De arbeid B Weer een Deensche overwinning Japannees verbetert wereld record 1500 m. borstcrawl in het binnenste der aarde Het getij keert! Britsch rapport over onze Oost Roode lampen voor hooge boomen Aihieilek 'E conomische arometer In sociaal opzicht stelde Nederland het voorbeeld Ric van Veen in de finale 400 m* borstcrawl Hovinq gekozen in dc Europeesche estafette-ploeg UUelïeruien Om den grooten prijs van Leipzig Uoet&al Ook voetbal op de Olympiade Te veel water in het bad SCHITTEREND SPEERWERPEN IN FINLAND. IN KORTEN TIJD IS HET WERKEN IN DE KOLENMIJNEN GEWORDEN TOT EEN ACHTENSWAARDIG BE ROEP. (Speciale correspondentie). HEERLEN, Augustus. Achthonderd vijf en twintig jaar is het thans geleden, dat de nijvere monniken van de abdij Rolduc bij Kerdrade de eerste steenkool uit Nederlandschen bodem wonnen. Veel is er sindsdien veranderd. Al thans in maatschappelijk opzicht, want de wordingsgeschiedenis van hetgeen zich boven de aardkorst af speelt, vormt zich ettelijke malen sneller dan die van wat er in het zwarte binnenste der aarde ge beurt. En bij alle veranderingen boven garde bleef door de eeuwen heen de hebzucht der mensahen en het vurig verlangen om de vele schatten, die zich vaak op groote diepte in de aarde bevinden, boven te brengen. De monniken te Rolduc misten alle mid delen, om de kolen-laag vrij te maken. Zij moesten zich bepalen tot de lagen, die zich aan de oppervlakte bevinden. Maar allengs werd er op grootere diepte gewerkt en het is reeds in den tijd, dat een Henrie van Veldcke het eerste literaire Nederlandsche werk leverde, dat ook de geschiedenis van het Nederlandsche mijnbedrijf aanvangt. I>eze beide, wel zeer uiteenloopcnde cul tuuruitingen vonden hun oorsprong in Li-m burg. Dc ecne zou zich spoedig verbreiden, dc andere bleef in het Limburgschc land gclocaliseerd. Een nationaal belang. De intensieve exploitatie van de rijke kolenlagen van het Lim'burg- sche land is echter nog slechts van zeer jóngen datum. Eerst tegen het einde van de vorige eeuw is hier mede een aanvang gemaakt, terwijl de groote belangstelling voor de Ne derlandsche kolenmijnen eigenlijk pas dateert van den wereldoorlog. Toen begreep men, dat er een tijd zou kunnen komen, dat Nederland aangewezen zou zijn op eigen ko len. arbeiders betreft. Wij mogen gerust zeggen, aldus mr. Linthorst, dat de sociale verzorging der Nederland sche mijnarbeiders de beste ter we reld is. Aan de veiligheid wordt de grootst mogelijke aandacht besteed en het is dan ook waarlijk geen toeval, dat de mijnrampen van zeer grooten omvang, zooals die in den vreemde helaas voorkomen, in ons land gelukkig nog vreemd zijn. Het mijnwerkersvak blijft natuurlijk al tijd een riskant beroep, al heeft een leek over het algemeen wel een overdreven voor stelling van den omvang der gevaren. Ve len zijn bijvoorbeeld de meening toege daan en de gedachtengang is verklaar baar dat het werken in de mijnen wel buitengewoon schadelijk voor de gezond heid moet zijn. In dit opzicht kon mr. Lint- borst ons de verrassende mededeeling doen, dat de statistieken hebben uitgewezen, dat in Limburg de mijnwerkersbevolking over liet algemeen een hoogeren leeftijd bereikt dan die, welke een ander bedrijf uitoefent! DE EUROPEESCHE ZWEMKAM- PIOENSC HAPPEN. Inge Soerensen wint de 200 me ter schoolslag.. Jopie Waal- berg derde. DE BREDIUS-BEKER VOOR HOLLAND VERLOREN? Het Europeesche kampioenschap schoonspringen voor heeren is gister avond door den Duitscher Erhardt Weiss gewonnen met een totaal aantal