Uit het leven van een groot man
Texel
ESGNA vaart weer
alledagen(ookZondag)
Een roman zonder verdichtsel. Biografie
van minister-president Dr. H. Colijn.
7U>i£cLuimeniyp>oAl
Postduivenvereen, «Victoria"
WundeJUjwM.
ft
r
J
PASSAGIERS
Onze Boekbespreking
Wat en hoeveel
de padvinders eten
Heldersche deelname aan
de „Vierdaagsche
Zondagsschool op reis
Xenn.il
Om het kampioenschap
der Marine
Van Rhijn wint het enkelspel
Commandant der Marine
te Soerabaja
De „Hertog Hendrik"
naar Gibraltar
De nieuwe Japansche Adjunct
Marine Attaché
Legerberichten
Legervliegtuigen op
Texel's vliegveld?
Bloemencorso
Examen
Raadpleeg onze advertentie
kolommen voor uw inkoopen
De ster van Colijn is een weinig verbleekt.
Liberale bladen hebben geschreven, dat hij
geworden is van een „nationale held" tot
ec i „politieke figuur". Deze meening is even
sterk bestreden en men heeft er op gewezen,
dat het niet Colijn is, die de samenstelling
van dit kabinet heeft gewild, zooals het ge
worden is, maar de onwil van de politieke
leiders om te komen tot een kabinet op breede
basis en daarvoor zijn offer te brengen.
Het ligt niet op onzen weg om in deze
bespreking van het boek van v. Reest
daarop breeder in te gaan, maar wie de
levensroman van Dr. Colijn gelezen heeft,
een roman, zooals we hierboven schreven,
zonder verdichtsel, bestaande uit slechts
historische feiten, die twijfelt niet meer
of Colijn heeft gehandeld zooals hij ge
meend heeft n het belang van land en
volk te moeten handelen. Aan deze figuur
is alle zoeken naar eigen baat reemd.
Hij ziet voor alles het groote belang dat
hij dient, zonder te letten op zichzelf,
steeds „recht door zee" gaande.
Het is wel zeer juist van den schrijver ge
zien om zijn boek aan te vangen met den
kerkstrijd, die in al zijn hevigheid woedde in
het begin van den negentienden eeuw. Het
eerste hoofdstuk plaatst ons midden in dezen
strijd, in het oude land van Heusden en
Altena en teekent ons het sterke verzet van
de bevolking, het stevige karakter van deze
zonen van ons volk.
Colijn is een kind van de Afscheiding.
In het huis van zijn vader zijn ook de
dragonders ingekwartierd geweest. Ook
bij hen zijn godsdienstoefeningen gehou
den en ook bij hen zijn de vonnissen aan
huis afgegeven.
Dit alles stempelde het gezinsleven der
Colijn3.
Er is geen enkel groot man geweest,
die zjjn levensopgang niet aan zijn vader
of moeder te danken heeft gehad. Het
stevige, onverzettelijke In zijn karakter
heeft Colijn van zijn vader, die tevens
een diep geloovig mensch was.
Toch heeft Colijn een belangrijk deel van
zijn opvoeding niet aan zijn ouders, maar aan
zijn grootouders te danken, waar hij als kind
v.n zes jaar in huis kwam en tot zijn twaalf
de bleef. Zij woonden in Uitwijk, waar „Drie
kus" de school van meester Mooy bezocht.
Zjjn organisatietalent openbaarde zich al
vroeg en zijn lievelingsspel was op de deel
van grootvaders boerderij soldaatje te spelen
en ook in het vechten was hij een baas, want
menige oude Uitwijker weet zich nog een
flink pak slaag van den „rooien Driekus" te
herinneren.
Zorg baarde vaak de eigenziningheid
van Driekus, die, als hij eenmaal iets in
den zin had, het ook doen wilde en daar
toe zijn eigen weg ging.
Vader Co'ijn wilde zijn oudste jongen land
bouwer laten worden, die daarvoor echter in
't geheel niets voelde en de soldatenrok ver
koos boven de spade. Maar daar was geen
denken aan.
„Je word geen soldaat", zei z'n vader, met
die besliste trek om de lippen, die hem soms
zoo kon kenmerken.
