Sensatie om Otto von Habsburg
Millioenen aaltjes komen bij
Den Oever en Kornwerderzand
in het IJselmeer
Roosevelt's „Praatje aan
den haard"
Kunsfzijde-industrie geeft
2 millioen menschen werk
Zal gunstige toestand
bestendigd blijven?
Havens in Italiaansch-Oostafrika
Noodlottige droogte teistert
Australië
EEN ZWAARD VOOR ADOLF HITLER. Als eereburger van Soltngen ontving de
Duitsche Rijkskanselier dit prachtige naar middeleeuwsch model gesmede zwaard van
de stad ten geschenke.
Voor een goed begrip van een en ander is
het noodzakelijk, aldus dr. Verwey, dat men
eerst nagaat, op welke wijze de paling, zooals
Wij die kennen, naar Nederland komt.
De paling paait in 't Westen van den
Atlantischen Oceaan, dicht in de buurt van
de Sargasso-zee, een plaats waar nage
noeg geen stroom staat. Hier, op deze
ideale broedplaats, komt de paling-larve ter
wereld, om al spoedig als „passagier" van den
Golfstroom in de richting van Europa mede
gevoerd te worden.
Over de reis van de Sargasso-zee tot de
Europeesche kust wordt 3 jaar gedaan en
eerst dan vindt die merkwaardige gedaante
verwisseling plaats tot het bekende glas-aaltje.
Het zijn deze glas-aaltjes, die actief het
zoete water opzoeken
De aal stoot haar neus.
Zoet water wordt gevonden dóór, waar in
West-Europa de rivieren in zee uitmonden en
komen de scholen glas-aaltjes dus in de buurt
van het Engelsche Kanaal, dan trekken groots
scholen de rivieren van Frankrijk en West-
Engeland op. Op dezen trektocht komt dus dat
leger glas-aaltjes, zij het gedund, steeds Oos
telijker en arriveert tenslotte ook aan de Ne-
derlandsche kust.
Bij dit stadium begon het probleem. Eeuw
In, eeuw uit was de jonge aal dezen weg ge
gaan, doch stootte nu bij den Afsluitdijk haar
neus. Er was geen toegang meer.
Hoe de aal in 't IJselmeer te kragen?
Dat de aalschat echter in het IJsselmeer ge
lokt moest worden, stond vast, en het was
alleen maar de vraag: op welke wijze?
Het was toen Dr. B. Havinga, van
het Instituut voor Biologisch Visscherij-
onderzoek, die direct reeds adviseerde: als de
jonge aal komt (gedurende de maanden Maart
tot Mei) en de stand van het water binnen- en
buitendijks is op gelijk niveau, zet dan de slui
zen open. Naar alle waarschijnlijkheid zal dan
de paling wel naar binnen trekken.
Enorme toename.
Het was goed gezien van dr. Havinga, want
de zoo zeer begeerde aal trok inderdaad de
sluizen binnen en kwam zoodoende in het
IJsselmeer terecht.
Dat de palingstand hiervan zou profi-
teeren was wel te verwachten, doch niet
dat het IJselmeer een zoo sterke paling
toename wachtte. Het blijkt nameLyk, dat
de jaarljjksche vangst v an 0.7 millioen
kilogram in de jaren vóór de afsluiting
toegenomen is tot2,4 millioen kilo
gram in 1036 en 3.7 millioen kilogram in
1937. Weliswaar heeft zich de visscherij
zelf ook geïntensiveerd, doch dat neemt
nite weg, dat hier toch van een geweldige
uitbreiding van den vischstand sprake is.
Overigens werd dit praktisch bewezen,
daar het natuurlijk mogelijk is na te gaan
van welk jaar de paling is. In 1932 werd
de dijk gesloten en de thans gevangen pa
ling is gedeeltelijk 4 jaar oud.
Het nut van de Chlronomus.
Dat alles zag er dus florissant uit, temeer
Een droom, die een desillusie
werd. Hoe Aartshertog Otto
met Henri de Jouvenel bevriend
raakte.
Het bevel tot arrestatie van prins
Otto von Habsburg, den Oostenrijk-
schen troonpretendent, die, zooals
wij dezer dagen meldden, door Ber
lijn van hoogverraad beschuldigd
wordt, heeft den jongen prins weer
eens met een sluier van sensationee-
le geheimzinnigheid en onzekerheid
omgeven.
