China strijdt tot den
laatsten man
Honderdste geboortedag
dr. Abraham Kuyper
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Eyston maakt bijna 500 K.M. per uur!
Franco blokkeert
Spanje's kust
Mislukte buskruit-
explosie
De Man belast met
kabinetsvorming
Bataljon in Tsjapei houdt
nog altijd stand!
Verplaatsing der
Spaansche regeering
fcJTGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 POSTGIROREKENING 16066
V R IJ D A G
29 OCTOBER 1937
65e JAARG. No. 8143
SJANGHAI MET OMGEVING
\cm.sr
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
De Belgische kabinetscrisis
Het te Rottterdam vermiste
meisje
LDERSCHE COURANT
Recordpoging mislukt. Rijdt
echter al sneller dan Campbell.
De Engelsche recordcoureur Capt. G. E.
Eyston heeft gisteren op de daarvoor beken
de Bonneville Salt Beds in Amerika met
Zijn speciaal geconstrueerden race-wagen,
de „Thunderbolt' pogingen gedaan, om het
absolute snelheidsrecord, dat zijn landgenoot
Sir Malcolm Campbell op 3 September 1935
te Daytona met zijn Campbell Special ma
chine met een snelheid van 484,621 K.M. ge
vestigd heeft, te verbeteren. Door „panne"
aan zijn wagen gelukte hem dit niet, maar
niettemin heeft hij kunnen bewijzen, dat hij
binnenkort in staat zal zijn, het oude record
aanzienlijk te verbeteren.
De eerste poging van Eyston mis
lukte. Hij legde den mijl af met een
gemiddelde uursnelheid van 480.270
K.M. maar de tweede maal ging
het heter. Ondanks het zachte
briesje, dat de Engelschman tegen
had, bereikte hij een snelheid van
Montage van de „Thunderbolt" op
het strand te Bonneville (Utah,
Amerika), kort voor den aanval op
het absolute snelheidsreoord.
Rechts: Eyston.
498.456 K.M., hetgeen tot nu toe nog
niemand ter wereld met een auto
mobiel gelukt was.
Om echter de gemiddelde snelheid te ver
krijgen, moest' Eyston ook een terugrit
maken. Reeds bij het begin evenwel van
dezen rit kreeg de Engelsche coureur een
defect aan de koppeling, zoodat hij de po
ging moest opgeven. Ongetwijfeld zou hij
het absolute snelheidsrecord hebben verbe
terd, immers, op den terugweg zou hij het
briesje hebben mee gehad. De „Thunder
bolt" moet nu nagekeken worden, hetgeen
eenige dagen in beslag zal nemen.
Japanners marcheeren op naar
Sjansi's hoofdstad.
De Chineesche troepen bij Sjang
hai trekken zich uiterst langzaam
terug op hun tweede, vrijwel on
neembare verdedigingslinie.
Het gesprek van den dag In
Sjanghai zijn de Chineesche solda
ten, die nog stand houden In het
fort Tsjapei, waarboven nog altijd
de Chineesche vlag wappert. Deze
dapperen hebben den Britschen
soldaten in de internationale neder
zetting afscheidsbrieven aan hun
gezinnen of geliefden overhandigd.
De Britsche soldaten hebben de brie
ven zorgvuldig gepost.
Generaal Tajoe-ja-Tsjoea, die zich
verantwoordelijk achtte voor het
verlies van Tatsjang, heeft de hand
aan zichzelf geslagen. Zijn voor
treffelijke verdediging van de stad
had hem tot een nationalen held
gemaakt.
Tusschen de Japansche stellingen en de
hoofdverdedigingslinie der Chineezen, wel
ke volgens de Chineesche deskundigen vrij
wel onneembaar is, hebben de Chineesche
solaten in allerijl ondiepe loopgraven aan
gelegd en daarin mitrailleursnesten inge
richt, bericht Un. Press. Bovendien is er
bijna geen boschje, geen struik of er liggen
eenige Chineesche scherpschutters achter
Verborgen.
Japanners in het nadeel.
Voortdurend vlogen Japansche machines
over dit terrein, doch de Chineezen onthiel
den zich van iedere reactie, om niet door
hun afweervuur hun posities te verraden.
Van Japansche zijde wordt toegegeven,
dat de Japansche troepen geen c01^.1
meer hebben met de hoofdmacht der cni-
neezen, doch uitsluitend gevechten leverei
met de overal verspreid liggende Llnnc „-
sehe scherpschutters.
