Ruim 400 millioen gulden
oorlogsschade
De spellingsstrijd
opnieuw ontbrand
Postvlucbteo op Indië
De practijken van de Nat.
Soc. Ned. Arb. Partij
Prijstoeslag op graan
gevraagd
Zij bleef io hem gelooven..»
Eerste Kamer
Het Prinselijk Paar naar de
bruiloft te Doorn
Kapitein koerst recht op
strandingsplaats
Spiegelkast geforceerd
Trieste cijfers uit Sjanghai
Gestolen goed bij
karrevrachten
Onderzoek naar scheepsrampen
bij de binnenvaart
Kostbare landbouwinventaris
verbrand
UIT ONZE OOST
Von Blomberg op Java
Loods ingestort
Herdenking van
Pilsoedski's dood
Doodenstad opgegraven
Bandieten onderdrukken
taxi-chauffeurs
Juweelenschat van
Albanië s Koningin
Waterstaat afgedaan.
Den Haag, 28 April.
Zoo rustig als het vanochtend en in den
vroegen voormiddag in den Senaat was, zoo
woelig werd het plotseling na een uur of
twee! „Waterstaat" was namelijk afgedaan,
tn de ministerieele rede had al zeer weinig
deining" veroorzaakt, door de vriendelijke,
doch niet heel veel nieuws zeggende rede
van Exc. van Buuren.
Toen dan eindelijk de laatste nog onaf
gedane begrooting Onderwijs ter tafel
verscheen, spitste men de ooren. Wat zou
de Kamer doen? Er zijn momenteel eenige
Onderwijszaken te gespreken, welke zeker
niet „terloops" kunnen worden behandeld
(men denke slechts aan den leerlingen-
schaal, de spelling), doch aan het begin der
vergadering bleek, dat de Kamer in een
lastige positie was geraakt. Minister-presi
dent Colijn had namelijk aan president De
Vos doen weten, dat 't zeer gewenscht is,
de gansche begrooting vóór 1 Mei binnen
te hebben, in verband met het doen van
door de wet bekrachtigde uitgaven, door het
Bi ik.
Mr. Van Vessem (N.S.B.) beklaagde zich
over wat hij noemde het ongeoorloofde in
grijpen van den leider der Regeering in de
zaken, de Kamer betreffende, doch Mr. De
Vos wees erop, dat de premier slechts ge
doeld had op de consequenties van art. 15
der Comptabiliteitswet, doch dat aandrang
tot bespoediging van de afdoening immers
alleen van hem, den voorzitter, was uitge
gaan.
De heeren De Zeeuw (S.D.) en De Savor-
nin Lobman (C.H.), waren van oordeel dat
daar de spellingkwestie Regeeringshcleid
en Kabinetspolitiek beteekent, een afzon
derlijke en grondige behandeling noodig
was.
Prof. Lohman wilde evenzeer „een uit
zondering" maken. Natuurlijk is deze afge
vaardigde, die indertijd met minister Mar-
chant evenzeer de degens -kruiste over de
spellingzaak, hevig geïnteresseerd bij het
vraagstuk.
Voorzitter De Vos leed bij de stemming
de nederlaag. Met 279 stemmen werd be
paald, dat prof. Wolfjes op nader te bepa
len dag zijn interpellatie zal houden.
Eindelijk kon men met het begrootings-
work beginnen.
De eerste spreker was de katholiek De
Jong, die aandrong op verlaging van den
loerlingenschaal en op een wettelijk tucht
recht van den onderwijzer. De volgende
spreker, mr. Barge (R.K.) had klachten
over de methode van een steeds groeiend
aantal studenten aan de universiteit, die
zich een poosje maar eens niet laten „in
schrijven"
's Avonds werd dn behandeling der On
derwijs,begrooting voortgezet.
Mr. de Rijke (N.S.B.) had veel critiek op
de organisatie van ons onderwijs, welke hij
veel meer gericht wilde zien op vorming
van karakter en lichaam. Voorts bracht
ook deze senator de spelling op 't tapijt,
van oordeel zijnde, dat oud-minister Mar-
chant de financieele schade, door zijn op
treden in 1934 veroorzaakt, maar moet be
talen
Mr. Wiardi Beekman (S.D.) achtte het
evenzeer juist, als men spreekt van den
„bedroevenden toestand".
