jaar Firn POIKI in hei leven der Volkeren „DE SCHAKEL" W. KLUT Firma T. C. GOVERS, Kanaalweg 149-152 1 Januaril938 DEN HELDER C. P. SEIJBEL VERKOOPLOKAAL molenstraat W. SEEBOLDT en Echtgenoote KLEERMAKERIJ p.f. WEEZENSTRAAT 49 W. UiPKES BANKETBAKKERIJ BREEWATERSTRAAT 23 „DE BLAUWE EXPRESS" J. S. VAN 'T SCHIP en ZOON Amsterdam H. K. VAN KALSBEEK en ZONEN IJZER- en HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN BINNENHAVEN 2 Familie NOTTELMAN Mr. Schoenmaker GRAVENSTRAAT 38 ZEGER HOUTER Confiseur - Patissier - Kanaalweg 130 - Tel. 107 1. DE HAAN KOLENHANDEL Sigarenmagazijn „Nova" de la Reystraat 33. wenscht haar geachte Cliëntèle een gelukkig Nieuwjaar KANAALWEG 134 Lijstenmakerij en Huisvlijt-artikeien Het 1937 Ieder nieuw jaar schijnt het begin van een nieuwen tijd. Het is, of met het oude jaar ook een verleden wordt afgesloten. Nieuwe verwachtingen staan op, nieuwe be loften kondigen zich aan. Zoo staan we nu aan den avond van 1937. En een moedeloosheid, verlammender dan ooit, overvalt ons, wanneer we uitzien over dit jaar en de voorafgaande jaren. Het is niet langer de druk der wereldcrisis, die ons benauwt, hoe zeer die ook ons maat schappelijk leven ontredderd heeft. We wisten, dat de oorzaken daarvan in het verleden lagen, al werkten die ten decle ook nu nog door, en we konden blijven ge- looven, dat het der menschheid gelukken zou zich boven die crisis uit te worstelen. Een benauwender angst heeft ons echter al vaster omklemd en groeit aan tot een verlammende obsessie. We zien met ont stellende duidelijkheid ons cultuurleven doorbroken door krachten, die we reeds lang overwonnen dachten. En het is of we de menschheid zien afglijden naar een on vermijdelijke catastrophe. Algemeene teleurstelling. Wanneer we de beteekcnis van de gebeur tenissen van 1937 in een algemeen® uit drukking willen samenvatten, kunnen we dat niet beter doen dan door in deze ge beurtenissen de duidelijke manifestatie van de groote algerfieene tegenstelling, die den laatsten tijd het internationale leven over- heerschte, te zien, de zichtbare voltrekking over de geheele beschaafde wereld van de verdeeling der staten in twee vijandelijke kampen. De Engelsche regeering, en op haar voor beeld de Fransche, maar minder beslist die te zamen de leiding hebben van wat men het democratisch kamp zou kunnen noemen trachten deze algemeene tegenstelling te loochenen, Zij, en met baar de regeeringen van andere staten, willen niet weten van ideologische fronten en verkondigen, dat de vorm van binnenlandsch bestuur er niet toe doet. Ook tusschen staten, die van ge heel tegengestelde beginselen uitgaan is samenwerking mogelijk. Zoo gesteld, is te gen deze bewering niet veel in te brengen. Maar de tegenstelling waarop het hier aankomt, is niet die tusschen de zoogenaam de totalitaire staten en de democratische. Roods de medewerking van de Sowjet-repu- bliok, die torb ook tot de totalitaire staten behoort, met de democratische en de aanwe zigheid van verschillende autoritaire sta ten, die in beginsel zeer dicht bii de totali taire staten staan, als Polen en Zuid-Slavië in het democratische kamp, bewijzen, dat deze tegenstelling een andere is. Zij is die tusschen de staten, algemeener nog tusschen dat deel der menschheid, dat de ordening van het leven door recht en moraal, zooals de menschheid die in eeuwen van worsteling heeft gewonnen, wil handha ven en dat deel, dat alleen de macht en bet geweld erkent, zoowel in het nationale als in het internationale leven, en ieder beroep op recht of moraal minachtend af wijst. Toetreding van Italië tot Duitsch- Japansch verdrag. Deze samentrekking, die