DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Kasteel Hardenbroek
Nationaal Tehuis
Wapenstilstand in
Mandsjoekwo
Wapenschouw voor
H. M. de Koningin
iJJeerbericht
Minister Colijn zal de plechtigheid
verrichten
REISBUREAU WACO
Een défilé van
10 kilometer lengte
De „Ekster" maakt
recordvlucht
NederL oorlogsbodem helpt
een Britsch schip
DONDERDAG
11 AUGUSTUS 1938
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
66e JAARG. No. 8383
Nationaal Centrum
In de zalen weerspiegelt zich onze
geschiedenis
Nieuwe ongerust
heid in China
Dit nummer bevat 8 pagina"»
DE BILT SEINT:
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Uitg. Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
(Van onzen specialen verslaggever).
Toen omstreeks het jaar 1250 een
ondernemend edelman uit het geslacht
van Wulven, een voorvader van het ook
thans nog vermaarde geslacht Harden
broek, ter plaatse van het tegenwoor
dige Driebergen door zijn lijfeigenen een
kasteel liet bouwen, zal deze roemruchte
voorzaat niet hebben kunnen bevroeden,
dat bijna zeven eeuwen na dato een aan
tal energieke Hollanders dezelfde burcht
zouden aanwenden tot een. basis voor
ons nationale leven.
Morgen zal er een groot vertier op
Hardenbroek zijn. Morgen zullen de
honderdduizend vogels der Driebergsche
bosschen zich in hun rust opgeschrikt
zien door ontelbare auto's en de lange,
schemer-donkere lanen, waarin het licht
als met miriaden zilveren schubben neer-
gestrooid is, zullen gevuld zijn met het
vertier van tal van blijde menschen, wier
verdienste het is, dat ze bewezen hebben
vaderlander te zijn. Vaderlander, in de
beste beteekenis van dat woord.
Wat gebeurt er morgen op
Hardenbroek
Het is ongeveer een tweetal maanden ge
leden, dat eenige vooraanstaande Nederlanders
de koppen bij elkaar gestoken hebben, ten
einde ernstig den toestand, waarin ons volk
vandaag den dag verkeert, onder het oog te
zien. Het beeld was, hoe kan dat anders, niet
opwekkend. Integendeel, ook in onze elf pro
vinciën viert de geestelijke ontwrichting hoog
tij. Vertrouwen in en op de overheid is meestal
ver te zoeken. Ieder aanhanger van een be
paalde leer of levensbeschouwing wraakt die
van zijn naaste, terwijl herhaaldelijk „leeraren-
des-volks" verschijnen, van wie men niet an
ders kan zeggen, dan dat hun „leeringhe" des
duivels is. Zij zijn het, die de geestelijke dege
neratie, die typeerend voor dezen tijd is, exploi-
teeren en, met alle gevaar voor ons volk en
diens geestelijk bezit, een poging ondernemen,
dat bezit, wat men zonder chauvinisme ,,ons
erfgoed" kan noemen, pogen te vernietigen.
Het aantal Nederlanders, dat dit alles be
greep en onder het oog gezien heeft, kwam na
rijp beraad tot de conclusie, dat, teneinde aan
deze verwording op geestelijk en maatschap
pelijk terrein paal en perk te stellen, er slechts
één mogelijkheid bestaat: dit volk van Neder
land terug te brengen tot diegenen, die het
groot en waardig maakten: God en Oranje.
Wat Nationaal Centrum wil.
Terug tot God en Oranje, dat is in feite de
geheele doelstelling van deze groep Nederlan
ders, die thans een stichting in het leven ga-
roepen hebben, met den naam „Nationaal
Centrum".
Dit „Centrum" is algemeen in de ruimste
beteekenis van het woord. Er zijn thans reeds
in vereenigd Katholieken, Joden en Protestan
ten, die, met behulp van ons geheele volk, een
energieke poging ondernemen tot versterking
van het nationale bewustzijn, een federatief
verband dus om een nationaal front te vormen.
Een front om den troon van Oranje, als zijnde
het symbool van het beste wat de natie bezit.
Nederland bezit tal van op nationale leest
geschoeide organisaties en één van de doel
stellingen van „Nationaal Centrum" zal zijn
de band daartusschen hechter te maken.
Samenbindend werk dus, dat met name voor
onze jeugd van het hoogste belang is.
„Nationaal Centrum" heeft gedurende de
beide laatst verloopen maanden hard gewerkt.
