De Vierdaagsche
een zegetocht
Waarom lichting 1931
onder de wapenen bleef
Belgische leger
basis van de politiek
De regeeringstroepen
blijven aanvallen
Enorm
enthousiasme
van het publiek
DE BALANS
DAGBLAD VOOR DEN'HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Minister Colijn
toont g r o o t e
belangstelling
Oproeroperette in
Griekenland
China's bondgenoot:
het water
Seminarie „Rijsenburg"
in brand
KONINGSTRAAT 78, DEN. HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
ZATERDAG
30 J U L I 1938
66e JAARG. No. 8373
REISBUREAU WACO
SPANJE
De Paus vonnist de
rassenleer
Dit nummer bevat 16 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Vliegtuigen ten dienste
der visscherij
Vliegtuigen besteld
J. J. C. van Dijk
Minister yan Defensie
HE LDERSCHE COURANT
Uitgave der Ultg.-Mlj. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
De laatste dag van de Vierdaag
sche werd een onverwacht groot
succes. Er bleven slechts zes deel
nemers thuis, zoodat er 4481 inge
schrevenen hun laatste wandeltocht-
taak gingen verrichten.
Als men weet, dat in de vorige
drie dagen het aantal uitvallers ter
nauwernood 2 pet. bedroeg, dan mag
men daaruit afleiden, dat de vier
daagsche moreel en sporttechnisch
tot één der best geslaagde sporteve
nementen van de laatste jaren be
hoort.
Van het begin tot het eind. dat beteekent
voor de 55'ers van 's morgens half zes tot
's avonds ongeveer zes uur, in felle zon te
wandelen op dikwijls primitieve, landelijke
wegen, hebben bijna allen zich uitstekende
sportlieden getoond, die voor geen geruchtje
vervaard zijn. Het was den laatsten dag wer
kelijk geen licht parcours, daar dit voor hij-
na 60 pet. over schaduwlooze wegen liep. De
bevolking door de geheele Maasstreek en ook
op het Geldersche gebied toonde groot
respect voor de prestaties van de duizenden
deelnemers en deelneemsters en verdeelde
ditmaal zijn weerdeering gelijk over de mi
litairen en de burgers en over de buitenlan
ders, die ditmaal weer door een uitvaller
getroffen werden. Moesten de Duit.schers
Donderdag één der hunnen wegens ongesteld
heid missen, gisteren trof deze tegenslag de
Denen, die slechts met hun zessen, het par
cours maken en een landgenoot moesten ach
terlaten in de kazerne.
Er was groote geestdrift langs het par
cours. Grave hield zich tamelijk rustig, ook
Mill, maar het. grootste enthousiasme kwam
eerst los in Cuyk, waar drie muziekcorp
sen, nl. de Kon. Ned. Marine Kapel, de mu
ziek van den staf te Amersfoort en de mu
ziek van de bereden militaire politie te
Amsterdam hun collega's met montere mar-
chcn kwamen afhalen.1 Reeds hier begon
ook de bloemenhulde en kwamen de auto
riteiten de deelnemers den cyns der be
wondering betalen.
De minister-president, dr. H. Co-
lijn, begeleid door kapt. J. L. Breu-
nesse, reed per auto langs vrijwel
het geheele parcours en sloeg in
Cuyk den tocht der duizenden over
de pontonbrug gade. Hier versche
nen ook vele andere hooge autori
teiten.
Het doortrekken door Cuyk, dat geheel
met vlagen getooid was en waar de V.V.V.
den gasten limonade aanbood, duurde bij
na twee uur.
Na Cuyk volgde de laatste 15 K.M. wel
ke door allen, die eenmaal de Maas waren
overgekomen na de moeilijke Mooksche
Steeg doorworsteld te hebben, in een bewon
derenswaardig tempo en stramme houding
werden afgelegd. Hier deed de doorsnee-
Nederlander niet voor de beste buitenlan
ders onder en hier werd ook wederzijdsche
waardeering getoond. Van af de grens der
gemeente Nijmegen tot aan de Prins Hen
drik kazerne werd het voor de honderden
deelnemers een zegetocht, langs dubbele
hagen van menschen, die bijna allen van
oud tot jong bloemen anhoden.
