dagblad voor den helder en-hollands noorderkwartier
Spanningen te Berlijn
De zeerooverij in de
Middellandsche Zee
mm i
Het fapansch-
Chineesche conflict
Dr. de Groot tevreden
Japansch offensief
losgebroken
Egyptisch parlement
ontbonden
Geschillen tusschen legerleiding en N.S.D.A.P.
over de beide Prinsessen
„De jonge Prinses ziet er
prachtig uit"
EERBERICHT
Een Chineesch beroep op
Duitschland
REIST PER WACO
DONDERDAG
3 FEBRUARI 1938
66e JAARG. No. 8224
Hitier voorloopig minister van oorlog
Volkenbondsraad
neemt resolutie aan
Joodsch blad in Duifschland
verboden
Italië deed het niet!
Dlt nummer bevat 8 pagina's
DB BILT SEINT:
CHINA
Bezetting van. den spoorweg
Tientsin-Poekau als doel
zt 1 i
HELDERSCHE COURANT
r
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEEOON'50 f2 LIJNEN)
Dkgar» de» Utfg.-Mlf. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
De situatie met betrekking tot het
verwachte altreden van den minister
van oorlog, von Blomberg, en de ver
anderingen, die daardoor noodzake
lijk moeten volgen in het kabinet en
de opperste legerleiding, is, zegt Un.
Press, verre van duidelijk.
In officieele kringen acht men den
toestand zeer ernstig. Er wordt op
gewezen, dat de besprekingen in de
Wilhelmstrasse zelfs vannacht niet
onderbroken zijn.
Gisteren is generaal Walter von
Reichenau, commandant van het 7de
legercorps, uit Muenchen in Berlijn
aangekomen. Zijn naam is herhaal
delijk genoemd in verband met de
kwestie van een opvolger van von
Blomberg.
Hitier staat voortdurend in contact met
tal van personen, die als opvolger genoemd
worden. Men is er thans wel van overtuigd,
dat een officieel communiqué niet te ver
wachten is vóór het einde van deze week.
Anderen achten het mogelijk, dat de Führer
zelf zich reeds eerder over deze aangelegen
heid zal uitspreken.
Over den aard en de afmeting dezer „cri
sis'' loopen de meeningen ver uiteen. Van
den eenen kant wordt gezegd, dat er ook de
verhouding tusschen partij en leger mee ge
moeid is. Anderen meenen daarentegen, dat
slechts de ontstemming, die gerezen is tenge
volge van von Blomberg's huwelijk, de re
den tot het conflict is.
Zij, die de laatste meening zijn toegedaan,
bestrijden, dat er sprake kan zijn van een
werkelijke politieke crisis.
Een der vele beweringen, die men
gistenniddag vernemen kon, was dat
Fritsch zelfs met aftreden gedreigd
heeft, indien niet bepaalde garanties
gegeven werden, dat een aantal na-
tionaal-socialistische doctrines afge-
dankt zullen worden.
Dit is echter in „goed geinformeerdc krin
gen" alweer gedementeerd. Men verklaart
daar, dat het onmogelijk zou zijn, partij en
leger van elkaar te scheiden: „Er laat zich
daar geen scheidslijn denken".
Zij, „die den toestand als „ernstig" beti
telen, houden vol, dat de storm van protest,
Generaal-Veldmaarschalk
VON BLOMBERG.
die opstak over von Blomberg's huwelijk
met een jonge vrouw uit eenvoudige krin
gen, slechts een aanleiding was, die prin-
cipieele verschillen moest verbergen.
Hier beweert men ook, dat de zaak-Nie-
moeller onder d-* conservatieve officieren
groote ontstemming teweeg gebracht heeft.
Oók wordt gesproken over meeningsver-
schillen inzake het vierjarenplan "van Goe-
ring.
Bovendien zou de eisch van Himmler, dat
de politic en S.S. in de landsverdediging op
genomen moeten worden, aan het conflict
niet vreemd zijn.