Wat aangaat de kunst, de Senator achtte
voor de kunst op de begrooting „een As-
schepoesterplaatsje" ingeruimd, hetgeen hij
ten zeerste betreurde.
Even over elf deed president De Vos stop
pen tot morgenochtend.
Naar wij vernemen zullen Prinses
Juliana en Prins Bernhard op 4 Mei
aanwezig zijn bij 't sluiten van het
huwelijk tusschen Prins Lodewijk
Ferdinand van Pruisen, kleinzoon
van den ex-keizer van Duitschland,
met Prinses Kyra van Rusland.
Misleid door slecht zicht.
De Raad voor de Scheepvaart te Amster
dam heeft gistermorgen het onderzoek voort
gezet naar de oorzaak van het aan den
grond raken van de sleepboot „Seine" met
den lichter „Necrlandia" op sleeptouw op 5
November van het vorige jaar nabij Dunge-
ness.
Bij de eerste behandeling van do zaak op
19 Febr. j.1. kwam vast te staan, dat de
kapitein recht op de strandingsplaats had ge
koerst.
De kapitein van de sleepboot verontschul
digdé zich met de verklaring, dat hij de
zelfde koers bij 4 vorige reizen ook had ge
volgd en dat hij deze keer misleid was ge
worden door het minder goede zicht.
De waarnemende inspecteur-generaal voor
de Scheepvaart verzocht den raad het on
derzoek uit te strekken over de vraag of de
stranding het gevolg is geweest van een
onvoldoende en zorgelooze navigatie.
Gistermiddag werd het onderzoek voort
gezet, aan het slot waarvan de raadsman
van den kapitein, mr. G. Seret, den Raad
verzocht met verzachtende omstandigheden
rekening te houden. Hij meende deze te
kunnen vinden in de omstandigheid, dat
aan de navigatie bij dergelijke transporten
bijzondere moeilijkheden zijn verbonden. O.
m. is het veelal niet mogelijk tijdig te loo-
dcn. De Raad zal later uitspraak doen.
De buit was de moeite waard!
Toen de familie M., die in een perceel
aan den Frankenslag op den hoek van de
Antonie Duyckstraat te 's-Gravenhage een
slagerij houdt, Woensdagavond omstreeks
elf uur in haar woning terugkeerde, ont
dekte zij, dat er. tijdens haai; afwezigheid
was ingebroken. Hoe de indringers kans
hadden gezien de. woning binnen te komen
heeft, men niét kunnen achterhalen, doch we'
constateerde men, dat zij met een hakbijl,
die in den winkel stond, de deur van een
slaapkamer hadden ingeslagen. Het bleek
dat de ongewenschte gasten daar een spie
gelkast hadden geforceerd, en daaruit een
bedrag van f fiOO.benevens een collier en
een paar oorbellen ter waarde van f150
hadden ontvreemd. De politie tracht de die
ven op het spoor te komen.
Veertigduizend huizen vernield
De Amerikaansche handclsattaché
te Sjanghai heeft de schade, welke
door de Japansch-Chineesche vijan
delijkheden in China is veroor
zaakt, nauwkeurig laten taxeeren.
Hieronder volgt een overzicht hier
van.
De schade aan de verschillende fabrie
ken toegebracht is tamelijk groot. Zoo be
droeg de waarde der gebouwen en techni
sche inrichtingen van de cigarettenfabrie-
ken te Sjanghai ongeveer 25 millioen ioean.
Een veel hoogere waarde, ongeveer 300 mil
lioen joean (1 joean in ongeveer 50 cent)
stak in de moderne katoenspinnerijen en
weverijen van Sjanghai. In de meelfabrie
ken van Sjanghai zijn ongeveer 125 milli
oen joean geïnvesteerd. De totale investee-
rïngen in de drie grootste industrieën van
Sjanghai bedragen dus 450 miHioen joean.
Wanneer men de waarde van de ongeveer
5000 kleine Chinoesche bedrijven gemiddeld
op 20.000 joean voor iedere onderneming
stelt, komt men tot een totale waarde van
ongeveer 1 milliard joean. De graad der ver
nieling bedraagt in het algemeen ongeveer
30 en in het industrieel 40%, zoodat het
door den oorlog veroorzaakte verlies aan
industrieel eigendom op ongeveer 350 mil
lioen joean kan worden geschat.