Men is namelijk bezig een aantal z.g. „steun
punten" in gereedheid te brengen. Oude
kasteelen, die geheel of gedeeltelijk onbewoond
waren en daardoor ernstig gevaar liepen ver
geten te worden, ondanks het feit, dat achter
hun tuinen zich een niet onbelangrijk deel
onzer nationale historie afspeelde.
Weerspiegeling van ons Nationale
werk.
In die steunpunten nu brengt „Nationaal
Centrum alles onder, wat betrekking heeft op
het Huis van Oranje, onze geschiedenis, kolo
niën, luchtvaart, scheepvaart, leger en vloot
en luchtbescherming. Alle weerspiegelingen
van nationaal werk, waarin ons kleine volk
zich groot getoond heeft. Ook zullen histo
rische films en spelen opgevoerd worden achter
de muren van deze burchten, terwijl de steun
punten gratis gelegenheid bieden aan alle
organisaties en vereenigingen, om hun leden
in kennis te brengen van deze afspiegeling van
ons nationaal bezit.
Voorts zullen uiteraard de schooljeugd en de
bevolking uit de omgeving der steunpunten tot
de vaste bezoekers moeten behooren. Deze
steunpunten zullen aldus moeten worden
middelpunten van het nationale leven.
De officieele opening van de zetel der Stich
ting, Huize Schoonoord te Zeist, evenals die
van het eerste Steunpunt, het geheel klaarge
maakte kasteel Hardenbroek te Driebergen,
geschiedt morgen door onzen premier, Dr. H.
Colijn. Prins Bernhard zal als gast tegenwoor
dig zijn.
Morgen, Vrijdag 12 Augustus, is het een
groote dag voor „Nationaal Centrum". Het
eerste der vier kasteelen, gedeeltelijk gerestau
reerd door jeugdige werkloozen, opent z'n
poorten en ons volk zal kennis kunnen nemen
van datgene, dat o.a. door de Nederlandscne
Spoorwegen, de K.L.M., de Ver. voor Lucht
vaart, P.T.T., K.N.A.C., A.N.W.B., en Nat.
Luchtvaartschool tot stand is gebracht. En dat
is niet weinig.
Enkele dagen geleden waren wij in de ge
legenheid een bezoek aan Hardenbroek, dat
bijna geheel achter het hooge geboomte ver
scholen ligt, te brengen, en dit verzoek ver
schafte ons een groot genoegen.
Een historisch slot.
Want „Hardenbroek ademt, naast dien on-
definieerbaren geest van historisch slot, thans
een geest van nationaal eigendom. Hier toch
aanschouwt men een prachtige bundeling van
alles wat onze natie, die toch altijd hier en
overzee tachtig millioen zielen telt, bereikt
heeft.
Men dwaalt door de lange gangen, waar de
koppen van lang-verstorven Edelen en Jonk
vrouwen U aanstaren. Koel en schemerig is
het in de corridors, waar schoongemaalde doe
ken den bezoeker vertellen van de dagen van
weleer, toen bij „Hardenbroek" dikwijls wapen
gekletter en oorlogsrumoer de thans volmaakt
landelijke rust verstoorden.
Dan staat men ineens in een zaal waar ge
kunt leeren welke uniformen onze weermacht
bezit. Het is een imposant aantal en zelden zal
men meer leering kunnen trekken uit „looden
soldaatjes". Daar is zoowel de matroos, als de
eerste luitenant der huzaren, de koloniaal als
de generaal. In vitrine's staan modellen van
prominente vloot-onderdeelen als Hr. Ms. „De
Ruyter", „K XVIII" en „Gelderland". Voorts
Fokker- en Koolhoven-vliegtuigen
Men dwaalt verder. En ziet de afdeelingen,
waarin de Ver. voor Luchtbescherming is on
dergebracht. Men ziet er den groei en de wijze
waarop de organisatie werkt. Uitermate leer
zaam, ook voor hem of haar die meenden, dat
ze er reeds alles van wisten.
Indië is, hoe kon dat anders, rijk vertegen
woordigd. Deze afdeeling kan men niet beter
vergelijken dan met het „Koloniaal Museum"
op verkleinde schaal. Wajangpoppen, wapens,
huishoudelijke artikelen... kortom, Indië in
een nutshell.
De verkeerskamer.
Op de eerste verdieping van Hardenbroek
bevindt zich de „Verkeerskamer", waarin men
door een alleszins te waardeeren samenwerking
van de diverse instanties die ons verkeer vor
men, een even smaakvol als overzichtelijk ge
heel, verkregen heeft. Naast een uitermate ge-
Heden om 12 uur worden de
vijandelijkheden gestaakt.
