De gevaren in het Verre Oosten Nieuw gevaar voor onzen tuinbouwuitvoer DAGBLAD VOOR DEN'HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Zware brand in „Amerika paraat, toestand zéér ernstig" Chautemps vormt een wankel Kabinet Chineezen pakken aan bij Nanking „Ook wij zijn een volk, dat het hoofd koel houdt Ondervoede kinderen in de hoofdstad Canadeesche school Lijk in een tuin gevonden KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) WOENSDAG 19 JANUARI 1938 65e JAARG. No. 8211 Britsch-Nederlandsch belangen Alarmeerende verklaring van Amerikaansch Admiraal Regeering geheel afhankelijk van uiterst links Bonnet niet meer aan finantiën Dit nummer bevat 8 pagins'a EERBERICHT DE BILT SEINT. CHINA HELDERSCHE COURANT Uitgave der Ultg. Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder Gisteravond heeft de Nederland- sche gezant te Londen, Mr. J. P. Graaf van Limburg Stirum, op het diner van de Royal Empire Society een rede gehouden, waarin hij o.a. sprak over de bezorgdheid, die zoowel Nederland als Engeland vervult als gevolg van de gebeurtenissen in het Verre Oosten. MR. J. P. GRAAF VAN LIMBURG STIRUM. Na gewezen te hebben op het groei ende bewustzijn, dat de Nederland- sche en Britsche belangen in Oost- Indië onderling afhankelijk zijn, ver klaarde Graaf van Limburg Stirum: „Het is beslist zeker, dat, indien de regen door ons dak dringt, het uwe eveneens zou beginnen te lekken. Eeuwen van cultureelen arbeid lig gen achter onze beide landen en ie der zou vastberaden het zijne bijdra gen om de vernietiging te voorkomen van wat met zooveel succes en ijver is opgebouwd. Wij mogen in vroegere tijden mededingers zijn geweest, het is duidelijk, dat de bescherming van ons cultureele werk in die gebieden een gemeenschappelijk vraagstuk is. Laat men echter niet denken, dat wij ons in slaap laten wiegen door het zekere voor uitzicht op steun van den grooten broer. Neen, ook wij zijn een volk dat het hoofd koel houdt en met sterke zenuwen, Wij zijn terdege waakzaam en brengen groote offers om ons huis te bewaken. Dit doen wij zeker niet uit vrije verkiezing. Wij kunnen niet anders en wij worden ertoe gedwongen door wat wij rondom ons zien gebeuren. Wij gaan uit van de veronderstelling, dat wij wel eens geheel op onszelf zouden kun nen zijn aangewezen". Minister Ormsby Gore antwoordt. De rede van onzen gezant werd beantwoord door den Britschen minister van koloniën Ormsby ore, die o.a. zeide dat een van de dingen die spr. het meest getroffen hebben bij zijn bezoek van tien jaar geleden aan Java was de zeer groote bekwaamheid waar mede ieder druppel water telkens weer in Nederlandsch Oost-Indië gebruikt werd. Wij hebben in het Britsche rijk, zoo zeide spr., grootsche bevloeiïngs- systemen opgezet. Het Nederland- sche systeem was echter alles wat hij had gezien ver vooruit. Spr. uitte Verzoek aan den minister om spoedige maatregelen. De heer Steinmetz heeft aan den minister van Sociale Zaken de volgende schriftelijke vragen gesteld: 1. Heeft de minister kennis genomen van een interview, dat heeft plaatsgehad met mr. G. Kropman, wethouder der gemeente Am sterdam, omtrent maatschappelijk werk in de hoofdstad? 2. Heeft de minister er vervolgens kennis van genomen, dat in bedoeld onderhoud door mr. Kropman wordt meegedeeld, dat in een parochie, waarin een zeer groot aantal gezin nen wonen, waarvan het gezinshoofd werkloos is, een "root percentage der kinderen is ondervoed? 