Staten-Generaal
Speciale financieele maat
regelen voor Defensie
De alarmklok luidt!
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
H.M. spreekt de troonrede uit
Regeering streeft naar
Om persoonlijke
redenen
Vertrouwen
geschokt
N.V. WACO - Hoorn
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR„ KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50. POSTGIROREKENING 16066
21 SEPTEMBER 1937
65e JAARG. No. 8110
Einde der landbouwcrisis-
maatregelen» - Wettelijke
regeling van den werktijd
der landarbeiders. Coördi
natie van het verkeer te
land en te water. Wettelijke
regeling voor werkloosheids
verzekeringen steunverleening
schrijft Ds. van Duyl
telegrafeert Mr. Pont
Hef vliegveld fe Bergen
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT:
Dc zomergasten protesteeren
Ook V.V.V. in actie
Göring coatra Schacht
IELDERSCHE COURANT
X
DINSDAG
Op
der
ening
Met de traditioneele luister is zoo
juist de nieuwe gewone zitting der
Staten-Generaal door H. M. de Ko
ningin in de aloude Ridderzaal ge
opend.
Öok dimaal dromde een dichte menigte
samen langs den weg, die H. M. de Konin
gin, gezeten in den gouden koets, aflegde.
Bij het binnentreden in de Ridderzaal
werd de Landsvrouwe ontvangen door de
commissie van in- en uitgeleide uit de bei-
jde Kamers der Staten-Generaal.
De Koningin nam plaats op den troon en
Ving onmiddellijk aan met het voorlezen van
!de Troonrede,
PE TROONREDE.
lieden der Staten-Generaal,
Mij wederom in uw midden bevin
dend, gevoel ik allereerst behoelte
uiting te geven aan Mijn gevoelens
yan dankbaarheid voor de tot dus
ver voortschrijdende verbetering in
het economische leven hier te lande.
Deze verbetering in belangrijke dee-
len van het bedrijfsleven verleven
digt de hoop, dat de nog steeds om
vangrijke werkloosheid geleidelijk
verder zal kunnen worden ingeperkt,
Alle maatregelen, die der regeering doel-
tnatig voorkomen om het proces van herstel
Uit de langdurige depressie te bevorderen,
Zullen harerzijds worden genomen of aan
.Uwe goedkeuring onderworpen.
De ontwikkeling van den economischen
toestand in NederlandschIndië geeft reden
tot voldoening. In het gunstig verloop van
de opbrengst der landsmiddelen weerspie
gelt zich de allerwegen ingetreden opleving
in Landbouw, Handel, Nijverheid en Scheep
vaart,, waartoe mede bijdroegen de over het
algemeen bevredigende oogsten van de voed
selgewassen der Inheemsche bevolking.
Het stemt Mij tot verheugenis, dat als ge-
Volg daarvan thans weder een stijging valt
waar te nemen van het welvaartspeil der
bevolking van NederlandschIndië en dat
een begin kon worden gemaakt met de
verlaging van de op haar rustende lasten.
De ruimer vloeiende middelen geven gele
genheid in meerdere mate dan de laatste
jaren het geval kon zijn, gelden beschik
baar te stellen voor de bevordering van de
geestelijke en stoffelijke belangen der be
volking.
Door toepassing van daartoe geëigende
middelen zal ernstig worden gestreefd naar
verbreeding en versterking van de economi
sche basis, teneinde die voor de toekomst
beter bestand te doen zijn tegen schokken,
als welke in de laatste jaren werden onder-
Vonden.
Hoewel in Suriname een lichte verbete
ring, zoowel bij den in en uitvoer als bij
de voornaamste cultures viel op te mer
ken, bleef de economische en financieele
toestand van dat gewest nog weinig bevre
digend, integenstelling met dien van Cu-
racao, aan welk gebiedsdeel de wereld
crisis ongemerkt is voorbij gegaan.
Te midden van de geestelijke verwarring
in de wereld, waaraan ook ons volk niet
geheel ontkomt, is steeds dringender de
eisch, dat in wetgeving en bestuur vóór al
les Gods Wet tot opperste richtsnoer wor
de genomen. In zijn algemeen karakter zal
het regeeringsbeleid het kenmerk van een
doelbewust streven naar beveiliging en ver
steviging van de positief Christelijke grond
slagen onzer samenleving. Aldus zal een
beleid kunnen worden gevoerd, dat met
v»«t ven
gen ook door zijn innerlijke redelijkheid
instemming vordert.
