RADIO
Acht bedienden
„Anti-papisme
herleefde
V
EDGAR RICE
BURROUGHS
Hef Prinselijk Paar bij
Koning Leopold
van Warenhuis
gearresteerd
joden mogen gegast worden
Liever beren dan cholera
Hitlergroet werkt
verwarrend
Duitsche autobus rijdt
tegen trein
m PROGRAMMA
DOOR
•wï
No. 30.
De dagen verliepen en trekkende, jagende
en klimmende ontwikkelden de spieren van
den jongen zich en zijn vlugheid nam toe tot
zelfs de flegmatieke Akoet verbaasd was over
de durf van zijn leerling. De jongen, die be
greep hoe sterk hij was, werd onvoorzichtig.
Hij schreed door de jungle, het hoofd trots op
geheven, ieder gevaar tegemoet. Als Akoet
door de bomen het eerst de lucht van Numa
rook, lachte de jongen de koning der dieren
uit en wandelde vrijpostig achter hem. Het
geluk was lange tijd met hem. De dieren, die
hij ontmoette waren misschien goed doorvoed,
of zijn verregaande brutaliteit vervulde hen
met zo'n verwondering, dat hij dikwijls op een
paar pas afstand een grote leeuw passeerde,
zonder meer dan een waarschuwende kreet
aan het dier te ontlokken. Doch op zekere dag
ontmoette hij een leeuw, die nog niet gegeten
had. Zij wandelden over een vlakte, waar
kleine plekken met bomen stonden. De jongen
ontdekte het eerst de aanwezigheid van de
leeuw. Rennen, Akoet", riep de jongen tegen
de aap, die enkele stappen van hem verwijderd,
rechts van hem liep. „Numa heeft zich in de
bosjes verstopt. Ga naar de bomen, Akoet! Ik,
de zoon van Tarzan, zal je beschermen", en de
jongen ging lachend naar het bos toe, waar de
leeuw op de loer lag. De aap schreeuwde tegen
hem, dat hij weg moest gaan, maar de jongen
zwaaide alleen met zijn speer en voerde een
geïmproviseerde krijgsdans uit, om zijn min
achting voor de koning der dieren te demon
streren. Hij ging al dichter en dichter naar
hem toe, tot de leeuw opeens met een nijdige
grauw uit zijn schuilplaats opdook, geen tien
passen van hem vandaan. Het was een wreed
beest met verwaarloosde manen en gluiperige
ogen. De jongen, slechts met zijn jammerlijk
zwakke speer gewapend, bemerkte onmiddel
lijk, dat deze leeuw verschillend was van de
andere, die hij ontmoet had. De dichtstbijzijnde
boom was verscheidene meters van hem weg.
De leeuw zou hem bespringen, voordat hij deze
afstand afgelegd zou hebben. Vluchten scheen
dus uitgesloten.
„Men wilde een wig drijven
tusschen minister Goseling en
het Katholieke volk".
Mr. Goseling op vergadering
van het R.K. Werkliedenver
bond toegesproken.
I>e gisteren te Nijmegen voortgezette
vergadering van het R.K. Werkliedenver
bond werd bijgewoond door den minister
van Justitie, mr. C. Goseling. De verbonds
voorzitter sprak den minister als volgt toe:
Uw aanwezigheid is ook voor ons van be
lang, omdat gij hier aanwezig zijt als ver
trouwensman van het katholieke volk. Dat
vertrouwen had gij niet alleen als voorzit
ter der R.K. Ctaatspartij, dat vertrouwen
hebt ge ook in uw functie van minister.
Haat en demagogie, vermengd
hier en daar met angst misschien,
hebben getracht uw persoon te
kwetsen, men heeft getracht u in
het katholieke volk te treffen, een
wig te drijven tusschen u en het
katholieke volk, het anti-papisme
herleefde op niet onduidelijke wijze
Het doel was voor het anti-papis-
me ook te mooi. Men wilde twee
vliegen slaan in één klap: den mi
nister treffen en het katholieke
volk.
