WIT (glWIlfl 0>I !ll©SC©IPIffl?
g, prebihbüurtim
GEMBERBROOD...
Zaterdag 15 Januari 1938
Derde Blad
YlLaJM>/TAejateA,:
Een goed programma
7M.w£L-JAeateA:
Een epos van de zee
COR KRIGÉE
U/Me
De strijd om de
„Betty Bonn'
Texelsch nieuws
Burgerlijke Stand
Ingekomen personen
Vertrokken personen
IJmuider vischprijzcn
Winter aan den
Buitenkant
Texel
Weekoverzicht
Heldersche Visscherij
Weer om den Kaap?
Raadpleeg onze advertentie
kolommen voor uw inkoopen
KeAtc en Tjendiriq,
Ramp met de „Ooievaar"
William Powell, Myrna Loy, die men ziet
optreden in de bijzonder geestige film
,M'n man is Detective".
De Rialto-bioscoop komt deze week weer
«ens goed voor den dag. Daar is als eerste
hoofdfilm „De dood langs den weg", een film
waarmee de vereeniging „Veilig Verkeer" niet
ten onrechte is ingenomen. Zij is immers een
felle aanklacht tegen de misbruikers van den
weg, de snelheidsduivels, die met een volkomen
gemis van verantwoordelijkheidsgevoel in hun
auto langs 's Heeren wegen snorren met inzet
van het leven van anderen, maar ook dat van
henzelf. Overigens zijn 't niet alleen de uitge
sproken roekelooze hardrijders, die in Amerika
als de moordenaars van den weg te boek staan,
maar ook zij, die er geen bezwaar inzien om
onder den invloed van sterken drank een auto
te besturen. In dikwijls schrille en schrijnende
tooneelen laat deze film de gevolgen zien, die
door zulk onverantwoordelijk autorijden kunnen
ontstaan. We zien in al zijn realistische hard
heid zulke ongevallen, die den dood tengevolge
hebben, voor onze oogen gebeuren. Het spreekt
vanzelf, dat dergelijke tooneelen den toeschou
wer sterk ontroeren, maar toch zit er een
groote waarde in. En wel deze, dat ze een
sterk opvoedend karakter hebben. We kunnen
ons niet voorstellen, dat automobilisten of
motoristen door dergelijke beelden onberoerd
blijven. Neen, zij zullen er door gewaarschuwd
en wellicht tot de overtuiging gebracht worden,
dat ze voortaan met het volle bewustzijn van
hun verantwoordelijkheid den weg zullen heb
ben te gebruiken.
Adolp Zukor was de man die deze film,
welke natuurlijk ook een speelfilm is, ge
regisseerd heeft. De naam zegt genoeg en in
derdaad legt Zukor ook met dit werk alle eer in.
William Powell en Myrna Loy zijn de beide
hoofdrolvertolkers in de tweede, zeer amusan
te hoofdfilm „Mijn man is detective". Wililam
Powell is dat merkwaardige type van den „he-
man", dat altijd succes heeft en heusch niet
alleen bij het vrouwelijk gedeelte van het bios
coopbezoekend publiek. Ook de mannen hebben
de grootste waardeering voor zijn weergaloos
knap spel, dat gebaseerd is op een uitermate
fijn aanvoelen van het geestig sentiment en
van het mannelijk doen en laten. In de grappi
ge Myrna Loy, met wie hij al zoo dikwijls „ge
trouwd" geweest is, heeft hij een onschatbare
steun en niet ten onrechte wordt van hen ge
zegd, dat zij Amerika's beste „love-team" zijn.
In „M'n man is detective" („After the thin
man") geniet men telkens weer van oergeestige
passages, hetzij door de pittige dialoog hetzij
door een enkel gebaar van deze kunstenaars.