punten van 148.02. Daarmede werd de traditie, dat het Europeesche kampioenschap schoon springen tot nu toe door een Duit- schen zwemmer werd gewonnen, voortgezet. Inge Soerensen wint de 200 me ter schoolslag. Dit is zeer zeker mede een gevolg van de reeds genoemde sociale zorg, wan', de me dische dienst in de mijnbedrijven is er een, die buitengewoon werk verricht. Niet alleen past deze dienst een zeer strenge keuring toe bij de sollicitanten, die vooral de laatste jaren zeer talrijk in aantal zijn, maar bovendien worden de specifieke mijn- tverkersziekten zeer krachtig bestreden. De Nederlandsche mijnbedrijven mogen het zich dan ook terecht tot een eer aanreke nen, dat longziekten onder de mijnwerkers tot de hooge uitzonderingen behooren, dank zij de intensieve bestrijding van de stoen- stof-afzetting. Een andere mijnwerkersziekte, de nystangmos, een trilling van 't oog, is zeer moeilijk te bestrijden, omdat men de aard van deze ziekte niet goed kent. Een arbeider, die aan nystagmos lijdt, wordt echter steeds gèruimen tijd bovengronds te werk gesteld In korten tijd heeft zich in Zuid-Limburg een nieuwe stand gevormd: de mijnwerkers stand, aldus mr. Linthorst. Het is nog niet zoo lang geleden, dat een landarbeider een mijnwerker geen „partij" vond voor zijn dochter, maar thans is de toestand veelal omgekeerd! De mijnwerker is zeer in achting gestegen en hij verdient dat ten volle, omdat hij belangrijk werk verricht onder allesbehalve benijdenswaardige om standigheden, want het „zwarte goud" blijft een verraderlijke schat, zelfs al is het aan tal ongelukken in Nederlandsche mijnen thans zoo gering, dat het aantal verzuim dagen wegens bedrijfsongevallen nog niet één per mille bedraagt! 2. Rie van Veen, 5 min. 26.8 see. 3. Fernande Caroen (België) 5 min. 29.7 s. 4. Jeffrey (Engeland) 5 min. 42,4 sec. 5. Aes (Hongarije) 6 min. 12 sec. DUITSCHLAND EUROPEESCH*» KAMPIOEN 4 X 200 M. ESTAFETTE. Duitscldand won dezen avond een tweede Europeesch kampioenschap, ri.I. op de 4 X 200 meter estafette, waarvoor direct de fi nale weed gezwommen. Aan dit nummer na men deel de ploegen van Nederland, Hon garije, Duitschland, Frankrijk en Engeland. De Nederlandsche ploeg heeft niet slecht gezwommen. Ramack was de snelste, doch ook Scheffer, Sipkema en Moolenaar maak ten .behoorlijke tijden. De tijd van onze ploeg was 9 min. 35 sec., een tijd, welke meer dan vijf seconden beneden het Neder- landsch record van het IJ ligt, doch nim mer als record kan worden erkend, omdat hier geen clubteam deelnam. De halve eindstrijden 400 meier borstcrawl. leverden geen bijzondere resultaten op. In den eindstrijd komen Bjoorn Borg, Wain- wright, Arendt, Palli, Plath en Grof. Waterpolo. DuitschlandItalië 40. De waterpolowedstrijd tusscheii Duitsch land en Italië, welke tusscbcn de andere nummers door werd verwerkt, eindigde in èen 4—0 overwinning van het Duitsche ze vental. De waterpolowedstrijd Hongarije—Frank rijk werd door het Hongaarsche zevental gewonnen met 5—0. NederlandEngeland 43. Tot besluit werd gisteravond nog de wa terpolowedstrijd tusscbcn Nederland en En geland gespeeld. De Nederlandsche ploeg scheen danig vermoeid na de zware wed strijden op beide voorgaande dagen tegen Duitschland en Hongarije. Ook telde het zevental eenige invallers, maar toch wisten onze landgenooten nog een overwinning op het overigens zwakke Engeland te behalen. In de eerste helft ging het vrijwel gelijk op. Dank zij twee zeer gelukkige doelpunten kon Engeland den stand bij de rust gelijk