De onveiligheid in de
Middellandsche Zee
Spaansch schip
t
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Mussolini naar
Duitschland
Geeft Catalonië
zich over?
De luchtaanval op
den Britschen gezant
Middellandsclie Zee-Staten
komen bijeen
Japansche linies
doorbroken
Amsterdam als
garnizoensplaats
Samenwerking tusschen
Duitschland en Japan
EERBERICHT
N.V. WACO - Hoorn
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
ZATERDAG
4 SEPTEMBER 1937
65e JAARG. No. 8096
Russisch blad geeft
Italië de schuld
De „Prawda" bevat een beschouwing, die
in hoofdzaken op hetzelfde neerkomt, en dat
o.m. nog zegt: de Italiaansche fascistische
bandieten hebben schijnbaar vergeten, dat
zij te doen hebben met de groote, proleta
rische mogendheid die beschikt over een
machtig rood leger en een roemrijke roode
vloot, met een volk van 170 millioen men-
schen, dat vredelievend, doch vreeselijk in
Bezoek thans officieel
aangekondigd
Drie Hollanders aan boord
SPANJE
Dit nummer bevat 16 pagina's
DE BILT SEINTi
Franco verzacht represailles
tegen Frankrijk
CHINA
Poclocng gebombardeerd
HELDERSCHE COURANT
"i -
t
In verband met het tot zinken
brengen van het motorschip „Timlr-
jasef" publiceert de Isvestia een
artikel, waarin het o.m. schrijit: Het
lijdt geen twijfel, dat deze bandieten
daden van een „onbekende" duik
boot van een zeer bekende Middel-
landsche-zee-mogendheid niet plotse
ling op initiatief van de comman
danten dezer onderzeeërs, torpedo
booten en vliegtuigen geschieden. De
excessen in de Middellandsche Zee
worden niet gepleegd door afzonder
lijke duikbooten, maar door schepen
van een groote vloot, die door één
centrum worden geleid.
De piraterij in de Middellairdsche Zee
wordt bedreven door schepen van die mo
gendheid, die openlijk verklaard heeft, dat
zij in geen geval van zins is een overwin
ning van de republikeinsche wapenen in
Spanje toe te staan. Alle feiten spreken er
voor, dat de daden van piraterij van de
„onbekende" duikboot een deel vormt van "n
strategisch plan, dat een eenheid vormt.
De bandietenuitvallen van schepen der Ita-
liaansche vloot in de Middellandsche Zee
staan in verband met de omvattende plan
nen tot een blokkade, niet alleen van Span
je, maar ook van aile handelswegen en
havens, die door schepen van vredelievende
staten bevaren en aangeloopen worden die
niet geneigd zijn zich te onderwerpen aan
de verboden van onbeschaamd geworden
interveniënten.
Volgens Hetzelfde blad zou Italië
begin Augustus bevriende mogend
heden, o.a. Japan, gewaarschuwd
hebben, dat de Italiaansche oorlogs
schepen in de volgende weken de
schepen van „niet bevriende" mo
gendheden tot zinken zouden bren
gen, zoodat tijdelijk een anderen weg
door het Kanaal van Messina
gekozen moest worden.
Het blad schrijft dan nog verder o.m:: de
Organisator van de rooverij in de Middel
landsche zee is de geheele wereld bekend.
De schuldige aan den misdaad is gevonden.
Taak is het eindelijk aan het internationale
banditisme een einde te maken.
ANTI-KOMINTERN-VERDRAG MOET
VOLLEDIG IN WERKING TREDEN.
De besprekingen, welke sedert
Mei j.1. werden gevoerd tot verster
king van het JapanschDuitsche
anti-Komintern-verdrag en van de
vriendschappelijke verhouding tus
schen Japan en Duitschland, zijn
gister te Tokio voortgezet in een bij
eenkomst van de vertegenwoordi
gers van de pers en van financi-
eele, industrieele, politieke en offi-
cieele kringen.
In deze vergadering werd een mani
fest opgesteld, waarin 't commu
nisme een vloek voor de menschheid
wordt genoemd en waarin wordt uit
gestippeld, dat de Komintern achter
de regeering van Nanking staat.