Maar behalve de komische notenbalk is er een
spannend verhaal, dat Powell wel bijzonder de
gelegenheid geeft zijn he-man-kwaliteiten aan
het licht te stellen. Het is een moord-met-rood-
geschiedenis, die uitstekend in elkaar zit met
een slot, dat zeer verrassend is en dus
pakt. Op welkewijze Powell den dader ont
maskert is kostelijk, maar tevens zoo origineel,
als we nog niet in een detective-story ge
zien hebben. Het moge dan al waar zijn, dat
een enkele passage gerust weg had kunnen
blijven en dat hier en daar Powell, wat al te
zeer de gevierde man wil zijn, het geheel is
toch zeer goed. We mogen niet verzuimen in
dit verband nog de namen te noemen van
James Stewart en van Elissa Landi, die zich
beiden van een vrij groote rol uitstekend kwij
ten. De regie is van W. S. van Dijke, de man
die voor de Metro Goldwyn Mayer al zooveel
uitstekend werk heeft gedaan.
Het is al weer eenigen tijd geleden, da.t de
geweldige film „De Bengaalsche Lanciers
een week lang een tot den nok gevulde
Rialtozaal trok, wat voor Den Helder tot een
bijzonderheid gerekend mag worden.
Een film van dezelfde kwaliteit, van den
zelfden grootschen opzet, vol humor en even
eens rijkelijk voorzien van tragiek, warm en
diep menschelijk gevoeld is dit nieuwe Para-
mount product „De Ondergang van de Wil
liam Brown", dat deze week in Tivoli draait.
Cary Cooper vervult de hoofdrol, Cary
Cooper een type op zichzelf, een filmster met
veelzijdige talenten, die duizenden en nog eens
duizenden door zijn reëel spel, door zjjn per
soonlijkheid boeit.
Een epos van de zee. Het is in den tijd van
den slavenhandel. Engeland doet zijn best om
aan het wreede bestaan van slavenhandelaar
Een delicatesse - jets aparts!
Prijs f 0.25
Van Galenstraat 71 - Tel. 399
een einde te maken. Patrouillevaartuigen, rijk
getuigd, een machtig gezicht met hun volle
zeilen biedend, varen over de wereldzeeën om
de slavenjagers op te vangen. Het resultaat
is gering.
Eén man echter, en deze persoon wordt uit
gebeeld door Cooper, een geestig, onverschil
lig type, met een warm menschelijk gevoel,
is in dienst van de slavenjagers maar met het
oogmerk om hen zooveel mogelijk tegen te
werken. Machtig is het moment, dat hij met
een belangrijke geheime opdracht van de
regeering in handen aan boord is van de
„William Brown", het moment, dat dit schip
in vlammen opgaat. De tocht met de eenigste
boot, waarin zich een aantal overlevenden van
den ramp bevinden is schitterend van op
name.
Trouwens zoo telt de film tal van momen
ten, die we zelden op het witte doek zien uit
gebeeld, zoo scherp tot in de finesses belicht.
George Raft, Frances Dee, Henry Wilcoxon
en Harry Carey, allen zeer bekende figuren,
zijn slechts enkelen van een keur van de
beste sterren, die voor dit werk zijn gekozen.
Wel een bewijs, dat het 't doel was van de
Paramount om van dit filmwerk een wereld
succes te maken, waarin zij voor de volle
honderd procent is geslaagd. Men mag een
voudig een film als deze, die zoo zeldzaam
in een dergelijke vorm wordt gegoten, een
voudig niet verzuimen.
Als eerste hoofdfilm draaide de geestige
rolprent „De Kampioen" met Joe Brown in
de hoofdrol. Het is een eigenaardig verschijn
sel, dat typen, als Brown, die grof geestige
dingen te zien geven, en humor waaraan
alle fijne kantjes ontbreekt, toch buiten
gewoon op den lachlust van het publiek wer
ken. We kunnen de verzekering geven, dat er
een uur lang om het spel van dezen komiek
is gelachen, zoo zelfs, dat het af en toe be
angstigend werd. Dorothy Lee was als tegen
speelster van Brown in deze film goed op haar
plaats, haar spel was vlot en origineel.
Het programma dat de „Witte" deze week
geeft, vermeldt eveneens een tweetal hoofd
films.
De eerste hiervan is „Hals over Kop", een
muzikale comedie, de tweede „Een gevaar
lijke Verhouding".
VERVOER T.E.S.O. IX 1987.
Naar de directeur van T.E.S.O. ons welwil
lend mededeelde, zijn in 1937 met de booten
van T.E.S.O. vervoerd:
167.807 passagiers, 32.291 rijwielen, 4.940
auto's.
