Dictatoren spreken klare taal DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Het Vaticaan verbitterd Chineczen op 20 K.M. Kwestie Kiès in den doofpot Praag dient Berlijn tegemoet te komen Franco wil doorvechten! Roemenie s oud-minister president overleden van Peking 9 M E I 1938 66e JAARG. No. 8304 Race-auto brandend in publiek gevlogen Dit nummer bevat 8 pagina's t: EERBERICHT DE BILT SEINT: Felix von Habsburg steelt tafelzilver Spionne tot levenslang veroordeeld heldersche courant KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER.' TELEFOON 50 f2 LIJNEN) MAANDAG Tafelredevoeringen van Hitier en Mussolini. Hitier rinkelt met den sabel Mussolini is vrede lievend. pS ALPEN, DE ONAANTASTBARE GRENS TUSSCHEN ITALIË EN pUITSCHLAND. Zoowel Hitier als Mussolini heb ben Zaterdag een groote tafelrede gehouden. Opmerkelijk is het groote verschil in toon. Die van Hitier was gereserveerd, en hield zelfs eenigs- zins een bedreiging van sabelgerin- kel in, terwijl Mussolini's rede ge baseerd was op hechte vriendschap en samenwerking ten dienste van gerechtigdheid, veiligheid en vrede. I Mussolini spreekt. Mussolini zeide o.a.: Uw bezoek aan Rome (Voltooit en bezegelt het bondgenootschap tussehen onze beide landen. Duitschland en Italië hebben zich den laatsten tijd bevrijd Van het kwaad van tweedracht zaaiende Ideologien om het nieuwe volksregime te scheppen, dat het kenmerk van deze eeuw Is. Op dezen door de geschiedenis gewezen Weg marcheeren onze volken vereend met loyale bedoelingen en met dat overtuigde Vertrouwen, dat tijdens de gebeurtenissen In deze jaren van vrede en eensgezindheid tussehen de beide naties alle beproevingen floorstaan heeft. Duitschland en Italië hebben achter zich 0e hersenshimimen gelaten, waar Europa in zijn blindheid zijn lot aan had toevertrouwd Om onder elkaar en met de anderen een regime van internationale samenleving te Zoeken, dat op gelijke wijze voor allen doel treffender garanties voor gerechtigheid, vei ligheid en vrede zou kunnen bieden. Daartoe kan men echter slechts geraken, wanneer de eerste rechten van ieder volk op leven, arbeid en verdediging uiterlijk er kend worden, en wanneer het politieke even- Wicht op de werkelijkheid der historische krachten, die het zijn basis en zijn karakter Verleenen. Wij zijn ervan overtuigd, dat de volken van Europa op deze wijze de rust en den vrede zullen vinden, die onmisbaar zijn Om de grondslagen van de Europeesche cul tuur te beveiligen. Hitier antwoordt. In zijn antwoord zeide Hitier o.a.f Duitschland en Italië hebben gelijke be langen en zijn door hun gelijke wereldbe schouwing nauw met elkaar verbonden. Daarmede is in Europa een blok ontstaan Van 120 millioen menschen, die vastbeslo ten zijn, hun eeuwige levensrechten te be schermen en zich te verdedigen tegen alle krachten, die zouden pogen, zich tegen hun natuurlijke ontwikkeling te verzetten. Uit dezen strijd tegen een wereld van onver stand en verzet, dien Duitschland en Italië schouder aan schouder moesten voeren, is langzamerhand een hartelijke vriendschap tussschen de beide volken gegroeid, en onze vriendschap zal uitgebreid en verdiept wor den. Na bijna tweeduizend Jaren, verrijst dank zij uw geschiedkundigen arbeid, Benito Mussolini, de Romeinsche staat uit grauwe overleveringen tot nieuw leven. En ten noorden van u ontstond uit talrijke stam men een nieuw Germaansch rijk. Wijzer ge- Worden door de ervaring van_ twintig eeu wen willen wij beiden, nu wij rechtstreek- sche buren geworden zijn, de natuurlijke grens trekken, die de voorzienigheid en de geschiedenis duidelijk tussehen onze bei de volken getrokken hebben. Zij zal dan Italië en Duitschland door de duidelijke scheiding der le- vensruimten der beide naties niet slechts het geluk van een vreedzaam gewaarborgde duurzame samenwer king