Pleidooi voor hervorming der
sociale verzekering
PRESTO
RAD IO
iburroughs!
Massa-proces
voor was en vaat
jEDGAR RICE
Kachekjes voor wijngaarden
Noorderlicht en
magnetische storingen
HET LAAGST IN PRIJS EN
BOVENAAN IN KWALITEIT!
Oude inbraken opgehelderd
f 100.- boete voor beleedigiog
PROGRAMMA
Vleugel van „Parkiet
beschadigd
De Polen in Tsjecho-Slowakije
eischen zelfbestuur
ETHEL M, DELL
WWMW
No. 63.
Met de nog in leven zijnde mannen liet
arzan de Kinsaid onder stoom brengen en
met behulp van de stuurman was hij van plan
koers te zetten naar het Jungle-eiland. De
volgende morgen kwam er een hevige storm
u, ke' Westen opzetten, waardoor zij ver
plicht waren dagen achtereen aan de oever
van de riviermond voor anker te blijven.
Overdag wandelde de troep op het dek zonder
angst aan te jagen, want zij hadden van
Tarzan en Mugambi geleerd, dat zij niemand
aan boord kwaad mochten doen. 's Nachts
zaten zij in het vooronder. Tarzans vreugde
kende geen grenzen, toen hij van zijn vrouw
vernam, dat de kleine jonge, die in het dorp
van M'ganwazam begraven lag, hun eigen
kind niet was. Het leek hun nu waarschijnlijk,
dat hun kleine Jack nooit aan boord van de
Kinsaid was gebracht, aangezien de trouwe
Zweed immers gezegd had, dat er geen an
N.V.V. WIL VERZEKERINGSRAAD.
„Als je maar arbeider bent,
wordt alles voor je gedaan!"
Compromis ten aanzien van
Staatspensioen?
Op den vierden en laatsten dag
van het N.V.V.-congres te Amster
dam, heeft de voorzitter van het
Verbondsbestuur, de heer E. Kupers,
een inleiding gehouden over de ei-
schen der moderne vakbeweging op
het gebied der sociale verzekering.
Spr. bepleit een organisatie der
sociale verzekering, berustend op
één enkele bedrijfsvereeniging voor
elk beroep, waarboven in elk dis
trict districtsorganen moeten staan,
belast met de uitvoering van de so
ciale wetten. Als toporgaan boven
deze districtsorganen zou er moe
ten komen een verzekeringsraad,
een autonoom publiekrechtelijk li
chaam, in te stellen op grond van
art. 194 der Grondwet en bestaande
uit vertegenwoordigers der regee
ring, der werkgevers, der vakbewe
ging en der medici, en geleid door
een bezoldigd directorium. Deze ver
zekeringsraad zou verordenende be
voegdheid moeten hebben en in de
plaats moeten komen van de Rijks-
verzekeringbank, welker apparaat
de verzekeringsraad natuurlijk zou
kunnen overnemen.
Spr. behandelt vervolgens verschillende
gebreken in de sociale wetgeving, waarvan
hij het een ernstig tekort acht, dat zij
slechts van toepassing is op arbeiders in
loondienst. Kleine zelfstandige ondernemer
tjes en middenstanders, die in economisch
opzicht met arbeiders op één lijn zijn te
stellen, blijven van eiken socialen steun
verstoken. Dit is economisch onrechtvaar
dig en sociaal verkeerd, omdat daardoor de
opvatting ontstaat: als je maar arbeider
bent, wordt van alles voor je gedaan."
Staatspensioen.
Spr. oefent verder critiek op de bestaan
de ouderdoms- en invaliditeitsverzekering.
Meer dan 150.000 daarvoor in aanmerking
komende ouden van dagen boven de 65 jaar
ontvangen geen enkele uitkeering. Voor de
invaliditeitsverzekering dient het aantal
loonklassen te worden uitgebreid en moe
ten de bedrijfsvereenigingen gestimuleerd
worden.
Gezien den principieelen tegenstand
der drie groote christelijke partijen
tegen Staatspensioen, gelooft spr-,
dat het uit practische overwegin
gen beter is, zich niet te blijven
blindstaren op staatspensioen, maar
eventueel bereid te zijn tot een com
promis.
