarna hij zich in de hangars be
gaf, waar de geheele luchtvloot van „De
Mok" opgesteld stond.
Belangstelling voor de luchtvloot.
Ingelicht door commandant Pitlo bezich
tigde de bezoeker met een groote mate van
belangstelling de diverse typen, en dan vooral
voor het naar buiten gebrachte catapult-
vliegtuig bestemd voor de „Tromp", de nieuwe
Fokker C II W.
Officieren worden voorgesteld.
Gedurende de wandeling hierna over het
terrein volgend werden diverse andere inrich
tingen bezichtigd, waarna den Prins in de hall
ververschingen aangeboden werden. Ruim een
kwartier onderhield Prins Bernhard zich met
de officieren, en liet diegenen van hen, welke
Vrijdagavond niet aan het corpsdiner hadden
aangezeten, aan zich voorstellen.
Inmiddels was de „Mercuur", die in Nieuwe-
diep de gasten had afgezet, weer voor „De
Mok" verschenen en scheepte de Prins zich
in, om eveneens naar de haven terug te
keeren.
Terug in Nieuwediep.
Het was 1 uur, dat Hr. Ms. „Mercuur" zich
weder in de haven van Nieuwediep bevond en
meerde aan den steiger van de Texelsche
boot. Ondanks dat er een mot-regentje viel,
waren wederom tal van belangstellenden aan
wezig om het Prinselijk debarkement bij te
wonen.
Niets wees erop, dat de vaartocht den Prins
onaangenaam was geweest.
Integendeel, fief stapte hij over den
loopplank aan wal, en begaf zich met de
Staf naar het Paleis. Langs den weg
stonden de belangstellenden te kijken, tot
dat de heer A. Luyckx, die zich eveneens
onder de aanwezigen bevond een drie
werf hoezee op den Prins inzette, dat
spontaan werd overgenomen.
Even later betrad Prins Bernhard de wo
ning van den Vice-Admiraal, alwaar de lunch
gebruikt werd.
Het vertrek.
Hier werd tot ongeveer half vier verble
ven, waarna de auto's voorkwamen.
Langs de geheele route, Hoofdgracht, West
straat, Zuidstraat en Binnenhaven, hadden
zich wederom duizenden opgesteld om het af
scheid bij te wonen. Ook thans zorgden de
90 man rijksveldwachters voor een keurige
afzetting, z«odat het vertrek zonder eenige
stagnatie zou, kunnen verloopen.
En dan verschijnen zij weer, dat auto's,
waaronder de glanzende Maybach van
den Prins. Weer wordt er gejuicht, weer
plant het hoera-geroep zich voort langs
de route, en weer zit daar daar een Prins,
innemend lachend, vriendelijk salueerend.
Aan het einde van de Binnenhaven gon
zen de auto's den Rijksweg op, nagestaard
door de velen, die hier aanwezig zijn. Nog
eenmaal de hand aan de pet en dan
is het einde daar van het Prinselijk be
zoek aan Den Helder.
Een bezoek, dat een Prins dichter bracht
bij Neêrlands eerste marine-basis en een be
zoek, dat ook wederkeerig een stad dichter
bij zijn Prins bracht.
Het was een wederzijdsche kennisma!\ig.
die men zich niet hartelijker, niet spontaner
had kunnen denken. Een kennismaking, die,
naar wij vertrouwen, gevolgd zal worden door
meerdere bezoeken.
Bjj de Marineclub werd evenwel ge
stopt en hier begaf zich Prins Bernhard
naar binnen, teneinde persoonlijk de prij
zen, gewonnen in den wedstrijd van 's mor
gens uit te reiken.
Een half uur later gaat het weer verder.
WEGRENNERS IN JAPAN.
De Japanners hebben zich ijverig op het wegrennen geworpen. Ofschoon zij in verge
lijking met Europa nog geruimen tijd de „roode lantaarn" zullen dragen, kan men in
de toekomst goede prestaties van hen verwachten. Hier ziet met een plaatje van een
rit in het Shiba-park in Tokio.
De wind was W.Z.W., kracht 4, het
was mooi zeilweer, hoewel voor de mo
delsloepen, gestuurd door officieren de
combinatie zee en wind wel iets aan den
krachtigen kant was. Deze modelsloepen
kwamen om kwart over acht als eersten
aan den start van de zeilwedstrijden,
welke door de Koninklijke Marine Jacht
Club op de reede van Texel werden ge
organiseerd.