In 1936 werden op dit traject vervoerd:
156.228 passagiers, 33.179 rijwielen, 4.364
auto's.
Zoo men uit deze cijfers kan opmaken, is
het personenvervoer veel grooter geweest dan
in 1936. Ook zijn belangrijk meer auto's ver
voerd, doch het aantal rijwielen is bijna 1000
minder dan in 1936.
van 8 tot en met 15 Januari 1938.
GEBOREN: Sophia Apolonia, d.v. Aart
Slegh en Martha Dekker; Jan, z.v. Jan Brou
wer en Marretje Bakker.
ONDERTROUWD; Lammert Bakker en
Dieuwertje Buijsman.
OVERLEDENPieternella Lukasse, 77 jaar,
weduwe van Johannis Eliza Wabeke. Dieuwer
tje Hin, 88 jaar, weduwe van Hendrik Maas.
POLITIE.
Gevonden: 1 rijwielplaatje, 1 knot wol,
1 halsketting, 1 portemonnaie.
Catharina M. Vlaar, Den Hoorn 6, van Mid
delweg H 54, naar Heer-Hugowaard; H. de
Zwart, Den Hoorn 21. van Oostdongeradeel,
naar Paesens L. No. 17.
Jacobus Meijer, van E 105 naar Epe-Vaas-
sen H 317.
BOUWVERGUNNINGEN.
Wordt thans In Duitschland verfilmd.
De meesten onzer lezers zullen zich waar
schijnlijk nog herinneren het spannend feuille
ton, hetwelk het vorige jaar in onze krant
werd opgenomen en dat getiteld was „De
Strijd om de Betty Bonn".
Het was een spannend verhaal, vooral voor
hen, die bjj de zee wonen en iets afweten van
de gebruiken aldaar.
Het zal dezen ongetwijfeld verheugen te ver
nemen, dat momenteel in Duitschland een film
vervaardigd wordt, waarin het zelfde onder
werp behandeld is. Juist dezer dagen heeft men
er de laatste hand aan gelegd.
Het is wellicht interessant hierbij te vermel
den, dat het verhaal van de „Betty Bonn" niet
geheel gefantaseerd is. Er blijkt zich inder
daad vóór 40 jaar een dergelijke tragedie op
een schip, „Betty Bonn" genaamd, voorgedaan
te hebben, zij het dat de „franje" wel eenigs-
zins anders geweest is...
ONTWIKKELEN- AFDBUKKËN- VËRSROOTËN
A. A. de Wilde, verbouw woonhuis te Oos
terend.
D. C. Drijver, verbouw woonhuis Den Hoom.
C. Witte Pz., Noorden, bouw landbouw-
schuur, aldaar.
P. Vlaming Pz., Oosterend, verbouw woon
huis en winkelhuis.
G. Dros Bz., De Koog, bouw pension.
P. v. Tatenhoven, Everstekoog, verplaatsing
schuur.
A. Daalder, Koog verplaatsing bloembollen
bergplaats.
U.D.I.-AVOND.
Op Vrijdag 4 Maart a.s. zal te Den Burg
een U.D.I.-avond worden gegeven in Pen's
schouwburgzaal. Opgevoerd zal worden „Het
Wespennest", amusant blijspel jn 3 bedrijven,
door J. W. en Henk Bakker. Aan deze uitvoe
ring zijn geen verlotingen verbonden.
Aan den rijksvischafslag te IJmuiden waren
de prijzen gisteren als volgt:
Tarbot 1.290.90, tong 9874 c., beide
per kg; groote schol 14.5013, midd schol
1714.50, zetschol 1715, kleine schol
16—10, bot 18.50—15, schar 8.50—5,
wijting 8.503.60, versche haring 97.50,
alles per 50 kg.
Besomming haringloggers: Sch. 361 660;
VI. 199 160; VI. 197 110.
Ja, het is nu midwinter geworden.
Ook aan den Buitenkant, waar het hart
van iederen Nieuwedieper tóch altijd weer,
ondanks de mist en ondanks den regen, heen
getrokken wordt met duizend magische mag
neten.