Spr. denkt o.a. aan het Zweedsche systeem,
waar een verplichte verzekering bestaat
voor iedereen tusschen de 16 en 65 jaar;
van de bevolking van Zweden van zes mil-
üoen zielen waren op 1 Jan. 1937 3.919.000
personen verzekerd, dat is practisch de ge-
heele bevolking.
Ook op het gebied van het Ziekenfondswe
zen is de toestand in ons land zeer onbevre
digend, ten deele door te groote versnippe
ring. Er moet een zoodanige concentratie
komen, dat elke stad of plattelandsdistrict
één ziekenfonds krijgt, met verplichte toe
treding van arbeiders en kleine zelfstandi
gen, met de mogelijkheid van vrijwillige
toetreding van degenen, wier inkomen bo
ven bepaalde loongrenzen ligt. De gecon
centreerde ziekenfondsen zouden federatief
moeten samenwerken in districtsfondsen.
Op deze wijze krijgt men groote kapitaal
krachtige fondsen, waarbij het grootste deel
der Nederlandsche bevolking is aangesloten.
Duitsche wijngaardeniers door de
regeering geholpen.
In het Duitsche district Ahrweiler hebben
de wijngaardeniers in dit jaar voor het eerst
besloten, 't nieuwe middel tot beschreming
der wijngaarden tegen vorstgevaar toe te
passen. In de afgeloopen dagen werden 2500
kacheltjes geleverd en in den wijnberg ge
plaatst. De aanschaffing werd mogelijk ge
maakt doordat de regeering, wat de prijs
daarvan en die van de brandstoffen betreft,
een tegemoetkoming gaf, waardoor de kosten
per kacheltje en per vorstnacht op 20 Pf.
komen.
der kind aan boord was geweest, sinds ze uit
Dover vertrokken waren. Terwijl Jane en Tar
zan op het dek van de „Kinsaid" elkaar hun
avonturen vertelden, werden zij bespied door
een verborgen wachter op de kust, die een
plan beraamde waardoor hij het vertrek van
Lord en Lady Greystoke zou kunnen verijde
len en waarbij hij tegelijkertijd zijn wraak
kon koelen.
Deze man was Paulvitch, dorstend naar
wraak. Hij had kans gezien de „Kinsaid" te
S&cfits 5 ets. fieA fvz&
PR0.15-020JA,
Het Koninklijk Nederlandsch Instituut in
de Bilt deelt mede:
Het Noorderlicht, dat gisternacht
hier te lande is waargenomen, ging
gepaard met een sterke magnetische
storing, die begon Woensdagnamid
dag met een plotselingen inzet om
16.14 uur Nederlandschen tijd.
De grootste afwijkingen kwamen te
De Bilt omstreeks middernacht voor
en bedroegen voor de declinatie 1
graad 20 min., voor de horizontale
intensiteit 380 gamma en voor de ver
ticale intensiteit 300 gamma.
Groningsche rechtbank
deelt tien personen^
veroor-
Een der verdachten vrijgesproken.
Door de arrestatie van leden eener om
vangrijke inbrekersbende zijn onlangs tal
van oude inbraken in Haarlem opgehelderd,
o.a. een in 1927 gepleegde inbraak bij een
grossier aan den Koudenhorn, waarbij
f 170.werd gestolen en een inbraak bij
een kaashandel op de Nieuwe Groenmarkt,
waar de inbrekers vergeefs getracht hadden
de brandkast te openen.
De daders van deze inbraken zijn reeds tot
zware straffen veroordeeld.
Veertien dagen geleden stond de 47-jarige
monteur H. S., uit Amsterdam, terecht, die
verdacht "werd medeplichtig te zijn geweest
aan beide inbraken. Hoewel hij ontkende
eischte het O. M. twee jaar gevangenisstraf.
De rechtbank, gisteren uitspraak doende,
achtte het bewijs voor verdachte's schuld
niet geleverd en sprak hem vrij.
Eén der verdachten vrijgesproken.
