Wie zal de internationale
nederzetting besturen?
Het saluutschot
Historische vlag
ontdekt
Wij wachten
Het verleidelijke
poederdoosje
Tewaterlating van
Poolschen onderzeeër
De Amerikaansche
vlootuitbreiding
En dc aanlokkelijke cigaretten
KORT VERHAAL
Petroleumkachel uit
elkaar gesprongen
MENSCH. ERGER JE NIET! Kinderen vermaken zich op een
somberen wintermiddag-
GEEN DAG ZONDER INCIDENTEN.
DE INTERNATIONALE GEMEEN
TERAAD VAN SHANGHAI IN EEN
MOEILIJK PARKET.
De toestand in Sjanghai wordt dagelijksch
ernstiger. De Chineezen blijven hun haat
tegen de Japansche soldaten in verschillen
de aanslagen, meestal met handgranaten
gepleegd, tot uiting brengen. Bijna dage
lijksch worden er door de politie bommen
gevonden. Eenige dagen geleden nog werd er
door onbekende daders een handgranaat in
de Italiaansche verdedigingssector van de
Internationale Nederzetting .geworpen. Op
dcnzelfdcn dag werden twee politie-agcnten
en twee kinderen bij het vinden van een
bom gewond. Incidenten tusschen Japansche
militairen en de internationale of Fransche
politie dragen tot een verscherping van de
stemming bij.
De Fransche, Engelsche, Ameri-
kaansche en Italiaansche posten aan
de grenzen van de Internationale
Nederzetting en de Fransche Conces
sie, wien het leven achter zandzak
barricaden en prikkeldraadversper
ringen in den laatsten tijd weer wat
aangenamer toescheen, doen hun
dienst nu opnieuw met ernstige ge
zichten. Pantserwagens, die voortdu
rend door de belangrijkste straten
van de stad patrouillceren, behooren
reeds weer geheel tot de alledaag-
sche dingen in de Fransche Conces
sie.
De Japansche eischen wachten
op beantwoording.
Nog zijn de Japansche eischen tof een
sterker vertegenwoordiging in de interna
tionale politie en tot een „beheerschende
positie in den raad van de stad Sjanghai"
door de internationale gemeenteraad niet
definitief beantwoord. Deze bevindt zich wel
in een zeer onaangename situatie, wijl de
raad zelve moeilijk besluiten kan nemen en
op aanwijzingen uit Londen en Washington
moet wachten. De toestand is dus nog alles
behalve opgehelderd.
Sterke Engelsche invloed in het
gemeentebestuur.
De Internationale Nederzetting ontstond
uit de aaneensluiting van de vroegere En
gelsche en Amerikaansrho concessies. Sinds
dien wordt zij door een gemeenteraad gere
geerd, die door de inwoners met grondbezit,
onverschillig van welke nationaliteit zij zijn,
gekozen wordt. In werkelijkheid heeft zich
echter in. het bestuur van het corps ambte
naren een overheerschende Engelsche in
vloed ontwikkeld, waarbij de Amerikanen
zich stilzwijgend hebben neergelegd. Dit
praetisch Britsche bestuur is derhalve, reeds
sinds eenige iaren door de Japanners scherp
aangevallen. En gezegd dient te worden, dat
de Japansche these, die hieron neerkomt,
dat het bestuur van de stad, gezien den hui-
digen toestand, werkelijk internationaal
moet worden gemaakt, niet van eenige juist
heid ontbloot is. De raad van de stad zal
zonder twijfel on een of andere wijze aan
de eischen van de Japanners tegemoet moe
ten komen, indien men niet wil, dat uit de
huidige situatie nog verdere moeilijkheden
ontspruiten.
Anderzijds neemt men aan, dat
het Janansche doel. in de plaats van
den Bntsrhen invloed den .Tapan-
schen in de Internationale Nederzet
ting te vestigen, dan spoedig bereikt
zal zijn.
De toestand in de Fransche Con
cessie.
De Fransche Concessie bevindt zich in een
gelukkiger situatie dan de Internationale
Nederzetting. Hoewel ook in deze concessie
vele buitenlanders wonen, meer nog dan
Franschen, hebben de Franscbon het bestuur
geheel aan zich getrokken. Het regeerings-
systeem van de concessie is geheel autoritair
ongebouwd: de Frausche vertegenwoordiger,
de consul-generaal, heeft alle macht in han
den c" benoemt de leden van den raad der
stad. Dit bestuurssysteem maakt de Fran
sche concessie tegenover de Internationale
Nederzetting tot een gelukkig eiland.
