Het
bittere leven
Wong Gum
van
II
II
Langs de straat
„MIJNHARDTJES"
s.o,s*
Over 10 maanden en 2 weken
terug naar Patria?
Jtyenda
Zaterdag 23 October 1937
Tweede Blad
Chinatown in Nieuxvediep
3-jarig meisje achter
BX.O.-school verdronken
WITTE KRUIS POEDERS
Veelbelovende seizoen
opening vanT*A*V*E*N.U.
Een zaak in kamerspelen
The Moochers in Casino
j De Heldersche drieling
VJ
De reis van Hr. Ms. „Gelderland"
naar de West
Hr. Ms. „Java" naar Ned. Indië
Belangrijke nederlaag
We mochten gisteren wel de veronderstel
ling maken, dat Spanje in handen van Franco
zou zijn, alvorens de vrijwilligers van beide
partijen teruggetrokken zouden zijn.
Dat heb Kees gedaan.
Voor ons zit Wong Gum en hg vertelt.
Vertelt dat er niets meer te verdienen
is met de pinda's. Alleen Zaterdags en
Zondags trekt hij er nog een enkele maal
op uit, als de zon over de lage landen
trekt en er vele wandelaars op de wegen
zijn.
Maar wie eet nog pinda's en wie ziet
nog de ellende van Wong Qum. Toch
niemand!
„No verdienen... no eten...".
Dus zit hij hier alle uren van de lange da
gen in het logement. Help mee in de huis
houding. Wascht voor de vrouw of schilt er
de aardappelen.
„Al 4 jaar is hij in Den Helder", zegt de
juffrouw, een zorgelijke verschijning, „en hij
is mij niets te veel". „Geld krijgt hij zoowat
nooit meer, maar ik kan het niet over m'n
hart verkrijgen Opa buiten de deur te zetten.
Hij is de bescheidenheid zelf: als er menschen
komen en hij denkt er zijn niet genoeg aard
appels, weigert hij mee te eten. Je kunt hem
er dan met geen 10 man toe krijgen. Hij zegt
dan maar steeds: Opa no verdienenOpa
no eten".
Over 10 maanden en 2 weken.
Ernstig knikkend volgt Wong Gum het
relaas, en kijkt alsof hij er alles van begrepen
heeft. Een cigaret beeft tusschen de bruine
vingers, die doen denken aan kleine tange
tjes met heel fijne pincetten eraan.. Of hij
plannen heeft? Er komt beweging in het
oude lijf, even gaat een haast onmerkbare
glinstering door de donkere, half gesloten
oogen. En dan vertelt hij, dat hij zal probee-
ren weg te komen naar China over 10 maan
den en 2 weken.
En naar welke stad ga je, Wong Gum?
Het blijkt Hong Kong te zijn. Hong Kong,
's werelds grootste koeliehaven, van waaruit
deze Chinees eens, meer dan 17 jaar geleden,
zijn zwerftocht over de aarde begon.
Opa kwam op een groot schip met vele
■blanke en donker gekleurde menschen. Hij
zat in den avond en in den nacht onder een
groot luik met andere landslieden en had
mooie sandalen. Ze rookten vele cigaretten
en kekèn in den vroegen morgen over de
wijde zee. Voor z'n plezier was Wong Gum
anders niet uit z'n land, dat de Westerling
dat van de Rijzende Zon noemt, gegaan.
Lé.ng niet... want daar woonde zijn vrouw,
en zijn kinderen. Een jongen en een meisje.
Terug naar China?
„De jongen is nu 24 en het meisje 20",
gebaart Wong Gum met zijn vingers. Hij
heeft ze in 17 jaar niet gezien...
Zouden ze hem vergeten zijn? Of zul
len zij hem over een jaar terugzien. In
China, waar nu de Dood maait onder vele
duizenden Chineezen, waar een vreemde
God de oorlog gebracht heeft.
