Uiterst gespannen toestand
tusschen Japan en Amerika
iegeeringstroepen voor de
poorten van Teruel
Rusland biedt China
meer hulp aan
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Contröle op buiten-
landsche muziek
Nieuwe doodvonnissen
in Rusland
Bezorgdheid bij de Duitsche
predikanten
Engelsche ministers met de
Kerst dicht bij huis
Rebellie in Palestina
Vrachtauto over
den kop
Uitvoer textiel-caseine
Japanners willen bij
Hongkong landen
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR., KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 POSTGIROREKENING 16066
20 DECEMBER 1937
65e JAARG. No. 8187
Hieuwe incidenten op de Jangtse
Geruchten over een bezoek van
Hitier aan Rome
Oud-president NederL Bank
overleden
SPANJE
Verrassend offensief
der linkschen
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT!
Auto in een sloot
HE LDERSCHE COURANT
MAANDAG
Washington bereid tot strengste
maatregelen.
De reacties op de verklaringen,
welke zijn afgelegd door de oogge
tuigen van het „Panay"-incident,
zijn vooral in de Vereen. Staten, zeer
heftig.
De „New-York News" spreekt van
'n „Japansche crisis op zijn hevigst"
en de „New-York Times" schrijft:
„Naar verluidt is een groote vloot-
demonstratie te verwachten, tenzij
Japan onze rechten waarborgt. De
toestand is uiterst gespannen".
Volgens het blad, zegt Un. Press, is
Washington bereid tot het treffen
van de strengste maatregelen.
„Ernstige diplomaten, aldus vervolgt dan
'de „New-York Times", achten de eenig
juiste handelwijze, dat de Vereenigde Staten
een groot deel van de vloot, zoo niet de ge-
heele vloot, van Hawaii naar het Verre Oos
ten zenden en den ambassadeur te Tokio,
Grew, terugroepen."
Naar men gelooft heeft de Amerikaansche
ambassadeur Zaterdagavond aan Hirota een
aanvullende nota der V.S. overhandigd.
Het vertek van het vlaggeschip der Ame
rikaansche vloot in de Chineesche Zee, de
„Augusta" naar Manilla is uitgesteld. Vol
gens nadere mededeelingen uit Washington
zal geen vlootdemonstratie in de Chineesche
Zee worden gehouden.
Een officier van de „Panay", die tijdens
het bombardement van dit vaartuig werd
gewond, is overleden, zoodat bij dit incident
thans vier dooden te betreuren zijn.
Er zijn films opgenomen van het
bombardement der „Panay" door
een filmoperateur, die zich aan
boord bevond en die daar bleef tot
het water over het dek spoelde.
Deze films zullen ter beschikking
gesteld worden van Roosevelt en
het Staatsdepartement gelijk is me
degedeeld door de Universal News-
reel Co.
Toch verontschuldigingen van
den Japanschen keizer?
Een ambtenaar van het staatsdepartement
heeft verklaard, dat er een mogelijkheid
bestaat, dat de Japansche keizer Roosevelt
waarborgen zou doen toekomen tegen een
verdere aantasting van de Amerikaansche
belangen in China.
„Inmenging".
Opnieuw wordt bericht omtrent een inci
dent. dat zich op de Jangtse heeft voor
gedaan.
In vlootkringen wordt medegedeeld, dat
na het oppikken van twee Chineesche koe
lies, waarvan een gewond was, de kapi
tein van de „Lady Bird" door de Japan-
neezen ervan in kennis gesteld werd, dat
„indien niet opgehouden werd met inmen
ging van dezen aard, de Japanneezen niet
voor de gevolgen zouden instaan".
Het incident deed zich voor jl. Donderdag,
toen de Britsche kanonneerboot zich drie
mijl stroomopwaarts van Nanking be
vond. Een Japansche motorboot kwam in
aanvaring met een Chineesch scheepje, als
gevolg waarvan de beide koelies overboord
sloegen. De „Lady Bird" schoot toen on
middellijk te hulp.
