Herdenking der opmarsch
naar Rome
Duitschland's koloniale
eischcn
Euwe vecht tot het
bittere einde
Bandjir teistert
kampong
Fransche socialisten
verontwaardigd
De spanning in het
Verre Oosten
Nazi propaganda op
Nieuw Guinea
Postvluchfeo op Indië
Doktersgeheim is
in Duitschland niet
meer absoluut
Een heuvel
verplaatst zich
Uitbreiding Engelsche
vloot
Verboden lectuur
Mussolini getuigt
van zijn vredeswil
Aljechin tracht
hem te overbluffen
Communisten doen ongemoti
veerde verwijten inzake Spanje.
De permanente bestuurscommissie van
de Fransche socialistische partij heeft in
een nachtzitting een resolutie aangenomen
betreffende het voorstel tot een gemeen
schappelijke actie ten gunste van de Astu-
riërs, dat op 22 October door de communis
tische partij was gedaan. In deze politiek
wordt o.m. gezegd:
„Onder het mom van eenheid van
actie, onder heit mom van hulp aan
het republikeinsche Spanje, vormt
het voorstel niets minder dan een
scherpe en onrechtvaardige critiek
op de politiek der socialistische par
tij ten aanzien van de Spaansche
aangelegenheid. Er is voor ieder, die
te goeder trouw is, geen twijfel aan
dat het voorstel de socialistische
partij zelf tracht te discrediteeren
door haar gedelegeerden in de beide
vo 1 ksfron tsregeeringen heen.
Dat kan niet voortduren. Sedert het be
gin van den wreeden oorlog in Spanje heeft
de socialistische partij haar geheele plicht
gedaan: haar plioht van solidariteit als
partij en haar plicht van rechtvaardigheid
en menschelijkheid is deelgenoote v an de
leiding der regeering.
Vervolgens weerlegt de resolutie „de le
gende van de Blokkade van Span je aan
gezien de voorziening van Spanje van le
vensmiddelen en medicamenten nooit on
derbroken is, de legende van het aan zijn
lot overgelaten Asturië de volksfrontre-
geering heeft het probleem der evacuatie be-
zien met al het begrip en al de mensche
lijkheid, die de Asturiërs konden verwach
ten de legende van de massale uitzet
ting 45000 uitgewekenen werden, niet
uitgewezen, maar in volledige overeenstem
ming met het hoofd der Spaansche regee-
ring weer naar hun vaderland teruggezon
den. Het waren trouwens niet alleen repu
blikeinen, aangezien nauwkeurig 22,759 zich
naar de nationalistische zone hebben bege
ven.
De resolutie besluit: „Het is dus
belachelijk een voorstel tot eenheid
van actie te formuleeren in bewoor
dingen, die een in staat van be
schuldiging inhouden van de par
tij, waarmede men wil samenwer
ken.
De bestuurscommissie neemt geheel voor
haar rekening het eerste antwoord, dat op
23 October is gegeven door den secretaris
generaal der socialistische partij.
De commissie wil hopen, dat de huidige
rechtzetting een einde zal maken aan de
voor de eenheid van actie zoo schadelijke
practijken en dat zij een nieuw tijdperk zal
openen in de broederlijke betrekkingen,
die moeten bestaan tusschen de communis
tische en socialistische partijen."
ACTIVITEIT BIJ HET ROODE
LEGER.
De Völkischer Beobachfer meldt:
Naar uit Moskou verluidt heeft maar
schalk Blüeher, de bevelhebber van het
Russische leger in het Verre Oosten, plot
seling zijn standplaats verlaten. Het doel
van zijn reis wordt streng geheim gehou
den. Dit plotselinge vertrek van Blüeher
terstond na de jongste nederlagen der Chi-
neesche troepen, heeft in Moskou groote
belangstelling gewekt. Daar in Ulan-Bator,
de hoofdstad van Buiten-Mongolië, sinds
eenige dagen een vertegenwoordiger van
den Chineeschen generalen staf vertoeft,
acht men het niet uitgesloten, dat Blüeher
voor rechtstreeksche besprekingen der
waarts is vertrokken.