Daarheen zal Wong Gum moeten gaan, en
hg droomt wellicht van een ontmoeting in
den avond, als de geur van Oranjebloesems
door de prieelen. waait en in de verte de
sneeuwglanzen van de Moeder der Bergen
wenken. Wie zal het zeggen. Wie weet wat
daar ligt in de onmetelijke beslotenheid van
dit Chineezen-brein.
Hij vindt het heerlijk terug te gaan naar
z'n land. „Want," aldus vertelt Opa, „dan
zullen zijn kinderen voor hem werken. Dat
doen alle kinderen in China als vader „thuis-
„MIJNHARDTJES"
zijn makkelijk inneembare
hartvormige ouwelcachets
buitengewoon pijnstillend
en genezend bij:
Hoofdpijn, Kiespijn,
Zenuwpijnen, Spit,
Spierpijn, Rheumati-
sche pijnen, Migraine,
Periodieke pijnen,
Gevatte koude,
Griep en Influenza.
Per koker 1 2 cachets 50 ct.
2 st. 10 ct. Bij Apoth.en Drog.
komt". Dan is hij 60 jaar en heeft nooit
meer iets te doen, dan kalm te wachten op
den dood. Hij krijgt nog meer: een mooie
doodkist zullen zijn kinderen hem geven, de
wensch van iederen Chinees.
Zoo vertelt deze oude man, die men soms
op de straathoeken van onze stad ziet han
gen. Niemand zegt meer wat tegen hem.
Niemand ziet hem haast meer in het drukke
leven van alledag. Alleen de agenten merken
hem op maar hebben niet den moed hem weg
te jagen. Waarom ook...?
Wong Gum wil in China sterven.
Wong Gum stelt aan het leven geen
eischen meer. Hij is altijd zeer beschei
den geweest, maar op de tabak na is het
alleen nog maar het heimwee naar
China, dat hem in stand houdt. Want in
China wil hij sterven. In den ouden grond
van het oude land. Het land waar de
kersenbloesems geuren in den avond en
waar men langs de kusten nu het mono
tone geratel van de Japansche mitrail
leurs hoort...
Verschoppeling tusschen Hong Kong
en Rotterdam.
Het kan hem niet schelen, dat hij maar
één stel ondergoed heeft. Dat hij z'n blauwe
broek en kiel 's Zondags over z'n bloote
lichaam moet trekken om het te wasschen en
te drogen
Hij eet met de Hollandsche pot mee en ook
d t vindt Wong Gum niet erg. Ook niet het
feit, dat hij niets meer kan verdienen en een
hopeloos gestrande is op deze kusten. Hij
spreekt nooit met z'n paar landslieden in de
stad. Hij verstaat ze niet of doet alsof.
Hij is niet meer dan een schim. Een ver
doolde, een verschoppeling tusschen de ont
zaglijke wijdheid van Hong Kong en Rotter
dam.
Misschien dat er inderdaad over 10
maanden en 2 weken een schip komt. Zal
hij geld krijgen van zijn consul, om naar
zijn China terug te gaan? En zal hij daar
zijn vrouw en de jongen en het meisje
ontmoeten? Niemand weet het. Ook
Wong Gum niet, die op de Bassingracht
aan het venster zit en weer in zichzelf
verloren is, lang voordat wij het loge
ment hebben verlaten.
Een hard leven, dat van dezen man.
Deze laatste Pinda-Chinees.
Op een bruiloft of partij
Piel Snel 5 cenl's Havana s
0 hooren er bij
IN ELK GEZIN EEN DOOSJE
EN U HEBT DE
Verkrijgbaar ooit
In cachet- en
tobletvorm
Tegen hoofdpijn, griep,
tandpijn, rheumatiek
en menstruatiepijnen.
Voor NodoHond: Duto Oogstzoo*
Bij Apotholton m Drogist**.
Tragisch ongeval bjj het spelen.
Gistermiddag heeft op het weiland
achter de B.L.O.-school een tragisch on
geval plaatsgevonden, hetwelk aan een
8-jarig meisje, een dochtertje van den
heer Planken uit de Hector Treubstraat,
het leven heeft gekost.
