Indië heeft een
millioenen-tekort
De „Karimata
Engeland zal zijn handelsvloot
niet beschermen
DAGBLAD VOOR DEN-HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
tijdelijk stopgezet
Honderdduizend
Chineezen verdronken
Versterking
van defensie
blÜÏÈ geboderi Belastingvcrhooging...
De zee te woelig
Kinderroover bekent de
ontvoering
EERBERICHT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER.' TELEFOON 50 f5 LUITEN)
WO E NS D A G
15 JUNI 1938
66e JAARG. No. 8334
Schepen loopen op eigen
risico Spaansche havens in
Dit nummer bevat 8 pagina's
DB BILT SEINTt
Toch ccn geheim
Chineesch-Fransch verdrag
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der UKg.Mlj. Hofland» Noorderkwartier N.V. te Deo Helder
De volksraad geopend. Rede
van den gouverneur-generaal.
In zijn rede ter gelegenheid van de ope
ning- van den Volksraad in Nederlandsch
Indië heeft de gouverneur generaal doen
uikomen, dat een positieve arbeid ten behoe
ve van handhaving en verbetering van de
volkswelvaart noodig is en heeft hij het
aandeel van de overheid hierin uitvoerig uit
eengezet. Exportbevordering, exportcentra
les, bevordering van de voortbrenging ten
behoeve van de binnenlandsche markt en
een verdergaande arbeidsverdeeling zijn
daartoe de middelen.
De landvoogd wees op de wenschelijkheid
van meer doelmatige verspreiding van het
volk". Een spontane immigratie ontwikkelt
zich op bevredigende wijze. F.en begin van
vestiging in nieuwe gebieden is gemaakt in
Palembang, de Zuider- en Ooster-afdeeling
van Bomeo en Celebes. terwijl naar meer
terrein wordt gezocht. Op Java wordt de
propaganda meer systematisch en op ruimer
schaal dan tevoren, alsmede met meer mo
derne middelen, doorgezet.
De economische samenwerking met het
moederland gaf weinig nieuwe elementen te
zien.
De budgetaire ontwikkeling.
De toeneming voor den gewonen dienst
1937 van de ontvangsten met 44 millioen
gulden boven het niveau van 1936 en 97 mil
lioen gulden boven de oorspronkelijke ra
ming van het betrokken jaar, is sprekend.
Aangezien .de uitgaven voor dat jaar lang
zamer toenamen dan de ontvangsten, ver
keerde het, aanvankelijk op 64- millioen gul
den geraamde, tekort in een overschot van
29 millioen gulden.
Ook de buitengewone dienst vertoonde
met een feitelijk tekort van 17 millioen gul
den een aanmerkelijk betere uitkomst dan
oorspronkelijk werd verwacht.
Defensie.
De G.G. verklaart dat de reqeerinn het
betreurt, dat de uitgaven voor defensie zoo
hooq zijn, doch de regeerinq kan peen vrij
heid vinden ontwerpen van minder verre
strekking voor te leggen.
Hij zegt dan: „zonder den algemeenen
toestand te donker te willen zien en of
schoon overtuigd, dat de maatregelen, In
de laatste jaren getroffen aan de weerkracht
en de paraatheid van leger en vloot reeds
in aanzienlijke mate ten goede zijn geko
men, blijft de regeering niettemin een ver-
dere versterking geboden en het brengen
van zwaar wegende offers gewettigd ach
ten".
Naast de voortzetting in vefsneld tempo
van datgene waarmede in de vorige jaren
een aanvang is geamakt en waarvan de
aanschaffing van het afweergeschut in het
bijzonder kan worden vermeld, betreffen
de voor het leger aangevraagde credieten
o.a. de oprichting van vechtwagens-eenhe-
d"- en de opvoering van het aantal bom
menwerpers.
Ten einde de aanschaffing van een der
de serie dezer vliegtuigen waartoe de re
geering zich overtuigd houdend van de
instemming van den volksraad hiermede
inmiddels overging, te financieren en
ten einde de noodige neven-maatregelen te
kunnen treffen, dient de regeering mede
een aanvullende begrooting voor 1938 bij
het rollege in.
De landvoogd verklaart dan, dat de vraag,
in hoeverre het mogeliik zou zijn om door
invoering van een kort-verband-regeling
voor een deel van het leger de beschikking
te krijgen over geoefend inheemsch reserve-
personeel, zonder daarbij in liooge kosten
te vervallen, in overweging is.
