Geladen atmosfeer in Engeland
Opwinding
in België
Japansche opmarsch op alle
Sjanghai-fronten verwacht
ingenieurs
verslaan Amerika
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Kanotocht Zandvoort-
Engeland mislukt
v
N.V. WACO - Hoorn
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
DONDERDAG
2 SEPTEMBER 1937
Opwinding over duikbootaanval
op Britsch oorlogsschip
Kabinetscrisis niet onmogelijk
De moedige zeevaarders
druipnat opgepikt
Chineczen doen tegen
aanvallen bij Woesoeng
Japan tart Engeland
Met ruim 200 K.M,
snelheid door het water
Dit nummer bevat 8 pagina's
U^EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Brand op de „Kota Agoeng"
breidt zich niet uit
Maiscultuur in Nederland
HELDERSCHE COURANT
r
'65 e JAARG. No. 8094
De Britsche torpedojager „Havock"
ls in den aigeloopen nacht bij Kaap
San Antonio aangevallen door een
onbekend gebleven duikboot.
Onmiddellijk zijn de torpedoboot-
jagers „Hyperion" en „Hardy" uit
Gibraltar vertrokken, teneinde bij de
opsporing van de geheimzinnige
duikboot te assisteeren.
De aangevallen jager, de „Iiavock", meet
1335 ton en is bewapend met vier kanonnen
van i duims 7' kanonnen en acht torpedo-
Ianceerbuizen van 21 duim.
Tot dusver hadden de geheimzinnige duik-
booten, die in de Middellandsche Zee de
handelsroutes bedreigen, zich bepaald tot het
bombardeeren van koopvaardijschepen. Nim
mer nog was een aanval gedaan op een
Britsch oorlogsschip. En het is dus volkomen
begrijpelijk, dat men in officieele kringen te
Londen het incident met de „Havock" als
hoogst ernstig opvat.
In herinnering wordt gebracht, dat de po
sitie van de koopvaardij in de Middelland
sche. Zee op 17 Augustus besproken werd in
een bijeenkomst van ministers op het Fo-
reign Office en dat aan het slot er van mee
gedeeld werd, dat Zr. Ms. regeering ernstig
verontrust was door het toenemende aantal
aanvallen op schepen, dat in den laatsten
tijd in de wateren van de Middellandsche
Zee was voorgekomen en door de uitbreiding
van het gebied, waarin deze incidenten
voorvielen.
Verder werd meegedeeld, dat de regeering
via de admiraliteit instructies had uitgevaar
digd, dat als een Britsch koopvaardijschip
zonder waarschuwing door een onderzee
boot werd aangevallen, Zr. Ms. schepen ge
machtigd waren, een tegenaanval op de on
derzeeboot te doen.
De destroyer „Havock" maakte deel uit
van een Britsche niet-inmengingspatrouille.
Vast staat, dat een onbekende duikboot in de
richting van dit schip een torpedo heeft af
geschoten, die echter geen doel trof. De „Ha
vock" heeft daarop een tegenaanval gedaan
en eenige bommen geworpen in de richting
van de duikboot. Of deze aanval resultaat
heeft gehad, is niet bekend.
Vier Britsche destroyers hebben onmiddel
lijk getracht, de geheimzinnige duikboot op
te sporen, echter zonder succes.
Een oogenblik werd Londen op
nieuw in opschudding gebracht door
het gerucht, dat ook de Britsche
kruiser „Galatea" door den onbeken
den onderzeeër zou zijn aangevallen.
Dit bericht kon evenwel later wor
den tegengesproken.
Intusschen zijn, naar van betrouwbare
zijde wordt vernomen, nieuwe Britsche ver
sterkingen naar de Middellandsche Zee ge
zonden. De Engelsche torpedojagers „Heré-
ward" cn „Hasty" zullen zich nl. aansluiten
bij de „Hyperion" en de „Hardy" en de an
dere Britsche oorlogsschepen, om tusschen
Alicante en Valencia de duikboot op te spo
ren. die de „Havock" heeft aangevallen.
Het is echter, blijkens nadere te Londen
Minister-President van Zeeland, die Bel
gië door groote moeilijkheden heen loodste,
is thans het mikpunt van fascistische be
schuldigingen.