Het offensief aan de Soetsjau-kieek i
baar alle waarschijnlijkheid ruïneus voor
de Japanners. Alle wegen en bruggen naar
de kreek worden beheerscht door Chinee
sche mitrailleursposten.- evenals de Jess-
field-spoorvveg en omgeving.
De Japanners puften zich bovendien uit
door het onderhouden van een vreeselijk
spervuur, waaraan de vloot nog een groot
aandeel heeft.
De Chineesche ambassadeur te
Washington heeft in een rede voor
de National Press Club verklaard,
dat het Chineesche volk zich voor
genomen heeft tot den laatsten man
en den laatsten kogel te vechten.
Japanners vorderen in het Noorden.
De Japansche autoriteiten hebben mede
gedeeld, dat de Japansche troepen bij het be
zetten van de Nangtse-pas een groot aantal
Chineesche troepen buiten gevecht hebben
gesteld. De terugtrekkende Chineezen hebben
tienduizend dooden achtergelaten. Het succes
van de Japansche troepen wordt toegeschre
ven aan de omtrekkende beweging van het
Motor-detachement, dat de Chineezen in
de flank is aangevallen. De Japansche troe
pen hebben thans Sji Men Kau, dertig ki
lometer ten Zuidwesten van de Niangtse-pas
bezet. De Japansche troepen rukken thans
op naar Taijoean, de hoofdstad van de pro
vincie Sjansi. Reuter meldt echter uit Sjansi,
dat de Chineezen gistermorgen nog in het be
zit van de Niangtsekwan-pas waren.
Autonome regeering van Binnen-
Mongolië gevormd.
Te Kweihoea, de hoofdstad van de provin
cie Soeyoean is, naar van semi-officieele Ja
pansche zijde wordt medegedeeld, een auto
nome regeering van Binnen-Mongolië ge
vormd.
Van Valencia naar Barcelona.
Het decreet betrefende de verplaatsing der
regeering zal morgen te Barcelona gepubli
ceerd worden in het Staatsblad.
In de bijeenkomst, die de ministers gehou
den hebben, heeft men de laatste dringende
vraagstukken, die zich voordeden, voor het
vertrek der regeering naar Barcelona, tot op
lossing kunnen brengen. Hoewel de overeen
komst betreffende de verplaatsing verzekerd
was, voor Companys zijn bezoek aan Valen
cia bracht, hebben de ministers de voorwaar
den nauwkeurig vastgesteld. Catalonië be
houdt zijn autonomie. De regeering wordt
verplaatst om haar constitutioneele taken
gemakkelijker te kunnen vervullen, zij zal
een meer rechtstreeksche controle op de Ca-
talaansche nijverheid kunnen uitoefenen en
de voortbrenging kunnen vergrooten. De
aardrijkskundige ligging van Catalonië zal
bovendien de verdeeling der producten ver
gemakkelijken. De belangrijkste afdeelingen
van de ministerieën v. onderwijs, openbare
gezondheid en landbouw zullen nog eenigen
tijd te Valencia blijven, terwijl de ministers
zich naar Barcelona zullen begeven.
Met ingang van morgen zal de regeering te
Barcelona haar arbeid voortzetten, onafhan
kelijk van de Catalaansche generaliteit.
De eenige vlootbasis zal Palma
de Majorca zijn.
Met ingang van gisteren is Palma de
Majorca de eenige vlootbasis van de
strijdkrachten van Franco geworden.
Onder commando van vice-adimiraal
Francesco Morano Fernandez wil de
vloot de Spaansche kust van de
Fransche grens tot Almeria blokkee-
ren.
De admiraal is gistermiddag te Pollensa
aangekomen; hij begaf zich onmiddellijk
naar Palma, waar hij het bevel op zich heeft
genomen over de strijdkrachten ter zee, te
land en in de lucht, die tot dusverre door
den schout-bij-nacht Bastarreche, door gene
raal Enrique Canovas en door kolonel Ra-
mon Franco gecommandeerd werden. De
oorlogsschepen, die zich in den Atlantischen
Oceaan bevonden, zijn ter beschikking geko
men door de verdwijning van het Noordelijk
front en begeven zich naar de nieuwe basis
Admiraal Fernandez zal in het geheel be
schikken over 35 eenheden, waaronder vier
kruisers, de „Canarias"", de „Almirante Cer-
vera". de „Baleares" en de „Navarra" en 2
kanonneerbooten. De vloot zal trachten den
toevoer van levensmiddelen en materiaal
voor de reg. van Valencia te verhinderen.