Hierna gewaagt de G.-G. achtereenvolgens
van het herstel der gezagwniddelen, in de
bezuinigingsjaren aangetast.
De gouverneur-generaal eiijdigde znn rede
die door den voorzitter van den Volksraad
Mr. van Helsdingen werd beantwoord, door
nog verschillende verbeteringen, welke de
regpering.op gebied van volksgezondheid en
Scholenbouw voornemens is aan te brengen,
te bespreken.
De finantieele nota
gaf als de oorspronkelijke raming voor .>8
voor den gewonen dienst een tekort van
niet meer dan f 900.000 en kon in hel fi
nancieel expose, dat in Januari bij den
volksraad werd ingediend, nog gerekend
worden op een tekort van niet meer dan
f 4.300.000.
Naar de huidige verwachting moet een na
deel ig saldo tegemoet worden gezien van
f 19.000.000, te vermeerderen met een be
drag van f 4.900.000 voor alsnog te boeken
gevolgen van conversies, welke in 1937
plaats vonden, dus een tekort van totaal
f 23.900.000.
De voorliggende ontwei-p-begrooting \oor
v-,"Wr
i ï-
Jhr. Mr. Tjarda van Starkenborgh
Stachouwer.
1939 toont een verdere doorbuiging van deze
ongunstige ontwikkelingslijn. De gewone
dienst sluit met een tekort van omstreeks
f 38.500.000, de buitengewone dienst ver-
eischt, in dit verband, geen speciale aan
dacht.
Tegenover de veiwachting, welke in Ja
nuari nog gemotiveerd was, dat voor 1938
te rekenen viel met netto-ontvangsten tot
een bedrag van f 371.000.000, laten de hui
dige cijfers geen hoogere verwachting toe
dqn f 353.700.000, terwijl de raming voor
1939 op niet meer dan op f348.100.000 ge
steld kan worden.
Wat de uitgaven betreft, geeft de herziene
raming voor 1938 een totaal aan zuiver ge
wone landsuitgaven van f 364.400.000. De
verwachting voor het loopende jaar is
f 372.700.000 plus f4.900.000, uit hoofde van
den leeningsdienst, dus in totaal f 377.000.000
Voor 1939 beloopt de raming f386.600.000,
met welk bedrag het niveau der uitgaven
omstreeks f50.000.000 komt boven het peil
van 1937.
Voorzieningen moeten worden ge
troffen, en wel door terugneming
van een gedeelte der belasting-ver
lagingen, waartoe na September 1936
kon worden overgegaan.
De voorgenomen maatregelen lig
gen op het gebied der inkomsten
belasting, der loonbelasting en der
invoer-rechten. Bij doorvoering de
zer maatregelen kunnen de ont
vangsten met f 17.700.000 worden
verhoogd, zoodat het tekort alsdan
f20.800.000 zal bedragen.
In de nota wordt nog gewag gemaakt van
de betere resultaten van het aardoliebedrijf,
daar het dividend van de Ned.-Indische
aard-olie-maatschappij kon worden ver
hoogd met f2.300.000 en de ontvangsten uit
de mijnconcessies met rond drie millioen
gulden.
fr
Het was Maandagavond en ook
gisteren in de omgeving der Ter-
schellingsche gronden vrij ongunstig
weer. Reeds Maandagavond was er
een vrij sterke zeegang en om acht
uur besloot de leider van de „Kari-
mata"-expeditie het werk voorloopig
stop te zetten. Men besloot voor an
ker te gaan en de eb af te wach
ten. De „Karimata" werd een eind
gesleept om uit de onmiddellijke na
bijheid der gevaarlijke gronden te
komen en beter weer in het diepere
water af te wachten.
Bij deze werkzaamheden is de nok van
een ankerkettingschijf gebroken, waardoor
het anker onbruikbaar werd. Echter behoeft
dit geen nadeeligen invloed op de werk
zaamheden te hebben, aangezien de molen
nu voor het reserveanker ligt. Aanvankelijk
dacht men gisterochtend om zeven uur weer
met draaien te kunnen beginnen. Dit viel
echter tegen, omdat de zeemogal ruw bleef
en het daarom een betere tactiek geoordeeld
werd. rustig te blijven waar men was.
