dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Spanningen in Oostenrijk
Frankrijk trouw aan
zijn vriendschappen
De Japanners
nemen wraak
De sneltrein Amsterdam-Parijs ontspoord
Graz door militairen ingesloten
Mitrailleurs in de straten
Staat Beoesj Mussolini
naar het leven
Geen slachtoffers
MAANDAG
28 FEBRUARI 1938
66e JAARG. No. 8245
Rust intusschen weer hersteld
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
de bilt seint.
Eisch tegen Ds. Niemöller
Een auto totaal vernield
HELDESSCHE COURANT
Uitgave der Ultg.-Ml|. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
De Oostenrijksche stad Graz bood
gisterochtend den aanblik van een
stad welke in staat van verdedi
ging is gebracht. Als gevolg van de
houding der nationaal-socialisten
is de toestand te Graz sinds Zater
dag toegespitst. Te Weenen is een
beraadslaging gehouden tusschen
vertegenwoordigers van de nationale
veiligheidspolitie en de regeering.
Seyss Inquart heeft verklaard zich
naar Graz te zullen begeven om er
de opneming in het Vaderlandsche
Front te verwezenlijken van de na-
tiona al-socialistische bevolkings
groep van Stiermarken. Na deze
verklaring werd een nationaal-so-
cialistische betooging die te Graz
zou worden gehouden, tegen het drij
ven der communisten, verboden.
Den nationaal-socialisten werd ver
zocht hun opmarsch naar Graz uit
i te stellen.
Tezelfder tijd werden te Graz en omstre-
Ken afdeelingen militairen gedetacheerd.
Artillerie en mitrailleurs werden in stel
ling gebracht. Bovendien werden beschik
baar gesteld tanks, terwijl vier bommen
werpers boven de stad vlogen.
In de straten van Graz was het weer
'druk. Tachtig percent der op straat aanwe
zigen waren nationaal-socialisten.
Toch heeft zich geen enkel incident voor
gedaan.
De voorzorgsmaatregelen werden ten dee-
le opgeheven Om twee uur gistermiddag
was alles kalm.
De universiteit, de polytechnische school
en andere instellingen voor onderwijs zijn
tot nader order gesloten.
Nader meldt men ons, dat in den loop
van den middag de stad Graz en geheel
Stiermarken het normaal aanzien heeft her
nomen. De plaatsvervanger van Zernatto,
„Als Duitschland een volk van
veroveraars is is Frankrijk een
land van soldaten". Delbos en
Flandin spreken.
In de Fransche Kamer heeft Delbos, de
Minister van Buitenlandsche Zaken in het
debat over de buitenlandsche politiek sterk
het behoud der bestaande vriendschappen
bepleit. Delbos zeide o.a.
dat naar de stem van Frankrijk ge
luisterd zal worden, in de mate
waarin het sterk en eendrachtig Is.
Dit is het beste middel om den oor
log te verhinderen.
Frankrijk zal trouw blijven aan al zijn
vriendschappen, o.a. met Groot Brittannië.
Het wil zijn erfdeel gewaarborgd zien en
het wil zijn krachtsinspanning doen samen
gaan met die van alle volken, welke den
.vrede willen handhaven.
De minister van buitenlandsche zaken
moet zich zijn reserve voorbehouden ten
aanzien van de crisis in Engeland, maar
moet grooten lof brengen aan Eden, wiens
vriendschap en groote qualiteiten hij reeds
sedert lang kon waardeercn.
„Trouw aan den Volkenbond."
De Fransche regeering staat trouw in de
eerste gelederen van de verdedigers van den
Volkenbond en dit zal zoo blijven. De Vol
kenbond heeft moeilijkheden ontmoet, maar
de Fransche rcgeering ziet in die moeilijk
heden bewijzen van gemaakte fouten.
Delbos is van meening, dat de groote de
mocratieën te zeer aan haar kracht twijfe
len, Europa bevindt zich op een gevaarlijk
hellend vlak, wat betreft de bewapeningen;
els die niet worden beperkt loopt 't gevaar
ten gronde te gaan. Delbos prees zich geluk-
k'g een politiek van non-interventie in
h pan je gevolgd te hebben, welke den vre
de redde.
Vervolgens verklaarde Delbos, dat de on
afhankelijkheid van Oostenrijk een essentieel
element voor den F.uropeeschcn vrede is.
„Ik wil eveneens nog eens verklaren, al-
dos de minister, dat de verplichtingen, wel
ke Frankrijk jegens Tsjechoslowakije op
zoch heeft genomen, zoo noodig getrouw zul-
vrortten nagekomen."
