Ook de Unie heeft wandluizen Radioprogramma door Jan W. Jacobs Brieven uit Zuid-Afrika Voorbereidingen tot het vieren van Christmas Gedwongen, doch prettige vacantiedagen vn. Er is hier een groot arbeidsveld met goede loonen, wat natuurlijk de hoofdzaak is voor een bestaan; zindelijkheid en smakelijk eten zooals in Holland enz. laat veel te wenschen EEN PAARD OP WIELEN. Op een historische paardenparade te Vincen- nes (Frankrijk) kon men dezer dagen bovenstaand oorlogspaard bewonderen Het vurige beest verbergt een tank onder zijn reusachtig lichaam. En daarom volgde niemand minder dan Lettie Fieberman den strijd, die zich binnen korten tijd ontwikkelde tusschen het concern van den woedenden millionnair MacLeslie, tegen de belangen van de Neerlanda en haar zustermaatschappijen! Op zijn ouden dag had de millionnair zich in het strijdperk gewor pen toen hem bleek met welk een hoon en verbittering de vijand de onbekende vijand, een mijnheer Ribourdin, een aarde werkfabrikant uit Holland, iemand die hij heelemaal niet kende! tegen hem te velde was getrokken. Hoeveel moeite hij ook liet doen door de beste speurders en informatie- bureaux, het gelukte hem niet te weten te komen, wat die gek er toe gebracht had, juist hém tot slachtoffer van zijn haat en tot onderwerp voor zijn film te kiezen! In ieder geval, hij zou van zich afbijten, hij zou het dien knul betaald zetten om hem, den pionier van de haarspeldenindustrie over de heele wereld belachelijk te maken! En, als het moest, zou hij de Neerlanda in den grond boren... Zoo onstond het proces MacLeslie-Ribourdin dat vele landen in spanning hield en nog meer reclame was voor de Neerlanda. Er vormden zich twee partijen De Leslies en de Ribourdins partijen die machtige interna tionale tegenstanders werden, die in een voortdurend proces gewikkeld waren en bleven zoolang de massa zich bij millioenen voor hun wederzjjdsche producten interesseerde. Duizen den hadden aandeelen in hun concerns, hon derdduizenden waren in dienst van hun film en bioscoop-maatschappijen, millioenen be trokken bij alle aanverwante bedrijven... Het proces Leslie-Ribourdin, dat eerst in alle lan den de aandacht getrokken had als de ont wikkeling van twee verschillende nieuwe ondernemingen met geheel tegenstrijdige be langen, dat proces had zich zoover uitgebreid, dat het drommen menschen aan zich ver bond, onafscheidelijk, omdat het hun levens belang was geworden en omdat er steeds nieuwe duizenden gereed stonden om op het licht, op het betooverde geluid en de kleuren pracht van hun producten af te komen Dit alles Wist de Zwerver, die rusteloos zijn artikelen en verhandelingen tot gezondmaking van de film opstelde en rondzond: de film in dienst der menschheid, niet de menschheid als betalingssubject in dienst van de film... En dit alles wist en begreep ook Lettie Fieberman, de beroemde productiefeidster van de Neerlanda... Ook zij las die artikelen in een enkel blaadje, in een enkel tijdschrift, dat door idealisten geleid en kleine groepen, die de film wilden hervormen, gesteund werd... En zij las en herlas ze, want ze bevatte be kende klanken uit een ver bijna vergeten verleden... Het was haar of ze er naar luister de, zooals een droomer bij avond luistert naar een vogel, die hem ergens uit de verte met zijn geluid schijnt te lokken.... Ze greep altijd weer naar die artikelen; zonder er ooit met Ribourdin over te spreken, zocht zij naar dit soort verhandelingen en opstellen en pTObeer ie als zij er even kans toe zag, in haar films te laten zien, wat zij er van geleerd had... Maar het verleden, dat zij in haar werk dacht ver geten te hebben, kwam haar steeds duidelijker voor den