„Ordening geen werk van professoren" Werkloosheid de Postvluchten op Indjë Minister Steenberghe tusschen de kopstukken der industrie Het afschuiven der crisismaatregelen op de boeren Avonturen van een dief kern der crisismoeilijkheden Meer kampen voor werkloozen Ned* Indische elftal hartelijk ontvangen Dc voorbereiding der Tsjechische ploeg Tsjechische spelers tegen Nederland Zwerver in de val De gekortwiekte „Nachtegaal' De ongeregeldheden bij „Heldenkermis" Uoet&al Aston Villa verliest in Duitschland Initiatief: taak van den onder nemer; optreden tegen excessen; taak van den Staat. Het is traditie geworden, dat tijdens de jaarvergadering van de Industriöele Club, de club der „Captains of Industry", zooals minister Colijn eens de leden heeft geka rakteriseerd, een vooraanstaand Nederlander het woord voert. Bij het vijf-en-twintigjarig bestaan der club is het minister Steenberghe geweest, die aan het banquet heeft gespro ken over het onderwerp; Staat en ondernemer. De -minister begon te zeggen dat hij een onderschatting van en een geringschatting voor de functie van den ondernemer gevaar lijk acht, echter ook een overschatting is niet juist. Onderschatting en overwaardee ring, zij vloeien beide o.a. voort rut een on voldoende kennisnemen van de feiten, met name ook van de feiten, die geleid hebben tot een toeneming van de bemoeiing van den staat met het bedrijfsleven, van de veran deringen in de verhouding van staat en on dernemer. Spreker achtte de oorzaken van dit in grijpen voldoende bekend, maar over de maatregelen zelf is nog wel een en ander te zeggen. Hoewel, de crisismaatregelen zul len verdwijnen als het buitenland van de dwalingen zijns., weegs terugkeert, en een en anders dus tijdelijk is, is binnen afzien- baren tijd geen ommekeer te verwachten. De staatsbemoeienis is er dus en zij brenge ge varen. Het is niet juist, dat ondernemers zeg gen tegen den staat: „contingenteer, maar help mij ook in het geschil, dat ik met die en die fabrikant heb, leid mijn onderhande lingen, reorganiseer mijn bedrijf". Hier ver liest men grenzen uit het oog. Onderschei dingsvermogen voor de grenzen tusschen staatstaak en ondernemersplicht gaat teloor. Men vraagt dan van den Staat wat niet des Staats is. Het treft den minister, dat men den in vloed van al de rcgeeringsmaatregelcn op de samenwerking der bedrijfsgenooten on derschat. In het bijzonder verwondert hem dit, wan neer deze,onderschatting komt van hen, die iedere taak "van den staat ten aStizïen van de'ordening van het bedrijfsleven ontken nen, doch die zelf deel uitmaken van kar tels. die mede in stand kunnen blijven dank zij den steun als gevolg van overheidsmaat regelen ondervonden. Het gaat niet aan, met grootsch gebaar de taak van den staat aan de samenwerking van ondernemers te ontkennen en zich dan mede te beroepen op het bestaan van deze vrijwillige kartels, doch daarbij te vergeten, dat deze samenwerking grooten steun van den staat via de contingenteeringen geniet. Verandering in structuur. fs de tweede oorzaak, aldus de minister, die geleid heeft tot grondige veranderingen in de verhouding staat-ondernemer. Het falen van het vrije prijsme chanisme bracht kartel- en concern vorming en vele andere vormen van samenwerking. Hieruit blijkt, dat ordening geen synoniem is voor theoretisch drijven naar ongrijp bare idealen, een drijven van poli tici en professoren, maar een reeds lang door de feiten bewezen nood zakelijkheid. Echter door het soms afzijdig blij- van van één enkelen ondernemer wordt de samenwerking gehinderd, en dan is er een roeping voor de overheid, die het niet lijdelijk mag aanzien, dat de hoog noodige sa menwerking door