Dworchak, is naar Graz gezonden met vol
machten om op te treden als een soort re-
geeringscommissaris voor Stiermarken van
het Vaderlandsche front. De zaken van het
vaderlandsche front zijn thans geconcen
treerd in de handen van Zernatto. Deze
heeft dit gisterenmiddag door middel van
de radio bekend gemaakt. Tegelijk deelde
hij mede, dat de vroegere leider van het
vaderlandsche front in Stiermarken Gor-
bach, die door de nationaal socialisten ge
haat werd, was teruggeroepen. Men hoopt
hierdoor de samenwerking van het vader
landsche front met de nationaal socialisten
te vergemakkelijken.
Behalve dat op sommige punten der stad
de politiebewaking was versterkt, kon men
's middags geen enkele teeken van de ge
nomen voorzorgsmaatregelen zien. De mili
taire maatregelen waren slechts buiten de
stad merkbaar. Zoodra de autoriteiten had
den vernomen, dat de nationaal socialisten
in Stiermarken zich blijkbaar gereed maak
ten naar Graz op te marcheeren, was het
naturlijk, dat de zwakke poltiemacht werd
versterkt met vliegende colonnes uit Wiener
Neustadt. Deze colonnes hadden opdracht
zich te beperken tot het tegenhouden van
groote afdeelingen nationaal socialisten.
Particulieren mochten evenwel de stad
binnentrekken. In tegenstelling met vroeger
berichten is geen afdeeling van het eigen
lijke garnizoen van Weenen naar Graz ge
zonden. Van welingelichte zijde wordt ver
der bevestigd, dat de militaire vliegtuigen,
die boven de stad hebben gecirkeld, geen
bommenwerpers waren.
In den avond werd vernomen, dat zich
in Stiermarken eenige incidenten hebben
voorgedaan, o.a. te Admont, waar een natio
naal socialistische vergadering verstrooid
moest worden. Hierbij werd niemand ge
wond.
Over het algemeen, zoo deelde men te Wee
nen mede, hebben de genomen voorzorgs
maatregelen hun doel bereikt. In Graz is
het kalm gebleven en de pogingen van ze
kere extremistische nationaal socialisten om
te Graz een toestand te scheppen, welke
zou kunnen dienen als voorwendsel voor
Duitsche inmenging, is voorkomen. Het feit,
dat het leger in volle discipline de gegeven
bevelen heeft opgevolgd is een goed teeken
voor den huidigen toestand in Oostenrijk.
DELBOS.
De moeilijke toestand mag niet worden
verergerd door polemieken van volk tegen
volk. De regeering zal volkomen haar kalm
te bewaren. „Indien wij aan zekere binnen-
landsche stroomingen weerstand bieden, ge
looft gij dan, dat wij minder vastberaden
zijn ten opzichte van de gevaren van bui
ten?"
Delhos herinnert dan aan de groote lijnen
van de buitenlandsche politiek van Frank
rijk, welke gebaseerd is op zijn banden met
den Volkenbond. Hij besluit: „Frankrijk
koestert liefde voor den vrede, maar niet
voor den vrede tot iederen prijs (bijvalsbe
tuigingen). Nooit behoeft de regeering zoo
zeer gezag, hetwelk het vertrouwen van het
parlement haar verleent". (Bijvalsbetuigin
gen op alle banken).
Flandin wil geen „agent van
Hitier" heetenl
Luid uitgejouwd door de communisten,
die hem „Heil Hitier" toeriepen, en luid toe
gejuicht door de rechterzijde, beklom ver
volgens Flandin het spreekgestoelte. Deze
drong er op aan, dat Frankrijk zijn sa
menwerking met Engeland niet zal be
perken tot den Volkenbond, doch nauwer
bij Groot-Brittannië zal aansluiten en hij
vroeg de regeering of zij zich met de te
genwoordige Britsche opvatting wil ver
eenigen.
Flandin herinnerde aan de pogingen van
Leon Blum om met Duitschland tot een
regeling te komen. De onderhandelingen
tusschen Blum en Schacht hebben evenwel
geen succes gehad. Spr. wees er op, dat
Chamberlain thans besprekingen met
Duitschland heeft aangekondigd en dat
Frankrijk zeker zal volgen. Waarom, aldus
Flandin, noemt men mij een „agent van
Ilitler", alleen omdat ik deze besprekingen
voorspeld heb?,"
r
Krachtige tot matige Westelijke
tot Z.-westelijke wind, mees
zwaar bewolkt met tijdelijke
opklaring, weinig of geen re
gen, iets zachter.
Verdere vooruitzichten.: Zacht
weer.
DE EERSTE HUWELIJKSVOLTREKKING IN DE WIERINGERMEER. Bur
gemeester Peters van Medemblik, wethouder van de Wiertngermeer, ver-
eenigde j.1. Zaterdagochtend de heer B. H. Wolters met Mej. C. A. Huisman in
het huwelijk. Hierboven de bruidegom het huwelijksregister teekenend. Links
op de foto wethouder Peters.