ook ondanks de loochening der tegenstelling een samentrek king der tegengestelde krachten tengevolge moest bobben, teekende zich wel zeer dui delijk af in het toetreden van Italië tot het Duitsch-Japansch verdrag, dat van de nau were aaneensluiting van Duitschland en Italië het onmiddellijk gevolg was. De naam van dit verdrag, d. t zich als anti-commu nistisch aandiende, was in hooge mate misleidend. Noch Duitschland noch Japan beeft binnen eigen grenzen last van het communisme. De strijd tegen het communisme, waar voor het verdrag moest dienen, zou dus de strijd huiten de eigen grenzen zijm en hield als zoodanig reeds een poging tot inmen ging in andere aangelegenheden in. Maar het had ook in zijn oorspron- kelijken vorm alleen een anti-Russische strekking. De toetreding van Italië heeft niet alleen de basis van het verdrag verbreed, maar ook zijn strekking algemeener ge maakt. Men kan zeggen, dat de drang tot aaneensluiting de drie staten het middel van het reeds bestaande verdrag heeft doen aangrijpen. Het heeft daarbij zijn anti-communistischen naam behouden. Mussolini heeft ervoor gezorgd, dat de ware beteekenis van dit anti-communisme de wereld wat duidelijker werd. Te Paler- mo en te Rome. waar hü den tegenstander de vrede aanbood, daarbij nog eens duide lijk het bestaan der tegenstelling onder- streeoende. heeft hij in zijn vooruit aange kondigde redevoering als voorwaarden ge steld te Palermo: geen bolsjewisme aan de Middellandscbe Zee, maar later te Rome: geen bolsjewisme in Europa. Wanneer men nu bedenkt, dat Mussolini onder bolsjewis me verstaat niet alleen socialisme, maar mede alle eenigszins links georiënteerde democratische richtingen, feitelijk ook het liberalisme, dan is daarmee bet verdrag gekenschetst als een uitdaging aan de bestaande levensordening, een bedreiging tevens van anderer vrijheid en als een streven naar oplegging van eigen wil aan de rest der wereld gedemonstreerd., Italië uit den Volkenbond. Het uittreden van Italië uit den Volken bond sluit zich hierbij als logisch gevolg aan. Onverwacht kwam die uittreding zeker niet. Sinds de Volkenbond vergeefs ge tracht heeft door toepassing van sancties Italië's aanval op Abessynië tot staan te brengen, heeft Italië zich feitelijk aan alle Volkenbondswerkzaamheden onttrokken en Mussolini voor den Bond geen goed woord meer over gehad, zoodat het duidelijk was, dat Italië te eeniger tijd den Bond zou verlaten. Duitschland. Italië en Japan, thans alle drie uit den Bond. hebben steeds de onder linge verwantschap en de bestaande tegen stelling gevoeld en zijn dientengevolge el kaar steeds dichter genaderd. De internationale spanning. De internationale spanning schijnt hier door wel tot haar hoogste graad opgevoerd, als vooral de jongste gebeurtenissen in Chi na ons hebben kunnen leeren. En het was dan ook vanzelfsprekend, dat niet alleen de politiek der staten van het Duitsch-Itali- aansch-Japansch verbond, maar geheel de internationale politiek door de algemeene tegenstelling beheerseht werd. We zien dan ook in 1937 als onmiddellijk gevolg van de concentratie van agressieve krachten in de spil BerlijnRomeTokio een wederzijd- sche concentratie, die doet denken aan een algemeene troepenschouw voor de te leveren slag. Zoowel de agressieve staten als hun groote tegenstanders trachten zooveel moge lijk hun onderlinge verbondenheid te ver sterken en kleinere staten tot zich te trek ken ter versterking van hun kamp. Het streven naar versterking. Het streven naar versterking kwam wat de spil RomeBerlijnTokio betreft door talrijke bezoeken o.a. door de erkenning vam Mantsjoekwo door