tegenwerking van een deel der bedrijfsgenooten niet tot stand komt of te gronde gaat en die anderzijds deze samenwer king met kracht dient te bevorderen. Initiatief en ontplooiing van alle krachten tot samenwerking dé taak van den ondernemer bevorde ring en bekrachtiging en optreden tegen excessen de taak van den staatl Als men nu zegt: „Het economisch wel en wee der bedrijven" wordt volkomen in han den van staatsambtenaren gelegd", zou spr. dit om het zacht uit te drukken een carricatuur van de ordening willen noemen. Hoe is een dergelijke voorstelling, in strijd met de feiten, Een algemeen verbindendver klaring van een ondernemersovereenkomst is geen van bovenaf door den staat aan het bedrijfsleven opgelegde ordening! Spr. wil niet nalaten hier ook te wijzen op een gevaar dat dreigt van een anderen kant. Het komt van die groepen, die orde ning als staatsordening van bovenaf voor staan en die in het tempo, waarin órde ning moet worden bereikt, maximumsnel heden wenschen te behalen. Spr. wijst Staatsordening af. Onder meer hierom, omdat ik in het algemeen voldoende vertrouwen helj in dp ondernemers en.de mate, waarin deze hun roeping en taak ook op dit terrein beseffen, MINISTER STEENBERGHE. Dat ik voorzichtigheid geboden acht, be- teekent echter geenszins, dat een krachtige uitvoering van de taak van den Staat op dit terrein achterwege zou blijven. Beleidvolle uitvoering en krachtige toepassing zijn geen tegenstrijdige begrippen. De ambtenaren komen uit de praktijk! De minister weerlegt dan de critiek op de crisisambtenaren. Men moet niet vergeten, dat de meeste ambtenaren, die in een leidon- de functie aan zijn departement werkzaam zijn, hun praktijkervaring hebben gekregen niet in wat men pleegt te noemen de depar tementale sfeer, doch in het bedrijfsleven zelf. Zij hebben gewerkt in allerlei bedrijven in ons land en in NederlandschIndic. Het zijn de ondernemers, die deze menschen heb ben opgeleid. Laat men in zijn critiek redelijkheid be trachten! Tenslotte wees de minister er op, dat samenwerking zonder vertrouwen onmo gelijk is en deed daarom met nadruk een be roep op dat vertrouwen, dat de onmisbare basis vormt van en fundament geeft aan de verhouding Staat en ondernemer, vertrou wen, dat ook den Nederlandschen Staat en den Nederlandschen ondernemer sterke in de vervulling van de zware taak, die wacht. Slechts op zéér goede voorwaar den zou de Holl. Mij. van Land bouw er aan denken, de uitvoe ring misschien op zich te ne men! In de vergadering van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw, gisteren te Amsterdam gehouden, is op de openings rede van den heer P. Stapel een inleiding gehouden door Ir. Huisman over de over name van de uitvoering der landbouwcrisis organisaties. De drukbezochte vergadering, er waren 68- afdeelingen vertegenwoor digd keurde de rekening 1937 en begroo ting 1938 goed en bepaalde dat op 5 Octo- ber a.s. de najaarsvergadering te Rotterdam zal worden gehouden. Uit de langdurige dis cussies volgende op de inleiding van Ir. Huisman bleek, dat de vergadering, zelfs als de voorwaarden door Ir. Huisman ge noemd zie ons no. van gisteren werden aanvaard door de regeering, er nog onvol doende reden zou zijn voor de landbouwor ganisaties de uitvoering der maatregelen over te nemen. Men meent dat de regeering van crisismaatregelen die de landbouw he laas nog niet kan missen, wil afkomen. Nadat de secretaris nog op de conse quenties had gewezen, als de regeering de voorwaarden niet aanvaardde, verklaarde de vergadering met het standpunt van het bestuur accoord te gaan. Een bepaald be sluit werd niet genomen. Brandende landbouwvraagstukken. In de middagvergadering