Frankrijk kan zonder vrees on
derhandelen, want indien Duitsch
land een land van veroveraars
mocht zijn, dan is Frankrijk een
land van soldaten.
Tenslotte verklaarde Flandin, dat Frank
rijk thans moet kiezen tusschen de .poli
tiek der communisten en die van onderhan
delingen. Persoonlijk is hij van meening,
dat een politiek van omsingeling tot een
oorlog leidt.
Voldoening in Italië.
In Italiaansche kringen zijn de debatten
met aandacht gevolgd en in een geest van
sympathie opgenomen. De steeds vijandige
commentaren in de Fransche bladen heb
ben plaats gemaakt voor objectieve versla
gen. Wat de verklaringen van Delbos be
treft, stelt men in het licht, dat hij de mo
gelijkheid heeft uitgesproken van het tot
stand brengen van een accoord met de
mogendheden, die geen lid meer zijn van
den Volkenbond.
Het verbod van de communis
tische bijeenkomst.
De massa-betooging van de z.g. Thael-
mancomimissie ter herdenking van dep
vijfden veriaardag van den Rijksdagbrand
en de arrestatie van den communist Thael-
man is door minister Chautemps verbo
den. Dit verbod heeft in linksche kringen
groote ontstemming te weeg gebracht. Chau
temps heeft zich verdedigd door er op te
wijzen dat deze vergadering in verband
met de politieke debatten in de kamer te
ongelegen kwam. Vrijheid van vergaderen
en politieke onafhankelijkheid bliiven hier
door onaangetast en Frankrijk blijft trouw
aan het republikeinsche beginsel.
Notie van vertrouwen.
Bij de stemming in de kamer na de debat
ten over de huitenl. zaken, over de motie v.
vertrouwen in de regeering werden vier
honderd negen en dertig stemmmen uitge
bracht voor de regeering en twee tegen.
Ook Engeland Is voldaan.
Hoewel nog geen officieel commentaar is
verschenen op de rede van Delbos in de
Fransche Kamer, verneemt men toch, dat
de woorden van Delbos over de sterke vriend
schap tusschen Engeland en Frankrijk door
competente waarnemers te Londen gunstig
ontvangen zijn. Men is erover voldaan, dat
Delbos op gelijke wijze denkt als Chamber
lain. Ook het verzet van Delbos tegen het,
denkbeeld van oorlog is hier goed ontvan
gen.
Een jaar en tien maanden.
Uit betrouwbaren bron vernemen wij, dat
tegen Ds. Niemöller een gevangenisstraf
van één iaar en tien maanden is geëischt.
De uitspraak zal waarschijnlijk vandaag
plaatsvinden. De eisch zou niet berusten
op landverraad, maar op overtreding van
het „Heintrühegesetz" (de z.g. kanselpara
graaf) er op ongehoorzaamheid aan staats-
verordeningen. Belangrijker dan de straf
acht men in kerkelijke kringen de vraag
of een eventueele veroórdeeling niet aanlei
ding zal zijn tot kerkelijke maatregelen te
gen Niemöller.
Kerkrechtelijk ressorteert ds. Niemöller
nl. onder het kerkelijk ministerie, dat door
minister Kerri en dr. Werner staat; dit mi
nisterie kan besluiten tot schorsing, tot
spreekverbod en tot verbanning uit de
plaats van inwoning van predikanten, en
op dergelijke maatregelen kan een over-
heidsspreekverbod volgen.
De „Giornale d' Italia" publiceert een de
menti van het Tsjecho Slowaaksche tele-
graafagentschap Ceteka van een bericht vol
gens hetwelk de Tsjecho Slowaaksche presi
dent Benesj moordzuchtige woorden zou heb
ben uitgesproken ten aanzien van Mussoli
ni. Het blad voegt hier aan toe: Ceteka de
menteert, maar is zoo weinig zeker van de
gefundeerdheid van zijn inmenging dat
het zijn dementie niet aan Praaf durft te
laten weten.
Dr. BENESJ.
Wij daarentegen bevestigen, aldus
de „Giornale d' Italia" dat de onge
lukkige zinsnede inderdaad door Be
nesj werd uitgesproken en wel te
genover den gezant van Frankrijk.
Wij kunnen, indien dat noodig
mocht zijn, nadere bijzonderheden er
over mededeelen. De uitlating is
dus vastgelegd voor het oordeel van
Europa en de wereld, ondanks het
dementi van Ceteka en het formeele
protest, dat volgens de Daily Tele-
graph te Bome zou zijn ingediend
tegen onze publicatie van dit onge
hoorde feit, dat steeds meer een dui
delijke uiteenzetting der regeering
en volken eischt."
