dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Ernstig vliegongeluk
Incident in de
Japan bombardeert
een verdragshaven
De mijnramp in
Engeland
Belgische Kamer
De doop van
Prinses Beatrix
J ZUID
Veilingen inplaats
vliegende winkels
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 (R LIJNEN)
WOENSDAG
11 M E I 1938
66e JAARG. No. 8306
Toestel verloor waarschijnlijk 00 „Dc KoOlj
propeller en motor __L-
79 dooden en vele
zwaargewonden
Een tekort van
1150 millioen franc
Dit nummer bevat 8 pagina's
Het inkomen van
Prinses Juliana
JAPAN'S ACTIE IN
ZUID- CHINA
^Ytsjekiangj
EERBERICHT
DB BILT SEINT:
Noord Holland koopt
Heemskerker duin
I ELDERSCHE COURANT
Uitgave der UHg.-Mlj. Hollandi Noorderkwartier N.V. te Den Helder
Koolhoven E 6 van 1200 meter
hoogte in Malzwin gestort.
Gistermiddag is het marine-vlieg
kamp „De Kooij" door een vrij ernstig
ongeluk getroffen.
Om even over half drie geraakte
een der Koolhoven's, deel uitmaken
de van oen groep van drie, die bezig
was met het oefenen in groepsvlie-
gen, door verlies van propeller en
motor stuurloos en kwam tengevolge
daarvan bijna rechtstandig naar be
neden. Van een hoogte van circa 1200
meter viel het toestel bij een zand
bank in het Malzwin.
Beide inzittenden werden gewond,
waarvan de officier-vlieger waar
schijnlijk ernstig.
Over den aard van het ongeval het volgen
de:
Op genoemd tijdstip waren drie vliegtui
gen, alle Koolhoven's, aan het vliegen boven
het Malzwin, toen een der toestellen, de E 6,
door tot nu toe onopgehelderde oorzaak
stoornis kreeg. De gevolgen waren ernstig,
want de E 6 verloor haar propeller, terwijl
zeer waarschijnlijk tengevolge daarvan ook
de motor uit het toestel gewerkt is.
De inzittenden waren de officier-vlieger
der 2e kl. Prins en de korporaal-vliegtuig
maker de Hair.
Volkomen onbestuurbaar.
Daar demachine op het moment dat het
ongeluk geschiedde, op ongeveer 1200 meter
hoogte vloog, valt te begrijpen, dat het zich
voor de inzittenden leelijk liet aanzien. De
E 6 was vol komen* onbestuurbaar geworden
en dwarrelde naar omlaag. Met een zwaren
slag kwam het neer in het Malzwin, in de
nabijheid van een der zandbanken aldaar.
De inzittenden der beide andere Koolho-
vens hadden natuurlijk tot hun ontstelte
nis gezien wat zich had afgespeeld met de
E 6 en begaven zich oogenblikkelijk naar
het kamp terug, alwaar zij den comman
dant, kolonel K. van Aller op de hoogte
stelden. Direct werd het apparaat tot hulp
verleening in werking gezet en in den kortst
mogelijken tijd waren maatregelen genomen.
Van vliegkamp „De Mok" stegen enkele
watervliegtuigen op, die bij het veronge
lukte toestel neerstreken. Ook een barcas
van de marine spoedde zich naar het wrak
van de E 6, terwij! zich inmiddels reeds
een tweetal visschersbootjes van Wieringen
naar deze plaats begeven hadden.
Het bleek dat de beide inzittenden nog in
leven waren, en wonder boven wonder, zelfs
niet in bewusteloozen toestand. Wel waren
ze verwond, de officier waarschijnlijk zelfs
ernstig, doch gezien de hoogte van den val
mag hier van een wonder gesproken wor
den.
Nadat de barcas de slachtoffers via het
Nieuwe Balgkanaal aan wal gezet had, wer
den zij overgebracht in de ambulance-auto's
van het Marine Hospitaal en naar deze in
richting in Den Helder vervoerd.
Sluiswachter hoorde de motor
afslaan.
Wij spraken direct nadat de E 6
neergestort was de sluitwachter P.
J. Brouwer bij het kanaal, die oog
getuige van dit ongeluk geweest is.