werden door liet bestuur verschillende vragen der afdeelin gen beantwoord, betreffende urgente land- bouwkwesties. Het bestuur verklaarde zich voor monopoliewinst op invoer van gra nen, mits de veehouderij een compensatie voor de hoogere voederprijzen zou ontvan gen, teneinde geen bepaalde groep te be- voordeelcn. Het bestuur kan zich niet ver- cenigen met het regceringsbesluit een ge deelte van de inkomsten van 't landbouw- crisisfonds ten gunste van den suikercon sument te gebruiken. De richtprijzen voor granen werden te laag geacht. De aardappelsteun acht het Hoofdbestuur onbevredigend, omdat de dcnaturatieregc- ling niet deugt. Men verklaarde zich tegen elke invoer van buitcnlandsch vleesch. Amsterdamsche postbeambte ont dekt postwisselvervalsching. Gistermorgen vervoegde zich aan het postkantoor op den N.Z. Voorburgwal te Amsterdam een man met een postwissel van tien gulden. De beambte aan het loket zag echter di- reet, dat er op den wissel met het getal in letters geknoeid was. De politie werd ge waarschuwd, die den man meenam naar het bureau Warmoesstraaf. Hier bleek men met een zwerver te doen te hebben, die zichzelf naar zijn tijdelijk logies een post wissel ad een gulden had doen toekomen, aarua hij de één in tien heeft veranderd. Dnitscber maakte misbruik van gastvrijheid. Zware straffen gehandhaafd. Eenige weken geleden zijn de exploitan ten van den geheimen radiozender „Nach tegaal". door den kantonrechter te Enschede tot zware straffen veroordeeld. Een van hen, de Duitsche schoenmaker W. uit Hen gelo, was niet verschenen. Hij werd bij ver stek tot acht maanden hechtenis veroor deeld. Tegen dit vonnis was W. in verzet geko men en gistermorgen werd zijn zaak be handeld door den waarnemenden kanton rechter te Enschede. Verdachte ontkende met klem, aan de uitzendingen te hebben deelgenomen, doch zijn vroegere compagnon, de radiohande laar J. P. uit Hengelo, legde zeer bezwa rende verklaringen voor hem nf. De verdachte, die het zakelijke deel van de uitzendingen verzorgde, zou geruimen tijd pl.m. veertig gulden per week er aan hebben verdiend. De ambtenaar van het O.M. be toogde, dat uit deze zaak is geble ken, dat deze verdachte een min derwaardig individu is, die, om zich zelf vrij te pleiten, de zaak ver raden heeft. Spr. eischte bevesti ging van het vonnis. De kantonrechter wees er op, dat ver dachte als Duitscher in ernstige mate mis bruik heeft gemaakt van de hem verleende gastvrijheid, Een streng voorbeeld moet worden gesteld, temeer, daar nog steeds wordt doorgegaan met geheime radio-uit zendingen in Twente, hetgeen jl. Zondag weer is gebleken. De verdachte werd daar om opnieuw veroordeeld tot acht maanden hechtenis. Eindelijk opgepakt. In December 1937 heeft zekere W, v. d. H. gedurende een week ge woond in een pension aan de Ro- chussenstraat te Rotterdam. De pen sionhoudster had een radiotoestel, dat defect was en dat zij heel graag gerepareerd zou hebben. W. v. d. H. zou daar wel voor zorgen. Hij zou het maar meenemen naar een ouden kennis. Zoo geschiedde. Vooralsnog koesterde men geen argwaan tegen don .man, maar toen, eenige dagen later een radiotoestel verdween uit de kamer van een anderen pensiongast, J. B., en tegelijkertijd W. v. d. H. spoorloos verdween, ging men hem verdenken en volgde aangifte bij de politie. W. v. d. H. was echter nergens te vinden en pas eenige dagen geleden heeft men hem te Zundert gezien en aangehouden. De jongeman heeft zich inderdaad de beide radiotoestellen toegeëigend. Hij heeft de toestellen in de binnenstad verkocht en is met het geld naar Parijs vertrokken. Daar hield de politie hem aan, omdat hij on bevoegd een vuurwapen