„Eens was hij met zijn vader In het land",
vertelt van Reest. Hij was nog maar net
vijftien jaar. Ze waren bezig met het opste
ken der garven op den boerenwagen. Het was
druk op het land. Het goede weer diende be
nut te worden.
Driekus moest opsteken. Zijn vader ving de
schoven op en vleide ze op den wagen.
Maar Driekus had er genoeg van.
„Vader, ik vertik het langer, dat werk in
het land!"
Hij smeet de vork op den grond en keek
met de handen in de zakken naar zijn vader.
Ze stonden daar oog in oog. Vader Colijn
hoog boven den wagen en Driekus op den
grond, het hoofd hocj opgericht. Geen van
beiden sloeg een oog neer.
Toen nam vader Colijn een kloek besluit.
Hij klom van den wagen en zei bedaard:
„Ik zal je eens ir de sloot zetten, kopje on
der, dan kun je wat bekoelen, kwajongen!"
„Probeer het eens!" zei d; zoon uitdagend.
Vader Colijn greep den jongen beet en zette
hem in de sloot tot aan den nek.
„Heb je er genoeg van, rakker, zul je aan
het werk gaan of niet?"
Driekus stond bedaard in het water en zei:
„En nou de kop er ook maar onder!"
Weer stonden vader en zoon oog in oog. Wil
tegen wil! Twee onverzettelijke Colijns.
„Als u me geen toestemming geeft om sol
daat te worden, verdrink ik me", dreigde
Driekus.
naar Schoort—Alkmaar-
Zaanstreek—Amsterdam.
Vader Colijn greep een polsstok en gaf zijn
jongen een ferme duw, dat hij onder water
tuimelde.
„Als je denkt, dat je me zoo dwingen kunt,
heb je het mis, begrijp je dat!" riep vader
Colijn.
Driekus merkte, dat hij het zoo niet win
nen kon. Hjj krabbelde de sloot uit en stond
druipend tegenover zijn vader.
„Ga naar huis om je te verschoonen", zei
zijn vader kalm, „en haal me zulke grappen
niet meer uit, versta je?"
Zoo maakt v. Reest door tal van illustraties
zijn boek tot een boeiend verhaal.
Colijn is niet altijd de Calvinist geweest van
stoer beginsel. Er was een tijd, dat hij niet
geloofde. Zijn ouders hadden hem op de
kweekschool gedaan na bovenstaande erva
ringen en de jonge Colijn moest kweeken op
een Chr. school, maar op een dag komt hij
thuis met de zeer besliste mededeeling:
„Vader, naar die school kan ik niet meer
heen."
„Waarom niet, jongen?" vroeg zijn vader
verwonderd.
„Omdat ik de kinderen niet kan vertellen,
waar ik zelf niet meer in gelooven kan", zei
Driekus beslist.
Het was een oogenblik stil in de kamer.
Zijn vader had dit verwacht, maar plots zóó
door zjjn jongen zelf in het helle licht ge
bracht te zien, smartte hem zeer.
„Ik heb allang gedacht, dat jjj een vrij
metselaar zou worden", sprak zjjn moeder
scherp, overstelpt door droefheid. „Er
komt van jou niks terecht. Jij deugt ner
gens voor. Word maar soldaat, dat is het
eenige wat je misschien nog kan."
De toestemming om soldaat te worden ont
vangt hij, als vader, na informaties hier en
daar tot de overtuiging komt, dat een sol
daat een goed christen kan zijn. Maar een
goed christen is de jjnge Colijn nog lang
niet en eerst na jaren van twijfel en onge
loof, wordt in de stille pastorie van Ds. Velt-
man, in de Haarlemmermeer, de geestelijke
grondslag gelegd, waarop Coljjn's latere leven
is opgebouwd.
Behalve bij de jeugd van Colijn staat v.
Reest ook vrij uitvoerig stil bjj zjjn Indische
periode. Beide tjjdperken zjjn immers van zoo
groote beteekenis voor den lateren staats
man en leider.
We vinden Colijn in Indië op de voorste
posten, daar waar het gevaar dreigt, staat
hjj op de bres en zet zjjn volle persoonlijk
heid in. Eerst denkt hjj aan zjjn manschap
pen, dan aan zichzelf. Hjj eischt veel van
zjjn ondergeschikten, maar geeft het goede
voorbeeld, door zelf alles te geven. „Plicht"
ls het parool, waarom dit leven draait.