Nog opgewonden over het geziene
vertelde deze ons hoe hij op een
gegeven moment de motor van het
toestel had hooren afslaan, waarna
hij het naar beneden zag komen
glijden. Even nadat het in het water
gekomen was zag hij reeds de inzit
tenden op de vleugels kruipen en
begreep hij dat alle hoop nog niet
opgegeven behoefde te worden.
Ook hij heeft toen direct diverse instanties
getelefoneerd voor hulp.
Wat het toestel betreft, gerekend van de
Kooi af ligt het circa 1500 -meter van den
tusschendijk af in een hoek, half in het wa
ter bij een zandbank. Het is uiteraard ern
stig beschadigd. Men zal trachten het zoo
spoedig mogelijk te bergen.
We waren gistermiddag geruimen tijd
op het vliegkamp aanwezig en het behoeft
geen verwondering te baren als wij schrij
ven dat er, vooral direct na het bekend wor
den van het ongeluk, een gedeprimeerde
stemming heerschte. Een stemming die
zeer zeldzaam op dit vliegveld, dat zoo zel
den met tegenslag te kampen heeft, is.
Overal stonden groepjes officieren en
minderen te praten, terwijl ieder, die óp de
plaats van het ongeval geweest was, met
vragen bestormd werd. Het duurde echter
geruimen tijd alvorens men de meer ge
ruststellende tijding vernam.
Inmiddels vlogen de toestellen van „De
Kooi" af en aan. Ronkend opstijgen en da
verend neerkomen op de grasmat, die lag
te glanzen in de Mei-zon. De dienst gaat
verder...
Bij onze informatie hedenochtend aan het
Marinehospitaal vernamen wij, dat de
officier-vlieger, Prins, een rustigen nacht
heeft gehad en buiten levensgevaar verkeert.
Gisterochtend heeft, zooals wij
reeds meldden, in een mijn te Der-
byshire in Engeland een hevige ont
ploffing plaats gehad. Oorspronke
lijk deed zich de ramp niet zoo ern
stig aanzien als zij later zou blij
ken zich te ontwikkelen.
Om acht uur gistermorgen deed
zich nl. een tweede ontploffing voor
welke een ware catastrofe veroor
zaakte.
Officieel is medegedeeld, dat 79 menschen
om het leven zijn gekomen, terwijl vijf
slachtoffers nog in de schacht liggen.
De Markham-mijn is eigendom van de
Stanelv Coal and Iron Company Ltd. Zij
bevindt zich op 8 K.M. van Chesterfield.
Deze maatschappij heeft drie groote mij
nen in eigendom.
Een ziekenhuis kreeg bericht, een zestig
tal bedden gereed te houden. Reeds zijn 41
gewonden binnengebracht.
Een redder vertelt.
Een der reddingsmanschappen, die het
eerst in de mijn, welke ongeveer 800 M.
diep is, afdaalden, verklaarde later: „Hel
was ons bijna te zwaar, maar als dronken
mannen wankelden wij verder, struikelend
over de lijken. Op handen en voeten kro
pen wij ten slotte verder, tot. wij er in
slaagden het uiteinde van den schacht te
bereiken. Hier zakten we in elkaar. We
werden naar het ziekenhuis gebracht."
Gedurende eenigen tijd heeft men nog
telefonisch in verbinding gestaan met de
ingesloten mijnwerkers. Later kwam er
echter van hun -nt g~nn antwoord meer.
Sommige lijkfóTazijn dermate verminkt,
dat zij onherkenbaar zijn geworden.
De reddingscolonnes zetten hun werk
zaamheden voort. De manschappen zijn
voorzien van gasmaskers.
Ook verleden jaar negen doo
den.
Men brengt in herinnering, dat ook ver
leden jaar in de Markham-mijn een ont
ploffing heeft plaats gehad, waarbij negen
arbeiders werden gedood.
Nog een mijnramp.
Drie arbeiders, die bezig waren met het
laden van een wagen in de Arleydale-mijn
in Derbyshire. zijn levend bedolven. Een
vierde arbeider kon tijdig worden bevrijd.
Regeering stelt vertrouwens
kwestie.