Italië, een gebaar, waar bij Duitschland zich wegens zijn groote be langen in China niet kon aansluiten. Een der duidelijkste openbaringen van de versterking van de suil BbriijnRome, was wel het bezoek van Mussolini aan Duitsch land. De keus van Mussolini. Langen tijd scheen het twijfelachtig of Mussolini zich zelfs na den Abessijnschen veldtocht geheel van de Wtstersche mo gendheden zou afkeeren dan wel zou trach ten het front van Stresa te herstellen. Om trent ziin keuze is thans geen twijfel meer mogelijk. En het heeft den schijn alsof de Wesfersche mogendheden nog eerder via Berlijn dan via Rome een wederzijdsche toenadering kunnen bewerken. Polen en de Kleine Entente. Het zijn Polen en de staten der Kleine Entente, die de spil RomeBerlijn naar zich toe tracht te trekken, waartegenover de Westersche mogendheden de aaneensluiting dezer staten aan Frankrijk trachten te ver sterken, terwijl door de verovering van een overheerschende positie in Snam'e I'alië een overwicht in de Middellandsche Zee pro beert te verkrijgen, waarbij het door Duitsch land gesteund wordt. De reis van Delbos heeft echter hewezen, dat zoowel de staten der Kleine Entente als Polen nog trouw blijven aan de Fransche vriendschap. Ongetwijfeld is bij de Zuid-Sla vische regeering een toeneiging tot de spil RomeBerlijn merkbaar. Maar de heftige betoogingen tijdens Delbos' bezoek bobben getoond, dat het Zuid-Slavische volk. al wa ren dan die betoogingen vooral om binnen- landsche redenen tegen de regeering gericht, sterk tegen de toenadering tot Rome en Ber lijn gekant is. En al staan Oostenrijk en Hon- gariie aan den kant van Duitschland en Italië, de reis van Von Neurath naar Wee non heeft duidelijk gemaakt, dat men te Weenen nog altiid een al te nauwe aanslui ting aan Duitschland als een gevaar zmt en dat men zoowel daar als te Roedanest de oogen ook wel eens naar het Westen richt. Weenen. de zwakke plek. Te Weenen bevindt zich trouwens de zwak ste plek van de spi' Rome-Berliin. De vrees van Italië voor een doordringen van Duitschland naar den Brenner is nog niet "oweken. F,n het is nog zeer onwaarschijn lijk. dat Dalië in een Duitseh overwicht in Midden-Furooa zou willen berusten zelfs al zou het daarvoor een zekere compensatie krijgen door versterking van zijn positie in de Middellandsche Zee. De strijd in Spanje. Het is ook dit Ttaliaansche streven, dat in Ttalië's inmenging in den strijd in Snanje tot uiting kwam en aan dien strijd zijn voor den F.uronrpschen vrede zoo ge- vaarlük karakter gaf. De strijd zelf ver liep dit jaar meestal ten gunste van de op standelingen, al behaalden dan ook de re- geeringstroepen telkens nog voordooien en namen zij herhaaldelijk het initiatief. Oorlogstuig en troepen naar Spanje. Waarschijnlijk is de overtuiging dat Franco gewonnen spel heeft de reden, dat de inmenging van Duitschland en Italië ten gunste van Franco in het laatst van 1937 eenigszins getemperd heeft. Want on danks de in het vorig jaar gesloten over eenkomst van niet-inmenging gingen deze beide staten ook in het afgeloopen jaar door met het zenden van oorlogstuig en troepen, een inmenging, die vooral van den kant van Italië bdangriike afmetingen aannam en tenslotte door Italië ook officiëel werd erkend. Oorlog tusschen Japan en China. Tntusschen is een ander en ernstiger ge vaar vanuit Oost-Azië den wei-eldvrede ko men bedreigen. De aanval van Japan op China naar aanleiding vn een onbeteoke- nend incident in Noord-China is, al is dan een oorlogsverklaring uitgebleven, tot een oorlog tusschen Japan en China uitgedeid waarin ook de belangen der Europeesche mogendheden en van de