Het meisje, dat met een vriendje ge
speeld had bg de daar aanwezige sloot,
werd, na geruimen tijd vermist geweest
te zjjn, door eenige personen opgehaald.
Het bleek niet meer mogelijk de levens
geesten op te wekken.
Het droevig ongeval heeft zich als volgt
afgespeeld:
Om ongeveer half drie was Cootje van huis
gegaan om te gaan spelen bij de sloot achter
de school voor Bijzonder Lager Onderwijs, in
gezelschap van een vriendje van ongeveer
denzelfde'n leeftijd
Spoedig ontdekte de moeder, die in de
Hector Treubstraat woont, dat haar doch
tertje verdwenen was en ging op zoek. Toen
zij het meisje niet vond, vermoedde zij direct,
dat er iets niet in den haak moest zijn en
alarmeerde eenige omwonenden.
Het bange vermoeden van de moeder sloeg
echter in wanhoop over, toen het ventje kwam
vertellen, dat Cootje in het water was ge
vallen.
Een 3-tal personen is toen oogenblikkelijk
de sloot gaan afdreggen met een hark. Helaas
wist men niet aan welken kant de kinderen
gespeeld hadden, zoodat men het meisje eerst
ophaalde aan de zijde waar men eindigde.
De heer Stein nam het lijkje op en droeg
het in de B.L.O.-school, alwaar door dokter
Rienks, dokter Buchli Fest en eenige ver
plegers van het Marine-Hospitaal gepoogd
werd de levensgeesten op te wekken. Hoewel
men meer dan anderhalf uur met het zuur
stofapparaat bezig geweest is, heeft het niet
mogen baten.
Zij nog vermeld, dat het meisje tot een
tweeling behoorde.
2 November opvoering van „De
Spaak in 't Wiel".
Zoo zoetjes aan zijn we in de rechte tooneel-
campagne aangekomen: a.s. Dinsdag hebben
we de eerste abonnementsvoorstelling en zoo
juist bericht de plaatselijke tooneelvereeniging
T.A.VE.N.U. ons, dat zij een week later,
eveneens in Casino, het seizoen aanvangt met
de opvoering van „De Spaak in het Wiel".
Dat is een inzet, welke ons twee dingen zegt.
Ten eerste, dat onze oudste dilettanten-too-
neelvereeniging dit seizoen minstens op het
zelfde kunstzinnige niveau wenscht te blijven
als voorheen en ten tweede, dat zij over men
schen beschikt, die een goed stuk kunnen uit
kiezen.
„De Spaak in 't Wiel" toch is een aardige
comedie in drie bedrijven, welke geschreven
werd door onze bekende schrijfster Jo van
AmmersKüller. Een comedie, waarin men
zich behalve in het grappige van de intrique
verlustigen kan aan de diepere strekking,
welke aan het stuk ten grondslag ligt. Waar
lijk, deze eerste opvoering belooft alle goeds
en we mogen dan ook benieuwd zijn hoe
TAVENU dat er af zal brengen.
Men verzocht ons van die zijde naar de In
dit nummer voorkomende advertentie te ver
wijzen en te vermeiden, dat, ter kennisma
king, gratis introducties voor deze eerste
voorstelling verkrijgbaar zijn. Nieuw is de ge
legenheid, welke men de leden biedt, om de
beschikbaar zijnde klapstoelen te bespreken.
Men raadplege de advertentie.
Iets nieuws in de Sluisdijkstraat.
Vandaag opent in het perceel Sluisdijk
straat 72 de firma A. Laan (telefoon 2) een
zaak in kamerspelen, hetwelk ongetwijfeld
voor Den Helder iets nieuws te noemen is.
Zoo is men in het bezit van een groote col
lectie tafelbiljarten, sjoelbakken en bobspelen
voor den verkoop, terwijl men zich voorts
gaat toeleggen op de verhuur van tafelbil
jarten. Het zal mogelijk zijn een biljart voor
een middag of avond te huren.