De Rexistische leider Degrelle beschuldigt
den minister, die voorheen bestuurder was
van de Belgische Nationale Bank, ook tij
dens zijn ministerieele ambtsperiode sala
ris, althans gelden van de Bank te hebben
aangenomen.
Van Zeeland is er niet geheel in geslaagd
deze beschuldiging te ontzenuwen.
Wel beweert hij, door het aanvaarden
van het ministerambt een groote geldelijke
schade te hebben geleden en slechts som
men van de Nationale Bank te hebben ont
vangen, welke hem toekomen, als vergoe
ding voor werkzaamheden vroeger verricht,
maar bepaald sterk is zijn verweer niet.
De vergaderingen van aandeelhouders der
Nationale Bank verloopen dan ook zeer ru
moerig, omdat ook enkele Rexisten tot de
aandeelhouders behooren en een rauwe cri-
tiek op den minister-president leveren.
De positie van Van Zeeland wordt er nog
te moeilijker om, omdat meer en meer
blijkt, dat de sociaal-democratische minis
ter De Man, die een onderzoek naar de
geste van den Minister-President had ge
last, niet geheel aan diens kant staat.
Het staat nu wel vast, dat over enkele
dagen deze geruchtmakende zaak in het
Belgische parlement ter sprake zal komen
en het is nog lang niet zeker, dat de mi
nister-president zijn zetel zal kunnen be
houden.
Een regeerïngscrisis moet niet geheel uit-
Sfesloten worden geacht,
ontvangen rapporten, onmogelijk gebleken
na te gaan of de tegenaanval van de „Ha
vock" op de aanvallende duikboot succes
heeft gehad. Er is geen enkele onderzeeër
sinds de aanval op de „Havock" ontdekt en
het wordt hoogst onwaarschijnlijk geacht,
dat men, behalve het reeds bekende, nadere
bijzonderheden zal verkrijgen, waaruit de
identificatie van de verantwoordelijke zal
zijn op te maken.
In officieele kringen weigert men welis
waar, nog, zich over den aanval op
de „Havock" uit te spreken en wacht men
blijkbaar op nadere bijzonderheden over het
incident cn speciaal over de identiteit van
den aanvaller, maar het is evident, dat ook
in Whitehall de atmosfeer zeer geladen is.
In de straten der Britsche hoofd
stad schreeuwen de venters van dag
bladen het sensationeele nieuws
„duikboot viel Britschen destroyer
aan". En ofschoon het Britsche pu
bliek zich niet gemakkelijk overgeeft
aan openbare manifestaties van zijn
gevoelens, getuigen thans toch de op
merkingen, welke men allerwegen
vernemen kan, van een diepe en
steeds feller wordende verbittering
over de piraterij in de Middelland
sche Zee.
Hachelijke oogenblikken in het
holst van den nacht.
De kanovaarders van Deurzen en
van 't Hof, die vanmorgen Zand-
voort verlieten met Engeland als
reisdoel, zijn vannacht om half twee
dwars van IJmuiden opgepikt en
naar de voorhaven van Amsterdam
gebracht. Hiermede was aan de ge
waagde onderneming een einde ge
komen.
Tusschen elf uur en half twaalf was het
tweetal van wal gestoken en de eerste uren
ging alles goed en vlot in zijn werk.
Doch om goed zeven uur stak een on
weer op, dat gepaard ging met hevige
windvlagen. De zee werd woelig en al spoe
dig kreeg de boot water in. Overkomend
zeewater maakte de beide Zandvoortenaars
doornat en de boot zelf geraakte hoe langer
hoe voller met water, terwijl de nacht
daalde.
Het werd een benauwend geval
en de hoop was slechts gevestigd op
een voorbijkomend schip. De stroom
had de kano om den Noord gedre
ven en zoo bevonden de kanovaar
ders zich op drie tot vier mijl uit
de kust, dwars van IJmuiden, toen
zij een schip zagen langs komen.
Zoeklichten beschijnen de woe
lige zee. Redding.