Het is juist twee jaar geleden dat het be
kende Duitsche blad de „Angriff", in den
volksmond het blad van minister Goebbels
genoemd, een vrij opzienbarend bericht pu
bliceerde, hetgeen behelsde dat inen in het
bezit gekomen was van geheime documen
ten, waaruit zou blijken dat men in Oosten
rijk voornemens was het Koningschap te
herstellen. De Oostenrijksche regeering zou
op de hoogte zijn van die plannen en daar
zij moeilijkheden van buitenlandschen aard
vreesde, zou zij trachten ze tegen te werken.
Tot goed begrip van zaken diene dat de
toen 23-jarige aartshertog zich in België be
vond waar hij kort te voren aan de Katho
lieke Universiteit te Leuven gepromoveerd
was tot doctor in de rechten. Na het overlij
den van haar geniaal immers, had ex-Kei
zerin Zita zich met haar kinderen in België
gevestigd op het later zoo dikwijls genoem
de kasteel te Steenockcrzeel.
Verdeeldheid in het monarchis
tische kamp.
Intussehen geraakte het vraagstuk der
restauratie van de monarchie in Oostenrijk
in het volgende jaar weer even snel op den
achtergrond als het ter sprake was gekomen,
een omstandigheid waaraan o.m. de ver
deeldheid in Oostenrijk zelve niet vreemd
was. Immers men kon bezwaarlijk spreken
van een eensgezinde en gelijkmatig over het
land verdeelde monarchistische beweging,
Mocht eenige jaren geleden een deel
van het Nederlandsche volk naar aan
leiding van de afsluiting van den Zuider
zeedijk in een, overigens volkomen be
grijpelijke, hausse-stemming verkeeren,
er was een ander deel van diezelfde be
volking, dat met grooter zorg de toe
komst tegemoetzag: uiteraard doelen
wij hier op diegenen, die door de vis
scherij in hun onderhoud moesten voor
zien.
Werd door de afsluiting den doodsteek
toegebracht aan de zeevisscherij, er bleef
nog een kleine hoop over. In de oude
Zuiderzee werd vóór de afsluiting, bjj
een niet al te intensieve visscherij, voor
0.7 millioen kilogram paling gevangen
en van diverse zijden rees, direct al na
dat de afsluiting een feit geworden was,
de vraag, of deze exploitatie niet gesti
muleerd kon worden.
Hoe het ook zij, men was het er over
eens, dat de hoeveelheid paling in het
IJsselmeer niet alleen behouden diende
te blijven, doch zoo mogelijk uitgebreid.
Thans schrijven wjj April 1938 en de
palingstand in het IJsselmeer i s uit
gebreid. En... in zeer belangrijke mate.
Van regeeringswege zijn maatregelen
genomen, proeven werden uitgevoerd en
waarnemingen verricht.
Over het resultaat van deze proeven,
waarvoor ongetwijfeld groote belangstel
ling zal bestaan, hebben wij ons gewend
tot den directeur van het Zoölogisch Sta
tion te Den Helder, dr. J.-Verweij, die ons
op de meest bereidwillige wijze verteld
heeft op welke manier, men, dank zij de
wetenschap, de natuur een handje hielp.
daar de gevangen paling in 1937 een bedrag
vertegenwoordigde van ongeveer 1% millioen
gulden.
In verband met het bovenstaande kan nog
gewezen worden op den gunstigen factor van
het in ontzaglijke hoeveelheid In het IJsselmeer
aanwezig zijn van de larve van Chironomus,
waarvan de mug weliswaar een kwelling voor
de menschheid vormt, doch welke larve aan
den anderen kant kostelijk aalvoedsel betee-
kent.
Ter illustratie zij vermeld, dat dr. Havinga
vond dat iedere jonge paling minstens 10 mug-
genlarven per dag consumeert, dat er In 1937
ongeveer 80 90 millioen palingen gevangen
zijn (gezwegen van het aantal dat vrij bleef
rondzwemmen), zoodat men het verbruik van
deze larven gevoeglijk kan taxeeren op mil-
liarden.
Dat alles zag er dus al buitengewoon roos
kleurig voor de opvoering van den aalstand
in het IJsselmeer uit, en het was alleen maar
jammer, dat het systeem van het opengooien
der sluizen in den Dijk door zekere omstandig
heden niet langer gehandhaafd kon worden.
Over de oorzaken daarvan in een volgend
artikel.
