onderd jaar geleden
werd Graaf Zeppelin geboren
Gokgeneugten
in het Zuiden
Waardeering eerst
kort voor zijn dood
4
Dc man die strijdt voor
zijn moedertaal
Grammens veroordeeld
Wat zullen dat een ideale
huwelijken worden!
Boeren contra autoriteiten
In een week om de
wereld
Japansch moordenaar
staat terecht
Surinaamsche negers
worden gefilmd
-
■HB&
-1
De uitvinder van het bestuurbare
luchtschip van het stijve stelsel.
EEN LEVEN VAN TELEURSTEL
LING, TE WORDEN GEHOOND
EN BESPOT -
Het feit is niet van tragiek ont
bloot, dat nu wij den honderdsten
geboortedag herdenken van graaf
Ferdinand von Zeppelin, den schep
per van het bestuurbare luchtschip
van het stijves telsel, wiens werk
door goeddeels politieke motieven
ten doode schijnt te zijn opgeschre
ven. Immers na de ramp van het
luchtschip „Hindenburg" in Mei
van het vorige jaar, voelde de Duit-
sche luchtvaartleiding zich verplicht,
het brandbare waterstofgas als
luchtschipvulling definitief op te ge
ven en over te gaan op het onbrand
bare helium
De regeering der Vereenigde Staten, het
eenige land waar helium in groote hoeveel
heden wordt gewonnen, zegde toe het be-
noodigde gas te willen leveren, welke toe
zegging later weer ongedaan werd gemaakt,
zoodat een voortzetting der Duitsche han-
dolsluchtscheepvaart thans onmogelijk is,
zegt de Msb.
Echter heeft men zich in Duitschland door
deze naargeestige omstandigheid, er niet
van willen laten weerhouden, in deze maand
bij gelegenheid van den hondersten geboor
tedag van graaf von Zeppelin, diens pio
niersarbeid in dankbaarheid te herdenken.
ZIJN LEVENSLOOP.
Graaf Ferdinand von Zeppelin werd 8
Juli 183S in het voormalige geseculariseer
de Dominicanerklooster op het eiland in
Constanz, waar zijn grootvader van moe
derszijde, David Macaire, een katoenfabriek
had, geboren.
In zijn jonge jaren kreeg hij een mili
taire opleiding. Als jongeman stond hij bij
zijn collega's bekend als een beetje zon
derling mensch, omdat hij altijd met fan-
tastische ideeën in het hoofd rond liep en
deze aan een ieder, die naar hem wilde
luisteren verkondigde. Trouwens, Zeppe
lin, die zich' als jongeman reeds bijzon
der interesseerde voor de luchtvaart, was
niet de eenige, die een fantast werd ge
noemd. Iedereen, die omstreeks het mid
den der vorige eeuw belangstelling koester
de voor de problemen op het gebied van
het luchtvaartwezen, werd als een „hoog
vlieger" beschouwd.
Als dn Amerikaansche burgeroorlog uit
breekt, drijft de drang naar avontuur den
jongen Zeppelin naar de Nieuwe Wereld,
waar hij aan de zijde van Lincoln's troe
pen aan den strijd deelneemt.
Geldgebrek belette hem echter steeds zijn
fantastische ideeën,, waarmede hij jaren
lang heeft rondgeloopen te verwezenlijken.
Eerst toen hij, in 1891, luitenant-generaal
was en daarna als zoodanig met pensioen
uit het Duitsche leger werd ontslagen, zag
Zeppelin kans zijn eigen onderneming te
financieren en hiermee begon hij dan ook
terstond.