Er zijn verder ongeveer 40.000 kleine Chi-
neesche huizen vernield.
Bij een gemiddelde waarde van 5000 joe
an \oor ieder huis komt men op een verde
re schade van 200 millioen ioean.
De verliezen door de stilligging van in
dustrieën en bedrijven en het ophouden der
verdienstmogelijkheden voor groofe deelen
der bevolking zijn buitengewoon groot,
maar laten zich niet juist schatten. Intus-
schen komt een van het aantal der stilge
legde bedrijven uitgaande berekening tot
een schade van ongeveer 140 millioen als
mede een verder verlies van 14 millioen
joean voor geroofd ijzer en staal.
Verliezen in den buitcnlandschen
handel.
Met eenigc zekerheid laten zich de verlie
zen in den buitenlandschen handel Van
Sjanghai schatten. De importeurs van
Sjanghai hebben in de laatste vijf maanden
van 't jaar '37 de verdienste aan een in
voer ter waarde van 250 millioen joean ver
loren, daar de totale invoer van Sjanghai in
het geheele jaar 1937 508 millioen joean be
droeg. terwjil deze zonder vijandelijkheden
waarschiinliik een waarde van 758 millioen
joean bereikt zou hebben. De waarde van
den uitvoer van Sianghai in het geheele
jaar 1937 brdroeg 404 millioen joean in
plaats van 500 millioen joean, die de uit
voer in normale omstandigheden zou heb
ben bedragen. Bij een gemiddelde verdienste
van 5% in den export- en importhandel le
veren deze vijf maanden voor den bij den
buitenlandschen handel van Sjanghai be
trokken kringen dus een verlies op van 17.5
millioen joean.
Verdere groote verliezen.
De verliezen aan goederenvoorraden en in
richtingen in woningen van niet verbrande,
maar meer of minder sterk beschadigde ge
bouwen in Sjanghai wordt op 50 millioen
joean geschat en andere verliezen aan goe
deren in de opslagplaatsen van het .Tangtse-
district eveneens op ongeveer 50 millioen
joean.
Het verlies aan vrachten en andere
kosten voor scheepsladingen van
rond 150.000 ton, die voor Sjanghai
bestemd waren, maar naar andere
havens geleid moesten worden, kan
op 12 13 millioen joean geschat
worden.
Uit het niet verschepen van voor den ex
port alsmede voor de kusthavens en het
binnenland bestemde goederen is voor de
scheepvaartmaatschappijen te Sjanghai in
de bedoeld" vijf maanden een verlies van
ongeveer 10 millioen jcoan ontstaan.
Alles en alles bij elkaar is er dus
een totale schade geleden van onge
veer 845 millioen joean of 425 mil
lioen gulden.
Hef zwaarst ziin natuurlijk de Chineezen
getroffen. De verliezen der buitenlanders in
Sjanghai bestonden meer in de gevolgen der
lamlegging van den handel dan in de ver-
nieuling van gebouwen of andere bezittingen
hoewel ook de verliezen van dergelijken
aard hij de buitenlanders niet onaanzienlijk
zijn. Hef definitieve verlies hangt inh'sschen
af van de wijze, waarop het economisch le
ven van Sjanghai in de komende jaren weer
op gang zal komen.
JUSTITIE STELT NAUWKEU
RIG ONDERZOEK IN. PRE
VENTIEVE EN REPRESSIEVE
BEVOEGDHEDEN VAN DE
OVERHEID WORDEN UITGE
BREID.
Taal, een Nederlander onwaardig.
Zooals wij onlangs mededeelden,
heeft het Eerste Kamerlid Jhr. de
Savornin Lohman aan de minis
ters van Algeineene Zaken en van
Justitie schriftelijke vragen gesteld
omtrent pamfletten voor een in Ti-
voli te Utrecht gehouden vergade
ring van de Nationaal-Socialistischc
Nederlandsche Arbeiderspartij, in
welke pamfletten den Nederland-
schcn „arbeiders van het hoofd en
de vuist" met verwijzing naar het
voorbeeld van de „Oostenrijksche ka
meraden" wordt aangeraden, zich
met hun „Duitsche kameraden" te
verbroederen.