Japan is derhalve thans in onmid
dellijk conflict met de communis
tische organisatie en de conferentie
acht het daarom dringend noodig,
dat het Duitsch-Japansche anti-Kom
internverdrag volledig in werking
treedt.
De vergadering, welke een comité van
actie koos, werd bijgewoond door den leider
van de vereeniging van den „Zwarten
Draak", Mitsoeroe Toyama, die achter de
schermen in Japan veel invloed uitoefent,
alsmede door vele vooraanstaande journa-
ftsten,- diplomaten en partijleidersj
zfjn toorn is. De Sovjet-Unie zal de brutale
provocatie van de Italiaansche fascisten niet
dulden. De Sovjet- regeering, die uitdruk
king geeft aan den wil van de millioenen
der volksmassa en sterk is door de vurige
liefde en aanhankelijkheid van deze volks
massa, zal na een onderzoek van alle om
standigheden de teugellooze Italiaansche
bandieten tot de orde weten te roepen.
VOOR TWEEDE HELFT SEP
TEMBER.
In de tweede helft van September zal het
hoofd der Italiaansche regeering, Benito
Mussolini, den Fuehrer en Rijkskanselier
op zijn verzoek een bezoek in Duitschland
brengen. Het D.N.B. voegt hieraan toe:
Het is een gebeurtenis van unieke, emi
nente beteekenis, dat de schepper van het
fascistische Italië en de schepper van het
nationaal socialistische Duitschland op deze
wijze elkander persoonlijk ontmoeten. De
bijeenkomst zal ten doel hebben opnieuw
de nauwe ideeële verwantschap en verbon
denheid der geweldige revolutionnaire be
wegingen aan den dag te leggen, welke in
de beide landen tot een nieuwe vorming
van het geheele volks- en staatsleven ge
leid hebben. Met zijn Fuehrer weet het ge
heele in het nationaal socialisme vereenig-
de Duitsche volk zich eensgezind in de
diepgevoelde vreugde den Duce van het
fascistische Italië binnenkort op Duitsch
grondgebied te kunnen verwelkomen.
In volle vaart naar Bilbao.
Nederlanders later aan wal gezet
Sinds geruimen tijd lag in de Rotterdam-
sche haven het Spaansche stoomschip „As-
cori Mendi", welks bemanning, evenals het
geval was met de Spaansche „Sendeja" en
„Baurdo", die Nederlandsche havens aan
deden, verdeeld was in regeerings- en Fran
co-gezinden.
Naar aanleiding van het feit, dat de ka
pitein, een Franco-man, koers naar Bilbao
wilde zetten, ontstond krakeel op het schip
en de kapitein durfde met zijn rebelleerende
matrozen de reis niet aan. Hij trachtte daar
op een Nederlandsche bemanning aan te
monsteren, doch onze Jantjes voelden er
niets voor.
Toen de „Ascori Mendi" gisteren in
opdracht van de haven-autoriteiten
versleept moest worden, omdat de
ligplaats in de Maashaven door een
ander schip zou worden ingenomen,
en zich daartoe 2 klerken van de
firma Sota en Aznar, alsmede de
loods Scheurkogel aan boord bega
ven, heeft de bemanning, eenmaal op
de rivier gekomen, plotseling de
sleeptrossen doorgehakt en zee ge
kozen.
Men begrijpt de ontsteltenis der drie, al
dus ontvoerde Nederlanders.
„Niet schietenl"
De Rotterdamsche rivierpolitie, die het
schip onmiddellijk achtervolgden, slaagde
er niet in, den Spaanschen kapitein tot te-
rugkeeren te brengen.
Op nadrukkelijk verzoek van de^ in zoo
hachelijke positie verkeerende Nederlan
ders hebben de politiemannen geen geweld
gebruikt „Niet schieten!" klonk het van
boord.
De Rotterdammers waren bevreesd, dat
de Spanjaarden hun stadgenooten letsel
zouden toebrengen en keerden dus onver-
richterzake terug.
Te Iloek van Holland werden klerken
en loods, benevens drie republikeinsch ge
zinde Spanjaarden, echter netjes via een
loodsboot aan land gezet, terwijl het schip
zijn reis naar Bilbao vervolgde:
Franco vordert aan het Ara-
goneesche front.