In de volgende vier jaren na zijn pension-
neering werkte hij zijn plannen uit. Het
was in 1895, dat hij het patent nam op een
project, dat door een door Keizer Wilhelm
ingestelde „Commissie van Onderzoek" werd
verworpen. Letterlijk niets bleef over van
de plannen, die Graf Zeppelin op papier
had gezet. Keizer Wilhelm, die aanvanke
lijk wel eenige interesse, had getoond voor
de Graaf en zijn uitvindingen, wendde zich,
na het vernietigend oordeel van hem af. En
het zou nog duren tot aan zijn eerste suc
ces, dat de keizer hem weer „in genade"
aannam.
Het werd 1895, voordat Zeppelin patent
aanvroeg op zijn uitvinding. Op het octrooi
bureau had men blijkbaar ook al niet veel
fiducie in 's gravens geestesproduct, men
wist althans niet beter te doen dan het onder
te brengen in klasse 77, n.1. de categorie
„Sport en speelgoedgerei"!
Zeppelin ontwierp inmiddels een verbe
terd project en zocht nu belangstelling door
middel van een geschrift, getiteld „Lenkbare
Luftfahrzeuge". Na een voordracht, gehou-
Graaf Zeppelin
8 Juli 1938—8 Maart 1917.
den voor de illustre V.D.I., de Verein Deut-
scher Ingenieurs, besloot deze vereeniging
een commissie te benoemen, die het verwe
zenlijken van Zeppelin's plan aanbeval en
eind December 1896 een inzameling organi
seerde. Eindelijk vond Zeppelin dus eenigen
steun. Deze gang van zaken leidde tot de
oprichting van de „Gesellschaft zijn För-
derung der Luftschiffahrt", die de beschik
king over 800.000 Mark kreeg. Maar hier
van fourneerde Zeppelin zelf. die nog twee
jaar te voren in zijn brochure geschreven
had met 25.000 Mark te willen voorgaan,
20.000 Mark.
Het luchtschip kon worden ge
bouwd, en reeds op 1 Juli 1900 vond
de eerste tocht met de nieuwe „Zep
pelin" plaats. De geschiedenis van
dit ongeluksschip is bekend. De
„Zeppelin" verongelukte jammerlijk.
Velen werden het slachtoffer van dit
ongeval en het gevolg was natuur
lijk, dat niemand meer belang stelde
in de Zeppelin-geschiedenis en nie
mand meer gelden wilde geven voor
den bouw van een ander luchtschip.
Zoodoende moest de maatschappij,
die zoo ijverig was begonnen, wor
den ontbonden. Niet alleen omdat
de noodige contanten ontbraken,
doch ook, omdat de helft van de le
den toch niets meer gevoelde voor
de propageering, van Graf Zeppe
lin's ideeën. Voor den uitvinder zelf
was het ongeval van zijn eerste
luchtschip de grootste slag, welke
hem in zijn leven heeft kunnen tref
fen.
Een paar jaren lang gebeurt er niets.
Maar Zeppelin heeft te veel geloof in de
practische uitvoerbaarheid van zijn plan
nen, om ze op te geven. Het moet kunnen
en het zal kunnen. Weer gaat hij bedelen
om steun. In October 1903 plaatste hij in het
weekblad „Woche" een „Notruf zur Ret-
tung der I'lugschiffahrt". Het artikel sor
teert niet het minste effect. Dan stuurt hij
aan 6000 rijken en welgestelden een per
soonlijken brief en sluit bij eiken brief 10
gefrankeerde postwissels in, zoo met het
idee van: „Geld geven de mcnschen natuur
lijk wel, als ze maar niet naar een post
zegel moeten zoeken." Op die 60.000 post
wissels, komen krap 8000 Mark binnen. Het
is om te huilen, want het vischje brengt
nauwelijks de kosten van het aas op.
Echter, door al die slagen liet Zeppelin
zich niet breken, zelfs niet toen de gene
rale staf een schrijven zond aan alle of
ficieren, zich
niet nieer met „dien Zeppelin"
t« bemoeien.
