Gaat de Pyreneeën-grens open?
Van den vuurdood gered
K.L.M.-plannen
voor Texel
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Voortdurend Britsch-Fransch overleg
Derde partij remise
Italië versterkt Libye
UL/eerbericht
Noord Holl. verlaagt
belasting niet
Rome zal zijn goede
trouw bewijzen
Italië moet
autarkisch denken
Mikte Mussolini op
den Paus?
N.V. WACO - Hoorn
12 OCTOBER 1937
65e JAARG. No. 8128
Euwe'Aljechin
7 erreinv er lichting en uitbreiding
van de diensten
Grond uitgifte in de
W ieringermeer
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT:
HELDERSCHE COURANT
UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50
POSTGIROREKENING 16066
DINSDAG
Gisteren is door Londen voortdurend
met Frankrijk overleg gepleegd naar
aanleidng van 't Ital. antwoord. Ook
Eden is steeds op de hoogte gehou
den. Men verklaart te Parijs, dat
Frankrijk in verband met zijn aard
rijkskundige ligging meer geneigd is
tot het nemen van besliste tegen
maatregelen, terwijl Engeland eerder
de voorzichtigheid betracht.. Wat
echter ook de eerstvolgende stap zal
zijn, het is vrijwel zeker, dat hij ge
meenschappelijk door beide landen
zal worden genomen.
Onmiddellijk na zijn onderhoud met Chau-
femps, waarvan Leon Blum een deel heeft
bijgewoond en dat van half zeven tot half
acht heeft geduurd, heeft Delbos gedurende
drie kwartier geconfereerd met den Brit-
gchen ambassadeur, Sir Eric Philips.
Het Fransche standpunt ten aanzien van
de Italiaansche nota zal, naar men verze
kert, pas worden vastgesteld in volledige
pvereenstemming met Groot-Brittannië.
Waarschijnlijk zal het noodige overleg
worden gepleegd met de ministers van lands
verdediging. De beoogde besluiten zullen de
finitief worden genomen tijdens een minis
terraad, welke morgen zal kunnen worden
gehouden, daar de Brit.sche ministers heden
hun wekelijksche vergadering zullen houden.
Het is waarschijnlijk, dat het voor dien tijd
niet mogelijk zal zijn nauwkeurige aanwij
zingen te krijgen over de beraamde maatre
gelen.
Tegen de onverzettelijkheid van Italië moet
men, aldus wordt verklaard, maatregelen
overwegen, welke het gebroken evenwicht
van krachten door de massieve inmenging
met menschen en materiaal vanwege de re
geering van Rome ten voordeele van Franco
op het schiereiland en zijn onderhoorighe-
den kunnen herstellen.
Aldus doet zich de vraag voor of de grens
der Pyreneeën zal worden geopend.
Deze beslissing zou de onderstelling van
cventucele Fransche troepenzendingen naar
Spanje volkomen uitsluiten. Zij zouden zich
bepalen tot de afschaffing van het speciale
visum, dat is ingevoerd door de niet-toepas-
sing der niet-inmengingsovereenkomst, d.w.
z. een herstel van het normale stelsel ter
zake van de afgifte van paspoorten.
Ten aanzien van de vrijwilligers betwij
felt men of hun werving anders dan een
zuiver individueel karakter kan dragen.
Voorts zou deze maatregel de vrijheid van
transitoverkeer in Frankrijk herstellen van
materiaal, dat uit het buitenland naar
Spanje wordt gezonden.
Wat Frankrijk betreft zouden dan parti
culiere ondernemingen vrij kunnen leveren,
terwijl de genationaliseerde bedrijven
slechts ten behoeve van het Fransche leger
zullen werken.
De Britsche regeering zou dit ini
tiatief van Frankrijk goedkeuren,
doch een dergelijk besluit zou ver
schillende modaliteiten voor zijn
toepassing medebrengen, welke Pa
rijs slechts in overeenstemming
met Londen zal kunnen vaststellen.
De gisteravond in Krasnapolsky
te Amsterdam voortgezette derde
partij in de match Euwe-Aljechnv
welke Zondagavond in een voor
Euwe voordeelige stand werd afge
broken, is na 60 zetten in totaal
met remise geëindigd.