Van al deze geruchten valt alleen met ze
kerheid te zeggen, dat zij typeerend zijn voor
de spanning, die er heerscht. Met de kern
der kwestie houden de meeste waarschijn
lijk geen verhand.
De Daily Express van gisteren wijdt een
artikel aan het zelfde onderwerp. Dit blad
zegt, dat het departement van oorlog tijde
lijk door Hiller zal worden waargenomen,, la
ter door Göring. Ook dit blad zegt, dat tegen
von Blomberg een actie op touw is gezet
door de legerofficieren uit het oude regime,
die van oordeel zouden zijn, dat de minister
van oorlog beneden zijn stand getrouwd is.
HERINNERING AAN DE BE
LOFTE CHINA MOREEL TE
ZULLEN STEUNEN.
De Volkenbondsraad heeft giste-
1611 den tekst van de resolutie over
h®t Japansch-Chineesche conflict
eenstemmig aangenomen. Polen en
Peru onthielden zich.
lan? VerteKenw°ordigers van deze beide
naen motiveerden deze onthouding met
t, «rklarin^ dat zij niet waren geraad-
Kd over de uitwerking der resolutie. De
,jJneesche gedelegeerde verklaarde, dat
re8eering den tekst aanvaardt uit re-
,en van opportuniteit, hoewel zij hem
k\va ^e^iee' bevredigend acht De raad
bijee vervol8ens in openbare vergadering
De inhoud der resolutie.
In de resolutie., die door den
«aad is aangenomen, wordt in de
eerste plaats betreurd, dat de vijan
delijkheden in China sedert de vo-
raadszitting voortdurend hevi-
8er zijn geworden. De Raad vraagt
de ernstige aandacht der Volken-
ondsleden voor de resolutie van 6
ctober 1937, waarin de Volken-
onds vergade ring verzekerde Chi-
a moreel te zullen steunen en den
«den aanbeval zich van iedere
a«ie te onthouden, die het weer-
a'lusvermogen van China zou
Kunnen verzwakken.
beveelt de Raad aan, dat de leden
«Voorhr n Volkenbond geen gelegenheid
memv' laten gaan om in nauwe sa-
itatpn j B mct andere belanghebbende
tie m°Kl'jkheden voor een redelijke
"S .van het conflict te onderzoekers
De „Juedische Rundschau"* het voor
naamste Joodsche blad in Duitschland, is
tot 28 Februari verboden. Men vermoedt,
dat de geheime staatspolitie tot dit verbod
heeft besloten wegens een artikel, waarin de
nadruk werd gelegd op het slechter wor
den van de positie der Joden in Duitsch
land.
De particuliere secretaris van
Z.K.H. Prins Bernhard, jhr. mr. C.
Dedel, verstrekte het volgende
communiqué:
„Dr. de Groot deelt mede, dat hij
tot nu toe over den toestand van
Prinses Juliana en van de Jongge
borene tevreden is".
Compliment van dr. Colijn.
In zijn rede, gisteravond in de Groote
Kerk te Rotterdam gehouden voor de Gere
formeerde jeugd, ter herdenking van den
band tusschen Oranje en het Nederland-
sche volk, heeft dr. H. Colijn. de minister
president, o.m. het volgende gezegd:
„En nu moet ik tot iets intiems
overgaan. Ik heb gehoord, dat vele
moeders in Nederland jaloersch
op mij zijn geweest, omdat ik giste
ren het voorrecht heb gehad, zelf
de Jonge Prinses te mogen zien.
En ik moet u zeggen: Zij zag er
prachtig uit! Iedere jonge moeder
in ons land zou trotsch op Haar
zijn".
De minister-president vermeldde tevens,
dat hij niet alleen van zooveel landgenoo-
ten in het buitenland, doch ook van zooveel
vreemden uit het buitenland telegrammen
van gelukwenschen had ontvangen, En hij
gewaagde van het merkwaardig feit, dat
zooveel buitenlandsche bladen zich weken
lang in Baarn hebben laten vertegen
woordigen en hun medewerkers niet terug
riepen. voordat het geboortebericht kon
worden geseind.