Hij is pas 64 jaar en heft 't gevoel nog
een heel leven vóór zich te hebben. Weer
neemt hij een aanloop. Een paar moedige
fabrikanten krijgt hij zoover, dat ze hem
het benoodigde materiaal zullen leveren,
terwijl de koning van Wurttemberg hem
het houden van een loterij voor een bouw
fonds toestaat. Die loterij brengt wel wat
op, maar lang niet genoeg, zoodat het fa
milievermogen nog weer eens flink wordt
aangesproken. Dan wordt met den bouw
van luchtschip nummer 2 begonnen, dat
het 30 November 1905 tot een mislukte op
stijging brengt, dan, 17 Januari 1906, zijn
- -
iiiiilÉi!llil
eerste vaart beleeft. Het is tevens zijn laat
ste.
Reeds in het volgend jaar steeg de L.Z.
III op en het militaire Duitschland toonde
zich voor het eerst werkelijk enthousiast.
De L.Z. III maakte een tocht van 100 K.M.,
welke afstand hij in twee uur aflegde. Deze
prestatie leidde ertoe, dat het Ministerie
van Oorlog twee luchtschepen tegelijk
bestelde, ieder van. een omvang van
15.000 kubieke meter.
Bijna aan den top
De luchtschepen mochten echter
eerst worden geleverd, indien Graf
Zeppelin nogmaals een proefvlucht
had gemaakt met de L.Z. III, en
op 1 Juli 1908 maakte Zeppelin
nogmaals een tocht, welke schitte
rend begon en treurig eindigde. Te
Echterdingen zou worden geland.
Een paar minuten vóór de landing
weigerden de motoren, zoodat de
L.Z. III geen landing kon maken.
Geheel Echterdingen en omgeving
was toegestroomd om het schouw
spel van Zeppelin's landing te
zien, doch men zou iets veel ver-
schrikkelijkers te zien krijgen. Een
storm, die intusschen was losgebar
sten, liet het geweldige luchtschip
als een bootje heen en weer zwen
ken en voor de oogen van duizen
den dwarrelde de reus, als een blad
van een boom, naar omlaag. Boo-
rnen werden finaal afgeknapt en het
einde was, dat het luchtschip in
vlammen opging.
Een ieder dacht, dat Graf Zeppelin thans
wel bekomen zou zijn van zijn „dolle
invallen" doch de uitvinder redde uit de
puinhoopen van de L.Z. III meer, dan hij
had durven hopen. Duitschland bleef hem
eindelijk trouw. Ook na dezen laatsten
schok. Gelden voor den bouw van
het vierde luchtschip
waren spoedig bijeengebracht en opnieuw
ging men aan het construeeren! Een collec
te voor den Zeppelinbouw had in zes a ze-
ven dagen ruim RM. 6.000.000 opgebracht.
De Duitschers, die met den uitvinder sym
pathiseerden, zonden hem zelfs niet alleen
geld, maar ook levensmiddelen en kleeren!
Graf Zeppelin, die tot aan zijn dood heeft
geijverd voor den vooruitgang van den
luchtschepenbouw, overleed te Berlijn, in
den ouderdom van tachtig jaar. Hij stierf
in het bewustzijn, dat de menschheid zijn
plannen, welke aanvankelijk waren bespot
en door „commissies van deskundigen"
vernietigend waren beoordeeld, tenslotte
had weten te waardeeren en gebruiken.
Wel was het den Graaf niet gegund de
prestaties te beleven, welke zijn uitvinding
onder leiding van den bekwamen dr. Hugo
Eckener leverde (zooals bekend was Ecke-
ner een leerling van Zeppelin), doch als
een „miskend genie", zooals zoovelen, heeft
Graaf Zeppelin het grijze hoofd niet neer
gelegd
De pionier voor de rechten der
Vlaamsche taal, Gramméns, is door
de rechtbank te Brugge veroordeeld
tot 700 frank boete of een maand
gevangenisstraf, wegens het over
schilderen van Fransche straatnaam
borden.