mogelijk maken, doch ook als brug van wederzijdsche hulp en steun dienen. Het is mijn veste wil en mijn erfmaking aan het Duitsche volk, dat het daarom de door de na tuur tussehen ons beiden opgerichte Alpengrens voor altijd als een on aantastbare beschouwt. Hitier besloot met een dronk uit te bren gen op het geluk en de grootheid van het Naliaansche volk. Opmerkelijke Fransche com mentaren. De Fransche Pers geeft zeer dui delijk te verstaan dat zij het ver schil in toon der beide redevoerin gen scherp aanvoelt. Zoo schrijft Le Temps: Hitier sprak, alsof er een schap zonder bepaald verdrag Mussolini sprak, alsof er slechts sprake is van een hechte vriendschap en menwerking ten dienste van gerechtigheid, Leid, veiligheid en vrede voor allen. Le Paris Soir: Mussolini heeft Hitier voorgesteld te zanten en met aderen Zoeken naar een stelsel *aa internationale 8 Mei 1938: MUSSOLINI, DE VREDELIEVENDEI samenleving, die voor ieder gelijke waar borgen voor vrede en veiligheid kan ge ven. Een dergelijke verklaring had Berlijn niet van hem verwacht en Ilitler is niet ge komen om deze taal aan te hooren. Is het niet mogelijk, dat de Fransche regeering, inplaats van zich tevreden te stellen met het uit den weg ruimen van kleine geschil punten, in het Europeesche kadsr een basis voor groote samenwerking zoekt?" Men zou zeggen, dat Mussolini getracht heeft zijn eigen volk en het buitenland ge rust te stellen, terwijl Hitier ieder uitge- noodigd heeft de kracht van zijn gewapen de hand te duchten. De Duitsche pers wijst speciaal op de proclamatie van de on schendbaarheid van de Alpengrens. De Völkischer Beobachter zegt o.a.: In drie jaren hebben Mussolini en Hitier de grootmoedigheid getoond de zonden van een geheele generatie te herstellen. De gisteren uitgesproken tafelredevoe- ringen hebben definitief een einde gemankt aan het tijdvak, dat Duitschland en Italië tegenstanders waren. Er is een blok van Vrede gekomen, waar langs de aanvallen en kuiperijen zullen af glijden van al degenen, die nog niet be grepen hebben, dat de toekomst behoort aan de echte volksstaten en niet aan de kabi netspolitici der oude school. Geen tegenprestatie voor den Anschluss, was te vinden in Mussolini's redevoering, merkt de Giornale d' Italia met voldoening op, aangezien Italië niets eischt. Ten opzichte van den spil LondenParijs, die wel wordt voorgesteld als een tegenwicht tegen den spil RomeBerlijn, verklaart het blad, dat de mogendheden zich kunnen groe- peeren zooals zij dat willen. In Rome even als in Berlijn staat de weg voor iedere con crete 'en eerlijke samenwerking met derden open. Italië's Koningspaar naar Duitsch land? Men verwacht, dat de koning en koningin van Italië het volgende jaar een bezoek aan Duitschland zul len brengen. Algemeen wordt n.1. aangenomen, dat Hitier, als Duitsch staatshoofd, het Italiaansch konings paar tot een bezoek zal uitnoodigen. Over een datum is nog niets bekend. Hitler's Zondag. Gisteren heeft Hitier verschillende beziens waardigheden van Rome bezichtigd, den Poolschen gezant ontvangen en later op den dag manoeuvres bijgewoond. Ook de koning en de kroonprins waren hierbij tegenwoordig. Het is waarschijnlijk, dat Hitier niet voor Woensdag a.s. vertrekken. De Paus heeft het niet op Hitier begrepen Het vaticaan is weinig met Hitiers be zoek ingenomen. Het Nat. Socialisme, zoo zegt men, heeft aan de kerk en katholicisme te veel kwaad gedaan, dan dat de tegen woordigheid van zijn leider te Rome, den hoogen kerkelijken kringen aangenaam kan zijn. Integendeel, Hitler's houding wekt al daar verbittering. Men verwachtte dat Hitier op zijn minst den wensch had te kennen gegeven om door den Paus ontvangen te worden. Daarvan is niets gekomen. Stellig zou zoo een audiën tie hebben moeten voldoen aan zekere voor waarden, welke de