De Olympische Spelen
QP gaan door!
Oss
Vier dooden bij vliegtuigongeluk
DAGBLAD VOOR DEN< HELDER EN 'HOLLANDS NOORDERKWARTIER-
EEN KANSJE VOOR
NEDERLAND?
Nederlandss befeelde
oppervlakte
Duizend nieuwe Engelsche
gevechtsvliegtuigen
Bomaanslag in de
Heilige Stad
Met 1 October de
nieuwe pachtwet?
Twee militaire toestellen botsten
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER.* TELEFOON$0 fï LIJNEN)
Waarschijnlijk meer Nederlandsche
deelnemers dan anders
Pi!oot zag de zee niet
REISBUREAU WA CO
ZATERDAG
16 JULI 1938
Eerste haringvangst na de staking
Hartverscheurende tooneelen
te Jeruzalem
Dit nummer bevat 16 pagina's
EERBER1CHT
DB BILT S EINTi
4i
Beroepen ongegrond verklaard
HELDERSCHE COURANT
PW
EEN POSITIEVE UITSPRAAK VAN DEN
VOORZITTER VAN HET NED. OLYM
PISCH COMITé.
(Van onzen eigen correspondent)',
Tokio ziet af van de organisatie
der Olympische Spelen! Deze tijding
kwam zeker niet onverwacht, maar
toch heeft zij in sportkringen, meer
in het bijzonder daar, waar men
zich met de organisatie van of de
uitzending naar Olympische Spe
len bezig houdt, de noodige op
schudding gebracht. Zoo was het
ook heden ten huize van Mr. A.
Baron Schimmelpenninck van der
Oye, te Baarn, den voorzitter van
het Nederlandsch Olympisch Comité,
toen wij hem vroegen naar de ge
volgen, die dit besluit speciaal
voor ons land heeft.
Het practische resultaat zal vermoedelijk
zijn, dat Nederland een grooter aantal ath-
leten zal kunnen uitzenden dan het geval
geweest zou zijn, indien de Spelen te To
kio gehouden zonden worden, aldus mr.
Schimmelpenninck van der Oye. Hiermede
bedoel ik natuurlijk niets onvriendelijks je
gens .Tapan, want Nederland had zeer zeker
ook deelgenomen, indien de Spelen te Tokio
wel doorgang hadden gevonden. Tn dat ge
val zouden er echter tal van bezwaren ge
weest zijn, waarvan het de vraag is of zij
alle overwonnen hadden kunnen worden.
Ik denk daarbij niet aleen aan dnhoo
ge kosten, maar ook aan den landen tijd.
dat de athleten van huis moeten. Het was
mij b.v. reeds hekend. dat dit vooral voor
onze zwemmeisjes een bezwaar is, aange
zien vele ouders er weini- voor gevoelen
hun dochterjes zoo l"«» weg te zenden.
Daarbij komt, dat wij slechts over
beperkte geldmiddelen beschikken.
De uitzending moet hoofdzakelijk
bekostigd worden uit de opbrengst
der vier Olvmnische dagen. De
twee, die wij sinds Berlijn ree.ds
weer aehtcr den rug hebben, ziin
ook in financieel opzicht bevredi
gend geweest, maar toereikend voor
een dergelijke uitzending naar To
kio zou dit fonds vermoedelijk toch
nooit geworden zijn.
Geen schade voor het N.O.C.
Schade lijdt het N.O.C. als gevolg van hel
afzeggen van Japan nagenoeg niet. De scha
de blijft beperkt tot de onnoodig gevoerde
correspondentie, want de voorbereidende
maatregelen behouden hun waarde ook
voor een uitzending naar een andere plaats
dan Tokio. Die voorbereidende maatregelen
verkeerden trouwens nog slechts in een be
ginstadium. Dit houdt verband met het
feit., dat. de uitzending toch slechts een be
perkt aantal athleten zou betreffen, want
vier iaren geleden waren wij met de voor
bereiding voor de uitzending naar Berlijn
reeds veel verder. De eenige moeilijkheid is
nu misschien, dat die voorbereiding wat
ten achter is voor het geval onze uitzen
ding nu even groot zal worden als twee
jaren geleden, maar een euvel van eenige
beteckenis kan ik dat niet noemen.
Waarheen?
