Massale huldebetuigingen
feezen blijven
zich krachtig verweren
Mussert of van Geelkerken
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Oplevende strijdlust
aan de fronten
Nieuwe moorden in
Palestina
Auto met Wieringers
verongelukt
Hitier toont zijn gast Duitschland's weerkracht
De uiitochl duurt voort
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR., KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 POSTGIROREKENING 16066
CHINA
Japansche wreedheden
Strooming in de N.S.B., zich van Mussert te ontdoen
SPANJE
27 SEPTEMBER 1937
65e JAARG. No. 8115
Dit nummer bevat 12 pagina's
Twee Britsche beambten
gedood
EERBERICHT
DE BILT SEINT
HE1DERSCHE COURANT
f'
Mussolini bij Hitier
HITLER.
Twee dagen van het met zooveel
spanning verbeide bezoek van Italië's
dictator aan Duitschland zijn ver
streken en de beide leiders hebben
hun hart ten volle kunnen ophalen
aan betuigingen van trouw en toe
genegenheid, want alle steden en
dorpen, welke zij doortrokken waren
op grootsche wijze versierd en de be
volking juichte de beide staatshoof
den in groote begeestering toe.
Zonder incidenten is de Duce door Oosten
rijk gereisd. Vanaf de Duitsche grens tot
München stonden 14000 man nationaal-
socialisten langs de spoorlijn.
^De ontvangst te München was bijzonder
hartelijk. Na een krachtige handdruk met
Hitier te hebben gewisseld, begaf Musso
lini zich naar het hem ter beschikking ge
stelde Prinz-Carl-paleis.
Afgehaald door Rudolf Hess, bracht hij
daarna een eerste bezoek aan Hitier.
De eerste bespreking met den
Duitschen leider duurde slechts
twintig minuten. Omtrent het be
handelde kan men slechts gissen. Er
werd geen communiqué van het
besprokene verstrekt.
Daarna begaven beide staatslieden zich
naar het Bruine Huis.
Het opgestelde feestprogramma werd ver
volgens zonder eenige incidenten uitgevoerd
waarbij vooral het massale, het geweldige
bij alles opviel.
's Avonds vertrokken den Duce en de
Führer in twee extra treinen naar het ge
bied der manoeuvres.
De Duitsche wapenschouw.
Gisterenmiddag zijn de Duce en de Führer
net hun gevolg op het station Lalendorf te
Berlijn aangekomen, vanwaar het gezel-
Yiap zich onmiddellijk naar het manoeuvre
teirein begaf.
Toen het hooge gezelschap aankwam, was
fuftst de „blauwe" partij in den aanval. De
strrtjd werd gevoerd met artillerie tanks en
vlieVttuigen en ontplooide zich dicht bij het
nuntVwaar de beide staatshoofden zich had
den ongesteld. Verder werden verscheidene
stelling&P van beide partijen bezocht, zooals
opstellingen van luchtdoelartillerie, mij-
nenwerpers en infanteriegeschut.
Van den Schmocksberg bij Tozin werd
een aanval van de „blauwe" luchtmacht
gadegeslagen. Honderden bommenwerpers
wierpen bommen op de ,roode" stellingen en
openden een hevig mitrailleurvuur. Tege
lijkertijd werden sterke afdeelingen vecht-
wagens ingezet, welke diep in het „roode"
gebied doordrongen.
Op den Schmocksberg begroette de Führer
ook de-Britsche en Hongaarsche officieren
die de manoeuvres bijwonen.
Na het bezoek aan de manoeuvres werd
een bezoek gebracht aan de oefenplaats van
de luchtmacht Wustrow, waar een oefening
in het schieten met luchtdoelartillerie werd
gehouden.
Heden zal een bezoek worden gebracht
aan de fabrieken van- Krupp te Essen.
Meer eerbied voor het fascisme!
Tn de Giornale d'ttalia schrijft Gavda over
het eerste onderhoud tusschen Mussolini en
Hitier:
De beide leiders stellen hun solidariteit
in den dienst van den vrede. Van de ele
menten, waarop deze vrede gebaseerd moet
zijn, zijn er vier van het grootste belang.