droeg, waarvoor hij vier maanden kreeg. Na twee en een halve maand uitgezeten te hebben, werd hem de rest van zijn straf kwijtgescholden wegens goed gedrag. Daarover was hij blijkbaar zoo opgetogen, dat hij op dermate enthousiaste wijze het Huis van Bewaring verliet, dat hij van de trap viel en twee maanden in het ziekbed moest doorbren gen. W. v. d. II., die een volledige bekentenis heeft afgelegd, is in het bureau Dostervant- straat te Rotterdam opgesloten. Prijsstabilisatie noodzakelijk. Prof. Goudriaab bespreekt de methoden van terugkeer tot den vrijhandel. Voor de Nederlandsche Vereeniging voor Vrijhandel heeft prof. Dr. ir. Goudriaan JT. een voordracht gehouden over de voorwaar den voor bet herstel van den vrijhandel. Spr. stelde op den voorgrond, dat hij geen betoog zou houden tegen liet protectionisme. De argumenten ten gunste van den vrijhandel zijn overbekend en wanneer deze zaak met deze op zich zelf goede en juiste argumen ten te winnen ware, moest dit reeds lang zijn geschied. De tegenwoordige maatschappij vindt telkens nieuwe en sterkere belemmeringen uit tegen het internationale verkeer van personen, goederèn en betalingsmiddelen. De voorbereiding tot een tweeden wereld oorlog is in vollen gang. Het wantrouwen tusschen de naties heeft misschien nog nim mer een zoo groote intensiteit bereikt als op het oogcnblik. Het is het beste deze ontwikkeling te lee- ren begrijpen als het onafwendbare resul taat van een aantal omstandigheden en met critischen blik te zoeken naar die voor waarden, welke men het eerst moet ver anderen, om althans eenige uitzicht te hebben op verbetering. De protectie vindt men niet alleen op de grenzen der staten, er bestaat öok een tendens tot gewestelijke en gemeentelijke protectie en de klassieke argumenten van den vrijhandel worden reeds door onderne mingen en particulieren met voeten getreden Het onverbrekelijke verband tusschen maatregelen van bescherming en werkloos heid van productieve krachten, vindt men ook op in het oog springende wijze terug, wanneer men let op het volstrekt eenzijdige karakter dat beschermende m,'.afregelen vrij wel zonder uitzondering dragen. Zoolang een massale werkloosheid bestaat, is de strijd voor den vrijhandel tot vruchte loosheid gedoemd. De werkloosheid kweekt een stemming van angst en wrok onder de bevolking en drijft bepaalde regeeringen gemakkelijk den weg op van het zoeken naar afleiding en maatregelen tegen het buitenland. Voor de oplossing van het werkloosheids vraagstuk is het noodig, dat men komt tot permanente, opzettelijk daartoe genomen, wel doordachte maatregelen. Als eerste voorwaarde is hierbij noodig stabilisatie van 't prijsniveau welke op haar beurt stabilisatie van de grondstofprijzen tot voorwaarde heeft. Als tweede maatregel het scheppen van een evenwicht tus schen besparingen en beleggingen, welke in het ruilmechanisme aan Zichzelf overgelaten alleen maar bij toeval zou kunnen worden be reikt. Dergelijke maatregelen worden eerst in de laatste jaren in ruimer kring bepleit. Niet vergeten moet worden, dat de tegen woordige maatschappij, aan zichzelf over gelaten, aan groote gevaren is blootgesteld, welke reeds bezig zijn zich stap voor stap te verwerkelijken. Eerst oplossing werkloosheids vraagstuk. Als de Ncd. Vereeniging voor Vrijhandel dus werkelijk iets wil bereiken voor den vrijhandel, zal zij zich allereerst moeten richten op de oplossing van het werkloosheids vraagstuk. En als zij iets wil berei ken ten aanzien van het werkloos heidsvraagstuk, zal zij zich moeten bezig houden met de problemen van vastleggen van het prijsniveau en actieve conjunctuurpolitiek. Vertrek van Aankom* H Rang. 18 Mei Singap. ig Basra 18 Mei Athene 18 Mei Athene 18 Mei Basra 18 Mei Buizerd iheenreis) Reiger (terugreis) Valk (heenreis) Torenvalk |sinKap. 