geest, en Lettie Fieberman voelde, dat zij moest oppassen, zich schrap moest zet ten om niet terug te vallen in haar vroegere moedeloosheid ,in haar vroegere verdriet... dat zij niet de kracht zou hebben dit tweemaal te beleven... Zij probeerde zichzelf terug te hou den van de uitstapjes en tochten, die zij maakte langs de havens en door de volks wijken... Zij probeerde de kracht te vinden in de serie foto's, die zij opnam van een schuil die onder een brug doorgleed naar het groote ruime water, van de twee schooiertjes die samen gingen visschen, van het kleine meisje dat haar pop verpleegt op de trap van een vuile binnenplaats o, en die duizend andere meer; er zijn films bij, die laten zien hoe stee- nen vervoerd, opgetast en greep voor greep een steiger opgedragen worden hoe twee arbei ders zand kruien' uit een schuit en hoe ze moe in de rij staan voor een onoogelijk lokaal om hun loon een portie soep in ontvangst te nemen. Ze kon het niet nalaten dit alles op te nemen; het was alsof ze het als een stille boetedoening voelde tegenover al die weelde rige amusements- en liefdesfilms, die het publiek eischte en waarin de financiers hun geld wilden steken... Altijd weer werden ze getrokken tot deze levensfilms ze had het gevoel als die werklooze man, waar ze eens een film van had gemaakt. Die man, die na eindelooze moeite eindelijk werk had gekregen, werk, waarbij hij den geheelen dag als een paard achter het orgel in een draaimolen moet loopen, steeds maar in de rondte. In een zee van muziek loopt de man maar door om dat eene punt. Telkens komen er andere menschen en kinderen, lachende en schreeuwende ver overen zij een houten paard, een schuitje of een wagentje en laten zich in de draaimolen rondzweven. En de man loopt en loopt, gebon den aan den spil van het draaiorgel. En dan droomt hij, dat zijn orgel plotseling verandert in een zingenden toren, een ontembare veste, die iedereen wil veroveren, die iedereen hem benijdt; er zijn thans duizenden die zijn zin gende toren willen veroveren... Maar eerst moeten ze om de draaimolenspil, eerder kun nen ze geen plaats in den toren verdienen. Ze staan te dringen om aan den spil te mogen loopen. Maar niemand is er meer noodig er zijn geen liefhebbers meer voor de houten juffrouw, die hier niet thuis hoorden, die ze ker maar eens uit nieuwsgierigheid kwam kijken, of ze hier net zulke mooie buffetten costuums bij. Velen hebben een guitaar of mandoline .te bespelen en hebben potsierlijke kleuren verf op hun gezichten aangebracht. Heele optochten passeeren de straten onder luid geschreeuw en z.g. zang, alles op één dreun. De winkels hebben het ook enorm druk met den verkoop van papieren mutsen en mirlitons met groote papieren kwasten er aan. In den volgenden brief meer over de fees telijkheden. ZONDAG 10 JULI. Hilversum I, 1875 en 415,5 m. 8.55 VARA. 12.00 AVRO. 5.00 VARA. 6.30 VPRO. 8.0012.00 AVRO. 8.55 Gramofoonmuziek. 9.01 Berichten. 9.05 Tuinbouwpraatje. 9.30 Gramofoonmuziek. 9.45 Causerie „Van Staat en Maatschappij". 9.59 Berichten. 10.40 Declamatie en gramofoonmuziek. 11.00 VARA-orkest, „The Four Blue Stars" en gramofoonmuziek. 12.00 Het woord van de week. 12.30 Haagsch gemengd koor „Arti vocali", 12.50 Het AVRO-Aeolian-orkest en soliste. I.30 Causerie: „De eerste vlucht van de K. N. I. L. M. naar Australië". 2.00 Boekbespreking. 2.30 Piano en viool. 3.00 Sportreportage. 3.20 Omroeporkest en solisten. 4.30 Sportreportage. 5.00 „De Stem des Volks", Weesp en solist In de pauze: Gramofoonmnuziek. 6.00 Sportuitzending. 6.15 Sportnieuws ANP, hierna: Gramofoon muziek. 6,30 Nederduitsch Hervormde Kerkdienst, 7.30 Gramofoonmuziek. 7.40 Wijdingswoord. 