De Buitenkant en dan allereerst de zee:
die schijnheilig ligt te deinen, tot déór waar
het zicht overgaat in een wazig niets, een
melkachtige substantie van zeeen water en
mist.
Wat er van het water zichtbaar is, is grijs
en vaal: de meest trieste kleur die er willicht
denkbaar is, een kleur die een heel droeve
gewaarwording geeft.
Het water is haast vlak. zóó vlak. dat het
haast niet te gelooven is in dit jaargetij, een
jaargetij, waarin het in normale omstandig
heden orkaant, minstens 6 dagen iedere
maand.
Nu is er niets: af en toe een stijve bries...
daar blijft het bij. Geen storm nog kwam er
dezen herfst en winter over het stormgat, dat
Nieuwediep heet. We zullen maatregelen
moeten nemen, of anders verliezen we een, al
dan niet eervolle, reputatie.
Het water deint en kabbelt onder tegen den
Dijk aan. De Dijk. die nooit verandert, niet
in den winter, niet in den zomer. De Dijk,
die altijd is een machtig blok bazalt, een mas
sale eenheid, een imposant vertoon van
kracht.
Beneden zijn de steenen zwart van het
weer en het wier. Nat van het water, zwart,
donker.
Vooral in den avond is dat iets merkwaar
digs, als telkens een glimp van het vuur
torenlicht over die zwarte steep waaiert. Dan
zijn alle blokken doodshoofden en ieder stuk
glibberig wier is een phosforeseerend spook-
oog geworden.
Dat is dan eigenlijk de eenige emotie op
dezen winterschen dijk. want des daags is
het er stil en eindeloos verlaten.
En dan de haven...
Ook daar is het stil geworden, zoo stil. dat
men zich af gaat vragen of dit het glorievol
Nieuwediep is, waar de steigers kraken van
de oorlogsbodems.
Alleen achteraan liggen de botters en
vletten te domineeren: vooral de eersten. De
zeilen geborgen, de netten uitzwierend en
flappend in den bries, knarsend en drukkend
de houten lijven tegen elkaar als 't ware om
wat warmte te winnen.
Een oude vloot, niet veel waard en die daar
nu maar ligt, al de dagen van dezen winter
in schrijnende doelloosheid, in hopeloos niets
doen.
De wolken drijven er over heen. over het
grijze havenwater en over de kreunende
botters en maken het beeld nog somberder.
Het gaat de ware Nieuwedieper aan het hart,
zoo iets te zien. Hij voelt het beklemmende
ervan, hij voelt zoo juist aan. de sfeer van
datgene, wat zich niet verwoorden laat, maar
dat er tóch is.
In het weinige zonlicht van deze dagen
weerspiegelen zich nóg de oude bruine botter-
lijven in het vlietende havenwater. Het is
de eenige glans die zich hier betrappen laat
in de verlaten haven, waar eenzaamheid en
armoede elkander gevonden hebben.
De stalen Kits „Tromp", die waarschijnlijk binnenkort het eigendom wordt van de Neder-
landsche Marine onder den naam „Vrania". Zooals wij reeds schreven, is het de bedoeling
dat het jacht gebruikt wordt voor de officiersopleiding
ZONDAG 16 JANUARI 1938.
Ned. Herv. Gemeente.
D en Burg v.m. 10 uur Ds. Visser.
Oosterend v.m. 10 u. Ds. A. W. Kok.
Waal v.m. 10 u., Ds. van 't Hooft.
Den Hoorn n.m. 7.30 Ds. v. 't Hooft.
De Cocksdorp v.m. 10 u. en n.m. 7 u.,
Ds. Salm.
Oudeschild v.m. 10 u. Ds. Scholte.
Doopsgezinde Gemeente.
Den Burg n.m. 7 u. Dr. Vis, Kerkbus voor
de Koog.
De Waal v.m. 10 u. Dr. Vis.
Geref. Kerk.
Den Burg v.m. 10 u. Cand. Wouda, n.m.
3 u. Ds. v. d. Leer.
Oosterend v.m. 10 u. Ds. v. d. Leer, n.m.
3 u. Cand. Wouda.
Geref. Kerk H,V.