3. Meent de minister niet, dat indien de Juistheid van het vorenstaande niet kan worden betwist, dat er ten aanzien van de steunregeling met spoed bepaalde maatre gelen genomen behooren te worden om aan den toestand van ondervoeding een einde te maken tot behoud zoowel van de godsdien stige, zedelijke als van de physieke volks kracht? den wensch, dat meer Britsche ko loniale bestuurders, in het bijzon der van het schiereiland Malakka, de gelegenheid zouden krijgen meer te zien van het door het Nederland- sche bestuur tot stand gebrachte werk. Tevens stelde spr. voor, dat Nederland- sche bestuursambtenaren van Sumatra wat vaker naar Malakka zouden komen om een blik te werpen op hetgeen daar verricht werd. Een grooter persoonlijke bekendheid en een uitwisseling van personen tusschen de beide kolonies zou een zeer goed ding zijn. Na deze beide redevoeringen volgde een debat, tijdens hetwelk de heer Clementie, die van 1930 tot 1934 hooge commissaris is geweest van Malakka, verwijzende naar de opmerking van den Nederlandschen ge zant, dat Nederland maatregelen neemt tot bewaking van eigen huis, zeide, dat Groot Brittanje hetzelfde doet en daarmede geen oogenblik te vlug is gweest, aange zien er nooit een gevaarlijker toestand ge- heerscht heeft in het Verre Oosten dan thans het geval is. Bet is volgens spr. zeer noodzakelijk, dat Amerika en Europa schou der aan schouder staan voor de bescher ming van hun belangen en idealen in het Verre Oosten. Spr hoopt dat er de meest nauwe samenwerking zal zijn tusschen Britsch Malakka en Nederlandsch Indië en verklaart voorstander te zijn van het voor stel van Ormsby Gore btreffende een uitge breider uitwisseling van bezoeken. 13 lijken uit de puinhoopen ge haald. Na een hevigen brand, welke gis- terochtend tijdens vriezend weer heeft gewoed in de school van het Heilige Hart Test. Heacinthe bij Montreal (Canada) werden 25 jon gens vermist. Twee en twintig per sonen moesten in een ziekenhuis worden opgenomen. Een hunner is intusschen overleden. Tot nu toe zijn dertien lijken uit het puin te voorschijn gebracht Gewoonlijk overnachten 160 leerlin gen en vijftig onderwijzers in de school. Het laatste bericht omtrent de schoolbrand te Montreal luidt: De brand in de school nam den omvang van een ramp aan, toen het dak, waarop de kinderen gevlucht waren, instortte, zoodat zij voor de oogen der onmachtige omstanders in een gloeiende oven vielen. Het reddingswerk werd nog bemoeilijkt door de felle koude en de dikke sneeuwlaag. Men heeft reeds 17 lijken uit de puin- hoopen te voorschijn gehaald. Er worden 2S broeders vermist, terwijl 22 gewonden in ernstigen toestand verkeeren. De autoriteiten, die een onderzoek inge steld hebben, zijn tot de slotsom gekomen dat de brand ontstaan is tengevolge van een ontploffing, welker oorzaak niet be kend is. Geheimzinnig voorval in den tuin van de Joodsche Invalide te Am sterdam. Gisteravond omstreeks kwart over tien ontdekte iemand van het perso neel van de stichting „De Joodsche Invalide" aan het Weesperplein, dat er iemand in den tuin van het gebouw op den grond lag. Naderbij gekomen, ontwaarde hij tot zijn verbazing, dat het een manspersoon was en dat de levensgeesten reeds waren geweken. In de onmiddel lijke nabijheid van het lijk lag een hoed en een horloge, dat nog tikte. Onmiddellijk werd de politie van het bureau J. D. Meijerplein gewaarschuwd, die op haar beurt den officier van justitie op de hoogte stelde. Kort daarop verscheen de subsituut, mr. de Blécourt met de po litie, waarbij ook de hulp werd ingeroepen van den politie-deskundige, dr. van Ledden Hulsebosch. Uit een voorloopig onderzoek is gebleken, dat men te doen had met een vreemdeling van ongeveer 40-jarigen leeftijd, die eenige malen een bezoek aan de inrichting had gebracht en waarschijnlijk van plan is ge weest dit ook