Italiaansche pers over de „En-
dymion".
zHet Italiaansche dagblad Messagero heeft
een niet geteekend artikel uit Weenen ge
publiceerd, waarin berichten uit Parijs zijn
opgenomen, over technischen steun van de
Fransche regeering aan de Spaansche re
geering.
Hierin wordt Frankrijk beschuldigd de
niet-inmengings-bepalingen te overtreden.
De Tribuna noemt het incident met de
„Endymion" een poging om de ernstige
inbreuken op de niet inmengingspolitiek
te verhullen".
Het schip zonk binnen enkele
minuten. De schipbreukelin
gen nog zeer zwak.
Nader wordt nog vernomen:
„Het vaartuig werd tot Almeria begeleid
door twee Britsche torpedojagers, doch de
kapitein was de haven van Carthagena in
den nacht niet binnengevaren.
De torpedo trof het schip in den voor
steven. De bemanning begaf zich onmid
dellijk naar het dek, waar de kapitein met
zijn vrouw zich reeds bevonden. Men had
evenwel geen tijd een boot te water te la
ten, het schip zonk binnen enkele minuten.
De vier overlevenden wisten zich drijven
de te houden tot zij door een vaartuig van
de kustwacht aan boord werden genomen,
drie kwartier na het torpedeeren. Zij zijn
nog zeer verzwakt.
In het Britsche Lagerhuis zijn de debatten
over de buitenlandsche politiek gisteren
geopend met vragen van den leider der
oppositie, Attlee, welke beantwoord werden
door Eden.
De Britsche minister van Buitenlandsche
Zaken zeide in zijn beantwoording dezer
vragen, dat de Britsche regeering diep
bezorgd is over den aanval op de „Endy
mion", welke onder geen omstandigheden
kan worden gerechtvaardigd. Met het oog
op deze herleving van de zeeschuimerij
heeft de Britsche regeering stappen gedaan
tot het tot stand brengen van een bijeenr
komst met vertegenwoordigers van de Fran
sche en Italiaansche regeeringen.
Wanneer het volledige rapport zal zijn
ontvangen, zal de regeering overwegen wel
ke actie ondernomen moet worden bij de
autoriteiten, die verantwoordelijk zijn voor
dezen volkomen ongerechtvaardigden aan
val op een Britsch koopvaardijschip.
Onder gejuich van de oppositie
stelde vervolgens afgevaardigde
Morrison de vraag, of Eden begrip
had voor den cynischen humor van
de situatie, waarin men gaat sa
menwerken met de Italiaansche re
geering met het doel onderzeeërs
tot zinken te brengen, waarvan ieder
weet, dat zij door haar aan Fran
co geleverd zijn. Op deze vraag
gaf Eden geen antwoord.
Luchtbombardement
Spaansche steden.
op open
In het verdere verloop der debatten in het
Lagerhuis heeft de Labourafgevaardigde
Morgan Jones een motie ingediend ten gun
ste van een internationale overeenkomst tot
het verbieden van luchtbombardementen op
weerlooze burgers en waarin er bij de Brit
sche regeering op wordt aangedrongen haar
invloed aan te wenden voor het tot stand
komen van een zoodanige overeenkomst.
Verschillende sprekers veroordeelden ver-
Verwachting: Meest matige N.-
westelijke tot Z.-Westelijke
wind, gedeeltelijk bewolkt,
weinig of geen neerslag,
zachter overdag.
Verdere vooruitzichten1: Toene
mende Z.-westelijke wind
met weer kans' op regen.
volgens dergelijke luchtbombardementen.
Sommigen echter spraken er twijfel over
uit, of men zich onder alle omstandigheden
aan een desbetreffende overeenkomst zou
houden.
Eden verklaarde hierop, dat eenige maan
den geleden, onder den indruk van de ont
wikkeling op dit gebied en van de mogelijk
heden daarvan, de Britsche regeering een
begin heeft gemaakt met uitvoerige bestu
deering der kwestie van den luchtoorlog,
in het bijzonder in zijn verband met het
bombardeeren van de burgerbevolking.