Otto von Habsburg.
omdat men in het algemeen al twee groote
groepen onderscheidde, die der legitimisten
en die der monarchisten. In het eerste kamp
verzamelde zich het grootste deel van den
ouden adel en in het algemeen die rnen-
schen, welke hoopten dat de monarchie hun
oude aanspraken op de heerschappij zou
vervullen, terwijl de andere groep meer naar
een constitufioneele monarchie streefde, vol
gens Belgisch voorbeeld en een monarchie
wenschle, waarin sociale rechtvaardigheid
heerscht, niet steunend op den feodalcn adel
maar op het volk zelf.
Het behoeft nauwelijks betoog dat
de jongste omwenteling in Oosten
rijk. de overrompelende gebeurtenis
sen die aan den „Anschlusz" vooraf
gingen de kansen op restauratie vol
komen vernietigden en 'n sfeer van
rouw teyveegbrachten op het kasteel
te Steeuockerzeel,
De regeering kan het Amerikaan-
sche volk niet ln den steek laten.
In een z.g. „praatje aan den haard" dat
hij gewoonlijk niet Paschen houdt, en dat
per radio verspreid wordt, heeft president
Roosevelt het Amerikaansche volk verzocht
de krachten te vereenigen, om den economi-
schen teruggang der laatste maanden te be
dwingen. Zijn aan het congres gerichte
boodschap over de milliardenuitgaven, ver
klaarde hij hiermede, dat de regeering het
Amerikaansche volk niet in den steek kan
laten, nu de particuliere ondernemingen er
in de laatste maanden niet in geslaagd zijn
den duizenden werkloozen arbeid te ver
schaffen.
Daarna zette Roosevelt uiteen, hoe
zeer de regeering er op bedacht is te
waken voor den Amerikaanschen
geest, d.i. den democratischen geest,
welke de vrijheid van gedachte, van
het woord en van de pers huldigt.
De Vereenigde Staten hebben een rol
te vervullen in de voorhoede der de
mocratieën in deze verwarde wereld.
Critiek op groote trusts. Bur
gers en regeering moeten optre
den. Gebrek aan koopkracht.
De president leverde critiek op de door
de groote trusts in het begin van 1937 ver
richte overproductie en zeide tot de conclu
sie te zijn gekomen, dat de burgers en de
regeering thans moeten optreden.
„Wij lijden onder een gebrek aan ver
bruik en vraag, welke zijn oorzaak vindt
in een gebrek aan koopkracht. Daarom
moeten de werkloozen gesteund worden,
moet de koopkracht der massa verhoogd
en de particuliere ondernemingen door cre-
dieten gesteund worden".
Waarom de democratie uit ver
scheidene landen verdween.
Voorts weerlegde Roosevelt de bewerin
gen, dat hij naar een dictatuur streeft en
besloot aldus:
„De democratie is' uit verscheidene
groote landen verdwenen uitslui
tend omdat de volken de onzeker
heid, welke geboren is uit de werk
loosheid en het zwakke optreden der
regeeringen, moede waren. De ver
moeide volken offerden hun vrij
heid op in de hoop op brood. De
Amierikaansche democratie is in
staat zich te handhaven. Het Ame
rikaansche volk is het eens over de
verdediging zijner vrijheden tot el-
ken prijs. De eerste verdedigings
linie wordt gevormd door de be
scherming der economische veilig
heid. Het eenige bolwerk der vrij
heid is een regeering, voldoende
sterk om de belangen van het volk
te beschermen, en een volk, vol
doende verstandig, om de souvereine
controle over zijn regeering te hand!
haven,
Interessante lezing van Zweedsch
cellulosef abrikant.
Op het onlangs in Stockholm gehouden
nationale Zweedsche boschcongres, heeft
een der meest vooraanstaande. Zweedsche
cellulosefabrikanten, Gustaf Göransson een
lezing gehouden over de ontwikkeling van
de kunstzijde-industrie.
Hij zeide o.a. dat 23 procent van de we
reldproductie van gebleekte sulphitepulp
door de kunstzijde-industrie wordt opgeno
men voor de fabricatie van kunstzijde en
kunstwol en dat van de Zweedsche produc
tie van gebleekte sulphite niet minder dan
50 procent door deze industrie wordt ge
bruikt. De kunstzijde-industrie zoo ver
volgde spreker, is een typisch voorbeeld van
wat wetenschap en industrie tezamen langs
kunstmatigen weg kunnen voortbrengen.
Deze industrie, die haar bestaan
vond in het laboratorium, is thans
een wereldindustrie welke bijna
twee millioen menschen arbeid ver
schaft en heeft een product opge
leverd dat den levensstandaard heeft
verhoogd. De ontwikkeling van de
ze industrie sedert 1920 is ontzag
gelijk geweest. In 1920 bedroeg de
productie 15.000 ton, in 1930 200.000
ton en in het afgeloopen jaar naar
schatting ongeveer 750.000 ton.