houden, n.I. 33. Na de rust kregen onze landgenooten wei nig kans tot doelpunten, voornamelijk door het schitterend werk van den Engelschen keeper. Hot leek erop, dat de wedstrijd nog in een gelijk spel zou eindigen, toen van Aelst, die weer een uitstekende partij ver tolkte, twee minuten voor hpf einde het win nende doelpunt maakte. Hierna werd er niet meer geseoord, zoodat Nederland een magere, zij het welverdiende, overwinning hevocht. Ons land staat thans in de ranglijst op de vijfde plaats. Op 20 en 21 Auq. zwemt de ploeg te Berlijn tegen Amerika. Hoving, Freddie Dove, Korosi en Heibel met Fischer als reserve zijn naar het Hsbl. meldt, uitgenoodigd om de Europeesche es tafetteploeg 4X100 m. te vormen tegen Amerika voor den wedstrijd, welke 20 en 21 Aug. a.s. te Berlijn plaats vinden. Of Hoving de üitnoodiging aanneemt is nog niet zeker. Arne Borg geslagen. Tijdens de Japansche studentenkampioen schappen zwemmen te Tokio is Tomikalsn Atnanó erin geslaagd 't bestaande wereld record op den 1500 meter borstcrawl, dat de beroemde Zweed Arne Borg op 2 Sep tember 1927 te Bologna vestigde met een tijd van 19 min. 7.2 sec. te verbeteren en te brengen op 18 min. 58.5 sec. Onderweg verbeterde hij ook nog het we reldrecord op de 1000 M. met een tijd van 12 min. 33.8 sec. Ilct oude record stond op naam van zijn landgenoot Nigoshi Negami met een tijd van 12 min. ll.S sec., geves tigd op 12 Aug. 1934 te Tokio. Tijdens internationale athletiekwedstrijden te Turku zijn vooral bij het speerwerpen schitterende prestaties verricht. Matti Jaer- vinen, de wereldrecordhouder werd winnaar met een worp van 76.48 m., waarmee hij de tweede athleet was, die dit jaar den speel hoven de 76 m. kreeg. Zijn wereldrecord staat op 77.23 m., Nikkanen bracht he^ tot 74.77 m., maar hij maakte een serie wor pen, welke nog nooit is bereikt. Hij wierp n.1. achter elkander 74.73 m., 74.77 m., 70.50 m., 73.50 m, en 73 m., dus een gemiddelde worp van 73.50 m. Van Vliet wint den puntenwed- strijd. Voor meer dan 10.000 toeschouwers zijn gisteravond te Leipzig wielerwedstrijden gehouden. Het voornaamste numimer, de sprintwedstrijd om den grooten -"-ijs van Leipzig, werd door den Duitscher Richter gewonnen. In den halven eindstrijd bleef de Duitscher een kwartlengte voor onzen landgenoot, die Scherens een halve lengte achter zich liet. Van Vliet won echter den puntenwedstrijd. DE BELGISCHE PLOEG VOOR DE WERELDKAMPIOENSCHAPPEN. Voor de wereldkampioenschappen wiel rennen te Valkenburg en Amsterdam is de volgende Belgische ploeg aangewezen: Sprint: Amateurs: Gosslin, Denys en Jos H-endric-kx. Beroepsrenners: Scherens, Ar- let en Cools. Achter motoren: Meulemans en Bonsse. Op don weg: Amateurs: Jeul, Bruneel, Demoulin en Taok. Reserves: Debrouc en Neus. Beroepsrenners: Meulenberg, Del tour, Kint, Sylver Maes, Neuville, van Teemsche, Vervaecke en Vissers. Voor de pers is reeds gezorgd! Erich von Frenckell, burgemeester van Helsinki en de „ziel" van de Finsohe olym pische gedachte, heeft medegedeeld, dat het voetbal thans definitief in het programma dor Olympische Spelen 1940 is.opgenomen. Ilct tournooi zal op dezelfde wijze geor ganiseerd worden als de wereldkampioen schappen 1938. De halve eindstrijden en de finale zullen tc Helsinki worden gespeeld, terwijl de voorwedstrijden in steden der deelnemende landen zullen wor den georganiseerd, een systeem, dat nog nader bestudeerd zal moeten worden. Dc bouw van het nieuwe zwemstadion, hetwelk nog gebouwd moet worden, zal 50 meter