Vereenigde Staten ernstig bedreigd worden, vooral nu Japan blijk geeft met die belangen al heel weinig rekening te willen houden. De tegenstand der Chineezen zoowel in Noord-China als te Sjanghai, waar de Chineesche troepen wekenlang tegen de overmacht van de zoo veel beter uitgeruste Japansche troepen stand hielden, heeft Japan verrast en voor spelt een langdurigen oorlog, waarin Ja- pan's finantiëele middelen, die uiterst zwak staan, het wel eens konden begeven. Nanking veroverd. Met de verovering van de Chineesche hoofdstad Nanking blijkt tenminste het Chineesche verzet nog lang niet gebroken De Chineesche regeering heeft zich naar het binnenland teruggetrokken e<n de strijd wordt van daar uit voortgezet. Het ernstigst incident is wel dat van voor een paar weken, toen Engelsche en Arne- rikaansche oorloesshepen op de .Tangtse bij Nanking door Japansche vliegtuigen en Japansche schepen werden aangevallen, waardoor een Amerikaansche kanonneer boot tot zinken werd gebracht. De Japan sche regeering heeft zich gehaast veront schuldigingen aan te bieden en genoegdoe ning te beloven. Zoowel de Amerikaansche als de Britsche regeering heeft hiermede voorloopig genoegen genomen, echter on der de uitdrukkelijke voorwaarde, dat te gen herhaling zal worden gewaakt. Japan streeft naar de volkomen overheer- sching van China en de volkomen uitscha keling van anderen uit Oost-Azië. Ziin wei gering om aan de conferentie te Brussel deel te nemen, die naar aanleiding van China's beroep op den Volkenbond plaats bad, maar op een volslagen mislukking uit liep en de machteloosheid der Westersche mogendheden wel in een zeer schril licht zette, beeft voldoende duidelijk gemaakt, de handhaving ervan ook in de overige dat het de Oost-Aziatische zaken alleen wenscht te redderen en zich ook van het negenmoeendhedcnverdrag. krachtens het welk de Rrusselsche conferentie bijeenkwam niets meer aantrekt. Het Netjen-mogendhedien-verdrag. Tn dit negenmo"-endheden-verdrag is ook Nederland nartii. En het zijn dan ook onze belangen, die bii den strijd in Oost-Azië ten nauwste betrokken zijn en door de Japan sche exparsiezuebt in het gedrang dreigen te raken. Het besef, dat ook wij door de heerscbende internationale spanningen ge vaar loopen, is daardoor belangrijk ver sterkt. Maar ook reeds vóór het Oost-Azia- tiseh conflict was dit duidelijk. Het is zeker mede dit bewustzijn, dat ons nationaal bewustzijn heeft verlevendigd en onzen nationalen zin versterkt. Maar ook verschillende gebeurtenissen als het huwelijk van H.K.H. Prinses Juliana de nationale Vondel-herdenking en de verkie zingen voor de Tweede Kamer met don daaraan voorafgaanden verkiezingsstrijd verhoogden ons nationaal leven. Het Prinselijk Huwelijk. Het huwelijk van Prinses Juliana met Prins Bernhard van I.ippeBiesterfeld bracht een enthousiasme als ons volk maar zelden toont. Geheel ons volk bleek te doe len in de vreugde van het Prinselijk paar. En de latere mededeel ing. dat de Prinses in blijde verwachting was, die de aankondi ging inhield van het voortleven van ons Oranjehuis veroorzaakte algemeene blijd schap. Hoezeer ook Z.K.H. Prins Bernhard in de algemeene svmpathie deelde, bewees de belangstelling bij het auto-ongeluk, dat hem trof. De verkiezingen. De verkiezingen van de Tweede Kamer der Staten Generaal, bleken bii haar voorbe reiding een bijzondere belangstelling gaande te maken, wat zeker voor een groot deel het gevolg was van het optreden der natio naai socialistische partij. Ze brachten ech ter aan deze partij niet de verwachte over winning. Het werk van de nieuwe Kamer De werkzaamheden van de nieuwe Ka mer