Grammens was niet verschenen, aange
zien hij te Gent gevangen zit. Om dezelfde
reden moest de behandeling van een zaak
tegen hem voor de rechtbank te Tongeren
uitgesteld worden.
De rechtbank te Brugge heeft een twaalf
tal schilders, die in de omgeving van Osten-
de de borden van de Fransche opschriften
ontdaan hadden, tot lichte straffen veroor
deeld.
In België bestaat sinds 1932 een taalwet,
volgens welke Vlaanderen ééntalig moet
zijn. In de practijk is van die ééntaligheid
echter bitter weinig terecht gekomen en
zóó geschiedde, het, dat Grammens, en zijn
discipelen, na tevergeefs bij de bevoegde
instanties op verwijdering der Fransche op
schriften in Vlaanderen te hebben aange
drongen, geweld gebruikt. Met de verfkwast
trokken zij er op uit en waar zij konden,
overschilderden zij de Fransche straatna
men Grammens heeft een groote groep
volgelingen, die op een onlangs te Ant
werpen gehouden massa-vergadering betoogd
hebben, hun vóórman niet in den steek te
zullen laten.
Nazi's hebben voortaan toestem
ming van hun superieuren noo-
dlg.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat de
leden van de nationaal-socialistische
partij in het vervolg niet trouwen
mogen zonder toestemming van hun
superieuren. Men wil ras-biologische
voorwaarden stellen, welke niet gel
den voor alle burgers.
Groote moeilijkheden in Zuid-
Af rika door het uitbreken van
mond- en klauwzeer.
In Noord Natal is een ernstige mond- en
klauwzeerepidemie uitgebroken, zoodat de
autoriteiten zeer strenge maatregelen heb
ben moeten nemen om uitbreiding te voor
komen. Een gebied, 160 k.m. breed en 200
k.m. lang, is onder quarantaine geplaatst.
Geen vee of producten mogen hier wor
den in- of uitgevoerd. In dit gebied bevin
den zich meer dan 300.000 stuks vee, de
toestand is zoo voor de veehouders en de
handelaars uiterst moeilijk geworden.
Vele hoeren willen de ziekte
haar vrijen loop laten, doch de
autoriteiten zijn van meening, dat
dit een geweldige economische cri-
voor het geheele land tot gevolg
zou hebben.
Het is ook niet mogelijk tot slachting
van het zieke vee over te gaan, daar de
eigenlijke haard van de epidemie niet be
kend is.
Een nieuwe reusachtige vlieg-
boot, bestemd voor 100 passagiers
De Amerikaansche Sikorsky-maat-
schappij te Bridgeport in Connecticut
heeft een nieuwe reusachtige vlieg-
boot ontworpen, die, npar beweerd
wordt, met 100 passagiers om de we
reld zal kunnen vliegen in minder
tijd dan het toestel van Wiley Post,
die er zeven dagen en bijna 19 uur
over deed.
Kolonel Lindbergh, die adviseur van de
Pan-American Airways is, heeft aan het
ontwerp medegewerkt. De boot zal acht ma
chines hebben en 100 ton wegen; er zijn ook
slaapplaatsen voor honderd passagiers. De
afstand New-YorkLiverpool zal in 12 tot
15 uur kunnen worden afgelegd, aldus heeft
Sikorsky, de ontwerper, verklaard. Men kan
met het vliegtuig een uitstapje naar de
Noordpool maken gedurende het week-eind
emn een week rondom de wereld vliegen.
In de vleugels verblijven voor
de bemanning.
Er is ruimte voor een promenadedek, een
bar, rooksalons en een eetzaal. In de vleu
gels worden verblijven voor een bemanning
van acht koppen aangebracht.
EEN LUGUBER VERMAAK.