Maar men heeft zich vergist in het ka
rakter van het katholieke volk. De uit
werking was averechts. De band tusschen
u en het katholieke volk is versterkt en
ook de eenheid van het katholieke volk
zelf.
Minister Goseling dankt.
In zijn dankwoord zeide mr. Goseling
o.m.:
Ik ben hier als katholiek en als
minister en ik weet, dat als gij een
band slaat met de katholieke itii-
nisters, met behoud van uw volle
verantwoordelijkheid, gij een hand
slaat met het kabinet, als geheel;
wij zijn geen smaldeel, dat zelf
standig vaart.
Gevaarlijke spanningen.
Het lid der Tweede Kamer, pater mr: dr.
L. de Beaufort was eerste inleider over het
werkloosheidsvraagstuk.
Spr. achtte het moreel niet verantwoord,
dat ons volk nog lang een werkloozenleger
van 3 a iOO.OOO man zou tellen", het is bo
vendien financieel welhaast ondragelijk
en staalkundig zou het tot gevaarlijke span
ningen leiden.
Het probleem is thans niet: hoogere cre-
dieten voor de openbare werkverschaffing,
maar feitelijke besteding, die bij de be
staande bevoegdheden niet gemakkelijk is.
Spr. meende voorts, dat in de
eerste plaats het particulier bedrijfs
leven geroepen is, onze arbeiders in
het, productieproces op te nemen.
Alleen voor zoover de particulieren
daartoe niet bij machte zijn, moet
de overheid als werkgeefster optre
den.
Belasting voor het geheele volk.
Uit de redevoering van prof. P. Lieftinck,
lid van de hoofdredactie van „De Neder
lander" stippen wij het volgende aan:
Spr. is niet zoo optimistisch als de S.D.
A.P., die meent, dat de verhooging der
belastingen, verkregen door een stijging
der inkomsten, de rente der leeningen zal
rompenseeren. De bezwaren zouden als
liet apparaat er voor beschikbaar is- 011 de
objecten aanwezig voor de openbare-
werken-politiek wellicht heter opgelost kun
nen worden door het pas kort bekende
Zwitsersche voorstel, dat in een speciale
belasting voorziet voor liet geheele volk,
hetgeen, aldus spr., te verkiezen is boven
het plan-Gelissen dat drukken zou op de
arbeidersklasse.
Men meldt ons van officieele zijde;.
Prinses Juliana en Prins Bernhard heb
ben heden een onofficieel bezoek gebracht
aan den Koning der Belgen. Hunne Ko
ninklijke Hoogheden gebruikten het noen
maal bij Zijne Majesteit op het slot te
Laecken.
MINISTER VAN DIJK EERE-DOCTOR
DER VRIJE UNIVERSITEIT.
De Senaat van de Vrije Universiteit te
Amsterdam heeft aan H.M. de Koningin
"machtiging verzocht tot tiet verlecncn van
den graad van doctor in do rechtsgeleerd
heid honoris causa aan Zijne Excellentie
J. J. C. van Dijk, minister van Defensie, op
grond van zijn langdurigen en gewichtigen
arbeid in dienst van het recht en met na
me wegens zijn verdienste ten aanzien van
het militair recht.
Geraffineerd complot. Keu-
keuuitzetten en ijsmachines wer
den in de wacht gesleept.
In het wareninagazijn „Galeries
Modernes" aan de Lange Viestraat te
Utrecht, zijn in de afgeloopen
maanden belangrijke diefstallen ge
pleegd. In verband hiermede zijn
door de politie een achttal em-
ployé's gearresteerd, van wie vier
magazijnbedienden, twee winkel
bedienden, één chauffeur en één
portier-controleur.
Men is op de hoogte gekomen van deze
diefstallen toen verleden week een winkel
chef één van de bedienden op heeterdaad
betrapte. De politie werd in de zaak ge
mengd, die den man arresteerde en aan een
scherp verhoor onderwierp. Daarbij bleek
dat men met een geraffineerd complot had
te maken, waarbij acht personen waren be
trokken, die achtereenvolgens in arrest
werden gesteld.
De één hielp den ander.
