r dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier Vijftig millioen nieuwe sociale lasten per jaar toegeven Ernstige critiek op het beleid van Minister Romme Chineezen melden successen Bandoeng—Schiphol in vier dagen KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER,* TELEFOON*»-{2 LIJNEN) Pleidooi voor zelfstandigheid van den ondernemer ZATERDAG 19 MAART 1938 66e JAARG. No. 8262 Prof. Mr. C. P. M. Romme Minister van Sociale Zaken Littauen roept reserve troepen op Dit nummer bevat 16 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINTt De houding der Katholieken bij de stemming over de onderwijs-begrooting BELGIë NEDERLAND KELDERSCHE COURANT Uitgave der Uttg.-MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder WERKGEVERS WIJZEN DE MEDEZEGGINGSCHAP DER VAKBONDEN AF. In een buitengewone algemeene ledenver gadering gisteren te Utrecht gehouden in de Statenzaal van het Gebouw van Kunsten en Wetenschappen, heeft het verbond van Nederlandsche werkgevers de sociale poli tiek van het huidige kabinet in oogen- schouw genomen. De Statenzaal van het Gebouw van Kunsten en Wetenschappen was tot de laatste plaats gevuld. Meer dan 200 leden waren aanwezig, te zamen uit brengende 214 stemmen. De algemeen-voorzitter, de heer H. P. Gelderman C. Mz. gaf een inleiding waar in hij er op wees, dat in de achter ons lig gende crisisperiode het nadeel van verstar ring van arbeidsvoorwaarden en vooral van loonen maar al te zeer is gebleven, speciaal in de beschutte bedrijven. De opleving na de devaluatie heeft in de meeste bedrijfs takken reeds plaats gemaakt voor een in zinking. Niettemin zijn loonen en kosten na de devaluatie verhoogd, zonder dat de regeering de op het bedrijsleven drukkende lasten heeft verlaagd. Minister Romme gaat evenwel te werk met een voortvarendheid, die het bedrijfsleven met zorg vervult. Eenerzijds door een aantal vooront werpen bij den Hoogen Raad in te dienen (verbod van arbeid van ge huwde vrouwen verplichte kinder bijslagverzekering en werkloosheids verzekering), anderzijds door de on derneming te dringen in een kunst matige bedrijfsgewijze ordening in bedrijfsraden, waardoor een gelijk- schakelingspolitiek wordt bevor derd, die de kracht van den indi- vidueelen ondernemer ondermijnt. De verbindendverklaring b.v. van het col lectieve contract in de bouwvakken houdt uiteraard de prijzen hoog. Hetzelfde geldt voor de verbindendverklaring van collectieve contracten in de typografie. De onbeschutte bedrijven, die op de buitenlandsche markt moeten concurreeren, ondervinden daarvan den nadeeligen terugslag. De mogelijkheid van aanpassing aan de buitenlandsche markt wordt daardoor geremd en belemmerd. Van de voorgenomen sociale lasten is nog moeilijk een definitieve berekening te maken. De minister meent, dat voor de ontworpen verplichte werkloosheidsverzekering een premie van 1% è.2 van het loon voldoende zal zijn, De voorgenomen verplichte kinder toeslagverzekering zal circa 1 van het loon kosten, tezamen derhalve 2% a 3 van het loon. Uitgaande van het feit, dat 1 van het loon circa 18 millioen gulden per jaar vertegenwoordigt, komt men dus op een bedrag aan nieuwe lasten van 45 a 54 millioen gulden. Wel zal de helft van de kosten van de werkloosheidsverzekering verhaald worden op het arbeidsloon, doch ook dit loon moet tenslotte door het bedrijfsleven worden opge bracht. Spreker meent dat het hoog tijd wordt, zich omtrent de kosten van de sociale po litiek van het huidige kabinet rekenschap te geven. Daarna was aan de