Van de zes deelnemende modelsloepen kwa
men er slechts 4 goed door den start, de beide
overige moesten gedisqualificeerd worden.
Tijdens den wedstrijd werden wederom
twee sloepen wegens aanvaring gedisqualifi
ceerd, zoodat er dus twee de finish bereikten
en wel als no. 1 de sloep gestuurd door den
officier M.S.D. 2e kl. N. C. van Bergen van
der Grijp en als tweede de sloep gestuurd
door luit. ter zee 2e kl. A. G. den Boesterd.
Hierna kwamen de fantasiesloepen, ge
stuurd door onderofficieren, aan de beurt.
Deze wedstrijd had een zeer spannend
verloop, door vinnigen kamp der dicht naast
elkaar zeilende sloepen.
De volgorde van aankomst was:
1. Kwartiermeester J. C. Kuiper, onderzee
dienst.
2. Opperschipper Z. Besterveld, Marine
kazerne.
3. Bootsman J. van Aperen, Hr. Ms. Schor
pioen".
De volgende start was die van modelsloe
pen, gestuurd door adelborsten. Hoewel de
start niet erg vlot was, verliep de wedstrijd
in goed tempo. Helaas moesten op het einde
drie deelnemers worden gedisqualificeerd we
gens aanvaringen, waaraan de straffe wind
niet vreemd was.
1. Korporaal adelb. J. Doorenbos.
2. Korporaal adelb. P. Bussemaker.
3. Korporaal adelb. A. J. de Graaff.
Tot slot werd de handicap wedstrijd gehou
den voor overdekte jachten. Het was een
zeer fraaie start, doordat de acht deelnemen
de jachten vrijwel gelijktijdig de startlijn
passeerden met „Noordster" van G. Doeksen
iets voor.
De wedstrijd verliep zeer vlot en leverde de
volgende uitslag op:
1. „Zeearend", stuurman C. Bruynzeel.
2. „Tromp 2", stuurman A. E. Dudok van
Heel.
3. „Fram 2", stuurman luit. ter zee 2e kl.
R. M. Crommelin.
Tusschen nos 2 en 3 was een verschil van
5 sec.
4. „Noordster", stuurman G. Doeksen.
Purol maakt soepel en zacht.
Natuurhistorisch Museum. Elke week:
elke Woensdagmiddag van 35 uur, eiken
Zaterdagavond van 710 uur, den eersten
Woensdag van elke maand van 810 uur,
den eersten Zondag van elke maand van
3—5 u.
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder 761.8
Temperatuur zeewater 16.6
Temperatuur lucht 14.7
Hoogste temperatuur lucht gisteren 15.8
Laagste temperatuur lucht gisteren 13.3
Hoogwater (heden) 10.55 23.45
Laagwater (heden) 4.50 17.40
Koogwater (Dinsdag) 11.30 24.15
Laagwater (Dinsdag) 5.25 18.45
Licht op (heden)21.49
GESLAAGD: Bij het onlangs te 's-Graven-
hage gehouden examen voor adjunct-commies
der directe belastingen, invoerrechten en
accijnzen is geslaagd de heer A. Braaf, Rijks-
klerk ter inspectie invoerrechten en accijnzen,
alhier.
Op de R.D.M.-werf krijgt de
kruiser een nieuwe pantser-
koker.
Hr. Ms. „Java", thans reeds al weer
enkele maanden in de haven van Nieu
wediep vertoevend, is zoo langzamer
hand tot de vaste entourage van Wil
lemsoord gaan behooren. Wij hoorden
het geratel van de stoomhamers bijna
niet meer en zijn vergeten dat dit be
zoek maar een tijdelijk is.
Hoewel het nog wel een,gen tijd zal
duren, alvorens dit schoon-gelijnde schip
zch weder naar Insulinde zal begeven,
komt er deze week een, zij het korte,
onderbreking in het verblijf alhier.
Naar wij vernemen bestaat het voor
nemen, dat de k uiser a.s. Vrijdagmor
gen naar Rotterdam zal vertrekken,
teneinde aldaar, op de werf van de Rot-
terdamsche Droogdok Maatschappij,
van een nieuwen pantserkoker te wor
den voorzien.
Deze pantserkoker is ten dienste van
de centrale vuurleiding op het schip. De
werkzaamheden zullen ongeveer een 14
dagen in beslag nemen.