Het ligt voor de hand. dat wij den voor
zitter van het N.O.C. tevens de vraag stel-
Vloog mest militair toestel het
water in.
Gistermorgen" is ten westen van
den vuurtoren van Schouwen, op on
geveer 50 meter uit de kust een mi
litair vliegtuig van de luchtvaartaf-
deeling in zee gevlogen.
Het was een Fokker D 17, van de jacht-
vüegtuigcnafdeeling op Schiphol, genum
merd 208, met als eenige inzittende de res.
luit vlieger J. van der Kooij.
Vermoedelijk heeft de bestuurder als ge
volg van het heiige weer. de afscheiding
tusschen de kust en het water niet gezien.
De inzittende kreeg geen letsel en kon be
houden aan land worden gebracht.
De reddingboot „Prinses Juliana uit
Haamstede hoeft gistermiddag een baken
op het geheel onder water liggende vlieg
tuig geplaatst. De berging zal heden door
een marinevaartuig geschieden.
den waar naar zijn meening of verwach
ting thans de Olympische Spelen gehou
den zullen worden.
Mr. Scliimmelpenninck van der Oye was
van meening, dat dit een volkomen open
vraag is. Velen denken, dat het vrijwel
vast staat, dat Helsingfors, de belangrijk
ste tegencandidaat van Tokio tijdens het
congres te Berlijn, de Spelen toegewezen
krijgt. Deze meening is echter zeer voorba
rig. Niet alleen is het mogelijk, dat andere
stedep den wensch kenbaar maken de Spe
len toegewezen te krijgen, maar bovendien
is het de vraag, of Helsingfors er wel prijs
op stelt, nu de tijd van voorbereiding zoo
kort geworden is.
De kans 'is voor alle eventueele
candidaten volkomen gelijk. Theo
retisch is het b.v. zeer goed moge
lijk, dat een der Nederlandsche ste
den de Spelen toegewezen zouden
den krijgen, al kan dit niet waar
schijnlijk geacht worden, aangezien
het bezwaar, dat Helsingfors doet
gelden, hier zeer zeker ook van
kracht is. Waarschijnlijker is het,
dat de Spelen georganiseerd zullen
worden in een stad, waar de outil
lage dusdanig is, dat er slechts wei
nig gebouwd of veranderd behoeft
te worden om de Spelen doorgang
te doen vinden.
Waar de Spelen gehouden zullen worden
kan ik dus op het oogenblik niet zeggen,
aldus Mr. Schimmelpenninck van der Oye.
„Vermoedelijk zal het I.O.C. op korten ter
mijn hierover een vergadering beleggen.
Wat wel vast staat is. dat de Spelen
doorgang vinden, want het I.O.C.
heeft reeds geruimen tijd rekening
gehouden met de mogelijkheid, dat
Tokio van de organisatie zou afzien,
zoodat het comité niet voor een fait
accompli gesteld wordt.
Tarwe-verbouw niet hooger.
Crisis-inventarisatie en D. v. d.
L. geven verschillencijfers.
Blijkens 'de opgave van de Directie
van den Landbouw is dit jaar on
geveer evenveel tarwe uitgezaaid als
vorig jaar, n.1. bijna 120.000 ha., dat
is ruim 30.000 ha. minder dan in de
jaren 1935 en 1936.
De rogge zou zijn gestegen van 228.000 op
237.000 ha.; gerst gedaald van 49.000 op
47.000 ha. en haver zou zijn blijven staan
op 146.000 ha. De totale graanverbouw zou
dus zijn toegenomen van ruim 553.000 ha.
op 560.000 ha., aldus het Hsb.
Peulvruchten daalden van 60.200 op 57.400
ha. (erwten van 38.000 op 37.000, stamboo-
nen van 8400 op 6800; veldboonen bleven
gelijk, nl. 13.700 ha.1
Koolzaad kwam van 2500 op 2600 ha;
bruin en geel mosterd van 900 op 700; kar-
wij van 4700 op 4100; blauwmaan van 500
op 1900; kanarie bedraagt 900 ha.; vlas
kwam van 17.500 op 20.000 ha.
Voor het vorige jaar wordt voor consum-
tieaardappelen opgegeven 112.493 ha, terwijl
de crisis-inventarisatie, welke met het oog
op de teeltvergunningen als wèl betr^wbaar
kan worden aangemerkt, opgeeft 93*520 ha.