Rusland in de gunstigste positie.
Officieel wordt medegedeeld, dat
de volkscommissaris voor buiten-
landsche zaken der Sovjet-Unie, Lit-
winof. en de ambassadeur van Japan
te Moskou, Sjigemitsoe, over de voor-
voorwaarden voor een wapenstil
stand tot overeenstemming zijn ge
komen.
De militaire operaties zullen he
den 11 Augustus om 12 uur 's mid
dags worden gestaakt. De troepen
zullen dan in de stellingen blijven,
welke zij op dat oogenblik bezetten.
De Russen heer en meester van
het terrein.
Een niet van Japansche zijde tegengespro
ken bericht uit Moskou zegt, dat bijna alle
Japansche troepen thans van Russischen
bodem verdreven zijn.
„Op 9 Augustus hebben de Japansche troe
pen, zegt Moskou, opnieuw een aantal aan
vallen gedaan op den heuvel Tsjangkoe-
i'eng is, die door Russische troepen bezet ge
houden wordt. De Japanneezen werden met
zware verliezen afgeslagen. De Russische
troepen staan langs de grens, behalve bij
den heuvel Bezymiannaja, waar de Japan
sche troepen tot 200 meter op Russisch ge
bied doorgedrongen zijn, terwijl de Russen
op hun beurt op een punt 300 meter op Ja-
pansch-Mandsjoerijsch gebied staan. In den
geheelen sector duurt het geschutvuur
voort."
Van het front terugkeerende Japansche
officieren zijn het er over eens, dat de Sov
jet-artillerie opmerkelijk zuiver schiet. De
Japansche verliezen zouden echter zwaarder
zijn geweest, indien de Russische infanterie
de aanvallen zou hebben voltooid in plaats
van deze te onderbreken, op het oogenblik,
dat zij de Japansche loopgraven dicht ge
noeg was genaderd om er handgranaten in
te werpen.
Goederenvervoer stopgezet.
De Staatsspoor van Mandsjoekwo neemt
geen goederen meer aan voor het vervoer
in oostelijke en westelijke richting.
Nieuw gevaar voor Hankau?
De nieuwe geest van vertrouwen onder de
Chineesche soldaten en de Chineesche bur
gerbevolking, die hoopten dat de Russische
afleiding gunstig zou werken op den oorlog
in China is door de wapenstilstand weer
weggevaagd. Reeds weigerden, toen bekend
werd dat Rusland langzamerhand een voor-
deelige positie ging innemen, vrouwen en
kinderen Hankau te verlaten. Zij meenden
dat nu de Russische beer was losgelaten de
gevaren van China meteen bezworen waren!
Men verwacht thans dat de stilte om Han
kau wel weer spoedig zal zijn afgeloopen
door nieuwe troepenbewegingen van Ja
pan.
Echter is zeker, dat de actie der Russen,
veel Nippontrocpen, ook in de toekomst,
zullen vasthouden. De Japanners hebben
thans ondervonden dat de Sovjets niet te
vertrouwen zijn en zullen de noodige maat
regelen zeker nemen.
slaagde wandschildering, ziet men de „Poelau
Laut" en „Oranje", men ziet den groei over
een eeuw van de Spoorwegen, men ziet het
werk van onze K.L.M. afgebeeld op zeer sug
gestieve wijze, men ziet P.T.T. Oost en West
overbruggen, men ziet den arbeid van de Natio
nale Luchtvaartschool, die van den A.N.W.B.
en de K.N.A.Ckortom, men ziet alles,
waarover de Nederlander het altijd heeft als hij
in het buitenland is. Enwaarop hij trots
kén zijn!
Dat alles is, wij zeiden het reeds, met smaak
en inzicht gerangschikt. Het is niet te hooi en
te gras „ergens" gedeponeerd, maar iedere zaal
vormt een eenheid, een compleet geheel, dat de
betreffende materie voorbeeldig duidelijk toont
In dit opzicht hebben de uitvoerders van dit
omvangrijk karwei (hetwelk gratis geschiedde)
eer van hun werk. „Nationaal Centrum" heeft
hiermede tevens het bewijs geleverd de zaken
op lofwaardige wijze aan te willen pakken. Dit
eerste steunpunt is een belofte voor de andere,
die eveneens zullen getuigen van datgene, wat
er leeft in onze natie.
Voor „Nationaal Centrum" en Harden
broek" zijn het morgen belangrijke uren.