Noot van de redactie van Havas: bij in
formatie aan de Quai d' Orsay werd mede
gedeeld, dat men daar niets heeft vernomen
omtrent de door de „Giornale d' Italia"
aan Benesj toegeschreven gedachte,
Na den Chineeschen aanval op
Formosa talrijke Chineesche
steden gebombardeerd. - Groote
strijd bij Lingsjin.
Uit de zeer tegenstrijdige verwarde be
richten. die na dit weekend binnen zijn ge
komen, blijkt toch, dat de Japanners de
laatste dagen niet zonder succes hebben
geopereerd. Zij hebben ten zuiden van den
spoorweg Tientsin-Poekau een Chineesch le
ger van vijftien honderd man samengedre
ven in een driehoek in het noorden van de
provincie Anwei. Door artillerie en lucht
macht werd een afdeeling Chineezen ter
sterkte van vierduizend man in jonken ge
dreven. De Chineezen poogden over een
meer te vluchten, dóch door het krachtige
vuur van de Japanneezen werden alle jon
ken tot zinken gebracht.
Van officieele .Tapansche zijde wordt be
weerd, dat de Japansche troepen acht kilo
meter ten Zuiden van Lingsjin zijn door
gedrongen.
Een Japansche afdeeling, welke nabij
Loeanfoe het Zuidoosten van Sjansi is bin
nengedrongen, rukt thans snel op naar
Woetsjau, ruim veertig kilometer ten Zui
den van Lingsjin.
Uit wraak voor de Chineesche luchtaan
vallen op Formosa hebben de Japansche
vliegtuigen gisteren en vandaag talrijke
plaatsen in China gebombardeerd.
Tokio meldt, dat de Japansche troepen
Lingsjin hebben bezet. Van Chineesche zij
de wordt dit echter tegenspraken.
Gisteravond is op den Antwerp-
schen Steenweg te Kapelle, een per
sonenauto, bestuurd door Mr. Du
Croo, advocaat en procureur uit Zie-
rikzee, door den afsluitboom van de
spoorwegovergang gereden, juist op
het oogenblik, dat de sneltrein Am
sterdam—Parijs, welke te 18.31 uur
uit Roosendaal was vertrokken, pas
seerde. In den trein zaten talrijke
bezoekers van den voetbalwedstrijd
NederlandBelgië.
De aisluitboom knapte doormidden
en de auto reed door tot het tweede
spoor. De heer Du Croo wist nog
juist op tijd uit zijn wagen te sprin
gen. De auto werd gegrepen door den
sneltrein, welke met een vaart van
110 kilometer per uur naderde. De
schok was zoo hevig, dat de kleine
voorste wielen van de locomotief uit
de rails sprongen. De trein reed nog
250 tot 300 meter door, voor hij tot
stilstand kon worden gebracht. Over
dezen geheelen afstand zijn de
dwarsliggers vernield. De auto lag als
een vormlooze massa metaal onder
de locomotief.
De reizigers van den trein stap
ten uit en werden met autobussen
naar Antwerpen gebracht, anderen
konden met een hulptrein hun reis
vervolgen.
Het ongeval, waarbij gelukkig geen
slachtoffers te betreuren zijn, heeft
groote consternatie verwekt.
Het verkeer kan langs een spoor
gehandhaafd blijven.
Nader kan worden gemeld dat het onge
luk is gebeurd met den D-trein nummer 9,
welke om 16.35 uur van Amsterdam C.S. was
vertrokken en om 18.51 uur uit Roosendaal.
Deze trein bestond uit stalen wagons van
de Fransche spoorwegen, namelijk drie per
sonenrijtuigen, en een bagagewagen, alsmede
een restauratierijtuig, dat te Roosendaal aan
den trein was gekoppeld. Aan de omstan
digheid. dat men hier met een stalen trein
stel te doen heeft, is het waarschijnlijk toe te
schrijven, dat het ongeluk geen ernstiger ge
volgen heeft gehad.
De trein was druk bezet, mede in ver
band met den internationalen voetbalwed
strijd te Rotterdam. Hij was echter niet met
extra-rijtuigen versterkt, hetgeen eerst met
den volgenden uit Rotterdam naar Belgic
vertrokken trein het geval was.
Het ongeluk oefende geen nadeeligen in
vloed op den loop van de te Amsterdam in
den avond uit het Zuiden aankomende inter
nationale treinen, aangezien deze Capelle
reeds waren gepasseerd, voordat het ongeluk
plaats vond.
De inzittende van de auto, die op zoo won
derbaarlijke wijze aan den dood is ontsnapt,
wsa Mr. C. J. B. du Croo, advocaat en pro
cureur te Zierikzee.