Zooals geschreven: vandaag wordt deze
zaak geopend.
Men schrijft ons:
Hoewel het Haagsche publiek deze Band
ongetwijfeld goed kent, heeft ook Den Helder
reeds de eer gehad de bekende „Moochers" al
hier op een bijzondere avond te zien en te
hooren. Deze Band behoort wel tot de beste die
er op het oogenblik in ons land zijn.
In de uitgebreide bezetting van 10 personen
weet de leider een uitmuntend samenspel en
een prachtig rhythme uit zijn orkest te halen.
Morgenmiddag en -avond treden zij op in
Casino.
RIJWIEL GEVONDEN.
Een bewoner van de Asterstraat deelde op
het hoofdbureau mede, dat er voor zijn woning
een rijwiel stond, merk Nederland. Door be
middeling van de politie kan de eigenaar zijn
fiets terugkrijgen.
is welvarend, getuige dit plaatje, waar
de moeder, mej. Baas, met haar drie
j kleuters in haar tuintje geniet van een
voorjaarszonnetje. De peuters zgn er
zich onbewust van, dat ze in de krant
j komen, anders waren ze natuurlijk alle
drie „wakker" geweest.
In aansluiting op ons bericht in het
nummer van gisteren betreffende het
vertrek van Hr. Ms. „Gelderland" naar
de West kunnen wjj thans meedeelen, dat
dit vertrek op Donderdag 28 dezer plaats
heeft om 1 uur 's middags.
Wg ontvingen gisteren officieele beves
tiging van ons bericht, dat Hr. Ms. „Java"
in Januari 1938 naar de West zal gaan,
ter aflossing van Hr. Ms. „Gelderland".
Wij lezen in den Ned. Vischhandel, uitgave
van den Ned. Bond van kleinhandelaren in het
visch- en haringbedrijf
Een noodkreet boven dit stukje, S.O.S. Een
noodkreet zeker, want de toestand in IJmui-
den is thans zoo, dat, als de Regeering niet
onmiddelijk ingrijpt, de groot- en kleinhandel
zich geen raad meer weet.
Op de belangrijkste dagen is er weinig of
geen visch aan de markt te IJmuiden. Woens
dag 6 en Woensdag 13 Oct. ben ik in IJmuiden
geweest en iedereen gaf toe dat het meer dan
schande was zooals de handel heeft moeten
tobben, om geen erger woord te gebruiken.
Heerscht er soms ergens hongersnood, werd
mij gevraagd, of is het opzet van de reeders de
boel zoo in de war te sturen?
Op Woensdag 6 Oct. was de visch onbe
taalbaar duur, vooral de z.g. „volksvisch". Op
Woensdag 13 Oct. was het nog erger, meer
dan duur. Hoe durven enkele bladen te schrij
ven dat er zooveel visch in-IJmuiden aan de
markt komt? Wat hebben die voor bericht
gevers
Een kistje allerkleinste schelvisch 10.
tot 13.inkoop, kleine bakschol 15.tot
18.per 50 kg gr. gul of kabeljauw 25.
per 50 kg. Durft men dat volksvisch te noe
men?
S.O.S. Ja, eindelijk zal toch de Regeering
wel eens ingrijpen en zich niet alleen bepalen
tot het geven van subsidie aan de commissie
tot bevordering van het vischverbruik. Spot
het niet tegen alles om propaganda te maken,
terwijl er tientallen orders niet uitgevoerd
kunnen worden?
S.O.S. zullen wij van de daken blijven
schreeuwen
S.O.S. moeten wij blijven uitroepen tot
er verandering gekomen is!
S.O.S. helpt den handel toch Regeering,
voor het te laat is!
Met den val van Gyon, zie pag. 2 van
ons nummer van gisteren, is Noord-
West-Spanje voor de regeering van
Valencia verloren. Het was de laatste
havenplaats, die de linksche regeering
nog in Noord-Spanje bezat.