Nog een enkel citaat, waarin 2e luitenant
Coljjn scherp geteekend wordt. Het was op
een terugtocht in Noord-Sumatra. De At-
jehers drongen sterk op. Luitenant Colijn
had het commando over een af deeling; hjj
zag het gevaar, waarin zijn mannen verkeer
den, de tucht dreigd-. teloor te gaan.
Opeens daverde zijn commando:
„Halt, presenteert het geweer!"
Ontzet keken zijn manschai~n hem aan.
Ze wisten, dat er met hun luitenant niet
te spotten viel. Hij was hun kameraad, maar
ook hun officier en wee dengene, die niet
gehoorzaamde. Tot de allerstrengste maat
regelen was hun luitenant, vooral in tijden
van gevaar, in staat.
Maar wat beteekende het bevel: „Presen
teert het geweer!" met de verwoede en fana
tieke Atjehers op de hielen? Waren ze op een
excercitieveld om te leeren het wapen te ge
bruiken, of waren zij soldaten midden in een
heet gevecht, die elk oogenblik in de pan ge
hakt konden worden?
Maar opnieuw klonk met staalharde stem:
„Presenteert het geweer!"
Er viel niet mee te spotten.
Gehoorzamen was soldatenplicht.
De geweren werden gepresenteerd.
Het scheen, dat luitenant Coljjn geen
Atjehers meer zag. Hjj zag alleen zijn man
schappen. Hij waande zich op de binnen
plaats van de Markiezenhof-kazerne te Ber
gen op Zoom. Hij drilde zijn jonge broekjes.
Excerceeren moesten ze, rechts om, links om!
Met het geweer op den schouder, dan het ge
weer aan den voet, dan het geweer in aanleg!
en telkens opnieuw.
Luitenant Colijn goot zijn ijzeren wil over
zijn mannen; ze gehoorzaamden. Er kwam
tucht in zijn gelederen, ze voelden weer, dat
ze soldaten waren. Orde en discipline brach
ten hun geschokte zenuwen tot rust en toen
de luitenant zag, dat hjj zjjn soldaten weer
volmaakt onder zijn bevel had, liet hij orde
lijk aanleggen op den opdringenden vijand en
prompt op zijn commando, alsof het uit één
geweer kwam, vloog een vloed van moordend
lood op de horden in, die terugdeisden...
Met meer typeerende voorbeelden schil
dert v. Reest de figuur van Colijn, ook als hij
weer op vaderlandschen bodem na veel strijd
en miskenning, het roer van staat in handen
neemte om het schip door de branding te
sturen.
Het boek bevat tal van interessante illu
straties, waaronder foto's zijn, die nog nim
mer eerder werden gepubliceerd.
Bovengenoemde Vereeniging hield 1.1. Zon
dag een wedvlucht met jonge duiven vanaf
Roosendaal, afstand 158 km. In concours 200
duiven, die om 8.35 uur in vrijheid werden ge
steld met N.O. wind. De eerste vogel werd om
11.9.12 en de 25e prijs om 11.16.35 gesigna
leerd. Zoo gezien een vlug verloop, maar toch
de vogels over het algemeen slecht doorge
komen. Want er is zeker 30 verloren ge
gaan. De prijzen zijn verdiend als volgt:
J. Kramer 1-4; L. Bak 2-15-16; A. Brian
3-18; P. Ramler 5-6-9-17-20-23; D. Blokker
7-14: Goozen Jr. 8; H. Boon 10-25; C. Bruin
11; G. Leen 12; Nypels 13-21; A. de Wolf 19;
P. van Vliet 22-24.
Hier volgt de stand tot en met Limoges;
C. Bruin 469; P. Ramler 448; A. Brian 380;
W. v. Leeuwen 298; Duinker 247; A. de Wolf
232; J. Kramer 204; de rest beneden de 200
punten.
Door een zetfout 'lebbe- wij Zaterdag j.L
gemeld, dat het „Dictaat Zeevaartkunde"
uitgegeven werd door de Militaire Belangen-
vereeniging van oud-officieren der zeemacht.