Het karkater van dit beleid zal tot uiting
komen met name in werkdadige zorg voor
een gezonde ontplooiing van het huwelijks-
en gezinsleven, bescherming van de publieke
eerbaarheid, onthouding door de overheid
van aanmoediging van alles wat tot onthei
liging van den wekelijkschen rustdag aan
leiding geeft, en krachtige handhaving van
het gezag. Eerbiediging van de vrijheid
van godsdienst en van geweten, en handha
ving van den rechtmatigen volksinvloed op
het landsbestuur blijven hechte pijlers van
ons volksbestaan.
De regeering oveiweegt een nadere rege
ling van het vereenigingsrecht, ter bevor
dering van een meer werkdadig repressief
toezicht, naar de reeds thans in de wet
neergelegde normen van openbare orde en
goede zeden.
Hoewel de internationale omstan
digheden veelszins aanleiding ge
ven tot bezorgdheid, bleef het
vriendschappelijk karakter, hetwelk
onze verhouding tot andere mo
gendheden pleegt te dragen, onge
rept bewaard. Niettemin zal, gelet
op de spanningen in de verhouding
tusschen de volken en het daarmee
saamhangende gevaar van interna
tionale verwikkelingen, zoowel hier
te lande als in Indië, moeten wor
den voortgegaan met de versterking
van onze weermacht. Belangrijke
voorstellen daartoe zullen onver
wijld aanhangig worden gemaakt.
De regeering zal zich beijveren de samen
werking in onderneming en bedrijf ten
bate van de geheele volkshuishouding te
bevorderen.
Met handhaving van krachtige medewer
king aan de bevordering van op wederkee-
righeid gegrond internationaal ruilver
keer, is noodig versterking van onze han
delspolitieke weerbaarheid, ter beveiliging
van den buitenlandschen en binnenland-
schen afzet van onze producten, met inacht
neming van nauwe samenwerking tus
schen Nederland en de deelen van het Ko
ninkrijk buiten Europa.
De landbouwcrisismaatregelen zullen,
met handhaving van den voor den land
bouw nog noodzakelijken prijssteun, zoo
veel mogelijk beëindigd worden. Daarnaast
zal bevorderd worden, dat nuttige regelin
gen door de bedrijisgenooten zelt zullen
worden overgenomen en voortgezet of op
gebouwd.
Verschillende wettelijke maatregelen lot
verhooging van het peil van den landbouw
zullen worden voorgesteld.
In voorbereiding zijn wettelijke regelin
gen tot beperking van den arbeid der ge
huwde vrouw en tot het rekening houden
met gezinslasten bij het arbeidsinkomen.
Ten aanzien van de landarbei
ders zal de practische uitvoerbaar
heid van een wettelijke regeling
van den arbeidstijd, voor zoover
misstanden niet door onderling
overleg van de georganiseerde be
langhebbenden uit den weg worden
geruimd, worden onderzocht.
Het temperen van de gevolgen der werk
loosheid voor hen, die daarvan slachtoffer
blijven, beschouwt de regeering als een
harer voornaamste plichten Wettelijke rege
lingen betreffende werkloosheidsverzeke
ring en steunverleening zullen worden
voorbereid. Voortgegaan zal worden met
de uitvoering van openbare werken als mid
del tot werkverruiming, met de werkver
schaffing en met het cultureele werk voor
de werkloozen.
Ondanks de ingetreden verbetering in den
economischen toestand -en de daarmede sa
menhangende stijging van de opbrengst
der middelen, blijven, na de diepe depres
sie der laatste jaren, de openbare financiën
nog in bijzondere mate zorg vereiscben.
Buiten hetgeen op economisch-sociaal ter
rein en op het gebied der defensie onver
mijdelijk is tot behoud en versterking van
de Nederlandsche volkskracht, zullen vele
op zichzelf gewenschte of nuttige maatrege
len, waaronder die op het gebied van het
onderwijs, dan ook eerst ter hand geno
men kunnen worden, wanneer de inwen
dige positie van het budget voldoende zal
zijn versterkt.
De verhooging der defensie-uitgaven zal
enkele bijzondere financieele voorzieningen
noodig maken.