Op 28 April j.1. stonden voor de Bredasche
rechtbank terecht de 23-jarige teekenaar
C.A.M.T. uit Bussum en de 34-jarige letter
kundige L. M. A. K. uit Bilthoven, terzake
dat zij in het weekblad „Zwart Front" van
9 October 1937 zich in beleedigenden vorm
hadden uitgelaten over de Nederlandsche Jo
den, zijnde een groep der bevolking van Ne
derland.
De Officier van Justitie eischte toen voor
beide verdachten, die niet waren verschenen,
een geldboete van 150 gulden, sub. 50 dagen
hechtenis.
De rechtbank deed gisteren uitspraak en
achtte voor wat den eersten verdachte be
treft, het ten laste gelegde niet bewezen en
sprak hem derhalve vrij. De tweede verd.
werd veroordeeld tot een geldboete van hon
derd gulden, subs. veertig dagen hechtenis.
In het massaproces, de vorige week door
de Groningsche rechtbank behandeld tegen
een vijftiental lieden uit Delfzijl, verdacht
van diefstal van graan of heling daarvan,
requireerde de Officier van Justitie tegen
dertien personen 141 maanden gevangenis
straf en tegen twee vrijspraak.
Gisteren veroordeelde de rechtbank tien
personen tot een gezamenlijke straf van 85
maanden, waaronder elf maanden voorwaar
delijk.
In de zaak tegen één verdachte, G. K.,
werd een nader onderzoek gelast.
Vier personen werden vrijgesproken.
verlaten, tijdens de bloedige strijd. Te mid
dernacht, toen de stilte deed vermoeden, dat
iedereen aan boord sliep, nam hij zijn kans
waar, ongezien langzijde van het schip te ko
men. Hier hield hij stil, bevend van zenuw
achtige opgewondenheid. Doch er kwam geen
geluid van boven. Ah! Als hij zijn handen kon
klemmen om een zeker klein houten kistje,
verborgen in de hut.
(Nieuwe spelling.)
tt
Ongelukkige landing op het
vliegveld van Aruba.
De K.L.M. verneemt uit Cura<;ao:
Toen Woensdag de vliegtuigbestuurder An-
dré de La I'orte met de Lockhead Super
Electra, „Parkiet", op het vliegveld van
Aruba geland was, maakte het vliegtuig tij
dens den uitloop tengevolge van het zooge
naamde blokkeeren van een der wielen een
onverwachte beweging, waardoor het linker-
-landingsgestel en de linkervleugel bescha
digd werden.
Persoonlijke ongelukken kwamen, aldus
de N.R.Ct., niet voor.
Het bestuur van het verbond van Poolsche
vereenigingen in Tsjecho-Slowakije heeft
een resolutie gepubliceerd waarin zelfbe
stuur wordt geëischt voor de in Tsjecho-
Slowakije wonende Polen
In dit bestuur xijn vertegenwoordigd: de
Poolsche nationale partij, de katholieke
partij en de protestantsche partij, die teza
men een afgevaardigde in de Kamer heb
ben. Bij de verkiezingen in 1935 hebben zij
28.600 van de 71.000 door Poolsche kiezers
uitgebrachte stemmen behaald.
In de resolutie wordt verklaard: laten wij
vermijden den vorm van het zelfbestuur,
dat wij eischen, te bepalen en laten wij
voorloopig aan den goeden wil en het po
litieke verstand van Praag de zorg er
over te beslissen. Rechtsgelijkheid en volle
vrijheid voor hun nationale ontwikkeling
moet den buiten het zuiver Poolsche gebied
wonenden Polen worden toegestaan.
FEUILLETON.
DOOR
59.
Het- is rechtvaardig," zei Pax met opeen
geklemde lippen. „En ik zal het doen.
Zij staarde hem ongeloovig aan. „Dat kan
je geen ernst zijn," zei ze, „en Chris zou
in geen geval naar je luisteren."
„Neen," klonk het grimmig, „met Chris ben
ik klaar, maar nog niet met Yvonne.