Voorts merkt nnen op, dat het op
perbevel van het roode leger in
het Verre Oosten de laatste dagen
tot een intensieve inspectie der uit
rusting van de troepen is overge
gaan. De voorbereidingen der ka
ders voor het geval het ergste zou
gebeuren, schijnen voltooid te zijn.
Het heeft verder de aandacht getrokken,
dat verschillende officieren van leger en
vloot, alsmede eenige militaire ingenieurs,
een moreelen ruggesteun hebben gekregen,
doordat 102 hunner dezer dagen met de
hoogste ordeteekenen der Sovjetunie zijn
onderscheiden.
Algemeen welzijn gaat voor
particulier belang.
De nieuwe Duitsche wet op de uitoefening
van het medische beroep bevrijdt artsen in
sommige gevallen van de verplichting het
beroepsgeheim te bewaren. De desbetreffen
de verordening verklaart:
„Een arts is niet strafbaar, wanneer hij
een beroepsgeheim onthult teneinde een
juridischen of moreelen plicht te vervullen,
of wanneer hij, dit doende, handelt in over
eenstemming met het gezonde verstand van
het volk".
In de motiveering wordt gezegd, dat men
de verouderde opvatting van het waarborgen
van gerechtvaardigde belangen heeft laten
varen en heeft vervangen door bet beginsel,
dat het algemeen welzijn voorgaat voor het
particulier belang.
Enquête bracht heel wat aan
het lichtl
Een door autoriteiten van Br. Nieuw-Guinea
ingesteld onderzoek naar „nazi propaganda"
onder de inlandsche bevolking van dit man-
daatsgebied heeft aan het licht gebracht, dat
het persoonlijk enthousiasme van Duitsche
zendelingen wellicht evenveel schuld draagt
aan deze propaganda als de werkelijk geor
ganiseerde actie.
Men acht het bewezen, dat de in dit op
zicht geuite beschuldigingen tegen katho
lieke missionnarissen ongegrond zijn. Ech
ter wordt verklaard dat de jonge zendelin
gen uit Duitschland, die zich bij de Luther-
sche zending op Nieuw Guinea aansluiten,
nationaal-socialistische propaganda onder
de aan hen toevertrouwde schoolkinderen
gemaakt hebben.
Kolonisten in de buurt van Luther-
sche zendelingen hebben verklaard,
dat de nieuw aangekomen zen
delingen en zelfs ©enigen van
de ouderen, die met verlof in
Duitschland waren geweest, rondge
bazuind hadden, dat Duitschland het
beheer over Nieuw-Guinea spoedig
zou overnemen en aanraadden de
Duitsche taal te leeren ter voorbe
reiding van deze wijziging.
Kleine kinderen in enkele dorpen begon
nen spelenderwijs den nazi-groet en den roep
„Heil Hitier" te gebruiken. Men zag de
swastika verschijnen op vlaggetjes, vastge
klemd in de uit palmhout opgetrokken wan
den der hutten, en inlandsche onderwijzers
van de zending gaven op verrassende wijze
blijk van hun kennis der verdiensten van
Hitier.
Meer dan eens kwamen berichten binnen,
dat inlandsche werkkrachten openlijk zou
den hebben verklaard, dat hun Australische
werkgevers niet hun werkelijke meesters
waren.
Zoodra de overheid vernomen had wat
gaande was, werd een brief geschreven aan
den leider der Lut.hersche zending te Fisch-
hafen, waarin diens aandacht op de ver
schijnselen gevestigd werd Dit schrijven
had de gewenschte uitwerking: de propa
ganda stierf uit.
De overheid wacht thans af of de beweging
weer opleeft.
Toen Australië het beheer over Duitsch
Nieuw Guinea op zich nam na den wereld
oorlog, werd de zending zeven jaren gelaten
om de Duitsche zendelingen te vervangen
door die van andere nationaliteiten. Op den
herhaalden aandrang van mgr. Newton, den
Anglikaanschen bisschop van Nieuw-Guinea,
werd dit besluit echter eenige jaren later
ingetrokken.