Wanneer twee beginnende schakers een
afgebroken partij hebben, waarin de een
een stuk voor is, houdt iedereen rekening
met de mogelijkheid, dat de ander nog wel
een blunder zal maken, die het materieele
verschil ruimschoots nivelleert.
Maar wanneer een wereldkampioen een
pion meer heeft dan zijn uitdager, is men
veeleer geneigd te gelooven, dat de winst
nog slechts een kwestie van tijd is. En dan
blijkt dit geloof niet zelden voorbarig te
zijn geweest.
Zoo ook ten opzichte van de afgebroken
derde partij om het wereldkampioenschap.
Euwe koos na eenige afwachtende zetten
werkelijk de afwikkeling welke hem een
pluspion opleverde, doch deze was in het
loopereindspel niet tot gelding te brengen,
ofschoon de wereldkampioen a 11e moge
lijkheden der stelling benutte.
Aljechin heeft dit geheele eindspel met
geweldige kennis van zaken verdedigd en
Euwe geen kans •gegeven voordeel te 'rek
ken van zijn gunstigen stand bij 't afbre
ken der partij.
Dit sterke eindspel van Aljechin is oor
zaak geweest, dat de derde partij in remise
moest eindigen.
Na drie partijen komt men tot de slotsom,
dat de eigenschappen der beide spelers zich
sinds de vorige match hebben verdiept.
Euwe zijn doelbewuste en logische metho
diek, Aljechin zijn gave om in iedere stel
ling spontaan rcssoerces te scheppen.
Opvallend is echter de klassieke eenvoud,
waarnaar beiden streven.
Het Euwe—Aljechin-Comité verzoekt ons
mede te deelen, dat voortaan afgebroken
partijen zullen worden gespeeld in een tem
po van 24 zetten por anderhalf uur, ver
volgens 16 zetten per uur.
Een communiqué te wachten.
Naar het schijnt is de Italiaansche
regeering voornemens een aantal
kwesties te preciseeren welke in de
buitenlandsche pers werden opgewor
pen en, naar het heet, tendentieus
werden geïnterpreteerd.
De Italiaansche regeering zou van
zins zijn, de bewijzen te leveren van
haar verdelievende bedoelingen en
aldus een einde maken aan een
„perscampagne, die nergens anders
toe dient, dan om de situatie die
reeds ernstig genoeg is, nog meer te
vergiftigen!!
Men verwacht, dat spoedig een des
betreffend communiqué zal worden
gepubliceerd.
In dat officieele of officieuze communi
qué zou vooreerst de ware beteckenis wor
den uiteengezet van de Italiaansche inmen
ging in Spanje, alsmede van de troepen
transporten naar Lvbië en Oost-Afrika.
Het document zou ook op andere tenden
tieuze beweringen antwoorden, waarover
Italië zich te beklagen zou hebben.
Tevens wordt medegedeeld, dat de duce
een belangrijke politieke redevoering zal
houden bij gelegenheid van de inwijding
van 't nieuwe landbouwcentrum ..Aprilis''
in de Pontijnsehe moerassen op 2!) Oct. a.s.
Het tijdschrift „Informazinne Diplomati-
ca" protesteert tegen de berichten in bui
tenlandsche bladen over 't aantal Italiaan
sche vrijwilligers in Spanje.
Het noemt de bewering, dat zich niet
minder dan 100.000 Italianen in Spanje
zouden bevinden, belachelijk. „Wanneer",
aldus het blad. „te zijner tijd de juiste cij
fers bekend gemaakt kunnen worden zal
men zien. dat linksche kringen bewust lie
gen."
Naar Havas uit Napels meldt, zullen we
derom 5400 soldaten vandaag naar Napels
vertrekken.
LOOS ALARM.
Op 10 October om 8 uur 's avonds arri
veerden onverwachts op de reede van Pak-
fak (Nieuw-Guinea) met gedoofde lichten 'n
tweetal onderzeeërs, welke drie minuten la
ter weer verdwenen. De oorsprong van deze
schepen was onbekend en de verschijning
bracht groote consternatie teweeg.
Aneta kan aan dit bericht toevoegen, dat
het hier betrof twee van de zes onderzeeërs
onzer marine, die thans in deze buurt oefe
ningen houden.