Naast de reeds genoemde voorzieningen
stelt de regeering zich voor een regeling
tot coördinatie van hei goederenverkeer te
land en te water tot stand te brengen, ter
wijl een herziening van de woningwet in
voorbereiding is en een wettelijke regeling
van de opleiding der onderwijzers zal wor
den aanhangig gemaakt.
De toewijding, waarmee Leger en \Moot, zoo
mede de ambtenaren in burgerlijken dienst
in het geheele Koninkrijk, hun (aak vervul
len, stemt mij tot erkentelijkheid.
In het komende zittingjaar zal weer veel
arbeid en toewijding in hartelijke samen
werking van Regeering en Staten-Generaal
worden gevraagd. Met de innige bede, dat
ons allen door den Almachtigen God de
kracht en de wijsheid geschonken worden,
die Hij alleen geven kan, verklaar Ik de
gewone zitting der Staten-Generaal geopend.
Twee voormannen verlaten N.S.B.
Ds. G. v. DUYL.
Mr. D. F. PONT.
Naar het hoofdkwartier der N ationaal Socialistische Bewe
ging ons mededeelt, heeft Ds. G. van Duyl aan ir. A. A. Mus-
sert bericht, dat hij zich genoodzaakt ziet zich uit de N.S.B. te
rug te trekken.
Tevens verzoekt Mr. D. F. Pont, lid der Eerste Kamer, ons
mede te deelen, dat hij gisteren het volgende telegram heeft
verzonden aan ir. A. A. Mussert, leider der Nationaal Socialisti
sche Beweging in Nederland:
„Kan wegens geschokt vertrouwen in uw leiding, niet langer
deel uitmaken der N.S.B. Stel mijn Kamerzetel ter beschikking".
Het Nationale Dagblad bevat het volgen
de bericht:
Men deelt ons mede, dat Ds. G. van Duyl
den volgenden brief heeft gericht aan den
leider van de Nationaal Socialistische Be-
weeine:
Utrecht, 18 September 1937.
Den Heer ir. A. A. Mussert,
algemeen leider der N.S.B., Utrecht.
Leider,
Hiermede verklaar ik, dat ik mij tot mijn
leedwezen genoodzaakt, zie mij terug te trek
ken uit de Nationaal Socialistische Bewe
ging, hoezeer is haar beginselen, haar
strijd en haar leider ben toegedaan.
De redenen van dit terugtrekken zijn van
volstrekt persoonlijken aard en staan met
de beweging in geen enkel verband.
Ik verzoek u dus hierbij ontslag uit mijne
functies en tevens als lid der beweging.
Ivcjz.) G. G. van -Duyl.
Tevens werd ons medegedeeld, dat ds.
Van Duyl den voorzitter van het Centraal
Stembureau heeft medegedeeld, dat hij zijn
benoeming tot lid van de Eerste Kamer
niet aanneemt. Naar men ons van bevoegde
zijde mededeelde, ligt de reden van dit uit
treden, zooals uit het bovenstaande reeds
bleek, in zuiver particuliere aangelegenhe
den van Ds. van Duyl. Wij hebben dus hier
aan dan ook verder niets toe te voegen.
Het Nationale Dagblad meldt verder:
Tot opvolger van Ds. van Duyl in de
Eerste Kamer is aangewezen mr. W. de Rij
ke, uit Haarlem.
(Mr. Pont is, zooals bekend, oud-burge
meester van Hillegom. Hij werd op staan-
den voet als burgemeester van die gemeente
ontslagen, toen hij zich candidaat stelde
voor de N.S.B. in de Eerste Kamer. Wie hem
als Kamerlid zal opvolgen is nog niet be
kend. -Red,)
Gemeenteraad, V.V.V. en Midden-
standsvereenigingen in bet geweer
Zal een algemeene actie nog helpen?
Wel een beetje laat, maar toch mis
schien nog wel op tijd wordt in onze
gemeente plotseling de alarmklok
geluid. Het plan van Defensie om
onder den rook van Bergen een
vliegveld te stichten, heelt de zware
klok in beweging gebracht en haar
alarmeerende klanken zijn doorge
drongen in de huizen van onze
vroede vaderen, in de zalen d. groote
hotels; in de kamers der talrijke pen
sions en in de winkels der nering
doenden.