Deze hoeveelheid dekt iets minder dan 7
procent van het totale textielverbruik ter
wereld, maar heeft geen vermindering ver
oorzaakt in het verbruik van natuurlijke
textielgoederen.
Volgens door Mussolini aangegeven richt
lijnen heeft men de werkzaamheden ter
hand genomen voor het aanleggen van ha
vens in Somaliland. Dit plan behelst o.a.
den aanleg van een groote haven in Moga-
discio, welke zal worden voorzien van de
modernste uitrusting voor het scheepvaart
verkeer tusschen Italië en zijn koloniën.
Groote sterfte onder \«t tee,
Duizenden schapen ztfn ln ha* w«ateü}k
deel van Nieuw Zuid Wales omgekomen
als gevolg van een der ergste droogteper 1q.
den, welke dit rijke wolgebied sinds KKig
heeft gekend. De droogte strekt »ch ook
over andere gebieden uit en in de kerken
wordt vurig om regen gebeden. Geen gras
sprietje valt er te zien en slechts met dpof-
fering van groote kosten kunnen de vee
houders een uitbreiding der veesterfte v«v
hinderen. Zou de droogte aanhouden tot
het koude weer komt, dan zouden de voorw
uitzichten bijzonder ernstig geacht moeten
worden,
DUITSCHLAND VERACHTVOUDIGT ZïJïf
KOFFIE-UITVOER,
'Weet doet iïeéertafodf,
Men schrijft ons .uit Belgrado van Neder.
landsche zijde:
De Duitsche invoer in Joegoslavië is van
1936 op '37 van 1.087 mill. dinar op 1.994
mill. dinar of maar met eventjes 56% ge-
stegen! Daarbij is opmerkelijk de reusachti-
ge stijging in den koffieinvoer, die van 1.7
op 13.5 millioen steeg. Aangezien Duitsch-
land op het oogenblik geen koloniën heeft,
moet men zeker de groote activiteit der
Duitschers bewonderen, die desondanks den
invoer van koffie weten te bezorgen.
Het zelfde geldt van den invoer van rob-
berartikelen, artikelen dus, die ln hoofd
zaak uit grondstoffen worden vervaardigd,
die Duitschland moet invoeren en die van
9.7 op 15.3 mill. dinar steeg. De vraag is
of dat niet invoeren zijn, waarvan Neder
land met iets meer activiteit zich een
aanzienlijk aandeel zou kunnen verschaf
fen.
Dit betreft ook de 744 ton olie, die
Duitschland invoerde (tegen 476 ton in
1936)
EEN VEELBELOVENDE KNAAP.
Voor het gerechtshof te Glasgow moest een
vijftienjarige jongen terecht staan, die er
van werd beschuldigd op een meisje van 18
jaar te hebben geschoten. Het slachtoffer
werd opgenomen in een ziekenhuis en heeft
volgens de Daily Express, een kogel door
haar long gekregen.
Voorts werd de jongen er van beschuldigd,
met twee andere knapen, oud dertien en
veertien jaar, ingebroken te hebben in een
winkel, waar wapens worden verkocht, en
daar eenige geweren en ammunitie te hebben
gestolen.
EX-PRESIDENT MIKLAS TREKT ZICH
TERUG.
De Daily Express weet te vertellen, dat de
ex-president van Oostenrijk, Wilhelm Miklas
zeer spoedig zal terugkeeren naar zijn dorpje
Ilorn in Neder-Oostenrijk, waar hij geboren
is.
Daar zal hij zijn dorp ln vlaggentool vin
den, maar niet ter eere van zijn terugkomst.
Het zullen de vlaggen der Nazi's zijn die
hem daar verwelkomen. Terwijl Kurt von
Schuschnigg gevangen genomen is, gaat
Miklas iedereri Zondagmorgen naar een der
R.K. kerken, al wordt hij dan ook begeleid
door Gestapo mannen in burger. Veel vrij
heid van bewegen gunt men den ex-president
dus ook niet.
Zoo licht als een veertje, Is deze vouwboot»
die men met één hand gemakkelijk kan
optillen»
De Jeugdige troonpretendent vertoefde den
laatsten tijd regelmatig in Parijs, waar hij
de Fransche regeering poogde te bewegen
zijn plannen te ondersteunen en een niet
minder krachtige actie in die richting ont
plooide zijn moeder, ex-keizerin Zita. Met
één slag werd aan alle droom een einde ge
maakt, zij werd een des-illusie.