gisteravond te doen. Men had evenwel den man niet binnenshuis gezien. Nadat het onderzoek ter plaatse was afgeloopen, heeft men het lijk naar het Binnengasthuis overgebracht. TUINDERIJ. Duitschland ordent zijn mark ten, doch daarin schuilt een gevaar voor ons land, NEDERLANDSCHE KOOL MAG HET DUITSCHE PRODUCT „NIET IN DEN WEG LOO- PEN." Naar wij in het „Alg. Hsbl." le zen, bestaat er in Duitschland een streven, om allen import te centra- liseeren en uit één punt over het land te verdeelen Deze ordening van markten geeft tevens een zeke re controle op de prijzen, waardoor men er b.v. voor kan zorgen, dat de Duitsche tuinders hun product in eigen land behoorlijk kunnen afzetten. Veel Duitsche kool komt b.v. uit Holstein en de streken in deze omgeving zullen uiteraard veel Duitsche kool afnemen. An dere landstreken liggen veel gunstiger voor den import van Ned. kool dan voor den aanvoer van het Duitsche product en om nu te voorkomen, dat deze, voor ons land gunstige streken, met Ned. kool worden overstroomd, wordt den Duitschen handela ren eenvoudig opgedragen, hun in Neder land gekochte kool daarheen te sturen, waar zij het Duitsche product niet „in den weg loopt". Deze ordening kan zeer doelmatig zijn. Vele handelaren hebben nog de gewoonte achter de markten aan te loopen. Zijn he den de prijzen te Hamburg goed, dan wordt morgen zoowel uit Nederland als uit Duitschland veel naar Hamburg gezonden en de prijzen zakken even snel in als zij gestegen zijn. Anderzijds kan deze ver plichte distributie een gevaarlijk wapen worden, wanneer men op bepaalde Ned. producten niet gesteld is. Het is n.1. al eens voorgekomen, dat men de Ned. producten naar een markt zond, waar de belangstelling voor de producten nihil was. Oogenblikkelijk reageert in zoo'n geval de handel aan de Ned. veiling. Het betrof hier slechts incidenteele geval len, maar zij waren voldoende, om althans aan te toonen, dat het Duitsche systeem van distributie en gecentraliseerden inkoop niet van gevaar ontbloot is althans voor den Nederlandschen afzet. Men kan er Duitschlandn atuurlijk geen verwijt van maken, dat het zijn eigen pro ducenten wil beschermen en de beschik bare, geimporteerde levensmiddelen zoo doeltreffend mogelijk in eigen land wil distribueeren. Dat is dan ook de reden, dat de Ned. instanties bij de oplossing de zer moeilijkheden zeer omzichtig te werk zullen moeten gaan en de belangen van hun afnemer moeten ontzien. Overijlde stappen kunnen hier slechts schaden. Admiraal Leashy, de chef der Amerikaansche vlootoperaties, heeft in de ondercommissie voor het toe staan van gelden van het huis van afgevaardigden verklaard, dat de in ternationale toestand zóó ernstig is, dat de Vereenigde Staten hun natio nale verdediging op het hoogste peil moeten blijven handhaven. De Vereenigde Staten, aldus zeide hij ver der, kunnen op het oogenblik hun defensie niet verminderen zonder de nationale veilig heid in gevaar te brengen. De politieke om standigheden zoowel in Europa als in het Verre Oosten zijn dreigender dan op eenig ander moment sinds 1918 en aanzienlijk slechter dan een jaar geleden. De toestand der Amerikaansche slagschepen is bevredi- gendl, doch zij zijn alle meer dan 16 jaar oud en vijf zijn er niet gemoderniseerd. Vol gens de Vinson-Trammel-act zou Amerika het recht hebben tot 1942 dertien slagsche pen te bouwen, waarvan er twee in aanbouw zijn en twee op de eerstvolgende begrooting voorkomen. Vloten der V.S. en Japan ver geleken. Het departement van marine van de Vereenigde Staten heeft medegedeeld, dat Japan in November van het vorig jaar 213 oorlogsschepen bezat, welke onmiddellijk gereed