Genoemde ministers hebben thans
hierop het volgende geantwoord:
Naar het optreden in den laatsten tijd van
de „Nationaal-Socialistische Nederlandsche
Arbeiderspartij, groot-Duitsche beweging en
Nederland", welke overigens een zeer ge
ringen aanhang heeft, wordt door de Justitie
een nauwkeurig onderzoek ingesteld. Mocht
dit onderzoek de voorloopige aanwijzingen
in de richting van één of meer misdrijven
tegen de veiligheid van den Staat nader be
vestigen, dan zullen een strafvervolging
en andere daarmede verbonden maatrege
len niet achterwege blijven.
De preventieve en repressieve be
voegdheden van de overheid op dit
stuk worden uitgebreid in het reeds
aangekondigde ontwerp van wet tot
wijziging en aanvulling van de wet
van 1855 op het recht van ver-
ecniging en vergadering, dat be
reids het departement van Justitie
heeft verlaten.
Ook het Eerste Kamerlid Bruincman had
schriftelijke vragen ingediend omtrent be
doelde vergadering, waarop volgens een be
richt in de Maasbode de partijleider dr. E.
H. van Rappard een toespraak heeft gehou
den, waarin hij een pleidooi hield voor de
aansluiting van Nederland bij Duitschland.
Op deze vragen hebben de ministers het
zelfde antwoord gegeven en daaraan toege
voegd, dat taal, als hierboven weergegeven,
voor een Nederlander onwaardig en in haar
strekking van hoogst bedenkelijken aard is.
Goede vangst van
sche politie.
Amsterdam-
Een groote firma in tapijten, gordijnstof
fen enz. gevestigd aan de Nieuwe Zijds
Voorburgwal te Amsterdam, is door enkele
leden van haar personeel reeds jaren lang,
zooals thans blijkt, op schromelijke wijze
bedrogen. Voor groote bedragen aan goede
ren hebben deze lieden, die het volste ver
trouwen van hun werkgevers genoten, ge
stolen en verkocht aan opkoopers in onge
regelde goederen in Amsterdam. Ten slotte
werden de dieven echter te brutaal. Zij lie
ten b.v. de opkoopers met hun karren voor
de deur van het magazijn komen om daar
hun gestolen goederen rustig in te laden.
De polifie heeft gisteren vier personen,
die bij de firma werkzaam waren, gearres
teerd. Bovendien zijn twee kooplieden aan
gehouden, die verdacht worden van heling.
De politie is op het oogenblik bezig het
zeer omvangrijke materiaal te schiften. Het
is niet onmogelijk dat nog een aantal per
sonen bij deze diefstallen is betrokken.
De zes gearresteerden worden in hechte
nis gehouden.
Nog dit jaar in werkingtreding
van de Binnenvaart-Rampenwet.
Naar wij vernemen, ligt het in de
bedoeling van den minister van Wa
terstaat, mr. dr. ir. J. A. M. van
Buuren, de Binncnvaart-rampenwct
van 9 Juli 1931 dit jaar in werking
tc doen treden.
Deze wet beoogt de regeling van een sta
tistisch onderzoek naar rampen in de bin
nenvaart, waaruit zou kunnen blijken, of
in de tóekomst toezicht op de binnenvaart
noodzakelijk is.
Tot dusver werd naar ongevallen, welke
schade aan schepen of opvarenden veroor
zaakten, geen onderzoek ingesteld.
Gistermiddag te ruim twee uur is in de
alleenstaande opslagplaats van de Fa. G.
W. van Driel en van Dorsten te Hoofddorp
door onbekende oorzaak brand uitgebroken.
Er bevond zich op dat oogenblik niemand
in 't gebouw, waar 20 harkmachines, een
drietal dorsrhmarhines, een hoeveelheid
touw en andere landbouwbenoodigdheden
waren opgeslagen.
De opslagplaats brandde, ondanks het op
treden van de brandweer, geheel af.
De schade is groot.
Een vitale figuur.
Gisteren arriveerde de „Christiaan
Huygcns" met aan boord de vroege
re Duitsche minister, veldmaarschalk
von Blomberg.