Indien de propaganda herleeft zou, zoo
zegt men, de voorwaarde echter opnieuw ge
steld kunnen worden.
OVERSTROOMINGEN IN CATALONIË.
Naar uit Barcelona gemeld wordt, zijn in
Catalonië ten gevolge van zware regenbuien
verscheidene rivieren buiten haar oevers ge
treden. Het weg- en spoorverkeer tusschen
talrijke plaatsen is gestagneerd. Bij Balaguer
is een brug weggeslagen, waardoor ook het
verkeer op een naar Frankrijk leidenden
weg is verbroken.
Paniek in Joegoslavisch
dorp. Bosschen bovenop
bedolven huizen.
Het dorpje Novi Pazar in
Joegoslavië wordt met den
ondergang bedreigd, door
dat de heuvel Jakoflejna
langzaam aan het verschui
ven is geraakt en zich voort
beweegt in de richting van
de rivier Josjnitsa.
Reeds is de heuvel ruim 400 me
ter voortgeschoven. De bewegende
lardmaasa's heben reeds verschei
dene huizen bedolven, zoodat de be-
ners dakloos geworden zijn, terwijl
ook anderen den nacht in de open
lucht doorbrengen uit angst, dat
hun huizen 's nachts verpletterd
zullen worden.
De bosschen, die eens den top
van den heuvel bekroonden,
staan nu boven de bedol
ven huizen, boomgaarden
en weiden hebben zich ver
plaatst, de geheele heuvel
helling vormt een groote
woestenij.
Men vermoedt, dat de grondver
schuiving veroorzaakt is door on-
dergrondsche bronnen.
1937 ziet nog 32 nieuwe oorlogs
bodems.
In den loop van dit jaar zullen ongeveer
32 nieuwe oorlogsschepen aan de Britsche
vloot worden toegevoegd, namelijk zes krui
sers, negen torpedojagers, drie onderzee
booten en veertien mijnenvegers en klei
nere vaartuigen.
Het volgend jaar zal de vloot verder
worden uitgebreid met een vliegtuigmoeder
schip, vijf kruisers, zestien torpedojagers,
tien duikbooten en zestien kleine schepen.
In 1930 zullen naar men verwacht vier
vliegtuigmoederschepen, zeven kruisers, 24
torpedojagers, zeven duikbooten en elf
kleinere schepen in dienst worden ge
steld. In 1940 zullen de eerste slagschepen,
die sedert dertien jaar voor de Britsche
marine gebouwd zijn, in gebruik worden
genomen, namelijk de „King George V" en
de „Prince of Wales". Nog later zullen
drie andere slagschepen en vijf kruisers
welke onder het tegenwoordige vlootlbouw-
programma vallen, gereed zijn.
Weer twee boeken op de zwarte lijst
De chef der Duitsche politie, Himmler,
heeft in overeenstemming met het ministe
rie van Binnenlandsche Zaken in Duitsch
land de volgende twee boeken verboden:
„Kampf der Evangelischen Kirche in Deutsch
land", dat in Zwitserland is uitgegeven en
„So sehe ioh Europa" dat in Amsterdam
verscheen.
KOLONIALE EISCHEN VAN
DUITSCHLAND GESTEUND.
Gisteren is met groote plechtig
heid in Italië de 15e verjaardag
van de opmarsch naar Rome her
dacht. Eeregast was Rudolf Hess,
Hitler's plaatsvervanger.
In zijn rede ter gelegenheid van het ge
denkwaardige feest verklaarde Mussolini
na te hebben herinnerd aan de gebeurte
nissen der afgeloopen vijftien jaren, dat
„het regime steeds meer één is met het
italiaansche volk, het nieuwe en sterke
Italiaansche volk, waarmede een gewapend
conflict voor wien ook uiterst gevaarlijk
zou zijn."
De Duce sprak zijn vreugde uit over de
komst der Duitsche gasten. Hun aanwe
zigheid zeide hij, beteekent dat zich naast
de politieke as een steeds nauwere soli
dariteit tusschen de regimes ontwikkelt en
een steeds reëeiere vriendschap tusschen de
beide volken.