Dit moet zijn: Militaire Belangenvereeni-
ging van Onderofficieren hjj de Zeemacht.
Duizenden kilo's, pakken, blikken
enz. worden aangevoerd,
Aangaande de voedselvoorziening van de
26.000 padvinders, die straks de mooie bos-
schen en velden van Vogelenzang zullen be
wonen, hebben wjj gegevens, die onze lezers
zeer zeker zullen interesseeren.
Bij het Simon de Wit's bedrijf te Zaandam
was alles volop bezig aan de voorbereiding
van het aantal in de voedselvoorziening, dat
aan haar is opgedragen. In de vleeschwaren-
fabrieken van Zendijk te Twello, Gelderland,
(de vaste leverancier van de versche vleesch-
waren voor alle Simon de Wit's winkels), is
ook alles een en al bedrijvigheid ten behoeve
van deze verstrekking.
Het eerstgenoemde bedrijf verstrekte ons
de volgende cijfers van de laatste raming, ten
tijde van de Jamboree gemaakt:
19.500 blik appelmoes
146.000 eieren
33.350 kg boter
16.950 pondspakken zelfrijzend bakmeel
11.200 pakjes Java-thee
20.400 pakken vlugkokende havermout
18.450 pakken Java rijst
13.000 stuks Geldersche worst pond
13.000 blik sardines
19.500 pond zachte zeep
2.600 kg ham
2.340 kg cacao
19.500 pond kaas
10.400 blik leverpastel
36.000 kg suiker
5.250 flesschen bessensap
14.475 kg zuidvruchten (pruimen, krenten,
appelen, tutti-frutti).
Voor vele der artikelen zal Simon de Wit
zijn eigen bestaande verpakking kunnen voe
ren, maar daarnaast zijn ook voor de diverse
artikelen speciale verpakkingen noodzakelijk.
Op de daarvoor gereserveerde zolders in Zaan
dam zagen wij voor de artikelen, die niet aan
bederf onderhevig zijn, dan ook reeds stapels
klaargemaakte verpakkingen liggen'wachten,
tot de groote dag aanbreekt, waarop dage
lijks met 650 kisten tegelijk deze voorraad
naar Vogelenzang zal worden vervoerd.
Reeds thans gaan voor de Voortrekkers, die
de inrichting van het kamp verzorgen en
waarvan reeds zoovele foto's in de Pers
verschenen zjjn, de noodige levensmiddelen
naar de keuken te" Vogelenzang. De goede
stemming, die in het Voortrekkerskamp be
staat en het enthousiasme over de verzorging
van Simon de Wit, door hen kenbaar ge
maakt, geeft ons steeds vertrouwen in het
volledig welslagen van de Jamboree, ook in
dit opzicht.
„De Jutter" start te Njjmegen met
17 ledfen.
Evenals de vorige jaren zal door een aantal
leden van de E.H.W.V. „De Jutter" worden
deelgenomen aan de vierdaagsche afstands-
marschen te Nijmegen van 26 t./m. 28 Juli a.s.
Dit jaar zal De Jutter uitkomen met 17
leden en wel met: K. Willemsen (leider), S.
Veldman, J. Spaans, D. Kooyman, G. Does, W.
A. Visser, A. Wiersma, D. Salm, J. Amiabel
allen op de 55 K.M., A. F. Moll, J. Hart, P. J.
Visser, G. Velman, Mevr. Krijnende Vries,
Mevr. TetenburgStraatman, Mej. J. Hoveling
e-1 A. Heijblok, laatsgenoemden op de 40 K.M.
Hedenmorgen omstreeks 8 uur is de Zon-
dagsschoolvereeniging „Philippus" per auto
bus van de Rehoboth-kerk in de Fazanten
straat vertrokken voor het maken van een
schoolreisje.
Gedurende drie dagen werd op „Animo" ge
tennist om het Marine-kampioenschap.
Tevens werden eenige andere wedstrjjden
gespeeld.
Hieronder volgen de uitslagen:
Heeren enkelspel.
Groep I.