Oosterend v.m. 10 u. en n.m. 3 uur Lees-
dienst.
Legerdes Heils.
Zaterdagavond 8 u., Straatzang.
Zondagmorgen 7 u„ Bidstond.
Zondagmorgen 10 u., Heiligingsdienst.
Zondagmiddag 4 u„ Verblijdingsmeeting.
Zondagavond 8 u., Verlossingssamenkomst.
Jeugddiensten als gewoon.
Zondagmorgen 9 u., Handleiding.
Zondagmiddag 12.30 u.. Zondagsschool.
Zondagmiddag 5 u., Kindermeeting.
Met den vischaanvoer wil het nog niet vlot
ten, de aanvoer is en blijft tot heden nog te
gering. Weliswaar waren er in de afgeloopen
week enkele Texelsche kotters aan de markt,
maar de aanvoer van enkele vaartuigen kan
niet in de behoefte voorzien, van het voor den
groot- en kleinhandel benoodigde kwantum.
En zooals te verwachten was, spiegelde zich
het tekort aan visch af in den marktprijs. De
visch was duur. Vooral de schol, schar en
wijting werden duur betaald. Schol le soort
13 tot 14, 2e soort 7 tot 7.50, 3e soort
4.50 tot 5; scharren 6 tot 6.90; wijting
2 tot 2.90, alles per kist van 25 kg.
Alleen de tongen deelde niet in de hooge
markt, en bleven beneden de ,fl per kg. Dit
staat vermoedelijk in verband met den onze-
keren toestand te Parijs, onzen grooten tongen
afnemer.
Bot prijs was goed 7 tot 8 per kist. De
aanvoer was echter gering.
Garnalen: Voor het eerst sedert geruimen
tijd, werden deze week de gekookte garnalen
weer bij afslag verkocht. En het resultaat was
waarlijk verrassend. De garnalen op bestelling
gevischt, brachten immer meer dan den mini
mum prijs 14 tot 15 cent per kg op, en thans
bij vrije markt verkocht, werd 30 tot 33 cent
per kg betaald. Daarom spijtig dat het weer
niet toeliet alle dagen te visschen, waardoor
de aanvoer van levende garnalen ook gering
was.
De tarieven voor de kanaalgelden
in het Suezkanaal z(jn te hoog.
De Baltic International Maritime Confe
rence heeft haar bezwaren geuit tegen de
hooge tarieven voor het gebruik van het Suez
kanaal. Door de opleving in het verkeer sedert
1936 (1934/350 21.2 millioen ton, 1936/37 24.52
millioen ton) en o.a. zal ook door de buitenge
woon hooge winsten in de slechte jaren voor de
scheepvaart en de uitkeeringen van 100 tot
200 dividend, is de rechtvaardigheid van een
vermindering van de tarieven duidelijk aange
toond. Met nadruk wijst de B. I. M. C. er op,
dat het verkeer de lasten draagt van de hui
dige tarieven-politiek. De onzekere toestanden
in de Middellandsche Zee, die hooge oorlogs-
premiën meebrengen en de veel te hooge ka
naalgelden zullen er de reeders vroeg of laat
toe brengen den weg naar het Oosten rond de
Kaap te kiezen.
Aan het Kanaalbestuur wordt den raad ge
geven, nu de scheepvaarttoestanden beter wór
den, een ingrijpende verlaging van de kanaal-
gelden in te voeren, in plaats van te wachten
totdat het gevaar voor vermindering van het
verkeer door het kiezen van een anderen weg,
het daartoe dwingt. („Hansa").
ACTIE IN DE CALVIJNSTAD.
Te Genève wordt een krachtige actie voor
de Zondagsheiliging gevoerd. De kerkeraad
van de Protestantsche kerk heeft daartoe tal
van maatregelen genomen. In de dagbladen
verschijnen regelmatig artikelen er over; in de
stad zijn op verschillende plaatsen groote plak
katen aangebracht; van de kansels werd een
getuigenis voorgelezen dat ook per radio ver
breid werd; bij het onderwijs der jeugd wordt
bijzonder op dit punt gewezen en voorts wer
den geschriften en brochures ter zake ver
spreid.
VEREENIGDE STATEN.