Luidkeels werd geroepen om de aandacht
van de opvarenden te trekken. Op het schip
de Umea Aelf, thuis behoorende te Ham
burg, en op weg zijnde naar Amsterdam,
hoorden zoowel de kapitein als de loods
het geroep. De zoeklichten gingen aan en
nadat deze eenigen tijd over.de watervlakte
hadden gezworven kwam de kleine boot
met de beide Zandvoortenaars in den licht
bundel.
Enkele oogenblikken later stonden zij
druipnat op het dek van het Duitsche schip,
waar zij een kort relaas van hun weder
varen gaven.
Met een taxi naar huis
De kano werd voorloopig aan haar lot
overgelaten, doch de loods zal bij dag pro-
beeren haar binnen te brengen.
Eenmaal te IJmuiden aan wal, hebben de
jongelui een taxi genomen, welke hen naar
de ouderlijke woning te Zandvoort terug
bracht.
Vanaf heden Zomerdienstregeling
Onze uitgebreide dienst en
tariefregeling a 5 cent ver-
krljgbaar bij de chauffeurs
Dat het prestige van Groot Brit-
tannië in de wereld danig is ge
schokt, blijkt ook weer uit de hou
ding van Japan, dat allerminst van
plan schijnt Engeland behoorlijke
genoegdoening te verschaffen voor
den vliegeraanval op den Britschen
gezant.
Men schijnt in Tokio bereid tot
een betuiging van spijt, maar van
een ernstige bestraffing der betrok
ken vliegeniers wil men blijkens de
laatste berichten niets weten.
Dat het trotsche Albion zich een
dergelijke behandeling door een Azia
tisch Rijk zal moeten laten welge
vallen is wel een sterk bewijs, hoe
zeer het slappe optreden tijdens de
Abessijnsche krijg schade heeft toe
gebracht aan het prestige van het
Britsche Rijk.
Een grooten Japanschen opmarsch
op komst.
De Japanners hebben de versterkingen
waarop zij wachtten thans ontvangen. De
bezetting van de forten van Woesoeng is er
klaarblijkelijk het gevolg van geweest. Ook
rukten Japansche troepen in Noordweste
lijke richting langs de Jangtse. In de omge
ving van Paosjan zijn ze echter op sterken
Chineeschen tegenstand gestuit en het be-
bericht dat zij Paosjan bezet zouden heb
ben, wordt dan ook tegengesproken. Het
blijkt, dat de Chineezen zich door de nieuwe
Japansche troepen niet in een verdedigende
positie laten dringen, want op het oogenblik
doen zij weer krachtige pogingen om de Woe-
soeng-forten te heroveren.
Oök in Sjanghai nebben de Japanners
nieuwe troepen aan land gezet, n.1. in de in
ternationale concessie.
Het plan tot een grooten Japan
schen opmarsch, die aan alle fronten
van Sjanghai cn Woesoeng verwacht
werd, is bezig voltooid te worden.
De strijd van gisteren was hevig,
maar men is van meening, dat dit
slechts een inleiding is. De Japan
sche bombardementen waren bui
tengewoon zwaar, maar de stellingen
zijn naar het schijnt weinig gewij
zigd.
Chineesche tegenaanvallen.
Reeds gisteren merkten wij op, dat de te
genslag der Chineezen voor Woesoeng nog
geen ramp behoefde te beteekenen en deze
meening wordt bevestigd door het D.N.B.
bericht, dat gewaagd van ernstige Chinee
sche tegenaanvallen op de Japansche stel
lingen bij Woesoeng, met 't doel de forten
te heroveren.
Nieuwe Japansche troepen
Sjanghai.
te
Van Japansche zijde wordt gemeld, dat
hedenochtend een detachement Japansche
troepen in de internationale nederzetting
aanl and is gezet en naar de grens van de
nederzetting is gemarcheerd, waar een ver
dedigingsstelling werd betrokken.
Chineesche „vrijheidsleening'.
De Chineesche regeering heeft
een „vrijheidsleening" voor de de
fensie van het land ten bedrage van
vijfhonderd millioen dollar uitge
schreven.
Het wordt als zeker geacht, dat
voor dit groote bedrag in hoofdzaak
Russische vliegtuigen zullen wor
den gekocht.
Muiterij in Mandsjoekwo? Twee
Japansche generaals gedood,
één door zijn eigen manschap
pen.