8.00 Berichten ANP, Mededeelingen. 8.15 Residentie-orkest en solist. 9.15 Radiojournaal. 9.30 Chansons. 10.20 Gramofoonmuziek. II.00 Berichten ANP, hierna tot 12.00 Het Kovacs Lajos-orkest. Hilversum II, 301,5 m. 8.30 NCRV. 9.30 KRO, 5.00 NCRV. 7.45— 11.00 KRO. 8.30 Morgenwijding. 9.30 Gramofoonmuziek. 10.00 Hoogmis. 11.30 Gramofoonmuziek. 12.15 KRO-orkest (1.001.20 Boekbespre king). 2.00 Godsdienstonderricht voor ouderen, 2.30 Gramofoonmuziek. 3.00 Causerie: „Op reis door ons programma boek". 3.15 Gramofoonmuziek. en mahoniehouten tafels hadden als bij haar thuis. Een orgeldraaier, die er verkleft van het leven langs de straat uitzag, maakte de op merking tegen zijn maat, dat je tegenwoor dig met zulke visite op moest passen, ze gunden je ternauwernood je bord snert met je stukkie spek of je bruineboonen, ze stuur den overal menschen op af, ambtenaren van de steun of diakonie 't was allemaal net eender! meneeren en juffrouwen die be taald werden om te controleeren of je je niet in je blikkie verslikte. En als je thuis nog een hemd in je kast had liggen ten minste als je nog een huis had! schreven ze voor, hoe lang je d'r nog mee toe moest. Wat hèm betreft, hij had ze dóór als je zei, dat je je nog kon redden, noteerden ze je al bezit ter van een spaarbankboekje en als je zei, dat je in een half jaar geen vleesch had ge proefd, en maar eenmaal per week hier kon komen voor een warm prakkie dan von den ze, dat je nóg wel een half jaar mee kon doen en... dat ze dan wel es zien zouden. En boven deze laag, de stempelaars, met en zonder kinderuitkeering, en de tewerkge- stelden met of zonder toeslag van regen-"of vorstverlet. Daarboven de werkloozen met uitkeering van hun bond de nog voldoende, maar langzaam afloopende uitkeering... En daarboven weer de millioen, die nog werk hadden tegen werkverschaffingsloonen maar die „gelukkig" nog niet de schande van het stempelen ondervonden hadden... En heelemaal daarboven, de kleine groe pen arbeiders, hoofd- en handarbeiders, die no8' goed betaalde arbeid genoten. Eindelijk kreeg je dan de in-regeerings- kalfsleer-verguld-op-snee-arbeidersneen, geen arbeiders, maar: ambtenaren: Onwillekeurig bekeek Lettie Fieberman de lange rij menschen met de blikken borden en lepels aan de ruwhouten tafels. Zij kon er niets aan doen dat ze film- oogen had. Film-oogen! 4.30 Voor de zieken. 4.55 Gramofonmuziek. 5.50 Evangelisch-Luthersche kerkdienst. 7.45 Sportnieuws. 7.50 Causerie „De stichting van de Katho» lieke Kerk in Nederland". 8.10 Berichten ANP. Mededeelingen. 8.25 Gramofoonmuziek. 8.30 KRO-okrest, KRO-Melodisten en soliste* 9.30 Radiotooneel. 9.45 Gramofoonmuziek. 10.00 Causerie „De stormloop". 10.05 KRO-orkest. 10.30 Berichten ANP. 10.40^11.00 Epiloog. MAANDAG 11 JULI. Hilversum I, 1875 en 415,5 m. Algemeen Programma, verzorgd door d* AVRO. 8.00 Gramofoonmuziek. (Om 8.30 Berichten)» 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gramofoonmuziek. 10.30 Omroeporkest (Gr.opn.), 11.00 Orgel en zang. 3.30 Kovacs Lajos' orkest. 12.45 Gramofoonmuziek. I.15 Ensemble Jetty Cantor. 2.00 Declamatie. 2.20 "7ervolg Jetty Cantor. 3.00 Pianovoordracht. 3.30 Kovacs Lajos' orkes.t. 4.30 Causerie „Music-hall". 5.30 Stafmuziek van het 5de R. I. 7.30 Declamatie. 8.00 Berichten ANP. Mededeelingen. 8.15 Omroeporkest en solisten. 9.00 Interview. 9.25 Vervolg concert. 10.15 De Twillight Serenade». II.00 Berichten ANP, hierna tot 12.00 Loui# Bannet's dansorkest. N CR V-uitzending. Hilversum II, 301,5 m. 8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Berichten, gramofoonmuziek. (Om 9.3Q Gelukwenschen) 10.30 Morgendienst. 11.00 Christelijke lectuur, 12.00 Berichten. 