Kameraden, zoo vervolgde sp-r., in
welk teeken willen wij het zestien
de fascistische j'aar inzetten? Dit
teeken is vervat in dit simpele
woord, vrede. Van dit woord
hebben de groote democratieën ge
bruik en mislbruik gemaakt. Doch
wanneer dit woord van onze lip
pen vloeit, heeft het zijn volle
plechtige en menschelijke beteeke-
nis; opdat echter de vrede duur
zaam en vruchtdragend zij, is het
noodig, dat het bolsjewisme uit
Europa wordt verdreven.
Dan is het noodig dat bepaalde belache
lijke en onzinnige bepalingen der vredes
verdragen herzien worden. En dan is het
tevens noodig, dat oen groot volk als het
Duitsche opnieuw de plaats krijgt, die het
toekomt, en die het onder de Afrikaansche
zon innam. Tenslotte is het noodzakelijk,
dat Italië met rust gelaten wordt, want
het heeft zijn rijk geschapen met zijn
bloed en met eigen middelen, zonder te
raken aan een vierkanten meter van de
rijken van anderen.
Aankomst van Hitler's plaatsvervanger
Rudolf Hess te Rome, ter gelegenheid van
den l&en verjaardag der opmarsch naar
Rome.
Times gelooft, dat er Wel een
regeling te vinden is.
De Times behandelt in zijn editie van
gisteren in een hoofdartikel de Duitsche
koloniale eischen en schrijft hierover o.m.
het volgende. Na er op gewezen te heb
ben, dat „de reeks ingezonden stukken,
die laatstelijk verschenen zijn, het zeer al-
gemeene verlangen hebben doen zien, te
komen tot een vreedzame regeling van
dit probleem".
„De openbare Engelsche meening steunt
zeker niet de these, volgens welke de we
reldvrede verzekerd zou zijn, wanneer men
zuiver en eenvoudig dat gedeelte van het
Verdrag van Versailles vernietigde, dat de
koloniën betreft. Zij steunt echter evenmin
de stelling, volgens welke het Verdrag van
Versailles in alle bijzonderheden gehand
haafd en nooit herzien moet worden, gelijk
de verdragsclausules dit bepalen.
Het gaat er dus niet om Duitsch
land zijn koloniën terug te geven,
maar er oprecht naar te streven
voor Duitschland een terrein te vin
den, dat voor ontwikkeling aan
vaardbaar is. Bevredigend zou het
zijn wanneer een zoodanig terrein
voor Duitschland geopend kon wor
den door de drie of vier groote
koloniale mogendheden, die aaneen
sluitende gebieden bezitten in Afri
ka".
Vervolgens verklaart de Times: „Men
zou niets goeds tot stand brengen, wan
neer men de expansiekracht van Duitsch
land wilde breken door het binnen de
twintig jaar geleden gevestigde grenzen te
houden en door het te omringen als oli
fanten een tijger in de jungle". Het hangt
echter niet alleen van Engeland af con
cessies te doen „zoo lang het tijd is". Het
moet een internationaal gebaar zijn, „want
wanneer het een geisoleerde geste is, wekt
het gevaar veeleer de expansielust van
Duitschland te prikkelen dan te bevredi
gen".
Eerst de Spaansche kwestie
regelen.
Het blad beëindigt zijn beschouwingen
met te herinneren aan de twee voorwaar
den, die noodzakelijk zijn voor een be
vredigende regeling; de onderhandelingen
moeten gevoerd worden langs diplomatie-
ken weg en niet „door redevoeringen op
openbare pleinen" en ten tweede moet de
Spaansche kwestie geregeld worden voor
zoover zij Duitschland betreft. Nu heeft
Duitschland, zoo merkt het blad op, „voor
zichtig geweigerd zich in Spanje te laten
meeslepen in den omvang waarin andere
mogendheden dit hebben gedaan. Engeland
heeft zich er niet in laten meeslepen dan
alleen als bemiddelaar. Er is dus geen
reden, waarom Spanje een permanent
rotsblok zou zijn, dat den weg verspert,
die leidt naar betere betrekkingen tusschen
de beide landen".