De natie moet uitsluitend natio
nale producten verbruiken.
Onder praesidium van den duce is giste
ren de centrale corporatieve commissie bij
eengekomen, om de plannen voor de econo
mische autarkie, welke de laatste vijf maan
den door de verschillende corporaties elk
afzonderlijk zijn uitgewerkt, te bestudeeren
en met elkaar in overeenstemming te bren
gen.
De duce opende, volgens Stefani, de ver
gadering met een toespraak waarin hij en
kele grondbeginselen vaststelde, welke de
geheele nationale bedrijvigheid moeten lei
den.
Hij verklaarde, dat de tijd is gekomen,
om het voorbereidende tijdperk dezer stu
diën te besluiten en onmiddellijk over te
gaan tot een verwezenlijking van de ver
schillende plannen.
De gansche natie moet zich een
autarkische mentaliteit vormen,
d.w.z. zich erop voorbereiden, af
te zien van het gebruik van niet vol
strekt onmisbare producten, welke
vervangen kunnen worden door na
tionale producten ten voordeele
van de handelsbalans van Italië.
Met voldoening constateerde Mussolini,
dat men in tal van belangrijke afdeelingen
van de nationale productie reeds de autar
kie heeft bereikt of weldra zal bereiken,
doch in andere afdeelingen zal men de ac
tie moeten versterken en elk initiatief steu
nen, hoe bescheiden het ook zij, dat over
eenstemt met het groote doel van het na
tionale autarkie.
Na hulde te hebben gebracht aan den mi
nister van corporatiewezen, den onder
voorzitter van de corporaties en hun mede
werkers, besloot Mussolini met de verkla
ring dat de besluiten van de centrale cor
poratieve commissie moeten worden uitge
voerd met den vasten wil, om met behulp
van alle beschikbare krachten tot een snel
resultaat te komen.
De encyclieken van den Kerk
vorst houden rekening met een
democratisch stelsel.
De Romeinsche correspondent van de
Temps trekt de les uit het artikel van de
Popola d'Italia over een zeker „grillig katho
licisme", welke beschouwing hij met stellig
heid aan Mussolini zelf toeschrijft. Deze
voegde er bij, dat het fascisme eens met dit
katholicisme zal afrekenen.
Deze zin heeft in den kring der Romein
sche geestelijken opschudding gewekt. Som
migen zien er een waarschuwing in aan het
adres van democratische katholieken buiten
Italië, die er niet voor terugdeinzen zich ter
bestrijding van het fascisme met het commu
nisme te verbinden.
De correspondent van het Fransche blad
erkent de waarheid van dit feit, maar meent,
dat de Duce, die woorden neerschrijvend,
niet op buitenlandsche katholieken het oog
had.
Daar de Italiaansche katholieken,
die in fascistischen geest niet ortho
dox zijn, slechts gering in aantal zijn,
vraagt hij zich af, of Mussolini er
niet hooger mee mikte en wel op den
Paus zelf, wiens encyclieken eer met
een democratisch dan een fascis
tisch stelsel rekening houden.
De strijd van het vatikaan tegen het na-
tionaal-socialisme kan weerslag oefenen op
de betrekkingen tusschen fascisme en paus
dom. De Osservatore Komano had toen de
correspondent schreef, de woorden „grillig
katholicisme" niet vermeld. Maar de Paus
zal waarschijnlijk antwoorden, als hij zich
bedoeld acht.
Zeiljacht te Schiedam in lichter
laaie.
Gistel-middag omstreeks half vier was de
45-jarige A. v. d. Berg, wonende te Alblas-
serdam aan boord van het zeiljacht Klaas
Kompaen van den heer J. v. Eesteren uit
Hillegersberg liggende in de jachthaven van
de watersportverecniging Schiedam aan de
Wilhelminakade aldaar bezig met werk
zaamheden in de machineruimte. Hij kon
aldus de Msb., vanuit de daaraan grenzen
de toiletinrichting deze werkzaamheden ver
richten. Plotseling is er door tot nog toe
onbekende oorzaak brand ontstaan waar
door in een oogwenk de toiletinrirhting en
de machineruimte in lichte laaie stonden
V. d. B. heeft schijnbaar geen kans gehad
om de toiletd- r te openen. Op zijn hulpgp-
roep kwamen de schippers van de jachten
„Zilvermeeuw" en de „Viking", alsmede de
havenmeester der jachthaven R. Scheppers
toegesneld.