Vervolgens keert Hr. Ms. „Java" we
der naar Nieuwediep terug, teneinde
aldaar verder afgewerkt te worden.
7 Dagen hebben de blanke schimmels
en de min of meer bevallig schommelende
gondels der draaimolen gewenteld, 7 da
gen heeft Den Helder gelachen in de
lach-studio, 7 dagen heeft men geschoten,
zich de horoscoop laten trekken en zich
overgegeven aan de geneugten van pof-
feren en wafels.
Het einde was in stijl. Het was een einde,
waaraan nog door eenige duizenden deel is
genomen, en waaronder zich nog vrij veel be
zoekers van buiten de stad bevonden.
Gisteravond was het „finale en grand spec-
tacle". Het feest werd geconcentreerd op het
Helder der Zee-plein, waar nog steeds het
Monument waardig en als het ware onaan
tastbaar in verhevenheid temidden van het
gejoel en gedraai was blijven staan.
Feestweek of kermis, het maakt geen ver
schil. Er werd geschoten met een élan, alsof
in deze korte spanne tijds heel Den Helder
één scherp-schutters bent' geworden was. Er
werd in het „koninklijk" wafelpaleis ge
schranst, met een lust en een uitbundigheid
als at men nog nimmer van dit godenvoedsel
en er werd „gerupst", totdat men wentelend
en draaierig nog, wederom op de steenen van
het plein gespuid werd.
Avond.
Het was zeer schoon, vooral toen het later
op den avond werd en de vroolijkheid top
vormen ging aannemen.
Toen daar de duisternis over het Plein
scheerde, en de lichten in de kramen en spel
len ontstoken werden. Toen het in het gracht
water van het Heldersche Kanaal een zee van
licht te drijven scheen, en toen alle muziek
ineenvloeide tot een ontstellened cacafonie der
onwelluidendheid.
Tot laat in den nacht werd daar feest ge
vierd. De orgels werden niet moe, de draaien
de spellen draaiden eindeloos, steeds weer op
nieuw en uur na uur prezen de exploitanten
de verleidelijkheden van hun zaken aan.
Militairen, buitenlui en burgers krioel
den dooreen. Er was een kennelijke broe
derschap ontstaan, die eenmaal per jaar
zeer hartelijke vormen aanneemt, omdat
men allen „uit" is en omdat men allen
feestelijk dezen laatsten avond wenschte
te besluiten.
En harder daverden de orgels, scheller gil
den de orkestrions en sentimenteeler zongen
de bontgekleurde harmonica's de eens verge
ten, doch thans weer nieuwgeboren deunen.
Boven de spellen dansten de lichten. De
duizenden electrische oogen van dit feest. Hel
ver'ichtten zij de omgeving van dit centrum
van amusement, tot aan den trans van de
Westerkerk en het stoere monument.
Dan wordt het stiller. Men gaat naar huis,
moe en verhit, velen mistroostige en verstolen
blikken werpend op tot den bodem geleegde
portemonnaies.
Het einde.
Het spel is uit, het wentelen wordt ge
staakt,, de muziek breekt af en ineens duikt
de stilte neer op het Plein.
Een stilte, die zoo volkomen is, dat men er
haast van schrikt.
En de lichten gaan uit en grauwe en zwarte
zeilen worden voor al de schoone dingen ge
spannen. De menschen, die er bijhooren, trek
ken grauwe kleeren aan en de meisjes, steeds
getooid in bloemrijke jurken en met groen
en bloemen omspannen haren, zien er ineens
veel minder aardig uit.
De straat is vuil en vet. Overal kijkt nu de
nuchterheid weer om den hoek... de kermis
is afgeloopen.
Agenten en personeel van de gemeente
reiniging komen. De orde moet weer her
steld worden, want wij zijn een zindelijke
stad. Dus verdwijnt alles in buikige wa
gens, terwijl de opgewondenen tot bezon
kenheid en nuchterheid gemaanden wor
den
Het spel is uit, voor 11 maanden en 3
weken zullen wij ons weer hebben te be
palen tot den ernst des levens, die velen,
vooral in de eerstkomende dagen, wel
zwaar zal vallen...
|-j et komt niet zoo dikwijls in de natuur voor,
dat er van twee kanten een onweersbui op
komt zetten, maar toch Kennen we het ver
schijnsel, dat zoowel uit het Oosten als uit het
Westen de bliksemflitsen langs den hemel
schieten, dta we stil worden van het angstig
mooie schouwspel. Wanneer we het hier heb
ben over donderwolken, die zoowel in het Wes
ten, als het Oosten dreigen, dan is onze be
doeling, men begrijpt dat, symbolisch.