De kans, dat na één of twee uur draaien
de molen weer versleept zou moeten wor-
Chamberlain handhaaft niet-in-
mengingspolitiek tot vrijwel el-
ken prijs.
AANMOEDIGING VOOR FRANCO,
ZEGT DE OPPOSITIE.
Tenzij Groot-Brittannië bereid zou
zijn een werkzaam aandeel te ne
men in de vijandelijkheden, kan
geen bescherming worden gegaran
deerd aan schepen welke varen op
de in de oorlogszone gelegen havens
omdat zij zich in de territoriale wa
teren bevinden.
Dit is de kern van de rede, welke Cham
berlain gisteren in het Engelsche Lagerhuis
heeft gehouden.
Naar de meening der Britsche regeering is
het echter ongerechtvaardigd een dergelij-
ken gang van zaken aan te raden, daar zij
zeer wel tot gevolg zou kunnen hebben, dat
het conflict ver buiten de tegenwoordige
grenzen zou komen.
Daarom moet de regeering de reeds op 28
November en 29 November j.1. gegeven waar
schuwing herhalen, dat, hoewel zij voort zal
gaan bescherming te verleenen aan schepen
in volle zee, schepen, welke havens binnen
vallen, die op ieder oogenblik aan aanvallen
kunnen bloot staan, zulks op eigen risico
moeten doen.
Tegelijkertijd is het onmogelijk,
dat aanvallen, die veelvuldig ver
liezen aan menschenlevens veroor
zaken, en in sommige gevallen wel
overwogen op Britsche schepen ge
schiedden, herhaald zouden kunnen
worden zonder ernstige schade aan
de vriendschappelijke betrekkingen
die de autoriteiten ie Burgos hebben
verklaard te willen onderhouden met
de Britsche regeering.
22 Britsche schepen.
hebben blootgestaan aan luchtaanvallen.
Elf schepen werden tot zinken gebracht of
ernstig beschadigd en in verscheiden geval
len waren de aanvallen opzettelijk.
Ten aanzien van de vraag op welke wijze
zou moeten worden opgetreden om de Brit
sche scheepvaart te beschermen zeide Cham
berlain dat de Britsche regeering verschei
den soorten vergeldingsmaatregelen heeft
overwogen, doch zij is niet geneigd tot der
gelijke maatregelen over te gaan, die afge
zien van de er aan verbonden nadeelen mo
geliik hun doe] zouden missen.
Verder zeide Chamberlain nog, dat twee
voorsteilen waren gedaan, welke, indien zij
uitvoerbaar zouden zijn, tot op zekere
hoogte aan deze aanvallen een einde zou
den kunnen maken.
Het eerste voorstel behelst de invoering
van veiligheidszones voor schepen in ze
kere havens en hoewel dit voorstel aanzien
lijke moeilijkheden insluit, is het nauwkeu
rig bestudeerd.
Het tweede voorstel is Zaterdag
van de autoriteiten te Burgos ont
vangen. Het beoogt buiten de zóne
der militaire operaties een haven in
het door de Spaansche regeering be
zette gebied uit te kiezen ten ge-
bruike van Britsche koopvaardij
schepen, die er ongehinderd zou
den kunnen binnenvallen of van
daar vertrekken.
Een rechtstreeksche aanmoediging
voor Franco.
noemde de afgevaardigde van de onafhan
kelijke arbeiderspartij, Macgovern, de rede
van Chamberlain en wel om voort te gaan
met het bombardceren van Britsche sche
pen en het vermoorden van Britsche zeelie
den. Chamberlain antwoordde: „Dat denk
ik niet. Mijn verklaring en in het bijzonder
het laatste deel, behelst een waarschuwing"
Attlee kondigde tenslotte aan, dat hij voor
nemens is zeer binnenkort openbare debat
ten uit te lokken over deze aangelegenheid,
op grond van den ernst der opgeworpen
problemen,
den, was grootten'op déze wijze' zou men
toch niet kunnen opschieten. Het is echter
verwonderlijk, zoo rustig als de molen ligt,
zelfs op een sterke deinende zee.