De gevolgen van een Interview.
De eerste impulsieve verklaring, die de
jonge Aartshertog daarop tegenover 'n ver
tegenwoordiger van een Amerikaansch pers
bureau in Frankrijk aflegde, schijnt aanlei
ding te zijn geworden voor de thans bekend
geworden reactie die zij in officieele Duit
sche kringen teweegbracht. In dat bewuste
persgesprek wees Otto van Habsburg er op
te spreken als erfgenaam van een troon,
waarop zijn voorouders gedurende 650 jaar
de glorie en ontwikkeling van Oostenrijk ge
leid hadden, cn hij liet een scherp woord
van protest hooren tegen de Duitsche maat
regelen, daarbij een beroep doende op alle
mogendheden om 't Oostenrijksche volk te
steunen in de onwankelbare vastbesloten
heid zijn vrijheid te herwinnen.
Otto had journalistieke neigin-
gingeru
Wij willen thans even teruggaan naar
een merkwaardig tijdperk in het leven van
den jeugdigen aartshertog om te zien dat
hij in zijn Fransehen en Belgisehen tijd
zelfs de eerste stappen zette op het pad
der journalistiek. Dit is te meer verwonder
lijk, omdat zijn moeder altijd al het mo
gelijke gedaan had om haar zoon verre te
houden van journalisten, waardoor hij niet
in de verleiding zou komen interviews te
geven. En waar de vorstenzoon al vroeg
geleerd had te gehoorzamen, meed hij alles
en iedereen die maar iets met de pers te
maken had. Totdat het toeval anders be
schik! e.
Want toon hij een jaar of vijf geleden op
zekeren dag een van zijn talrijke bezoeken
aan Parijs bracht, terwijl zijn moeder zich
in België bevond, gebeurde het dat hij na
het bezoek aan een opera in een autobus
stapte en zich daar met groote aandacht
verdiepte in het eerst verschenen nummer
van het juist door de Jouvenel uitgegeven
blad „Strijdkreet der Jeugd", het orgaan
van de jonge radicalen. Plotseling bevond
zich een onschuldig uitziend man uit het
volk naast hem, die het minimier dat Otto
in zijn handen hield meelas. „Wel mijn
waarde", vroeg deze, „wat denkt U van de
nieuwe beweging?".
Hij sprak hem aan zooals iedereen een
medepassagier in een bus aanspreekt...
„Niet kwaad", meende de aartshertog,
„zoo iets moesten alle jonge Franschen
doen." „Als U er zoo over denkt, dan moet
U terstond lid worden van de liga der ra
dicale Fransche jeugd. Ik ben het al lang".
Waarop de Oostenrijker tot zijn
leedwezen betuigde dat hij dat he
laas niet kon omdat hij geen
Franschman was. Terwijl de auto
bus toen verder reed stelde de
Franschman zich voor en het bleek
Henri de Jouvenel te zijn die er
zich begrijpelijkerwijs over verheug
de, aldus zijn eerste interview met
Otto van Habsburg te hebben gehad.
Uit diit gesprek groeide een hechte
vriendschap tusschen beide mensehen, ge
baseerd op een overeenstemming in poli
tieke denkbeelden,
Ongehoorzaam.
De Oostenrijker geraakte allengs meer in
geestdrift voor de theorieën van den Fran
schen literator en politicus, die een verede
ling van de democratie voorstond en een
versterking der corporatieve staatsgedachte
door opzijzetting van het parlement.
Toen niet lang daarna Léon Blum een
meesterlijke rede hield over de landbouw-
kwestie was Otto het daarmee niet eens
en de Jouvenel zag zijn- kans van zijn
nieuwen vriend wat positiever gedachten
los te krijgen. Otto vergat alle vermanin
gen van zijn moeder en de Parijsche
krant waaraan de Jouvenel als medewer
ker was verbonden. „Le Petif Journal" pu
bliceerde prompt het eerste officieele inter
view met. Otto van Habsburg. Zelfs „pro
moveerde" Otto tot rechtstreeksch mede
werker, want persoonlijk dicteerde hij een
belangwekkend artikel waarin hij zij'n
meening omtrent tal van, zaken, uiteen
zette
En thans ziet Europa met begrijpelijke
belangstelling uit naar de eerstvolgende
maatregelen die er van Duitsche zijde je
gens den Opstenrij-kschen pretendent geno-
mien zullen worden.