De groote beteekenis van de overwinning
van Franco in Asturië ligt in het feit, dat
er nu één front in Spanje komt, zoo schreef
„De Maasbode" gisteren in een beschouwing
naar aanleiding van den val van Gijon, waar
door de militaire problemen, voor welke de
nationalisten gesteld worden, inderdaad aan
merkelijk vereenvoudigd worden.
Men begrijpt oogenblikkelijk hiervan het
voordeel. Zij kunnen nu de legermacht, welke
in het Noord-Westen vrijkomt, naar de in
werkelijkheid belangrijker punten overbren
gen. Het zou ons allerminst verwonderen, als
Franco nu zijn volle kracht op het front van
Teruel ging concentreeren, zegt „De Maas
bode" in bovenaangehaalde beschouwing.
Hier hebben de nationalen reeds een wig
diep in het vijandelijk land gedreven en het
zou voor de hand liggen, dat zij pogen hier
de zee te bereiken, waardoor Valencia vol
komen van Barcelona zou worden afgeschei
den. Daaraan zouden ook groote politieke
voordeelen verbonden zijn, welke waarschijn
lijk opwegen tegen een onmiddellijke ver
overing van de vroegere hoofdstad des lands.
Deze zal dan automatisch steeds nauwer in
gesloten worden en ten slotte als een rijpe
vrucht Franco in den schoot vallen, zonder
dat hij er onevenredig duur aan menschen-
levens voor zal behoeven te betalen.
Intusschen, dit is een kwestie van tactiek,
waarbij ook de Italiaansche strategie een
woordje zal hebben mee te spreken. En deze
laatste kan overwegingen van internationale
politiek doen gelden, welke den eersten stoot
in een andere dan de meest natuurlijke rich
ting zou kunnen doen toebrengen.
Nog in een ander opzicht is de verovering
van Gijon en daarmede van de geheele
Noordkust van Spanje voor Franco van groot
belang: hij kan nu zijn geheele oorlogsvloot
in de Middellandsche Zee concentreeren, en
daarmede een scherper controle op alle
schepen, welke oorlogsmateriaal naar de
Valencia-havens vervoeren, uitoefenen.
Zoo ziet men de belangrijke vorderingen van
Franco en voelt men den wensch van Musso-
lini, om hieraan door een ontactische zet geen
ontijdig einde te brengen.
POGING TOT INBRAAK.
Een bewoner van de Vischstraat bemerkte
Donderdagavond een hem onbekend persoon op
het dak van zijn schuurtje. Zoodra deze onge-
wenschte bezoeker in de gaten had, dat men
op hem lette, koos hij het hazenpad.
Aquarium Zoöl. Station. Voor het publiek
geopend: dagelijks van 912 en van 13.30—
17 u. Zaterdags van 912 uur.
Nat. Hist. Museum, geopend dagelijks van
710 uur, Woensdag bovendien van 35
uur.
Zaterdag 23 October.
Musis Sacrum, 1524 uur: Fancy Fair ten
bate Ned. Herv. Kerk.
Casino, 8 uur: Gymn.-uitv. „Pro Patria".
Bioscopen:
Rialto-theater, Spoorstraat, aanvang half acht
„Maytime",
Tivoli-theater, Spoorstraat: aanvang half 8:
„Baron Tip" en „Tusschen avond en mor
gen".
Witte Bioscoop, Koningstraat, aanvang half 8:
„De vrouw uit het duister" en „Een nacht
met den Keizer".
Zondag 24 October.
Casino, 's middags en 's avonds: The
Moochers.
Bioscopen als Zaterdag.
Plaats der handeling: het Postkantoor.
Een juffrouw, vergezeld van een mans
persoon, staat ietwat verlegen buiten het
postkantoor te draaien; zij heeft dit ge
bouw schijnbaar nog nimmer betreden en
durft er dan ook niet erg goed binnen te
gaan; heusch, men zou het bijna niet wil
len gelooven, maar daar zijn er nog zulke!