Er heeft zich na dit alarmgelui onmiddel
lijk een groote activiteit ontwikkeld. Op ini
tiatief v. d. raadsleden, de heeren dr. J. He
melrijk en E. J. Voüte heeft het gemeente
bestuur een spoedvergadering van den ge
meenteraad belegd op Donderdag a.s. des
avonds om half acht, teneinde het plan van
Defensie onder de loupe te nemen. Zijn wij
goed ingelicht, dan zijn de meeningen in
den Raad verdeeld. Er zijn leden, die de
totstandkoming van een vliegveld te Bergen
een ramp vinden, omdat Met voortdurend
geronk der zware motoren van de militaire
vliegmachines, zoowel overdag als ook des
nachts, de vredige rust van Bergen binnen
en van de badplaats wreed zal verstoren,
anderen weer zijn de meening toegedaan, dat
de vestiging van een aantal nieuwe gezin
nen de plaats als zoodanig ten goede zal
komen, Maar aldus zeggen de tegenstan
ders, mogelijk zal dat inderdaad een gering
voordeel zijn, doch dit zal bij lange na niet
opwegen tegen het nadeel, dat ook ongetwij
feld velen, die hier van de landelijke rust
komen genieten, de plaats zullen verlaten
om naar rustiger oorden te vertrekken, ter
wijl het voor tal van zomergasten een belet
sel zal zijn, hun vacantie rustig in Bergen
door te brengen. En bij een door gister ge
houden enquête is ons gebleken, dat de te
genstanders van een militair vliegveld verre
in de meerderheid zijn.
Er hebben lijsten gecirculeerd in de ge
meente onder de leden van de V.V.V. om
het bestuur van Vreemdelingenverkeer te
verzoeken een vergadering te beleggen, om
daar de zaak in den breede te bespreken.
Deze vergadering waarop ook niet-leden
van V.V.V. hartelijk welkom zijn, zal a.s.
Woensdagavond in de groote zaal van de
Rustende Jager gehouden worden.
Ook de beide Middenstandsvereenigingen
zijn wakker geworden door het luiden van
de zware klok en hebben hare leden tot een
vergadering bijeengeroepen. De Berger Win-
keliersvereeniging komt Vrijdag; de R. K.
Middenstandsvereeniging ,,De Hanze" Don
derdagavond in spoedvergadering bijeen.
Naar men ons mededeelde zal er een alge
meene actie worden op touw gezet, teneinde
te trachten de plannen van Defensie te ver
ijdelen.
Of deze actie tot een resultaat zal
leiden is een vraag waarop wij niet
gaarne bevestigend zouden antwoor
den. Het plan om in de Bergermeer
een vliegveld te stichten, past vol
komen in een door Defensie ont
worpen algemeen plan ter verdedi
ging van de Noordzeekust en het is
daarom de vraag, of de Regeering
het oor zal leenen aan de protesten
der Berger ingezetenen, indien zij
's Lands belang stelt boven dat der
bewoners.
Er is een lichtpunt in deze zaak, hetwelk
hoop geeft, dat het nog niet te laat is. Im
mers, er is nog slechts sprake van „voor-
loopige koopcontracten", de Regeering zal
niet eerder dan 1 December een beslissing
nemen. Zij kan dus nog altijd haar plannen
wijzigen en uitzien naar andere terreinen,
welke niet de bezwaren hebben, welke wij
zooeven hebben ontvouwd en welke ongetwij
feld in een breed opgezet request aan de
Regeering zullen worden kenbaar gemaakt.
Wij hebben getracht de meeningen van
verschillende vooraanstaande personen in
bovengenoemde organisaties te weten te
komen, doch zij allen hebbern niet vooruit
willen loopen op de te houden besprekingen
op de reeds uitgeschreven vergaderingen.
Zooals wij reeds hierboven zeiden, is de
tegenkanting zeer groot, uit een oogpunt
van het behoud der rust in Bergen en ook
uit een oogpunt van zuiver commercieelen
aard.
Intusschen gaat Defensie voort met uit
voeren van besprekingen met de landeige
naren die nog geen voorioopig koopcon
tract teekenden: tot heden echter zijn er
verder nog geen cjefinitieve resultaten be
reikt.
Wij zijn wel zeer benieuwd hoe de Re
geering reageeren zal op het algemeen pro
test hetwelk de gemeente Bergen zeker zal
doen hooren.