gespannen verhoudin gen tuscben bet Vaticaan en Berlijn wetti gen, doch het feit, dat hij niet werd aan gevraagd, wordt' in kerkelijke kringen op gevat als een belecdiging van Hitier jegens den H. Vader en naar men zegt is de Paus hierdoor diep bedroefd. Men acht deze houding vijandig, en trekt hieruit vrij pessimistische gevolgtrekkin gen voor de toekomstige betrekkingen tus sehen bet vaticaan en het Duitsche rijk, als mede voor liet lot der Duitsche en Oosten- rij ksche katholieken. REGEERINGSWEERSTAND NEEMT TOE. „Radio-Nacional" ontkent, dat er sprake zou zijn van een vrede met de regeering op den grondslag van een compromis. „De overwinning is ons" aldus de zender „wij heb ben haar verkregen door den strijd en slechts de onvoorwaardelijke ca pitulatie der rooden kan een einde aan den oorlog maken." Regeering blijft tegenstand bie den. Aan het Levantfront wordt de weerstand der regeeringstroepen van dag tot dag doel treffender. Gisteren zijn de troepen der re geering in den sector van Aliaga, waar zij sedert verscheidene dagen tegenstand boden aan woedende aanvallen op de Siërra del Pobo en Moratillas, tot tegenaanvallen over gegaan, waarbij zij erin slaagden de recht- sche troepen uit een belangrijke stelling te verdrijven, aldus een bericht uit Barcelona. Meer naar het zuiden, in den sector der kust, gaan de regeeringstroepen voort zich te verzetten tegen den opmarsch der recht- schen in de richting van Castellon, waarbij zij hetzelfde succes hebben als de vorige Vernomen wordt nog, dat de rechtschen aan het Oostelijk front in den sector van Tremp, een overval hebben ondernomen op de regeeringsstellingen in het Noorden i an Isona, maar volkomen teruggeslagen zijn. Een ander geluid laten de rechtsche berichten hooren. Havas seint uit Saragossa dat Franco thans mees- ter is van het geheele dal, dat zich uit- strekt van Alcala naar Chisvert en van de hoogten rondom de vlakte van Oropesa. De grootste terreinmoeilijkheden welke hen scheidden van Castellon, zijn thans over wonnen. In den sector van Morella zijn de rechtschen over een frontbreedte van K. M.. 10 K-M. opgedrongen. In het officieele regeerïngcommunique wordt gezegd, dat de regeeringstroepen een vijandelijken aanval in den sector van Tremp hebben afgeslagen. Zaterdag is Valcncia weer gebombar deerd. Er schijnt vrij veel schade te zijn aangericht. Opstootjes in Barcelona onkend. Alvarez del Vavo is op weg naar Genève afgestapt in de Spaansche ambassade te Parijs/waar hij de vertegenwoordigers van de pers heeft ontvangen. Hij verklaar de dat hoewel het Repuhlikeinsche Spanje in twee deelen is verdeeld, Madrid en Ca- talonië op schitterende wijze weerstand bieden. Hij ontkende, dat zich te Barcelona troebelen zouden hebben voorgedaan en deelde mede het voornemen te hebben buitenlandsche journalisten uit te noodigen een bezoek te brengen aan de hoofdstad der republiek. De vroegere ministerpresident van Roe menië, Octavian Goga, is Zaterdagmiddag om twee uur op het kasteel Ciuea in Ze venburgen overleden. OCTAVIAN GOGA t De regeering heeft besloten oudpremier Goga een staatsbegrafenis te geven. Eerst na opening van het testament zal kunnen worden vastgesteld, of hij in Boekarest of in Ciucea ter aarde zal worden gesteld. Goga is speciaal bekend geworden om zijn Jodenhaat Toen Goga op 2S December J.L premier werd, was een van zijn eerste daden, scher pe maatregelen tegen de Joden af te kondi gen, maar ook de andere minderheden lie pen gevaar, zoodat zelfs van Duitsche zijde een waarschuwing aan zijn adres werd gericht. Lang heeft zijn bewind, dat ook van andere landen veel critiek uitlokte, niet geduurd. Op 10 Februari werd hij door den koning gedwongen heen te gaan, Japan erkent: de toestand is moeilijk. Volgens berichten uit Chineesche bron zouden troepen francstirenrs en