Oorlog of vrede in China? Spanje nooit fascistisch of communistisch Franco vertrapt het Spaansche recht Vier milliocn dollar voor het zoeken naar Amelia Huiszoeking bij het Arabisch comité Prof. Piccard gaat niet meer de lucht in Het herstel der Franscbe financiën Tour de France Joden te Dantzig worden geweerd Auto stort van vijftien meter hoogte Religieuze onrust in Joego-Slavië De belastingen van Mevrouw Roosevelt Amerikaansch bankroover achter de tralies AJthleiieJk Snelle Fin DE MADARIAGA SPREEKT VERZOENENDE WOORDEN. In de „Times" publiceert de Spaansche oud-ambassadeur te Washington en Parijs, de Madariaga, die thans in ballingschap in Zwitserland vertoeft, een oproep aan de beide in zijn vaderland strijdende partijen ter gelegenheid van het feit, dat de bur geroorlog thans één jaar duurt. Het inge zonden stuk eindigt als volgt: door een tiagischen samenloop van omstandigheden heef deze essentieel Spaansche oorlog in het buitenland „aangeslagen". DE MADARIAGA. Verlokt door een eenigszins oppervlakkig parallelisime, hebben mannen, instellingen en zelfs regeeringen, buiten Spanje olie ge worpen op het vuur, dat ons ongelukkig land verteert. Spanje is derhalve als plaatsvervanger, lijdende onder den latenten burgeroorlog, dien Europa, tot dusverre, in bedwang houdt. Ik hoop vurig, dat de meer militante groepen aan beide zijden er van bewust zullen worden, dat hun optreden niet allepn gevaarlijk is, dat zien zij wel in, maar ook onvruchtbaar. Spanje zal nooit communistisch of fascistisch zijn. He Spaansche buitenlandsche politiek, bepaald door aardrijkskundig-politieke en economische wetten, zal nooit fun damenteel veranderen, wie ook de winnende partij zal zijn, en de bui- teniandsche hulp. waarvan men weet, dat zij verleend is ten be hoeve van iets meer dan alleen om hulp te brengen zal zekerlijk een diepen wrok doen ontstaan na den oorlog in Spanje, in geheel Spanje. Ook hier is de beste politiek, die het meest in harmonie is met de belangen van alle betrokken naties, overeen te komen een spoedig einde van den oorlog tot stand te brengen door middel van verzoening. Ten slotle zou ik beide partijen in en buiten Spanje willen vragen zich te onthouden van het opofferen aan de vol doening van haar politieke hartstochten van leven en bloed van een volk, welks lotsbestemming en welks bijdragen voor leven en cultuur der wereld belangrijker zijn dan politieke theorieën, die ten slotte slechts onzekere vormen zijn van ons wei felende menschelijke denken. Op den weg BrennerInnsbrück is gis terennacht een auto in een afgrond van 15 meter gestort. De chauffeur kwam in den in brand ge vlogen wagen om het leven. Een in de auto zittende vrouw werd ernstig gewond. Uiteenzetting van den Spaan- schen gezant te ben Haag. Ter gelegenheid van het feest, dat het Zondag een jaar was geleden, dat de Spaan sche burgeroorlog uitbrak, heeft de Spaan sche gezant te Den Haag de heer J. M. de Semprun Y Gurrea een uiteenzetting gege ven van den huidigen toestand en van wat daaraan voorafging. Nooit zou Franco, aldus de gezant die be- teekenis gekregen hebben, wanneer voor aanstaande, mannen als generaal Sanjutje, Goded en de jonge Primo de Rivera niet vroegtijdig den dood hadden gevonden. De republikeinsche regeering is na volko men regelmatige verkiezingen tot stand ge komen. Sommigen meenen, dat de rebellen tot opstand overgingen om Spanje van het communisme te redden, maar de comm. partij kreeg in de verkiezingen slechts 15 zetels. Gesteld, dat men een andere rich ting in het regeeringsbeleid voor Spanje wenschelijk acht, vroeg de heer de Sumprun, staat deze wen- schelijkheid dan in verhouding tot het onnoemelijke leed, dat zij, die den opstand ontketenden, over