De 74-jarige Amerikaansche boer, dien meiS
op ons plaatje ziet afgebeeld, wilde graag
zijn eigen begrafenis overleven! Hij
zette daartoe een generale repetitie van dei
teraardebestelling op touw, erg benieuwd
of zijn familieleden en vrienden zijn dood!
bijzonder betreuren zouden! Nu, de „nabe*
staanden" vatten het „gemis" nogal vroo*
lijk op, zooals men hier ziet. Het meest ver*
heugde de „gestorvene" zich echter op hefi
uitspreken van de grafrede, welke hij, aait
de geopende groeve staande, zichtbaar ge*
vleid, aanhoorde
Overigens een nogal lugubere veri
tooning!
Met twee aan elkaar gebondert
messen doodde hij Kynyi Mura*
to... Rotterdamsche rechtbanfi
eischt zes jaar.
Gistermorgen heeft de vacantiekamer van!
de Rotterdamsche rechtbank de zaak be
handeld tegen den 32-jarigen Koitiro Kubo,
geboren te Osaka (Japan) en van beroep
stoker op een walvischvaarder, thans gede*
tineerd te Rotterdam.
Verdachte heeft op 21 Mei 1938 een aan*
slag gepleegd op den chef stoker Kynyi
Murafo met twee aan elkaar gebonden
messen, tengevolge waarvan het slachtof*
fer op 27 Mei in het ziekenhuis te Rotter*
dam is overleden.
De Officier van Justitie eisebte tegen ver*
dachte een gevangenisstraf van zes jaafl
met aftrek van de preventieve hechtenis,
De recht bank zal 14 Juli uitspraak doen,
Van New York is een expeditie vertrok*
ken naar Suriname, waar het leven van!
de Djockas-negers gefilmd zal worden ten
behoeve van de film „Too hot to Handle'"
welke door de M'etro-Goldwynn-Mayeron*
derneming vervaardigd wordt en waarin
Clark Gable en Myrna Loy de hoofdrollen
zullen spelen.
Clvde Dcvinna, de cameraman, die aan
de film l'rader Horn" heeft medege*
werkt, maakt deel van de expeditie uit, Hef;
is mogelijk dat men den geheelen zomen
in Suriname blijft.
"k
Het luchtschip L. Z. 1, dat op 2 Juli 1900 de eerste maal opsteeg, zich 17 mi
nuten in de lucht hield en toen verongelukte.
Avontuurlijke mevrouwtjes
brachten het salaris van haar
man er door heen Een
„Hollandsche bank" te Visé.
Hazardspel is in ons land niet toegelaten
en zelfs het gemoedelijke manoeuvreeren
der grijpautomaten heeft men getracht on
der de wet te brengen. De Nederlander
blijkt intusschen al evenmin afkeerig van
kaartspel als menschen van andere natio
naliteit. Velen staan principieel afwijzend
bier tegenover, aldus het Hsb. In ons Zui
den toont men zich minder rigoreus ten op
zichte van speelbanken. Men stelt ze op
één lijn met dure loterijen, acht ze niet on
toelaatbaar, doch vordert van den speler
voldoende zelfbehecrsching om zichzelf en
anderen huiten gevaar te houden.
Wij hebben te Maastricht in het verleden
ook speelbanken gekend. Te Vaals kwamen,
vóór den oorlog, velen gaarne gokken.
Vaals beleefde toen een hoogconjunctuur,
nog herkenbaar in de ruime lijnen der ar
chitectuur. Ook te Maastricht werd een tijd
lang clandestien en door vreemdelingen ge
speeld. Een dramatisch voorval maakte hier
aan een einde. Eenige jaren geleden vond
men in de Sociëteit Momus gelegenheid tot
het beoefenen van behendigheidsspel Ullo
genaamd. Kansspel'? Geen hazard? Toen
het in juridisch opzicht als kansspel werd
beschouwd, kwam aan Ullo jammer voor
de financiën van Momus een schielijk
einde.
Een gordel van speelbanken.
