„Critieke tijden zijn voorbij" Rondom de Nankau-pas De eenenvijftigste draad Huizen van 4000 jaar oud Frankrijk heeft tekort aan mijnwerkers Oppositie tegen Roosevelt's sociale plannen BENESJ Van de Berlijnsche Zuiveltentoonstelling Fransche brieven vliegen rond de wereld Engelsche arbeiders vragen hulp voor Spanje Koning Faroek verloofd KORT VERHAAL HET BRANDPUNT DER GEVECH TEN IN HET NOORDEN. Onze V.P.B.-correspondent te Peiping, die het gebied rondom den Nankau-pas deze strategisch zoo belangrijke sleutelstelling in Noord-China, om welker bezit thans verwoed wordt gevochten uit eigen aanschouwing kent, schrijft hierover het volgende: Het Nankaugetbergte ten Noorden van Peiping met den boven het dal van de Ku peikowrivier gelegen Nankau-pas beheerscht de spoorlijn in PeipingKalgan. Deze lijn is de belangrijkste verbinding tusschen de oude Chineesche Keizerstad en de provincie Tsjahar. Doch bovendien heeft de Nankau- pas als snijpunt van de beide Oost vleugels van den Grooten Chinee- schen Muur een buitengewone strate gische beteekenis, daar hij de toe gangspoort vormt van de vruchtbare, rondom Peiping gelegen provincies over de woestijn Gobi naar Buiten- Mongolië en Siberië. Een berucht traject. Bij de Noord-Westpoort van Peiping, de ^Isi Chih Men, stapt men in den trein, die tweemaal per week over den Nankau-pas naar Kalgan gaat en die in den laatsten tijd meer bekend staat als „Kalgan-express". Een weidsche naam, die weinig gerechtvaardigd wordt door de drie a vier personenwagens met restauratierijtuig, waaruit deze trein be staat. Toch stelt het Chineesche personeel alles in het werk, het den reizigers op dit traject, dat sedert de bezetting van Jehol door de Japanners en den opstand van ge neraal Feng in Kalgan eenigszins in een kwaden reuk is komen te staan, zoo aange naam mogelijk te maken. Als de uitgestrek te rijstvelden uit het gezicht verdwijnen en de steile bergwanden komen opdoemen, ko men de Chinaboys altijd even vriendelijk glimlachend in de coupé's met gekoeld bier rond en brengen op de deur van de coupé een bordje met de namen van de rei zigers aan, alsof zij op deze wijze de berg geesten wilden bezweren. Duizendjarige metselkolk nog onge schonden. Na nog geen uren sporen door het dal van de rivier de Kupeikow, verschijnt de conduc teur aan de deur van de coupé en roept naar binnen: „Over tien minuten uitstappen voor den Grooten Muur!" „Nu al Verbaasd kijken de passagiers een van hun medereizigers, een consulair ambtenaar, aan, die bereidwillig inlichtingen geeft. „Eigenlijk is dit hier nog niet de echte Groote Muur! Die kruist eerst ten Noorden van den pas bij Kalgan onze route, de zooge naamde Dzingis Khan-lijn, die van Jehol diep het binnenland van Azië ingaat. Doch het is nu eenmaal gewoonte geworden, om den Europeeschen reizigers meer het Zuide lijk deel te laten zien, dat gemakkelijker te bereiken is." Als het geweldige bouwwerk, dat zich over de bergruggen slingert, even later in het ge zicht komt, stopt de trein en de reizigers stappen uit. Een half uur gaat het bergop. Eindelijk staan wij voor dit wereldwonder. Men stoot met zijn stok tegen de steenen van den wachttoren, maar de duizend jaar oude metselkalk houdt de steenen nog ste vig bijeen. Legenden rondom Keizer Ch'. „Weet U", vertelt de Chineesche gids, „dat volgens de overleveringen juist op deze plaats een mensch begraven is geworden? En als wij hem vragend aanzien, gaat hij verder: „Toen Keizer CH", de stichter van den Grooten Muur, hier 700.000 krijgsgevan genen en misdadigers bijeen had gebracht om met den bouw te beginnen, liet hij een waarzegger komen. Deze keek in de sterren en luisterde naar den wind. „Tien duizend man moet Gij in den Muur laten begra ven, edele vorst", zoo luidde zijn uitspraak, „dan kan uw werk slagen!" De KeizeV moet toen lang overlegd hebben en omdat een graf van tienduizend menschen, hem toch wel wat al te kras was, gaf hij het bevel: „Dezen eenen man hier doop ik op dit oo- genblik met den naam van Tienduizend man. Grijpt hem! En metselt hem in, daar 'waar hij 10.000 menschen een graf wilde bereiden!" Gevaarlijke zandstormen. Bij Hwailai wordt de bergketen on derbroken en door de opening ziet men over het Hoenhodal in de richting van Kalgan. Als een eindelooze steenen slang met hier en daar knobbelachtige verdikkin gen, die wel door den tijd geschonden, doch nog geenszins vervallen zijn, loopt de Dzjin- gis Khanmuur over de toppen en passen van het gebergte. Onmiddellijk achter den muur ligt de vlakte van Kaigan, het voor gebied van de Gobiwoestijn. Het is 'n kaal door heete woestijnwinden geteisterd hoog- plateau. Het stof is er de eeuwige vijand van mensch en dier. Sedert een halve eeuw strijden de dokters in de streek ron dom Kalgan tegen de blindheid. Bijna alle mannen, die genoodzaakt zijn, dag en nacht in de zandstormen die over het land razen, bij de kudden te blijven, lijden aan infec- tueuse huid- en oogziekten. Toen generaal Feng nog in Kalgan resi deerde lagen bovendien de karavaanstati ons en de woestijn wegen als uitgestorven. Ieder vreesde den oorlog eerst met Ja pan, toen met Nanking. Sedert zijn ver trek waren handel en verkeer juist weer wat opgebloeid, doch thans is het door het hernieuwd uitbreken der vijandelijkheden tusschen China en Japan alles weer angst en onzekerheid in deze streken. Maar boudt het kruit droog! Op zijn reis naar Olmütz heeft de presi dent van Tsjechoslowakije, Dr. Benesj, in Hradisj een rede gehouden, waarin hij de meening te kennen gaf, dat de critieke tij den van de ontwikkeling in Europa na den wereldoorlog, thans als voorbij beschouwd kunnen worden. Tevens gaf hij uiting aan de hoop, dat Europa thans gespaard moge blijve voor nieuwe ernstige gebeurtenissen op het gebied der buitenlandsche politiek en Sporen van oude Noorsehe be schaving gevonden. In het Noordelijk deel van Noorwegen zijn den laatsten tijd, onder leiding van de con servatoren Gjessing en Nummedal, interes sante opgravingen verricht, welke waar schijnlijk teruggaan tot het begin van het steenen tijdperk. Daarbij heeft men te Karle- botn in de YarangerFjord sporen gevonden van menschelijke verblijven van ongeveer 4.000 jaar geleden. Op deze plek moet, in dat verwijderde tijd perk, een stad, althans een conglomeraat van huizen gestaan hebben. Rondom een kreek heeft men 72 fundeeringen van huizen ge teld, sommigen in vierkanten, anderen in een ronden vorm. Iets verder trof men 27 andere sporen van woningen aan, alsmede gereedschappen uit Leisteen, messen, speer punten, scherven van aardewerk, keuken gerei, enz. De voorwerpen dragen het kenmerk van door Noren en niet door Lappen vervaardigd te zijn, zoodat men aldaar sporen meent te hebben gevonden van de oude Noorsche be schaving. Finmarken geniet reeds geruimen tijd vermaardheid in Europeesche kringen van oudheidkundigen. DE NANKAU-PAS. DR. BENESJ. in het bijzonder voor een gewapend conflict. De verschillen in de bestuursvormen der Europeesche Staten, aldus Benesj, zullen in de komende jaren de spanning niet meer doen stijgen, omdat reeds overal zich de overtuiging begint te nestelen, dat de bin- nenlandsche toestanden der verschillende landen niet gewijzigd worden door een druk van buiten af. Desondanks, zoo vervolgde de pre sident, dwingen de toestanden van het oogenblik ons, om op alle moge lijke ontwikkelingen voorbereid te zijn. Al rekenen wij ook niet op een oorlog voor de naaste toekomst, wij willen ons er toch op voorbereiden. In zake de minderheden verklaarde Benesj o.a. het volgende: Wanneer de nationale minderheden alles verkrijgen wat zij noodig hebben, mag als voorwaarde gesteld worden, dat zij het zelf klaarspelen, onze geheele openbare meening te overtuigen van hun trouw ten opzichte van de idealen der democratie. Volgens dit bericht heeft Dr. Benesj met geen woord gerept over het verbreken der diplomatieke