Eden voegde hieraan nog toe: „Ik kan mij
niet binden aan data of methodes, maar het
huis kan er verzekerd van zijn, dat ons doel
is een algemeene internationale overeen
komst tot stand te brengen in deze aange
legenheid en daarom wordt 't voorbereiden
de werk gedaan."
Aan het slot van zijn verklaring zeide
Eden, dat de regeering de motie aanvaard
de. Het geheele huis, zoo zeide hij, zal het
met de motie eens zijn ten opzichte van de
stijgende verschrikking der luchtbombardO'
meuten op weerlooze burgers. Tenzij iets
gedaan kan worden tegen de bedreiging
van het luchtwapen zullen de volkeren ter
wereld in het laatste gedeelte van deze
eeuw wederom leven als de Troglodyten en
terugkeeren tot het tijdperk der holbewo
ners.
China heeft hulp noodig in den
strijd voor zijn nationaal bestaan.
De Chineesche ambassadeur te Berlijn,
Tsjeng Tien Fong, schrijft in het aldaar door
de Kwo Min Tang uitgegeven tijdschrift:
„New China" o.a. het volgende:
Het Chineesche volk rekent op de
sympathie van Duitschland in zijn
strijd voor zijn nationaal bestaan.
Het Chineesche volk is met het Duit-
sche volk verbonden door nauwe eco
nomische en cultureele betrekkingen.
Bij opbouwend werk der afgeloopen
jaren, heeft China altijd den steun
ontvangen van de Duitsche weten
schap en van de Duitsche industrie.
De vriendschap tusschen beide volkeren
is inniger geworden. Van Chineesche zijde
wordt geen moeite gespaard om goede be
trekkingen met Duitschland te onderhouden.
Het is daarom de oprechte en wettige hoon
van de Chineezen, dat hun Duitsche vrien
den hen in hun taak zullen helpen.
door geheel West-Friesland naar Den Hel
der, Wieringermeer en Amsterdam.
VLUG. VEILIG GOEDKOOP.
Verwarmde wagens.
Te oordeelen naar de huidige ont
wikkeling op het oorlogsterrein
trachten de Japanneezen het toe
zicht te krijgen op de geheele spoor
lijn TiontsinPockau en de Loeng-
haispoorlijn af te snijden door de be
zetting van het verbindingsstuk der
twee lijnen in Soetsjau, terwijl zij
intusschen trachten de Tientsin-
Poekau-lijn te beschermen door het
oostelijke en zuidelijke deel van
Anhwei ten westen van de spoorlijn-
zóne te bezetten.
Ten einde dit Japansche plan tc
ontwrichten, ontketenen de Chinee
zen een algemeen tegenoffensief in
het geheele zuiden van het front
langs den spoorweg Tientsin-Poekau.
Voorts zetten de Chineezen tegen
aanvallen in uit het noordoosten en
zuidwesten gericht op de Japansche
troepen langs het zuidelijk deel van
den spoorweg, terwijl zij voortdu
rend de Japansche aandacht aflei
den door aanvallen op Woehoe, de
commercieaie hoofdstad van Anh
wei op 50 mijl ten noorden van
Nanking.
Teruggedreven door de Chineezen, trek
ken de Japanners thans in westelijke rich
ting op met Tingjoean en Tsausien, in het
centrum van Anhwei als onmiddellijk doel.
Ten noorden van het front langs de
spoorlijn Tientsin-Poekau is alles rustig.
Intusschen stroomen Japansche verster
kingen Tsingtau binnen.
Het Japansche offensief langs hét zuide
lijk gedeelte van den spoorweg Tientsin-
Poekau is thans in vollen gang. De Chinee
sche stellingen worden hevig onder vuur
genoemen door de luchtmacht en het ge
schut der oprukkende Japanneezen. De Chi
neezen hebben de spoorbrug over de Hwairi
(en zuiden van Pengfoe vernield. Chineesche
versterkingen worden in allerijl uit Socts-
jaufoe naar Pengfoe gezonden. De comimer-
cieele telefoon- en telegraafdiensten met
Pengfoe zijn geschorst, terwijl de treinen,
die uit Soetsjau naar het zuiden vertrek
ken, slechts tot Nansoctsjau, 90 k.m. ten
noorden van Pengfoe rijden.