Door Pruisische troepen in 1787
in Nederland bnitgemaakt.
Dr. Uhlemann, wetenschappelijk assistent
in het „Zeughaus" te Berlijn, hield Dinsdag
avond v. d. „Gesellschaft für Heereskunde"
een belangwekkende voordracht over een
tweede Nederl. vlag, die door hem in de
kelders van het „Zeughaus" ontdekt werd,
en weldra, naast de eerste, tentoongesteld zal
worden. De vlag is eveneens op 16 September
1787 door de Pruisische troepen, die door
Stadhouder Prins Willem V ter onderdruk
king van de woelingen naar Nederland wa
ren geroepen, op het fregat der „Patriotten",
dat te Vianen op een zandbank was geloo-
pen, buitgemaakt, en naar Duitschiand mee
genomen. De nieuw ontdekte vlag is iets klei
ner dan de zeer groote Nederlandsche vlag,
die sedert jaren reeds in het Zeughaus hangt.
Op Vrijdag 21 Januari des avonds om 6
uur zal Dr. Uhlemann voor de „Vereeniging
voor Historische Wapenkunde" opnieuw over
de vlag in het Zeughaus spreken.
Wij herinneren er aan, dat in 1936 van Ne
derlandsche zij ie een poging gedaan werd,
om de eerste vlag, de groote fregat-vlag, te
rug te krijgen. Dit verzoek werd echter ge
weigerd, waarbij er de aandacht op geves
tigd werd, dat de Nederlandsche vlag in
kwestie reeds 150 jaar in Duitsch bezit was,
en dat het teruggeven van een dergelijk
historisch voorwerp een precedent zou zijn,
waardoor hot halve „Zeughaus" zou kunnen
worden leeggehaald.
Het Amerikaansche departement van ma
rine heeft Roosevelt aanbevolen het Con
gres machtiging te verzoeken oorlogssche
pen te doen bouwen boven de door de wet
van Vinson en Trammell gestelde grens.
Leahy van wien deze mededeeling af
komstig is voegde er aan toe, dat het de
partement van marine voor het oogenblik
slechts machtiging wenscht en er niet naar
streeft in het volgende begrootingsjaar de
beschikking te krijgen over grootere posten.
De directe uitbreiding van don vlootbouw
zou hulpschepen betreffen. Intusschen zou
den bouwplannen worden uitgewerkt voor
zware schepen, die later noodig zouden zijn.
EGYPTISCH MOTORZEILSCHIP
VERGAAN.
Matroaen hielden zich een week
op wrakhout drijvende.
Drie Grieksche matrozen van het Egyp
tische motorzeilschip „Merusca" zijn vol
komen uitgeput bij het Grieksche consulaat
aangekomen.
Zij deelden mede, dat de „Merusca" voor
de zeeëngte van Messina tijdens een hevi-
gen storm schipbreuk heeft geleden.
De drie matrozen konden zich op wrak
hout drijvende houden. Zij zijn op de kust
van Calabrië terecht gekomen.
Na zeven dagen hebben zij Bari bereikt.
Van de overige veertien leden der be
manning ontbreekt ieder spoor.
POLEN DOOR WOLVEN VERONTRUST.
Een gezin van vijf personen om
gebracht.
In een dorp van Oost-Galicië (Polen), heb
ben wolven een uit vijf personen bestaand
gezin overvallen en omgebracht. Uit ooste
lijk Polen wordt gemeld, dat de wolven
steeds meer tot de dorpen doordringen. Voor
het eerst sinds vele tientallen jaren zijn
weer groepen wolven waargenomen in de
vroegere Pruisische provincies van weste
lijk Polen.
APARTE BANKEN VOOR JOODSCHE
STUDENTEN.
De Poolsche bladen melden uit Lemberg,
dat zes leden van den universiteitsraad
van Lemberg zich solidair hebben verklaard
met den afgetreden rector-magnificus Kulc-
zynski.
Zij zijn het eens met diens afwijzende
houding ten aanzien van de invoering van
het instituut van aparte banken voor Jood-
sche studenten.
Er gaat een spanning door ons land,
Al sedert vele dagen,
Die ook tot ver in Oost en West
Haar kern heeft uitgedragen.
Want naar een waarlijk groot moment
Gaan telkens de gedachten,
En 't is ioo stil aan allen kant,
Wij wachten...