Eerste tien partijen maatgevend
voor de rest?
De heer S. Landau schrijft ons:
Een derde van de match is achter
den rug en het is een ingewortelde
gedachte in de schaakwereld, dat
bij een dergelijken wedstrijd de ver
houding, welke in de eerste 10 par
tijen tot uiting komt, tevens het
beeld geeft van den uiteindelijken
uitslag. Laten we hopen, dat dit
geen axioma is, anders zou Euwe
met een achterstand van 9 partijen
verliezen.
Laat ons veeleer kijken naar de eerste
match, van twee jaar geleden, toen Euwe
reeds na de negende partij een achterstand
van 3 punten had te boeken ,en er toch nog
in slaagde niet alleen dezen achterstand in
te loopen, maar zelfs de match te winnen.
Ondanks zijn tekortkomingen, in deze match
durven we toch met zekerheid te zeggen,
dat Euwe in de twee verstreken jaren er
niet op is achteruitgegaan.
Aljechin speelt psychologisch.
In tegenstelling met de vorige match,
waar in de eeret phase van den wedstrijd
de openingstheorie geheel op den achter
grond gebleven is, begon het hier met een
krachtproef van de betere kennis der the
orie. Bracht Euwe een noviteit in de eene
partij, dan revancheerde zich Aljechin met
een nieuwtje in de volgende partij. Euwe
bleek echter in dit opzicht de meest schep
pende geest te zijn. Een belangrijker factor
in een dergelijke match is, voldoende strijd
lust en tactische slagvaardigheid te ont
wikkelen. De eerste was bij Euwe slechts
in enkele partijen aanwezig, terwijl zijn
tegenstander een enoime wil en kracht tot
vechten aan den dag legde. Waren het niet
juist de souplesse van geest, welke Aljechin
eigen is, en zijn Ijzeren wilskracht en zijn
onuitputtelijke energie, die hem wereldkam
pioen gemaakt hebben? Aljechin is lenig
van geest, hij weet zich aan te passen aan
zijn tegenstander. „Ik zal tegen dr. Euwe
spelen zooals ik tegen dr. Euwe spelen moet
Heb ik in 1927 tegen Capablanca niet ge
speeld, zooals men tegen Capablanca spe
len moet?"
Torenvalk
(heenreis)
Reiger
(heenreis)
Buizerd
(terugreis)
Pelikaan
(heenreis)
Wielewaal
(terugreis)
Emoe
(heenreis)
Ibis
(terugreis)
Oehoe
(heenreis)
Vertrek van
Singap. 27 Oct.
Jodhp. 28 Oct.
Athene 28 Oct.
Alex. 28 Oct.
Rang. 28 Oct.
A'dam 28 Oct.
Band. 30 Oct.
A'dam 30 Oct.
Aankomst te
Band. 27 Oct.
Rang. 28 Oct.
A'dam 28 Oct.
Basra 28 Oct.
Jodhp. 28 Oct.
Napels 28 Oct,
jjSingap. 30 Oct.
Euwe heeft tekort aan slagvaar
digheid.
Euwe daarentegen vertoonde vooral in
de laatste partijen eenige zwakten. Aan
tactische slagvaardigheid schoot hij tekort
Hij hechtte meer waarde aan een goed ge-
fundeerden en strategischen partij-opzet
Doch welke waarde heeft het een partij
strategisch zeer fijn op te zetten, om zich
even later door listige manoeuvres en mani
pulaties te laten overbluffen?
Euwe verklaarde meer dan eens
een ernstige studie van Aljechin's
partijen gemaakt te hebben en tot
de ontdekking gekomen te zijn, dat
vele fraaie prestaties van Aljechin
in zijn glansperiode te danken wa
ren aan de omstandigheid, dat zijn
tegenstanders op het beslissende mo
ment vrees toonden.
Maar waar blijft het zelfvertrouwen van
Euwe en waar zijn psychologische kracht
waarmede hij den grooten Alexander in
den titanenstrijd van 1935 versloeg?