Fernandez heeft verder de beschikking
over talrijke escadrilles vliegtuigen en wa
tervliegtuigen en over een sterk garnizoen,
dat, naar men in gezaghebbende kringen
verzekert, uitsluitend bestaat uit Spaan
sche infanterie-, artillerie-, genie- en ma
rinetroepen. De vliegtuigen hebben reeds
vele verkenningsvluchten tusschen Barce
lona en Cerbere gemaakt. De troepen zijn
goed geoefend en goed uitgerust, zoowel
voor het verijdelen van een mogelijke lan
dingspoging der Regeeringstroepen als voor
andere doeleinden.
In dezelfde gezaghebbende kringen is men
van meening, dat het optreden van alle
strijdkrachten op Majorca beslissend kan
zijn. wanneer Franco het sein tot het ver
wachte krachtige offensief op het schier
eiland zal geven.
Na den val van Gijon.
Het aantal manschappen der militietroe
pen, dat zich aan de rechtschen hebben
overgegeven, was gisteravond tot 22.000
gestegen.
Het front in Aragon.
Tengevolge van overstroomingen, veroor
zaakt door den aanhoudenden regenval, is
iedere militaire actie aan het geheele front
Z UI DE ff
STAT
BUITENL.
CONCESSIES
VZ& CN/NSTAD
De officieele Kuyperherdenking
geopend in de Apollo-hal.
Het is heden, Vrijdag 29 October honderd
jaren geleden, dat dr. Abraham Kuyper te
Maassluis geboren werd.
Dr. KUYPER.
De officieele Kuyper-herdenking werd gis
teren onder enorme belangstelling in de
Apollo-hal te Amsterdam geopend met een
ledenvergadering van de Vereeniging voor
Hooger Onderwijs, waarop dr. H. Colijn als
president-directeur het woord voerde.
Hoofdmoment van deze vergadering was
de aanbieding van het kapitaal, dat door
het „Vrouwencomité Vrije Universiteit-plan
1937," tot uitbreiding der Vrije Universi
teit was bijeengebracht.
Onthulling van een gedenksteen.
In de hal van het gebouw der Vrije Uni
versiteit werd gistermiddag door den zoon
van dr. Kuyper, Prof. Dr. H. H. Kuyper
een gedenksteen onthuld.
Dr. H. Colijn heeft aldaar in een woord
vooraf aan enkele gedachten over dit mo
nument uiting gegeven. Spr. uitte den
wensch, dat de herinnering aan dr. Kuy
Verwachting: Zwakke tot ma
tige wind uit Oostelijke
richtingen, toenemende be
wolking met kans op eeni
gen regen, iets koeler.
Verdere vooruitzichten: Toe
nemende bewolking met
kans op tijdelijken regen.
per steeds levendig zou bli|ven.
De onthullingsplechtigheid werd daarna
verricht door prof. dr. H. H. Kuyper, die
dank zegde namens de geheele familie en
zeide overtuigd te zijn dat het groot
ste monument voor dr. Kuyper in de handen
zijner leerlingen te vinden was.
De heer G. van Andel, rector Corporis,
droeg vervolgens den steen over aan het
directorium van de Vereeniging voor Hoo-
ger Onderwijs op Gereformeerden grondslag
namens welk instituut de heer J. van Hou
ten, lid der Tweede Kamer, den herdettkings
steen aanvaardde.
Plechtige h er derukings samen
komst in het concertgebouw.
Hedenmorgen had in het Concertgebouw
te Amsterdam de plechtige herdenkingssa-
menkomst plaats onder leiding van den
Minister-President dr. H. Colijn en in tegen
woordigheid van de familieleden van wijlen
dr. Kuyper; het volledige herdenkingscomi
té en tal van autoriteiten.
Op deze bijeenkomst voerde allereerst het
woord dr. H. Colijn, die dr. Kuyper schetste
als een nationale figuur en zijn verdiensten
voor het volk naar voren bracht.
In de middagbijeenkomst was het prof.
dr. J. Ridderbos, die tot onderwerp had ge
kozen: dr. Kuyper en de wetenschap; vervol
gens belichtte prof. m.r. A. Anema, dr. Kuy
per als staatsman en voerde prof. mr. V.
H. Rutgers het woord om dr. Kuyper als
onderwijsman hulde te brengen voor het
aandeel dat hij gedurende meer dan vijftig
jaren in de schoolstrijd had gehad.