Van Boetzelaer slaat Wolters 86, 63;
Van Rees slaat van Eeghen 62, 63;
Flohil slaat D. R. de Jong 63, 46, 62;
Van Wely slaat Gobee 61, 62; Van Noort
wijk slaat Van Marle 62, 63; D. Kruys
slaat Van d. Waag 62, 64; C. Feenstra
Kuiper bye; Van Straelen bye.
Tweede ronde.
Van Rees sl. v. Boetzelaer 6—2, 64; Van
Wely sl. Flohil 36. 6—1. 7—5; D. Kruys
sl. van Noortwijk 26, 119, 75; Van
Straelen sl. C. Feenstra Kuiper 61, 46,
6—3.
Derde ronde.
Van Wely sl. van Rees 61, 61; Van
Straalen sl. D. Kruys 61, 64.
Demi-finale.
Van Straelen sl. Van Wely 60, 61.
Groep II.
In de eerste ronde hadden alle spelers van
deze groep een bye.
Tweede ronde.
Laman Trip sl. Haayen 46. 64, 64;
Van Rijn sl. H. S. de Jong 60. 63; Van
Holthe sl. Winkelman 61, 62; Meijer sl.
Ter Brake 62, 63.
Derde ronde.
Van Rijn sl. Laman Trip 60, 62; Meijer
sl. Van Holthe 63, 61.
Demi-finale.
Van Rijn sl. Mejjer 63, 63.
Daar de heer van Straelen zich terugtrok,
uit de finalen, werd de heer Van Rhjjn Marine
kampioen en legde daarmee beslag op de
medaille welke beschikbaar gesteld was door
den Commandant van het Instituut.
Heeren dubbelspel.
Eerste ronde.
Van RhjjnLaman Trip bye; Van Rees
Ter Brake sl. van MarleWolters 62, 64;
Van der WoudeVan Boetzelaer bye; Van
StraelenVan Holthe bye; FlohilWinkel
man sl. van AsbeckCrommelin 63, 63;
Van WelyVan Noortwijk bye; Haayen
Meijer bye; KruysC. Feenstra Kuiper bye.
Tweede ronde.
Van RhjjnLaman Trip sl. Van ReesTer
Brake 60, 61; Van StraelenVan Holthe
sl. Van der WoudeVan Boetzelaer 64,
61; Van WelyVan Noortwijk sl. Flohil
Winkelman 62, 36, 63; HaayenMeijer
sl. KruysC. Feenstra Kuiper 60, 61.
Demi-finale.
Van RhijnLaman Trip sl. Van Straelen
Van Holthe 108, 62; HaayenMejjer sl.
Van WelyVan Noortwjjk 75, 61.
Finale.
Van Rhjjn—Laman Trip sl. Haayen—Mejjer
63, 75.
Gemengd dubbelspel.
Eerste ronde.
Van Straelen—Mej. L. Bjjl sl. Laman Trip—
Mevr. Doets 6—2, 6—2; C. en Mevr. Feenstra
Kuiper sl. Van BoetzelaerMej. F. Feenstra
Kuiper 75, 119; Hr. en Mevr. Van Asbeck
sl. Van der Waag en Mej. L. Visman 6—3,
6—1; D. KruysMej. M. Bijl bye.
Tweede ronde.
Mej. L. BjjlVan Holthe sl. C. en Mevr. F.
Kuiper; Hr. en Mevr. Van Asbeck sl D
Kruys—Mej. M. Bijl 7—5, 6—1.
Finale.
Hr. en Mevr. Van Asbeck sl. Mej. L. Bril
Van Holthe 64, 26, 64.
Dames enkelspel.
Eerste ronde.
Mej. M. Bjjl slaat Mevr. Doets 6—1, 63-
Mej. F. Kuiper bve; Mej. L. Bjjl bye; Mej L
Visman sl. MejTVan der Waag 8—6, 6—3.
Demi-finale.
Mej. M. Bjjl sl. Mej. F. Kuiper 63, 61-
Mej. L. Bijl sl. Mej. Visman 64, 62.
Finale.
Mej. M. Bjjl sl. Mej. L. Bjjl 6—1, 10—8.
Dames dubbelspel.
Mej. M. en L. Bjjl sl. Mej. V. d. Waag en
Mej. Visman 6—1, 6-2; Mej. F. Feenstra
KuiperMevr. Doets bye.