„Met Yvonne!" Zij liet hem plotseling los en
stond, al haar krachten verzamelend, bij het
bed. „Denk je. dat ik je voor zoo Jets bij
Yvonne zou.toelaten?" zei ze. ,,Neen, zei ze
opeens, getroffen door de uitdrukki
zijn oogen, „neen dat had ik met moeten zeg
gen. Je bent zoo goed voor ons beiden ge
weest. Maar Pax, luister even! Als jeje_met
verzetten zult - dan zal Yvonne "aar Chris
gaan en heeft zij mij niet meer nood.g^ Z>j
hijgde naar adem, maar sprak pp
„En is dat tenslotte niet, wat je wiltIk hel
je verteld, dat Yvonne felukkIg ik
den ls met niemand anders inn<r
vrij zijn. Het is niet - in je eigen belang om
tusschenbeide te komen dat is
nog tot vrouw verlangt."
Zij zweeg. Ze bedekte het gezicht methaar
handen, maar liet ze weer zakken en klemde
ze vast Ineen.
„Daar! Ik heb het gezegd! zei ze met een
aandoenlijke poging tot glimlachen. „Ik hen
al dezen tijd niet veel voor je geweest, maar
ging zij stamelend voort, toen ze zijn blik
ontmoette, „ik zal het zijn als Yvonne en
Chris getrouwd zijn."
„Dat is dus d.e prijs?" zei Pax.
Zij aarzelde, haar oogen konden zijn blik
niet verdragen. Want uit zijn oogen vlamde
een gloed, die haar van het hoofd tot de
voeten scheen te verteren. „Je kunt het zoo
uitleggen, als je dat wilt," antwoordde zij.
„Als ik het wil!" zei hij en zijn stem stokte
plotseling. „Dat durf je tegen mij te zeggen!"
Zij maakte een scherpe beweging van pro
test, maar het volgende oogenblik had hij haar
bij de schouders gegrepen. „Misschien heb ik
een vergissing begaan begon ze aarzelend.
Maar hij viel haar in de rede. „Je hebt een
groote vergissing begaan! Je denkt mij te
kunnen omkoopen met mij aan te bieden wat
iedereen, die geen ellendige dwaas is, reeds
lang genomen zou hebben. Wie van ons is de
grootste dwaas, jij of ik?"
Zijn stem klonk dieper onder het spreken,
zijn armen klemden zich om haar heen. Hij
drukte haar tenger lichaam tegen zich aan en
toen haar tegenstand ophield, begroef hij zijn
gezicht in haar hals, haar steeds vaster tegen
zich aanklemmend.
Zij uitte een hijgenden kreet, toen hij haar
tenslotte optilde en op bed neerlegde. „Pax!
Pax! O, wat heb ik gedaan?"
Hg hief het hoofd niet op en sprak geen
woord; de hartstochtelijke omstrengeling van
zfjn arm was zijn eenig antwoord. Zijn lippen
rusten op haar bevenden mond.
Zij zonk krachteloos in de kussens. „O, Pax"
fluisterde ze gebroken „wat ik ook gedaar.
heb ik heb altijd het goede bedoeld. Ik heb
je nooit willen bestelen. Ik ben altijd van
plan geweest om eerlijk spel te spelen
eerlijk spel." Haar stem brak.
Met een bruuske beweging hief hij het
hoofd op, bijna alsof zij hem geslagen had.
Hij keek haar aan met vreemd gloeiende
oogen, die haar onwillekeurig deden denken
aan een wild dier. dat plotseling getemd was.
Toen verslapte langzaam de druk van zijn
armen en hij zonk naast haar op de knieën.
Zijn armen lieten haar los en kruisten zich.
Zij zag ook zijn vingers zich krampachtig
krommen om zijn ellebogen, terwijl zijn hoofd
naar voren zonk.
Er volgde een vreeselijke stilte, waaronder
zij op een uitbarsting wachtte, wetend, dat
zij volkomen machteloos was om die te
weerstaan.
Maar er kwam geen uitbarsting. Eenige
minuten lang bleef hij onbeweeglijk geknield
liggen, en scheen zelfs niet te ademen. Toen,
op het oogenblik, dat de spanning onver
draaglijk werd, bewoog hij en hief zijn hoofd
op en zag zij de doodelijke grauwheid van
zijn gezicht.