De goedingelichte diplomatieke correspon
dent van de „Manchester Guardian" ver
klaart, dat de Japanners in Mandsjoekwo
groote moeilijkheden zullen ontmoeten.
Er zijn weinig bijzonderheden bekend,
daar de Japansche autoriteiten er natuur
lijk naar streven, de feiten niet te doen
uitlekken, doch twee bataljons troepen uit
Mandsjoekwo zouden in de buurt v. Moek-
den aan het muiten zijn geslagen, terwijl
er ook troebelen moeten zijn geweest in Je-
hoy, waar twee Japansche generaals zouden
zijn gedood, van wie één door zijn eigen
manschappen.
Malcolm Campbell vestigt
nieuw record.
De Engelschman Malcolm Camp
bell, de bekende „snelheidsduivel"
heeft met zijn „Blue Bird" („Blau
we Vogel") op het Lago Maggiore
bij J^ocarno het wereld-snelheids
record voor motorbooten gebroken.
Hij bereikte een snelheid van 202.57
kilometer per uur. Het oude record
stond op naam van den Amerikaan
Garwood en bedroeg 200.90 kilome
ter per uur.
Het gaat Campbell evénwel nog
niet hard genoeg, want vandaag zal
hij nogmaals een recordpoging on
dernemen.
MALCOLM CAMPBELL
f
Verwachting: Matige Zuidweste
lijke tot Westelijke wind,
zwaar bewolkt met tijdelijke
opklaring, aanvankelijk nog
kans op regen, koeler.
Verdere vooruitzichten: Tijdelijk
opklarend. later wellicht
weer regenbuien.
Schip arriveert heden te Colom
bo. Neemt de „Johan van.
Oldenbarnevelt" de passagiers
op?
Naar wij vernemen is tusschen de Rotter-
damsche Lloyd en de Stoomvaartmaatschap
pij „Nederland" in verband met den brand
aan boord van de „Kota Agoeng" van
eerstgenoemde reederij een regeling getrof
fen, dat de zeventien passagiers van de
„Kota Agoeng", indien het schip tijdig te
Colombo arriveert, zullen overgaan op de
„Johan van Oldenbarnevelt" om daarmede
de reis naar Nederlandsch Indië voort te
zetten.
Laatste berichten.
Volgens de laatst ontvangen be
richten is de toestand aan boord
van de „Kota Agoeng" stationnair.
Het schip zal heden 1 uur plaatselij
ke tijd te Colombo aankomen.
Een sleepboot van het gouverne
ment wordt in de haven gereed ge
houden, om onmiddellijk assistentie
te verleenen.
Het is gelukt een bruikbare
soort te kweeken. Zaad vol
gend jaar beschikbaar.
Reeds jaren worden er van verscheidene
zijden proeven genomen om een soort mais
te kweeken, welke in Nederland tot volko
men rijpheid komt. Ons land moet tot
dusverre alle benoodigde mais uit het bui
tenland betrekken en het zou een groote
bron van inkomsten beteekenen voor den
Nederlandschen landbouw, indien dit pro
duct op eigen bodem kon worden geteelt.
Een der vele proeftelers de heer A. H.
Th. Kortlang te Ermelo is het nu gelukt
een maissoort te kweeken, welke thans
reeds tot rijpheid is gekomen. Deze mais,
welke tegen vrij sterke nachtvorst is be
stand gebleken, kan vroeger dan gewoon
worden uitgezaaid en komt dus vroeg tot
rijpheid. Dit jaar wordt voldoende zaad
verkregen om het volgend jaar eenige H.A,
uit te zetten.
Einde 1938 zal derhalve zaaigraan voor
den landbouw beschikbaar komen.
Wat de „Nieuwe Wereld" niet
aandurf dat durft Nederland.
Draaiende zendermasten.
Sinds eenigen tijd hebben in de dag
bladen geruchten geloopen oer den
bouw van een nieuwen zendermast
op het terrein van de Phohi korte-
golfzenders te Huizen, maar de bij
zonderheden zijn zorgvuldig geheim
gehouden, zoodat niemand wist, wat
er eigenlijk gaande was.