De veldmaarschalk was in een luchtig
sportpak met korte broek gekleed en maakte
volgens de N.R.Ct. den indruk een \itale
figuur te zijn. Vriendelijk doch beslist wees
hij elk verzoek tot een interview van de
hand. Hij bevestigde slechts, dat hij op c
huwelijksreis is en voor korten tijd Jav
bezoekt. De zeereis is zoowel hem als zijn
echtgénoote uitstekend bevallen, evenals de
eerste kennismaking met de tropen, hoe
wel de warmte hem niet meeviel.
De veldmaarschalk vertrok zoo snel mo
gelijk van boord, om zijn reis over Java
aan te vangen. Op verzoek is het reispro
gram geheim gehouden. Slechts werd me
degedeeld, dat de Duitsche gast 11 Mei we
derom met de „Christiaan Huygcns" terug
keert.
Drie slachtoffers.
Woensdagmiddag is naar de N.R.Crt
meldt, op Pasar Pabcan te Socrabaja een
in aanbouw zijnde loods ingestort. Hier
door is een inlandsch meisje gedood. De
heer C., een werkbaas van de gemeente,
alsmede een Chinees zijn zwaar gewond.
De Bond van Nederlandsche Graan- en
Zaadimporteurs, de Algemeene Neder
landsche Molenaarsbond, de Vereeniging
Amsterdamsche Graanbeurs en het Comité
van Graanhandelaren hebben aan Zijne
Excellentie den minister van Economische
Zaken een schrijven gericht, waarin zij er
op wijzen, dat niettegenstaande de ver
hoogde monopolierechten Op graan, de
graanprijzen niet noemenswaard zijn ge
stegen
Het lijkt adressanten niet onwaarschijn
lijk, dat de roggetelers wederom bij den
minister zullen gaan aandringen op maat
regelen ter verbetering van den toestand.
Adressanten verzoeken Zijne Excellentie
niet nogmaals tot verhooging van monopo
lieheffingen over te gaan.
Het verteenen van eèn prijstoeslag zou,
zoo schrijven de organisaties tenslotte, een
geschikter middel zijn om verbetering van
den prijs van de nog overgebleven Neder
landsche rogge en gerst te verkrijgen.
VOETBALLER DE GEVANGENIS IN.
Het Amsterdamsche gerechtshof veroor
deelde g!»teren een speler van de vereeni
ging „Olympia 2" uit Hilversum, die één
van de „Ankeveensche boys" bij een wed
strijd een schop tegen het hoofd heeft ge
geven, waardoor deze ernstig werd gewond,
tot een gevangenisstraf van twee maanden
een straf, die ook door den procureur-gene
raal was gerequircerd.
De politierechter had den man in eerste
instantie veroordeeld tot f 30.— boete.
12 Mei a.s. zal de derde verjaardag van
den dood van maarschalk Pilsoedski
worden herdacht. Het zal een dag van na-
PILSOEDSKL
tionale rouw zijn, 's middags twaalf uur
zal in geheel Polen een minuut stilte in
acht worden genomen. De schouwburgen
zullen den geheclcn dag gesloten blijven.
Kostbaarheden In Italië gevon
den.
Bij het graven van een nieuw kanaal in
de omgeving van Adrië (Italië) is een
Etruscische doodenstad ontdekt. Tot nu toe
heeft men 109 graven blootgelegd, waarin
een groote hoeveelheid gouden, zilveren,
bronzen en terracotta voorwerpen werden
gevonden, welke een aanzienlijk licht wer
pen op de geschiedenis van deze oude be
woners van Italië.
Vertrek van Aankomst t«
Uicenreis) l5"1™' 28 APrKd' 28 A»-
Oehoe I Athene 28 Apr. A'dam, 28 Anr
(terugreis) I I ,Jr«
Basra 28 Apr. Jodhp. 28 Apr.
Rang. 28 Apr. Jodhp. 28 Apr.
A'dam 28 Apr. Boedap. 28 Apr<
Band. 28 Apr. Singap. 28 Apr,
Wielewaal
(heenreis)
Emoe
(terugreis)
Ibis
heenreis)
Buizerd
(terugreis)
Dewey houdt opruiming in New
York's onderwereld.
Onder leiding van procureur-ge
neraal Dcwey kwam de Amerikaan
sche politie een gangsterbende op
het spoor, die de New Yorksche
taxi chauffeurs onder dwang had ge
organiseerd en hoogc contributies
van hen eischte.