Vluchtelingen kunnen de haven
van Gijon niet verlaten.
Geruchten, welke de ronde doen.
nopens onderhandelingen van de zij
de der generaliteit van Catalonië
over een onvoorwaardelijke overgave,
worden in alle kringen druk bespro
ken.
Echter, ofschoon ook Queipo de
Llano in een zijner laatste radio-toe
spraken op deze geruchten heeft ge
zinspeeld en ze eveneens in de bui-
tenlandsche pers ruime verspreiding
vonden, is er te Salamanca noch be
vestiging, noch ontkenning van te
verkrijgen.
Het door de nationalisten op het Aragon-
front ingezette tegen-offensief duurt onver
minderd hevig voort en heeft een succesvol
verloop.
Hun doel is de Valencia-troepen te omsin
gelen, zegt Un. Press.
Ook in de lucht is fel gestreden en vol
gens berichten uit Saragossa hebben de
rechtschen verscheiden toestellen der regee
ring omlaag geschoten.
Toch schijnen ook de -regeerings-
troepen successen te behalen. Valencia
meldt althans, dat de regeeringstroepen zich
meester hebben gemaakt van Belchite aan
het Aragopeesche front.
Volgens berichten uit Salamanca wordt
de opmarsch naar Gijon in snel tempo voort
gezet. Na de jongste successen van de bri
gade uit Navarra bevinden de troepen van
Franco zich thans op ongeveer 29 K.M. ten
Zuiden van Gijon, terwijl zij in westelijke
richting ongeveer veertig K.M. van de stad
verwijderd zijn.
Te Santander bevinden zich op het oogen-
blik pl.m. negentig duizend gevangenen,
waarbij inbegrepen de verdachte personen,
die uit voorzorg zijn gearresteerd.
Zeven Britsche stoomschepen, die dui
zenden Spaansche vrouwen en kinderen
zouden evacueeren, konden niet uit Gyon
vertrekken, daar de haven door de „Almi-
rante Cervera" en drie andere oorlogssche
pen der opstandelingen is geblokkeerd.
Japan toont neiging tot ontken
ning.
In welingelichte kringen te Tokio geeft
men uiting aan ernstigen twijfel omtrent
de nationaliteit van den vlieger die den Brit
schen ambassadeur in China heeft aangeval
len. Het onderzoek, dat op talrijke Japan-
sche luchtbases is ingesteld, heeft er, naar
men zegt, niet toe geleid dat men de iden
titeit van den vlieger, die voor den aanval
verantwoordelijk zou zijn, heeft kunnen
vaststellen.
Medegedeeld wordt, dat de Japansche
autoriteiten het onderzoek van den aanvang
af opnieuw hebben moeten beginnen, daar
gebleken is, dat de auto van den ambassa
deur niet langs den weg reed, welken men
dacht en die als basis voor de naspo
ringen heeft gediend.
NOG GEEN DEFINITIEVE BESLISSING.
Werkzaamheden in de Oranje
Nassaukazerne begonnen.
In verband met de mededeeling van den
minister van Defensie, dat Z.Exc. rekening
zal houden met de belangen van Amster
dam, wat betreft het wederom vestigen van
een garnizoen, verneemt het Hsb., dat in
de Oranje-Nassau Kazerne reeds verschil
lende maatregelen op onderscheiden ge
bied zijn genomen orn binnenkort troepen
te kunnen huisvesten. Heeft het oorspron
kelijk in de bedoeling gelegen een deel der
thans te Naarden gelegerde troepen te Am
sterdam in garnizoen onder te brengen,
thans komt voor legering in aanmerking
een groot deel van het Korps Luchtdoelar
tillerie uit Utrecht.
Hoewel naar verluidt, de minister van
Defensie een difinitieve beslissing over Am
sterdam nog niet heeft genomen, kan toch
met groote zekerheid worden gemeld, dat
Amsterdam na verloop van eenige maan
den wederom een garnizoen zal krijgen.
ENGELAND HEEFT BELANGRIJKE
VOORSTELLEN TE DOEN. ZAL
ITALIë AANWEZIG ZIJN?
Naar Reuter verneemt heeft de
Britsche regeering op de de volgen
de week te Genève te houden confe
rentie der Middellandsche Zeemo
gendheden belangrijke voorstellen
te doen.
