Wolken van wantrouwen
weggevaagd
1
1
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Britsch-Japansch
conflict dreigde
De oorlogskansen
in Europa
Hitier naar Rome
vertrokken
Nachtvervoer bij de
spoorwegen
Doodelijk ongeval bij
viaductbouw
Democratie en dictatuur kunnen tot overeenstemming komen
Gisteren heeft het Engelsche Lagerhuis
de motie van de regeering behandeld, waar
in goedkeuring wordt gevraagd voor het
Britsch-Italiaansche verdrag.
De Labourpartij diende een amendement
in, waarin werd uitgedrukt, dat het Huis
niet kan toestemmen in een overeenkomst
met een staat, die betrokken is bij een aan
val op Spanje, waarbij als belooning van
denkbeeldige beloften Abessinië wordt op
geofferd en den geest van den Volkenbond
wordt geschonden. Het amendement werd
verworpen met 322 tegen 19 stemmen en de
motie der regeering goedgekeurd met 316
tegen 108 stemmen.
Chineesche successen in Sjansi
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Reist per WAC0 Aufobusdiensfen
heldersche courant
VGNINGSTRAAT 7fl
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Ultg.-Mt). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
DINSDAG
3 M E I 1938
66e JAARG. No. 8299
ENGELAND-ITALIë.
Britsch regeeringsbeleid na scher
pe critiek op Chamberlain goed
gekeurd.
CHAMBERLAIN.
Een wolk van wantrouwen is
weggevaagd
en beide staten zijn besloten de wederkee-
lige vriendschap te bevorderen inplaats van
de vijanndschap, verklaarde Chamberlain
onder luide toejuichingen.
Ten aanzien van de Italiaansche beloften
inzake Spanje, welke in het amendement
van de oppositie denkbeeldig worden ge
noemd, zeido Chamberlain, dat de Britsche
regeering deze beloften heeft aanvaard in
goed vertrouwen, en zij verwacht, dat de Ita
liaansche regeering deze beloften naar geest
en letter zal uitvoeren.
Wat betreft de erkenning van de Italiaan
sche verovering van Ethiopië zeide de minis
ter-president, dat een dergelijke erkenning
steeds binnen het souvereine recht van iede-
ren individueelen staat heeft gelegen. Hij is
steeds van meening geweest, en velen zijn
dit met hem eens, dat een dergelijke erken
ning alleen geoorloofd is, als hiermede de al-
gemeene vrede wordt gediend. Een alge-
meene vrede lijkt spreker evenwel niet wel
mogelijk zonder een regeling van het Spaan-
sche vraagstuk en daarom is een regeling
hiervan als voorwaarde gesteld door het van
kracht worden van deze overeenkomst.
Spr. bracht hulde aan het staatsmanschap
van lord Perth en van graaf Ciano, dat ge
bleken is uit de wijze waarop zij de onder
handelingen gevoerd en grondig alle vraag
stukken van het moeilijke onderwerp bestu
deerd hebben. Onder luide toejuiching-n
bracht spreker ook hulde aan Grandi.
Sprekende over de plaats, welke de over
eenkomst inneemt in het algemeene sche
ma van de buitenlandsche politiek der re
geering, zeide Chamberlain nogma,als, dat
deze politiek niet alleen gericht is op het
handhaven van den vrede, doch zoo moge
lijk ook op het herstel van het algemeen
vertrouwen zonder hetwelk geen vooruit
gang in de internationale politiek mogelijk
is.
„Een fraaie wijze om neen le zeggen",
zeide de minister, onder luid gelach, is de
motie van Labour. Spr. was van oordeel dat
dit amendement weinig verstandigs bevatte.
Palestina.
Inzake Palestina deelde de minister-pre
sident mede, dat graaf Ciano den Britschen
ambassadeur de mondelinge verzekering
heeft gegeven, dat de Italiaansche regeering
zich zal onthouden van alles, wat de Brit
sche regeering moeilijkheden of onaange
naamheden kan berokkenen in het bestuur
van Palestina, en de Britsche ambassadeur
heeft Ciano verzekerd, dat de Britsche re
geering de wettige Italiaansche belangen in
Palestina zal behartigen en beschermen.
Ten slotte zeide Chamberlain. dat door de
Britsch-Italiaansche overeenkomst is geble
ken, dat het niet onmogelijk is voor een de
mocratie tot overeenstemming te komen met
een autoritairen staat. Hierdoor wordt de
hoop aangewakkerd, dat hiermede de eerste
stap is gezet tot een meer gezonden stand
ivan zaken in Europa.