Spanje hebben gebracht, en kan men dezen opstand dan verdedigen met de speculatieve bewering, dat anders de communisten misschien in Spanje de macht in handen zouden hebben gekregen, een bewering, die door den verkiezingsuitslag geens zins bevestigd wordt? Tenslotte zeide de heer Semprun van oordeel te zijn, dat Franco er militair oogen- schijnlijk beter, maar in werkelijkheid slechter voorstond dan verleden jaar. In de groote steden leed hij een échec. Thans be schikt ook de regeering over een geoefend leger, hetgeen bleek bij het verloop van den jongsten strijd om Madrid. Als katholiek betreurde spr. het, dat de katholieke kerk in Spanje zich geen rekenschap had gegeven van de bijna ideale gelegenheid, die de grondwet der Volksfrontregeering haar had geboden om het religieuse probleem in Spanje op te lossen. De regeering van het Volksfront had in derdaad een sociale omwenteling tot stand willen brengen, dat was noodig in Spanje maar ze had het willen doen binnen het kader van de wet en met eerbiediging van de voor ieder in de grondwet gewaarborgde rechten. Tenslotte sprekend over de non-interventie herinnerde de heer Semprun aan de woor den ,die Azana gesproken heeft, dat de eeni- ge bereikte non-interventie die van den Vol kenbond is. De heer Semprun eindigde zijn betoog met een waarschuwing, vooral aan de vertegen woordigers van kleine volkeren, om toch ook den nadruk te leggen op de kwestie van rechtvaardigheid, opdat in de toekomst de rechtvaardigheid niet altijd voor 't geweld zal behoeven te wijken. Gelijkstelling van Orthodoxe en Roomsche Kerk de oorzaak. Orthodoxe processie te Belgra do met geweld ontbonden. Onrust heerscht er in Joegoslavië over het concordaat dat de regeering met den Paus wil sluiten betreffende de gelijkstelling van de Roomsche met de' Orthodoxe, Grieksch- Katholiekc kerk. De ontstemming der bevolking te Boeda pest bleek .vooral uit de processie, die ge- organiseez'd zou worden voor de voorspoe dige genezing van den patriarch Warnava, een der grootste tegenstanders van het Concordaat. De politie verbood deze processie, uit vrees voor demonstralies. Toen de processie zich toch formeerde, ging de politie tot ge- weldmaatregelen over. Verscheidene perso nen berden gewond of gearresteerd. In het algemeen werd een aantal vlaggen en vaandels in stukken gescheurd, meldt de N.R.Crt, De politie zette tenslotte het plein voor de kerk af. Terwijl dit alles buiten geschiedde, werd het debat over het concordaat in het parle ment voortgezet. Toen het gerucht van de vechtpartij en de molestaties der geestelij ken in de zaal doordrong, sprong de oppo- sitioneele afgevaardigde Voekanowsky op en riep: De politie ranselt onze kerkvorsten af! Een onbeschrijfelijk tumult was het ant woord op deze alarmkreet. De oppositionee- le afgevaardigden begonnen te tieren en snelden van hun plaats en verdrongen zich in het midden van de vergaderzaal. De voorzitter zag zich genoopt de zitting te sluiten en met. de ministers de zaal te verlaten. De zitting werd niet hervat. Volgens niet-officieele ramingen heeft de Amerika ansche federale re geering een bedrag van vier milli- oen dollar uitgegeven voor het op sporen van Amelia Earhart het opsporingswerk is zooals men wel weet gestaakt. Een huiszoeking, welke verricht is in de bureau van het Arabisch Comité te Jeru zalem. heeft aanleiding gegeven tot pro lesten in Arabische kringen. De huiszoeking werd verricht met mede werking van 60 agenten onder bevei van twee ambtenaren van de recherche. Nadat de politie de telefoondraden had doorgesneden, heeft zij, ondanks het verzet der aanwezigen, een hoeveelheid docu menten in beslag genomen. Bij het onderzoek werd een tot de lijf wacht