Ten eerste moeten het fascisme en het
nationaal-socialisme bij- de andere laniien,
die zij overigens geenszins hun ideologieën
V-nieri nnWr-orv, volkomen, begrip en do
MUSSOLINI.
hun toekomende achting vinden.
Ten tweede moeten de andere Europee-
sche groote mogendheden ten aanzien van
alle vraagstukken de politieke, technische
en vooral moreele rechtsgelijkheid van
Duitschland en Italië erkennen.
Ten 3e moet 'n beter begrip en meer achting
voor de levensrechten en de ontwikk. v. alle
naties getoond worden. De internationale ge
rechtigdheid moet niet slechts in woorden,
doch ook in daden uitgeoefend worden.
Ten vierde moeten alle landen in Euro-
peesche solidariteit gemeenschappelijk te
genstand bieden aan de afbrekende machten
van het communisme en eindelijk de ge
meenschappelijke gevaren begrijpen.
Naar men te Peiping meent is het
eerste treffen tusschen het Japan
sche en het Chineesche communis
tische leger aanstaande. De Japan-
neezen beweren te zijn opgerukt in
Zuidelijke richting van Tatoeng in
Sjansi naar een punt op 25 mijlen
ten Noorden van den bekenden
Jen-Menkoe pas, welke den weg
naar Tai Joean Foe beheerscht. Ja
pansche berichten verklaren dat
tachtigduizend man communisti
sche troepen zich gereed maken tot
verdediging van den pas.
Het Chineesche agentschap Cen-
tral News heeft medegedeeld, dat de
Chineesche troepen een nieuwe be
langrijke overwinning zouden heb
ben behaald, in het Noorden der
provincie Sjansi, waarbij zij
Kwangling hebben terugveroverd.
verscheidene tanks en kanonnen
hebben buitgemaakt, en de Japan
sche troepen zware verliezen hebben
toegebracht. De Chineesche troepen
zouden blijven oprukken naar de
grens der provincie Tsjahar.
Verbitterde gevechten bij Sjanghai.
Ook bij Sjanghai wordt hevig gevochten.
Bij Liveho en Lotien doen de Japanneezen
herhaaldelijk krachtige aanvallen, die ech
ter door de Chineezen worden afgeslagen.
De Japanners kondigen steeds weer groote
offensieven aan, doch aarzelen blijkbaar
om hun troepen te doen oprukken buiten
de zone welke door hun scheepskanonnen
wordt bestreken.
Naar wij vernemen, zijn de volgen
de personen nog uit de N.S.B. getre
den: Mr. W. A. Ubbens, rechter aan
de arrondisementsrechtbank te Alk
maar en de heer J. Hogewind, gep.
luitenant-kolonel van het K.N.I.L.
„Was Mussert maar een goede
dictator geweest!"
De heer Hogewind, die een vooraanstaan
de plaats in de beweging innam, zou voor
het lidmaatschap bedankt hebben, omdat hij
geen vertrouwen meer had in ir. Mussert en
andere leiders.. Ook zou hij het er niet mee
eens zijn, dat de N.S.B. aan de verkiezingen
deelneemt.
„Hebt u", zoo vroeg het U. D. dep heer
Hogewind, .bezwaren tegen- de dictatoriale
neigingen van den.heer Mussert?"
„Och", antwoordde de heer Hogewind,
„was hij maar een goede dictator geweest..."
Van goed geïnformeerde en betrouwbare
zijde uit de N.S.B. verneemt „Ons Noorden",
dat het ernstige conflict, dat thans in de
leiding der N.S.B. openlijk is uitgesproken,
in wezen niets anders is dan een strijd tus
schen de heeren Mussert en Van Geelkerken
om de leiding.
De strooming in de partij, die ir. Mussert
vanwege zijn gemis aan tactiek en bekwaam
heid, ongeschikt acht nog langer als leider
te fungeeren, wordt steeds grooter. Men wil
in die kringen zich van ir. Mussert ontdoen
en Van Geelkerken met de leiding belasten.
Van Geelkerken tusschen twee
vuren.