En telkens weer In ons bestaan
Wordt d e i e stem vernomen:
„Hoe heerlijk zal de jubel zijn,
„Als 't groote nieuws gaat komen
Want, wat Oranje voor ons is,
In 't diepst van de gedachten,
Dat leeft thans in ons aller hart,
Wij wachten...
En nooit zoo duidelijk als nü,
Vlak voor dit groot gebeuren,
Zien we de vaderlandsche trouw
In schooner, frisscher kleuren,
Door liefde, die van binnenuit
Steeds groeit in de gedachten
Tot waarlijke aanhank'lijkheid,
Wij wachten...
En moogook straks een juichkreet gaan
Door onze lage landen,
Bij 't knoop en door 't Oranjehuis
Van nieuwe, kostb're banden,
Thans stijgt een bede naar omhoog
Uit 't diepst van de gedachten:
„Bescherm, bewaar ons Vorstenhuis!"
Wij wachten...
Januari 1938.
KROES
(Nadruk verboden.)
TREIN DOOR SNEEUW GEBARRICADEERD. Op het traject Sofia—Burgas
werd het spoorwegverkeer door de hevige sneeuwstormen der laatste dagen
ernstig ge stagneerd.
TEGEN DIEFACHTIG POSTBEAMBTE
EEN JAAR CELSTRAF
GEëlSCHT.
Een. 45-Jarige besteller der posterijen
nam gisteren in het verdachtenbankje in de
Amsterdamsche rechtszaal plaats. Hem was
ten laste gelegd diefstal van een briefpakje,
waarin zich een doosje sigaretten en een
poederdoosje bevond.
Reeds geruimen tijd verdwenen op on
naspeurlijke wijze pakjes en de verdenking
was op den man gevallen, die thans te
rechtstaat. Zijn chefs hielden hem nauw
keurig in het oog, met het gevolg, dat hij
dienstdoende op het Centraal-Station op
heeterdaad betrapt werd. Zijn arrestatie
en ontslag uit den dienst waren het gevolg.
Na een verblijf van twee maanden in het
Huis fan Bewaring stond verd., die een
bekentenis aflegde, thans terecht.
Requisitoir.
Het is gelukkig een zeer zeld
zaam geval, dat een postambte
naar terecht staat wegens diefstal,
zeide de Officier van Justitie, mr.
A. L. F. van Dullemen in zijn requi
sitoir.
Millioenen stukken worden ver
zonden, slechts een zeer klein per
centage raakt weg en daarvan mag
men aannemen, dat slechts een lut
tel aantal door ambtenaren wordt
gestolen.
Deze man werd reeds geruimen tijd ver
dacht, hij was gewaarschuwd, doch ging
met de diefstallen voort. Tenslotte betrapte
zijn chef hem op heeterdaad, het pakje had
hij bij zich gestoken.
Uit algemeen preventief oogmerk moet
een postdiefstal streng worden gestraft, bo
vendien staat vrijwel vast, dat deze ver
dachte herhaaldelijk pakjes heeft gestolen.
Spr. vorderde een gevangenisstraf van
een jaar met aftrek van voorarrest.
De verdediger, mr. B. H. Niemcijer, schetste
de vete moeilijkheden, die verd. moest over
winnen en drong aan op clementie.
DE „PANAY" WORDT NIET GELICHT.
De Amerikaansche kanonneerboot „Pa-
nav" zal op den bodem van de Jangtse-rivier
blijven liggen, waar het vaartuig op 12 De
cember tot zinken werd gebracht.
De pogingen om het schip te lichten zijn
opgegeven wegens de zware schade welke
het vaartuig blijkt te hebben hekomen. Dui
kers hebben eenige waardevolle voorwerpen
en papieren weggehaald. De „Panay" ligt
thans op haar zijde, bijna geheel onder zand
cn modder.
Jansen, de oerdegelijke, van oudsher in-
fatsoenlijke Jansen, de man, die zóó eer
lijk is, dat hij wel twee dagen lang lichte
wroegingshuiveringen voelt, als hij zijn be
lastingbiljet heeft ingevuld, en die voor het
overige nooit iets onbehoorlijks zou doen,
heeft gistermorgen vroeg heel de nette
buurt, waar alleen maar ordentelijke lieden
wonen, op stelten gezet.
Jansen is een knutselaar, met een fana-
tieken en ietwat romantischcn inslag, be
hept met een wat verward technisch in
zicht, een groot optimisme ten aanzien van
het eigen kunnen en een eerbiedwekkende
dosis doorzettingsvermogen.