betrekkingen met Portugal. In verband met de Parijsche wereldten toonstelling heeft de Fransche luchtver- keersmaatschappij Air France besloten een groote zending brieven voor philatelistische doeleinden de wereld rond te doen vliegen. Tegen het einde van November zullen de enveloppen via Parijs over Hongkong, New- York en Natal of in omgekeerde richting verstuurd worden. In Engeland willen zij de 40-uri- ge werkweek ingevoerd zien. De algemeene raad der Engelsche vakver- eenigingen publiceert het jaarverslag, dat op 6 September zal worden voorgelegd aan het congres, dat te Norwich zal worden gehou den. De twee voornaamste punten, welke in het verslag worden behandeld, zijn de Spaan- sche kwestie en de kwestie der veertiguren week. Franco-overwinning: een slag voor de democratie. Ten aanzien van de eerste kwestie ver klaart het rapport o.m.i „Onze politiek was steeds de Spaansche regeering het recht te verzekeren, dat de in ternationale wetgeving haar toestaat te eischen. Zij hehben nooit het principe van neutraliteit aanvaard, maar het falen der niet-inmengingsovereenkomst heeft ons op 24 Juni 1937 tot het hesluit gebracht druk te oefenen op de regeeringen, opdat de wettige regeering van Spanje in het buitenland de wapens kunnen koopen, waaraan zij behoefte heeft voor de verdediging van haar grondge bied en haar rechten. Een overwinning der opstandelingen zou een ernstigen slag toe brengen aan de democratie in de geheele wereld." Na herinnerd te hehben aan de hulp, welke de Engelsche vakvereenigingen hebben ver leend aan het fonds van internationale soli dariteit tot hulpverleening aan de Spanjaar den de Engelschen hebben 37.000 pond van de 126.000 pond bijeengebracht gaat het verslag over tot de behandeling van bin- nenlandsche kwesties, met name van de veertigurenweek. Regeering afwijzend tegenover 40-urenweek. Het geeft een opsomming van de voorstel len, welke te dier zake door de vakvereeni gingen zijn gedaan, welke voorstellen „slechts een negatieve houding van de zijde der regeering hebben ontmoet". Het rapport betreurt deze houding en voegt hieraan toe: „Wij zijn van meening, dat deze politiek te betreuren is en het prestige van Engeland in de oogen van de andere naties kan ver minderen." Steenkolenproductie reeds terug- geloopen. Er heerscht in Frankrijk een tekort aan mijnwerkers. De drie mijnwerkersvakbon- den hebben in verband daarmede een be roep gedaan op de Fransche arbeiders, het zij zij in de mijnen gewerkt hebben of niet, waarbij zij hen wijzen op het groote aantal vacatures zoowel voor werklieden boven als onder den grond in het mijnbedrijf. Deze oproep is verricht op het verzoek van de regeering, aangezien men den Fran- schen arbeiders eerst een kans wi'1 geven, alvorens buitenlandsche werkkrachten in dienst te nemen. Het tekort aan arbeidskrachten komt reeds tot uiting in een geleidelijke vermin dering der productie van de Fransche steenkolenmijnen. In de eerste zes maanden van dit jaar is bijna een millioen ton steen kool minder uit de mijnen gehaald dan in dezefde periode van verleden jaar. John. D. Hamilton, de voorzitter van het Amerikaansche republikeinsche nationale comité, heeft als zijn meening te kennen ge geven, dat de republikeinen een goede kans maken om bij de 't volgend jaar te houden verkiezingen voor het congres een flinken ze telwinst te behalen. Hamilton noemde de lei ding van de democraten een mislukking. Hij gaf een opsomming van de activiteit der re publikeinsche partij tijdens de eerste zit tingsperiode van het 75e congres en bracht hulde aan de minderheidspartij voor haar medewerking aan het schrappen van Roose velt's wet inzake de reorganisatie van het hooggerechtshof en voor haar met succes be kroonde aanvallen op andere punten van 't program der „New Deal". Hamilton zeide voorts, dat. hij, als voor zitter van het republikeinsche nationale co- Te Berlijn wordt op het oogenblik een groo te Zuiveltentoonstelling