Het gaat hier om den bouw van een twee
tal zendmasten volgens een constructie, ont
worpen in het Philips Laboratorium, welke
tot dusver nergens ter wereld werd toege
past, n.1. die der draaiende zendmasten.
Het mag als bekend worden aangenomen,
dat bet mogelijk is, de straling van een
zendantenne door een z.g. „beam"-inrich-
ting in een bepaalde richting te „spuiten",
zoodat de zend-energie niet over het geheelc
zendveld wordt verdeeld.
Op deze wijze is het b.v. mogelijk, een
gebied te bereiken, dat anders den zender
in het geheel niet, of slechts zeer zwak zou
hooren.
Dit principe is op het oogenblik al oud en
wordt door de meeste kortegolfzenders ter
wereld gebruikt, de BBC bestrijkt op deze
wijze het geheele Britsche Rijk.
Aan deze methode is echter een
groot nadeel verbonden en wel, dat
het noodig blijkt, voor elk gebied,
waarheen men met gerichte golven
wil uitzenden, een speciaal stel
zendmasten te hebben, hetgeen zeer
kostbaar is.
Daarbij komt, dat als men niet voor elke
afzonderlijke landstreek een dergelijk stel
masten wil plaatsen, men nooit den stra
lingshoek zeer scherp kan maken en dus
niet volledig gebruik kan maken van de
voordeelen, welke een beam-constructie
biedt.
Amerika gaf het denkbeeld op...
In Amerika heeft men deze bezwaren
reeds lang ingezien en daar werd dan ook
voor eenigen tijd het denkbeeld geopperd, 'n
tweetal zendmasten te plaatsen op een
cirkelvormige railbaan, zoodat de antenne
op elk gewenscht deel van den aardbol zou
kunnen worden gericht.
Men heeft het denkbeeld opgegeven als al
Ie fantastisch en niet te verwezelijken...
Op het terrein van de Phohi korte
golfzenders PHI en PCJ te Huizen
wordt thans diezelfde idee verwezen
lijkt. Met spoed wordt gewerkt, om
deze constructie gereed te hebben
tegen het moment, dat de zenders
paraat moeten zijn voor de verzor
ging der in voorbereiding zijnde
Nederlandsche werelduitzendingen.
Een stel op beton gemonteerde rails is
in een cirkelvorm geconstrueerd, zoodat
een wagen, daarop 'geplaatst, dus geheel
in het rond zou kunnen rijden. Het ver
schil met een normale railbaan is alleen,
dat de afstand tusschen de twee rails veel
grooter is dan bij een normale spoorbaan
het geval zou zijn.
Op deze rails loopen nu twee op wielen
gebouwde stalen gevaarten, die de onder
stellen vormen voor de daarop te bouwen
zendmasten. Deze twee onderstellen zijn
verbonden door een stalen brug, welke
in het middelpunt der twee railcirkels kan
draaien om een betonnen as, welke in een
betonblok is vastgezet.
Het is natuurlijk noodzakelijk, de twee
zendmasten door een brug te verbinden,
daar anders bij een stevigen wind beide
masten over de rails zouden gaan rijden,
tot ze elkaar ontmoeten, hetgeen niet in de
bedeling ligt.
De onderstellen der twee torens met
deze brug vormen dus één geheel, dat, over
de rails rollend, om een middelnunt kan
draaien. De tuschen de twee masten opge
hangen antenne kan dus op elke gewenschte
windstreek worden gericht.
Deze geheel enorm zware con
structie wordt door middel van lie
ren gedraaid., rondom de railbaan
zouden dus borden kunnen worden
geplaatst, waarop vermeld staat wat
de juiste stand is voor bepaalde
landstreken... ergens zou dus een
bord staan „Buenos Aires", een
eindje verder „Kaapstad", enz.
Door deze constructie zal het mogelijk
blijken, de energie van den zender in een
zeer scherp gerichte straal op een ge
wenschte landstreek te richten, zoo scherp
geconcentreerd, dat het nuttig effect van
den zender in de richting, waarin deze zijn
energie „spuit", gelijk staat met den out
put van een normale antenne, die werkt
met een energie van 2000 K.W. Het maxi
mum vermogen door eenigen zender be-
rgikt, was tot dusverre 500 K.W,