Italië doet een stap in de goede lichting
Japanners in t Noorden
op den terugtocht
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Scheepsramp op de Noordzee
Praag protesteert te
Berlijn
Een contrölecommissie naar Spanje
Nederland naar conferentie Plt nummer be,a< 8
over het Verre Oosten
N.V. WACO - Hoorn
De T1 minderde te
veel vaart
Auto na botsing
in brand
Lijk van 17-jarigen
jongen opgehaald
UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50
POSTGIROREKENING 16066
DONDERDAG
21 OCTOBER 1937
65e JAARG. No. 8136
Binnen-Mongolië een
zelfstandige staat?
Het Duitsche stoomschip „Westfaiia" gezonken
3 t
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
HELDERSCHE COURANT
In de vergadering van de ondercommissie voor de niet-
inmenging heeft Grandi verklaard, dat de Italiaansche
regeering bereid is er in toe te stemmen, dat een interna
tionale commissie, belast met het treffen van een regeling
voor en het oefenen van toezicht op de verwijdering der
vrijwilligers onverwijld wordt benoemd en onmiddellijk
naar Spanje gezonden wordt om het juiste aantal aan bei
de zijden vechtende vrijwilligers vast te stellen.
Het resultaat van dit onderzoek zal het mogelijk ma
ken vast te stellen, op welke wijze en in welke verhouding
de terugtrekking zou geschieden.
In de tweede plaats is de Italiaansche regeering bereid,
ln een geest van verzoening en met het doel een algemee-
nen grondslag voor overeenstemming te vinden, na te
gaan, wat de beste en doeltreffendste wijze is om practi-
sche uitvoering te geven aan de in paragraaf 8 van het
Britsche plan en in punt 2 van de Fransche verklaring ge
noemde maatregelen: het tijdstip en de wijze van toeken
ning der rechten van oorlogvoerende. De Italiaansche re
geering is bereid dit na te gaan, zoodra de commissie be
schikt over het verslag der naar Spanje te zenden com
missie
Grandi voegde hieraan toe, dat hij zich er
Van bewust was, dat deze verklaring in be
langrijke mate aanvaarding van het
BritschFransche standpunt beteekent en
dat hij er niet aan twijfelde dat dit ten volle
zal worden gewaardeerd en een overeenstem
mende tegemoetkoming aan de andere zijde
tot gevolg zal hebben, zoodat men zal kun
nen komen tot de door ieder gewenschte
overeenkomst. Wat de terugtrekking der vrij
willigers ..betreft: Italië is ook bereid het
Britsche voorstel van 21 Juni te aanvaar
den, daar dit zich voor practische en gemak
kelijke toepassing leent.
Met deze aanvaarding bindt de Italiaan
sche regeering zich niet ten aanzien van de
verhouding der aantallen vrijwilligers, die
Verwijderd zullen worden.
Daarover zal men het eens moeten worden
wanneer men tot de verwijdering overgaat,
aldus Grandi.
In een samenvatting van het gesprokene in
de vergadering zeide Eden, dat indien op de
volgende bijeenkomst even groote vorderin
gen worden gemaakt, het vraagstuk voor een
zeer groot deel zal zijn opgelost.
Maisky, de Russische vertegenwoordiger,
maakte bezwaar tegen het overwegen van de
werkwijze, welke het Britsche plan uitvoer
baar moet maken, omdat hij het niet met dat
plan eens is. Hij behield zich daarom het
recht voor op de volgende bijeenkomst re
serves te formuleeren.
In officieele Fransche kringen neemt men
de gewone reserve in acht ten aanzien van
de bijeenkomst van de niet-inmengings-com-
missie en in het bijzonder ten aanzien van
de verklaringen van Grandi.
Men acht het waarschijnlijk dat de Fran
sche minister van buitenlandsche zaken
Delbos, alvorens zijn houding ten opzichte
van de Italiaansche verklaring te bepalen,
met zijn collega's in de Fransche regeering
besprekingen zal willen voeren. Wel was
men algemeen van oordeel dat de verkla
ring van den Italiaanschen vertegenwoordi
ger een stap in de goede richting beteekent.
Groote voldoening te Londen.
