Doodengrot
onderzocht
Het verboden
grondgebied
jedgar ricej
IburroughsI
Aljechin geeft gewonnen
Met water gevulde
autobanden
Geraffineerde diefstal
Radioprogramma
GEÏLLUSTREERD
VERVOLGVERHAAL j
DOOR;
iP^chafien
Kind onder zand gestikt
Achter het stuur bekneld
Automobilist zag
voetganger niet
Uitbreiding van de
artillerie-inrichtingen
door Dennis Wheatley
m
m
m m
m m
m m
m
54.
Na nog een n.aand van reizen,
kwamen ze aan een kleine rivier,
waar weer een nederzetting was.
d'Arnot telegrafeerde hier naar zijn
regeering met verzoek hulp te willen
zenden en verzond eveneens een tele
gram om geld aan zijn bankier. Ge
durende de tijd, dat zij moesten
wachten, waren zowel de blanke als
de zwarte mensen vol bewondering
over de knappe „mijnheer Tarzan".
Een neger werd opeens half krank
zinnig, sloeg amok en maakte ae
nederzetting onveilig. Op de veranda
van het hotel werd Tarzan bespion-
neerd door de zwarte. Met een
schreeuw naderde hij de aapmens.
Tarzan zag tijdig wat de zwarte in
zijn schild voerde; zijn stalen spieren
grepen de zwarte vuist met het mes
er in, een enkele draai, de arm was
gebirJ',en, het mes viel op de grond.
Schr, euwend van pijn rende de man
weg. Tarzan vervolgde rustig zijn
leq'ur. Nog een tweede overwinning
behaalde Tarzan. Hij wilde alleen
een gevaarlijke leeuw doden. Hij ging
de jungle in, alleen gewapend met
zijn lasso en mes. Op de manier, zoo
als in zijn wilde dagen, legde hij het
dier neer, waarna hij de overwin-
ningskreet door de omtrek liet
schallen. Daarna keerde hij naar de
groep verwonderde toeschouwers
terug. Dikwijls verlangde Tarzan
naar de vrijheid van de jungle. Maar
loyaliteit tegenover d'Arnot, het
visioen van een mooi gezichtje en de
herinnering aan zijn liefde deden
hem blaren. Tenslotte slaagde
d'Arnot er in een kleine boot mach
tig te worden en ze zeilden langs de
kust terug om de kist met kostbaar
heden, die Tarzan verborgen had, te
halen. Op de plaats van bestemming
aangekomen, trok Tarzan nog eens
de jungle in en zocht de plaats op,
waar de kist verborgen was. De vol
gende dag kwam hij met de grote
koffer terug. Drie weken later gin
gen zij aan boord van een Frans
stoomschip. d'Arnot nam Tarzan
ïnee naar Parijs, maar verzweeg de
•igenlijke reden van hun reis.
Enorme hoeveelheid kiezen ge
vonden. Een urnenveld in Mid-
den-Celebes.
In het landschap Sopeng (Midden-
Zuid-Celebes), waar Boegineezen
wonen, werd door den oudheid
kundige dr. Willems een dooden
grot onderzocht. Dr. Willems trof
daar een ongelooflijke hoeveelheid
kiezen aan<
Ook heeft genoemde oudheidkundige vlgs.
het Bat. Nwshl. een zeer belangrijk onder
zoek geopend ten Noorden van Paloppo, in
het landschap Loewoe, Daar ligt n.1, een
Urnenveld.
Dit is de eerste keer, dat in onzen
Archipel een dergelijk wetenschap
pelijk onderzoek van een urnenveld
plaats heeft.
Urnenvelden treft men op diverse plaatsen
In Nederlandsch-Indië.
Vijfhonderd kilometer het binnenland in
werkte dr. Willems in zijn eentje. Hij kreeg
daarbij alle mogelijke medewerking van de
zijde van het binnenlandsch bestuur, waar
voor hij groote dankbaarheid betuigde.