Chamberlain scherp aangevallen.
Het labourlid Herbert Morrison heeft
Chamberlain scherp aangevallen. In hoofd-
zaak trachtte hij in zijn rede de vergeefsch-
heid aan te toonen van het Britsch Itali
aansche accoord, waarin Engeland niet
meer van Italië heeft verkregen dan een
herhaling van de beloften, die reeds eerder
gegeven, maar niet gehouden zijn.
Morrison sprak als zijn meenmg uit,
het gentleman's agreement herhaalde ma
len geschonden is door aanvallen van zee-
schuimende duikbooten, door de bezetting
van de Balearen, en door de voortdurende
versterking van de Italiaansche troepen in
Spanje.
Morrison spreekt als zijn opvatting uit,
dat het gedeelte van het accoord betreffen
de de terugtrekking der Italianen uit Span
je zeker „het schandelijkste" is, tezamen
met het gedeelte, dat de erkenning van de
verovering van Abesinië behandelt.
Ook de liberale oppositie was bijzonder
scherp. Sir Archibald Sinclair beschuldigde
Chamberlain er van tekort te zijn geschoten
in zijn verantwoordelijkheid cn zijn begin
selen te hebben opgeofferd, nu hij Engeland
verplicht de annexatie van Abessinië te er
kennen en het binnendringen van Italië in
Spanje goed te praten.
Wij hebben, zeide hij, de Italiaansche over
weldiging van Abessinië als een geweld
daad gelaakt en nu erkennen wij deze ver
overing alsof er niets laakbaars was ge
beurd.
Iedereen wist, dat de aanvaarding door
Rome van de Britsche formule inzake het
terugtrekken van de buitenlandsche vrijwil
ligers uit Spanje niets anders heeft botee-
kend dan een willen zoethouden van Brit-
tannië en Frankrijk, terwijl Mussolini en
Hitier rustig zijn doorgegaan generaal Fran
co te steunen.
Chamberlain heeft, aldus spr., om de
laatste rede van Eden voor zijn aftreden
aan te halen, de eenige beginselen heeft
opgeofferd, waarop de vrede niet alleen
voor ons zelf, maar voor de opgroeiende
jongeren gevestigd kan worden.
Op dit oogenblik echter moet Engeland
eerst zijn vrienden zoeken onder de vol
ken, die afgezien hebben van den oorlog
als middel tot regeling van internationale
geschillen.
Llovd George is de volgende spreker.
Hij spreekt een requisitoir uit tegen de
„capitulatiepolitiek" der regeering, die hij
ironisch gelukwenscht door de in de Abes-
sijnsche kwestie aangenomen procedure te
hebben erkend, dat de Volkenbond nog
steeds zijn nut heeft, „niet als middel om
de zwakke naties te beschermen tegen de
aanvallers, maar als middel tot verberging
van de lafheid der zwakke regeeringen, die
het internationale recht niet meer durven
steunen."
Overigens week zijn rede, aldus het Hsb.,
echter in zooverre van de vorige sprekers
af, dat hij zeide, er niet het minste be
zwaar tegen te hebben een overeenkomst
met Rome aan te gaan, ondanks het feit,
dat Italië's staatsvorm fundamenteel van
de Britsche afwijkt Spr. verklaarde, dat
hij, indien hij dit noodzakelijk achtte even
goed verdragen wilde sluiten met Stalin
en met Hitier.
Tenslote heeft het Lagerhuis het amen
dement van de Labourfractie verworpen
met 322 tegen 19 stemmen en de motie
van de regeering, waarin het Britsch-
Italiaansche verdrag wordt goedgekeurd,
aangenomen met 310 tegen 108 stemmen.
NOGMAALS HET BOMBARDE
MENT OP HANKAU.
Zondagavond is te Shanghai ern
stige opwinding ontstaan, toen Ja-
pansche gendarmerie bezit nam van
een gedeelte van den Nankingweg,
nadat een handgranaat in een Japan-
sche vrachtauto was geworpen
Het gevolg van dit Japansche uitstapje op
gebied dat onder Britsche controle staat,
was, dat onmiddellijk Engelsche soldaten in
het gewéer werden geroepen. De spanning
nam in den loop van den avond steeds toe
en werd nog verhoogd door de mededeeling
dat 2000 man ongeregelde Chineesche troe
pen in de door buitenlanders bewoonde
stadsgedeelten zouden zijn binnengedrongen.
In den nacht keerde de rust pas weer, na
dat Engelsche en Japansche autoriteiten tot
overeenstemming waren gekomen.
Het bombardement op Hankau.