van den Moefti behoorende neger ge wond. Dit optreden der politie zou verband houden met de terroristische actie der Ara bieren in Noord-Palestina. Ook de Christen-Arabieren tegen het plan. De vergadering van Christen-Arabieren in het Noorden heeft den hoogen commissaris en het Volkenbondssecretariaat protesttele grammen gestuurd met het oog op het Britsche plan Palestina opnieuw in te dee- lon. De Christen-Arabieren merken o.m. op, dat geen enkele reden de afscheiding van Heilige plaatsen wettigt, welke reeds door Christen-Arabieren in Palestina worden beschermd. Voorloopig geen verdere plan nen voor stratosfeertocht. Professor Piccard heeft tegenover de jour nalisten verklaard dat hij van meening is, dat de brand, welke zijn ballon heeft ver nield, veroorzaakt is door een ontploffing, welke hij had doen ontstaan om de touwen, die eenige ballonnetjes met den gondel ver bonden, door te snijden. Tevoren was de ballonvaarder reeds gedwongen geweest met zijn revolver eenige ballonnetjes stuk te schieten om te kunnen dalen. Piccard is zes uur in de lucht geweest. Hij heeft 180 km afgelegd en een hoogte bereikt van 3500 m. In antwoord op een desbetreffende vrs^g deelde de professor mede geen directe plan nen te hebben voor een nieuwen ballontocht Bonnet wil buitengewone be grooting tot een minimum be perken ten behoeve van defen sie. Bonnet, aldus meldt Havas, arbeidt met zijn medewerkers aan de voorbereidingen der financieele maatregelen. Zij hebben verscheidene ontwerpen in gereedheid ge bracht, die heden aan den ministerraad zul len worden voorgelegd. Omtrent deze ont werpen heeft Bonnet het volgende \ei- kiaard Nog op den dag van mijn terugkomst in Frankrijk zijn wij begonnen met ons werk ten bate van het financieele herstel. Eenige dagen later hadden wij de decreets uitge vaardigd, die evenwicht moeten brengen op de gewone begrooting, en die van het land een hoogere belastingopbrengst vragen. Hier kan het echter niet hij blijven, want buiten de begrooting rusten op de schatkist in '3/ en '38 zeer zware verplichtingen. Na de ver hoogingen van de belastingen kan van het land geen nieuwe opoffering gevraagd wor den. Wij zijn dus verplicht te streven naar beperking van de uitgaven, die de schatkist belasten. Wij wil len de gewone begrooting in even wicht brengen, en de uitgaven ten laste van de buitengewone beperken tot een minimum ten behoeve van de defensie. Het is zaak den bezitters van staatsfondsen het vertrouwen terug te geven, ik zal hieraan mijn zondere zorg besteden. Bonnet deelde voorts mede over deze ma terie gistermiddag een gesprek te hebben gehad met minister-president Chautemps. Dinsdag komen de plannen in den minister raad en dan zal Bonnet ze toelichten. Onze taak, aldus besloot de minister van financiën, is moeilijk. Wij moeten belang rijke bedragen besteden aan de verdediging des lands. Mijn programma voor finantieel herstel voer ik methodisch uit en bij dezen arbeid, die veel tijd vergt, ondervind ik den steun van de geheelc regeering. Hamiüon Fish zet zijn actie door. i Afgevaardigde Hamilton Fish laat niet af van zijn aanvallen op mevrouw Roosevelt in verband met de belasting die naar zijn meening door de echtgenoote van den presi dent had moeten worden betaald over de bedragen, die zij verdiend heeft met radiole zingen. Thans heeft hij den eisch gesteld, dat de schatkist de regeling ongeldig zou verklaren, waarbij mevrouw Roosevelt aan hot betalen van deze belastinggelden is ont komen dóór het ontvangen bedrag recht streeks over te schrijven aan een liefdadige instelling. Mocht de schatkist hiertoe niet willen overgaan, dan eisch! Fish, dat de overgeschreven gelden een ieder ten goede zullen komen. In zes maanden tijds heeft het Ameri- kaansche congres thans tot 30 Juni j.1. 