Vechtpartij tusschen Japanners
en Amerikanen.
In een café fe Sjanghai heeft een vrij
hevige vechtpartij plaats gevonden tusschen
drie Japansche journalisten en Amerikaan
sche matrozen. De orde werd echter spoedig
hersteld.
De „Hood" niet naar China.
Tegengesproken wordt, dat het Britsche
slagschip „Hood", 42000 ton groot, dat zich in
de Middellandsche Zee bevindt, naar de Chi
neesche wateren zou worden gezonden.
COMMUNISTEN ZOUDEN ECH
TER IN DE REGEERING MOE
TEN.
Naar van Japansche zijde wordt
gemeld, is de nieuwe Sovjet-ambas
sadeur bij de Chineesche centrale re
geering, Oledski, vergezeld van ne
gen leden van zijn staf, te Hankau
aangekomen. Hij begaf zich onmid
dellijk naar Tsjang-Kai-Sjek, om hem
de hulp van de Sovjet-Unie aan te
bieden.
De volgende drie voorwaarden zijn hierbij
gesteld:
De nationale regeering moet worden omge
vormd in een anti-Japansche volksregeering.
Ce helft van de leden van deze nieuwe re-
geering moet gekozen worden uit de Chinee
sche communisten.
De officieren van den staf van de Chinee
sche communistische legers moeten worden
geplaatst in den staf van maarschalk
■Tsjang-Kai-Sjek.
Hieraan wordt toegevoegd, dat 13 Decem
ber 120 Sovjet-Russische vliegtuigen met 240
piloten en mecaniciens te Hankau zijn aan
gekomen.
Schadelijke invloed op het Duit-
sche volk gevreesd. »Pas"
sion'' van Bach valt onder de
censuur.
Alle buitenlandsche muziek zal voortaan
tvorden voorgelegd aan de rijksmuziekka-
hier. De president dezer kamer verklaart
het decreet, dat hij te dezer zake heelt
uitgevaardigd, dat deze maatregel ten doel
heeft den schadelijken invloed die door een
ongewenschte muziek op het Duitsche volk
^V'ordt uitgeoefend, te bestrijden.
Oplaaiende strijd tegen bepaal
de boeken en kunstwerken,
He „Osservatore Roniano" maakt melding
7an een hernieuwde anti-christelijke actie
hi Duitschland tegen bepaalde boeken en
kunstwerken. Een groot aantal door gees
telijken geschreven werken is verboden.
„Nationaal-socialisme en christendom
Van mgr. Hudal, „Ras en Volk" van pastoor
Schmidt, alsmede het „Paradijs op Aarde
Van pastoor Schlegel.
Nog radicaler zijn de maatregelen ton
aanzien van sommige kunstwerken. Zoo
zijn van de klassieke muziekstukken, de
„Messias" van Haendel en de „Passion"
van Bach onder de censuur gevallen. Ge-
eischt wordt, dat de tekst hiervan gewijzigd
en in overeenstemming gebracht wordt
met het criterium van het nationaal socia
lisme.
De Opperste Sovjet bijeengeroepen.
Gisteravond werd medegedeeld, dat
acht Sovjet-autoriteiten, o.m. Yenoe-
kidze, de vroegere secretaris van het
centrale uitvoerend-comité en Zuker-
man, de vroegere chef van de afdee-
ling West van het departement van
buitenlandsche zaken ter dood zijn
veroordeeld.
Allen werden schuldig bevonden
aan hoogverraad, terrorisme en spi-
onnage. De vonnissen zijn reeds vol
trokken.
De Opperste Sovjet der Sovjet-Unie
is tegen 12 Januari bijeengeroepen.
Nooit tevoren zijn zooveel bedrei
gingen tegen de kerk geuit.