Pengfoe door de Japanneezen be
zet.
Domei meldt, dat de Japansche troepen
Pengfoe bezet hebben na een krachlig bom
bardement, waarbij de Chineezen zware ver
liezen leden»
Ook strijd in Noord China.
Van Japansche zijde wordt gemeld, dat op
verscheidene punten in Noord-China de Ja
pansche (roepen zijn slaags geraakt met
communistische troepen. Voorbereidingen
worden getroffen om een aanval te doen in
de richting van het gebergte Woe Tai
Tsjang, de voornaamste basis van de com
munisten in Sjansi.
De Japansche woordvoerder heeft ontkend,
dat Chineesche vliegtuigen aanvallen heb
ben gedaan op de steden in Hopei. Verder is
het gevaar voor een luchtaanval op Peking
gering, aangezien voortdurend Japansche
vliegtuigen in de lucht patrouilleeren.
De vertegenwoordiger van de autonome
Mongoolsche regeering, Pau Joe Tsjing,
heeft aan vertegenwoordigers van de Chi
neesche pers verklaard, dat de Mongool
sche troepen zich op het oogenblik ten
Westen van Pautoe bevinden.
Britsche
actie.
gladiatorenstrijders in
Negen Chineesche jachtvliegtuigen zijn
gister opgestegen, teneinde zoo noodig den
strijd aan te binden met vier Japansche
vliegmachines, die de stad Hankau nader
den. De Japansche toestellen trokken zich
echter terug zonder te pogen ©en bombarde
ment ten uitvoer te leggen. Dit feit boezemt
den militairen deskundigen groote belang
stelling in, aangezien dit de eerste maal
is, dat China gebruik maakte van toestel
len, die men aanduidt ais „snelopstijgende
gladiatorenstrijdere ran Britech fabrikaat".
Wafd-partij bezet het regeerings-
gebouw.
De Koning van Egypte heeft giste
ren een decreet geteekend, waarbij de
kamer van afgevaardigden wordt
ontbonden.
De ontbinding, die geheel constitutioneel
is, kwam als een volkomen verrassing.
Onmiddellijk na het bekend worden in
Kaïro van de onderteekenin| v"an het decreet
tot ontbinding van het parlement, is de
Wafd-fractie onder leiding van Nahas Pasja
naar het parlementsgebouw gesneld, voor
zien van pakken sandwiches en ander voed
sel. Zij bezetten het gebouw, voor de politie
opdracht had hen niet toe te laten.
lil
NAHAS PASHA.
Nahas Pasja bij den koning.
Nahas Pasja heeft zich van Ka
mer naar het Paleis begeven, tenein
de koning Faroek een petitie ter
hand te stellen. Naar verluidt ver
zoekt de petitie den koning een
nieuw ministerie in te stellen gedu-
rende de verkiezingen.
De afgevaardigden der opositie hebben 't
kamergebouw later verlaten. Zeer sterke
afdeelingen politie zijn op alle strategische
punten geplaatst. In het geheele land
heerscht volkomen rust.
Mahmoed Pasja geïnterviewd.
In een interview met een correspondent
van Reuter heeft Mahmoed Pasja ver-
Ki as rei
»Er I®. °P I>et laatste oogenblik besloten
tot ontbinding van het parlement toen wij
vernamen, dat de afgevaardigden, die aan
hanger zijn van Nahas Pasja, voornemens
waren moeilijkheden te maken wanneer de
Kamer bijeenkwam.
Aangezien het koninklijk decreet, waarbij
de kamer wordt ontbonden, bepaalt, dal het
nieuwe parlement op 12 April bijeen moet
Komen, worden terstond voorbereidingen ge
troffen door alle partijen yoor de a.s. ver
kiezingscampagne.