De stemming steeg met de minuut en
zorgde voor een feestelijk slot. dat bekroond
werd met, de officieele prijsuitreiking op
het Molenveld door de militaire autoritei
ten, in tegenwoordigheid van den minis
ter-president.
De prijsuitreiking.
Dr. Colijn, die zelf ook eenige kruisen
uitreikte, richtte hartelijke woorden tot de
buitenlandscho en de Nederlandsche deel
nemers.
Hij sprak zijn bijzondere sympathie
uit voor de koloniale reserve, waar
aan hij zulke aangename herinne
ringen uit het verleden had, niet als
minister-president, maar als oudka
meraad, Toen hij hedenmorgen de
koloniale reserve zag marcheeren,
had zijn hart gepopeld. Spr. wees
op het sterke plichtgevoel van dit
korps waarop steeds gebouwd kan
worden.
4477 wandelaars brach
ten de marschen tot een
goed einde.
Het aantal inschrijvingen bedroeg
4760.,Niet opgekomen waren 176
deelnemers, terwijl den eersten dag
14 niet waren gestart en 9 uitvielen.
Het totaal aantal was hiermee
teruggeloopen tot 4561.
Woensdag bleven er 16 thuis en
vielen 19 uit, zoodat het gezelschap
was geslonken tot 4526 personen.
Donderdag bleven er 18 thuis en vie
len 21 uit, zoodat er nog 4487 over
bleven. Hiervan gingen gisteren
4481 op stap, er waren vier uitval
lers, zoodat 4477 wandelaars de Vier
daagsche hebben volbracht.
Ook huldigde minister Colijn de Duitsche
deelnemers en hoopte, dat zij de beste her
inneringen aan de Hollandsche gastvrijheid
zullen bewaren. Voorts richtte de minister
president zich tot de Engelsehen, die hij
complimenteerde, in het bijzonder den heer
Martin, de eerste buitenlander, aan
wien het kruis voor tienjarige deelneming
kon worden uitgereikt.
De heer van der Kaay, die reeds voor
de twintigste maal aan de vierdaagsche had
deelgenomen, werd door den minister-pre
sident gehuldigd, terwijl kapt. Breunesse
persoonlijk het kruis voor twintigjarige
deelneming overreikte aan Jhr. van der
Goes, ritmeester' van de huzaren.
OVERIGENS MOET MEN VER
TROUWEN OP DE WIJSHEID
DER VOLKEREN ZEGT MI
NISTER SPAAK.
Op minstens vier gebieden zijn in
België reeds reeds belangrijke resul
taten behaald, zeide minister Spaak
gisteravond in een groote radiorede,
en wel op finantieel, taalkundig en
sociaal gebied alsmede op dat van
de bestuurshervorming.
SPAAK.
Door bezuinigingen en opheffing van mis
bruiken zal de regeering de begrooting in
evenwicht brengen.
De internationale toestand moet ons niet
verontrusten, zei de- minister.
Men moet hopen, op de wijsheid der vol
keren en van hen, die hen leiden. De regee
ring heeft dezer dagen de gelegenheid gehad
wederom een bevestiging te geven van haar
internationale politiek van onafhankelijk
heid, onpartijdigheid en evenwicht. Zij voert
die politiek uit in een geest van begrip en
verzoening. Zij baseert die politiek op het
leger, dat nooit zoo sterk is geweest als van
daag.
Wat de coaliticregeering, die onder mijn
leiding staat, wenscht, is de eenheid der
Belgen tot stand te brengen tegenover de
groote problemen, die zich voordoen.
Het Belgische volk schaart zich eensge
zind om den koning.
Neet van Venizelos ontketent een
opstandje. Regecringsvliegtui-
gen maakten er een eiftd aan.