De predikant, die in de kerk van ds. Nie-
moeller gisteren de predikatie heeft gehou
den, heeft een wrang commentaar geleverd
op de positie der kerkelijke oppositie in
Duitschland. Het schijnt ondenkbaar, dat
een feest der liefde komt. Nooit tevoren
aldus deze geestelijke heeft do kerk zoo
veel beleedigingen te verduren gehad, nooit
te voren was ze in zoo'n 'kwaad daglicht
gesteld, nooit tevoren waren zooveel be
dreigingen jegens haar geuit als in deze
dagen. 1500 predikanten der kerkelijke op
positie en hun familie hebben veel reden
tot bezorgdheid, dadr hun toekomst onze
ker is. Kerstmis was het feest der liefde
voor de geheele christenheid, doch thans
is dat anders. Thans vinden wij troost in
de woorden van den gevangen gehouden
apostel Paulus. die zeide zich te verheugen
in den Heer. Steeds en opnieuw zeg ik
verheugen.
110 predikanten der belijdenis-
kerk in arrest.
Ongeveer 110 predikanten der belijdenis-
kerk worden thans nog in Duitschland
vastgehouden. De geruchten, welke onlangs
in omloop waren, dat met Kerstmis amnes
tie zou worden verleend, hebben tot nog toe
geen bevestiging gekregen.
Klaar om gehoor te geven aan
den oproep van Chamberlain.
Woensdag Kabinetsraad over den
verscherpten toestand in het
Verre Oosten.
Parlementaire kringen te Londen schrij
ven zeer groote beteekenis toe aan den mi
nisterraad, die Woensdag a.s. zal worden
gehouden.
Deze zelfde kringen doen uitkomen, dat
deze raad de maatregelen onder oogen zal
moeten zien, die eventueel genomen moeten
worden in geval de toestand in het Verre
Oosten ernstiger zou worden.
De voornaamste ministers zullen
met de Kerstdagen in de buurt van
Londen blijven, ten einde, indien zich
het geval zou voordoen, gehoor te
kunnen geven aan den oproep van
den leider der regeering. Daar de
maatregelen die door den toestand
worden vereischt, niet mogen wor
den geïmproviseerd, vermoedt men
dat deze Woensdag in den kabinets
raad in bijzonderheden zullen wor
den bestudeerd, opdat, Indien de mi
nister-president het noodig mocht
oordeelen, deze toe te passen, hij tot
de ten uitvoer legging ervan zou kun
nen overgaan.
Deze maatregelen zouden, indien men de
Londensche bladen mag gelooven, bestaan
uit de zending van oorlogsschepen, in een
voldoende aantal, naar de wateren van het
Verre Oosten, opdat de Britsche strijdkrach
ten in staat zullen zijn de Britsche belangen
te verdedigen, tegen welke bedreiging ook.
Te Weenen wordt gesproken over de mo
gelijkheid dat Hitier in het begin van 1938
een bezoek zal brengen aan Mussolini. Er
is reden om aan te nemen dat de Oostenrijk
sche spoorwegautoriteiten bericht hebben
ontvangen, dat de Fuehrer voornemens is
in zijn specialen trein over Oostenrijksch
gebied naar Italië te reizen.
De reis van Mussolini werd drie maanden
tevoren aangekondigd, opdat de autoriteiten
de noodige maatregelen konden nemen. Men
zou dus kunnen aannemen, dat de reis van
Hitier eind Februari of begin Maart kan
worden verwacht.
Gisterochtend is mr. G. Vissering, oud
president van de Nederlandsche Bank, te
Bloemendaal overleden.
Jachtgeweren en munitie gestolen
Drie jachtgeweren en een hoeveelheid mu
nitie zijn door een gewapende bende, die
een barak bij Haifa heeft aangevallen, gesto"
len. De in de barak aanwezige personen
werden onder bedreiging met den dood op
de vlucht gejaagd.
Een jood werd licht gewond, toen de
autobus waarin hij zich bevond, bij Naza--
reith werd beschoten. Men is bezorgd over
het lot van een Jood, die gisterochtend per
paard in de buurt van Tiberias een pa-
trouilletocht maakte, doch wiens paard zon
der ruiter is teruggekeerd.
Wederom overval op politiepost
Een gewapende bende van dertig man is
binnengedrongen in een politie post in het
dorp Tayaba.