Nog voerden het woord de heer C. Smeenk
die als onderwerp had gekozen „Kuyper en
het Sociale leven" en prof. dr. K. Dijk die
sprak over: „Kuyper en de jeugd." Deze
spreker wees erop, dat de jeugd uit Kuy-
pers tijd, nu oud of ouder geworden, de
rijke vruchten van Kuyper's levensarbeid
plukken.
in Aragon onmogelijk geworden. De Rio
Gallego heeft den hoogsten stand van de
laatste twintig jaar bereikt. Ook de Rio
Aragon. de Ebro en de Rio Arba zijn zeer
gezwollen. De schade is zeer aanzienlijk,
op sommige plaatsen, zooals in Opper-Ara-
gon, moesten de regeeringstroepen hun
stellingen verlaten met achterlating van
alle materiaal.
De „Stanray" losgelaten.
Volgens een bericht uit Londen is op het
ministerie van Marine medegedeeld, dat
het Britsche stoomschip „Stanray", dat
Dinsdag door een treiler der Spaansche
opstandelingen was opgebracht, gisteren is
loseelaten, nadat de commandanten van
twee Britsche torpedObootjagers hadden
betoogd, dat het schip zich buiten de ter
ritoriale wateren bevond, toen het ter
hoogte van Aviles werd aangehouden.
Gevaarlijke practijken van In
brekers te Hilversum.
Bij nacht hebben inbrekers op twee
plaatsen te Hilversum hun slag geslagen.
Hun eerste bezoek gold, aldus de N. R.
Crt., de wasscherij Gouda aan den Laar-
derweg. Vermoedelijk is een man via een
plat dak door een luchtkoker in de ma
chinekamer gekomen, waarna hij de bui
tendeur van het ketelhuis kon ontsluiten en
zoodoende een collega binnen laten. Ver
volgens is een loketraam. dat zich tusschen
de strijkzaal en het kantoor bevindt, uit
de scharnieren gelicht; zoo kwam men in
het kantoor. Uit een niet gesloten schrijf
bureau zijn een bedrag van f 46 aan
post-, plak- en rentezegels alsook een be
drag van ruim f 3 aan klein geld gestolen.
Voorts is getracht de brandkast door
middel van een bus'kruit-explosie te doen
springen, hetgeen mislukt is, vermoedelijk
doordat de lading te zwak is geweest. Na
het forceeren van de binnendeuren van 't
kantoor heeft men via het ketelhuis de
fabriek verlaten.
Tien hammen gestolen.
Als tweede plaats van het inbrekersbe-
zoek moest het kantoor van den vleesch-
koopman E.. eveneens Laarderweg, het
ontgelden. Hier heeft men door het ver
breken van de toegangsdeur tot de vleesch
berenlaats via een schuifdeur het kan
ton" kunnen bereiken. Uit de bergplaats
zijn tien hammen gestolen.
De politie stelt een uitgebreid onderzoek
in.
Ministers van het oude kabinet
opnienw aangezocht?
De Belgische koning heeft Van-
dervelde, den leider der socialisti
sche partij, de opdracht tot kabi
netsvorming aangeboden. Vander-
velde heeft evenwel geweigerd.
De koning heelt daarna de Man,
de socialistische ex-mlnister van
finantiën, belast met de vorming
eener nienwe regeering. De Man
heeft deze opdracht aanvaard.
De Man heeft de pers medegedeeld, dat
hij hedenochtend met zijn besprekingen zal
beginnen. Gisteravond heeft hij echter ook
reeds eenige persoonlijkheden ontmoet., in
de eerste plaats den afgetreden minister
president Van Zeeland. Naar het HsbL
meent te weten, zou de Man willen probee-
ren de ministers van het oude kabinet al
len tezamen in het nieuwe kabinet over te
nemen.
Wichelroede loopster in actie.
De bekende wichelroedeloopster, mevrouw
Klem-Sprokkelhorst uit Zeist, die de poli
tie te Rotterdam belangloos haar medewer
king heeft aangeboden bij het onderzoek
naar het sinds Vrijdag voor twee weken uit
de ouderlijke woning aan den Brielschelaan
aldaar verdwenen achtjarige Lijntje Huisar,
heeft Donderdagmiddag samen met de po
litie een tocht in de omgeving van Rotter
dam gemaakt, maar ook dit heeft geen
aanknoopingspunten opgeleverd, zoodat de
politie in deze zaak nog geen stap verder
is.
Naar aanleiding van de bekendmaking in
het extra-politieblad zijn er nog lallooze
mededoelingen op het bureau Sandeling-
plein binnengekomen, maar geen enkele in
lichting heeft nog opheldering in deze duis
tere zaak gebracht. Inmiddels onderzoekt de
politie nog steeds alle mededeelingen, die
eenige steekhoudendheid schijnen te heb
ben.