Waar de voorbereidingen, door Defensie
zeer in het geheim zijn getroffen, is het
o.i. de vraagstol nu oen algemeene actie nog
helpen zal! .1
Verwachting: Krachtige tot ma
tige Westelijke tot Noorde
lijke wind, aanvankelijk
zwaar bewolkt tot betrokken
met regen, later opklarend,
weinig verandering in tem
peratuur.
Verdere vooruitzichten: Op
klarend weer.
Een 15-tal zomergasten heeft zich met het
volgende adres tot den Berger Gemeente
raad gericht:
Koog aan de Zaan, September 1937,
Aan den Raad der Gemeente Bergen,
Edelachtbare Heeren.
Ondergeteekenden, allen zomergasten van
Bergen, hebben met schrik vernomen, dat
er plannen bestaan tot aanleg van een mi
litair vliegveld in de Bergermeer.
Weliswaar zal Bergen vermoedelijk eenig
voordeel hebben van het feit, dat er zich
een aantal gezinnen komen vestigen, doch
dit voordeel is slechts tijdelijk en ver
dwijnt grootendeels, zoodra de bevolking
zich hierop heeft ingesteld.
Hiertegenover staat een groot en blijvend
nadeel, dat zich steeds sterker zal doen ge
voelen, namelijk dat van de voortdurende
rustverstoring door de dag en nacht oefe
nende vliegtuigen.
Dit zal op den duur ernstig afbreuk doen
aan het vreemdelingenverkeer van Bergen,
dat het juist hebben moet van zomergas
ten, die de rustige sfeer van Uw Gemeente
verkiezen boven de drukte en het vertier
van grootere badplaatsen.
Ook voor hen die blijvend buiten willen
gaan wonen zal Bergen door het geronk
der motoren van de laagvliegende machi
nes alle aantrekkelijkheid verliezen.
Ondergeteekenden verzoeken U dan ook
al het mogelijke in het werk te stellen om
te verkrijgen, dat het geprojecteerde vlieg
veld zoo ver weg komt te liggen, dat het
bestaan van Bergen als badplaats niet in
gevaar gebracht wordt.
't Welk doende enz.
Jan A. Dekker
Joh. A. Dekker
G. van Holk
J. J. Keyzer
J. A. C. Verkade
Dr. C. Banning
C. Cremers
E. Kaars Sijpesteyn
M. K. Honig
G. N. Honig
Mr. J. Wilkens
A. Dekker
Jan Heyn
A. J. Ebmeyer
A. HonigMeevers
De V.V.V. ie Bergen heeft haar leden en
belangstellenden voor een spoed-eischende
vergadering bijeengeroepen op Woensdag 22
September, om half 9, in de Rustende Jager.
Als punt van behandeling: Bespreking der
plannen van het departement van defensie
tot stichting van een militair vliegkamp te
Bergen.
Officieel wordt Schacht's ontslag
mogelijk geacht.
Van officieele zijde worden de geruchten
over een aftreden van dr. Schacht als pre
sident van de Duitsche Rijksbank tegen
gesproken. Men verklaart in dit verband,
dat Schacht in officieele aangelegenheden
een algemeen erkende bevoegdheid bezit
en dat er geen enkele reden bstaat zijn
diensten te doen eindigen. Daarentegen
spreekt men niet de mogelijkheid tegen, dat
Schacht voor eenigen tijd het ministerie
van economische zaken zal verlaten. Sedert
het in werking treden van het vierjarige
plan hebben zijn functies op dit ministerie
veel van haar beteekenis verloren en
leiding van het economische leven berust
meer in handen van Göring en diens des
kundigen.
BRANDJE IN BRIEVENBUS GESTOOKT.
De directeur van het Haagsche postkan
toor deelt mede, dat op 19 dezer door bal
dadigheid brand werd veroorzaakt in de
brievenbus de La Reyweg hoek Loosduin-
sche kade.
De beschadigde brieven werden voor zoo
ver mogelijk aan de afzenders teruggege
ven. De overblijfselen van enkele stukken,
die grootendeels zijn verbrand, beruster
aan het hoofdpostkantoor.
Vanaf heden Zomerdienstregeling
Onze uitgebreide dienst- en
tariefregeling a 5 cent ver-
krijgbaar bij de chauffeurs