lang zijn, de breedte 20 meter. Het zwemstadion zal zoo worden gebouwd dat het bij minder gunstig weer kan wor den overkapt. Het Olympische dorp zal te ITertonaes— Botby worden gebouwd, ongeveer 15 k.m. buiten Helsinki. Voor dc pers zijn reeds twee groote ho tels gecharterd, in welke achthonderd jour nalisten onderdak kunnen vinden. Zegt dr. Fentencr van Vlissin- gen. Pleidooi voor handels vrijheid. Dr. F. H. Fentener van Vlissingen, eere-voorzitter van de Intex-nationale Kamer van Koophandel, wijst in het orgaan van deze organisatie „World Tradeop de noodzakelijkheid, defi nitieve stappen tc doen in de rich ting van grootere vrijheid op han delsgebied. Verleden jaar zomer, aldus verklaart dr. Fentener van Vlissingen, schenen de kan sen voor een dergelijk initiatief gunstig, doch de gelegenheid duurde niet lang. Er zijn echter, zoo vervolgt hij, op het oogenhlik enkele welkome tee kenen, welke erop wijzen, dat het ge tij weder keert. Het is nog veel te vroeg om zelf maar te raden naar den loop der komende economische ontwikkeling. Doch zoodra deze voorteekenen juist blijken te zijn en wij ons wederom bevinden in een tijdperk van toenemende productie en handel met zelts mar de gering ste verslapping in de politieke spanning, moeten de naties dezen keer. waar zij maar kunnen, de ge legenheid aangrijpen en op zijn minst een begin maken met een vol ledige en openharligc bespreking van de vele mogelijkheden tot ont wikkeling van den handel. Deze mogelijkheden zijn reeds uiteenge zet in de bewonderenswaardige plannen cn aanbevelingen welke dc laatste paar jaren zijn opgesteld. MR. OUD SPREEKT VOOR „EENHEID DOOR DEMOCRATIE". Provinciale zomerbijeenkomst. De Ned. Beweging voor Eenheid door Democratie organiseert een zomerbijeen komst in de groote Kurzaal te Schevenin- gen op Zaterdag 20 Augustus, te 3 uur, waar zullen spreken de heeren mr. P. J. Oud, mr. J. J. R. Schmal, D. Hans cn W. H. Vliegen. Basis overeenkomstige week 1937 100 Weck v. Maandag t m Zaterd 18 t m 24 t m 1 tm 23 Juli 29 Juli 6 Aug* Effectenmarkt 94.1 94.4 93.8 Aandeelenkoersen Betalingsverkeer Omzet postcheque- en girodienst 98.5 109.9 105.8 Groothandel 71.5 72.1 70.8 Groothandelsprijzen Omzet termijnmarkt Amsterdam 121.2 83.2 133.5 Kleinhandel Omzet winkelbedrijf 124.2 109.6 108.6 Goederenverkeer Gewerkte taken (1 taak halve ar beidsdag) Haven Am sterdam 84.9 90.7 93.3 Bevrachtingen wilde 91.6 102.6 binnenvaart 101.6 Arbeidsmarkt Aanvragen van werk gevers 99.1 106.6 121.2 Aanbiedingen van 86.7 85.4 werknemers 90.9 Plaatsingen 100.9 94.0 123.2 Uit betere tijden a liet Britsche departement van overzee-' schen handel heeft een interessant rapporti gepubliceerd over de economische en com- mercieele positie van Ned. Oost-Indië oveij 19361937. Een rapport dus, dat in hoofd-i zaak slaat op een tijdvak van voorspoed. Deze maanden, zegt het rapport, brachten! grootere vraag naar tropische producten, waardoor de ondernemingen en mijnbouw-' maatschappijen in staat werden gesteld zich' beter uit te rusten en uit te breiden. Ook do scheepvaart en de vrachtenmarkt trókkeil hieruit voordeel, terwijl de productie en af-i zet 'nog gestimuleerd werden door geringe! oogsten en binnenlandsche moeilijkheden elders. De geldmarkt was zeer ruim. Op groote schaal vonden conversies plaats van. staats- en gemeente]eeningen. De credict" verhoudingen voor den handel waren be» vredigend en oji de effectenbeurs werden recordkoersen bereikt. Ook de rijksfinanciën toonden een verbete» ring, en ondanks een