werden weer evenals de vorige jaren hoofdzakelijk bepaald door de economische crisis, al toonde die crisis eenige verande ring ten goede. Zoo werd de crisis-invoerwet gewijzigd, werd opnieuw de Crisisraad in gesteld, een vestigingswet aangenomen, kwam een regeling tot stand voor extra hulp aan werkloozen en werd de crisishef fing op rundvleesch afgeschaft. Het kabinet, dat uit de verkiezingen te voorschijn kwam was niet het nationale kabinet op breede basis, dat vrij algemeen venvacht was, maar een zuiver rechtscli kabinet met Dr. Colijn als voorzitter van den ministerraad. De Wereld-Jamboree. De wereldjamboree, te Vogelenzang ge houden, trok een buitengewone belangstel ling en een stroom van vreemdelingen naar ons land. België. Het naburige België doorleefde ook een spannenden verkiezingsstrijd voor een Brus- selsche kamerzetel tusschen Degrelle, den aanvoerder der Belgische nationaal-socia- listen, de Rex-partij en den minister-presi dent Van Zeeland, die als candidaat van alle andere partijen, behalve de Vlaam- sehe nationalisten die met Rex samengingen, een éclatante overwinning behaalde. Het ge- heele jaar door werd echter het parlemen taire leven in België door de Rex-beweging verontrust. En de beschuldigingen van di% zijde tegen den minister-president als vroegeren directeur van de Nationale Bank leidden ten slotte tot het aftreden van Van Zeeland, wat een langdurige ministerieele crisis tengevolge had. België's buitenlandsche politiek onderging in zooverre eenige wijziging, dat het de nauwe samenwerking met Frankriik ver brak en een zelfstandiger politiek ging vol gen. Duitschland. In Duitschland werd het streven naar hankelijk moest jjjAkatt^oortgezet. Het 4- autarkie, die het van het buitenland onaf. jarenplan, dat er het gevolg van was, leid. de tot het aftreden van Dr. Schacht als minister van economische zaken, waardoor Göring geheel de leiding kreeg van het economisch leven. De strijd met de Kerken nam voortdurend een schei-peren vorm aap en had de arrestatie van tal van predikan- ten tengevolge. De tot stand koming van een handels verdrag met Frankrijk scheen tot een be- tere verhouding tusschen twee nabuurlan den te zullen leiden. Frankrijk, Ook Frankrijk beleefde dit jaar een mi nisterieele crisis, die echter van korten duur was. In de plaats van den socialisti- schen leider Blum kwam de radicaal-socia list Chautemps aan het hoofd der regee ring. Het volksfront, waarop de regeering steunt, bleef echter intact, al werd de strijd ertegen voortdurend feller gevoerd. De kortelings ontdekte samenzwering bewees, welk gevaar het land van uiterst rechts bedreigde. De nauwe samenwerking met Engeland bleef gehandhaafd en werd zoo mogelijk nog versterkt. Engeland. Het Engelsche bewapeningsprogram, dat een defensieleeming noodzakelijk maakte, toonde, dat Engeland uit den internationa len toestand ook de noodzakelijkheid dezer samenwerking begreep. Moeilijkheden bleven Engeland dit jaar niet bespaard. De opstand in het Noorden van Engelsch-Indië en de ongeregeldheden in Palestina, die na het voorstel tot ver deeling van dit land in een Arabischem eni 'n .Toodschen staat met 'n klein Engelsch ge bied daartusschen eer verergerden dan dat ze en oplossing konden brengen, brachten Engeland heel wat zorgen. Maar de grootste zorgen veroorzaakten wel de internationale spanningen, waarbij Engeland de leiding nam bij de pogingen het uitbreken van een: internationaal conflict te verhinderen. Rusland, In Rusland hebben de eerste alg. verkiezin gen voor 'n volksvertegenwoordiging onder 't Sovjetbewind plaats gehad. Het blok van communisten en partijloozen heeft