In het begin waren de leiders van de ex
peditie van meening, dat bij een ruwe zee
de molen naar de reede gesleept zou moeten
worden, omdat het bij het wrak te gevaar
lijk zou zijn. De kans hierop is echter mini
maal gebleken. Als er geen uitzonderlijk
slecht weer komt, blijft de „Karimata" rus
tig waar zij is desnoods tot 15 Septem
ber, den uitersten termijn, welke men voor
het baggerwerk heeft gesteld. Mocht echter
een zware storm opsteken, dan behoeft er
nog geen oogenblik aan gevaar gedacht te
worden, aangezien er permanent drie sleep-
booten rond de „Karimata" liggen om in
noodgevallen den molen binnen een uur
tijd naar de roede te sleepen. Wel zal men
er waarschijnlijk af en toe moeten over
gaan den molen bij sterken zeegang „op te
schuiven", doch dit ontmoet geen enkel be
zwaar.
Ook gisteren is het werk stopgezet. De
weerberichten voor de afgeloopen nacht wa
ren nog niet bijzonder gunstig. Een oogen
blik had men nog de hoop vannacht om
twaalf uur weer te kunnen gaan draaien,
doch de gegevens, welke in den loop van
gisterenavond binnenkwamen, waren van
dien aard. dat daar weinig uitzicht op be
staat,
Heden zal opnieuw beoordeeld worden
hoe wind en zee zijn en dan zal heslist
worden of de „Karimata" weer binnen het
afgepeilde gebied gebracht zal kunnen wor
den.
Nog steeds is men niet begonnen met het
baggeren op de plaats, welke aangegeven is
als de plek, waar het Lutinewrak zich moet
bevinden.
De molen is in de afgeloopen da
gen bezig geweest een trapje te
graven, een soort talud, dat geleide
lijk naar beneden afloopt. Hierdoor
bereikt men, dat het wrak op een
plateau komt te liggen, aan de af
graving waarvan men nu binnen en
kele dagen hoopt te beginnen. Tot
heden heeft men op een'diepte van
14 meter gebaggerd. Wanneer men
echter aan het plateau gekomen zal
zijn, en de zaken dan dus ernst be
ginnen te worden, zal de molen tot
ongeveer 20 m. in den zandbodem
gaan. Wat tot op dit oogenblik
opgehaald is, heeft met het eigen
lijke baggerwerk weinig te maken.
Het zijn in hoofdzaak voorwerpen, welke
bij vorige pogingen, voornamelijk met zand
zuigers, niet naar boven zijn gehaald, aan
gezien de „Karimata" echter een aanzien
lek grooter rendement heeft bij het bagge
ren dan een zandzuiger, halen de emmers
thans alles op, wat de zandzuigers hebben
achter gelaten.
De wacht niet afgelost. Warm
eten en een hartigen slok aan
boord gebracht.
Gisteravond stond er buitengaats een
zware deining. De leider van de werkzaam
heden, de heer Bol, besloot daarom de
wacht, welke vanavond afgelost zal worden
aan boord van de „Karimata" te laten en
geen nieuwe ploeg met een sleepboot en
een vlet te zenden.
Om de mannen, die na den geheelen dag
gewerkt te hebben, die ook nog den nacht
aan boord van den molen moeten door
brengen, eenigszins met dezen tegenvaller
le verzoenen en hun na den langen dag
warm eten te verschaffen, werd gister
avond een zak aardappelen, de noodige
groenten en vleesch naar de „Karimata"
gebracht. De kok zal wel kans gezien heb
ben daar een smakelijk warm maal van te
bereiden. Ook een hartige slok om in het
koude weer van binnen wat warmte te
krijgen, ontbrak bij de zending niet.
Er komen in de laatste dagen vrij veel
belangstellenden naar Terschelling, dat
voor de zooveelste maal de. waarde van
het Lutinewrak in zijn nabijheid beseft. Of
alle Terschellingers, ook zij, die bij bet tou-
ristenverkeer betrokken zijn, de Billiton-
maatschappij bij haar pogingen diep in
hun hart een spoedig en oprecht succes
toewenschen, betwijfelen wij.
Voor den dood van Skeegie Cash
zegt hij evenwel niet verant
woordelijk te zijn.
Mc Call, die is gearresteerd in verband met
de roof van Skeegie Cash, heeft bekend, dat
hij, om in het bezit te geraken van losgeld,
het zoontje van den Amerikaanschen olie
handelaar heeft ontvoerd. Hierop staat in
Florida de doodstraf.