Niet minder dan drie meter diep moest ge
graven worden, alvorens men op de eerste
scherven stiet. Er werd geen enkele heele
urn gevonden, doch dr. Willems twijfelt er
niet aan, of hij zal er in slagen uit de scher
ven een of meer urnen, zooals ze er oor
spronkelijk hebben uitgezien, te reconstruee-
ren. Waarschijnlijk zal dan zulk een urn
over eenigen tijd in het Museum te Batavia
te zien zijn.
Ze zijn namelijk elk ongeveer een meter
hoog en kunnen met beide armen omvat
worden, aldus wel wat overdreven voor de
asch van 'n mensch. Waarschijnlijk zijn de
lijken daarin bijgezet. De groote opening
versterkt die gedachten. De vorm der urnen
is peervormig.
Twaalf kisten met materiaal.
De groote moeilijkheid is, dat de menschen
die de lijken bijgezet hebben, er niet aan
gedacht hebben, de overledenen voorwerpen
mee te geven, bijvoorbeeld dingen, die zij
dagelijks gebruikten. Er is totaal niets van
dien aard gevonden. Ware dit wel het geval,
dan zou dat een belangrijke aanwijzing kun
nen zijn. Thans is alles vergaan. Ongeveer
12 kisten met materiaal zijn door dr. Willems
meegenomen.
Dr. Euwe wint de zeventiende
partij.
Naar Dr. Euwe ons mededeelt,
heeft Dr. Aljechin hem gisterochtend
doen weten, dat hij de partij, welke,
zooals men weet, Zondagavond is af
gebroken, opgeeft.
Dr. Euwe heeft de zeventiende par
tij dus gewonnen.
De stand is thans:
Aljechin 9% punt, met 6 gewonnen par
tijen; Euwe 7Y2 punt met 4 gewonnen par
tijen.
7 partijen zijn in remise geëindigd.
De 18de partij begint hedenavond, 16 No
vember, om half zeven in den Haagschen
Dierentuin.
De afgebroken stelling van de 17e partij
(inmiddels door Aljechin opgegeven), luid
de:
Wit: Dr. M. Euwe: Kf4, Df7, Te5, pionnen
a5, e4, f2, g3 en h2.
Zwart: Dr. Aljechin: Khl, Dd2, Tel, pi
onnen g7, en h6.
Zwart mocht inderdaad zelfs niet de
allergeringste hoop koesteren de partij nog
te kunnen redden. De wereldkampioen 1194!
als 41ste zet Kf4g4 afgegeven en daar het
nu met zwart's schaakgeverij spoedig afge-
loopen is staat de catastrofe door Df5+ en
Te8 voor de deur, bijv.:
41 Tel—c6; 42. Df7—f5+, Tc6-g6-f;
43. Kg4h5, Dd2e2-|-, g3g4 enz.
of: 41 Dd2e2-j—42. Df7—f3, enz.
Toch is het den ex-wereldkampioen niet
euvel te duiden, dat hij er de voorkeur aan
gaf, zijn beslissing eerst gisteren bekend te
maken. Men vergete niet, dat hij in dezelfde
situatie maar op laten wij zeggen den 35sten
zet, (dus wanneer de partij niet behoefde
te worden afgebroken), waarschijnlijk nog
eenige zetten zou hebben gedaan en men
mag niet van hem verlangen, dat hij zich
door de omstandigheden het einde der
zitting tot opgeven laat dwingen. Daar
voor staan er te groote belangen op het
spel.
Zondagmiddag waren te Valthermond (Dr.)
drie kinderen van schipper A. van der Laan
in een zandgraverij aan het spelen. Plotse
ling liet een groot stuk aarde los, waaron
der alle drie bedolven werden. Men wist 2
kinderen spoedig te bevrijden, doch het derde
het vijfjarig zoontje, bleek te zijn gestikt.