Het spreekt wel vanzelf, dat Jansen, als
goed vaderlander ook het zijne wil bijdra
gen, als straks de groote Blijde Gebeurtenis
daar is en van zijn vrijen dag heeft Jan
sen een dankbaar gebruik gemaakt, om
Zondag een kanon te maken, ten einde
straks een aantal vreugdeschoten te kunnen
doen daveren.
En Jinsen zou ook deze Jansen niet zijn
geweest, als dit kanon niet een product was
van eigen vinding, praktisch, eenvoudig en
doelmatig, kortom een ei van Columbus in
eigen oogon, een onmogelijk, samengesteld
en onhandig ding. volgens de meening van
buitenstaanders. Wij kunnen uiteraard hier
niet te diep in de technische details treden,
maar terloops willen wij wel melden, dat
'iet kanon bestaat uit een rond beschnithlik
(den loop), met daarom heen een stuk ka
chelpijp. welke aan óén kant met den ho-
dem van een ond inmaakhlik is afgesloten
fde watermantel voor de koeling van den
loop) en daaromheen een rol gaas, ge
maakt van een afgedankt vensterhor, ten
einde, als de boel mocht springen, de weg
spattende scherven op te vangen. Deze drie
in en over elkaar geschoven voorwerpen
zitten gesoldeerd op een biscuitblik, waarin
een zakbatterij en een eindje lont de voor
naamste bestanddeelen vormen. Het geheel
is gemonteerd op een stijfselkist (de affuit)
welke dank zij twee zuinig bewaarde kin-
derwagenwiclen. die al voor vele doelein
den hebben dienst gedaan, gemakkelijk
verplaatsbaar is.
Zelfs deze zeer onvolledige en globale be
schrijving zal 'n lezer doen inzien, dat met
het construeeren van dit kanon, meer dan
een Zondagmiddag alleen gemoeid is ge
weest. Mevrouw Jansen, die haar echtge
noot en zijn hr^bies zoo langzamerhand
door en door kent, had voorzichtigheids
halve, al voor vijf Pietje, de veelbelovende
snruit der Jansens, naar het tuinloodsje, dat
Pa's heiligdom is, gezonden met de bood
schap dat de tafel al werd gedekt, waarop
Pa had geantwoord, dat hij zóó kwam.
want dat hij bijna gereed was. Maar dat
zóó en dat bijna ziin rekbare begrippen. De
gedekte tafel heeft lang maagdelijk en
blank cn eenzaam gestaan, want het was
pas bij half tien, voor dat Pa, met handen
vol verf en schrammen cn een bloedblaar,
maar handen ook, die vergenoegd werden
gewreven, aan den disch kwam zitten.
Het kanon was voltooid: het wachten
was nu op het eerste sein en dan zou dc
eenigszins sceptisch gestemde mevrouw
Jansen eens wat beleven!
Zes uur gistermorgen. De klolè van den
toren in deze nette buurt laat plechtig zes
zware slagen galmen.
Mevrouw Jansen, juist droomend van
prinsjes cn prinsesjes, van luiermanden en
beschuit mot muisjes, schoot hij den eersten
galm wakker en tot haar slaap beneveld
brein drong ook de schelle kreet door van
de sirene, welke ver weg maar door den
sterken wind goed waarneembaar in deze
huurt arbeiders naar de fabriek riep en.
of het zoo moest zijn. op het zelfde moment
remde op den drukken verkeersweg, vlak
hij een eerste tram luid en krachtig. Mót
had mevrouw Jansen haar snurkenden echt
genoot al aangestooten en deze, de laatste
klanken van deze cacaphonie nog juist op
vangend, rende zijn bed uit, schoot in zijn
sloffen en zijn overjas, rende naar het loods
je, rolde het kanon naar buiten, plaatste
het eerste projectiel, keek terloops eens naar
do ramen van de buurtbewoners ha, die
hadden nog geen van allen wat in de ga
ten, die sliepen nog door, wat zouden zij
schrikken, maar wat zou de heer Jansen in
Kapperszaak te Amsterdam uit*
gebrand.
Gisterochtend brak brand uit tn hert. per,
ceel Hobbemastraat 85, te 's-Gravenhage,
waarin is gevestigd een kapperszaak van
den heer J. H. Wijl.
De brand is ontstaan, doordat de heen
Wijl, die een brandende petroleumkachel
wilde verplaatsen, struikelde en kwam te
vallen, waarop het toestel uit elkaar plofte.
Een groot glas in lood ruit boven de
deur sprong en één van de zes cabines, die
in de zaak staan opgesteld, vatte vlam. In
een oogenblik tijds stond de geheele win*
kei in lichterlaaie.