Wat echter de beschuldiging van het ter
dood brengen van 't knaapje betreft, houdt
Mc Call nog steeds vol hieraan onschuldig
te zijn.
Intusschen wordt de kinderroover door 18
politiebeambten bewaakt. Hij heeft te ken-'
nen gegeven liever op den electrischen stoel
te willen sterven, dan tot een levenslange
gevangenisstraf .veroordeeld tg worden.
Verwachting: Meest matige, in
het Noorden tijdelijk toene
mende Westelijke tot Noord
westelijke wind, toenemende
bewólking, in het Noorden,
wellicht tijdelijk regen, in
het Zuiden weinig of geen
regen, iets koeler overdag.
Verdere vooruitzichten: Weinig
verandering.
Geweldige overstrooming In Chi
na. Een der grootste rampen
van alle tijden.
Volgens een telegram van Domei
uit Peiping zouden bij de over
stroomingen van de Gele Rivier
meer dan honderdduizend Chinee-
sche boeren verdronken zijn.
De zuidelijke dijk van de Gele Ri
vier is tusschen Kaifeng en Tsjeng-
tsjau op vijftien plaatsen vernield.
De doorbraken zijn tot 150 M, breed.
Een geweldige vloedgolf stroomt
met een uursnelheid van vier KJiL
uit het noorden over de provincie
Honan. De dijkdoorbraak vormt een
der grootste rampen, die China be
leefd heeft. Alle pogingen der Japan-
sche pioniers om het water te stuiten
zijn tot dusverre mislukt. Talrijke
afdeelingen Chineesche guerilla-
troepen vallen voortdurend de Ja-
pansche reddingsafdeelingen aan.
Men is er hiervan overtuigd, dat de
Chineesche legerleiding den dijk
heeft doen doorsteken. De geweldige
regenval in Midden-China duurt
voort.
De stad Tsjoengmau is door de
Gele Rivier volkomen overstroomd.
Meer dan 150 vlotten zijn vervaar
digd om de bewoners te redden.
De aanval op Hankau.
Het Japansche vlaggeschip in de Chinee
sche wateren, de Izoemo, welke Zaterdag bij
\v oesoeng aan den grond is geraakt, is vlot
gekomen en stoomt.thans de rivier op. Het
schip nadert thans Nanking en men ver
moedt, dat het de leiding zal nemen bij den
aanval op Hankau van de rivierzijde.
Gisterochtend hebben Japansche vliegtuigen
het Chineesche dorp Loengkong in Kwan-
toeng, op dertig kilometer van de Britsche
grens bestookt met bommen en mitrailleurs
De straten van het dorp zijn vol bommen-
trechters, doch het aantal slachtoffers is be
trekkelijk gering, aangezien de bevolking
tijdig dekking wist te zoeken.
Toch FranschChineesche toe
nadering?
Ondanks de Fransche tegenspraak,
beweren welingelichte Japansche
kringen, dat verschillende aanwijzin
gen „steeds meer kleur verleenen"
aan een bij geruchte vermelde gehei
me overeenkomst tusschen Frankrijk
en China. Bij deze overeenkomst zou
de regeering van Tsjang Kai Sjek
Frankrijk spoorweg- en mijnconces
sies aanbieden in de zuidwestelijke
provincies, met inbegrip van Yoen-
gan, tegenover Franschen bijstand
aan China voor het vervoer van wa
pens en munitie naar Kanton per
Fransch oorlogsschip uit Fransch
Indo-China.
In geval de Fransche autoriteiten van In
do-China volharden in liet uitbreiden van
den militairen bijstand aan de regeering
van Tsjang Kai Sjek en medewerking ver
leenen aan de versterking der militaire
inrichtingen van Hainan, vreezen welinge-
lichte kringen, dat dc toestand daar onver-
mijdel ijk verergeren zal, zoodat het eiland
Hainan een tweede tooneel zou worden van
ChineeSch-Japansche vijandelijkheden, om
dat het zeer wel denkbaar is, dat de regee
ring van Tsjang Kai Sjek haar toevlucht
neemt tot militairen bijstand uit Frankrijk
en tot een nieuwe provocatie van Japan,
om niets te zeggen van een nieuwe bedrei
ging tegen Japan,