vrijwel alle zetels veroverd. De Vereenigde Staten. In de Vereenigde Staten duurt de strijd: om de New Deal, de nieuwe sociale wet geving. voort. Maar ook een andere strijdl begint zich al duidelijker af te teekenen, die tusschen de isolationisten, zij die Amerika verre willen houden van iedere bemoeienis met niet-Amerikaansche, speci aal Europeesche aangelegenheden, en de voorstanders van een nauwere aansluiting aan het zoogenaamde democratisch blok. De redevoeringen van Roosevelt, waarin, hij zoo beslist voor de vrijheid opkomt en- wijst op het groote belang, dat Amerika bij wereld heeft, zijn zoovele pogingen om den strijd ten gunste der laatsten te heslis sen en het Amerikaansche volk aan de ge dachte van bemoeienis met de aangelegen heden der wereld te wennen. Van het ver loop van dezen strijd zal voor een goed deel de wereldvrede en de toekomst der menschheid afhangen. CAFÉ DJ. FALKENA. A. ZEIIAIAKER. p. f. Spoorgracht 36. Ondergeteekende wenscht Fa milie, Vrienden en Begunstigers een gelukkig Nieuwjaar. Met dank voor de gunst onder vonden in het oude jaar, beveelt hij zich beleefd voor het nieuwe aan. J. H. VAN IJSENDOÓRN. Hartesteeg 8. Aan onze geachte Clientèle, Vrienden en Familie, zoowel in als buiten de stad, onze beste wenschen voor het Nieuwe Jaar! FAM. HOOGENDIJK, Langestraat 93. G. DE ROOIJ—RAVEN. A. DE ROOIJ. p.f. K. DE WAARD, Kleermakerij, Breewaterstr. 49. wenscht Vrienden en Begunsti. gers een gelukkig Nieuwjaar. M. A. HEBBINK, Breewaterstraat 20, wenscht Vrienden en Begunsti gers een gelukkig Nieuwjaar. R. KLIJN, Gravendwarsstraat 2, wenscht Vrienden en Begunsti gers een gelukkig Nieuwjaar. Ondergeteekende wenscht zijn geachte Clientèle, Vrienden en Familie een gelukkig Nieuwjaar. Gafé GEORGE STAM. Zuidstraat 87. p. f. H. KOOGER, Melkhandel. 1937—1938 Met dank voor de gunst in het oude en met aanbeveling voor het nieuwe jaar, wenscht onder geteekende zijn begunstigers en vrienden een voorspoedig Nieuwjaar. C. VEERMAN, Slagerij. Kanaalweg 163. p.f. DROGISTERIJ KOOGER. Kanaalweg 160. Met dank voor de gunst in het oude en met aanbeveling voor het nieuwe jaar, wenschen onder- geteekenden hun begunstigers en vrienden een voorspoedig Nieuwjaar. G. N. SODENKAMP, Kanaalweg 159. Ondergeteekende wenscht zijn geachte Clientèle, Vrienden en Familie een gelukkig Nieuwjaar. Familie LAGEMAAT, Zuidstraat 79, Aan onze geachte Clientèle, Vrienden en Familie, zoowel in als buiten de stad, onze beste wenschen voor het Nieuwe Jaar! JAC. WINKEL en Echtgenoote. Timmerman Basstraat 65. Met dank voor de gunst in het oude en met aanbeveling voor het nieuwe jaar, wenschen onder- geteekenden hun begunstigers en vrienden een voorspoedig Nieuwjaar. H. WINKEL, Metselaar, Gravenstraat 102. Ondergeteekende wenscht zjjn geachte Clientèle, Vrienden en Familie een gelukkig Nieuwjaar. J. MOLIJN. Kanaalweg 142. Aan alle Vrienden en Beken den een gelukkig Nieuwjaar toe- gewenscht door J. HOITING. Breewaterstraat 10. Aan alle Vrienden en Beken den een gelukkig Nieuwjaar toe- gewenscht door G. v. d. BEEK. Breewaterstraat 6. Aan onze geachte Clientèle, Vrienden en Familie, zoowel in als buiten de stad, onze beste wenschen voor het Nieuwe Jaar! P. CIRK. Diaconiestraat 6. 1937—1938 Met dank voor de gunst in het oude en met aanbeveling voor het nieuwe jaar, wenscht onder geteekende zijn begunstigers en vrienden een voorspoedig Nieuwjaar. P. WARBOUT. Zuidstraat 52. p.f. p.f. p.f. Kanfoor: Dan Helder Breewaterstraat 82 hoek Westgracht p.f. p.f. p.f. Tabak- en Sigarenmagazijn Gravenstraat 26 p.f. Pf- KANAALWEG 167 p.f. p.f.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 18