De D. v. d. L. is dus maar een 20 hoo
ger.
Voor fabrieksaardappelen geeft de D. v. d.
L. op 25.295 ha en de inventarisatie 30.004
ha. De D. v. d. L. is daar dus 17 te laag.
De totale aardappelen- areaal van de D.
v. d. L. bedraagt 127.788 ha en van de in
ventarisatie 123.324 ha.
Het suikerbieten-areaal is uit den aard der
zaak vrijwel gelijk gebleven, n. resp. 42.000
en 42.270 ha.
Uien kwam van 3660 op 4790 ha.
Wat het vlas betreft dit is oevrwegend
(90 a 95 witbloei.
De erwten bestaan overwegend uit gewo
ne kleine groene erwten, n.1. 90 a 95 al
leen in Zeeland zijn vrij veel schokkers (40
pet. van het Zeeuwsche areaal) gezaaid.
Wilt U een heerlijke vacantietocht? Dan
een meerdaagsche reis van het
Reisgidsen gratis verkrijgbaar. Reisbureau
W.A.C.O., Den Helder, Kanaalweg 132,
Tel. 773.
Uitgave der öltg. Ml). Hollands Noorderkwartier N.V.'te Den Helder
66e JAARG. No. 8361
Grootste luchtmacht van „vei
ligheid en vrede."
De Engelsche minister van lucht
vaart, Sir Kingsiey Wood, heeft te
Birmingham medegedeeld, dat het
ministerie bij de nieuwe fabriek van
Lord Nuffield een aanvangsorder
voor den bouw van duizend ge
vechtsvliegtuigen van groote snel
heid heeft geplaatst. Hoewel natuur
lijk eenige tijd zal verloopen, alvo
rens met deze bestelling een begin
gemaakt kan worden, heeft de aan
kondiging allerwege groote voldoe
ning gewekt.
Lord Nuffield.
De grootste „vredes"-luchtmacht.
Na een plechtigheid te Birmingham, op
de plaats, waar de luchtvaartfabriek van
Lord Nuffield gebouwd zal worden, heeft
de minister van luchtvaart, Sir Kingsiey
Wood, gezegd, dat deze nieuwe onderneming
de grootste in Engeland zal zijn en een
duurzame aanwinst voor de luchtverdedi
ging zal beteekenen. Nuffield zeide: „Wij
werken aan den bouw van een der geducht
ste luchtmachten ter wereld, 'n luchtmacht,
die met onze vloot en ons leger op veilige
wijze ons land zal beschermen en die steeds
niet voor den aanval zal worden gebruikt,
maar voor de zaak van veiligheid en we
reldvrede."
Gistermorgen is te Scheveningen radio-
telegrafisch bericht ontvangen, dat de
loggers, die Dinsdag j.1. als eerste naar
zee zijn vertrokken ter haringvangst, reeds
haring hebben gevangen. In de berichten
wordt gesproken van 20 tot 30 kantjes. Er
bestaat aldus het Hsbl., een kleine mo
gelijkheid, dat Maandag a.s. de eerste sche
pen aan de markt zuilen zijn.
TWINTIG DOODEN, HONDERD
GEWONDEN. DE STAD IN ALARM
TOESTAND.
Gistermiddag om half twee is oen
bom geworpen midden in de David-
straat in de onde stad van Jeruza
lem. Er zijn twintig dooden en ruim
honderd ernstig gewonden. Alle
slachtoffers zijn Arabieren. Verschei
dene slachtoffers zijn onherkenbaar
verminkt. Afgerukte lichaamsdeelen
werden verscheidene meters van de
plaats der ontploffing af gevonden.
De bom zou geworpen zijn op het oogen
blik, waarop eeji politie-detachemenit pas
seerde, dat zich naar de Omarmoskee be
gaf voor een onderzoek naar warvens.
Na zes uur des middags mag niemand in
Jeruzalem zich meer op straat begeven. In
de stad heerscht groote opgewondenheid,
welke zich uitbreidt naar het Noorden van
Palestina.
Diep geschokt.
zijn alle bevolkingsgroepen door deze nieu
we daad van tereur. De hoo" op een gelei
delijke terugkeer van de rust is den bodem
ingeslagen.