„Je hebt gelijk," zei hij, en, vreemd genoeg,
glimlachte hij, maar het was een glimlach die
haar door de ziel sneed. „Het moet eerlijk
spel blijven tusschen jou en mjj. Zoo zal
het zijn van nu af aan."
Hij stond op en keek op haar neer, zijn
handen langs zijn zijden geklemd.
„Morgen," zei hij, „zal je Yvonne vertel
len, dat geen macht ter wereld mij kan be
wegen om toe te stemmen in haar huwelijk
met Chris Markham of een anderen man. Dit
is mijn laatste woord."
Hij wilde het vertrek verlaten, maar Claire
wenkte hem te blijven. De kracht ontbrak
haar om op te staan. Fluisterend vroeg zij:
„Pax, waarom moet ik haar dat zeggen?
Welke macht heb jij om dat te beletten?"
Hij keek haar aan met een somberen blik.
Hij had zijn gelfbeheersching herwonnen, en
geen spoor was er meer te vinden van het
vuur dat haar bijna verteerd had.
„Vraag dat Yvonne," zei hij. „Zij weet het
antwoord."
En toen wendde hij zich langzaam naar de
deur. Daar bleef hij een oogenblik staan, en
zijn stem kwam tot haar zeer kalm en ten
eenenmale onverbiddelijk.
„Denk er aan. dat wij eerlijk spel spelen
Als jij het haar niet vertelt doe ik het."
En toen opende hij de deur en verdween in
de duisternis van de gang.
Terwijl zij daar bewegingloos lag, hoorde
zij hem naar boven gaan, zijn kamer binnen
gaan en daarna een geluid, alsof hij zich op
zijn bed liet neervallen. En toen, verborg ze
bevend haar gezicht in het kussen en snikte.
HOOFDSTUK VIII.
De Schaduw.
Een wazig zonlicht scheen over de velden,
toen Chris zich den volgenden morgen naar
Silverhayes begaf. Hij liep met verhaasten
pas, zonder iets van zijn omgeving op te
merken, slechts er op uit, zijn doel zoo spoe
dig mogelijk te bereiken. Hij had een onrus-
tigen nacht doorgebracht, waarin hij zich
menigmaal verweten had, dat hij niet dade
lijk naar Yvonne was gegaan, inplaats van
zich eerst naar het hotel te begeven. Maar
nu de nacht voorbij was, verdween zijn zelf
verwijt. Hij hield zich voor, dat hij ziek was.
en dat hij haar niet zoo laat had mogen
storen, en dat ten slotte Pax niets ergers
kon doen dan zijn afkeuring uitspreken. Daar
zou hij mettertijd wel van terugkomen of
gaan inzien, dat het zijn zaken niet waren.
Dat was alles wat Chris wenschte zijn
eigen weg te kunnen volgen.
Eindelijk had hij het hek van Silverhayes
achter zich, en liep langs het kronkelende
pad door den boomgaard naar het met klimop
begroeide huis.
Hier bleef hij een oogenblik staan, want de
voordeur stond open, maar daar hij geen ge
luid hoorden, belde hij aan. Er kwam da
delijk iemand op zijn bellen, en hij keek naar
de blozende appels in den boomgaard, terwijl
hij wachtte. Het was een oogenblik, dat in
zijn later leven hem menigmaal voor den
geest kwam de overladen takken, het
gonzen der bijen de volkomen stilte in het
huis achter zich. Was er iets tragisch in die
stilte, dat zelfs toen reeds tot hem door
drong
ZATERDAG 14 MEI 1938.
Hilversum I, 1875 en 415,5 m.
KR O-Uitzending.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuur.