De Japansche marineautoriteiten ontken
nen, dat bij den luchtaanval op Hankau
twintig Japansche toestellen zouden zijn
neergeschoten. Slechts twee Japansche ver
kenners kwamen naar omlaag.
Gedurende Maart en April zijn een hon
derdtal Chineesche vliegtuigen vernield,
terwijl Japan slechts vier toestellen heeft
verloren. Sedert het begin van de vijande
lijkheden zijn 448 Chineesche toestellen om
laag geschoten,' terwijl op andere wijze nog
ongeveer vijfhonderd vliegtuigen werden
vernield, terwijl de Japansche verliezen niet
meer dan 82 toestellen bedroegen.
In het communiqué wordt verder ver
klaard, dat door jarenlange training de
Japansche luchtmacht thans de beste ter
wereld is.
Chineesche successen in Sjansi.
Van Chineesche zijde wordt gemeldt, dat
herhaalde aanvallen der Japanneezen in
Zuidsjantoeng afgeslagen zijn en dat de
Chineesche linie, die Taiertsjwang bewaakt,
intact is gebleven.
Voorts maken de Chineezen melding van
successen in Sjansi. Zij voegen hieraan toe,
dat, tenzij de Japanneezen versterkt worden,
ze gedwongen zullen zijn geheel Sjansi te
ontruimen.
Aan den anderen kant meldt een Ja-
pansch communiqué uit Peiping, dat de
Japansche troepen de provincie Kiangsoe
zijn binnengerukt uit Zuidsjantoeng en
Hoesjan, op 25 mijl ten noorden van den
Loenghaispoorweg, bezet hebben. Verder
naar het Oosten heeft een andere afdeeling
Japansche strijdkrachten zich meester ge
maakt van Matausjen, op vijf mijl ten wes
ten van Tangtsjen.
De Japansche troepenafdeelingen, die van
uit Hohsien, op den Noordelijken oever van
de Jangtse, zijn opgemarcheerd, hebben
Er is een onbetwistbaar over
wicht op het stuk van materi-
eele en moreele reserves, grond
stoffen en industrie aan de zijde
van Frankrijk en Groot-Brittan-
nië.
Generaal Sidorski, de vroegere eerslc mi
nister van Polen, publiceert in de „Kurjer
Warsawski" een diepgaande studie over het
Tsjechische vraagstuk en de mogelijkheden
van een gewapend conflict in Europa.
Hij toont aan, hoe zeer de aansluiting den
toestand van Tsjecho-Slowakije heeft verer
gerd en verklaart, dat het lot van den vrede
vooral afhangt van het
„militaire potentieel van Duitsch-
land."
Het Duitsche leger bestaat uit dertien le
gercorpsen, zeven en dertig divisies en 850
duizend man, de luchtmacht uit 3000 vlieg
tuigen.
De generaal voegt hier aan toe: Deze
massa zal weldra een geweldige aanvals-
kracht zijn, doch zij mist thans een een
heid, vooral na de inlijving der zeven Oos-
tenrijksche divisies.
Voorts doet zich een zeker gebrek aan of
ficieren en onder-officieren gevoelen, doch
het gebrek aan reserves het meest.
De generaal voegt hier aan toe: Indien dus
een snel succes, verkregen dank zij een on-
verhoedsehen aanval op groote schaal van
gemechaniseerde divisies niet onmiddellijk
de verwachte resultaten oplevert, zou de
afloop van den oorlog voor Duitschland twij
felachtig zijn.
Trouwens de oorlog in Spanje heeft aan
getoond, dat het sprookje van den korten
overwinningsoorlog is vervlogen.
De schrijver van het artikel stelt vast,
dat de „Tsjechen zeer zeker vastbesloten
zijn hun onafhankelijkheid te verdedigen".
Voorts kan Tsjecho-Slowakije in geval
van een conflict met Duitschland rekenen
op Frankrijk en Sovjet-Rusland.
Sovjet-luchtmacht van
waarde.
groote
Ten aanzien van Sovjet-Rusland schrijft
Sidorski: Wij houden slechts rekening met
de luchtmacht, die beschikt over 4500 toe
stelen. Laat ons niet vergeten, dat de
Sovjet-luchtmacht in Spanje heeft getoond
van sroote waarde te zijn.
Sidorski besluit: het bondgenoot
schap met Frankrijk is het belang
rijkste voor de veiligheid van Tsje-
cho-Slowsrkijc. De houding van
Frankrijk is in deze kwestie be
kend. Het is thans verbonden met
Groot-Brittannië. De militaire strijd
krarhten der beide rijken zijn ver-
eenigd. Er is een onbetwistbaar
overwicht op het stuk van materi-
eele en moreele reserves, grond
stoffen en industrie aan deze zijde.