Zij eischten, dat hun een agent van poli
tie, een arabische Christen, uitgeleverd
zou worden, welke lid was van de plaatse
lijke straf delegatie.
De man moest worden uitgeleverd en de Ara
bieren schoten hem terstond neer. Zij ontwa
penden de andere politiemannen en dreig
den hen hetzelfde lot te doen ondergaan,
wanneer zij zich niet bij de terroristische
beweging aansloten.
Een inzittende gedood. - Pastoor,
die hulp wil verleenen, door be
roerte getroffen.
Gisternacht even over twee is op den weg
Weert-Roermond onder de gemeente Bae-
xem een ernstig auto-ongeluk gebeurd.
Een zware vrachtwagen van den
vrachtondernemer Frencken uit Rog
gel reed met groote snelheid den
bocht in nabij de kerk te Baexem.
De auto ging daarbij rechtstandig
over den kop. De naast den bestuur
der gezeten Th. Janssen, eveneens
uit Roggel, werd op slag gedood.
Omwonenden, die op den slag van de over
den kop gaande auto aankwamen, gingen
daarop den in den buurt wonenden pastoor
Tummers halen.
Deze begaf zich aanstonds naar de
plaats van het ongeluk. Onderweg
echter werd hij door een beroerte ge
troffen en overleed spoedig daarna.
De bestuurder van de auto zou onder den
invloed van sterken drank hebben verkeerd.
Het ministerie van Defensie deelt
mede, dat de regeeringstroepen Za
terdagmiddag Muelda de Teruel, een
zeer belangrijke stelling ter verdedi
ging van Teruel, hebben genomen,
waardoor het vijandelijke front bij
de stad moet ineenstorten.
In den loop van den avond heeft de com
mandant der regeeringstroepen den inwo
ners der stad doen weten, dat hij opdracht
had gekregen, de ontruiming van Teruel te
vergemakkelijken. Die ontruiming heeft
gisterenmorgen tusschen zeven en negen
uur plaatsgevonden. De bewoners hebben de
stad verlaten in groepen van 25, met de
witte vlag.
De vertegenwoordiger van Havas te
Madrid meldt, dat hef republikeinsch offen
sief aan het front van Teruel het eerste is
waarin een methodieken voorbereiding door
den generalen staf te zien is. De troepen
rukten op van een punt op 15 kilometer van
de stad, namen in vier dagen een tiental
dorpen en talrijke strategische stellingen,
maakten meer dan 400 gevangenen en slui
ten de stad thans geheel in.
Alle verbindingswegen met Saragossa zijn
afgesloten. Een gebied van meer dan 500
vierkante kilometers is veroverd. De troe
pen van Franco die verrast waren doodde
snelheid van het offensief, trachtten zich
te herstellen, doch hun felle tegenaanvallen
konden niet verhinderen, dat de regee
ringstroepen voor de poorten der stad ver
schenen.
Franco ontkent het linksche
succes. Zijn troepen in den
aanval.
Het communiqué van het groote hoofd
kwartier der rechtschen vermeldt o.m.: van
daag zijn de aanvallen in de buurt van
Teruel op bijzonder hardnekkige wijze voort
gezet, met name ten Zuiden van de stad,
waar de vijand met zware verliezen werd
teruggeslagen in de sector van Campillo
worden hevige gevechten geleverd. De recht-
sche troepen hebben tal van gevangenen
gemaakt. Vijf vijandelijke strijdwagens ge
raakten in brand. Onze troepen zetten hun
opmarsch voort.
Tien vijandelijke vliegtuigen werden om
laag geschoten. Vijf toestellen kwamen bin
nen de rechtsche linies terecht.
Verwachting: Zwakke tot mati
ge Noordoostelijke wind, af
nemende bewolking, aanvan
kelijjc nog kans op sneeuw
en hagelbuitjes, tempera
tuur om het vriespunt.
Verdere vooruitzichten: Geleide
lijk opklarend, temperatuur
om het vriespunt tot lichte
vorst.