De diefstallen werden in onderling over
leg gepleegd, waarbij de een .den ander
hielp. Wanneer een winkelbediende e-cn
diefstal had gepleegd, en de gestolen goe
deren langs de controle wilde loodsen, zeg
de hij den portier-controleur toe, dat deze
op zijn beurt ook kon krijgen, wat hij
wenschte. Op dezelfde condities vervoerde
de chauffeur de gestolen goederen naar de
plaats, welke de dief opgaf.
Alle gearresteerden hebben bekend
en vertoeven op het oogenblik in
het hoofdbureau van politie.
Heel wat gestolen goederen zijn
inmiddels reeds achterhaald. Daarbij
is komen vast te staan, dat de
diefstallen gepleegd werden uit alle
afdeelingen. Zoo werdén o.a. ach
terhaald geheele keukémuitzetten,
rollen vloerzeil, ioopers, karpetten,
schemerlampen, ameublementen, ijs
machines, braadpannen, borstels,
enz.
Het onderzoek is in vollen gang.
In Oostenrijk uitgesloten, dat
zij een gasmasker koopen!
Gasmaskers kunnen te Weenen door een
ieder gekocht worden, behalve door Joden.
Bij navraag in een winkel, waar gas
maskers verkocht worden, gelegen in het
centrum der stad, werden den correspon
dent. van Reuter verschillende soorten mo
derne gasbesche-imingsapparaten voorge
legd.
De winkelbediende verklaarde hem echter
dat voor het tot een koop kon komen, hij
een of ander bewijs voor Arische afstam
ming moest overleggen.
Dagenlang blijven de lijken on
begraven.
De bewoners van Noord Varhwal in
Britsch-Indië vluchten voor de cholera-epi-
demie, welke in de Vereenigde Provinciën
woedt, naar de naburige hosschen. Deze
bosschen worden onveilig gemaakt door
talrijke beren, doch dit gevaar wordt door
de vluchtelingen geringer geacht dan dat,
hetwelk zij in de door de ziekte geteisterde
dorpen loopen. De haast, waarmede zij
vertrekken, is zoo groot, dat in sommige
gevallen de verbranding der lijken verwaar
loosd wordt en in enkele dorpen dagenlang
aan cholera gestorvenen blijven liggen.
Automobilisten begrepen het niet
Politieagenten, die te Weenen dienst
doen bij de verkeersregeling, hebben op
dracht gegeven het brengen van den Hit
lergroet achterwege te laten.
Naar verluidt is deze maatregel noodza
kelijk gebleken, aangezien verwarring was
ontstaan hij automobilisten, die niet kon
den nagaan, of de dienstdoende agent hun
een stopteekon gaf dan wel groette.
Vijf dooden.
Gistermorgen is op den staalsweg Wurzum-
Griinma, nabij het station Trebsen, een
particuliere autobus tegen een trein gere
den. De. benzinetank van de autobus ont-
plofte. De wagen vloog in brand. Vijf per
sonen von-den daarbij den dood, vijftien
werden gewond. Vijf dor gewonden heb
ben zware kwetsuren.
ZATERDAG 18 JULI 1938.
Hilversum I, 1875 en 415,5 m.
VARA-Uitzending. 10.0010.20 v.m. en
7.308.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek.. (Om ca. 8.16 Ber.).
10.00 Morgenwijding.
10.20 Voor Arbeiders in de Continubedrijven.
12.001.45 Gramofoonmuziek. (Om ca. 12.15
Berichten).
2.00 Filmpraatje.
2.15 Zang, piano en gramofoonmuziek.
2.45 Gramofoonmuziek.
4.30 Causerie „Onze bond in de wereld der
studenten".
4.45 Gramofoonmuziek.
5.40 Letterkundig overzicht.
6.00 Orgelspel.
6.30 Gramofoonmuziek.
7.00 Filmland.
7.308.00 Cyclus „Wondergeloof en wonder
verhalen (III)".
8.05 Herhaling SOS-Berichten.
8.07 Berichten ANP, VARA-Varia.
8.20 VARA-Kinderkoren en Orgelspel.
9.15 „En nu... Oké".