orde een bespreking over het streven naar bedrijfsorganisatie. Ile algemeen-secretaris, prof. Mr. A. N. Molenaar, zegt dat het verbond ten volle het in gemeenschappelijke samenwerking tot stand brengen van loonen en arbeidsvoor waarden door de in aanmerking komende organisaties van werkgevers en arbeiders aanvaardt. Maar principieele bedenkingen heeft ons bestuur tegen een medezeggen schap van vertegenwoordigers van arbeidersvakbonden in commerciee- le aangelegenheden. Zulks is, gege ven de huidige maatschappelijke ver houdingen, met de verantwoorde lijkheid van de bedrijfsleiding niet te vereenigen. Gegeven het streven, dat in ons land in betrekking tot die verordenende bevoegd heid op economisch gebied valt waar te ne men, meent het bestuur tegen deze ontwik keling met klem te moeten waarschuwen en vertrouwt, dat de algemeene vergadering zijn inzicht zal deelen. (Instemming bij de vergadering). Naar aanleiding van de door het bestuur ontworpen stellingen, volgde een discussie, wiens beleid zoo sterk door de werkgevers wordt gelaakt. waaraan door verschillende sprekers werd deelgenomen. De heer G. van der Meulen, directeur der N.V. Koninklijke Stoomweverij te Nijverdal, Almelo, stelt de vraag of men met de pro paganda voor bedrijfsraden terug wil naar den gildentijd. Alleen de leider van de onderneming zelf kan tenslotte op grond van de gegevens van het naaste verleden en het heden de moge lijkheden van de toekomst aanvoelen en den koers vaststellen. Dit kan onmogelijk door een bedrijfscollege worden verricht. De samenwerking in de onderneming moet be rusten op vertrouwen en een dergelijk ver trouwen kan niet worden gekweekt door bedrijfsraden. Vervolgens werd het woord gevoerd door den heer J. F. E. Regout, gedelegeerd be stuurder van de N.V. Kristal-, Glas- en Aardewerkfabriek „De Sphinx" te Maas tricht. Spreker herinnerde aan de recente uitlating van prof. Goudriaan, die veel vertrouwen had in het Nederlandsche volk inzake de bedrijfsleiding, en die verklaarde dat er geen beter'land is om een gezond economisch leven te leiden dan Nederland. Dit heteekent, dat wij Nederlanders mede dank zij het gehalte onzer medewerkers in staat zij onze ondernemingen naar be- hooren tè leiden. Thans worden wij opgeschrikt door een roffelvuur van sociale wetsontwerpen. Bij de bespreking van de invoering van nieuwe sociale maatregelen, waaronder 't afwentelen van bepaalde lasten op bet be drijfsleven. die de kostprijzen zullen ver- hoogen, worden door de regeering en door een groot gedeelte der pers de econorn'"«rhe gevolgen aan geen enkele beschouwing onderworpen. Dat de werkloosheid daardoor wel eens vergroot kon worden, wordt blijk baar veelal over het hoofd gezien. De heer A. H. Baron van Hardenhroek van Ammerstol, directeur van de Kunst- zandsteenfabriek „Arnoud" zeide, dat wij thans verkeeren in een toestand als van 1920 tot 1925, toen het bedrijfsleven ook werd bestookt met allerlei ontwerpen als thans die nu weer herleeft en aan de orde zijn in heviger mate en anderzijds met stukjes en beetjes worden toegediend, hij suggestie van slechts een kleinigheid te zijn en van een onschuldig karakter, doch waarmede de ondermijning van 't bedrijfs leven voortgang heeft en waarmede - goed gezien naar de socialisatie wo It ge streefd. Spreker liet in dit verband even het licht vallen op de „cause celèbre" van ,de „Arnoud". Minister Romme, die zijn hart heeft verpand aan de „corporatiën" in den staat" sloot den weg voor individueele overwerk vergunningen af. De