Na wat voor ons onverstaanbaar ge
grom en gebrom van haar metgezel, loopt
zij echter eensklaps met den moed der
wanhoop naar binnen, maar eenmaal bin
nen zijnde, staat zij weer te kijken als een
kat in een vreemd pakhuis, en weet heg
noch steg; zij zwalkt van links naar rechts,
en kruipt en sluipt tusschen de wachtende
rijen menschen door, die zich tamelijk
goedmoedig door haar laten wegduwen en
verdringen: zonder gids zou zij er nimmer
in geslaagd zijn, uit al die achter de tralies
staande mannen, de juiste man te vinden.
Zij is als een schip op de woeste baren,
dat door een bekwamen zeeloods naar de
juiste haven gebracht moet worden, wil
het niet op de Razende Bol terecht komen.
Hulpeloos kijkt zij naar haar geleider, die
zooals ons later blijkt Kees is ge-
heeten, en op aanwijzing van hem begeeft
zij zich naar het loket Spaarbankboek
jes" en geeft den ambtenaar, alweer met
behulp en door tusschenkomst van Kees,
te kennen, dat zij wil gaan sparen en een
spaarbankboekje wil hebben.
Nadat de noodige formaliteiten vervuld
zijn, wat, tusschen twee haakjes, de juf
frouw binnensmonds met allemaal flauwe
kul" betitelt, breekt voor haar het groote
oogenblik aan, dat zij eigenhandig moet
teekenen. Wij noemen dit expres het
groote oogenblik, want een handteeke-
ning zetten, is voor sommige menschen,
alle leerplichtwetten ten spijt, een heele
onderneming, vooral als er bij gezegd
wordt, dat men zélf moet onderteekenen,
Zoo ook voor deze dame, die er naar uit
ziet, dat zij beter een huis van onder tot
boven kan schoonmaken of iets derge
lijks. dan met de pen omgaan. Die hand-
tcekening is voor dan ook lang geen
flauwe kul! Zij verdwijnt met Kees naar
één der loketten, waar pen en inkt ter
beschikking van het publiek staan, en
komt na een poosje weer met de getee-
kende bullen te voorschijn bij het loket;
de ambtenaar bekijkt een en ander, en
vraagt dan wantrouwig: ..Heeft U dit zelf
geteekend?"waarop de dame in haar
onschuld prompt antwoord: ..Nee meheer,
dat heb Kees gedaanl" Tableau!
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder 740.8
Licht op (heden) 17.19
GESLAAGD: Bg het laatstgehouden examen
slaagden te 's-Gravenhage voor machinist ter
koopvaardij, diploma A, de heeren B. de
Groot, J. C. Roos en C. Kant.
GESLAAGD: Gisteren slaagde aan de Ge
meentelijke Universiteit van Amsterdam voor
het examen in de rechtsgeleerdheid onze oud
stadgenoot, de heer P. Pover.
OP- EN ONDERGANG VAN ZON
EN TIJD VAN HOOG- EN LAAG WATER.
Wintertijd
Zon
Oct.
op:
ond.:
Hoogwater
Laagwater
Z
24
6.42
16.46
10.05
22.15
405
16.15
M
25
6.44
16.44
10.55
23.00
4.50
16.50
D
26
6.46
16.42
11.45
23.50
5.30
17.30
W
27
6.48
16.40
12.50
6.25
38.25
D
28
6.50
16.38
1.00
14.15
7.40
19.50
V
29
6.52
16.36
2.25
15.40
9.05
21.10
z
30
6.54
16.34
3.35
16.50
10.20
22.20
APOTHEKEN.
Van hedenavond 10 uur tot Maandagmorgen
is alleen geopend de apotheek van W. H.
Kingma, Kanaalweg 65.
Van Maandag 25 Oct. tot 1 Nov. wordt
avond- en Zondagsdienst waargenomen door
H. J. Rootlieb, Binnenhaven.