Een opstand op het Grieksche eiland Kreta
onder leiding van een neef van den overle
den Venizelos, zekeren Mitsotakis, is door
de Grieksche regeering snel en krachtda
dig onderdrukt. Het bleek reeds direct, dat
de bevolking met de oproerlingen niet sym
pathiseerde, hetgeen de taak der regeering
vergemakkelijkte.
Mitsotakis had zijn plannen grootsch en
modern opgezet.
Met 500 man bezette hij Kanea en het
radiostation en nam den gouverneur teza
men met de andere autoriteiten van het
eiland gevangen. De regeering heeft toen
onmiddellijk twee regimenten naar Kreta
gezonden om den opstand te dempen.
Ook zond do regeering vliegtuigen, en de
ze maakten dat de oproerlingen uiteengin
gen.
Een telegram van den gouverneur van
Kreta naar minister-president Metaxas
meldt, dat de rebellen zich hebben overge
geven. Troepen zijn naar Kanea gezonden
om de uitgangen der stad te bewaken, met
het bevel ieder, die weerstand biedt, te
ontwapenen.
Zoo is aan deze oproer-operette een spoe
dig einde gekomen.
Wilt U een heerlijke vacantietocht? Dan
een meerdaagsche reis van het
Reisgidsen gratis verkrijgbaar. Reisbureau
W.A.C.O., Den Helder, Kanaalweg 132,
Tel. 773.
Er wordt zwaar gevochten.
Amerikaansche ambassade zal
Hankau verlaten.
Volgens uit Sjanghai ontvangen berichten,
aldus het Japansche telegraafagentschap Do
mei, zou Tsjang Kai Sjek plannen hebben
om de provincies Hoepeh, Honan en Anh-
wei te laten overstroomen, teneinde den Ja-
panschen opmarsch naar Hankau te stuiten.
Gemeld wordt dat gistermorgen zeer zwa
re gevechten zijn geleverd toen de Japansche
troepen ten zuiden van de Jangtse de hoofd
macht ontmoetten der Chineesche troepen
ten zuiden en zuidwesten Van Kioekiang.
Chineesche vliegtuigen hebben de Japan
sche oorlogsbodems op de Jangtse gebom
bardeerd. Men verklaart, dat zij een dezer
schepen tot zinken hebben gebracht en ver
scheidene andere getroffen hebben.
De Chineezen geven thans toe, dat Tai-
hoe, gelegen op 50 mijl ten noordoosten van
Kioekiang, is gevallen.
De Amerikaansche ambassade zal om
streeks 1 Augustus van Hankau naar
Tsjoengking worden verplaatst. Eenige le
den van het personeel der ambassade zul
len echter te Hankau blijven.
Japansche soldaten zijn lastig.
Een Britscho politieagent heeft bij den
Britschen consul te Shanghai geprotesteerd
verklarende, dat hij tweemaal door Japan
sche schildwachten was geslagen, omdat
hij tusschenbeide was gekomen toen hij
zag, dat een Japansche marinier weigerde
een vrouw te laten passeeren.
Te Tsjefoe in Sjantoeng hebben twee
Amerikanen den Amerikaanschen consul
ervan in kennis gesteld, dat zij gisteravond
toen zij zich een half uur na het ingaan van
den Curfew nog op straat bevonden, door
een Japansche marinepatrouille waren af
geranseld.
Hernieuwde bombardementen van
open steden.
Ondanks het intensieve optreden
van de rechtsche luchtstrijdkrachten,
blijven de regeeringstroepen hun of
fensief voortzetten. Nog steeds blij
ven zij den Ebro Overtrekken met
manschappen en materiaal. De slag
rond Gandesa is zeer hevig gewor
den.
De vorderingen der regeeringstroepen langs
den weg van Gandesa naar Alcaniz stellen
hen in staat dien weg te controleeren en te
vens hun stellingen voor Gandesa te ver
sterken.
Inmiddels zijn de linksche troepen aan
gekomen in het gezicht van Nonaspe, ten
noordwesten van Gandesa, op de samen
vloeiing van de Matarana en de Alaga. Zij
zijn thans dus in het Noorden en in het
Zuiden voorbij de stad gekomen in hun op
marsch naar het Oosten.