Te Londen gelooft men, dat ook
Italië een afgevaardigde naar de
conferentie zal zenden, zoodat de
vertegenwoordigende landen zullen
zijn: Engeland, Frankrijk, Italië,
Joego-Slavië, Turkije en Grieken
land.
Zoowel Frankrijk als Engeland zijn geheel
onafhankelijk van elkaar bezig veiligheids
plannen uit te werken.
Het D. N. B. geeft over de voorgenomen
conferentie het volgende commentaar van
een Italiaansch blad.
Terwijl het Fransche volksfront met het
wild geraas zijner pers Engeland tot ex
treme besluiten tracht te bewegen, duikt
plotseling het voorstel op van een Geneefsche
Middellandsche Zee-conferentie, blijkbaar tot
organiseering van een systeem van collec
tieve veiligheid in die wateren.
Het voorstel heeft reeds een aanzienlijk
aantal intriges en listige manoeuvres te
voorschijn geroepen.
Italië te willen plaatsen in een situatie,
welke het dit land onmogelijk zou maken,
aan die conferentie deel te nemen, zou met
'n openlijk vijandige houding gelijk staan,
welke die der sanctie-periode in ernst nog
overtreft.
Italië wil er voorloopig nog van afzien, de
ernstige gevolgen van zulk een handeling
naar voren te brengen.
In welingelichte kringen te Rome wijst men
erop, „dat Genève als conferentie-stad voor
Italië niet in aanmerking kan komen en dat
overigens een dergelijke conferentie grondig
zou dienen te worden voorbereid.
Overigens is Italië ook geenszins van plan
naar Genève te gaan, om er aan de werk
zaamheden van den volkenbond deel te
Verwachting: Zwakke tot mati
ge Westelijke tot Zuidweste
lijke wind, zwaar bewolkt
met tijdelijke opklaring,
waarschijnlijk regenbuien
met kans op onweer, iets
koeler.
Verdere vooruitzichten: Wellicht
opklarend.
nemen, terwijl het Abessljnsch cadaver nog
steeds de lucht verpest.
Waarin de veiligheidsplannen zullen be
staan, is volgens de N.R.Ct. nog niet be
kend, daar de grootste geheimhouding
wordt bewaard.
Men beperkte er zich gistermiddag toe te
verklaren, dat de Engelsche plannen (die
geheel onafhankelijk van de Fransche wor
den uitgewerkt) geheel anders' zouden uit
vallen dan wij wel zouden denken. Dij
zou kunnen beteekenen, dat er aan eert
convooistelsel, waar men den laatstien tijd
hier nogal het een en ander over heeft
gehoord, niet wordt gedacht. Gissingen
over de vraag wat men dan wel op het
oog heeft, hebben onder de huidige om
standigheden geen zin Het eenige wat men
zou '-'innen zeggen is dat de Engelsche op
zet er waarschijnlijk niet zoo zeer op ge
richt zal zijn de scheepvaart in de Midt-
dellandsche Zee bescherming aan te bid
den, die uiteraard niet eeuwig kan voort
duren, dan wel de moderne zeeroovers op
een of andere wijze voor eens en voor al
tijd te demonstreeren. dat „piraterij geen
geld in het laatje brengt."
Rechtsche spionnen worden met
rust gelaten door de Fransche
regeering.
Nadat de Fransche regeering in Zuid-
Frankrijk een spionnage-centrum had opge
ruimd en verdachte personen had bevolen
ten Noorden van de Loire te gaan wonen,
heeft Franco als tegenmaatregel, gedreigd
vijf vooraanstaande Franschen Noord-Spanje
uit te zetten.
Nader wordt bekend, dat de rechtsche
Spaansche regeering besloten heeft, de vijf
Fransche persoonlijkheden niet over de
grens te zetten, maar hun 600 K.M. ten Zui
den van San Sebastian een verblijfplaats
aan te wijzen.
Vanaf heden Zomerdienstregeling
Onze uitgebreide dienst- en
tariefregeling a 5 cent ver»
krijgbaar bij de chauffeurs
De Chineesche troepen, aange
wakkerd door haat tegen de in
dringers vechten met leeuwen
moed en stormen recht op het
vuur der Japansche kanonnen in.