waren, terwijl de Vereenigde Staten slechts over 119 schepen beschikten en Engeland over 195 oorlogsbodems. Van de Japansche schepen waren 150 modern, vergeleken met 106 Amerikaansche schepen en 162 Britsche. De Vereenigde Staten en Engeland be schikken over meer slagschepen dan Ja pan, doch Japan beschikt over meer tor pedojagers en onderzeeërs. Neutraliteit. Wanneer een oorlogsverklaring niet ge paard gaat met een wederzij dsche terug trekking der Japansche en Chineesche am bassadeurs, zal de neutraliteitswet van Amerika ndet van kracht worden. (Inmid dels zijn wel de gezanten teruggeroepen, maar de oorlog werd niet verklaard. Bed.) President Roosevelt heeft verklaard, dat de beslissing van het Japansche- ka binet geen enkele wijziging heeft gebracht in de Amerikaansche politiek. Volgens in lichtingen uit diplomatieke kringen heeft de vrees, Amerika er toe te brengen deze w* toe te passen, Japan belet den oorlog te verklaren. Chautemps is er na tal van onder handelingen in geslaagd een minis terie te vormen van uitsluitend radi caal-socialisten, met hier en daar een oriënteering naar de socialisten via enkele kleine tusschenpartijen als V.S.R. en Gauche Indépendante. Chautemps heeft de oplossing ge zocht in de door ons gisteren reeds aangewezen mogelijkheid n.tn.1. door zich te verzekeren van de welwillen de neutraliteit der socialisten. Gezien de verhoudingen in het Fransche parlement beteekent dit, dat de regeering gen stap kan doen zonder hulp der socialis ten en communisten. Tenzijen hier zit misschien een addertje onder het gras, Chau temps van plan is in geval een regeerings- crisis dreigt concessies te doen aan rechts. Het ziet hiernaar echter allerminst uit als wij de lijst der voornaamste ministers bezien De samenstelling is als volgt: Minister-president: Camille Chautemps. Vice-president van den ministerraad, te vens landsverdediging en oorlog: Daladier. Minister van staat, belast met de coördi natie van het economisch en financieel be leid: Georges Bonnet. Minister van staat, belast met de diensten van het ministerpresidium: Frossard, vooral belast met sociale conflicten. Justitie: Campinchi. Buitenlandsche Zaken: Delbos. Binnenlandsche Zaken: Sarraut. Financiën: Marchandeau. Marine: William Bertrand. Luchtvaart: Guy La Chambre. Nationale Opvoeding: Jean Zay. Openbare werken: Henri Queuille. Handel: Piette Cot. Landbouw: Chapsal. Arbeid: Ramadier. Koloniën: Steeg. CHAUTEMPS. Pensioenen: Lassalle. Volksgezondheid: Rucart. P. T. T.: Gentin. Koopvaardij: Elbel. Wat opvalt, is, dat Bonnet finantiën heeft moeten opgeven; wat zeker als een concessie aan de socialisten en communisten dient te worden opgevat. Hij toch was de kwade man, die niet aan de volksfronteischen wilde toegeven inzake wisselcontrole. Dat deze schrandere en zeer deskundige medewerker echter niet geheel is losgelaten, en tijdelijk? naar het tweede plan is terugge duwd, kan beteekenen dat zooals gezegd, Chautemps een deurtje open houdt om in geval van nood naar rechts te vluchten en steun te zoeken bij de groep Flandin, het linksche centrum. Mogelijk wil de minister-president de ver antwoordelijkheid voor een breuk in het volksfront niet op de schouders van de ra dicalen laden en dwingt hij de socialisten en communisten straks door principieele voor stellen het radicale ministerie ten val te brengen om dan, los van zijn linker broeders, steun bij de republikeinen te zoeken. Dit zou de voorbode kunnen zijn van een „nationale hergeboorte". Of de C.G.T., de machtige revolutionnaire vakbond, een der gelijke manoeuvre zou toelaten is een ander geval. Hoe het ook zij, het kahinet-Chautemps is zeer