10.30 Berichten ANP.
10.35 Sportreportage.
11.00 VARA-Orkest.
11.3512.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum II, 801,5 m,
KRO-Uitzending
8.009.15 Gramofoonmuziek. (Om 8.15 Ber.).
10.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuurtje.
12.00 Berichten.
12.15 KRO-Melodisten en solist.
(1.001.20 Gramofoonmuziek).
2.00 Voor de rijpere jeugd.
2.30 KRO-Orkest.
3.00 Kinderuurtje.
4.00 Berichten, hierna: het KRO-orkest en
gramofoonmuziek.
5.30 Gramofoonmuziek.
5.45 De KRO-Nachtegaaltjes.
6.15 Gramofoonmuziek.
6.20 Journalistiek weekoverzicht.
6.45 Gramofoonmuziek.
7.00 Berichten.
7.15 Medische causerie.
7.35 Actueele aetherflitsen.
8.00 Berichten ANP, Mededeelingen.
8.15 Meditatie met muzikale omlijsting.
8.35 Gramofoonmuziek.
9.00 De KRO-Boys en solisten.
10.00 De KRO-Melodisten en solist.
10.30 Berichten ANP.
10.40 Filmpraatje.
10.5512.00 Gramofoonmuziek.
FEUILLETON.
18.
door Jan W. Jacobs
21
Bij de Volksfilm werd hard gewerkt aan
„De machten der Wereld". Ze hadden deze
film net zoo goed „den strijd tusschen de
Ribourdins en de Leslies" kunnen noemen,
want het had er veel van of Al Leslie en de
zijnen er een satanisch genoegen in vonden
om den voormaligen haarspelden-koning en
het hoofd van de wereldberoemde porcelei-
en aardewerkfabriek te caricaturiseeren. De
Ribourdins waren er in vertegenwoordigd als
een uitgebreide familie van dikbuikige kan
netjes, pulletjes en potjes, die met hun wel
gedane dikte en zelfverzekerde omvangrijk
heid de mooiste plaatsen in de wereld wilden
innemen en nooit tevreden naar steeds nog
mooiere plaatsen dongen. Alle anderen belem
merden ze het uitzicht en de doorgang. En
de Leslies speelden hun rol van het slanke
en voorname geslacht der haarspelden, dat
overal zijn aristocratische distinctie mani
festeerde en zich wijd en zijd de eer en de
achting der wereld verwierf. Het was ver
bazingwekkend uit hoeveel soorten deze
machten bestonden, hoe eeuwenoud hun inner
lijke en uiterlijke verwantschappen bleken.
De voorvaderen der Ribourdins en Leslies
zag men elkander bevechten, die hun
onderdanen het voorbeeld geven, hoe zij zich
het best de Ribourdin- Lesliegeest eigen
maken om zich in genade in de Ribourdin-
en Leslie-maatschappij staande te houden. De
machtigen bouwen paleizen met sprookjes-
tuinen; op een handgebaar van hen verliezen
duizenden het leven, voor een gril van hen
worden andere duizenden begenadigd, door
een luim van hen moeten millioenen lijden,
door een genadige welwillendheid krijgen
millioenen een kans een weinig van het goede
en verheffende te genieten. In al de opeen
volgende lagen der beschaving ziet men de
strijd tusschen de Ribourdins en de Leslies
met al hun eigen godsdiensten en instellingen
om de aarde te beheerschen, de massa's de
plaats en de mogelijkheid deel te nemen aan
alh# rijkdommen des levens te onthouden. O,
ja natuurlijk gebeurt het wel in Rome, in
Cartago, in Jeruzalem, in Berlijn of Moskou,
dat zich plotseling een groote golf ever de
macht der Ribourdins en Leslies uitbreidt en
hen in een geweldige bloedroode storm van
nevels en dampen wegvaagt.