12.00 Berichten.
12.15 KRO-Melodisten, m.m.v. solist.
1.00 Gramofoonmuziek en berichten.
1.20 Vervolg concert.
2.00 Voor de rijpere jeugd.
2.30 KRO- orkest.
3.00 Kinderuurtje.
4.00 KRO-orkest. (4.455.00 Gramofoonmuz.);
5.30 Esperantonieuws.
5.45 KRO-Nachtegaaltjes.
6.15 Gramofoonmuziek.
6.20 Journalistiek weekoverzicht.
6.45 Gramofoonmuziek.
7.00 Berichten.
7.15 Causerie „IJsheiligen en nog wat".
7.35 Actueele Aetherflitsen.
8,00 Berichten ANP, MededeeBngen.
8.15 Overpeinzingen met muzikale omlijsting.
8.35 Harmonie-orkest van de Oranje Nasau
Mijnen, de KRO-Melodisten, solLiten en
gramofoonmuziek.
10.30 Berichten ANP.
10.40 Internationale sportrevue.
10.5512.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum II, 301,5 m.
VARA-uitzending. 10.0010.20 v.m. en 7.80
—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgén wij ding.
10.20 Uitzending voor arbeiders in de Continu
bedrijven.
12.00 Gramofoonmuziek.
I.001.45 Esmeralda-Septet en gramofoon
muziek.
2.00 Causerie „De Radioraad 10 jaar".
2.15 Gramofoonmuziek.
3.15 Causerie over het Schadespel.
3.30 VARA-Orkest, m.m.v. solist.
4.30 Esperanto-uitzending.
4.50 Gramofoouopnamen.
5.30 Gramofoonmuziek.
5.40 Literaire causerie.
6.00 Orgelspel.
6.30 Uit de Roode Jeugdbeweging.
7.05 Filmland.
7.30 Bijbelvertellingen,
8.00 Herhaling SOS-Berichten.
8.00 Berichten ANP, VARA-Varla.
8.30 Souvenir-orkest, m.m.v. solist, hierna toe
spraak.
9.15 „En nu... Oké".
10.30 Berichten ANP.
10.35 Sportuitzending.
II.00 Zang en orgel.
11.3012.00 Gramofoonmuziek.
Hij hoorde een lichten voetstap, hij wendde
zich haastig om en stond tegenover Claire.
Met uitgestoken hand kwam zij bleek, maar
kalm naar hem toe.
„O, Chris," zei ze. „Hoe maak je het? Kom
in den tuin, dan kunnen wij praten."
„Hoe is het met Yvonne?" vroeg hij gretig.
„Niet zoo goed, vrees ik. Maar kom mee,
dan zal ik je alles vertellen. Er staat daar
een bank tegen den muur in de zon."
Met haar hand op zijn arm trok zjj hem
mee over een pad van flag-stones, dat om het
huis liep. Om den hoek stond een houten
bank, waarop Claire neerzonk, alsof zij te
vermoeid was om langer te staan.
„Ik heb je eerst iets te vertellen," begon
ze, „wat ik je niet geschreven heb wat ik
aan geen mensch ter wereld verteld heb. Je
weet welk een vreeselijken tijd zij door
maakte toen Guy stierf. Daar behoef ik je
je niet aan te herinneren. Ik releveer het alleen
om je te doen beseffen, dat het een zeer
slechten invloed op haar had. Wij hebben het
niet doorleefd, dus voor ons is het moeilijk,
het in zijn vollen omvang te begrijpen. Maar
het maakte haar bijna ktankzinnig. Zij kon
niet slapen. Zij werd steeds vervolgd door de
herinnering aan dien vreeselijken nacht. Chris
zei ze met grooten ernst, wat ik je nu ver
tellen ga, mag je nooit, aan wie ook, vertel
len. Maar als je haar zult helpen moet
je het weten. Ik had juist zekerheid gekregen
vóór ik je schreef. Ik schreef in mijn
w anhoop. Haar lippen beefden en zij hield
op met spreken.
Chris legde zijn hand op de hare. „Hoor
eens Claire, je kunt mij alles vertellen," zei
hij. „Ik ben hier om te helpen.'
Zij knikte. „Dat weet ik. Je houdt van
haar. Dat maakt alle verschil. Maar toch
ben ik er nu niet zeker van, dat ik goed
gehandeld heb. En zijn zooveel beletsels
„Vertel mij alles!" zei Chris zacht.
(Wordt vervolgd.)