Het Nederlandsche gebied is thans vrij
van speelbanken,, doch Limburgs Zuidelijke
grens wordt als het ware door een gordel
er van omsloten. We noemen: Aken, Her-
bestahl, Spa, Chaudfontaine en straks wel
licht Visé. De berichten omtrent dit uit
1914 zoo bekende Waalsche stedeke, bijna
tegen onze grens gelegen, heeft de kwestie
der speelbanken hier weer actueel ge
maakt.
Naar wij van eenige zijden vernamen, is
daar, door een consortium, waarin ook Ne-
deilanders zitten, een bekend hotel aange
kocht. Men typeert de toekomstige onder
neming zelfs als een „Hollandsche bank".
Met de gemeente zou na langdurige onder
handelingen een accoord zijn bereikt, op
wel bezwarende, doch blijkbaar niet onaan
nemelijk voorwaarden, waardoor deze, na
een zeker aantal jaren, eigenares der bank
zou kunnen worden. Latere berichten mel
den, dat er moeilijkheden zijn gerezen. De
verbouwing van het hotel wordt in ieder
geval voortgezet.
Aken Is niet meer In trek.
Visé kan een gevaarlijke concurrent voor
de andere ondernemingen worden. Dat
men zoo kort bij de grens een bank pro
beert te vestigen, mag niet verwonderen.
Een niet onaanzienlijk aantal spelers, soms
zelfs de meerderheid, komt uit Zuid-Lim
burg, de mijnstreek en Maastricht vooral.
Sinds de moeilijkheden met devie
zen is Aken niet meer in trek. Wie
daar iets wint, krijgt het immers
niet over dc grens. Voor menig huis
houden van mijnbeambten beteekent
dit een geruststelling, want het
moet herhaaldelijk voorgekomen
zijn, dat avontuurlijke mevrouwtjes
des mans maandsalaris vergokten.
Voor Chaudfontaine wordt een intense
propaganda gemaakt. Men ziet hier niet
alleen publieke affiches er voor, doch ook
aankondigingen, dat men zich gratis er
heen kan laten rijden. Vooral daar is het
Maastrichtsche element soms zeer sterk en.
domineeren, op het parkeerterrein der auto's
de letters N.L. en P. Spa maakt minder
reclame en houdt zich deftiger, doch ook'
deze bank wordt, van ons Zuiden uit, druk
bezocht. Ook hierheen kan men zich gratig
laten vervoeren.
i
Een eigenaardige reclame*
Dit gratis vervoer lijkt een eigenaardigs
en dure reclame. Toch dekt het de kosten,
alleen al door de entrées' Deze zijn ver*
schillend: Herbet.hal 10 frank, Chaudfon*
taine 20, Spa 30 frank. Gemiddeld kunnen
bij behoorlijke bezetting van de taxi, die
soms als eisch wordt gesteld, de kosten uit
de toegangsgelden betaald worden. Spel,
enz. leveren toch nog winst.
Herbesthal is het laatst in de rij gekomen,
Aanvankelijk leunde het iets op Aken aan,
waarmee het. gelegen in Nieuw-België, na*
tuurlijk een goede spoorverbinding heeft,
Ook daar stond een speciale taxi voor bezoe
kers gereed. Nu de gewone Duitschers maar
eenige marken meer over de grens mogen
meenemen, is ons land natuurlijk interes
santer geworden. Herbesthal recruteert zijn
klanten voorioopig nog niet uit wat men de
„haute voléo noemt. Het specialiseerde
zich als speelbank voor den kleinen bur
german, den middenstander.
1 ot welk publiek de „Holandsche bank''
zich zal richten, staa' nog niet vast. In
alle geval tot de vreemdelingen buitenlanders
en toeristen, want dc Belgische verordenin
gen gaan het bezoek uit de omgeving, te
recht. tegen. Nederland. Limburg, zal dq
klandizie moeten leveren.