communistische soldaten doorge drongen zijn tot op een twintigtal ki lometers van Petping. De brug van Marco Polo, waar de eerste geweer schoten in Jnli 1937 vielen, vormt thans het doel van felle gevechten. Een ander detachement zou zijn doorgedrongen tot Fentai, ten zui den van Peiping, aan den spoorweg naar Tientsin. Japansche kringen erkennen, dat de toestand „tijdelijk" moeilijker is geworden voor hen. Zij ramen de Chineesche Francstireurs en Com munisten, die de Japansche troepen in de provincie Hopei afmatten, op 30.000 man. De Japansche actie, om Zuid Sjansi ge heel te zuiveren van Chineesche troepen, aldus meldt het Chineesche telegraafagent- schap, is geheel mislukt, ten gevolge van met succes ondernomen Chineesche tegen aanvallen. Tot dusverre hebben de Chinee- zen 11 districten in het zuidoosten van Sjan si heroverd, een in het westen van Sjansi en 2 in het zuidwesten. Tevens hebben de Chi- neezen twee steden heroverd in het noorden van Honan aan den spoorweg Peiping-Han- kau. Uit Sjanghai wordt gemeld, dat volgens een door de Japansche militaire autoritei ten uitgegeven communiqué de Japansche strijdkrachten gisteren Foe Ning zijn bin nengetrokken, dat op 130 K.M. ten Zuiden van Hai Tsjeoe is gelegen, aan het einde van den spoorweg. De moord op den Franschen priester. De Petit Parisien heeft van zijn corres pondent te Sjanghai een telegram ontvan gen, waarin deze verklaart uit zeer betrouw bare bron bijzonderheden te hebben verno men over den op pater Fourre, een Franschen missionaris, te Sjang Lo (Sjan- toeng) door Japansche soldaten geplecgden moord. Fourre werd gedood omdat hij nonnen, uit een door de Japanneezen bezet kloos ter, wilde beschermen. Volgens Japansche berichten zou Fourre door politiebeambten gedood zijn, omdat hij op hen zou hebben geschoten ten einde een doorzoeking van het gebouw te verhinderen. Behalve pater Fourre, aldus de corres pondent, hebben de soldaten zijn Chinee- schen bediende, drie Chineesche zusters Franciscanessen, twee proefleerlingen en een Chineeschen Christen gedood. Alle lij ken werden verbrand. Volgens berichten uit Japansche bron zou een Italiaansche missionaris bij het dorp Hsin Tsjau op 50 K.M. ten Noorden van Tai Yoean (provincie Sjansi) gelegen, door Chineèsch soldaten zijn vermoord. De jaarvergadering van de Frie- sche federatie van de S.D.A.P. In de gisteren gehouden jaarvergadering van de Friesche federatie van de S.D.A.P. waar aanwezig waren de partijvoorzitter Vorrink en de secretaris Woudenberg, is de kwestie Kiès voor wat de S.D.A.P. aangaat, in de doofpot gestopt. Toen de jaarverslagen aan de orde waren gesteld, verklaarde de afdeeling Heeren veen, dat zij, nu het rapport van den Bergh verschenen is en de kwestie-Kiès op het congres is besproken, de zaak gaarne als afgedaan wilde beschouwen en haar critiek achterwege laten, hoewel zij die wel degelijk heeft. De afdeeling Bergum diende een motie In waarin de wensch werd uitgesproken, dat de voorzitter en secretaris van het geweste lijk bestuur hun functies zouden neerleggen. Verschillende afgevaardigden bestreden deze motie, terwijl enkele leden van het gewestelijk bestuur namens het geheele bestuur verklaarden, dat zoodanige motie het gansche bestuur zou behooren te tref fen. De motie ondervond anderzijds eeni- gen steun. Toen zij in stemming gebracht werd verwierf zij echter slechts 16 van de 22266 stemmen. De aftredende hestursleden zijn allen met groote meerderheid herkozen. Opvolger van den heer Wassing is de heer Hoogeveen uit Heerenveen geworden. Ook de leden vap den partijraad zagen hun mandaat vernieuwd. Tijdens de autoraces te Brooklands om de „International Trophy" is de auto van den Franschen coureur Paul in brand gevlogen. Terwijl deze trachtte te remmen en zich te bevrijden, reed een andere Fransche wagen