Triomfantelijk laten de sterrenkundigen op
Mars de astrologen door hun kijkers zien,
hoe het afgeloopen is, dat thans de beurt
komt aan de millioenen bewoners der langste
en donkerste mijngangen om een plaats op
de wereld in te nemen. Met vurige letters
juicht de kreet om het beeld der aarde: ..Het
is uw beurt uw beurt in de wereldgeschie
denis!" Doch de astrologen op Mars met hun
wijze gelaten glimlachen goedig en antwoor
den: „Ziet wederom laten de arbeiders
„hun beurt" in de wereldgeschiedenis onbe
nut zij hebben de kracht van Christus
niet, die smeekte: Vader laat deze beker aan
mij voorbijgaan", maar toch de kracht vond
haar te ledigen. Want ziet, wat gij vergeten
hebt, dat is: de geest! De heerschers. de
Ribourdins en de Leslies ja, hun generaals
hun ministers, hun ambtenaren, hun bankiers
en spionnen zijn verslagen maar de geesi
der Ribourdins en der Leslies is in miilioe-
nen en millioenen doorgedrongen als een
langzaam werkend gif: thans willen zij zelf
machtige bezitters worden, thans zullen die
genen onder hen gaan overheerschen die het
sterkst op de Ribourdins en der Leslie-sera
reageeren!"
Zoo verdwijnen één voor één de beschavin
gen en schrompelen tot vliezen en korsten
ineen, verbleken en vergaan en laten het
nageslacht niets dan de geraamten na. Ge
raamten van bouwwerken, menschen en ge-
dachtenstelsels.
De „Machten der aarde" laat zien hoe
zeden, gewoonten, godsdiensten veranderen,
vervangen worden of aangepast aan den vorm
en de uitlegging die de moderne Ribourdins
Leslies noodig hebben om even kiplekker
U kunnen leven als hun voorgeslacht. Zoo
noodig, worden zij nog wreedër dan deze wa
ren. als het de handhaving van hun macht
geldt. Zoo mogelijk, staan zij de massa's iets
meer genot van het leven toe om de nieuwe
omwentelingen die steeds moeten komen, die
onafscheidelijk verbonden zijn aan het schim
melproces der beschaving, zoo lang mogelijk
uit te stellen. En het ontgaat hun geheel, dat
er door alle beschavingen heen slechts één
kracht is die nimmer onderging, die heel
langzaam voortgroeit, waar wel millioenen
voor sterven en gemarteld worden, maar die
toch door alle hoon, verachting en tegenwer
king, door alle vervolgingen heen onverwoest
bare sporen tot gezondmaking der mensch-
heid achterlaat, ja, die kleine plekjes der
aarde soms voor eenigen tijd zegenrijk be
ïnvloedt.
En. notabene, midden in dit earicaturale
gedeelte, waarin de Ribourdins bijna tot een
leger van kubussen en bollen vervormd tnn.
waarin de Leslies als massa's balken en partn
tegen de beschaving ten strijde trekken: mid
denin dit deel. waarin de teekenaars en foto
grafen in de besprekingen over hun aanvul
lende arb'eid verwikkeld zrin. ontdekt Al
Leslie plotseling mevrouw Ribourdin die over
het terrein van loodsen en bouwwerken rond
dwalend naar het kantoor van de directie
der Volksfilm op zoek is Glimlachend ziet hij
uit de verte het goedig-d'kke dametje met
haar onafscheidelijk hondje rondloopen. dan
dezen en dan dien arbeider aanklampend om
inlichtingen. En bijna even nlotseling als hrj
het fabrikantenvrouwtje ontdekt heeft, dat
allerlei herinneringen san het aardige dornie
aan de Oude T.Tsel hij hem opwekt ja. na
tuurlijk als je bij de film werkt de ideeën
komen plotseling op zoo ook nu: in ge
dachte ziet hij haar als een heel onschuldige
vertegenwoordigster van de caricatuur der
Ribourdins en zoo moet zij op de film, zoo en
niet anders moet het zijn: de burger-Ribour-
din, de laatste der eeuwenoude machten komt
kfjken naar de rol die zijn geslacht op aarde
vervult!