136 millioen dollar bijgedragen in de bezui nigingscampagne van president Roosevelt. Daar staat echter tegenover, dat omstreeks 300 millioen dollar meer moest worden uit gegeven voor posten, die oorspronkelijk niet voorzien waren. Na langdurige opsporingen heeft men thans eindelijk het laatste nog niet gear resteerde lid van de bende bankroovers in arrest gesteld, die den bekenden roofoverval in de O'Palleybank gepleegd had. Het bleek de 31-jarige Harry Blee te zijn. De bende had langen tijd het geheele Midden Westen geterroriseerd. GEVAARLIJKE, MAAR NIET HOPELOOZE TOESTAND. TOKIO NOCH NANKING KUN NEN EEN OORLOG RISIvEE- REN. Hoe ernstig de situatie in de om geving van Peiping ook schijnt te zijn, toch kan men niet aan de idee ontkomen, dat zij, naar gewone maatstaven genieten, ietwat merk waardig is. Japanschc en Chineesche troepen staan tegenover elkaar. Het komt tot gevechten. Men sluit een wapenstilstand. De wapenstilstand wordt niet nagekomen en nieuwe gevechten vinden plaats. Beide lan den sturen versterkingen naar het tooneel van den strijd. Er is dus, in het klein, iets aan den gang, dat naar een oorlog riekt. Maar in de hoofdsteden der beide landen zitten nog steeds de diplomatieke vertegen woordigers van de beide „oorlogvoe rende tegenstanders", officieel leeft men dus nog in vrede met elkaar. Even merkwaardig als deze tusschen oor log en vrede zwevende situatie is ook de toestand, waaruit het eigenlijke conflict zich ontwikkelde. China is een souvereine staat, maar het heeft er bij overeenkomsten met verschil lende mogendheden in moeten toestemmen, dat buitenlandsche troepen in Noord-China gelegerd werden. De manoeuvresvan de Japanners Deze troepen hebben ook het recht tot „normale kleine oefeningen". Natuurlijk, want militaire garnizoenen zijn geen sana toria, waar de soldaten zich op ligstoelen in het zonnetje koesteren. Zij moeten iets doen, d.w.z. exerceeren en manoeuvreeren. Daarvandaan de toestemming tot „kleinere oefeningen". Maar wat moet men daaronder verstaan? De Chineezen verklaren, dat de groote manoeuvres van de Japan ners bij Peiping niet met de geslo ten overeenkomst in overeenstem ming waren. Bovendien zouden de Japanners hun troepen op plaatsen gelegerd hebben, waar zij zulks niet mochten 'doen. Volgens de interna tionale overeenkomst, mogen zij slechts de spoorlijn PeipingTient- sin militair beschermen. De plaatsen, waar de strijd zich thans ont wikkeld heeft, liggen echter aan de lijn Pei pingIlankau. Japan heeft zijn troepen dus verder naar voren geschoven, dan toege staan was. Dit heeft toen geleid tot een bot sing tusschen Chineesche en Japansche troe pen. een hotsing. die al spoedig zoo'n drei genden omvang aannam, dat Japan een van zijn beste generaals naar Noord-China zond en het Chineesche ministerie van bui tenlandsche zaken in een tamelijk scherpe verklaring het recht van zelfverdediging opeischte. Japan's aanspraken. De vrede tusschen China en Japan is sinds jaren een tamelijk onzekere factor. Sinds den roof van Mantsjoekwo is de spanning vntVeren niet geweken. Officieel wist men zich met elkaar te ver dragen en onder de handige diplomatieke leiding van Tsjiang Kai Sjek werd er zelfs tijdelijk een toestand van een zekere samen werking bereikt. Maar de aanspraken van Japan op'de vijf Noord-Chineesche provin cies, die onder druk van Tokio een zekere autonomie moesten krijgen, inderdaad ech ter zeer sterk de aanwezigheid van Japan sche troepen te gevoelen kregen, hebben er verder toe bijgedragen, de spanning te verscherpen. De weg naar het herstel van de Chineesche eenheid en de Chineesche nationale kracht is lang en ver. De macht van