HET DISCONTO VERDUBBELD.
Tijdens de debatten in de Belgische
Kamer over de crisisbelasting is een
incident voorgevallen.
Toen de minister van financiën
Soudan het spreekgestoelte besteeg,
om zijn rede te houden, wapperden
van de publieke tribune pamfletten
omlaag. Deze pamfletten luidden als
volgt:
„Hulde aan de moedige oudstrij
ders. Heeren politici van alle par
tijen... gaat weg en komt niet te
rug. Ontbinding, België voor de Bel
gen."
Deze pamfletten waren afkomstig
van een lid van den bond der oor-
logskruisen.
Regeering stelt kwestie van ver
trouwen.
Zooals reeds is aangekondigd heeft de re
geering de kwestie van vertrouwen gesteld.
Minister-president Janson wees er op, dat
bezuinigd moet worden en de begrooting in
evenwicht gebracht, doch daarbij mag niet
de industrie door de belastingen verpletterd
worden. De premier bevestigde voorts het
voorstel van den minister van financiën en
verzocht de Kamer de beide door de com
missie vap financien aangenomen wetsont
werpen'te behandelen en er haar stem over
uit te brengen. Hij vroeg tevens de instel
ling van een commissie bestaande uit par
lementsleden behoorende tot de meerder
heid, gekozen op grond van hun financieele
en economische bekwaamheid.
Deze commisie zou dan de door de re
geering ingediende wetsontwerpen moeten
bestudeeren en de begrooting in evenwicht
brengen. Hij besloot met de kwestie van
vertrouwen te stellen. De debatten worden
heden voortgezet.
De fracties vergaderen.
'Na de vergadering van de Kamer
zijn de meedcrheidsfracties bijeen
gekomen. De liberale fractie heeft
haar vertrouwen in de regeering
uitgesproken. Zij heeft evenwel nog
nief haar standpunt bepaald ten aan
zien van de kwestie der onmiddellij
ke stemming over de twee door de
financieele commissie aanvaarde
wetsontwerpen en de vorming eener
parlementaire commissie. Heden zal
zij opnieuw vergaderen.
De socialistische fractie bleek in
Wettelijke regeling van het
veilingwezen noodzakelijk ge
acht.
Het is bekend, dat reeds gedurende vele
Jaren verschillende euvelen bestaan met
betrekking tot het veilingwezen (openbare
verkoopingen). Herhaaldelijk is reeds ge
tracht om aan de hand van Drankwet, Win
kelsluitingswet en Registratiewet, alsmede
op grond van aanschrijvingen van den
Minister van Justitie aan notarissen en
deurwaarders, deze misstanden te bestrij
den, doch meestal weten de organisatoren
door de mazen van de wet heen te komen.
Vooral nu de wet op het opruimen en uit-
verkoopen in het winkelbedrijf het den ex
ploitanten van vliegende winkels e.d.
steeds moeilijker maakt om hun ontwrich
tend bedrijf uit te oefenen, wordt in toene
mende mate gebruik (of eigenlijk misbruik)
gemaakt, van veilingen, om toch beneden
den gangbaren kleinhandelsprijs op groote
schaal goederen aan het publiek te kunnen
.Verkoopen.
Op grond van vele ingekomen klachten
is het hoofdbestuur van den K.N.M B tot
de conclusie gekomen, dat een wettelijke
regeling van het veilingwezen urgent is.
Aan den Middenstandsraad is dan ook ver
zocht om de noodige stappen hiertoe bij de
regeering te ondernemen.
Door verhooging tekort op hoofd
stuk I van de Rijksbegrooting
ontstaan.
Ingediend is een ontwerp TT1
verhooging van het eerste h0°fdos^u.k <lcr
Rijksbegrooting voor het dienstjaa
De toelichting luidt:
In verband met het huwelijk van
Prinses Juliana op 7 Januari
is ingevolge de toen geldende g
wettelijke bepaling alt e'
haar inkomen met in8ang van
datum verhoogd van f200.0W 101
f400.000. o
Dientengevolge is op arjlk
een tekort ontstaan van
Het ontwerp van wet strekt
aanvulling .van dit tej^ort»
Amoy bezet. Buitenlanders ver
zocht dit gebied te verlaten. Een
poging tot afleiding?