Bang voor tijdnood,
Aljechin is in uitstekende conditie, speelt
zijn beste schaak van de laatste jaren, ter
wijl Euwe in psyihisoh opzicht onder wis
selende stemming te lijden heeft. Ilij ver
raadt menigmaal een bij hem ongekende
nervositeit. Het grootste euvel bij hein is
de psychische angst voor tijdnood.
Terwijl bij de geroutineerde mees
ters van tijdnood pas sprake is in
de laatste minuten, gelooft Euwe
al in tijdnood te zijn wanneer hij
nog een half uur tot zijn beschik
king heeft.
In dergelijke omstandigheden maakt hij'
fouten. Natuurlijk mag niet uit het oog ver
loren worden dat de exwereldkampiocn zijit
psychologie hierop ingesteld heeft, want
niets ontgaat den grooten tacticus. Wan
neer hij merkt, dat Euwe onzeker van zijn
zaak wordt, begint hij verwikkelingen te
scheppen.
Toch niet ontmoedigd.
Desalniettemin is onze landgenoot niet
ontmoedigd en neemt hij die geleden neder
lagen met philosophische kalmte op. Geluk
kig heeft hij geen fatalistische neigingen
en al is hij er zich van bewust dat een ach
terstand van 3 punten tegen een in goeden
vorm zijnden Aljechin niet gemakkelijk in
te halen is, toch geeft hij den strijd nog
lang niet gewonnen. Wat Aljechin bij de
opening in de Witte Brug te den Haag zeis
„Ik zal tot het bittere eind vechten", is
nu het devies van Euwe geworden.
Het ligt voor de hand, dat een groote voor
sprong in een match kan leiden zooal niet
tot overmoed, dan toch tot het nemen van ri
sico, ook tot onderschatting van den tegen
stander, in de overtuiging dat men, bijaldien
deze zich zoo goed mogelijk mocht verdedi
gen, in het vervolg der partij wel weer nieu
we complicaties zal kunnen te weeg brengen
in welke de eigen superioriteit waarvan men
zoo overtuigd is als Aljechin van de zijde,
welke de overwinning althans de redding zal
brengen. Tot nog toe heeft Aljechin zich
door deze gedachten niet laten verleiden
(waarschijnlijk gewaarschuwd door de vo
rige match) maar of de temperamentvoile
Franco-Rus het zoo lang kan volhouden is
een vraag.
Behoudt Aljechin dezen vorm tot het ein
de, dan moeten we objectief zijn en toegeven,
dat hij de herovering van den hoogsten
schaaktitel ten volle zou verdienen.
ONZE OOST.
Talrijke dooden en gewonden-
Vele afschuivingen.
Zooals wij in een gedeelte van onze op-
'aaR gisteren reeds berichtten, had op 25
dezer te Middernacht een zware bandjir
plaats in de kampong Mompang-Djoeloe,
nabij Panjaboengan, gelegen 65 K.M. van
Padangsidempoean in de richting Pacïang.
Door deze bandjir werd een brug wegge-1
slagen, terwijl het hoofdverkeer tusschen
Padang en Medan werd gestremd. Vele hui
zen werden vernield.
Nader vernemen wij, dat veertien
personen zijn gedood, hetzij door
verdrinking, hetzij doordat zij be
dolven raakten onder ingestorte
huizen. Voorts worden nog vier per
sonen vermist, terwijl vijf anderen
niet ernstig gewond raakten.
Een ijzeren brug is weggeslagen. In de
nabijgelegen kampong Goenoengtoea i3
het brughoofd van een ijzeren brug wegge
slagen.
In een nabij gelegen kampong had even
eens een bandjir plaats, waarbij één kind
verdronk.
De sawahs en wegen zijn met zand be
dekt.
Ook bij Moearasipongi, bezuiden Hoeta
Nopan. eveneens in de residentie Tapanoe-
li, deden zich vele afschuivingen voor.
liet asverkcer op den grooten weg Pa'
dangsidempoean-Padang is volkomen
stremd.