verlaging der invoer-" rechten, welke de schatkist van Neder-» landsch Oost-Indië dertig millioen pond ster» ling kostte, werden maatregelen voor aflos» sing getroffen. Van een tekort (op den ge» heelcn dienst) van 13.6 millioen pond ster» ling in 1935, kwam men op een overschot van 28.7 millioen pond sterling in 1936. Maar deze benijdenswaardige positie werd ih hoofdzaak verkregen door een. belasting» heffing op „crisis"-basis. De importhandel breidde zich in de eer» ste 9 maanden van 1937 uit, vooral in me» talen, textielgoederen, motorvoertuigen en machines. Japan, Nederland, de Ver. Staten en Duitschland waren dc voornaamste leveran» ciers. Engeland nam de vijfde plaats in, met een totaal geraamde verscheping van 3'A mil. pond sterling. VLIEGERS HIER DREIGT GEVAAR! Nachtverlichting van het vlieg veld Twente spoedig gereed. Naar wij vernemen zal de nacht- verlichting van het vliegveld Twente op 1 October a.s. voltooid zijn. Het vliegveld zal dan, wat de inrich ting betreft, kunnen wedijveren met de grootste luchthavens ter wereld; noch mist, noch duisternis zullen dan een veilige landing kunnen be lemmeren. Nachtverlichting Twee supcrhoogdrukkwiklampen,, welke een groenachtig licht uitstralen, zullen hij een nachtlanding het terrein met 1.200.000 kaarsen verlichten. Grens- en hindernisverlichting De grcnslichten bestaan uit 24 roodlicht» gevende neonbuizen, welke duidelijk den vorm van het landingsterrein aangeven. Speciaal voor het vliegveld Twente levert de hindernis verlichting eigenaardige moeilijkheden op, door de omringende bosschages en hooge boomen. Voor iedere boomengroep dient een paal te worden opgericht, in den top waarvan een roode lamp wordt gemonteerd. Ook de omlig gende huizen zullen op deze wijze worden aangeduid. In totaal zal do hindernisvcrlichling uit ongeveer 46 van deze roode lampen bestaan. Dc geheele verlichting wordt geleverd dooc de Philips fabrieken en is dus geheel van Nederlandsch fabrikaat. Toen ook werd het nationale belang van het mijnbedrijf ingezien en wanneer men thans beziet hoe zich in zeer korten tijd eenige zeer krachtige organisaties in het verre Zuiden van ons land hebben ontwik keld, dan krijgt men groot respect voor hetgeen Nederlandsche ondernemingsgeest en Nederlandsch organisatievermogen hier gepresteerd hebben. Een minderwaardig beroep Men heeft vooral in het begin met zeer groote moeilijkheden te kampen gehad. Alle begin is wel is waar moeilijk, maar zoo moeilijk als bij het mijnbedrijf is een begin toch zelden. De bevolking stond na melijk uitermate sceptisch tegen over hot werken in de mijnen, een zelfde bevolking, die thans nagenoeg geheel op de mijnen is aangewezen. Er heeft zich hier een reeks psychologi sche conflicten voorgedaan, waarvan men zich achteraf met verwondering afvraagt hoe zij overwonnen konden worden. Zeer interessante mededeelingen kon mr. J. Lint horst van liet Hoofdbureau der Staats mijnen ons hieromtrent doen. In den beginne werd het mijnwerkersvak als een minderwaardig beroep beschouwd, zoo zeide mr. Linthorst ons. Het gevolg was, dat de mijnwerkers uit het buitenland moesten komen. Dit is ook de oorzaak, dat er in de latere jaren, toen er wel" belang stelling voor de mijnen was gekomen, zoo veel buitenlandsche krachten gehandhaafd moesten blijven, want het ging natuurlijk niet aan de mcnschen, die men eerst naar Holland had gehaald, na vele dienstjaren aan den dijk tc zetten. Toch is het aantal buitenlandsche werknemers bij de Neder landsche mijnen regelmatig