Chineezen slaan alle
Japansche aanvallen af
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER 19 AUGUSTUS 1938
Engeland moet niet
hinderlijk zijn!
Amerika is geen
ver land meer!
Vuurzee inden
nacht
Wij zullen
handhaven!
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
66e JAARG. No. 8390
Prinselijk Paar naar
Schotland
Italiaansch vliegtuig slaat tegen
den grond
De Fransche regeering zegt:
President Roosevelt
aan het woord
Henlein spreekt met
Runciman
Dit nummer bevat 8 pagina's
U^EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Aanslag in internationale
nederzetting
Zwitserland kan geen
Oostenrijksche vluchte
lingen meer bergen
UIT ONZE OOST
HE LDERSCHE COURANT
Uitgave der UHg. MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
Krachtige druk op de Japansche
fronten. Guerillabenden blijven
het schrikbeeld der Japansche sol
daten. Cholera-epidemie breidt
zich nog steeds uit.
De Chineezen berichten alle Japan
sche aanvallen te hebben afgesla
gen. Bij hun tegenoffensief oefenen
de Chineezen een krachtigen druk
uit op Hwang Mei, aan den Noorde
lijken oever van de Jangtse. Aan
den Zuidelijken oever, beneden Ma
Pang wordt eveneens hevig gevoch
ten. Ook hier schijnen de Chineezen
in de meerderheid te zijn.
De gevaarlijke guerilla-aanvallen.
fa er Chineezen duren voort.
Vertraagd ontvangen Chineesche militai
re telegrammen uit Noord-China melden,
dat tussehen' 5 Juli en 6 Juli de Chineesche
guerillatroepen ruim 13.000 Japanneezen
hebben gedood en ruim 4000 gewond, ter
wijl bijna 600 man Mandsjoerijsche troepen
gevangen genomen werden. Bovendien zijn
groote hoeveelheden oorlogsmateriaal en le
vensmiddelen buitgemaakt.
Langs den spoorweg TientsinPoekau zijn
de Chineesche guerillatroepen nog steeds
in actie. Op 14- Augustus hebben zij het sta
tion Taian heroverd, liet stationsgebouw
lieten zij in de lucht vliegen, terwijl de
rails over een aanzienlijke lengte werden
vernield. De rails is verder vernield op ver
schillende plaatsen tussehen Tsinan en Ta-
wenkoe: hetzelfde is het geval met verschei
dene bruggen tussehen Tawenkoe en Sjaho.
Te Lokoe bij Tsinan zijn minstens 20Ó Ja
panneezen gedood of gewond.
Het verkeer op den spoorweg Tientsin—
Poekau staat thans vrijwel stil, daar de
baan op vele plaatsen ernstig beschadigd
is. Gisteren werd de treindienst Tientsin
Peiping gestaakt in verband met de activi
teit der guerillatroepen.
Het schijnt, dat de Japanneezen, aldus
meldt het Chineesche persbureau, thans
willen trachten den linkervleugel der Chi
neesche troepen, die Hankau verdedigen, te
omsingelen. Men heeft deze beweging eeni-
ge dagen geleden voorzien, toen men gewag
maakte van de mogelijkheid, dat de Ja-
pannéezen zouden probeeren het Noordoos
telijk deel van Hoe.peh binnen te dringen
door over Loean, Hosjan en Matsjeng naar
het Westen op te rukken, om den spoorweg
PeipingHankau in West-AnhWei door te
snijden.
Bij de laatste gevechten in de buurt van
•Toeitsjang zijn verscheidene duizenden .Ta-
panneezen gedood of gewond. In militaire
kringen is men van meening, dat de Ja
pansche vliegtuigen, tanks en gemechani
seerde eenheden tot werkloosheid gedoemd
zijn, nu de Chineezen zich stevig genesteld
hébben in de bergen ten westen van den
spoorweg Kioekiang—Nantsjang.
Luchtaanvallen.
Twee van een groep van zes Japansche
bombardementsvliegtuigen zijn neergehaald
door Chineesche vliegtuigen te Iloeangkang
aan de Jangtse, benedenHankau, gister
in den loop van den dag en de overige vier
zijn opgevangen voordat zij Hankau konden
bereiken.
De cholera-epidemie.
breidt zich nog steeds uit.
Twintigduizend Japansche soldaten lijden
aan de gevreesde ziekte. Ook dysenterie en
malaria verbreiden zich. Te Kioekiang al
leen al zijn 5000 Japanneezen aangetast. De
cholera verspreidt ziel) verder naar het
Oosten tot het Japansche garnizoen te
Hsoeantsjeng, waar de epidemie reeds vele
dooden gcëischt heeft. De soldaten zijn
thans buiten de muren gelegerd.