de centrale regeering strekt zich geens zins gelijkmatig over het enorme rijk uit. Het herstel van de binnenlandsche orde is sinds de revolutie de voornaamste zorg van de mannen, die aan het hoofd van de Chineesche regeering traden. Vraagstukken van buitenlandsche politiek moesten min of meer op den achtergrond treden. Japan maakt van dezen toestand gebruik om zijn invloedssfeer in Noord-China uit te brei den. Maar het Chineesche volk, door de Kwomintang-regeering in nationalistischen zin opgevoed, verzet zich daar instinctma tig tegen. Sinds de verovering van Mants- joerije door de Japanners zijn de meer of minder bloedige „incidenten" niet van de lucht geweest. Wanneer zij niet willen hooren, moeten wij hen in het gezicht slaan. China heeft zich herhaaldelijk voor de ul timatieve eisrhen van Japan moeten bui gen. Maar zelfs deze toegeeflijkheid heeft (ie Japansche militairen niet kunnen vol doen. Nog in het afgeloonen jaar verklaar de de commandant van de Japansche troe pen in NoordChina, generaal Takavosji-Mat soemoero: „Ik meen. dat wii de grens van ons geduld bereikt hebben. Wij moeten den Chineezen duidelijk onze. meening zeggen. V anneer zij niet willen hooren, moeten wij hen in het gezicht slaan!" Bij een dergelijke stemming aan beide zijden is het geen wonder, dat het minste en geringste reeds aanleiding kan zijn tot een botsing tusschen Japansche en Chineesche troepen, zulks temeer, wijl zoowel de Chineesche als de Japansche militairen niet altijd acht op de aanwijzingen van hun regeeringen geven en dikwijls eigen wegen be wandelen. De beletselen voor een open lijken oorlog. •Tapan heeft nu weer een aantal eischen gesteld, die voor de centrale regeering van Nanking welhaast onaanvaardbaar zijn. rsjiang Kai Sjek heeft dan ook geweigerd op 'n dergelijke basis te onderhandelen Zal het nu tot een openlijke oorlog tusschen Japan en China komen? Men zou het na alles, wat er reeds voorgevallen is, bijna gelooven. En desondanks is het onwaar schijnlijk, dat wij nu een Japansch-Chinee- schen oorlog te beleven zullen krijgen. Ja pan weet zeer goed, dat het militair de sterkste is, maar het weet ook, dat zijn middelen desondanks te gering zijn, om het geheele enorme China te hemeesteren. Het zou de kuststreken van China waarschijn lijk zonder veel moeite kunnen bezetten, maar tegelijkertijd zou het, wanneer liet Chineesche nationalisme door dergelijke maatregelen weer opgezweept zou ziin, zijn handel met China geheel verliezen. En Chi na is zijn grootste afnemer. Rovendion, ver dragen de Japansche financien, die alles anders dan goed te noemen zijn, een der gelijke krachtproef? En tenslotte: In To kio weet men heel goed. dat men de oogen niet van de Russische grens mag afwenden Ook vandaar dreigt gevaar en de Russen zijn on het oogenblik een heel wat machti ger viiand dan de Chineezen. Anderzijds is Tsiiang Kai Riek, een hoe vurig patriot hij ook moge zijn, een nog groot er diplomaat. Rn hij weet eveneens, dat er voor China met een al te ultima tieve politiek niets te winnen valt. De étappe met de vier cols Bet, tendero bergkoning. Sylvfc, Maes blijft drager van de trui. Anton van Schendel ventiende. De Pyreneën zijn achter den rug en nog altijd heeft Sylvère Maes, de winnaar \an het vorige jaar, de gele trui om zijn stoere body. Wel is het zijn ernstigste concurrent, den Franschman Lapébie, gelukt den achterstand tot slechts anderhalve minuut te verkleinen, maar na den rustdag van morgen komen er geen cols meer en Lapébie zal wel buiten gewoon moeten rijden om een uitein delijke tweede zege van den Belgi- schen favoriet te niet te doen. Gisteren is dan de met spanning verwacht, te vijftiende „étappe met de vier Cols" ver reden, de