op hem in. Beide auto's braken door de om heining heen en reden op het publiek in, waarbij verscheidene menschen ernstige verwondingen opliepen. Vijf hiervan moesten naar het ziekenhuis worden vervoerd. Van twee hunner is de topstand ernstig. Ook de coureur is naar het ziekenhuis ge bracht. Verwachting: Aanvankelijk zwakke, later weer toene mende Westelijke tot Zui delijke wind, toenemende bewolking, aanvankelijk wei nig of geen neerslag, later kans op tijdelijke regen, koude nacht, overdag iets zachter. Verdere vooruitzichten: Zachter met toenemende kans op regen. Op 11 Maart uit Oostenrijk geweken. Tegen Felix von Habsburg, broeder van aartshertog Otto, is een bevel tot aanhou ding uitgevaardigd wegens diefstal. Felix von Habsburg, die opgeleid werd in de Theresiaansche militaire academie heeft, toen hij op 11 aMart uit Oostenrijk uitweek aldus het Duitsche Nieuwsbureau, het ge heele zilveren, aan den staat behoorende tafelbestek en het tafelgoed meegenomen, naar thans is gebleken. De waarde van het gestolene is aanzienr lijk. Poolsche gravin, die acht maan den geleden gearresteerd was. Te Berlijn doet het gerucht de ronde, dat de Poolsche gravin Wielopovska door het Duitsche Volksgerecht wegens spionnage tot levenslange gevangenisstraf zou zijn veroor deeld. Men heeft van dit gerucht tot dus verre geen officieele bevestiging kunnen verkrijgen. Zooals men weet, zijn de zittin gen van het Volksgerecht geheim. Gravin Wielopovska is acht maanden ge leden in den expresstrein Warschau-Parijs gearresteerd onder beschuldiging van spion nage ten nadeele van Duitschland. FranschBritsche stap in de kwestie der Sudeten-Duitschers De Britsche gezant, Newton, heeft Zaterdagmiddag het aangekondigde- bezoek gebracht aan het ministerie van buitenlandsche zaken en er bij minister Krofta op aangedrongen, dat het gewenscht is, dat de Tsjecho- Slowaaksche regeering bij haar on derhandelingen met Henlein den lei der der Sudeten-Duitsche partij, een maximum aan concessies doet voor zoover vereenigbaar met de veilig heid van den staat. De Fransche ge zant Delacroix heeft een soortgelij ken stap bij den minister onderno men. Begrip van Tsj'echo-SIowakijsche zijde. De Tsjeclio-Slowaaksche pers wijdt de grootste aandacht aan de demarches, door de gzanten van Frankrijk en Engeland te Praag gedaan. Eenstemmig zijn de bladen van oordeel, dat men van een vriendschappe lijke daad kan spreken. Zij leggen er echter den nadruk op, dat re een grens is aan de concessie, die van Tsjecho-Slowakije ge vraagd kunnen worden. De officieuze „Prazske Noviny" schrijft, dat de openbare meening den vriendschappelijken raad met begrip van kalmte aanhoort, omdat zij be grijpt,, dat de stap vol tact en vriendschap is.„De Raad is geheel in overeenstemming met de plannen en de politiek der Praag- sche regeering en kan daarom in de eerste plaats beschouwd worden als een bevesti ging van de rechtvaardigheid der Tsjecho- Slowaaksche politiek. Het rechtsche orgaan „Narodni Listy" schrijft: „De stap van onze westelijke vrien den zal aan onze zijfie alle begrip vinden. Ons volk zal tot het einde voor zijn onaf hankelijkheid strijden, doch het wil nie mand van zijn nationaliteit berooven". De „Venkov", orgaan van de republi- keinsch-agrarische partij, verklaart, dat de stap geen inmenging in de binnenlandsche aangelegenheden beteekent: Engeland en Frankrijk gaven dezen raad in den geest van het verdrag van St. Germain, dat zij geteekend hebben. De onafhankelijke „Lido- ve Noviny" schrijft: „Het is de plicht van onze politiek, dat zoo spoedig mogelijk een nationaliteitenstatuut geschapen wordt, maar het is ook een gebiedende plicht, dat strenge grenzen worden vastgesteld, die wij nooit en in geen enkel geval zullen over schrijden".

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 1