Dan toch zal feiteljjk een begin gemaakt
worden met een beweging, waarvan wij
overtuigd zijn dat zij het zuurdesem zal
vormen in een volk, dat haast vergeten
was dat het uit Nederlanders uit
èehte Vaderlanders bestond
Wilt U een heerlijke vacantietocht? Dan
een meerdaagsche reis van het
Reisgidsen gratis verkrijgbaar. Reisbureau
W.A.C.O., Den Helder, Kanaalweg 132,
Tel. 773.
VELDGRIJS EN MARINEBLAUW
IN DE RESIDENTIE.
Op 31 Augustus a.s. zal H.M. de
Koningin gedurende 40 jaren het
grondwettelijk oppergezag over zee-
en landmacht hebben gevoerd. Te
dezer gelegenheid zal de weermacht
op 29 Augustus a.s. der Koningin
een eerbiedige hulde brengen in
den vorm van een défilé, waaraan
de koloniale reserve, onderdeelen
van de Koninklijke Marine, van de
Koninklijke landmacht en vliegtuig
eskaders van de marine en de land
macht zuUen deelnemen.
De wapenschouw staat onder commando
van den commandant van het veldleger,
luitenant-generaal J. J. G. baron van Voorst
tot Voorst en wordt gehouden op de van
Alkemadeladn (nieuw gedeelte) aanvangen
de 14.00 uur. De duur zal ongeveer 5 kwar
tier bedragen.
Het defileerpunt is, evenals de op- en
afmarschwegen, zoodanig gekozen, dat dui
zenden van nabij den opmarsch, het defi-
leeren of den verderen marsch der troe
pen kunnen zien.
Hoewel dit défilé in de eerste plaats als
hulde aan H. M. de Koningin is bedoeld,
wil het evenzeer een beeld geven van de
weermacht in haar tegenwoordige ver
nieuwde of zich moderniseerende gedaante.
Het défilé, waarin achtereenvolgens defi
leeren vier hoofdgroepen, wordt geopend
door de troepen te voet. De marschformatie
hiervan is in dubbele marschcolonne, zoo
dat met 6 of 8 man in front wordt gemar
cheerd. Hierdoor wordt verkregen dat meer
onderdeelen in den beschikbaren tijd voor
bij trekken.
De hoofdgroep.
De koloniale reserve plus minus 200 man;
onderdeelen van de Koninklijke Marine,
w.o. adelborsten van het Kon. Instituut der
Marine) plus minus 800 man met muziek
corps; troepen te voet der Kon. Landmacht
en de vaandels met regimentscommandan-
tep en vaandelwachten der 13 regimenten
infanterie waarvan geen verdere onderdee
len aan het défilé deelnemen.
Daarop volgen, onder bevel van den
gouverneur der Kon. Militaire Academie,
de marechaussee en de politie troepen te
voet, de inrichtingen van militair onder
wijs w.o. de radettpn der Kon. Militaire
Academie, plus minus 000 man en het de
tachement van de Kustartillerie.
Een belangrijk onderdeel in deze
groep wordt gevormd door het regi
ment genietroepen met muziekkorps
en bataljons zoomede een detache
ment der pontonniers en torpedis-
ten.
In draf.
Daarop volgen met een tusschenruimte
van een S-tal minuten de bereden troepen,
die in draf zullen defileeren.
Hoofdgroep 3 defileert eveneens in draf,
onder bevel van den inspecteur der artil
lerie en bestaat uit 8 regimenten veldartil
lerie, ieder leverend 1 batterij van 4 kanon
nen met munitie caissons.
De verschillende batterijen geven
een beeld van het aangespannen ge
schut, n.m.1. 7 veld, 12 houwitser,
15 houwitser 1.17. Zij defileeren met
telkens 2 stukken naast elkaar.
Gemotoriseerde troepen.
Na een tusschenruimte van 5 minuten
volgt groep 4, beslaande uit gemotoriseer
de troepen. Zij defileert met een snelheid
van 25 k.m. per uur. Deze groep vooral
sreeft een indruk van de voortgeschreden
moderniseering in de Koninklijke Land
macht f.a.v. moforisatie en mechanisatie.
Dan volgt een bataljon van 't nieuwe ge-
•'ïoforiseprde pantserafweergeschut o.m. 36
kanonnen)
De zware motorartillerie wordt vertegen
woordigd door een mntorbatterij van het
korps rijdende artillerie van 4 stukken van
7 veld en 4 caissons;
Een batterij van 15 houwitser 1.15 en
een batterij van 10 veld, beiden van 4
stukken en 4 saissons.