De ervaring heeft geleerd, dat de met lucht
gevulde dikke autobanden van de groote, ook
bij het leger in gebruik zijnde vrachtauto's
te goed veeren. Dergelijke vrachtauto's be
ginnen, aldus de N. R. Ct., tengevolge van
de schokken bij het rijden over oneffen ter
rein of over slechte wegen al heel gauw
op te springen, waardoor ze, in verband met
het telkens verbroken contact met de aarde,
aan trekkracht verliezen.
Langdurige proefnemingen in
Duitschland hebben thans bewezen,
dat men dit euvel kan wegnemen
door de banden onder een druk van
23 atmosfeer (ongeveer overeenko
mende met de druk van de waterlei
ding) voor drie kwart met water te
vullen en verder met lucht vol te
pompen.
Door dit soort opvulling, die het veerend
vermogen van de banden slechts weinig ver
mindert, worden de trillingen in de banden,
welke oorzaak zijn van het opspringen, weg
genomen, d.w.z. geneutraliseerd.
Voorkomen van bevriezen.
Teneinde tiet"hbvriezen vaft déze watervul
ling in den winter té voorkomen, vult men
de banden niet met zuiver water, doch met
'n zoutoplossing, die eerst bij een veel la
gere temperatuur bevriest, b.v. met een op
lossing van chloorcalcium.
Twee gewonden bij auto-ongeluk
onder Elburg.
Gisterochtend is te Oostendorp, hij Elburg,
een personen-auto, bestuurd door den heer
Z. uit Hilversum, vertegenwoordiger van de
radiofabrieken te Tilburg, door de gladheid
van den weg met groote vaart tegen een
boom gereden. De heer Z. geraakte achter
het stuur bekneld en het duurde vrij lang,
voor men hem uit zijn benarde positie had
bevrijd.
Met ernstige inwendige kneuzingen werd
hij bij omwonenden binnengedragen. Een
dame, die achter in den wagen zat, brak een
been en liep verwondingen aan het gezicht
op. Na voorloopig verbonden te zijn, zijn de
slachtoffers naar het ziekenhuis te Zwolle
vervoerd. De toestand van den heer Z. is
zeer ernstig, men vreest voor zijn leven. De
wagen werd geheel vernield.
Voor zestienhonderd gulden aan
koper gestolen.
De politie heeft aangehouden zekeren van
de W., stoker bij de transfonmatorenfabriek
te Nijmegen. Hij wordt ervan verdacht, zich
aan diefstal van koper te hebben schuldig
gemaakt.
Thans is gebleken, dat er ongeveer negen
tien honderd kilogram koper is verdwenen.
Deze diefstallen moeten over geruimen tijd
gepleegd zijn, v. d. W. heeft bekend, dat hij,
wanneer hij 's nachts in de fabriek was,
staven koper uit het magazijn stal en die
's morgens na ze in stukken te hebben ge
sneden, mee naar huis nam. Hij verkocht
meestal alles aan een opkooper in Oov. Het
gestolen koper vertegenwoordigde een waar
de van zestienhonderd gulden.
Tegen den opkooper is wegens heling pro
ces-verbaal opgemaakt.
Zestienjarige jongen te Hierden
(GId.) doodgereden.
Zondagavond is in de buurtschap Hier
den, bij Harderwijk, een ernstig ongeluk ge
beurd.
Een viertal jongens liep naast elkaar op
den Rijksstraatweg. De bestuurder van een
personenauto, de heer B. uit Nunspeet, heeft
de jongens, vermoedelijk doordat hij ver
blind werd door een tegenligger, niet opge
merkt. Een van hen, de zestienjarige Van
der Brink uit Hierden werd door de auto ge
grepen. Hij was vrijwel onmiddellijk dood.
Het stoffelijk overschot is naar de ouder
lijke woning vervoerd.
f 999.000 meer op de begrooting
aangevraagd.