gehouden, welke Zaterdagavond werd geopend. Boven: Groote kazen worden met de cirkelzaag in stuk ken gesneden. Links: een botermachine met een inhoud voor 6000 liter room en een vermogen van een ton boter. mité, Roosevelt's plan inzake het Hoogge rechtshof wenschte te zien verworpen, we gens het politieke voordeel dat de oppositie hiermede behaalt, wanneer het volk inziet dat de aan het bewind zijnde partij een po ging onderneemt inbreuk te maken op zijn, rechten. Gelijk bekend, heeft Roosevelt moeilijkhe den in de democratische partij. De republi keinen zouden nu, naar verluidt^gaarnezien dat de democratische oppositie zich onder leiding van Jefferson met hen vereenigde om samen Roosevelt's sociale plannen de „New Deal' 'ten val te brengen. Een schoone Turksche zijn aan staande vrouw. Geruchten omtrent de verloving van Ko ning Faroek van Egypte zijn thans beves tigd. Zijn verloving is officieel bekend ge maakt. Koning Faroek van Egypte. De verloofde draagt den Turk&chen naam Safinase. Zij is een buitengewoon knap meisje. Haar vader is rechter aan het ge mengde hof van appèl en haar grootvader is de oud-iminister-president Mohamed' Pasja Said. Haar moeder is eere-dame van de Koningin-Moeder. Safinase is zestien jaar oud. door John Paul. Zuchtend spreidde de chef van Scotland Yard de omvangrijke acte voor den bezoe ker uit. Nu kunt U het zelf zien, Mr. Brown! Bijna tweehonderd kantjes vol met procesverbalen, getuigenverklaringen, in lichtingen en toch, het laatste beslissende bewijs ontbreekt. Ik zou graag met U over deze zaak spreken. U hebt ons menigen goe den dienst bewezen en dit geval is ver schrikkelijk gecompliceerd. Hoezoo? vroeg de detective met toe nemende interesse. De politiechef schoof zenuwachtig op zijn stoel heen en weer. Om dat wij den moordenaar hehben en hem toch niet kunnen beschuldigen. Harrv Brown schudde teleurgesteld het hoofd. En dat noemt U gecompliceerd? Als U den man al hebt, moet het toch heel ge makkelijk zijn, hem door de mand te laten vallen. Iedere misdadiger laat toch sporen achter of maakt fouten, die hem verraden. Dat is het nu juist, verklaarde de po litiechef wanhopig, deze John Murdock heeft nog hoegenaamd geen sporen achtergelaten of maar de kleinste fout begaan. Hij ont kent eenvoudig alles en wij kunnen niets bewijzen tegen hem. En toch zou ik mijn hoofd erom willen verwedden, dat hij den armen Lord Chatters vermoord heeft. De detective klopte bedachtzaam zijn pijn uit. Geen sporen? zeide hij dan hoofdschud dend, dat kan werkelijk niet, waarde heer! Er moet toch ergens een vingerafdruk zijn. Maar U hebt die nog niet gevonden! De beambte van Scotland Yard trok een I voegde er droogjes aan toe: verongelijkt gezicht. Voordat het lijk van I Alleen om U te toonen, dat de zaak hee- Lord Chatters aan land spoelde, had het dagenlang in de Theems gedreven. De Lord is door een enkelen krachtigen slag, waar schijnlijk met een hamer, gedood. De moor denaar kleedde hem toen geheel uit en naai de hem in een beddelaken en wierp hem in het water. Er waren vanzelfsprekend geen vingerafdrukken meer te ontdekken, omdat de stroom alles afgespoeld had. Waar wilt U dan de sporen vandaan halen? Mr. Brown staarde een oogenblik naden kend voor zich uit. Wat is de grond van Uw verdenking van John Murdock? Wij hebben vastgesteld, dat bij de laatste was, met wien Lord Chatters gesproken had. Lord Chatters was een liefhebber van oud porcelein en Murdock handelde daarin. Op den bewusten dag werd de Lord nog gezien, toen hij den winkel van Murdock binnenging. Daarna heeft niemand hem meer gezien. En Murdock? Toen Murdock gearresteerd werd, begon hij hard te lachen. Hij vroeg of de politie idioot geworden was. De Lord had zijn winkel, volgens hem gezond en wel verla ten, wat er daarna met hem gebeurd, was, dat ging hem niet aan. Wij doorzochten den winkel, de woning, de kelder maar von den niets van de kleeren noch van het ge stolen