Vervoleens komen van de lichte troepen
twee eskadrons pantserwagens te samen
met een 20-tal van de nieuwste pantserwa
pens, een eskadron van het 1e regiment
huzaren motorrijders en een peleton motor
mitrailleurs van het regiment wielrijders,
wee batterijen, luchtdoelartiilerie, ieder van
4 stukken en munitievoertuigen. 2 peletons
luchtdoelmitrailleurs, en 2 sectiën zoeklich
ten van de eenicfroepen.
Het défilé fe land wordt besloten door
een sectic van 5 rupspanlserwagens van
het korps rijdende artillerie.
Paradevlucht.
Aansluitend hieraan volgt de pa
radevlucht van de vliegtuigen der
Koninklijke Marine en Koninklijke
Landmacht. In totaal zullen een 80-
Verwachting: Inh et N. zwakke
tot matige wind uit O. rich
tingen, gedeeltelijk bewolkt,
droog warm weer, behoudens
kans op onweer.
Verdere vooruitzichten: Nog wei
nie verandering.
tal toestellen waaronder de nieuwste
modellen, vliegen.
De tenue,
De Koninklijke marine defileert zooals
gebruikelijk is in de groote tenue.
De tenue dor deelnemende staven en
troepen van de landmacht en de koloniale
reserve zal zijn: veldtenue met helm, c. q.
kolbak of bamboehoed.
Hier is dus het grijs-groen behoudens
bij de Kon. Marechaussee algemeen en
pasende bij de moderne bewapening welke
wordt gedragen.
De stoet zal een lengte hebben van onge
veer 10 kilometer.
SCHIPHOL—LIVERPOOL IN 1 UUR 42 MIN.
De K.L.M.-piloot A. D. Snitslaar
heelt gisteren in den lijndienst op Li-
verpool met de „Ekster" een Lock
heed Super Electra, een opmerkelijke
vlucht gemaakt. Hij legde namelijk
het traject SchipholManchester
Liverpool af in den recordtijd van 1
uur 42 min., terwijl de normale vlieg-
tijd 2 uur 20 min. bedraagt.
De afstand AmsterdamManchester, waar
voor de vliegtijd normaal 2 uur 5 min. be
draagt, werd thans afgelegd in 1 uur 31 min.,
terwijl het toestel voor het laatste stuk van
Manchester naar Liverpool slechts elf minu
ten noodig had. De gemiddelde snelheid van
het vliegtuig bedroeg 321 KM. per uur.
BIJ EEN AANVAL VAN EEN
FRANCO-TREILER.
Het Nederlandsche flottieljevaar
tuig „Johan Maurits van Nassau"
heeft in de Straat van Gibraltar
het Britsche passagiersschip „Llan-
dall Castle" geholpen tegen een ge-
wapenden treiler van de vloot van
Franco.
De „Llandaif Castle" werd aange
houden door den treiler, welke
langszij kwam, na een schot voor
den boeg te hebben gelost. De trei
ler hield het schip een kwartier
vast, waarna de Nederlandsche oor
logsbodem tusschenbeide kwam.
Het Britsche schip kon hierna zijn
reis naar Gibraltar voortzetten.
OOK EEN NEDERLANDSCH
VRACHTSCHIP AANGEHOU
DEN.
Nader vernemen wij, dat even voor het
gebeurde met de Llandaff Castle dezelfde
gewapende trawler een Nederlandsch vracht
schip had aangehouden, waarvan de naam
niet bekend is geworden. De „Johan Mau
rits van Nassau" richtte een waarschuwing
tot den trawler, die zich toen verwijderde.
Ooggetuigeverslag.
Een der passagiers van de „Llandaff Castle"
vertelde hierover het volgende:
„Ik zag den trawler van Franco, die den
naam „Inasi" droeg, een Nederlandsch
vrachtschip aanhouden. Het was toen 17 u.
45. IJnt Nederlandsche oorlogsschip kwam
nabij, streek oen sloep en gaf de „Inasi" te
kennen, dat hij zich verwijderen moest. De
„Jnasi" verwijderde zich inderdaad van het
Nederlandschp vrachtschip .doch begon toen
om de „Llandaff Castle" heen te varen. Ook
dit sehip werd door de „Inasi" aangehou
den. De „Inasi" bleek gewapend te zijn met
drie stukken geschut, twee op het voorschip,
en een op het achterschip. IJe „Johan Mau
rits van Nassau" verleende echter assisten
tie en bleef gedurende vijftien minuten na
bij de „Llandaff Castle". Toen voer de „Ina
si" weg en kon de „Llandaff Castle" naar
Gibraltar doorvaren.