In de Vereenigde Staten zijn van de
12S.lfZ9.000 burgers slechts 6S.lf93.036 bij èen
kerk aangesloten. Hierbij moet men echter in
het oog houden, dat onderscheidene Ameri-
kaansche kerken als hun ledental slechts de
volwassen avondmaalgangers opgeven en de
kinderen niet meetellen. Het getal is dus in
werkelijkheid aanmerkelyk gunstiger.
MOSKOU.
Das Evangelische Deutschland deelt mede,
dat de politieke afdeeling van het roode leger
een verordening heeft uitgevaardigd, waarbij
aan alle soldaten verboden wordt om kerken
in uniform te betreden; overtreding van dit
voorschrift wordt met gevangenisstraf bestraft.
Voorts zal ieder lid van het leger, van de
marine, of van de luchtvaart uit den dienst
worden uitgestooten, indien hij zich kerkelijk
laat trouwen.
INWENDIGE ZENDING.
De Centrale Bond voor Inwendige Zending te
Berlijn deelt mede, dat de phïlantropie in
Duitschland thans over 1/6.925 verpleegkrach
ten beschikt. Van dit getal levert Kaiserswerth
er niet minder dan 30.969. De tweede in de rij
is het Zehlendorferverbond voor evangelische
diaconie met 6001/ verpleegkrachten, de derde
is het Duitsche Gemeinschaftsdiakonieverband
met 2816 verpleegkrachten. Zooals men ziet is
Kaiserswerth dus verreweg de belangrijkste
organisatie, welke niet minder dan twee derde
van het totale terrein omvat.
DUITSCH-CHRISTELIJK.
Het Duitsch-Christelijklandskerkbestuur
van Thüringen had voor den derden advens-
Zondag j.l. als prediktekst voor Thüringen
voorgeschreven: Joh. lf 19Z1 en 2326.
Wie nazoekt waarom in dit Schriftgedeelte vers
22 overgeslagen moest worden, vindt een eigen
aardige illustratie op de Duitsch-Christelijke
richtingstheologie. Vers 22 n.l. luidt aldus:
„Gijlieden aanbidt wat gij niet weet, wij aan
bidden wat wij weten, want de zaligheid is uit
de Joden".
HOE MEN ZICH BEHELPT.
Die Freie Volkskirche vermeldt, dat daar in
Sovjet-Rusland geestelijken het kerkhof niet
mogen betreden, te voren een weinig aarde
door de geestelijken gewijd wordt en dan op
het kerkhof op de kist gestrooid. Eveneens
laten bij huwelijken, daar huwelijksinzegening
in den regel niet mogelijk is, vele bruidsparen
de ringen te voren wijden. Op deze wijze, die
overigens niet geheel buiten de lijn der Rus-
sisch-Orthodoxe-opvattingen ligt, behelpt men
zich.
Pleidooien voor den Hoogen Raad.
Voor den Hoogen Raad zijn de pleidooien ge
houden in de zaak van mevrouw D. Youi^g,
weduwe van ir. Ch. A. A. Baudart, tegen dé
Kon. Luchtvaart Maatschappij (K.L.M.).
Ir. Baudart was b(j de ramp met de „Ooie
vaar" op 6 December 1931 om het leven geko
men en zijn nagelaten betrekkingen spraken
de K.L.M. in rechte aan. Deze actie werd door
Rechtbank en Hof afgewezen, voornamelijk op
grond, dat het slachtoffer bij het koopen van
zijn passage-biljet van elke actie tot schade
vergoeding afstand deed.
De nabestaanden zijn van het arrest in cas
satie gekomen. Voor hen trad op mr. D. J.
Veegens.
Mr. Bodenhausen, voor de K.L.M. optredend,
bestreed de aangevoerde cassatiemiddelen.
Mr. Veegens heeft nog aangevoerd, dat
Fransch recht toepasselijk zou zijn, daar het
slachtoffer van Fransche nationaliteit is ge
weest.
Mr. Bodenhausen meende dit laatste uit niets
te kunnen vaststellen. Omtrent de nationaliteit
van het slachtoffer verkeert men in het
duister.
De procureur-generaal, mr. Besier, zal 28
Januari oonclusie nemen.