Het nieuwtje van Italië's concessie deed
öp de Londensche beurs de stemming, die
zeer gedrukt was, stijgen. Algemeen is men
zeer tevreden over den loop welke de zaak
der niet-inmenging neemt.
Wij merken hierbij op, dat hoezeer de te
gemoetkomende houding van Mussolini ook
tot tevredenheid stemt, zijn medewerking
om tot een terugtrekking der vrijwilligers
in Spanje te komen, er toch slechts een is
op papier.
De weg, welke thans wordt ingeslagen,
is vol voetangels en klemmen en leent zich
bij uitstek om door allerlei obstructie uit
stel te krijgen.
Het is zeer goed mogelijk, dat Rome en
Berlijn van meening zijn. dat een openste
ling der Pyreneeën-grens zeer schadelijk
voor Franco zou zijn en het dus voor de
fasctische zaak beter is de onderhandelin
KTlct° is 'nie"'waarschijnlijk dat Mussolini
zijn krachtige greep op Spanje en daarmede
op de levensader, (de Straat van Gibral a
van het Britsche Keizerrijk zal loslaten.
Tenzij Duitschland geweigerd heeft
om zijn wapenbroeder on den gevaarlijken
weg van een conflict met Engeland te vol
gen. Men mompelt in vooraanstaande knn-
gen te Parijs, dat von Ribbentrop, die im
mers zeer plotseling per vliegtuig >an Lon
den naar Duitschland is vertrokken, ernsti
ge aandrang op Hitier heeft uitgeoefend om
Mussolini tot matiging te manen.
Hoe het zij, de wereld moet vol dankbaar
heid de Italiaansche verklaring begroeten,
daar, door welk motief zij ook mag zijn in
gegeven, de hevige internationale spanning
er in elk geval door is verminderd.
ITAL; GEDELEGEERDE GRANDI.
De Japansche troepen, die snel op
rukten langs den spoorweg Tientsin
Poekau, trekken naar gemeld
wordt, thans in Noordelijke richting
terug.
Ook wordt gemeld, dat de troepen
van den gouverneur van Sjantoeng
Han Foe-tsjoe ver opgerukt zijn van
de rivier de Toehai in de richting
van Tetsjan zonder veel Japansch
verzet te ontmoeten.
Deze ontwikkeling wordt toegeschre
ven aan politieke redenen en aan de
bedrijvigheid van Chineesche mo
biele eenheden in de provincie Hopei,
welke de Japanners noopte hun ver
bindingslinies te verkorten.
Het achtste Chineesche leger deelt mede,
dat de Japansche troepen in Noord Sjansi
geen versterking hebben ontvangen en der
halve begonnen zijn terug te trekken naar
de pas Yenmen Kwan.
Het Chineesch agentschap Central News
heeft medegedeeld dat een Chineesch batal
jon bij verassing een aanval heeft gedaan
op de Japansche luchtvaartbasis Yang Ping
Poe bij Koehsi.
Twintig Japansche vliegtuigen werden
vernield. Verder heeft het agentschap mede
gedeeld, dat Chineesche vliegtuigen over da
Japansche stellingen bij Pingjoean zijn ge
vlogen en eenige Japansch pantsertreinen
en een aanzienlijke hoeveelheid wapenen en
munitie hebben vernield.
Een Japansche woordvoerder te Shang
hai heeft, volgens Un. Press, medegedeeld,
dat de Mongoolsche vorsten in Soei Joean
besloten hebben, samen te werken met
Japan tot emancipatie van het Mongoolsche
ras uit de slavernij van 'China en zich te
vërZèften tegen den Zuidwaartschen op-
marsch van het communisme door Buiten-
Mongolië.
In politieke kringen te Sjanghai
rekent men er op dat eerstdaags
Kweihoe tot autonomen Mongool-
schen staat geproclameerd zal
worden.
Aldus zou naar Reuter uit Pei-
ping verneemt, een Binnen-Mongool-
sche staat worden gevormd, welke
als bufferstaat tusschen Noord-China
en Buiten-Mongolië zou fungeeren.
Prins Teh Wang, het hoofd der Mon
golen van Tsjahar, wordt genoemd als ver
moedelijk hoofd van don nieuwen staat.