kalkzandsteenindustrie veroordeelende tot een collectiviteit wat zij uiteraard niet is. Een geheim gehouden rapport moet als camouflage voor deze handeling dienst doen. Sinds November 1937 werd abrupt een einde gemaa.kt aan werken in twee ploegen, waarbit surekers onderneming natuurlijk moest vastloonon. Het gaat in de richting van men" en meer inbreuk maken op de positie van den ondernemer en zulks onder het vaandel van „ordening" maar in werkelijkheid ton koste van wat zijn bestaansrecht heeft be wezen. Applaus. De heer A. E. Duynstee, dir. van de Stoom- steenfabrieken en Kiezelexpl. Belverdère Maastricht, wees er op dat vrijwel algemeen de oprichting van industrieele ondernemin gen te danken is geweest aan de karakter eigenschappen en persoonlijke capaciteiten van een bepaald persoon. Weinigen bezitten de capaciteit om een bedrijf tot bloei te bren gen. Vandaar ook de verschillen in beteeke- nis der individueele ondernemingen, In een zelfden bedrijfstak. Die ongelijkheid leidt tot concurrentie, waardoor de productiviteit in den bedrijfstak wordt opgevoerd. Alle ondernemers, die zich op werkelijk heidsstandpunt willen plaatsen, moeten sa menwerken voor de instandhouding van de maatschappij. Zooals wij die van onze voor ouders gekregen hebben. (Instemming). De heer M. Smith, voorzitter van het ver bond van sigarenfabrikanten in Neder land, wilde iets zeggen over de regeerings- politiek inzake de bedrijfsraden. Zijn verbond heeft daarmede van nabij kennis gemaakt. Hij is in den bedrijfsraad v-oor de sigaren- industrie vertegenwoordiger geweest, doch zag zich genoodzaakt er uit te treden, om dat het doe], dat heette voor te staan hij de oprichting van den bedrijfsraad, n.1. saam- hoorighoid en bedrijfsvrede, niet werd be reikt, doch integendeel conflicten in de hand werden gewerkt. De fout is geweest, dat de wet van 1933 de bedrijfsraden heeft ingesteld als autono me lichamen, waardoor zoowel de zelf standigheid van de onderneming als van een werkgeversvereeniging wordt aange tast. De algemeene voorzitter, de heer II. P. Gelderman Cmzn., de debatten samenvat tende, constateerde groote eenstemmigheid. Met algemeene stemmen worden daarop met instemming van de vergadering de ge amendeerde stellingen aanvaard, luidende als volgt: 1. De algemeene vergadering stelt voorop, dat zij in de onderneming een loyale samenwerking tusschen de leiding en de arbeiders voorstaat. 2. De algemeene vergadering gaat er voorts van uit, dat de onderneming en niet de bedrijfstak het levenwekkende element in het productieproces vormt en dat deze gedachte uit een oogpunt van algemeen belang richtsnoer moet zijn bij het regeeringsbeleid. 3. De algemeene vergadering stelt met groote ongerustheid vast, dat de regee ring langs verschillende wegen aan be drijfsraden, zooals die zijn ingesteld krachtens de bedrijfsraden wet 1933, een steeds ruimere taak wenscht op te dra gen. 4. De algemeene vergadering betreurt, dat de regeering bij de uitvoering van de sociale verzekeringswetten met ver dringing van de uit het maatschappe lijk groeiproces voortgekomen bedrijfs- vereenigingen en fondsen, kassen van bedrijfsraden als in de eerste plaats in aanmerking komende uitvoeringsorga nen op den voorgrond plaatst. 