Finale.
Mej. F. Feenstra Kuiper en Mevr. Doets sl
Mej. L. en M. Bjjl 60, 62.
Kapitein ter zee, R. P. van de Wetering,
bijgenaamd de Rooy, commandant der
marine te Soerabaja, zal binnenkort naar
Nederland terugkeeren en worden opge
volgd door kapitein ter zee A. C. van der
Sande Lacoste, thans commandant van
Hr. Ms. kruiser „De Ruyter".
Blijkens een bij het Departement van
Defensie binnengekomen telegram li
Hr. Ms. „Hertog Hendrik" Maandag 19
dezer des namiddags van Bordeaux naar
Gibraltar vertrokken.
Bij K. B. van 19 Juli is met ingang van den
len September 1937:
1. aan den officier van gezondheid der le
klasse dr. J. W. F. A. van den Berg de Brujjn,
op zijn verzoek eervol ontslag uit den zee
dienst verleend,
2. benoemd tot officier van gezondheid der
le klasse bij de Koninklijke Marine-reserve,
dr. J. W. F. A. van den Berg de Bruijn ge
noemd.
zijn met ingang van den datum van dit be
sluit bevorderd tot officier-vlieger der 2e
klasse, de officieren-vlieger der 3e klasse W.
A. L. P. Scholberg, D. J. Bakker en B. Sjerp.
Bij K.B. van 16 Juli is met ingang van den
datum van dit besluit bevorderd tot officier
van gezondheid der le klasse, de officier van
gezondheid der 2e klasse C. de Boer.
's-Gravenhage, 20 Juli. De nieuw benoemde
Adjunct Marine-Attaché bij de Japansche le
gatie, kapitein Shutei Tonaki, heeft heden
ochtend, vergezeld van den tijdelijken zaak
gelastigde van Japan yamaguchi, zijn opwach
ting gemaakt bij den chef van den marine
staf, Schout-bij-nacht Fürstner. Terwijl de
marine-attaché bij de Japansche legatie te
's-Gravenhage standplaats heeft in Berlijn,
zal de heer Tonaki in Den Haag gedetacheerd
zijn.
24-Jarige trouwe dienst.
Morgen hoopt de sergeant C. Geurts vad
het Regiment Kust-Artillerie alhier de zilve
ren medaille te ontvangen voor 24-jarigen
trouwen dienst.
VOETBALWEDSTRIJD.
Hedenavond, aanvang half acht, speelt op
het terrein Ankerpark het elftal van de Staf-
muziek tegen de Winkeliers-combinatie.
Naar wij meenen te weten, zal in het
laatst van Augustusbegin September
een groot aantal vliegtuigen van Soes-
terberg het vliegveld Texel bezoeken
voor het houden van een langdurige
oefening.
Allegorische optocht en muziek-
en zanguitvoering.
Zooals we reeds eerder meldden zal ten
voordeele van de Oranjevereeniging te Den
Buig in het Park een muziek- en zanguitvoe
ring worden gehouden, waaraan zullen mede
werken: het Ned. Herv. Kerkkoor, het R.K.
Gemengd Koor „Oon Amore" en het Texelsch
Fanfarecorps. Deze uitvoering zal plaats
hebben a.s. Woensdag 28 Juli; doch tevens
zal op dien dag te Den Burg een groot bloe
mencorso gehouden worden en een allegori
sche optocht. Wanneer de voorteekenen niet
bedriegen zal de deelname hieraan zeer
groot zjjn. Des avonds zal de optocht her
haald worden, waarna in het Park boven
genoemde zang- en muziekuitvoering plaats
zal hebben te 9 uur. De entréeprijzen voor
deze uitvoering zullen uiterst billijk gesteld
worden, terwjjl met het oog op de te ver
wachten grooten toeloop kaarten in voorver
koop verkrjjgbaar worden gesteld.
De leerlingen van de U.L.O.-school te Den
Ar'e LaP Wz. en Herman Keyser,
slaagden te Den Helder voor de derde klasse
e? ,te A'kn,aar voor het M.U..LO.-
„ï"1®4 de jongedames Tr. Plaatsman en
ichnni eveneens leerlingen der U.L.O.-
school te Den Burg.