De schipper van de „Zilvermeeuw"
ging moedig in het schip en kon
den ongelukkige, die hevig brandde,
Hoewel er nog steeds animo blijkt te
bestaan voor de luchtverbinding van het
continent naar het eiland Texel vice
versa en heel wat zakenmenschen van de,
door de K.L.M. geboden gelegenheid,
gebruik maken E thans op het vliegveld
„De Vlijt" de rust gekomen, die de
late herfst en de wintermaanden zullen
kenmerken.
Men is het er thans in K.L.M.-kringen
over eens, dat deze jongste lijn inderdaad
gebleken is economisch te werken. In dit
verband zijn wfj thans in staat een twee
tal medcdeeliiigen te doen, welke er dui
delijk op wijzen, dat onze nationale lucht
vaartmaatschappij nog diverse plannen
met betrekking tot Texel in petto heeft.
Zoo zal men over eenigen tijd een aan
vang maken het het opstellen van de,
trouwens noodzakelijke, terreinverlich
ting, waarbij een aantal landingslichten
start en neerkomen voor de piloten zul
len vergemakkelijken.
Voorts is ons uit zeer betrouwbare
bron ter oore gekomen, dat het de be
doeling is in 1938 de diensten belangrijk
uit te breiden en dat zoowel met betrek
king tot de dagelijksche diensten als die
met de week-einden.
Het behoeft zeker geen betoog, dat dit
bericht in die kringen, welke met Texel
in commercieel contact staan, met blijd
schap zal worden ontvangen.
Wij willen op deze plaats echter nog
maals een woord van waardeering doen
hooren ten opzichte van hen, die reeds
lang geleden, tegen tal van bezwaren in,
pleitten voor deze luchtverbinding.
Zjj hadden zéér juist gezien!
door een opening over den motor uit
de vlammen trekken. Hij brandde
zoo hevig, dat men hem onder wa
ter dompelen moest om de vlammen
van zijn kleeren te dooven.
Hij was ernstig aan gezicht, amien en
beenen verbrand. De havenmeester R. S.
waagde zich plichtsgetrouw aan boord met
de brandbluschapparaten, die hij uit omlig
gende jachten had gehaald. Door zijn kor
daat optreden is zeer veel gevaar voorko
men, zij het alleen reeds de mogelijkheid
van explosie van den benzinevoorraad en
het daaruit voortvloeiende brandgevaar
voor de kapitale hoeveelheid jachten, die in
deze haven gemeerd liggen.
Dr. Rfs verleende de eerste hulp, waarna
v. d. B. in het Gemeenteziekenhuis te
Schiedam is opgenomen. De politieauto ver
voerde hem daarheen. Later in den avond
vernamen wij nog, dat v. d. B. buiten di
reet levensgevaar verkeerde.
Vorig jaar werd door de Wieringermeer-
directie grond in huur gegeven aan de ge
meente Opperdoes en vele tuinders aldaar
hebben daarmede goede resultaten bereikt.
Thans werd ook aan de gemeente Twisk
grond in den polder toegewezen, aldus het
Hsbl., en wel drie kavels ter grootte van
ongeveer 31 hectaren.
Vrij zeker zal straks ook de gemeente Me-
demblik vele hectaren grond in huur beko
men, om alsdan aan verschillende tuinders
te worden toegewezen.
Bedreiging voor het Suez-kanaal.
24000 soldaten in drie weken uit
Rome vertrokken.
Uit Napels zijn 5400 man Italiaansche troe
pen naar Libye, de Italiaansche kolonie ten
westen van Egypte, vertrokken.
Gedurende de laatste drie weken zijn in
totaal ongeveer 24000 man derwaarts ver
scheept.
In buitenlandsche bladen vestigt men er
de aandacht op, dat de versterking van Li
bye waarschijnlijk een nieuwe maatregel te
gen Engeland is. Velen zien n.1. in deze Ita
liaansche troepenverschepingen een indirec
te bedreiging van het Suez-kanaal. Het is op
vallend, dat Egypte den laatsten tijd koorts
achtig bezig is langs zijn westgrens belang
rijke versterkingen aan te leggen.