18 Mei (terugreis) Rang. 18 Mei Hierna volgde debat en in zijn antwoord zeide spr. o.a., dat hij geen pessimist heeft inzake werkloosheidsbestrijding Hij acht bet een oplosbaar vraagstuk en denkt daarbij aan het voorbeeld DuiUch land en Zweden, welke beide landen streven naar stabiliteit in de prijzen en investee ring van het braakliggend kapitaal. Belastingverhooging is persé niet voor bestrijding der werkloosheid noodzakelijk Ten slotte zegt spr.,. dat wereldvrede, de! mocratie, vrijhandel, werkloosheidsbestrij, ding en prijsniveau onderling afhankelijk zijn en dat nien met het prijsniveau moet beginnen. Einde Augustus zullen er 19 b gebruik zijn. Mede met het oog op do uitbrei ding, welke de werkverschaffing ondergaat, heeft de minister van Sociale Zaken er zijn goedkeuring aan gehecht, dat het aantal kam pen voor oudere werkloozen wordt uitgebreid. Was eenigen tijd geleden reeds toestemt» ming verleend om nieuwe kampen, ts bouwen, thans is opdracht gegeven omi opnieuw een zestal te laten maken eni wel 2 bij Sevenum in de Peel (provincie Lim» burg), 1 nabij Ommen, 1 in Giethoorn, verder een kamp bij Hoogeveen en een bij Diever. Deze kampen zullen voor een deel einde Juli en voor een ander deel uiterlijk einde Augustus a.s. gereed zijn. In de kams pen in de Peel zullen arbeiders uit Maas» tricht gehuisvest worden, terwijl de aan.» wijzing van arbeiders voor de overige nieu» we kampen nog moet geschieden. Echten zal in de eerste plaats hier aan de Toote centra worden gedacht. Als de hiervorenbedoclde kampen gereeij zijn, zullen voorloopig, voor wat betreft de tewerkstelling van oudere arbeiders 19 kampen in gebruik zijn. Actie ingesteld tegen gemeend 's-Gravenhage. De nabestaanden van den journalist J. Bosch te 's-Gravenhage hebben een actie ingesteld tegen de gemeente 's-Gravenhaga op grond van onrechtmatige overheidsdaad, Bosch stond als verslaggever van de „Haag» sche Courant" op 20 Maart 1936 in den in» gang van de passage om de ongeregcldhe» den gade te slaan, welke daar in verband! met de vertooning van de film „Heidenker» mis" geschieden. Hij werd toen door een politie-zijspan ore» ver gereden en stierf een weck later aan do gevolgen. Na de pleidooien hoeft, de rechtbank hij interlocutoir vonnis partijen getuigenbewijs opgelegd, welke verhooren evenwel aangs» houden zijn, daar partijen zich over appèl wilden beraden. De gemeente heeft, naar wij vernemen, hooger beroep aangeteekend, zoodat do zaak eerst voor het gerechtshof zal dienen, voordat de getuigen-verhooren eventueel zullen plaats hebben. „Onze jongens zullen zich in den wedstrijd tegen Hongarije tot het uiterste geven." Het Ned.-Indische elftal, dat gis termorgen met den trein te Den Haag is aangekomen, is een harte lijke ontvangst ten deel gevallen. Onder overweldigende belangstel ling werd het gezelschap door den heer van Prooye, voorzitter van den K.N.V.B. toegesproken. De leider van het Indische team, de heer van Bommel dankte voor de vriendelijke ontvangst. Wij hadden nog gelegenheid tot een kort onderhoud met den heer van Bommel, die mededeelde, dat reeds morgenochtend met de training zou worden begonnen, waarbij de omstandigheid, dat H.B.S. hem zoo terwil- le was, van groote waarde moest worden geacht. Over den wedstrijd tegen Hongarije kon de heer van Bommel maar één ding zeggen en wel, dat de jongens zich tot het uiterste zouden geven. Verder zeg ik niets, zeide hij. Gezien de hartelijke ontvangst en de uit stekende stemming, welke onder de spelers hccrscht, kan men slechts het