Waarschijnlijk zeven ledend°r
bemanning verdronken.
Gisterenavond om kwart voor elf
heeft zich voor de Nederlandsche
kust, op vijftien mijlen afstand van
IJmuiden, een ernstige scheepsramp
voorgedaan. Tijdens dein dikken mist
zijn twee Duitsche vrachtschepen
de „Westfaiia", welke van Rotten
dam op weg was naar Kolberg
(DuitschlandPommeren), en het
Duitsche stoomschip „Schwalbe".
dat van Riga kwam, met bestem
ming Rotterdam, via Antwerpen,
met elkander in botsing gekomen.
De „Westfaiia" is hierbij gezon
ken.
Van de dertien of veertien opvarenden
konden slechts zeven man aan boord van de
„Schwalbe" worden genomen. Omtrent het
lot der overigen is nog niets bekend.
De motor-reddingboot van IJmuiden is
onmiddellijk naar de plaats van de ramp
uitgevaren.
De „Schwalbe" kreeg averij boven de wa
terlijn en kon de reis voortzetten.
Nader wordt gemeld, dat gered zijn de
eerste-officier Frenz, de eerste-machinist
Rust, de matrozen Gutsch en Okroy, de
lichtmatroos Irrnler, de stoker Saeringer en
de bootsjongen Jaeniske.
Volgens een radio-telegrafische mededce-
ling van den kapitein van de „Schwalbe"
zijn nog acht opvarenden van de „Westfa
iia" zoek. De mogelijkheid is niet uitgeslo
ten, dat deze menschen zich nog in een boot
hebben kunnen redden en op zee rondzwal
ken.
De „Schwalbe" heeft geruimen tijd de om
geving afgezocht, doch men heeft niets kun
nen ontdekken.
De „Neeltje Jacoba" van de Noord- en
Zuidhollandsche reddingmaatsohappij kruist
thans op de plaats van het onheil, doch de
reddingspogingen worden door den dikken
mist uitermate bemoeilijkt.
De „Westfaiia" is een zeer goede beken
de in de Rotlerdamsche haven welke het
schip gedurende een reeks van jaren regel
matig aanliep. De „Westfaiia" was Maan
dag j.1. komende van Stolpmuends met een
lading graan in de Rijnhaven gearriveerd.
Na de lossing heeft het schip Dinsdag in de
Maashaven opnieuw een lading graan aan
boord genomen, waarna het gisteravond we
derom naar Duitschland is vertrokken. Ook
de „Schwalbe" komt reeds jarenlang regel
matig te Rotterdam. Dit schip heeft op net
oogenblik een lading stukgoederen aan
boord.
Het gezonken schip is de „Westfaiia" van
de Koelner Reed. A. G. te Keulen, met een
inhoud van 945 bruto en 513 netto ton. Het
vaartuig, een dubbelschroefschip, is in 1911
te Rostock gebouwd.
De „Schwalbe" is het eigendom van de
Argo Reed A. G. te Breinen. Het schip heeft
een bruto inhoud van 842 en een netto in
houd van 461 ton. Het is in 1920 te Bremen
van stapel geloopen.
De Nederlandsche regeering heeft
naar het Hdbld. verneemt, de tot
haar gerichte uitnoodiging om deel
te nemen aan de conferentie van de
Negen Mogendheden, die op 30 Octo-
ber te Brussel zal worden geopend,
aanvaard. Zij zal hiervan officieel
mededeeling doen zoodra de delega
tie is samengesteld,
Met ingang van 3 October winter-
dienst. Zomerdienstregeling 1937
blijft onveranderd gehandhaafd als
winterdienstregeling.
Dienstregelingen a 5 cent verkrijg
baar bij onze chauiieurs.
Prins Teh bezoekt Pautau.