In Z. Sjansi hebben de Japanneezen vol
gens een bericht uit Taijoean 'n algemeenen
aanval ingezet tegen de Chin.-troepen te Poets
jau, het zuidelijke eindstation van den
spoorweg Tatoeng—Poetsjau, en te Pingloe
aan. den noordelijken oever van de gele
rivier. De Chineezen bieden hardnekkig ver
zet. Een duizendtal Chineezen heeft, op 15
Augustus een aanval gedaan op Tsjane-
Ijentsjen, blijkbaar om verwarring in de
Japansche achterhoede te stichten. De Chi
neezen werden evenwel op de vlucht gesla
gen.
Niet praten met Engeland.
De „Hotsji Sjimboen" wil, dat Japan een
einde maakt aan de besprekingen met En
geland, die thans gevoerd worden, indien
Engeland Japan moeilijkheden in den weg
blijft leggen in China en in het bijzonder
bij de aanstaande operalies tegen Hankau.
Het blad schrijft, dat de Japansche aanval
op de stad ernstig bemoeilijkt zou worden
door het Britsche streven naar de inrichting
van veiligheidszones voor derde mogend
heden op den Jangtse en van vluchtelin-
genzönes te Hankau.
Naar de Evening Standard meldt, zouden
Prinses Juliana en Prins Bernhard het voor
nemen hebben, gedurende dezen zomer een
bezoek te brengen aan Schotland.
De bemanning en de passagiers
allen in de branden'de machine
omgekomen.
Een watervliegtuig, aan boord waar
van zich de perfect van Varese be
vond, is slecht neergekomen en in
brand geraakt. Alle inzittenden von
den den dood.
Over dit ongeluk is een communiqué ge
publiceerd, dat tegen vijf uur gistermiddag
een watervliegtuig, de MC. 94, toebehooren-
de aan de vliegtuigfabriek van Macchi te
Varese, en dat bestuurd werd door Guisep-
pe Burei, aan boord waarvan zich bevonden
de perfect van Varese, Mario Chiesa en zijn
familie, door nog onbekende oorzaak direct
na den start met den bodem in aanraking
gekomen is. De bemanning en de passa
giers, in het geheel dertien personen, zijn
om het leven gekomen.
Generaal Aldo Pelegrini, generaal. Felice
Porro en andere deskundigen hebben zich
naar de plaats van het ongeluk begeven.
EEN KUNSTMATIGEN NEVEL verhult het
voortsluiper. der Japansche marinetroepen
in de straten van Kioekiang.
Vastberaden vijandig tegen con
trole der wisselkoersen en nieu
we devaluatie van den frank. -
Daladier doet beroep op het
Fransche volk.
De Fransche minister-president Daladier
heeft tegenover de pers verklaringen afge
legd van den volgenden inhoud:
„Met liet oog op de internationale moei
lijkheden. welker ernst men overigens over
drijft, is ongerustheid aan den dag getreden
in de meeste landen van Europa ten aanzien
van de toekomst der verschillende valuta's.
Terzelfder tijd zijn de aankoopen van goud
en het oppotten van goud, opgehouden se
dert verscheidene maanden, op de meeste
Europeesche markten op groote schaal weer
begonnen. Deze oppotting van goud, die
noodlottig is voor een land, is bovendien 'n
dwaling voor degenen, die zich daaraan
schuldig maken. Deze bewegingen, die ook
ten aanzien van den frank plaats gevonden
hebben, zijn voor het grootste deel de uit
drukking van die ongerustheid en zijn nog
verergerd door de geruchten, die de ronde
hebben gedaan over een controle op de wis
selkoersen of over egp nieuwe devaluatie
van den frank.
De regeering staat vastberaden vijandig
tegenover een controle op de wisselkoersen
zoowel als tegenover een nieuwe devaluatie
van den frank. Onafhankelijk van de nood-
DALADIER.
lottige gevolgen, die deze maatregelen zou
den hebben op het leven der natie, zouden
zij bovendien als onvermijde"" aevolg heb
ben de verbreking van de tionale so-
lidariteiten, die de doelma: aarborgen
vormen voor de handhaving au den vrede
in Europa.
Voortgaande zeide de premier, dat hij het
onnut achtte een lange tegenspraak te ge
ven van onjuiste en belachelijke geruchten,
die spreken over verdeeldheid in de regee
ring. Binnenkort zal Daladier zelf in radio
redevoeringen een uiteenzetting geven van
een program van energieke en onontbeerlij
ke maatregelen, zoowel ten aanzien van de
handhaving der valuta als de defensie der
natie. De regeering verwacht, dat de Fran-
schen, vertrouwen stellende in de toekomst
van hun land, hun plicht jegens het land zul
len doen, zooals zij vastbesloten is haar
plicht te doen.
Waarschijnlijk zal Daladier aan het einde
van deze week zijn aangekondigde radiorede
houden.