De motorspuit uit de van der Vennestraaf
was spoedig ter plaatse.
De brandweer bestreed het vuur met twee
stralen, en hoewel de brand spoedig was
gebluscht, kon toch niet worden voorkomen,
dat de zaak geheel uitbrandde.
De bewoners die naar buiten waren ge,
vlucht, bekwamen geen letsel.
Verzekering dekt de schade.
Poolsche delegatie In ons lani
aangekomen
Met den Berlijnschen nachttrein zijn gis<
terenochtend op het Staatsspoorstation te
's-Gravenhage aangekomen: Admiraal J,
Swirski, chef van de Poolsche oorlogsmari-
ne en vertegenwoordiger van den Poolscheri
minister van defensie, generaal Kwasniews-
ki, voorzitter van den Bond voor Zeevaart
en Koloniën en mevrouw Sosnkowska, echt*
genoote van den voorzitter van het fonds
voor zeeverdediging.
Deze delegatie zal heden te Vlissingert
aanwezig zijn bij de tewaterlating van den:
„Orzel" (in het Nederlandsch „Arend"), eerl
onderzeeër, die voor rekening van den Bond
voor Zeevaart en Koloniën door de Konink
lijke Maatschappij „De Schelde" is gebouwd
en de Poolsche marine zal worden aange
boden.
Mevrouw Sosnkowska zal de doopplech
tigheid verrichten.
Officieele bezoekeri,
Vergezeld van den Poolschen gezant heeft
de delegatie gisterenochtend om kwart vooit
twaalf een bezoek afgelegd bij den minister
van buitenlandsche zaken, mr. J. A. N. Pa-
tijn, te zijnen departemente. Daarna heeft de
delegatie met den gezant een bezoek ge
bracht aan den minister van Defensie, derï
heer J. J. C. van Dijk en aan den chef varï
den Marinestaf, vice-admiraal J. Th. Fiirst-
ner, op het departement van Defensie.
Hij rookt en converseer! als een gewoon
mensch, deze Robot, de kunstige mensch,
die thans in één der Londensche hotels
duizenden belangstellenden trekt.
aller aanzien stijgen, als hij als eerste vart
heel de nette buurt.... maar wacht, nu wist
hij nog niet eens, of hij 51 dan w©l 101
schoten moest doen daveren. Meneer Jansen
haastte zich terug, don gang in, zocht, klaar
wakker om, in het telefoonboek het num
mer van het dichtst bijzijnd politiebureau,
draaide vijf cijfers.
Toen aan den anderen kant van de lijn:
antwoord kwam, struikelde de heer Jansen
haast over zijn woorden, bang als hij was,
dat een andere bewoner van de buurt in
middels ook het groote nieuws vernomen:
zou hebben. Daarom gunde hij zich geen
lijd tot nader uitleg, maar hij vroeg pardoes
den zeer verbaasden agent. Een jongen of
een meisje? Eeri jongen of een meisje?"
Het duurde even voordat de agent begreep,
wat meneer Jansen nu eigenlijk van hem!
wilde, het duurde nog langer voor meneer
Jansen hegreen. dat hij wat voorbarig was
geweest en diep beschaamd, kleumend,
maar toch ook blij, dat nog niemand in de
nette huurt hem had kunnen gadeslaan,
kroop hij weer onder de wol.
Om half zeven sliep» het echtpaar Janserf
opnieuw, vredig- snurkend, droomend. Om
half acht weed het wederom uit den slaap
opgeschrikt. Ditmaal door een oorverdooven-
don slag. gevolgd door een vreeselijk ge
brul. Het was Pietje, die met zijn tengels
van het kanon had kunnen afblijven,
stilletjes den tuin was ingeloopen en de
vergeten eerste granaat tot ontijdige ont
ploffing had gebracht. Maar de slechts in:
pyama gehulde kanonnier had tevens he-
vvezon, dat het kanon toch niet zoo dcugdc-
k was, als de heer Jansen zich wel had
X °°'*es,.eW. En uit de ruïne van verfrom
meld blik cn spaanders was een golf van
roestig water over zijn pyama'tje gespat en
deze koude douche had het verschrikte
'(''te aan het krijten gebracht.
In het tuintje van de Jansens zullen Wt
gelegenheid van de a.s. blijde gebeurtenis
geen vreugdeschoten knallen. Dit heeft me
vrouw Jansen gistermorgen in een kernach
tige toespraak haar bedremnicldcn echtge
noot zeer duidelijk gemaakt... N.R.C,
-1