Bombardementen.
De op 30 K.M. ten oosten van den linker
oever van de Ebro gelegen stad Falset is
gisterochtend viermaal door een vijftigtal
rechtsche vliegtuigen gebombardeerd. Tal
rijke huizen stortten in, een groot aantal
menschen onder het puin begravend.
25 personen zijn gedood en 70 gewond.
Ook Valencia en Taragonna zijn gebom
bardeerd.
Italië heeft geen behoefte aan na
bootsing van Duitschland.
De derde maal en met een indrukwek-
kenden overvloed van bijzonderheden en
uitweidingen heeft de Paus zijn veroordee
ling uitgesproken over de rassenleer, het
separatisme en het overdreven nationalis
me Bij een ontvangst van leerlingen van
een college der propaganda sprak de Paus
n.1. een Zeer -lange redevoering uit, waarin
hij hen waarschuwde tegen de nieuwe the
orieën.
„Let goed op, ik beveel u aan de katho
lieke actie niet te treffen, ik raad u dit
aan, ik verzoek het u om uw bestwil, want
wie de katholieke actie slaat, slaat den
Paus en wie den Paus slaat sterft.
Voorafgaande zeide de Paus: ,wij willen
niets scheiden in de menschelijke familie
en wij beschouwen het racisme en het over
dreven nationalisme als slagboomen, die
tusschen de menschen worden opgericht.
Iemand heeft beweerd, dat er dus een on
herstelbaar doctrinaal verschil bestaat tus
schen de katholieke actie en de fascistische
partij. Het is vreemd iets bijzonders te vra
gen van de katholieke actie, alsof de ka
tholieke acties iets op zichzelf staands was
met een eigen leer, een eigen credo.
De katholieke actie bestaat in de
kerk, zij is de katholieke kerk, om
dat zij het leven is der katholieke
kerk. De katholieke actie, evenals de
katholieke kerk, is katholiek, d.w.z.
universeel. Men vergeet, dat 't men
schelijk geslacht, het geheele men
schelijke geslacht een enkel en
groot, universeel menschelijk ras is.
Men kan echter niet ontkennen, dat in
dit universeele ras plaats is voor speciale
Verwachting: Zwakke tot mati
ge, tijdelijk wellicht toene
mende wind uit Zuidelijke
richtingen, toenemende be
wolking, weinig of geen re
gen, iets warmer.
Verdere vooruitzichten: Toene
mende regenkans, vrij warm
weer.
rassen, als evenzoovele verschillende vari
aties. En evenals er in groote muzikale
composities groote variaties zijn, waarin
men echter hetzelfde algemeene motief
vindt, dat terugkeert, dat weerklinkt, dat
bezielt, maar in verschillende toonen, toon
aarden en uitdrukkingswijzen, evenzoo be
staat er in het menschelijk geslacht een
groot universeel, katholiek ras, een en
kele en algemeene menschelijke familie,
die verschillende variaties heeft.
Men vraagt zich af waarom Italië met
een ongelukkige nabootsing er behoefte aan
had het voorbeeld van Duitschland te vol
gen.
Vuurzee te Driebergen»
Vannacht omstreeks kwart voor
drie is, vermoedelijk door kortslui
ting een felle brand uitgebroken
in het hoofdgebouw van het Groot-
Seminarie „Rijsenburg" te Drieber
gen. De brandweer van Drieber
gen was vrij spoedig ter plaatse.
Ook de burgemeester van Drieber
gen deed spoedig van zijn belang
stelling blijken.
Daar de brandweer van Driebergen
niet tegen het vuur opgewassen is,
heeft de politie assistentie gevraagd
van de brandweren van de omliggen
de gemeenten.
Ondanks het nachtelijk uur was er, op de
plaats van den brand vrij spoedig veel pu
bliek aanwezig, dat door de politie op be
hoorlijken afstand werd gehouden.