Nog langen tijd nadat de slachtoffers
van den bomaanslag naar het lijkenhuis
waren gebracht, bleven gesluierde Moham-
medaansche vrouwen aan de deuren wee
klagen. Met andere Arabische boeren wa
ren zij naar Jeruzalem gekomen voor de
Vrijdagsche gebeden in de moskee. Ook
voor het ziekenhuis, waarin de gewonden
waren opgenomen, hebben zich hartver
scheurende tooneelen afgespeeld.
Uit Nabloes wordt gemeld, dat opstande
lingen vanuit hun schuilplaatsen in de ber
gen het vuur op de troepen hebben geopend
Het geheele leger en de politie zijn in alarm
toestand.
Samenstelling Pachtkamers de
groote moeilijkheid.
Zooals men weet, is de nieuwe Pachtwet,
door de Eerste Kamer op 28 Mei 1937 aan
genomen, nog steeds niet in werking getre
den. Eenige malen zijn van officieele zijde
data genoemd waarop men vermoedde, dat
de wet toepassing zou kunnen gaan vinden,
maar deze data zijn verstreken, zonder dat
zij werd ingevoerd.
De Nieuwe Rotterdamsche Courant heeft
thans er op gewezen, dat in de, dezer da
gen bekend gemaakte, algemeene voorwaar
den voor de verpachting van rijkswege van
Verwachting: zwakke tot mati
ge wind, later meest noord
west, zwaar bewolkt tot be
trokken met waarschijnlijk
eenigen regen met kans op
onweer, later koeler.
Verdere vooruitzichten: koeler
weer met weinig of geen re
gen.
een aantal boerderijen rekening wordt ge
houden met de mogelijkheid, dat de Pacht
wet zelfs op 1 Mei 1939 nog niet in werking
zal zijn getreden.
In verband hiermede heeft het Vsbl. ter
bevoegder plaatse gevraagd, hoe het met het
tijdstip van invoering der wet gesteld is.
Wij vernemen, zegt dit blad, dat de
moeilijkheid schuilt in de voorberei
dende werkzaamheden, bestaande in.
de samenstelling der Pachtkamers.
Deze moeilijkheden doen zich voor
bij het vinden van de noodige bij
zitters, onder wie alle belanghebben
de groepen (b.v. van pachters en ver
pachters) moeten zijn vertegenwoor
digd.
Het departement hoopt thans eVen-
wel, dat deze moeilijkheden vóór 1
October a.s. zullen zijn overwonnen
en dat de Pachtwet op genoemden
datum in werking zal kunnen tre
den.
In de bovengenoemde verpachtingsvoor-
waarden is, naar men ons zeide, ten allen
overvloede rekening gehouden met de mo
gelijkheid, dat de wet zelfs op 1 Mei 1939
nog geen toepassing zal kunnen vinden.
Maar dit beteekenl niet, dat zulks waar
schijnlijk zou wezen. De hoop is nu op 1 Oc
tober gevestigd.
Het Ambtenarengerecht te 's-Gravenhage
heeft vanmorgen de beroepen van de leden
der voormalige Ossche Marechaussee-briga
de voor zoover betreft de ontneming der op
sporingsbevoegdheid, ongegrond verklaard.
Het ambtenarengerecht heeft tevens onge
grond verklaard bet beroep der leden der
voormalige Ossche marechaussee-brigade
voor zoover betreft de Overplaatsing.
PANIEK BIJ HET VLIEGVELD
GILZERIJEN.
Gistermiddag omstreeks half vier
zijn nabij Gilze Rijen (N.B.) tijdens
militaire oefeningen twee vliegtuigen
met elkaar in botsing gekomen en
naar beneden gestort. Eén der twee
machines vloog na de botsing in
brand.
De beide toestellen, afkomstig van
Soesterberg, zijn totaal vernield.
Van drie der inzittenden vond men
slechts de verkoolde lijken. Het wa
ren de adspirant-reserve-ofiicier-leer-
ling vliegers J. D. Overbeeke, W. J. J.
van Otteren en E. C. A. Manesse. De
vierde inzittende, de reserve-sergeant
vlieger Streur, werd zwaar gewond
en overleed eenige nren later in het
Diaconessenhuis te Breda.