De heer Van Gelekerken zelf, hoewel deze
reeds herhaaldelijk zeer ernstige conflicten
met ir. Mussert heeft gehad, meent momen
teel nog altijd, dat in naam in elk geval ir.
Mussert voorloopig met de leiding moet blij
ven belast. Hij zit dan ook in zekeren zin
tusschen twee vuren. De huidige situatie
wordt echter op die wijze met den dag moei
en meer onhoudbaar en de zegsman van
„Ons Noorden", die zelf nog altijd een voor
aanstaand lid in de beweging is, verzekerde
genoemd blad met nadruk, dat binnen drie
maanden het conflict een oplossing zal vin
den door een verwijdering van ir. Mussert
uit de beweging, omdat zijn aanhang zeer
geslonken is. Vooral de verwijdering van
ds. Van Duyl, die ook na de verkiezingen
samenzwoer tegen ir. Mussert en die in do
N.S.B. 'n grooten aanhang bezat, heeft in
breede kringen veel kwaad bloed gezet en
aan ir. Mussert zijn laatste cohorten ont
nomen.
Royement der „Mussertianen"
te verwachten
Bedoelde zegsman verwachtte, dat, na
het verdwijnen van ir. Mussert, de heer
Van Geelkerken tot leider zal worden ge
proclameerd en dat velen, die hun lid
maatschap hebben opgezegd, dan in de be
weging terugkeeren. Een kleine groep, van
Mussertianen, waaronder o.m. behooren de
heeren de Marchant et d'Ansembourg, Kos
ter e.a. zal dan onmiddellijk geroyeerd wor
den.
„Deuren open voor de uittocht
der N.S.B.'ers".
Geestig schrijft de „Avondpost"- naar aan
leiding van de elkaar snel opvolgende ont
slagnamen uit de N.S.B.:
Ds. van Duijl bedankt. „Vrijwillig". Om
„persoonlijke redenen".
Mr. Pont bedankt om de „persoonlijke
redenen" van ds. van Duyl. Mr. van der
Goes Naters wordt geroyeerd. Prof. Valcke-
nied Kips trekt zich uit het gezelschap te
rug: zijn zoon was te voren uit de beweging
gekegeld.
De heer Stahle, Statenlid in Noord-Hol
land, neemt de beenen; de heer van Hasselt,
idem in Utrecht, volgt hem op den voet. En
bij het gezelschap, dat rechtsomkeert maak
te, heeft zich nu ook generaal Seyffardt ge
voegd.
Dit laatste doet de deur dicht, of
liever, zou de deur dicht doen, als
we haar niet open moesten houden,
om nog anderen gelegenheid te ge
ven tot vertrek.
Wat is er met die armen generaal Seyf
fardt gesold. Mlit zijn er een triomfkreten
geslaakt over de aanmelding van dezen ka
meraad. Levensgroot bijna stond zijn kop in
de fascistische pers.
Onze hooge miltairsn, die zich in de po
litiek begeven, zijn met gelukkig!
Na Snijders, Seyffardt.
En vraag nu niet, hoe velen er uit
de N.S.B. treden, wier namen wij nooit hoo-
ren. Het is haast om deernis mee te krij
gen.
Maar geen deernis. Waakzaamheid. Want
een kat, die in 't nauw zit, doet soms rare
sprongen, aldus het blad.
De Japansche wreedheden in China.
Driehonderd dooden te Nanking.
Officieel wordt medegedeeld, dat tenge
volge van de vijf Japansche luchtaanvallen
van Zaterdag te Nanking minstens 300 men-
schen om het leven zijn gekomen en 400 ge
wond. Een Chineesch functionnaris ver
klaarde, dat 96 toestellen aan de aanvallen
hebben deelgenomen en dat 200 bommen zijn
geworpen.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de Chi
neesche luchtmacht te Sjanghai tweemaal
bij verrassing heeft gebombardeerd als re
presaillemaatregelen tegen de vele lucht
aanvallen op de Chineesche steden.
Russisch en Britsch protest.
Opnieuw heeft Londen een scherp protest
te Tokio doen overhandigen tegen het bom
bardement van de open stad Nanking. Ook
de Sovjets hebben geprotesteerd.
