Luchtschepen kunnen den storm ontwijken PARIJS, zooals het is Nieuwe kunstjes der ^=L_Duitsche wonderdokters Alkmaarsche Kaasmarkt Een groot voordeel boven vlieg- booten. EEN GAS, DAT HELIUM VERVANGT? •-TTSW* In het jongste nummer van het Britsche luchtvaartweekblad „The Aeroplane", welks redacteur C. C. Grey, sterke fascisti sche sympathieën erop na houdt en dat ook bij herhaling uit door zijn bewondering voor alles wat in Duitschland op luchtvaartge bied tot stand is gebracht, wordt een arti kel gewijd aan de kwestie der heliunileve- ring door Amerika aan Duitschland, alsme de aan de toekomst van het luchtschip in bet algemeen. Het blad oefent eerstens op nieuw critiek uit op den vmerikaanschen minister Harold Ickes, die voor het weige ren van den uitvoer van helium naar Duitschland aansprakelijk is. De Britsche schrijver meent, aldus de Msb., dat het buitengewoon dwaas was en een misdaad jegens de menschheid en den vooruitgang van het luchtverkeer, om aan Duitschland het benoodigde helium, dat toch eerst was toegezegd, te weigeren. Tl Een kleerenkast voor Göring. Het verbod inzake den uitvoer van helium, bracht de Zeppelin-maatschappij in een zeer moeilijke positie. De eerste opvolger van de „Hindenburg de LZ. 130, was bijna geheel gereed, tgnyijl, van het tweede schip, reeds een bcgjii was gemaakt met het bou, wen der ringspanteru !ri Frankfurt verder, was een aanvang gemaakt met het bouwen van een tweede groote luchtscliiploods, die, volgens de spotlustigen, als kleerenkast voor maarschalk Göring zou moeten dienen. Göring aldus de Britsche schrijver zou er een hobby van maken om alle ancc- doten en grappen die over hem verteld wor den, te verzamelen. Of Göring ook de grap penmakers laat „verzamelen", vertelt het blad niet. Om het toegezegde helium naar Duitsch land te kunnen vervoeren, had de Zeppelin maatschappij een groote aantal speciale stalen flesschen laten maken. De eenige practische oplossing inzake het vervoer zou zijn geweest, om de LZ. 130 gevuld met wa terstofgas naar Amerika te laten varen en daar op Lakehurst het waterstofgas door helium te doen vervangen. Het kostbare gas zou dan alleen op spoorwagens van Amarillo in Texas naar Lakehurst hebben moeten worden vervoerd. Verbod om op Lakehurst te landen. De bemanning der Zeppelin had er niet het minste bezwaar tegen, om het schip met waterstof naar Amerika over te varen. De Amerikaansche marine vaar digde echter een verbod uit inzake het landen van met waterstof gevulde luchtschepen op Lakehurst, zoodat dit plan niet kon worden uitgevoerd. Dit laatstgenoemde verbod is van belang in verband met zekere ge ruchten uit Duitschland, dat men eventueel toch zou besloten hebben het Zeppelinverkeer op Amerika met luchtschepen te onderhouden die waterstof als gasvulling hebben. Een verbod om op Lakehurst te lan den. zou dit plan ten eenen male onuitvoerbaar maken. Toen Grey kortgeleden een bezoek aan Frankfurt bracht, bleek men daar door het heliumexport-verbod der Amerikaansche Regeering, geenszins ontmoedigd. Integen deel, minister Ickes werd voor de Duitsche luchtvaart inplaats van 'n kruis, als 'n ze gen beschouwd. Al mag helium als groot voordeel hebben dat het onbrandbaar is, 't heeft vele nadeelcn. Het is in de eerste plaats zeer moeilijk verkrijgbaar, alleen in Ameri ka, wat, zooals men nu weet, de heele lucht- schipcxploitatie op losse schroeven heeft ge zet. Bovendien bedraagt de prijs van het he lium vele malen dien van waterstofgas. Ver der is het aanmerkelijk zwaarder dan water stofgas, zoodat een met helium gevuld lucht schip een aanzienlijk geringer betalende la ding kan vervoeren. Scheikundigen aan het werk. Toen nu de levering van dit zwa re, dure en moeilijk te verkrijgen gas bovendien nog geweigerd werd, to gen de scheikundigen van de I. G. Farbcn Industrie aan het werk en dezen zouden er nu, volgens het Brit sche blad altijd, in geslaagd zijn een gas te produceeren. dat aanmerke lijk beter zou zijn dan helium en zeker niet minder goed