kwetsbaar, maar het is in Frankrijk meer gebeurd, dat dergelijke zwakke regee ringen een lang leven beschoren was, Verwachting: Matige tot krach tige, Zuidelijke tot Zuid westelijke wind, betrokken tot zwaar bewolkt, tijdelij- ken regen, later opklarend, iets zachter. Verdere vooruitzichten: Weinia verandering. OPMARSCH NAAR WOEHOE. Tachtig kilometer stroomopwaarts van Nanking zijn de Chineesche en Japansche troepen in een moeilijk gehied met elkaar slaags geraakt. De Chineezen vallen Woehoe aan. Vol gens Chineesche mededeelingen zijn twee Japansche oorlogsschepen de rivier opgestoomd. Zij onderhouden een hevig spervuur om den druk te gen Woehoe te verminderen. De gevechten langs den spoorweg TienL sin-Poekau kunnen wellicht het lot van midden-China beslissen, daar een nederlaag de Chineezen zou dwingen tot een algemee- nen terugtocht naar het binnenland. De uit het noorden oprukkende Japan-> sche troepen hebben Tsjausjen genomen, terwijl drie andere afdeelingen, die naar het westen optrekken, nieuwe vorderingen gemaakt hebben. Een naar het noorden oprukkende colon ne heeft Mingkwang, tachtig kilometer ten noorden van Nanking, genomen. I Japanners trekken terug. Van Chineesche zijde wordt medegedeeld, dat de Chineesche troepen reeds de voor steden van Woehoe, vijftig mijl stroomop waarts van Nanking aan de Jangtse, heb ben bereikt. De Japansche troepen te Woe hoe trekken zich terug naar de overzijde van de rivier, naar Hosien. Hosien wordt voortdurend door de Chineesche luchtmacht gebombardeerd en de Japansche oorlogsbo dems, Welke in de rivier voor Woehoe voor anker lagen, zijn weggestoomd voor deze voortdurende bombardementen. Guerilla bij Sjanghai. Uit Chineeschen bron wordt gemeld, dat 3000 Japansche soldaten, gesteund door vlieg tuigen, een aanval hebben ondernomen op 7000 man ongeregelde Chineesche troepen, die dezer dagen Nanhoei en Tsjoeantsja, dertig kilometer ten oosten van Sjanghai ge nomen hadden, 200 Japanneezen gevangen hadden genomen en zich van twee gepant serde auto's hadden meester gemaakt. Men brengt dit bericht in verband met Japansche mededeelingen, volgens welke de Japannee zen de geheele streek bij Poetoeng zuiveren Elk verkeer tusschen Sjanghai en den rech teroever van de Wangpoe is sedert twee da gen verboden. Japansche bewoners ferug naar Tsingtau. Gisterenmiddag zijn 430 Japansche bewo ners van Tsingtau aan boord van de Soewa Maroe naar Tsingtau teruggekeerd.. Onder hen bevinden zich de employé's van de ne gen Japansche katoenspinnerijen, welke door de Chineezen werden vernield. Men verwacht, dat de zeventienduizend Ja panneezen, die 4 September naar Japan zijn gevlucht, einde Februari weer te Tsingtau terug zullen zijn gekeerd. Katholieke rouwdienst voor de Chineezen. In de katholieke kathedraal te Hankau heeft de apostolisch delegaat migr. Mario Zanin, een plechtige Requiemmis opgedra gen voor de Chineesche soldaten en burgers, die in den oorlog tegen Japan om het leven zijn gekomen. De plechtigheid werd bijgewoond door ver tegenwoordigers van verscheidene natio naliteiten en godsdiensten, o.a. verscheidene leden van de Chineesche regeering, den Duitschen en den Amerikaansohen ambas sadeur. In zijn preek zeide m,gr. Zanin, dat hij wilde bidden voor den vrede, voor de zie- lerust van de dooden en voor de welvaart van de levenden en ook voor het groote Chineesche volk, dat thans zucht onder zoo vele moeilijkheden, opdat het gebracht zal worden tot de eeuwige zaligheid. De kathedraal was versierd met Chinee sche rouwopschriften, waarin de moed van de Chineesche soldaten werd gehuldigd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 1