Blijkens een ingediend wetsontwerp tot
verhooging van de begrooting van het staats
bedrijf der artillerie-inrichtingen wordt
f 999.000 meer aangevraagd o.m. voor ver
grooting van de affuitenwerkplaats en van
de werktuiglijke inrichtingen in verband
met de te verwachten groote aanmaak orders
voor geschut en munitie.
WOENSDAG 17 NOVEMBER 1937,
Hilversum I.
NCRV - uitzending. 6.307.00 Onderwijs,
fonds voor de Scheepvaart.
8.00 Schriftlezing, meditatie, gewijde muzeih
gram of oonplaten
8.30 Gramofoonmuziek,
9.30 Gelukwenschen.
9.45 Gramofoonmuziek,
10.30 Morgendienst.
11.15 Kwintetconcert.
12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek.
12.30 Orgelspel.
I.30 Vervolg kwintetconcert.
2.25 Voor jeugdige postzegelverzamelaars.
3.00 Gramofoonmuziek.
4.00 Zang en piano. 4.45 Voor de kinderen.
5.45 Gramofoonmuziek.
6.00 Land- en tuinbouwhalfuur.
6.30 Taalles en causerie over het Binnenaani
varingsreglement.
7.00 Berichten.
7.15 Causerie: „Briefwisseling van Mr. Groen
van Prinsterer met Dr. A. Kuyper".
7.45 Reportage.
8.00 Berichten ANP. Herhaling SOS-berichten
8.15 Enkrateia-uur.
9.15 NCRV-Harmonie-orkest.
10.00 Berichten ANP.
10.05 Dampraatje.
10.20 Vervolg concert,
10.45 Gymnastiekles.
II.00 Vervolg concert.
11.3012.00 Gramofoonmuziek, Hiema:
Schriftlezing.
Hilversum II.
VARA-uitzending. 10.0010.20 v.m. VPRO.
6.30—7.00 RVU. 7.30—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek.
9.30 Keukenpraatje.
10.00 Morgenwijding.
10.20 Gramofoonmuziek en Vondelherdenking.
11.30 Causerie: „Het sociaal-economisch pro
gram en de worklozen.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.15 VARA-orkest,
12.45 De Ramblers.
I.151.45 Vervolg concert.
2.00 Kniples.
2.30 Voor de vrouw.
3.00 Voor de kinderen.
5.30 Gramofoonmuziek.
5.50 Een praatje over armen zorg.
6.00 „The Lucky Birds".
6.30 Causerie: „De mensch in het heelal",
7.00 Zang.
7.30 Causerie: „God en de Kosmos".
8.00 Herhaling SOS-berichten.
8.03 Berichten ANP, VARA-varia,
8.15 Sopraan, tenor en orgel.
8.30 „Standwerkers op Uilenburg" reportage.
8.45 Noviteiten-orkest.
9.15 Vondel-programma (radiotooneel en
koorzang)
10.00 Berichten ANP.
10.05 VARA-orkest.
II.00 Causerie: „Sexualiteit en humaniteit",
11.2012.00 Gramofoonmuziek.
Feuilleton
Vertaling Eva Raedt de Canter
63.
Marie Lou zat in de cabine waar Sirnon
haar neergezet had, toen de eerste vijandelijke
vliegtuigen in zicht gekomen waren. Hij wend
de zich nu tot haar en zei vlug en dringend.
«Kijk, niemand weet, dat je bij ons bent. Zij
zitten ons achterna en niet jou. Als wij lan
den moet je maken, dat je wegkomt."
«Waar kan ik heengaan?" protesteerde zij.
>,Het is verschrikkelijk, dat wij op het laatste
°ogenblik nog verliezen en neergeschoten zul
len worden."
«In ieder geval is dat beter dan in de ge
vangenis terecht te komen," zei Simon weer.