Een leger van 60.000 Japansche
soldaten bleek, volgens Un. Press
niet in staat aan de verwoede char
ges weerstand te bieden en op vijf
plaatsen werden de Japansche linies
doorbroken.
Tegen middernacht was het groo
te Japansche offensief, bij Sjang
hai niet slechts volkomen tot staan
gekomen, doch bovendien trokken
de Japansche soldaten over een af
stand van minstens vijftien mijlen
van het 25 mijlen lange front terug.
De Chineezen bereikten opnieuw den
oever van de Wangpoe en dreigden hun te
genstanders letterlijk de rivier in te drij
ven.
De Japansche linies zijn doorbroken op
twee plaatsen in het Poetoeng-district over
de Wangpoe tegenover de Bundkade, be
nevens op den Westelijken oever der rivier
juist boven Woesoeng.
De Japansche positie blijkt zoo wanhopig
dat de woordvoerder der Japansche marine
aankondigde, dat de vloot wellicht haar
houding zal moeten wijzigen en de Chi
neesche burgerlijke districten aanvallen.
Ook Chineesche successen bij
Tientsin.
De Chineesche bladen te Sjanghai melden
dat een Chineesche voorhoede Sjautsjan en
Sjensjoeikoe, gelegen halverwege tusschen
Takoe en Tientsin, heeft bezet. De Chi
neesche voorhoede bestookt de Japansche
achterhoede. Het gros der Chineesche troe
pen blijft langs het groote kanaal naar
Tientsin oprukken. Over den spoorweg
Tientsin—Poekau zijn nieuwe Chineesche
versterkingen voor dit front aangevoerd, en
men venvacht een dezer dagen een alge
meen offensief der Chineezen.
Voorts wordt bevestigd, dat Vrijdagavond
ook te Atnoi hevige gevechten tusschen Chi
neezen en Japanners zijn ontbrand.
Poetoeng gebombardeerd.
.Gedwongen door de verontrustende ont
wikkeling der krijgsverrichtingen op het
gevechtsfront bij Sjanghai hebben de Japan
ners gisterenmorgen Poetoeng gebombar
deerd, welk vuur onmiddellijk door Chi
neesche batterijen werd beantwoord.
Twee Chineesche granaten raakten het Ja
pansche consultat na eenige schoten die
niet ver genoeg gingen, waardoor er grana
ten in Tsjangpoe vielen. Een regen van Ja
pansche granaten kwam op Poetoeng neer.
De Japansche autoriteiten verklaren, dat
het doel van het bombardement was mi
trailleursnesten en de posities van 3000 Chi
neesche francs-tireurs te vernietigen, die
aanvallen doen op het Japansche admiraals
schip „Idzoemo" en het Japansche consu
laat. Het wordt evenwel niet onwaarschijn
lijk geacht, dat het bombardement geschied
de om de ontscheping van Japansche troe
pen te dekken.
Japan waarschuwt.
Naar aanleiding van de verontrustende
ontwikkelingen van gisteren, hebben
de Japansche autoriteiten een waarschu
wing laten hooren, die ten nauwste de in
Sjanghai liggende buitenlandsche oorlogs
schepen betreft.
Zij hebben namelijk medegedeeld, dat, in
dien de Chineezen van Poetoeng uit op de
Japansche oorlogsschepen op de rivier en
de Japansche stellingen aan den oever blij
ven schieten, het Japansche marine com
mando gedwongen zal zijn, zijn houding
ten anzien van het schieten zijner kanonnen
nabij de buitenlandsche oorlogsschepen, te
herzien.
Japan heeft geld noodig.
Buitengewone begrooting van
ruim twee milliard.
De suppletoire begrooting voor de „expe
ditie' 'in China die in de buitengewoone zit
ting van den landdag is ingediend, be
draagt 2.022 millioen yen, waarvan 1.422
millioen bestemd zijn voor het leger, 350
millioen voor de marine en 250 millioen
voor de vorming van een reserve voor het
departement van financiën.
Het totale bedrag van de gewone begroo
ting en de buitengewone begrootingen zal
5.451 millioen yen bedragen, terwijl het
bedrag der begrooting van het vorig jaar
slechts 2.217 millioen groot was.