teruggcloopen. Thans werken er bij de Staats mijnen nog slechts rond U00 vreemdelingen, tegen 19000 Neder landers. Deze cijfers zijn wel eens geheel anders geweest, want aan vankelijk waren de Nederlanders er niet toe te bewegen bcnedengronds te werken. Trouwens, bij niet-Lim- burgers bestaat ook thans nog vaak een heimelijke afkeer van 't mijn- werkkersvak. De bevolking zelve is echter snel veran derd. In zeer korten tijd heeft zich een achtenswaardige mijnwerkersstand ge vormd, cn thans is de toestand zelfs zoo, dat de moesten liever onder den grond dan er hoven werken, al zal do omstandigheid, dnt hieraan hoogore loon en' verbonden zijn. hierbij zeker een factor van betcekenis zijn. Voortreffelijke sociale zorg. De Nederlandsche mijnindustrie is In haar soort een der jongste, maar tevens een der beste, in het bijzonder in zooverre bet de sociale verzorging der Nederlandsche mijn- Ook de 200 meter schoolslag voer dames heeft geen Nederlandsche overwinning kunnen opleveren: Inge Soerensen, het jeugdige Deensche schoolslagzwemstertje, heeft gisteravond den titel behaald, na een zeer spannenden strijd, waarbij de Engel- sclie kampioene Storey twdede werd en on ze wereldrecordhoudster Jopic Waalberg als derde aantikte. De uitslag luidt: 1. en Europeesch kampioene: Inge Soe rensen (Denemarken) 3 min. 5,4 sec.; 2. mej. Storey jEngeland) 3 min. 6 sec.; 3. Jo Waal- berg (Nederland), 3 min. 6,2 sec.; 4. Valborg Christensen (Denemarken) 3 min. 6,8 sec.; 5. Jeanne van de Kerckhove (België), 3 min. 10.7 sec.; 6. mej. Williams (Engeland), 3 min. 12,9 sec. De Bredius-beker voor Holland verloren? Intusschen zijn dc kansen op het behoud van den Brcdiusbcker vrijwel nihil gewor den. De stand na twee nummers luidt: 1. Denemarken. 37 punten: 2. Nederland, 13 punten; 3. Engeland, 9 punten; 4 en 5. België en Hongarije. 2 punten; 6. Noorwe gen, 1 punt. Indien men bedenkt, dat Denemarken zeker de 400 meter borstcrawl en de esta fette zal winnen, is het niet pessimistisch te verklaren, dat dc Brcdiusbcker ditmaal wel naar Kopenhagen zal gaan. GOEDE PRESTATIE VAN RIE VAN VEEN! Rie van Veen heeft zich voor de finale 400 meter borstcrawl weten te handhaven. Overigens leverde dit nummer geen ver rassende resultaten op. De tweede serie was het sterkste en hier in zegevierde Ragnhild Hveger in 5 min. 21.8 sec. Op de tweede plaats eindigde Rie van Veen in den zeer goeden tijd van 5 min. 26,8 sec. Wij mogen wel aannemen, dat Ragnhild Hveger zich niet geheel gaf, ze ker als zij was van haar eerste plaats. Ver rassend was het goede zwemmen van het Belgische meisje Fernade Caroen, die een tijd noteerde van 5 min. 29.7 sec. Onqeveer 3 sec. meer dan de tijd van Rie van Veen. In de eerste serie kwam Ali Stijl uit. Zij eindigde als laatste in den tijd van 5 min. 59,8 sec, waarmede zij voor dc finale uitge schakeld was. Dc resultaten van dc series luiden: Eerste serie: 1. Arndt (Denemarken) 5 min. 45,2 sec. 2. Chramkova (Tsjcchoslowakije) 5 min 49,8 s. 3. Whewav (Engeland) 5 min. 55,9 sec. <4. Haugcn (Noorwegen) 5 min. 56,8 sec. 5 Ali Stijl, 5 min. 59,8 sec. Tweede serie: 1. Ragnhild Hveger (Denemarken) 5 min. 21.8 sec. WATERHOOS RICHT VER NIELING AAN. Dc badinrichting van een klein plaatsje bij Genua is door een waterhoos vernield. Vier baders werden gewond, dc overigen had den tijdig hun cabines kunnen verlaten, toen de hoos uit zee op kwam. De kleercn van alle ba ders werden onder de puincn van het gebouw bedolven.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 8