Er is deriging zoowel in het Westen als het
Oosten. In het Westen is het de Spaansche
kwestie- en wat daaraan vast zit, die nog steeds
als een dreigende onweerswolk boven Europa
blijft hangen. De beslissing inzake de niet-in-
menging is weer voor een tijd verschoven, na-
dta de besprekingen waren vastgeloopen en
men niet tot een compromis kon komen. De
Engelsche regeering zal nu zoeken naar een
overeenkomst en die aan de niet-inmengings-
commissie voorleggen.
Welke beteekenis nu aan het nieuwe uitstel
toe te kennen, vroeg de Nw. Rott. Crt.
Zal Engeland er in slagen binnen den
korten tijd, die de Engelsche regeering
zich stelt, een werkelijk compromis te vin
den, een oplossing, die elementen van het
standpunt van beide groepen in zich draagt
en hen ook werkelijk kan bevredigen, zoo
dat men nu eens een uitweg met langeren
levensduur zal krijgen? Ook in dit opzicht
kunnen wij niet hoopvol zijn.
Niet hoopvol, neen, dat kunnen we zeker niet
zijn, als we lezen, wat de bladen gisteren meld
den betreffende de controle aan de Fransche
grens, waarvan de opschorting tegen morgen
(Dinsdag) aangekondigd is. Het is een nieuwe
stap naar het volkomen faillissement van de
non-interventie en het zal voor Engeland wel
zeer moeilijk zijn om een compromis te vinden,
dat allen bevredigd.
De wolk die in het Verre Oosten dreigt,
wordt gevormd door het conflict tusschen
China en Japan. De wapenstilstand die
gesloten was in den strijd bij Peking, is
verbroken, en het gevecht is opnieuw be
gonnen, met alle onaangename consequen
ties, die daaraan vastzitten.
De Japanners en de Chineezen beschuldigen
elkander wederzijds de bepalingen van den
wapenstilstand van Vrijdag niet te hebben na
geleefd en met name de neutrale zone, welke
tusschen de Chineesche en Japansche troepen
was ingesteld, niet te hebben gerespecteerd.
Van China schijnt een vastberaden optreden
te worden verwacht, zoodat het conflict nog tot
onaangename complicaties kan leiden.
Vakkleding voor alle bedrijven.
IJzersterk en toch niet duur.
Dank zij ons Gemeentebestuur.
De Prins in Den Helder en d u s waren daar
diverse vertegenwoordigers van de landelijke
pers, die gedurende dit 2-daagsch bezoek hier
verblijf hebben gehouden.
Het was zeer juist van ons Gemeente
bestuur gezien, dat het deze gelegenheid
benutte om de journalisten iets meer van
onze stad te laten zien, dan gewoonlijk
het geval is en wij zijn er van overtuigd,
dat deze kennismaking zeker zijn effect
zal sorteeren.
In eenige auto's ging het, met begeleiding
van den gemeente-secretaris Mr. Dr. E. van
Bolhuis, wethouder W. de Boer en wethouder
Smits allereerst via de Buitenhaven naar het
Zoölogisch Station, alwaar dr. Verwey in het
kort het doel van dit instituut uiteenzette.
Hij vertelde diverse interessante bijzonder
heden, o.a. over het paling-probleem, en over
de bestudeering van den trek in zee. Hierna
werd een bezoek gebracht aan het altijd
boeiende aquarium en de bibliotheek.
Volgde een kijkje in de Zeevaartschool, al
waar de heer J. Middendorp de gasten geleid
de, terwijl hierna nog volgde een bezoek aan
het natuurhistorisch Museum en de B.L.O.-
school.
Het is prettig te mogen constateeren,
dat de bezoekers kennelijk verbaasd wa
ren deze bezienswaardigheden in Den Hel
der aan te treffen en waarover zjj hun
enthousiasme dan ook niet onder stoelen
en banken staken.
Zaterdag werd door een persoon, onder
wiens toezicht enkele huisjes in de Keizer
straat staan, aangifte gedaan, dat uit een der
huisjes een looden pijp is ontvreemd.
Zondag deed een dame uit Breezand, die
met haar kind bij de poppenkast stond te kij
ken, aangifte, dat een taschje, dat zij aan
haar arm had, is ontvreemd.