Bijna 8 millioen kilo onderin «Ik
in 3 maanden tijds verwerkt.
Blijkens de statistiek van in- en uitvoer
is de export van textiel-caseïne naar Italië
reeds begonnen. In de afgeloopen maanden
is, aldus het Hsb., 237.000 kg. bruto naar dat
land uitgevoerd, nl. 50.000 kg. in September,
105.000 kg. in October en 82.000 kg. in Novem
ber, in totaal voor een waarde van f 158.000*
Gerekend naar den totalen caseïne-
export in deze drie maanden (630
ton bruto voor f 311.000) heeft de
uitvoer van textiel-caseïne dus reeds
uitgemaakt 38% van het totale quan-
tum en 50% van de uitvoerwaarde.
Aan de einde Augustus begonnen fabri
cage van dit nieuwe product namen tot
dusver drie zuivelfabrieken deel; in Decem
ber is er een vierde bijgekomen en men is
bezig met de installatie van zes andere,
die kort na Nieuwjaar in bedrijf zullen won
den gesteld.
Het product wordt voorloopig naar Italië
gezonden, waar het wordt verwerkt tot
melkwol of lanital, in afwachting eener ver
werking in Nederland.
Aangezien voor de bereiding van één ton
textiel-caseïne circa 33 ton ondermelik noo
dig is, is in de afgeloopen drie maanden:
dus reeds bijna acht millioen kilo onder-
melk tot dit nieuwe product verwerkt.
Drie gewonden, waarvan twee
ernstig.
De zestigjarige landbouwer C. van der
Vlist uit Willeskop begaf zich gistermiddag
met zijn vrouw en zijn twintigjarigen zoon
per auto naar de kerk te Oudewater.
Op den Provincialen weg geraakte de
heer v. d. V„ waarschijnlijk doordat hij te
groote snelheid had, de macht oVer het
stuur kwijt. De auto ging toen slingeren en
kantelde over den kop in een sloot.
Aangezien het zeer druk was op den weg,
schoten van alle kanten voorbijgangers
toe en ook omwonenden kwamen helpen.
Men slaagde er spoedig is de drie in
zittenden uit het ernstig vernielde voertuig
te halen. Het bleek, dat allen gewond waren
Nadat de eerste hulp was verleend, werd
het drietal naar het ziekenhius te Oude
water vervoerd. Daar constateerde men
bovendien bij mevr. v. d. V. en haar zoon
een ernstige hersenschudding. Hun toe
stand was gisteravond zeer ernstig. De
verwondingen, welke de heer v. d. V. had
opgeloopen, waren van lichten aard, zoodat
hij, na te zijn behandeld, naar huis terug
kon keeren.
Amerikanen en Engelschen
verplaatsen hun oorlogsbodems.
Vernomen wordt, dat de Japan
sche troepen voornemens zijn te pro-
beeren aan de Bias-baai bij Hong
kong een landing uit te voeren als
eersten stap om Zuid-China binnen
te dringen.
De Bias-baai, die vele jaren lang
een rooversnest is geweest, wordt
thans krachtig verdedigd door het
puik der Kanton-troepen. Men ver
wacht, dat de Japanneezen zich
grootendeels zullen verlaten op de
bommenwerpers, die van Formosa
uit, opereeren.
In verband met den ernstigen
toestand zijn Amerikaansche en
Britsche oorlogsschepen, welke bij
Sjanghai voor anker lagen, naar
Zuid-China vertrokken.
In de havenstad van Sjantoeng, Tsing
Tao zijn verscheidene Japansche eigen
dommen in brand gestoken. Acht groote
spinnerijen gingen in vlammen op.
Men vreest, dat de Japanneezen een aan
val op deze stad zullen ondernemen om
het incident te wreken. Intusschen zijn twee
Amerikaansche oorlogsbodems met spoed
op weg naar Tsingtau, om zich daar te
voegen bij een Britschen kruiser en een
Amerikaansche kanonneerboot.
De Japanners hebben de haven geblok
keerd.