Een Japansch verweer.
De Japansche pers begint thans commen
taar te leveren op de critiek der openbare
meening ter wereld op de luchtaanvallen
op Nanking en Kanton.
De Hotsji Hotsji schrijft: de Japanners zijn
van meening, dat Nanking het centrum is
van de Chineesche militaire activiteit en
dat_ het niet onwettig is deze stad te bom-
bar'deeren. De internationale wetgeving
keurt niet af, indien de verliezen aan niet?
strijdenden niet opzettelijk veroorzaakt zijn.
Heftige gevechten bij Toledo.
Door de schokkende gebeurtenissen in
China en Middellandsche Zee is de strijd
in Spanje zelf vrijwel aan de publieke aan
dacht ontsnapt. Er is ook in de laatste we
ken niet veel gebeurd. Gedurende de laat
ste vier dagen is er echter wat meer acti
viteit aan de fronten waar te nemen, vooral
in Aragon.
Het zijn nog slechts plaatselijke gevechten
waarbij kleine troependeelen tegenover el
kander komen te staan. De bevelhebber der
regeeringstroepen blijft groote troepenmach
ten concentreeren aan dit front Naar schat
ting zijn thans ongeveer 150.000 man bijeen
gebracht tusschen Jaca en het Oosten der
provincie Guadaiajara. Hun bewegingen
worden door vliegtuigen der tegenstanders
voortdurend waargenomen, bij dag, doch
ook bij nactft.
De rechtsche troepen hebben aan het
front van Toledo op heftige wijze de stel
lingen der regeeringstroepen voor deze stad
aangevallen.. Voor dezen nieuwen aanval
moesten de regeeringstroepen wijken, doch
na een hevig gevecht slaagden de regee
ringstroepen er wederom in enkele stellin
gen te veroveren en stand te houden tegen
de vijandelijke aanvallen.
Gedurende zeven uur heeft de ar
tillerie van de regeering de wapen
fabrieken van Toledo onder vuur
genomen. De schade moet zeer aan
zienlijk zijn; ook de stellingen rond
de stad werden beschoten.
De artillerie van Franco beant
woordde dit vuur niet.
Vliegtuigen van de regeering stel
den een onderzoek in en het scheen
de waarnemers, dat vooral de stel
lingen langs de Taag veel geleden
hadden; ook de bruggen over de
Taag werden 'getroffen.
De strijd rond de hoofdstad.
Gisterochtend hebben vliegtuigen der re
geeringstroepen verscheidene malen vluch
ten uitgevoerd boven de nabij de hoofdstad
liggende troepen. Regeeringsvliegtuigen heb
ben de stellingen der opstandelingen gebom
bardeerd te Taiavera en die in het noorden
der provincie Guadaiajara.
Ten noorden van Madrid richtten de ka
nonnen der regeeringstroepen het vuur op
de versterkingswerken der opstandelingen in
den sector van Pardo.
Nederlaag voor de rechtschen.
De troepen van Franco hebben een aan
val ondernomen aan het front van Llanes,
o.a. in den sector van Los Molinos en Ben-
zua. De regeeringstroepen boden evenwel he-
vigen tegenstand, zoodat de rechtschen met
achterlating van tal van dooden moesten te
rugtrekken. Drie rechtsche vliegtuigen, die
aan den aanval deelnamen, werden neerge
haald.
MAANDAG
Ook moord op twee vooraan
staande Arabieren.
Gewapende Arabieren hebben te
Nazareth den district-commissie van
Galilei en een Britsch politieman
gedood.
Lewis Yelland Andrews, de vermoorde
districtcommissaris van Gelihei, is bij het
verlaten van de Anglicaansche kerk te Na
zareth door drie aanvallers, waarschijnlijk
Verwachting: Zwakke tot mati
ge Zuidoostelijke tot Ooste
lijke wind, nevelig tot licht
bewolkt, droog, behoudens
dauw in den ochtend, aan
vankelijk kouder, later iets
warmer.
Verdere vooruitzichten: Fraai
herfstweer.