12,15 Gramofoonmuziek. 12.30 Amsterdamsch Salonorkest en gramó» foonmuziek. 2.00 Gramofoonmuziek. 2.15 Vioolvoordracht met pianobegeleiding e* gramofoonmuziek. 3.45 Bijbellezing. 5.15 Kinderuurtje. 6.15 Gramofoonmuziek, 6.30 Vragenuurtje. 7.00 Berichten. 7.15 Vervolg vragenuurtje, 7.458.00 Reportage. 8.05 Berichten ANP, herhaling S.O.S-Ber. 8.15 Christelijke Muziekvereeniging „Juliana** en gramofoonmuziek. 9.00 Causerie „Met open oogen en ooren d* natuur in!" 9.30 Hollandsche Kamermuziekvereenlginj 10.45 Gymnastiekles. ca. 11.50—12.00 Schriftlezing. Met film-oogen zag je alle dingen, nlefi alsof jij alleen keek, maar alsof door jouw oogen een zaal vol menschen ja, zalen vol menschen! bij anderen naar binnen hun binnenste-binnen keken. Je kon met film-oogen ook heel ander* kijken, dan zij nu deed vroeger had ze die» zelfde film-oogen gehad, toen ze nog in diensfl van de Union-World was en later bij de Neer» landia.Toen had ze onder regie van da sensatie gestaan, van het vermomde bedrog4 van de vergulde misleiding en de opgedirkte leugen! O, wat zou ze toen die Ribourdin met zijn Neerlandia belangrijk gevonden hebbenj Met welk een vuur had ze hem geholpen in zijn strijd tegen de Amerikaansche humbug en tegen dat Leslie-concern.., Ze was besmet geweest. Maar nu was het of er een floers van haar oogen was weggetrokken, of ze nu pas alles voor het eerst en helder zag, zonder al die poppekast... Maar het menschdom was nog besmet in al zijn lagen. Als ze nu de massa ook eena kon laten zien door haar film-oogen. En als het dan ook besmettelijk werd..* Maar een serum tegen deze besmetting was ontzettend kostbaar, hier was veel geld voor noodig geld als tegengif tegen geld én veler medewerking. Dat werd een arbeid van mens tegen mens. In de eerste plaats moest je ze laten zien, dat Ribourdin en Leslie met hun heele bende eenvoudig niets anders deden, dan de helft omkoopen om tfl helpen de andere helft te verkoopen. En als je ze ddt kon leeren zien, zou heii hun ook duidelijk kunnen worden, dat de Ribourdins en de Leslies van het leven een koopwaar hadden gemaakt! Ze langzamer» hand de verachting voor, de haat tegen het! geld bij brengen, opdat ze bereid zouden zijn het leven boven het geld te stellen, opdat ze zouden leeren, dat het leven te mooi is om in geldswaarde te worden uitgemeten. Opdat za dan eindelijk zouden leeren weigeren, zicH langer door het geld de wet voor te laten schrijven! (Wordl vervolgdi) Alvorens ik nu vervolg met onze verdere ▼acantiegenoegens de beschrijven, waarvan ik die van den eersten dag reeds beschreef, moet ik eerst een in Afrika veel voorkomen de, doch voor ons Hollanders minder pret tige gewaarwording beschrijven. Reeds vele malen hadden wij op armen en lichaam 's morgens bij het ontwaken ver schillende bultjes ontdekt, welke vreeselijke jeuk veroorzaakten en bij veel wrijven zooiets als een witte vlek nalieten. Bij navraag aan de misses van het boar- dinghouse schreef deze dit toe aan gal of muggenbeten en wij beschouwden dit dus als jiormaal, doch den tweeden dag van onze vacantie riep een onzer kameraden ons op zijn kamer; hij had eenige kleine torretjes gevangen, welke zijns inziens niets meer of minder waren dan wandluizen. Wij waren zeer verbaasd en wilden het niet gelooven. Wij zelf hadden in ons leven nog nooit zoo'n exemplaar gezien en konden het feit dus niet zuiver constateeren. Wij zeiden dan ook: het zal wel iets anders zijn, want wij hebben er bij ons op de kamer nog niet één gezien. Wij durfden de misses er nog niet over te spreken, daar wij bang waren, haar misschien te beleedigen. Het was de warmste tijd van het jaar en dit soort ontuig schijnt zich in het