Prins Teh, de opperbevelhebber van het
Mongoolsche leger is met zijn staf uit
Paulingmiau te Pautau aangekomen. In
gezelschap van generaal Lisjoehsin den
commandant der Mongoolsche troepen,
bracht hij een bezoek aan den commandant
van het Japansche detachement, dien hij
uit naam van het Mongoolsche ras dankte
voor „de bevrijding door Japan van de
provincie Soeijoean, het vaderland der
Mongolen, van de Chineesche onderdruk
king". Prins Teh gaf den Japanschen com
mandant tevens de verzekering, dat het
Mongoolsche volk als één man bereid is
„mede te werken aan de vestiging van
een duurzamen vrede in het Verre Oosten
door het weder vormen van een Groot-
Mongolië, en het daadwerkelijk verhinde
ren van de penetratie der Chineesche mili
taristen vanuit het zuiden en der commu
nisten vanuit het noorden. Nog denzelfden
dag keerde prins Teh naar Pailingmiau te
rug.
Intusschen gewagen Chineesche berich
ten weer van een herovering van Pautau,
zoodat Prins Teh weer spoedig heeft moe
ten terugtrekken.
De vloot van Kanton vernield.
De Japansche vloot heeft de vloot van
Kanton vrijwel vernield. Op 14 October heb
ben Japansche oorlogsschepen bij fort Boc-
satigris twee kruisers van Kanton tot zin
ken gebracht, terwijl de Japansche lucht
macht reeds eerder tien oorlogsbodems van
Kanton in den grond had geboord.
Nog ongeveer een dozijn kleinere schepen
van de vloot van Kanton zijn intact, doch
deze hebben een toevlucht gezocht te
Macao.
Over de Duitsche perscampagne
legen Tsjecho-Slowakije.
„Protest niet op zijn plaats
antwoordt von Neurath.
Hoewel men na de felle aanvallen in de
Duitsche pers tegen Tsjecho-Slowakije en
de campagne voor onafhankelijkheid der
SudetenDuitschen stappen van Berlijn
Praag verwachtte, is juist het omgekeerde
het geval geweest.
Dr. Mastny, de Tsjechoslowaak-
sche gezant te Berlijn, heeft een
bezoek aan den Duitschen minister
van buitenlandsche zaken, von Neu
rath, gebracht en krachtig geprotes
teerd tegen de perscampagne cn de
bedreigingen in bladen en radio-om
roep naar aanleiding van de inci
denten te Teplitz en de karicatu-
rententoonstelling te Praag.
Von Neurath zette in zijn antwoord uit
een, dat een dergelijk protest tegenover den
aard van de bedoelde voorvallen niet op
zijn plaats was, aangezien de verontwaardi
ging van de openbare meening in Duitsch
land natuurlijk en vanzelfsprekend was na
de behandeling welke regeeringsorganen in
Tsjechoslowakije den Sudeten Duitschers
hadden laten ondergaan. Wanneer men
dergelijke uitingen in pters en radio wilde
voorkomen, moest men er in de eerste
plaats voor zorgen dat er geen aanleiding
toe gegeven werd.
Frankrijk de eigenlijke schul
dige."
De Deutsohe diplom&tisch-politische Kor-
respondenz schrijft naar aanleiding van de
incidenten te Teplitz-Schönau, dat men in
Duitschland zich er van bewust is, dat de
Tsjechische uitdagingen in het geheel niet
mogelijk waren, indien het Tsjechische \olk
zich niet door Frankrijk bemoedigd ge
voelde.
Dat de Tsjechen zich daarin niet vergis
sen, aldus vervolgt het blad, blijkt uit de
manier, waarop de Fransche pers de inci
denten en de reactie in Duitschland behan
delt en gebruikt als uitgangspunt voor aan
vaten tegen het Derde Rijk. Het is te betreu
ren. dat men in Frankrijk blijkbaar nog niet
inziet, dat liet ideaal der Europcesche ont
spanning, dat toch ook het ideaal van het
ransche volk in zijn overgroote meerder
heid is niet door draaierijen van „hooge jx>
litiek" gediend wordt. Men zegt. dat de col
lectieve veiligheid het doel der Fransche
politiek is. Als te Parijs gesproken wordt
over de gevaarlijke verscherping van den
toestand in MiddenEuropa, moet men daar
toch weten, dat het niet in de laatste plaats
in de macht van Frankrijk ligt, construc
tiefouten ongedaan te maken.
Verwachting: Zwakke tot mati
ge wind uit uiteenloopende
richtingen, toenemende be
wolking, met kans op nevel
of mist, aanvankelijk weinig
of geen regen, iets kouder
overdag.