beste van den tour van het Indische elftal verwachten. Mei 21 door een team, bestaan de uit zes Weensche en vijf Duitsche spelers, geslagen. In het Rijnsfadion te Düsseldorf is gister middag voor 60.000 toeschouwers een wed strijd gespeeld tusschen een Duitsch elftal en de Engclsche profclub Aston Villa, welke juist naar de eerste divisie der EngelsGhe League is gepromoveerd. Na een fraaien wedstrijd wonnen de Duit- schers niet geheel verdiend met 21, waar bij nog dient te worden opgemerkt, dat het tweede Duitsche doelpunt een zuivere off side goal was. De eindstand was reeds met de rust bereikt. Het is een uitstekende wedstrijd gewor den, waarbij vooral de Duitsche ploeg, be staande uit zes Weensche en vijf Duitsche spelers, zeer goed voldeed. Een gelijk spel (2—2) tegen Ier land. Men kan niet ontkennen, dat de Tsjechen zich voor de komende we reldkampioenschappen en dus in eerste instantie voor den wedstrijd in de achtste finale tegen Nederland op Eersten Pinksterdag a.s., flink voorbereiden. Gisteren is voor 20.000 toeschouwers te Praag een wedstrijd gespeeld tusschen een Tsjechisch elftal en Ierland. Ilct werd geen fraaien wedstrijd, daar voor leende het zware gladde veld zich niet. Dotsingen tusschen spelers waren dan ook schering en inslag. Voor de rust scoorde Nejedly voor Tsjecho-Slowakije, waarna de gasten door Davis den stand weer gelijk maakten. Kort na de rust ga fwederom Neiedly zijn land de leiding, maar enkele minuten later kwam hij zoodanig te vallen, dat hij van verder spelen moest afzien. Dc Tsje chen misten toen een van hun beste spelers, maar hielden nochtans moedig stand. Toen evenwel ook nog spil Boucek moest uitval len, kondon de Teren door hun numerieke meerderheid druk op het Tsjechische doel uitoefenen. Niettemin dacht men reeds, dat de wedstrijd nog in een overwinning der gastheeren zou uitloopen, toen Carey in de laatste minuut de partijen op gelijken yoet bracht, zoodat liet einde met een 2—2 gelijk spel kwam. De as. wereldkampioenschappen» Voor den landenwedstrijd tegen Nederland, welke op 5 Juni a.s. te Le Havre wordt gespeeld, heeft de Tsjechische Voetbalbond de volgende spelers bij het oragnisatieconü- té te Parijs opgegeven, waaruit iatcr eert definitieve keuze zal worden gedaan: Doelverdedigers: Planicka (Slavia Praag), en Burkert. Achterspelers: Burger (Sparta), Daucik (Slavia), Orth en Cerny. Middnn.sj^lers: Kostalek, Boucek, KolskSr (allen Spffia "Praag), Kopecky (Slavia)i Kreuz en Moravec. Voorhoede: Riha, Senecky, Zcman, K®4 jcdly en Rado (allen Sparta), SimuneK. Bradac cn Puc (Slavia), Hermanek, Ludl. Nederland zal een meerende«'s geroutineerde ploeg ontmoeten- Spelers als Planicka, Burger, Kostalek, >'e jcdly en Puc zijn in Nederland sinds Ja' ren zeer bekend. Do kern bestaat uit ou» dere meer geroutineerde spelers, die nim* mcr in een landenwedstrijd zullen falen» al zijn verscheidene van hen reeds nv hun hoogtepunt heen. Deze kern is nam gevujd met jongeren, die echter over we^ nig internationale routine beschikken M3® mag overigens wel aannemen, dat ploeg, welke tegen Nederland zal spel1'1' meerondeels uit de geroutineerde krachte zal worden samengesteld. Het blijkt thans, dat Bican, van men beweert, dat hij eigenlijk Tsjech ya" geboorte is, doch nimmer voor Tsjech. Slowakije is uitgekomen, niet in de ploeg is opgenomen. Het opstellen van Bican °P de midvoorplaats zou pen geduchte verste1^ kin.g van de Tsjechische ploesr hebben be teekend. Doeb met bel naturaliseeren Bican schijnt het toch niet zoo vlot loopen, dat men hem in de ploeg voor wereldkampioenschappen reeds heeft kun nen opnemen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 2