bijzonder dien tijd te ontwikkelen. Wij kwamen dan ook gauw tot de ontdekking, na een paar dagen, dat wij er ook niet vrij van waren. De bulten werden veelvuldiger en wij werden zelfs uit den slaap gehouden. Wij vonden het idee verschrikkelijk, daar men in Holland zooiets enkel vindt in achter buurten en vuile gezinnen. Later is ons gebleken, dat dit in Afrika niet zoo bijzonder is en het bij het huren van een huis de gewoonste vraag van de wereld is, of er,geen wandluizen of in het Engelsch „bugs" aanwezig zijn. Dus trokken wij toch de stoute schoenen aan en deelden de misses onze bevindingen mede. Deze loog ons voor; ze wist van niets en zjj had „er beneden geen last van, doch," zeide zij: „als het eerstdaags weer kouder wordt, verdwijnen zij wel weer". Zoodoende bemerkten wij, dat het voor haar een gewoon verschijnsel was. Wjj zeiden haar evenwel, cfat indien zij niet zorgde dat het huis gezui verd werd wij genoodzaakt zouden zijn te vertrekken, doch hierop was haar antwoord: dat wjj dan wel goed uit moesten kijken, want dat de meeste huizen in Kaapstad er niet vrij van waren. Intusschen wisten wij toch ook niet, hoe de zaak aan te pakken, want men had ons verteld, dat als ze in de koffers of portret- of schilderijlijsten zaten, je ze onherroepelijk in het volgende boardinghouse weer had en dachten wij, dat het misschien beter was de „zuivering" af te wachten. Het scheen iederen dag wel erger te wor den en het werd zelfs zoo erg, dat mijn vriend en kamergenoot 's nachts naar bene den ging en maar een brief ging zitten schrij ven inplaats van slapen, wat voor hem on mogelijk begon te worden. Ik zelf ïad geluk kig niet zooveel last en sliep meestal na de jacht weer spoedig in. De lezer zal begrijpen, dat het voor ons onmogelijk was, daar nog lang te blijven en zoo rijpte reeds lang het plan om naar Johannes- burg te gaan, in de wandeling kortweg Jo- burg genaamd en het was voor ons misschien niet de moeite waard om voordien nog te verhuizen. over. Indien men vrouw en kinderen hier heeft verandert dat natuurlijk wel, doch er zijn ook Hollanders, die hier jaren zijn en die het zoo nauw niet meer nemen. Om nu terug te komen op onzen tweeden dag der vacantie. Na een verfrisschend bad te hebben genomen, waren wij spoedig reis vaardig en gingen de bergen in; vergaten al spoedig de narigheden van dien morgen in ons boardinghouse door het prachtige na tuurschoon, dat daar was te aanschouwen. Na eenige sterk klimmende straten te heb ben doorgeloopen kwamen wij aan een weg, die naar de bergen leidde, aan weerszijden begroeid met zeer hooge hoornen, welke ons met "en aangename harslucht omringden. Er zijn ook vele naaldboomen bij. De meesten zijn ontdaan van bast of deze hangt er los bij. Dat schijnt zoo hier de natuur te zijn, maar voor ons is het haast onbegrijpelijk, dat die boomen groeien en leven zonder bast, daar deze toch volgens ons begrip de levens sappen verkrijgen door middel van de schors. Af en toe blijven wij even staan om vanaf de hoogten van de mooie vergezichten te ge nieten. Het is een genot die villabouw, die hoog en Jaag tegen de bergen en verscholen in het groen, te bewonderen. Inmiddels steeds uooger gekomen, komen wij aan een soort plateau, waar wij een pracht gezicht hebben over den Indischen Oceaan. Een indrukwekkende spiegelgladde blauwe zee vertoont zich aan ons oog. Rond om zijn vele gemakkelijke rustbanken, waar wij gauw bezit van nemen, om wat uit te rusten. Het is zeer warm, het zoele zeewindje doet aangenaam aan. Het is hier een druk verkeer van bezoe kers en de meesten komen per auto. Spoedig maakt ook een icecreamman zijn verschijning en wij doen een aanval op zijn