Rijkskanselier Hitier zal met dit
Wok geen. oorlog zoeken*
Ramen dicht, deuren dicht en
den kogel, voor wie Hem nadert!
NIET OM HITLER TREKT DE
PAUS ZICH TERUG.
Onder overweldigende belangstel
ling is Adolf Hitier gisteren om
kwart voor vijf per specialen trein
via München naar Rome vertrokken
Göring, namens het volk sprekende
verklaarde dat de twee grootste
mannen der eeuw elkaar zullen ont
moeten.
Waren dus de Duitschers enthousiast, ook
het Italiaansche huisgezin juicht als het
kindje Hitier binnenkomt, maar... alle ter
rassen en daktuinen, aan de wegen, waar
langs Hitier zal rijden zijn door de politie
gesloten en wie het groote marmeren podi
um vanwaar Hitier Vrijdag de militaire
parade zal gadeslaan nadert wordt zonder
pardon neergeschoten, aldus de Daily Tele-
graph.
Drievoudige waarde.
heeft het bezoek volgens 0e Gorno a Itala:
Voor het verloop van de vernieu
wende revolutie, voor de gemeen
schappelijke bescherming van de Ita
liaansche en Duitsche belangen en
voor de ontwikkeling van buiten
landsche politiek van Europa en de
geheele wereld. Italië en Duitsch
land zijn beide groote naties, die
door de vredesverdragen het on
rechtvaardigst zijn getroffen. Ita
lië en Duitschland zullen nooit dit
harde gedeelte van hun geschiede
nis vergeten. Uit de gemeenschap
pelijkheid der belangen is de as
RomeBerlijn geboren.
Onverwachte actualiteit
heeft de reis, aldus de Deutsche Ailgemeine
Zeitung over de jongste gebeurtenissen ge
kregen. Dit Berlijnsehe blad legt er den
nadruk op, zegt de Msb., dat het verdrag
van Italië niet een soort vazal van het
Britsche wereldrijk gemaakt heeft. Daar
voor is het fascistische Italië te frotsch.
Mussolini heeft indertijd in Berlijn gezegd,
dat zijn bezoek aan Duitschland niet zoo
opgevat mocht worden, alsof hij „straks
weer ergens anders heen gaat." De „Deut
sche Ailgemeine Zeitung" herinnert heden
Verwachting: Meest matige
Noordelijke tot Noordooste
lijke wind, gedeeltelijk be
wolkt, weinig of geen regen,
zelfde temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Weinig
verandering.
aan die woorden, om daarmede uiting te
geven aan de Duitsche overtuiging en
wensch, dat Italië door de toenadering tot
Engeland niets van de vriendschap met
Duitschland heeft prijsgegeven.
600 Journalisten
en persfotografen zijn in Rome aangekomen.
„Gründlich" als steeds hebben de Duitsche
journalisten uit Duitschland een eigen trein
meegebracht, waarvan deel uitmaakt een
telefoonriituig met veertien cellen. Ook
voor de filmoperateurs en fotografen zijn
alle maatregelen genomen.
Niet om Hitier vertrekt de Paus
is de kern van een artikel in de Observatore
Romano, het pauselijk orgaan.
Men seint uit Rome aan de Msb. in dit
verband:
De „Observatore Romano" verklaart, dat,
ofschoon de H. Vader dit jaar, evenals ver
leden paar ook Zijn zomerverblijf op 1 Mei
betrokken heeft er stemmen gehoord werden
welke het vertrek des Pausen uit Rome in
verband wilden brengen met de gebeurtenis
sen van deze dagen. Aldus zoekt men in
de meest gewone zaken een bijzondere be-
teekenis te leggen.
„De H. Vader" zo vervolgt het blad, „heeft
zich naar Castel Gandolfo begeven, niet
om kleine diplomatieke redenen, maar een
voudig, omdat de lucht van Castel Gandolfo
Hem goed doet, terwijl die van Rome Hem
kwaad doet.
Men zou Hem juist bijzondere oogmerken
hebben kunnen toeschrijven, wanneer Hij
dit jaar andere beschikkingen had genomen,
dan verleden jaar."
gisteren Tsjaesjien bezet, dat 80 k.m. ten
N.W. van Woehoe aan den spoorweg naar
Loetsjau ligt.
Het spoorwegverkeer tusschen Peiping en
Hankau is hervat nae en onderbreking ge
durende 50 uren.