Verdere vooruitzichten: Toene
mende kans op regen.
Nadere bijzonderheden over de
ramp bij de Banda-eilanden.
Omtrent de toedracht van het ongeluk met
de T 1 zijn tot dusverre, als gevolg van
verschillende omstandigheden, nadere bij
zonderheden uitgebleven.
Nu het vloot-eskader, waartoe ook het Za
terdag verongelukte vliegtuig behoorde, Ma-
kassar aandeed, heeft Aneta eenige gegevens
ontvangen omtrent de oorzaak v. de ramp
Een ooggetuige heeft het volgende verklaard:
Drie vliegtuigen stegen op de reede
van Banda op en vlogen af in forma
tie. Men maakte toen een linksche
bocht. De T 1, die het meest links
vloog, moest (teneinde in formatie
te blijven) vaart minderen. Hoogst
waarschijnlijk is hierbij teveel vaart
verminderd, zoodat hét toestel af
gleed en in zee stortte. Onmiddellijk
begon de T 1 te ziniken.
De andere vliegtuigen daalden toen neer.
Een sergeant-vlieger van een der vliegtui-
•gen dook naar de T 1, teneinde een poging
te doen om de deur van het vliegtuig te
openen. Hij geraakte echter door te lang
onder water te blijven bewusteloos.
De T 1 heeft bij den val de water
oppervlakte geraakt met een snel
heid van circa 200 K.M. per uur,
zoodat de inzittenden direct door
den schok gedood zijn.
De ramp geschiedde dicht onder den
wal, zoodat het geheele verloop voor oog
getuigen zichtbaar is geweest.
Het eskader (dat reeds eerder was ver
trokken) keerde, op noodseinen van de
vliegtuigen, terug en was een half uur la
ter ter plaatse. Het voorschip van de T 1
is totaal verpletterd, zoodat van het stof
felijk overschot van den heer van Haften
niets is gevonden.
Ook de lijken der andere slachtoffers
waren verschrikkelijk verminkt.
Aneta teekent hierbij aan, dat het offi
cieele rapport eerst later beschikbaar zal
zijn, zoodat bovenstaande gegevens louter
den indruk weergeven van ooggetuigen.
Mist veroorzaakt ongeluk op
den Muiderstraatweg. Inzit
tenden ongedeerd.
Hedennacht te ongeveer drie uur zijn op
den Muiderstraatweg, nabij de Merwede-
brug, twee auto's, komende uit tegenoverge
stelde richting, tegen elkaar gebotst. Een
van de wagens, een personenauto, komende
uit de richting Amsterdam, werd door de
botsing van den dijk geslingerd, met het
gevolg dat deze wagen in brand vloog. De
andere wagen, een Chevrolet, werd aan de
voorzijde zwaar beschadigd. De inzittenden
van beide wagens hebben geen noemens
waardig letsel gekregen. De oorzaak van
deze aanrijding moet gezocht worden in den
dikken mist, waardoor de bestuurders el
kander niet hebben opgemerkt. De mare
chaussee, die beide wagens in beslag nam,,
stelde een onderzoek in.
Misdrijf in Onstwedde (Gron.)?
Een man en een vrouw gearres
teerd.
Naar wij vernemen, zijn een man
en een vrouw te Vlagtwedde (Gron.)
S. T. en mej. Sch. gearresteerd, daar
de politie hen er van verdenkt,
schuldig te zijn aan den plotselin-
gen dood van den 17-jarigen jon
gen H. uit dezelfde plaats.
Eenige dagen geleden werd H. vermist.
Men vreesde dat hem een ongeluk was over
komen en bij het dreggen in een kanaal te
Onstwedde haalde men het lijk van den
knaap op.
De politie legde zich evenwel niet bij de
onderstelling van een simpel ongeluk neer.
Zij had reden te meenen, dat hier misdrijf
in het spel was en stelde een uitgebreid on
derzoek in, dat leidde tot de arrestatie van
bovengenoemde personen.
Hoe het misdrijf heeft plaats gehad en
waarom deze jongen het slachtoffer moest
worden, is nog niet bekend.