étappe van Luchon naar Pau over een afstand van 194 K.M. Berrendero, de Le- kende Spaansche bergenbedwingcr, heeft zich inderdaad de sterkste klimmer getoond. Op alle toppen was hij eerste. Met verbluf, fend genaak toonde hij, dat deze rit juist een kolfje naar zijn hand was, hij was de koning der bergen. Dat deze étappe, welke in staat is, het ge- heel totale klassement volkomen door el. kaar te gooien, zulks niet heeft bewerkstel, ligd, is te danken aan het eveneens sublie. me 'rijden van Sylvère Maes, die voortdu. rendbij Berrendero in de buurt bleef, even. als zijn landgenooten Félicien Vervaecke en de individueel 'Vissers, maar ook Lape. bic, de hoop van Frankrijk, die aanvankelijk niet kon meekomen, herstelde zich later schitterend en wist zich zelfs in het hoofd- peleton te werken, waar hij, achter Berren dero, als tweede aankwam door in de sprint van een zestal renners te winnen, w.o. Syl vère Maes. De uitslag van deze étappe was: 1. Ber- rendero (Spanje), tijd 7 uur 1 min. 1 sec; 2. Lapébie (Frankrijk), 7 uur 1 min. .">0 sec.; 3. Fréchaut (Fransche onafhankelijke); 4. Vicini (Italiaansche onafhankelijke); 5. Cos- son (Fransche onafhankelijke); 6. Canardo (Spanje); 7. Sylvère Maes (België); 8. Ca- musso (Italië), allen in deizelfden tijd; 17, Anton van Schendel, 7 uur 10 min. 17 sec. De stand in het algemeen klassement is: 1. Sylvère Maes (België), 103 uur 48 min. 30 sec.; 2. Lapébie (Frankrijk) 103 uur 50 min. 03 sec.; 3. Vicini (Italiaansch indivi dueel) 103 uur 53 min. 43 sec.; 4. Vissers (Belgische individueel) 103 uur 1)8 min. 38 sec.; 5. Disseaux (België) 104 uur 2 min. 14 sec. 42. Anton van Schendel, 106 uur 40 min. 10 sec. Het landenklassemont luidt als volgt: 1. België, 312 uur 12 min. 14 sec.; 2. Frank- rijk, 312 uur 46 min., 34 sec., 3. Italië, ffii uur 0 min. 21 sec.; 4. Duitschland, 316 uw 1 min. 48 sec., 5. Zwitserland 316 uur, 28 min. 45 sec. Nieuwe wereldrecords 10.000 me ter en 6 mijlen. De Finsche W athleet Ilmari Salminen ves tigde tijdens a wedstrijden te 4 Louvola een nieuw wereld record over 10- duizend meter door dezen af stand af te leg gen in den tijd van 30 min. 5,5 sec. Het oude wereldre cord stond op naam van Pan vo Nurmi met een tijd van 30 min. 6,2 sec. gevestigd op 31 Augustus 1924 te Kuopio. Ook het wereldre cord over 6 mijlen werd door Salminen ver beterd. Hij liep dezen afstaiyd in den tijd van 29 minuten 8.3 sec., terwijl het oude wereldrecord op naam van Nurmi stond met een tijd van 29 minuten 36.4 sec., geves tigd in 1930. SALMINEN. De Dantziger correspondent van „Die Neue Welt" (Weenen) bericht aan zijn blad een aantal bijzonderheden omtrent de positie der Joden in de vrije stad Dantzig. Nadrukkelijk wordt erop gewezen, dat de nat, Socialis ten te Dantzig reeds anti-.Toodsche maatre gelen, overeenkomende met de Neurenberg* sche Wetten voorbereiden, in afwachting ^an het oogenblik dat zij aan de macht zul len komen. Ofschoon te Dantzig de Volken- bondscommissaris zitting heeft, werden alle Joodsche rechters reeds ontslagen, alle Jo den uit gemeentelijke betrekkingen verwij derd, talrijke Joodsche bedienden door de banken op straat gezet, en alle Joden van bet lidmaatschap van de Advocntenkamer te Dantzig uilgesloten. i ?!fi "itschakelingsproces heeft eveneens betrekking op de andere academische beroe pen, op theater, film, pers en radio. De eenige Joodsche courant, de „Dantziger ü1(?est haar verschijning staken, et hef oog op de aanwezigheid van den v ot ken bon dscomm i ssa ri s worden deze maat regelen zeer geleidelijk toegepast. Men wil daarmede voorkomen dat Joodsche organi- nties zich met protes.en tot den Volkenbond zouden wenden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 2