Het kan niet werkeloos blijven,
als aan de overzijde van den
Oceaan gevaren dreigen voor de
democratie.
Sprekende over de oorlogsangst
die thans over de volkeren der we
reld is gekomen, heeit President Roo
sevelt ter gelegenheid van ziin pro
motie tot eere-doctor aan een Cana-
deesche hoogeschool o.a. verklaard:
„Wij in Amerika leven niet lan
ger op een verafgelegen continent,
waarheen de geluiden van overzce-
sche landen geen belang of nadeel
kunnen voeren. In plaats daarvan
zijn wij in Noord- en Zuid-Amerika
een voorwerp van overweging ge
worden voor ieder propagandabu-
reau en voor iederen generalen staf
aan den anderen kant van den
Oceaan. De groote uitgebreidheid on
zer hulpbronnen, de kracht van on
zen handel en de kracht onzer men-
schen hebben ons gemaakt tot een
iactor van levensbelang in den we
reldvrede, ol wij dit willen of niet.
Gelukkig kunnen Gij (Canada) en wij, al
dus voegde Roosevelt hieraan toe, met helde
re oogen deze mogelijkheden bezien, beslui
tende geen voetpad ononderzocht te laten en
geen techniek onontwikkeld, welke, wanneer
onze verwachtingen verwerkelijkt worden,
kunnen bijdragen tot den wereldvrede.
Zelfs wanneer deze verwachtingen teleur
gesteld worden, kunnen wij elkander op dit
halfrond tenminste de verzekering geven,
dat wij een krachtig bolwerk zullen blijven
vormen, waar de beschaving onverzwakt kan
bloeien.
Tenslotte verklaarde Roosevelt dat. de
Vereenigde Staten niet werkloos terzijde
zullen staan, wanneer een overheerschina
van Canadeeseh grondgebied mocht drei
gen.
Tijdens zijn bezoek te Kingston heeft. Roo
sevelt de brug der duizend eilanden geopend
welke Canada met de Vereenigde Staten
verbindt over de St. Lawrence op 70 mijl
ten zuiden van Ottawa. De brug is 8Vj mijl
lang en heeft 3 nTillioen dollar gekost. De
hoogte van de brug is 230 voet.
Warme waardeering
hebben de door Roosevelt gegeven verzeke
ringen ten aanzien van Canada gewekt in
officieele en militaire kringen.
Men is van nieening, dat hoewel de ver
eenigde Staten Canada zouden helpen een
invaller af te slaan, de dominions hun eigen
verantwoordelijkheid hebben ten aanzien van
hun landsverdediging.
Volstrekt stilzwijgen over het
verhandelde.
Gisteren heeft de Sudetenduitsche leider
Henlein een onderhoud gehad met den En-
gelschen bemiddelaar Lord Runciman. Bij
dit onderhoud was niemand anders tegen
woordig, zelfs Kundt niet. Hoewel over het
onderhoud voorloopig een volstrekt stilzwij
gen wordt bewaard, is uitgelekt, dat Henlein
sprak over een beweerde vervolging wegens
het ras, en terrorisme van de zijde der Tsje
chen tegenover de Sudetenduitschers. Later
kreeg de bespreking een meer algemeen ka
rakter en waren ook de leden van den staf
van Runciman en gedelegeerden der Sude
tenduitschers aanwezig. Om kwart voor zes
was de ontmoeting ten einde. Henlein is toen
naar Asch teruggekeerd.
Dat tot dusverre de onderhandelingen
steeds door Kundt zijn gevoerd zou gelegen
zijn in het feit, dat Henlein nimmer den eed
op de Tsjechoslowaaksche grondwet heeft
afgelegd. Men verwacht dat heden een offi
cieel communiqué over het verhandelde zal
worden uitgegeven.
Verwachting: In den nacht tij
delijk matige, overigens
meest krachtige Westelijke
tot Zuidwestelijke wind, aan
vankelijk zwaar tot half be
wolkt, later toenemende be
wolking, weinig of geen re
gen, iets warmer.
Verdere vooruitzichten: Weer
koeler.
Chef der geheime Chineesche
politie neergeschoten.
Gisteren is een aanslag gepleegd op den
chef der Chineesche geheime politie der
internationale nederzetting, Loe Lien Kwei
Er werden ongeveer 20 schoten door ver
scheidene personen op hem gelost. Zes scho
ten legden den man neer.
Loe Lien Kwei achtte men verantwoorde
lijk voor de arrestatie van een aantal ter
roristen.
De internationale politie heeft Kootsesjau
die een leidende positie bekleedde io de
geheime afdeeling der vernieuwingsregce-
ring" en die het terroristen werk tegen Han
kau leidde gearresteerd, hetgeen een slag
beteekent voor den geheimen bond „gele
weg" Veel materiaal, documenten, foto's
en passen, is in beslag genomen, waardoor
opheldering verkregen is over de organisa
tie van zekere groepen terroristen, o.m. over
vorengenoemde organisatie.