New York's taxi-ohauffeurs -zijn bevrijd
van een zwaren druk, sinds de beroemde
procureur-generaal Dewey opdracht gegeven
heeft onder de „racketeers" van Amori-
ka's grootste stad opruiming te houden,
Met groote spanning volgt do openbaarheid
den heldhaftigen strijd van Dewey tegen de
bandieten, die de taxichauffeurs terrori
seerden. De procureur-generaal riskeert daar
bij zijn leven, want evenals de gansters voor
geen middel terugdeinsden, om de waarlijk
niet rijke eigenaars van een huurauto in
hun macht te krijgen, zullen zij om een
tegenstander, die aan hun misdadig, maar
zeer winstgevend beroep een einde wil ma
ken, uit don weg te ruimen naar vergif,
dolk en revolver grijpen.
De brutalen hebben de halve
wereld.
De methode der bandieten blinkt geenszins
door geniale trucs uit. Slechts een groote
brutaliteit heeft de „racketeer" noodig. Het
begin valt in 1933 toen eenige misdadige
elementen de „Unie van onafhankelijke
taxi-chauffeurs" oprichtten.
Het aantal leden van deze vereeni
ging werd van maand tot maand
grooter, wat geen wonder is, want
het middel der propaganda was de
terreur. Wie weigerde lid te worden
en "kijn wekelijksche contributie te
betalen, kon er zeker van zijn op ze
keren dag vreeselijk mishandeld op
straat te worden gevonden naast een
totaal vernielde auto. Wie durfde
onder deze omstandigheden nog
buiten de organisatie blijven?
Duizenden taxi-chauffers betaalden zon
der verzet hun contributie aan de bandieten
Wekelijks „verdienen" de gansters 3000 dol
lar. Later werd de contributie nog verhoogd
en konden zij een wekelijks inkomen van
5000 dollar boeken.
Het toppunU
Het toppunt van brutaliteit was wel, dat
men tenslotte deel van een vakvcrccniging
ging uitmaken en een fonds stichtte, waar
uit arme taxi-chauffeurs een leening kon
den opnemen. Natuurlijk tegen een woe
kerrente b.v. 5 dollar per week met een
rente van 1 dollar per week. Het geroofde
kapitaal droeg op deze wijze meer vruch
ten dan de leeningen van de meest geslepen
Amerikaansche zakenlieden. Intusschcn
heeft Dcwey aan dit voordeelige zaakje van
de racketeers, die het Amerikaansche volk
op deze wijzen jaarlijks voor vele millioc-
nen bestelen, een einde gemaakt.
Vernomen wordt, dat drie dagen geleden
op het vliegveld Mirafiori een vliegtuig is
geland, dat uit Parijs kwam met een hoe
veelheid juweelen ter waarde van twintig
millioen lire, toebehoorend aan gravin Apo-
n> de tegenwoordige koningin van Alba*
nie.
De juweelen werden overgebracht aan
boord van een ander vliegtuig, dat ver*
trok met bestemming Tirana.
Oneerlijk boerenknecht voor de
rechtbank te Dorchester.
,\oor de rechtbank te Dorchester (Enge*
and) is uitgekomen, dat een man, een ze*
ere Arfhur Bruce, die vroeger op een boer
derij werkte van een zekeren Kent tc Bark-
,i"Vn Sussex, jarenlang de dochter van
den .boer heeft bedrogen.
Maar voor den rechter verdedigde
de vrouw hem met warmte en zcide
o.m.: „ik geloof het niet en geen van
.jullie allen kunen het me doen gc-
looven.
Kort daarna zcide zij, dat zij met Bruce
ging samenleven, die een melkhandel dreef
n de buurt van Weymouth. Juffrouw Kent
vertelde verder, dat zij 550 pond voor do
melk wijk had betaald, maar voor de recht
bank kwam uit, dat dit een bespnttcliik
nooge prijs was, omdat de herle wijk niet
meer waard was dan 20 pond. Zij vertrouw
de Bruce volkomen, en ongeveer 700 pond
ging naar zijn familie en in den tijd van
twee jaren had de vrouw 474 pond verloren,
en nog wilde ze niet gclooven, dat de man
haar bedroog.