5. De algemeene vergadering verzet zich tegen het voornemen van de regeering om aan de bedrijfsraden adviseerende bevoegdheid op economisch gebied foe te kennen, waardoor een nieuwe schre de zou worden gezet op den weg naar de medezeggenschap van vertegen woordigers van vakbonden op een ter rein, waar uitsluitend de bedrijfslei ding der onderneming deskundig en verantwoordelijk is. Inleiding Mr. B. C. Slotemaker. Vervolgens hield Mr. B. C. Slotemaker, secretaris van het verbond van Nederland sche werkgevers, een inleiding over het voorontwerp personeelfondsenwet van den hoogen raad van arbeid. Nieuwe regeering voor Midden- China. Uit Hankau wordt gemeld dat de toe stand in Sjansi voor de Chineesche troepen gunstiger wordt. Langs de Gele Rivier be halen afdeelingen, die een guerilla-oorlog voeren, veel successen. Verbitterd wordt ge- ochten in Zuid-Sjansi. Ook in het Westen vallen de Chineezen aan. Japansche tegenspraak. Japansche berichten spreken van een verdere terugtocht der Chineezen. De Ja panners melden o.a. Yi Tsjoe, een stad met 150.000 inwoners te heben ingenomen. Ook het eiland Tsoengming, dat de mond van de rivier de Jangtse beheerseht zou zijn veroverd. De nieuwe regeering voor Mid den China. In politieke kringen verwachtm en, dat Zondag a.s. een afzonderlijke pro-Japansche regeering voor Midden China, met Nanking als zetel, plechtig geïnstalleerd zal worden. Men verklaart dat de ministerlijst reeds ge reed is. Ministerpresident zou Jangkoentsi zijn. Daar de Sovjet Unie en de Chineesche Oosterspoorwegmaatschappij in gebreke is gebleven een bedrag van 5.5 millioen yen aan belastingen en vrachtkosten te betalen aan de regeering van Mandsjoekwo, zal de ze de laatste betalingstermijn voor den Oos terspoorweg niet voldoen. Rusland is hier van reeds vex-wittigd. RUSSISCHE TROEPENBEWEGIN GEN AAN DE GRENZEN? LITAUSCHE BEVOLKING ACHT ZICH VERNEDERD. Hoewel de meeste leden van het Litausche kabinet voor inwilliging der Poolsche eischen zijn, zij het dat zij den vorm waarin zij zijn gesteld afkeuren, heerscht onder de bevol king groote verbittering. In nationale kringen wordt de vorm waar in de eischen geseld zijn te vernederend ge acht om ze te ranvaarden. De regeering van Litauen tracht anti-Poolsche uitingen te voorkomen en heeft van heden alle verga deringen verboden. Wat zal Rusland doen? Een speciale correspondent van de Paris Soir zegt, dat Moskou ondanks de sympathie, die Sowjet-Rusland voor Litauen gevoelt, niet in staat zou zijn het eventueel te hulp te komen. Deze verklaring heeft een beslissende rol gespeeld en er bleef de in allerijl bijeenge roepen regeering niets anders over dan te constateeren, dat onder deze omstandigheden tegenstand van den kant van Litauen nutte loos zou zijn. Van particuliere zijde wordt echter verno men, dat een zekere troepenbeweging merk baar is van het roode leger nan de grens van de Sovjet-Unie en Polen, nabij Ebrucz. Ook aan Poolsche zijde zouden troepenbewe gingen worden uitgevoerd. Men gelooft dat enkele afdeelingen van het Przemysl legercorps naar de PoolscbRus sische grens zijn gezonden. Reeds een Litausch antwoord? Do Poolsche maarschalk SmiglyRydz was gisteren aan de Litansche grens, waar hij zich met verschillende hoofdofficieren on derhield. Hij is inmiddels naar Warschau teruggekeerd, waar hij een langdurig onder hond had met minister Beek. Volgens nog niet officieel bevestigde be richten zou te Warschau reeds een antwoord van Litauen zijn ontvangen. Men zou in het algemeen de Poolsche eischen aanvaarden. In het bijzonder zou men zich arcoord verklaren met het herstel van normale betrekkingen, erkenning van den territorialen status quo, die een uit drukkelijk afezien van Wilna zou beteeke- nen, zou men echter afwijzen. MAARSCHALK SMIGLY RIJDZ, Opperbevelhebber van het