Arabieren, gedood. De eveneens gewonde
politieman stierf een half uur later. De
assistent van den districfi-commissaris, die
vlak achter hem liep, ontkwam ternau
wernood aan een verwonding. De schoten
werden a bout portant afgevuurd en An
drews, die o.a. in het hoofd werd getroffen
was onmiddellijk dood. Hij had den kerk
dienst bijgewoond als vertegenwoordiger
van den Hooge commissaris. Alle wegen
naar Nazareth werden na den overval on
middellijk afgesloten. De staat van beleg is
afgekondigd en politiehonden trachten de
daders op te sporen.
De Arabische Hooge commissaris heeft
een verklaring gepubliceerd waarin zij haar
afschuw over den aanslag te kennen geeft
en dezen veroordeeld. Verder verklaart zij
te gelooven, dat het Arabische publiek in
Palestina haar spijt en veroordeeling van
den daad zal deelen.
Moord oo twee vooraanstaande
Arabieren.
In den vorigen naoht hebben onbekenden
de woningen overvallen van twee vooraan
staande Arabieren nabij Nazareth en nabij
Acre, waarbij beide om het leven zijn ge
bracht.
Het eerste slachtoffer was een zekere Awad
Khoury, de rijkste grootgrondbezitter in het
noorden van Palestina. De tweede is sjeik
Mohammed Ibrahim, een makelaar in grond
uit Damun bij Acre.
Politie en militairen patrouilleeren weer
in het gebied van Opper-Galilea, teneinde
het smokkelen van wapenen over den
Jordaan en over de grens van Syrië te
verhinderen. Het Arabische nationale co
mité te Safed heeft een manifest uitgege
ven, waarin het bij de Arabieren in Gali-
lea er op aandringt, zich te onthouden
van daden van geweldpleging.
In Groningen tegen een boom
gereden. De heer Niemeyer
uit Zandburen zwaar gewond.
Zaterdagmiddag is aan den Frie-
schen straatweg bij Slaperstil, gem.
Hoogkerk, een ernstig auto-ongeluk
gebeurd. Omstreeks half één is een
auto, komende uit Wieringen, door
dat de bestuurder de macht over
het stuur verloor, tegen een boom
gebotst.
In de wagen zaten zes personen, n.1. de
37-jarige heer L. Neumeyer, de 35-jarige
heer H. Ney, hun echtgenooten en twee
kinderen, allen uit Wieringen. Het ongeluk
geschiedde juist nadat de heer Niemeyer,
die chauffeerde, een andere wagen was
gepasseerd. De heer Niemeyer zat achter
het stuur bekneld. Hij bleek ernstige ver
wondingen, o.m. een schouderfractuur, te
hebben bekomen. Ook de andere vijf inzit
tenden hadden letsel gekregen, echter niet
van ernstigen aard. Vier hunner konden
nadat hulp was verleend, huiswaarts kee-
ren. De heer Niemeyer is opgenomen, ter
wijl een persoon voorloopig in observatie
wordt gehouden.
De zwaarbeschadigde auto is met een
kraanwagen weggesleept. De marechaussee
uit Hoogkerk heeft een onderzoek ingesteld.
Nader vernemen wij, dat de heer Nie
meyer kommies-dienstgeleider is en te Zand
buren woont. De verongelukte auto was ge
huurd bij den heer D. Oelen. De familie
was op weg naar Onstwedde.
CHR. GEREFORMEERDE VROUWEN
MOGEN GEEN KORT HAAR DRAGEN.
Wat nu met de Friesche kap?
De synode der Christelijk Gereformeerde
Kerk heeft zich over de haardracht der
vrouwen uitgesproken. Aldus: de generale
synode waarschuwt ten sterkste tegen we
reldgelijkvormigheid, waartoe 't afknippen
van het haar behoort.
Het Hervormd Zondagsblad voor Fries
land teekent hierbij aan: „Geen Friesche-kap
dragende vrouw zal, volgens deze synode
uitspraak, lid van de Christelijk Gerefor
meerde kerk kunnen zijn. Want zij hebben
het haar laten knippen, nog wel ter oorzakr
van het dragen van gouden versierselen!'