Vrijwilligerscompagnieën opge
richt om ze aan de grens tegen
te houden.
Het Zwitsersch telegraaf agentschap meldt
dat het bondsdepartement van justitie en
politie mededeelt, dat in den afgeloopen
nacht opnieuw groepen vluchtelingen uit
Oostenrijk de oostelijke grens van Zwitser
land zijn overgekomen. Zij blijven ook in
noorden het land binnenkomen.
Het communiué voegt hier aan toe: daar
de conferentie van leiders der kantonale
departementen en de politie gisteren heeft
vastgesteld, dat Zwitserland niet meer in
staat is nieuwe vluchtelingen toe te laten,
hebebn de agenten der grenscontrole op
dracht ontvangen alle uit Duitschland ko
mende personen, die zonder papieren het
land willen binnenkomen te weigeren. De
douaneagenten en de grensdiensten zijn niet
voldoende sterkte voor deze taak. Derhalve
is de controle uitgebreid met vriiwilligers-
compagnieën.
Honderden inlanders gedupeerd
Brandweer machteloos.
Over den feilen brand, welke dezer dagen
te Kaban Djake is uitgebroken en waarvan
wij reeds melding maakten, lezen wij in de
Deli Cr(, nader, dat een groot complex hou
ten pasanvoningen gretig voedsel boden aan
de vlammen, zoodat binnen een kwartier
aan alle kanten een hevige vuurzee oplaai
de, waarhij aan blusschen vrijwel niet. meer
viel te denken. De schade bedraagt dan ook
meer dan twee ton, waarvan slechts 30 pet.
door verzekering wordt gedekt.
Een oude Chineesche vrouw, die
in een der huizen op zolder sliep,
werd aan alle kanten door het vuur
ingesloten en kwam jammerlijk om.
Verschillende andere personen lie
pen min of meer ernstige verwondin
gen op, toen zij trachtten hun goede
ren in veiligheid te brengen.
Tn de Deli Crt. lezen wij nog de volgende
bijzonderheden:
Het vuur woedde zoo hevig, dat men hij
de blussching slechts op een veertigtal me
ters afstand van de brandende perceelen
komen kon. Verder gaan was door de hitte
onmogelijk.
Somber klokgelui.
Om elf uur ongeveer is het vuur ontdekt
achter de Toko van Japsen aan de Pasar
straat. In allerijl werd de politie gewaar
schuwd. die groot alarm maakte: de klok
luidde en de hel van de veldpolitie stemde
met dit sombere geluid in. Van alle kanten
stroomden de bewoners naar de Pasarbuurt,
waar het geconstateerd was, doch er viel
aan redden niet meer te denken.
Alles ging zoo snel in zijn werk,
dat de brandweer van het begin af
machteloos stond. Men beperkte zich
er daarom toe de kedehs aan den
anderen kant van de straat nat te
houden en dit leverde in elk geval
het resultaat op dat de vlammen
niet oversloegen.
Een groot voordeel bleek, dat het windstil
was, anders had zeker heel Kaban Djahe
het moeten ontgelden.
Hulp aan Medan gevraagd.
Om twaalf uur liet het vuur zich nog zoo
gevaarlijk aanzien, dat men van Kaban
Diahe uit zelfs de Mcdansche vrijwillige
hrandweer opbelde om hulp te verzoeken.
Hieraan kon evenwel door de ver verwijd
derde ligging van Medan niet worden vol
daan. Het werd namelijk niet mogelijk ge
acht om het zware bluschmateriaal tijdig
over de bergen naar Kaban Djahe te bren
gen. Deze rit zou uren duren en men liep
groote kans dat de bergweg te stijl en te
bochtig zou blijken voor de zware auto's,
zoodat mpn onderweg zou blijven steken.
Den volgenden dag rookten de puinhoo-
pen op verschillende plaatsen nog en als
men hier en daar trachtte de verwrongen
zinkplaten op te lichten, sloegen de vlam
men soms nog even na. Zij breidden zich
echter niet meer uit, daar de regen voor de
nondige beperking zorg droeg.
I iteraard zijn door dezen brand honder
den Chineezen, Bataks en Britsch-Indiërs
dakloos geworden. Nog in deii loop van den
nacht, heeft men de meeaten bij landge-
nooten kunnen onderbrengen en de ande
ren kregen, mede dank zij de hulp die de
zonding en de plaatselijke hotels boden,
elders onderdak.
De schade.
De totale schade wordt geraamd op
f 210.000.De schade voor de inheemsche
groep is zoo enorm hoog, ondanks dat er
meerendeols Chineezen in de toko's woon
den. omdat de bataks alle huizen in hun
iiezit hadden en die aan uitheemsche ver
huurden.