Amoy, een verdragshaven, is gis
terochtend vroeg door Japansche
oorlogsschepen beschoten. Terwijl
een zwaar granaafvnur gericht
werd op de Chineesche loopgraven,
hebben de Japanneezen 500 man aan
land gezet. Tijdens de hierop vol
gende gevechten hebben de Chinee-
zen, naar zij melden, ruim 100 Ja
panneezen gedood en 75 gevangen
genomen.
De Chineesche marine-autoriteiten zijn
van meening, dat de Japansche aanval op
Amoy slechts een poging is, om de aandacht
der Chineezen van het Noorden naar het
Zuiden af te leiden, daar een half millioen
versche Kwansi-troepen aan het Noordfront
is gearriveerd, aldus de Msb.
Twee groepen Japansche mariniers, ter
sterkte van 1200 man, hebben het hart van
het eiland bereikt. In de buitenlandsche
concessies op het eilandje Koelangsoe, dat
niet direct bedreigd wordt, is het kalm.
In een Japansche medcdeeling wordt ge
meld, dat het oostelijke deel van het eiland
Amoy spoedig door de Japansche landings
troepen bedwongen was. Dezft troepen ver
dreven de in loopgraven verschanste Chi
neesche troepen. Tot dusverre zijn nog
slechts weinig Japansche verliezen gemeld.
Japansche vliegtuigen hebben boven het
in de buurt gelegen eiland Koelangsoe,
waarv eel vreemdelingen wonen, pamflet
ten uitgeworpen, waarin kennis wordt ge
geven van de bezetting en den vreemde
lingen wordt verzocht het eiland Amoy te
verlaten*
Buitenlandsche schepen hebben eveneens
het verzoek ontvangen het strijdgebied te
verlaten.
In Zuid-Sjantoeng
is de toestand onveranderd.
In West Sjantoeng trachten de Japan
neezen het Keizerkanaal over te steken,
doch de Chineezen hebben dit tot dusver we
ten te beletten.
In Z.O. Sjansi bevinden zich thans geen
Japansche troepen meer, aangezien het Sa-
kaidetachement zich in oostelijke richting
teruggetrokken heeft, na in een reeks ee-
vechten met de Chineezen 5000 man te heb
ben verloren.
Ondertusschen hebben de Japanners een
machtig offensief tegen Loenghai geopend
met een colonne, die van Tsin Sing naar
het Zuiden optrekt, waarbij er gevaar be
staat, dat zij zich met colonnes, die van
Meng Tsjeng naar het Noorden trekken,
vereenigen, waardoor de verbinding van
Loenghai met Kwei Teh en Soe Tsjau zou
worden verbroken.
Volgens de buitenlandsche militaire waar
nemers zouden zes Japansche divisies met
meer dan 100.000 man van Japan uit op
weg naar China zijn, om de Japansche
fronten in het Zuiden van Sjantoeng en
ten Zuiden van Tsin Poe te versterken.
In neutrale kringen verwacht men, dat de
komende dagen aan alle fronten in de pro
vincie Sjantoeng en in den Zuidelijken sec
tor van den spoorweg TientsinPoekau he
vige gevechten zullen worden geleverd.
Handgranaat in een warenhuis.
Gisteravond is een handgranaat gewor
pen van het dak van een warenhuis aan de
Nanking Road te Shanghai, tengevolge
waarvan zeven Chineezen gewond werden.
De internationale politie cn Britsche mili
tairen zetten de wijk af en stelden een on
derzoek in, dat evenwel geen resultaat op
leverde.
e Chineesche luchtvaaqtterreinen
tevens vllecsteuupuuteu
Japansche vl/egsteunpunten
Japansche oorlogshaven
4japansche vloorbewegingen
WEHTSJJU)
FOENIUGFOE s££p
SOEUTOEAO kf=
FOETSjhU mM
Verwachting: Zwakke tot matige
veranderlijke wind, gedeelte
lijk bewolkt, waarschijnlijk
droog weer, weinig verande
ring in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Waar
schijnlijk iets zachter.
principe bereid, de regeering haar
vertrouwen te geven, op voorwaarde
echter, dat de andere meerderheids
fracties het eens worden.