Sedert een paar weken wordt een Britséh
vliegtuig gebezigd ten dienste vande haring
visscherij. Het spoort de haringscholen op
en rapporteert dit draadloos aan de Brit-
sche haringeshepen, die dan onmiddellijk
naar de opgegeven positie stoomen om zich
van den buit te voorzien. Altijd is het geen
succes doch de resultaten zijn toch van dien
aard gebleken dat de Herring Board het
besluit heeft genomen om de speurtochten
met een vliegtuig' nog gedurende een tijd
vak van een maand te continueeren, aldus
het Hsb.
DE REGEERING ZOU ZICH NIET VER
ANTWOORD HEBBEN GEACHT, INDIEN
ZIJ ZULKS NIET GEDAAN HAD.
Aanvulling korps onderofficieren.
De ontwikkeling der internationale ver
houdingen en de loop der gebeurtenissen
sinds het wetsontwerp tot wijziging van
de Dienstplichtwet tot wet is verheven, wa
ren oorzaak, dat de regeering zich niet ver
antwoord achtte, wanneer zij niet terstond
de noodige maatregelen nam om de gedu
rende 5Vi maand geoefende dienstplichti
gen der lichting 1938 onder de wapenen te
houden, in het bijzonder ten behoeve van
de grensbeveiliging.
Aldus lezen wij in de Memorie van Ant
woord inzake de suppletoire Dcfensiebegroo-
ting voor 1938.
Tekort aan kader.
In het tekort aan voldoend geschoold ka
der is, zooals bekend, zooveel mogelijk voor
zien door het onder de wapenen roepen van
reserve-officieren en voor wat de onderoffi
cieren betreft, door toepassing van het ca-
pitulantcnstelsel
De minister deelt nu mede, dat voorts
met spoed de vereischte maatregelen zi5u
genomen, opdat weldra een voldoend aantal
goed onderlegde onderofficieren beschik
baar zijn.
Het regeeringscommissariaat voor de In-
dustrieele Verdedigingsvoorbereiding, de
commisie voor de Eonomische en Indu»
strieele Verdedigingsvoorbereiding en de Ge
nerale Staf arbeiden gestadig en in nauwe
onderlinge samenwerking aan de voorberei
ding van de voorziening van leger en vloot
in tijd van oorlog met levensmiddelen, be-
drijfsstoffen en grondstoffen voor de mate
rieel voorziening. De len aanzien van dit ge
wichtige vraagstuk reeds bereikte resultaten
stemmen tot tevredenheid. Met het oog op
den grooten omvang van de te nemen maat
regelen, zal echter nog veel arbeid moeten
worden verricht.
Belangrijke bestellingen
Met betrekking tot den aanbouw en
de aanschaffing van vliegtuigen zijn
bereids belangrijke bestellingen ge
daan, terwijl de nieuwe organisatie
en de daarmede verband houdende
maatregelen ten behoeve van de per
soneelsvoorziening v. d. luchtstrijd
krachten in bewerking en voor een
deel, o.m. voor wat betreft 't in op
leiding nemen van een grooter aan
tal adspirant-vliegers reeds in uit
voering zijn.
Aangezien er op moet worden gere
kend, nieuwe garnizoenen te handha
ven is kazernebouw in permanenten
vorm het meest raadzaam.
Bestrijding werkloosheid-
Van het op de gewonen dienst aange
vraagde bedrag van f9.427.644 kunnen de
personeels-uitgaven (traktementen, soldij
en, enz.) ad ruim f2.5 millioen geacht wor
den geheel en van de overige uitgaven naar
schatting ongeveer f5 millioen aan de be
strijding van de werkloosheid ten goede te
komen.
Het op den kapitaaldienst aangevraagde
bedrag van f 22 millioen zal voor het over-
groote deel worden besteed aan arbeidsloo-
nen en Nederlandsche materialen en fabri
katen, terwijl slechts een klein gedeelte noo-
dig zal zijn voor de aanschaffing van ma
terialen als hout en ijzer, welke normaal
worden Ingevoerd.