En zoo wordt mevrouw Ribourdin dezelfde
dag, zonder dat zij het weet, verfilmd bij
haar tocht over de terreinen van de Volks
film, bij haar bezoek aan de directie, bij haar
rondwandeling door de ateliers, waar „De
machten der aarde" in opbouw is.
22.
Wie vroeger Clara Ribourdin had voorspeld,
dat zij nog eens tot de verwoedste tegenstan
ders van de film zou behooren, die was met
een ongeloovig schouderophalen afgepoeierd -
en wie met alle ernst zou betoogd hebben,
zooals Al Leslie het deed op zijn wijze en in
zijn rol van de Zwerver, dat de film in
haar huidige staat geen andere dan een ver
derfelijke waarde had, die zou het voor goed
verkorven hebben by Clara Ribourdin.
En wie...
Natuurlijk begreep ze wel dat de menschen
in dit bedrijf het altijd druk hadden, dat er
een heeleboel voor naar Amsterdam was ge
komen. van het kastje naar de muur zou
den sturen en eindelijk, als je na uren om
dwalen door smerige loodsen en ateliers, vol
draden, door stiltevertrckken met rood- en
wit-aangloeiende lampen, dan weer door zalen
met allerlei stellages, met beschilderde doe
ken en borden, met bouwsels van huizen en
machines, zoodat het je op het laatst duizelde
van de heen en weer loopende en gebarende
menschen. dan eindelijk ontvangen werd door
een stuk of wat heeren die nu ja. natuur
lijk nooit van een meneer... Zwerver ge
hoord hadden (maar zij kon er niets aan
doen. dat ze zijn naam niet wist had hij
zich zelf maar eens moeten voorstellen!)
en ze durfden dan doodeenvoudig al je ver
zoeken onzin noemen een propagandagids,
zoo ruim verspreid was niet in te trekken
zelfs weigerden een advertentie voor héAr re
kening te plaatsen als dus al je moeite
vergeefs was en je dag in dag uit in duizend
angsten leefde voor wat er nu weer zou ge
beuren en... zo'n vent dorst je zulke voor
stellen doen!... Was het dan een wonder dat
ze weggeloopen was, woedend weggehold,
terug naar haar vriendin Louise, waar ze een
paar d^pen logeerde, de eenige oplossing die
z. gevonden had om Edmond niet te hoeven
zeggen wat ze in Amsterdam ging uitvoeren!
En toen ze eenmaal in haar logeerkamer
zat, had ze de deur op slot gedaan om eens
goed uit te huilen. O, wat had ze zich dood
ongelukkig gevoeld. En het verdrietigst was
eigenlijk, dat ze... dien meneer Al Leslie
heelemaal niet zoo'n schurk vond, dat-ie veel
op Edmond leek tegendeel, ze moest al
haar fantasie te hulp roepen om eenig
spoor van gelijkenis te ontdekken... Nu ja,
hij had Zich in de rol van kapitein Van
Deursen natuurlijk geschminkt Louise zei,
dat het dus heel wel mogelijk was, dat alleen
de geverfde Al Leslie op Edmond leek...
maar dan moest er toch. als hfj afgeschminkt
was, iets van die gelijkenis over zijn! En,
Clara vond. dat hij geen sikkepit op Edmond
leek en... dat hij heelemaal niet onsympa
thiek was en... en... zijn voorstelHoe
kwam zoo'n man er op! Ze had het Louise
niet moeten vertellen stom die klapte in
haar handen van enthousiasme! Die noemde
haar een stommeling als ze het niet deed!
Ze had al zoo gebedeld of ze mee mocht om
dat filmbedrijf eens te zien. Zij hunkerde er
zoo naar met al die sterren kennis te maken
en Clara had haar nadrukkelijk aan het ver
stand moeten brengen, dat die Volksfilm heel
wat anders was dan een gewone filmonder
neming. dat het een echt ordinaire boel was!
Die lui moesten overal om geld bedelen, en
elke methode was hun goed genoeg om aan
middelen voor hun werk te komen. Dat zeg
je aan haar hoe was zij er niet in gevlogen.
(Wordt vervolgd.)