Verwachting: Matige tot zwak
ke wind uit Noordelijke rich
tingen, half tot zwaar be
wolkt, weinig of geen regen,
zelfde temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Weinig
verandering.
Heffing van 20 opcenten blijft
De begrooting voor 1938 van de pro
vincie Noord-Holland is, aldus hot
Hsb., verschenen.
Ged. Staten merken daarbij op, dat
zij gelet op de omstandigheid, dat
het batig saldo, dat aan dezen dienst
ten goede komt, f 323.000 minder is
dan dat, waarover ten behoeve van
den vorigen dienst kon worden be
schikt, geen termen kunnen vinden
voor een verlaging van de belastin
gen.
De opcenten zijn dus gehandhaafd op het
getal, waarop het nu reeds sinds 1933 gesteld
is. De raming van de opbrengst van één op-
cent kan intusschen eenigszins worden ver
hoogd: niet alleen voor de grondbelasting,
waarvoor met 't oog op het normaal accres
der belasting op de bebouwde eigendommen
wederom f 1000 per opcent meer kan worden
geraamd, maar ook voor de belastingen naar
het inkomen en naar het vermogen, waarvan
blijkens de gegevens van de rijks-admini
stratie, mag worden aangenomen, dat de op
brengst per opcent respectievelijk pl.m. 2%
en 10% hooger mag geraamd worden dan
het bedrag, waarop zij verleden jaar werd
gesteld. In totaal wordt aan opbrengst van
opcenten dientengevolge f 120.000 meer ge
raamd. De voorzichtighied verbiedt het ver
moedelijke voordeel hooger te schatten.
Weliswaar aldus Ged. Staten
is er opleving, maar deze zal in de
opbrengst der belastingen voor het
belastingjaar 1938—1039 (die in
hoofdzaak op het kalenderjaar 1937
gegrond zijn) niet in die mate tot
uiting komen, dat zij de verwachting
kan wettigen van eene aanmerkelijk
hoogere opbrengst.
Nieuwe druk op de financiën
der provincie.
Tot voorzichtigheid maant ook de in de
ramingen bereids tot uitdrukking gebrach
te nieuwe last, die op de financiën der
provincie zal komen te drukken bij aan
neming van de voordracht van Ged. Staten
tot verlaging van het aandeel der gemeen
ten in de kosten van verpleging van be
hoeftige krankzinnigen.
Bestrijding werkloosheid.
Evenals in de beide voorafgaande jaren
is ten laste van het fonds tot gedeeltelijke
reserveering van batig saldo over f250.000
beschikj ten behoeve van de bestrijding
van de werkloosheid. In genoemd fonds zal
hierna nog f 250.000 aanwezig zijn.
Ten behoeve van het Wegenfonds hebben
Ged. Staten wederom een bijdrage uit de
gewone middelen van f 250.Ó00 geraamd.
De begrooting sluit dan met een
bedrag voor onvoorziene uitgaven
van f 582.021. Het totaal bedrag der
begrooting is f 49.623.000.
Ged. Staten wijzen er tenslotte nog op,
dat de meer dan 3% pet. rentende geld-
loeningen, voorzoover zij converteerbaar
zijn, zijn opgezegd, doch dat, voorzoover
nog geen nieuwe geldleeningen werden
gesloten, de raming van rente en aflossing
op den ouden voet is geschied.
Opcenten 1938.
yoorgesteld wordt voor 1938 te heffen:
twintig opcenten op de hoofdsom der be
lasting op de gebouwde eigendommen;
twintig opcenten op de hoofdsom der be
lasting op de ongebouwde eigendommen;
twintig opcenten op de aanslagen der be
lastingplichtigen. bedoeld bij art. la der
\Vet op de Inkomstenbelasting 1914, belas
tingjaar 1938-1939: twintig opcenten op de
aanslagen der belastingplichtigen, bedoeld
bij art. 1 der Wet op de vermogensbelas
ting 1S92. belastingjaar 1938-1939.
Met ingang van 3 October winter-
dienst. Zomerdienstregeling 1937
blijft onveranderd gehandhaafd als
winterdienstregeling.
Dienstregelingen a 5 cent verkrijg
baar bij onze chauffeurs.
f