«En ik sta er op, dat zoo spoedig mogelijk
haar Moskou gaat als je geluk hebt met je
vlucht. Hier neem dit aan." Terwijl hg sprak,
had hij zijn jas losgeknoopt en trok de ikon,
die Valeria Petrovna hem gegeven had, van
ztin hals. Hij legde het in haar hand en strom
pelde naar voren, naar de cabine.
«Waar komen wij ongeveer terecht? vroeg
hij den hertog.
«Kief," zei de Reichleau prompt. „Ik kan
de kerktorens in de verte reeds zien. Ook de
twee groote rivieren."
„Goed, geef mij je geld, vlug."
„Waarom?" vroeg de Reichleau verbaasd.
„Geef het mij. Zij zullen het je toch afne
men." Terwijl hij sprak keek Simon naar bui
ten. De kleine afmetingen van de landerijen
onder hen werden ieder oogenblik grooter, het
scheen alsof de aarde naar hen toekwam. Hij
riep Rex in het oor: „Als je kunt, land dan
bij dat dorp aan je rechterhand, naast de
boomen."
Rex schudde zijn hoofd. „Moeilijke landings
plaats. Het land is daar verder op beter ge
schikt voor."
„Doe toch, zooals ik zeg," riep Simon scherp
en nam de ransel van den hertog op. Hij gaf
die en ook de zijene aan Marie Lou. „Hier is
geld," zei hij ademloos. „Ga, als je kunt, naar
Moskou en probeer daar Valeria Petrovna
Karkoff te spreken te krijgen. Zij is de be
roemde actrice. Iedereen zal je kunnen ver
tellen waar zij woont. Geef haar dit medail
lon en vertel haar dat wij als gevangenen in
Kief vertoeven, begrepen?"
Marie Lou knikte. „Valeria Petrovna,"
herhaalde zij. „Ja."
De vliegmachine begon in groote cirkels
rond te vliegen en maakte toen een scherpe
bocht. Simon keek opnieuw uit het raampje.
H(j leunde over Rex' schouder en riep: „Kun
je dien boomgaard daar bereiken?"
„Ik denk dat je niet weet wat je wilt", zei
Rex, die niet begreep wat Simon van plan
was! „Op den weg volgen ons een paar poli-
tie-auto's. Zij staan met de vijandelijke vlieg
tuigen in draadlozoe verbinding. Wij kunnen
niet hopen ze te ontkomen. Maar ik zal toch
doen wat je vraagt, als ik kan."
De daken van dedorpshuizen scheenen in
een ongelooflijke snelheid op hen toe te ko
men. Zij scheerden over het rieten dag van
een groote schuur en een oogenblik later hob
belden zij met een vaart van vijftig mijl per
uur over een weide. Rex draaide het toestel
plotseling om en de machine reed door een
palen omheining heen en met zacht gekraak
stond zij stil tegen de eerste boomen van den
boomgaard.
„Prachtig," riep Simon, toen de motoren,
na zeventien uur onophoudelijk gedraaid te
hebben, ophielden te zoemen. „Dat had je niet
beter kunnen doen." Hij hield Marie Lou
reeds uit het toestel klimmen en riep, terwijl
zij op den grond sprong: „Loop wat je kunt!"
„Mijn bundeltje," riep zij uit. „Gooi mijn
bundeltje toe."
„Och, wat doet dat ertoe," gilde Simon.
Maak dat je weg komt."
Zij schudde haar hoofd. „Alstublieft, geef
het mij. Ik moet het hebben."
Simon was boos en verspilde een paar kost
bare minuten om onder de tafel van de ca
bine naar haar pakje te zoeken. Hij vond het
eindelijk en gooide het haar toe. „Vlug", riep
hij nog. „Vlug! Valeria Petrovna! En mocht
je ooit in Londen komen ga daar dan Ri-
chard Eaton opzoeken. Hij woont in de Natio
nal Club. Vertel alles wat ons overkomen is."
Intusschen was Rex voor uit de machine ge
komen. De hertog volgde hem langzaam!