Japansche vliegers hebben gisteren met
succes Chineesche opgeregelde troepen ver
spreid, die op verscheidene plaatsen de rails
opbraken en de spoorbrug hij Lioeliho in de
lucht hebben laten vliegen.
Uit betrouwbare bron. aldus Reuter, wordt
gemold, dat tusschen Tsjoetsiau en Lioeliho
op 29 April ook een Japansche troepentrein
is opgeblazen.
Het aantal slachtoffers is onbekend.
Chineesche bevelhebber vermoord
Kolonel Likwang, de leidpr van de Chinee
sche gucrillatroepen in het gebied van
Sjanghai, is gisteravond in een Chineesch
restaurant in de Fransche concessie, waar
hij met zijn gezin en zijn vrienden den
avondmaaltijd gebruikte, doodgeschoten.
De dader, een Chinees, wist te ontkomen.
Likwang zou militaire papieren bij zich
gehad hebben.
Alleen expres en snelgoed nog
overdag.
Teneinde het reizigersvervoer zoo min
mogelijk te vertragen, hebben de Neder-
landsche Spoorwegen besloten het nacht
vervoer van goederen belangrijk uit te
breiden, zoo zelfs dat alleen overdag expres-
goed zal worden meegenomen. In het nieu
we materieel is de ruimte voor bagage en
snelgoed zoo klein mogelijk gehouden.
Voorloopig is echter onder bepaalde voor
waarden nog vervoer als snelgoed in zeer
beperkte mate met reizigerstreinen moge
lijk, o.a. voor de volgende goederen:
a. couranten, weekbladen, geld- en gclds
waarden.
b. levende dieren van kleine gestalte,
levende visschcn, vischbroed, gist, droog ijs
afgesneden bloemen.
c. enkele lichtbederfelijke voedingsmid
delen, b.v. versche bladgroenten, zacht
fruit, versche visch, versch vleesch, versch
brood, room, melk.
d. geneesmiddelen,
Twee arbeiders omgekomen.
Bij den viaductbouw aan den Oost-Var-
kenoordschenweg te Rotterdam, is gisteren
middag een ernstig ongeluk voorgevallen,
dat twee electrische lasschers, den 24-jarigen
J. Siegers uit Dedemsvaart en den 24-jarigen
L. J. Steynen uit Middelburg het leven heeft
gekost.
Een derde, de 30-jarige P. Brandenburg, uit
Rotterdam, is bij dit ongeluk zwaar gewond.
Terwijl men bezig was met het door mid
del van een bok, een zware mast op te ta
kelen, sloeg het stuk uit de takels door bre
ken van een oog. De beide lasschers, die
vlak achter den bok stonden, werden op
slag gedood. De derde arbeider kreeg een
klap van den mast, kwam op een lorrie te
recht, waardoor hij een bekkenbreuk en in
wendige kneuzingen opliep. De arbeids
inspectie stelt een nauwkeurig onderzoek in.
Nadere bijzonderheden.
Nader vernemen wij. dat de groote mast,
welke men bij het takelen van binten had
gebruikt, moest worden weggenomen; aan
gezien dit een constructiemast was, heeft
men het gevaarte bij stukken die van 2 tot
2J4 ton wogen, gedemonteerd. Gistermiddag
waren reeds twee stukken weggenomen, Het
eerde stuk bevind: zich in de 1 ocht er. was
nog 1 'A meter van den grond verwijderd.
Men wilde dit stuk tusschen de binten door
omlaag laten vieren, toen het oog van een
blok, waardoor de katrollen loopen, zich be
gaf en het stuk mast omlaag sloeg. Daar
door brak een der tuien, de bok verloor haar
balans en sloeg om. Daarbij werd een van
de planken geraakt en deze plank heeft den
Rotterdamschen arbeider B. een stoot ge
geven. waardoor hij het evenwicht verloor.
Tegelijkertijd schoof de bok een eind ach
teruit. waardoor de beide arbeiders, die niets
mefh et demonteeren van de mast te maken
hadden, tusschen den onderkant, van den
bok en de hint. die zij zaten te lasschpn,
werden doodgedrukt. De Middelburgsche ar
beider Steynen zou Woensdag in onder
trouw gaan. Siegers uit Dedemsvaart was
geruimen tijd zonder werk en had pas on
langs werk gevonden bij de N.V. Werkspoor.
Deze man was kostwinner van een uitge
breid gezin.
VERENIGINGEN EN CLUBS
laat U vervoeren met moderne WACO Toe-
ringcars.
Vlufl Veilig. gjllijlh