verfrisschend ijsje, doch moeten bekennen, dat ze in Holland toch lekkerder zijn. Na een rustpoos gaan wij weer verder en hooger op bemerken wij vele kaffers tus schen de boomen, die aan het verzamelen van dood hout bezig zijn, om hun gebruike lijke vuurtjes te stoken, teneinde hun maal te bereiden, (wat zij meestal doen in een leeg benzineblik). Verder zijn er vele zwarten aan het boomen kappen, welke gebruikt worden voor mijnstutten. De meer dunnere sparren worden gebruikt voor steigermateriaal en stutten voor betonwerk. Het wemelt hier van een soort houtduiven ter grootte en bijna gelijk van kleur als tor telduiven, welke met hun aanhoudend gekir de stilte verbreken. Het klimmen wordt nu steeds moeilijker en niet zonder gevaar, want af en toe komen wij voor een diep ravijn en moeten soms weer een eind terug om een ander pad te zoeken. Dikwijls moeten wjj ons aan de struiken vasthouden om niet af te glijden! Wij worden moe en besluiten maar den terugtocht te aanvaarden, om voor het avondeten en ondergang van de zon thuis te zijn. Bij het afdalen hebben wjj nu ook mooie vergezichten, daar wij op de heenreis steeds ons oog naar boven hadden gericht. Wij kun nen nu ongeveer heel Kaapstad overzien en hebben een mooi gezicht over het haven- en spoorwegemplacement. Langs de kust is het één reeks van bergen, welke allen namen hebben doch wij weten slechts enkelen: de Apostelen, de Duivels- piek, de Leeuwenkop, Muizenberg en niet te vergeten de Tafelberg, welke van boven plat is en wel een van de mooiste is. Wij komen nog langs een kloof, waar op den bodem een mooie luxe auto ligt, welke daar is verongelukt en er wel niet meer uit zal komen, al lijkt hij op het oog nog niet zoo erg beschadigd, doch wij wagen ons er maar niet aan dit nader te onderzoeken. Wij hebben een fijne tocht gehad, doch zijn toch blij als wij weer thuis komen en strekken ons behagelijk op ons bed uit, daar we nog even den tijd hebben voor het eten. Bij onze- afwezigheid hebben de huisgenoo- ten de kamer voor de gezamenlijke maal tijden geheel versierd met guirlande» en pa pieren rosetten voor het komende Kerstfeest en de kostjuffrouw heeft 2 groote kalkoenen voor het feestmaal aangekocht en praat met ieder druk over de Christmasbox of wel kerstgeschenken, welke hier over en weer worden gegeven. Het belooft een groot feest te worden en alle winkels zijn met mooie ge schenken uitgestald. Wij worden door de misses vei^ocht ook ieder naar vermogen een bijdrage te geven, dan zal zij in staat zijn ook wat voor de droge kelen te zorgen, daar dit alles veel kosten meebrengt. Wij besluiten ieder 10 shiling te geven en een paar pantoffels voor de misses als Christmas box. Ook de kaffer meiden vragen om hun Christmasbox voor hun diensten aan ons besteed. Zij houden n.1. onze kamers schoon, maken de bedden op en poetsen onze schoenen en zetten 's morgens om 6 uur al een kop thee voor ons bij het bed. Wij bemerken wel, dat er een algemeene aanval op onze beurzen wordt voorbereid, want ons wordt verteld, dat de postbode ook happy Christmas komt wenschen. Nu, daar hebben wij ook veel gerief van en hij is altijd de man, die met vreugde wordt ontvangen en... gelukkig meestal niet te vergeefs. De winkels mogen nu ook tot 9 uur open zijn en op straat kun je haast niet, door de enorme menschmassa's beladen met pakjes, je een weg banen. Overal zie je verkleede kaffers In kleurige pakjes ronddansen en er zijn zelfs heel mooie De Engelsohe ooureur John Cobb zal m et den hier afgebeelden „Mammouth- racewagen" in de nabijheid van Salt Lake City (V.S.) een nieuwen aanslag plegen op het wereldrecord.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 16