Poolsche leger. De Litausche landdag is echter voor van daag in geheime zitting bijeen geroepen. Vlaggen in Warschau. Ter gelegenheid van het feit, dat giste ren de naamdag gevierd werd van St. Eduard, den patroon van Smigly Rydz, en heden van St. Joseph, den patroon van maarschalk Pilsoedski, zijn de straten van Warschau met vlaggen getooid, hetgeen de hoofdstad een ongebruikelijk aanschijn geeft. Er heerscht groote opwinding. Het publiek rukt de kranten uit de handen der verkoopers en de Poolsch-Litausche spanning vormt het onderwerp van alle gesprekken. Tijdens de betooging te Wilna is een re solutie aangenomen waarin werd gezegd dat Litauen alles wat Poolsch is vermoordt. De bevolking van Wilna kan verder niet toe staan adt de grondwet van Litauen deze stad de hoofdstad van Litauen noemt. Verder wordt in de resolutie geëischt, dat de onderdrukte Polen in Litauen bevrijd worden. Wilna stelt zich ter beschikking van maarschalk Smigly-Rydz en wacht zijn be velen. De tekst van deze resolutie is den maarschalk overhandigd. LITAUEN ROEPT RESERVE TROEPEN OP. Strijdkrachtenconcentratie. Een aantal reservisten is onder de wa pens geroepen, teneinde over te gaan tot een concentratie der Litausche strijd krachten. Verwachting: Matige, in het N. en W. tijdelijk toenemende Z. tot Z.W. wind, half tot zwaar bewolkt, later toene mende bewolking, in het N. en W. eenige kans op regen, in het Z. en O. droog weer, zelfde temperatuur. Verdere vooruitzichten: Weinig verandering. De houding, door de vertegenwoordigers der R.K. Staatspartij bij de behandeling van de begrooting van Onderwijs ten aanzien van het ministeriëel beleid aangenomen, wordt door sommige Eerste Kamerleden incon sequent genoemd Hoewel genoemde partij de meest scherpe critiek op dit beleid uitoefen den, stemden de vertegenwoordigers in de Tweede Kamer vóór de onderwijsbegrooting. Deze houding was voor andere leden naar wij in het Voorloopig Verslag der Eer ste Kamer lezen volkomen consequent. Men kan, aldus deze leden, wel degelijk zijn (afkeurend) standpunt op het punt van 's ministers beleid uiten, zónder daardoor tot tegenstemmen gedwongen te worden. Smirnoff vloog 's nachts door. Zooals men weet, heeft gezagvoerder Smir noff deze week met de „Gier" een vervroegde vlucht naar Holland moeten maken, ten einde het hiaat dat in het K.L.M.-verkeer welke door het ziek worden van twee „Valk" piloten was ontstaan, aan te vullen. Smirnoff heeft van deze vlucht een prach tige en zeer sportieve prestatie gemaakt, Hij heeft het traject Bandoeng Schiphol n.1. in vier dagen afgelegd en sprak zelfs de overtuiging uit, dat deze route ongetwijfeld steeds in vier dagen gevlogen kan worden. Men moet dan 's nachts doorvlie gen, doch dat is volgens den krani- gen gezagvoerder, vooral des zomers geen bezwaar. Maandagochtend om half zeven startte Smirnoff van Bandoeng, des avonds was hij in Rangoon en vloog, na hiervoor van de passagiers toestemming te hebben ver kregen. des nachts door over Calcutta naar Jodhpur. Dinsdagavond arriveerde de Gier in Basra. Woensdag werd Athene aan gedaan en Donderdagmiddag om half vier streek het toestel op Schiphol neer. Een record-vlucht, waarvoor den vlieger een compliment toekomt. SMIRNOFF. Per W.A.C.O. touringcar op 3 APRIL naar den VOETBALWEDSTRIJD te ANTWERPEN Prijs per persoon f 4.50. Vertrek Zaterdag middag 12 uur. Zondagmorgen 4.15. Opgave tot Woensdag 30 Maart. Relsbur. W.A.C.O., Kanaalweg 137, Den Helder, Tel. 773. w

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 1