In den loop der bijeenkomst van de recht-
sche fracties verklaarden de meeste spre
kers zich bereid, voor de beide wetsontwer
pen (crisisbelasting en douanerechten en
accijnzen) te stemmen, doch wat de door de
regeering voorgestelde commissie betreft
trad een krachtig verzet aan den dag.
Een tekort van 1150 millioen.
Het is overigens geen kleinigheid, die
overbrugd moet worden, wil de begrooting
sluiten.
Bij het begin van de vergadering van de
kamer heeft de minister van financiën na
mens de regeering een uiteenzetting gege
ven. Hij verklaarde, dat de huidige econo
mische depressie het evenwicht van de
begrooting heeft vernield door het vermin
deren van de belastinginkomsten.
Het tekort bedraagt 1150 millioen franc.
De nationale bank heeft haar disconto ver
hoogd van 2 procent tot 4 procent.
De rentevergoeding voor niet geaccep
teerde wissels en promesses is gebracht van
ZA op VA procent en voor beleeningen en
voorschotten van 3 op 5 procent.
Woningtoezicht moet eerst de
dakgoten keuren.
De burgemeester van 's-Gravenhage heeft
in verband met de doopplechtigheid van
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix
het volgende bepaald:
1. Het is op 12 Mei 1938, den dag der doop
plechtigheid, aan een ieder verboden zich
te bevinden op daken, dakgoten, dakkapel
len torens en dergelijke onderdeelen van ge
bouwen, welke liggen aan of in onmiddel
lijke nabijheid van, of uitzicht geven op de
weg, dien de stoet zal volgen, tenzij voor
zieningen zijn getroffen en maatregelen zijn
genomen, welke door het gemeentelijk bouw
en woningtoezicht zijn goedgekeurd en deze
dienst overigens met betrekking tot de vei
ligheid geen bezwaren heeft.
2. De bevelen der politie en van het ge
meentelijk bouw- en woningtoezicht, te ge
ven in het belang der openbare orde en vei
ligheid, moeten terstond worden opgevolgd.
Bloemenhulde.
Ter gelegenheid van de doopplechtigheid
zal door een deputatie uit het bestuur der
Algemeene Oranje Vereeniging: „Prinses
Beatrix" op 12 Mei a.s. om 15 uur een bloe
menhulde worden aangeboden aan H. K. H.
Prinses Beatrix aan het paleis van het prin
selijk paar te 's-Gravenhage.
Ook een film van de gebeurtenis
in de kerk.
De beide journaal film-organisaties Poly
goon en Profilti zullen in de gelgenheid
worden gesteld om op Donderdag a.s. in de
St. Jacobskerk van de doopplechtigheid van
Prinses Beatrix een filmverslag te maken.
De ceremoniemeester.
Er wordt ons medegedeeld, dat als ceremo
niemeester bii de doopplechtigheid is aange
wezen de luitenant ter zee der le kl. G. v.
d. Werf, bijgestaan door den officier-vlieger
J. M. Uittenhoudt.
Prachtig werkverschaffingsobject.
Gedeputeerde Staten van Noord-
Holand stellen den Staten voor van
de heeren E. L. L. en F. W.W. ba
ron van Tuyl van Serooskerken aan
te koopen een duinterrein, groot
ongeveer 718 ha., gelegen in de ge
meente Heemskerk bij Castricum
voor de prijs van f 600.000 op nader
door Ged. Staten vast te stellen
voorwaarden. De bedoeling van de
zen aankoop is, aldus het Hsb., dit
terrein te voegen bij het duinterrein,
dat .het Provinciaal Waterlei
ding Bedrijf reeds in bezit heeft. Ge
deputeerde Staten achten de groote
beteekenis, welke deze aankoop voor
bestrijding van de werkeloosheid
heeft, een motief voor dit voorstel.
De gelegenheid om gedurende ettelijke ja
ren een groot aantal arbeiders in het Heems
kerker duin onder deskundige leiding te
werk te stellen is hier zker aanwezig. Het
zal aldus mogelijk zijn aan een groot duin-
complex zijn oude luister te hergeven