geld, vanzelfsprekend ook geen bloedvlekken of andere sporen van de mis daad. Murdock had alle sporen zoo gron dig verwijderd, dat wij niets verder kwa men. Ik nam hem dagen achtereen verhoo- ren af. confronteerde hem met alle getui gen, die het slachtoffer wel den winkel had den zien ingaan, maar niet meer zien uit komen, ik wees hem op zijn grenzenlooze gierigheid maar alles tevergeefs, ik kon hem tot geen bekentenis krijgen. Bewijzen, zei hij telkens weer. Bewijzen moet U heb ben, zonder bewijzen kunt U mij niets doen Harry Brown stond plotseling rechtop. Ik neem het geval over, zei hij kort en lemaal niet zoo gecompliceerd is, als U wel denkt, maar juist erg eenvoudig. Wacht U morgenmiddag op mij hier in deze kamer. Good bye!! De politiechef keek ongeduldig naar de klok. Precies om twaalf uur werd er op de deur geklopt. Harry Brown trad binnen. De chef sprong op. Nu? Laat den man voorkomen, gebood de de tective. John Murdock werd gebracht De detec tive nam een tijdlang het harde gezicht van den gearresteerde op. Kom eens dichterbij, John Murdock, begon hij dan vriendelijk, ik heb hier iets, dat U wel zal interesseeren Hij legde een stuk grauw, sterk uitgewas- schen linnen op den tafel. Kent U dat misschien? Murdock bekeek het onverschillig. Oh, dat heeft men mij al zoo vaak voorgehou den. Daarin dreef toch immers die ver- wenschte Lord in de Theems. Juist, bevestigde de detective. Daarna bracht hij een dergelijk, maar beter uitziend stuk te voorschijn. Nu moet U me ook eens zeggen, of U dit soms kent? Van dat soort goed is er veel, knorde de verdachte onwillig, ik geloof, dat ig zelf thuis ook zulk beddegoed heb. Dat klopt alweer, bevestigde de detective ik heb het namelijk uit Uw slaapkamer. En wat het merkwaardigste ervan is: deze beide stukken linnen zijn van eenzelfde kwaliteit! Kunt U daaruit geen gevolgtrek king maken. De gevangene trilde met geen wimper. Hoogstens deze, dat alle menschen die zulk beddegoed hebben, verdacht moeten wor den. En dat zal wel half Londen zijn. Ge feliciteerd met deze meesterlijke ontdek king! Dank U, antwoordde Harry Brown hof felijk, maar U feliciteert mij te vroeg. Ik ben nog niet klaar. H',j boorde zijn blik in de oogen van den ander. U weet waarschijnlijk niet, John Murdock, dat de machines, die deze goed- koope stof vervaardigen nooit geheel nauw- keurig werken. Zoo ontstaan zeer kleine onregelmatigheden, die men ongetwijfeld met het bloote oog niet kan ontdekken. Maar met de microscoop ontdekt men ze wel, John Murdock Murdocks gezicht verloor plotseling zijn cynische uitdrukking. Als vastgenageld hing hij aan de lippen van den detective. Ik heb eerst het laken onderzocht, waarin het lijk geweest is. Daarbij heb ik vast gesteld, dat op iedere vier draden een roode ingeweven is. Na de een en vijftigsten draad echter wisselt de volgorde, daar is een onregelmatigheid in geslopen want nu volgt eerst op iederen vijfden witte draad een roode. Deze een en vijftigste draad heeft U verraden, John Murdock. Be- ken. U is Lord Chatters moordenaar!! Lijkbleek, de handen krampachtig om de leuning van de stoel geklemd, stond de ge vangene daar. Ja, stootte hij eindelijk toonloos uit, ja, ik ben het geweest ik heb Chatters vermoord Ubenteen genie! riep de politiechef geest nttig uit, toen zij weer alleen waren, nie mand anders zou op het idee gekomen zijn, net weefsel te onderzoeken. Harrv Brown weerde af. hJ?C} 'S beelemaal mijn idee niet geweest, het te onderzoeken. Maar ripü6aeen en viifti^s,en draad is niets an dere dan een uitvinding van mij, een kleine ten vaden schurk door de mand te la- mom! p(l!','ecbef zat minutenlang met open detprttvo .n m weer sloot, was de zaam u-p ^efdwenen. En slechts een lang de Diin vPn'eHendurO0kw0lkje "it de gelief- Harrv r beambte toonde aan, dat denvprHphTh een zi'ner geniale da- roemd l-p, L hem met recht zoo be roemd gemaakt hebben.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 8