Voor hij uitsteeg had hij eerst een platte doos
uit de cabine gehaald. De doos bevatte de
Hoyo de Manterrey's. Hij stak er zelf een aan
en offreerde er eveneens een. „Dank je," zei
Rex, en liep om den vleugel van de machine
heen. „Simon, waar ben je?" riep hij.
„Ik kom!" antwoordde Simon. Hij had juist
Marie Lou tusschen de boomen zien verdwij
nen. Rex hielp hem uit de machine. De Reich
leau bood hem beleefd zijn laatste sigaar aan.
Simon nam haar met een grijnslach aan.
„Ik wist niet dat er nog een paar overge
bleven waren," zei hij terwijl hij de sigaar
aanstak.
„Dit zijn de laatste," zei de hertog glim
lachend. „Ik heb ze voor een bijzondere ge
legenheid bewaard."
„Waar is Marie Lou?" vroeg Rex angstig.
„Zij eh bleef in Romanovsk achter,"
zei Simon. „Wist je dat niet?" Htf blies de
rook van zijn lange sigaar bedachtzaam uit.
„Een goed soort, deze Hoyo's."
De vliegmachines dreunden en cirkelden
boven hun hoofd. De sirene van een gepantser
de auto klonk, een oogenblik later kwamen
eenige mannen van de Ogpu met opgeheven
pistool op hen aanrennen,
HOOFDSTUK XXII.
„H(j die vocht en wegliep
Valeria Petrovna zat op een divan in haar
prachtig gemeubileerde kamer. Haar handen
had zij zoo vast in elkaar geklemd dat de
knokels wit doorschenen onder de gespannen
huid.
„En toen...?" drong zij aan, „en toen...?"
„Madame,ik weet het niet.. Hoe kan ik dat
weten?" zei Marie Lou terwijl z(j droevig haar
hoofd schudde.
„Haha," Valeria Petrovna stond met een
vlugge beweging en een uitdrukking van ver
veling op. „Ja, hoe kunt U dat ook weten? U
had tusschen de boomen kunnen blijven staan
om te zien wat er verder gebeurde. Maar hoe
kan ik nu weten of zij dood of levend zijn?"
Zij begon haastig haar kamer op en neer te
loopen. De strooken van haar négligé golfden
achter haar aan.
„Maar toch, madame," zei Marie Lou als
protesteerend, „ik heb geen schoten gehoord.
Zij zullen hoogstwaarschijnlijk gevangen ge
nomen zijn, en niet gedood."
Zij voelde zich allerongelukkigst; deze laat
ste dagen waren voor haar een nachtmerrie
geweest. Zij had haar geheele leven met uit
zondering van haar eenzame jeugd, in een
slapende Siberische stad doorgebracht. De be
volking bestond uit domme menschen, meest
boeren. Zij was van de bewoonde wereld af
gesloten door mijlen van wouden en bijna altijd
omgeven door sneeuw. Zij leefde daar een een
voudig, eentonig bestaan en was gewoonlijk
alleen, behalve wanneer zij de kinderen onder
wees. Zij was nu geheel verbaasd en verschrikt
door haar ervaringen die zy in de groote ste
den had opgedaan en waarnaar zij toch zoo
lang verlangd had. En nu, deze vreemde,
prachtige vrouw die haar een standje maakte
omdat zij zoo vlug als zij kon was weggeloo-
pen zoodra de vliegmachine geland was. En
toch had zij niets anders gedaan dan hetgeen
Simon haar gezegd had.
„Hoe lang is dit alles geleden?" vroeg Vale
ria Petrovna plotseling.
„Drie dagen, madame."
„Drie dagen! Kind, waar ben je dan al dien
tijd geweest?"
Groot, donker en lieflijk stond Valeria Pe
trovna voor Marie Lou als een levend gewor
den beschuldiging. „Waarom ben je niet dade
lijk bij mij gekomen?"
(Wordt vervolgd.)