Nader vernemen wij, dat één der vlieg
tuigen brandend op het oude vliegveld Mo
lenheide neerstortte en het andere toestel te
rechtkwam op het aan den anderen kant
van den weg gelegen nieuwe vliegveld.
Het ongeval gebeurde tijdens militaire oe
feningen.
De stukken vlogen naar alle kanten.
Plotseling zagen de toeschouwers,
dat bij het uitvoeren van oefeningen
twee machines tegen elkaar botsten.
Stukken van de vliegtuigen vlogen
naar alle kanten. Een stuk van een
vleugel kwam op den weg terecht,
gelukkig zonder iemand te treffen.
Andere ondcrdeelen vielen in den
tuin van een in de nabijheid gelegen
café. Ook hier werd niemand getrof
fen.
Korten tijd na het ongeval kwamen een
officier-vlieger en een officier-geneesheer
van Soesterberg per vliegtuig op het vlieg
veld Molenheide aan. Ook uit Rijen was in-
tusschen geneeskundige hulp gearriveerd.
Verder waren op het terrein aanwezig de
burfgemeester van Rijen, en de officier van
Justitie uit Breda. Om vier uur werden de
lijken vrijgegeven.
De stoffelijke resten der slachtoffers zijn
per ambulance-auto naar het hospitaal te
Breda overgebracht, waarheen ook de
zwaar gewonde reserve-sergeant-vlicger
Streur werd overgebracht.
Het vliegongeval heeft in de omgeving
groote consternatie gewekt en heeft tal van
nieuwsgierigen naar het vliegveld doen toe-
stroomen. De marechaussee hield de men-
schen echter op voldoenden afstand.
Hoe gebeurde het?
De verongelukte toestellen zijn Koolhoven
machines van het type F K. 51.
De botsing geschiedde kort na den
start op geringe hoogte, waarbij het
laatst-opgestegen toestel tegen den
staart van het voorste vliegtuig op
vloog. Een andere lezing is echter,
dat één der toestellen bij het uitvoe
ren van een dnikvlucht de andere
machine, welke juist was opgeste
gen. aan den staart had getroffen.
Deze lezing schijnt de juiste te
zijn, aangezien de meeste ooggetui
gen de ramp op deze wijze hebben
beschreven.
Behalve deze twee toestellen wa
ren er geen andere machines in de
lucht.
De slachtoffers.
De vliegers van Overbeeke (Oosterleek)
van Offeren (Bilthoven) en Manesse (Heer
len), waren van October van het vorige
jaar bij de Luchtvaartafdeeling gedeta
cheerd. De beide eerstgenoemden behoorden
tot de verkeersopleiding van de K.L.M. Zij
hadden in den zomer van het vorige jaar
de tweejarige cursus van de rijksopleiding
voor verkeersvlieger achter den rug en de
den thans op Soesterberg hun iaardienst
als militaire vlieger voor het behalen van
het militaire brevet,, waarna zij het exa
men als verkeersvlieger zouden hebben af
te leggen.
Na het slagen hiervoor zouden zij in
October a.s. als verkeersvlieger hij de K.
L.M. in dienst treden. Hun leeftijd was on
geveer 21 iaar. Evenals de heer Manesse
waren zii thans sergeant-vlieger. Tuist aan
staande Maandag zou het drietal ziin be
gonnen met het afleggen van het officiers-
examen.
De heer Manesse was ongeveer 20 jaar
oud en in Augustus 1937 te Soesterberg in
opleiding gekomen.
De ongeveer 23-iarige vlieger Streur was
van Mei j.1. te Soesterebrg in opleiding en
had nog twee dienstjaren voor den hong.
Het staat wel vast, dat de vliegers Ma
nesse en van Overbeeke de toestellen heb
ben bestuurd.
De heer Fuchs, adiunct-chef van
den vliegdienst der K.L.M., die de
vliegers van Overbeke en van Of
feren onder zijn discipelen heeft ere-
teld. kenschetste hen als rustige
leerlingen, die in hun instructiepe
riode goede vorderingen hadden ge
maakt.
Voor het onderzoek ter plaatse bevinden
zich te Rijen het hoofd van den militairen
vliegdienst, majoor Eteuh, de onderchef
van den vliegmedischon dienst, de officier
van gezondheid tweede klasse Stigter en
eenige instructeurs.