dan water stofgas. Volgens Grey zou het echter nog misschien zes maanden of wel een jaar kunnen duren, voor het eer ste luchtschip met die nieuwe gas vulling de lucht kan kiezen, Aangezien de LZ. 130 gebouwd is pm op helium te varen, en in verband met het groo- tere gewicht van helium, alles gedaan is om het doodgewicht van het luchtschip zoo laag mogelijk te houden en dus een zoo groot mogelijk nuttig draagvermogen te verkrij gen zal, als de nieuwe Zeppelin met het nieuw uitgevonden gas wordt gevuld, een aanmerkelijk grootere baatlast kunnen wor den meegenomen dan waarvoor de nieuwe Zeppelin ontworpen werd. Nog steeds biedt het luchtschip voor het transatlantisch luchtverkeer groote mogelijkheden, Grey brengt in herinnering, hoe de heer Plesman, directeur der K.L.M., enkele jaren ge leden als zijn meening te kennen had gegeven, dat het Zeppelin-luchtschip het heele trans-atlantische passagiers luchtverkeer tot zich zou kunnen trekken en voor de eerste tien jaar zeker niet door de vliegboot zou kun nen worden verdrongen Grey gelooft dat luchtschepen voor het luchtver keer pver den Oceaan, zelfs beter zijn dan groote vliegbooten, ook de groot ste. Er is geen vliegboot groot genoeg om weerstand te kunnen bieden aan een echten zwaren storm op den Noordelijken Oceaan of aan een tornado in de Pacific, zooals de oorzaak schijnt te zijn geweest van het verdwijnen van de „Clipper" der Pan Ame rican Airways enkele weken geleden met De zeer moderne Zeppelin „Hindenburg", die het vorig jaar op Lakehurst verbrandde. negen man bemanning en zes passagiers aan boord. Een luchtschip heeft nog altijd het zeer groote voordeel, dat het door zijn enormen werkingssfeer een storm kan ontwijken, door er eenvoudig omheen te varen. Snelheidsprobleem. Nu is er blijkbaar een natuurwet die be paalt, dat .zelfs het snelste luchtschip nooit meer dan de helft van de snelheid van een betrekkelijk snel passagiersvliegtuig zal kunnen ontwikkelen. In een Zeppelin is, om tot verdubbeling van de snelheid te kunnen geraken, achtmaal zooveel motor vermogen noodig. Dit brengt echter weer schier onoverkomelijke constructieve en be- drijfs-economische moeilijkheden met zich. Terwijl de snelheid van het verkeersvlieg tuig in tien jaren tijds meer dan verdub belde en voor verscheidene typen, wat de kruissnelheid betreft, meer dan 300 K.M. per uur bedraagt., is de snelheid van het luchtschip in tien jaren tijds nauwelijks met een vierde toegenomen. Immers de „Graf Zeppelin" die in 1928 van stapel liep, had een kruissnelheid van precies 100 K.M. per uur, terwijl de zeer moderne Zeppelin „Hindenburg" die het vorige jaar op Lake hurst verbrandde, 123 K.M. per uur kruis snelheid ontwikkelde. Een luchtschip is dus ongetwijfeld veel langzamer dan een vliegboot en nog lang zamer dan een modern landverkeersvlieg- tuig. Afgezien echter dat er nog geen enkele vliegboot of geen enkel land- vliegtuig bestaat dat op commerci- eele basis een aantal passagiers met een redelijken graad van veiligheid, in geregeld verkeer wel te verstaan, !het personenverkeer over den At- lantischen Oceaan tusschen Oude en Nieuwe Wereld kan onderhou den, heeft het z.g. luchtschip al ver scheidene jaren bewezen dat het zulks wèlè kan. En het luchtschip is sneller zelfs tegen over de snelste mailbooten als „Norman- dië", „Queen Mary" en „Rex", omdat het dag en nacht kan doorvaren en, als reeds hier boven gezegd zelfs de zwaarste stormen kan ontwijken. Bovendien vervoert het moderne luchtschip zijn passagiers met een zeer be langrijk comfort. De redacteur van „The Aeroplane" pleit verder voor een vrij verkeer van de Zeppe lin-luchtschepen over Engeland. Een lucht schip te verbieden over Engeland te varen, is even absurd als de Luft-Hansa te ver bieden op Londen te vliegen, omdat haar vliegtuigen op een paar mijl afstand de ha- verwerken van Chatham passeei-en. GEEN DRIE NAAST ELKAAR! Een automobilist, die 'n auto gaat in halen, welke reeds bezig is een derde automobiel voorbij te komen, pleegt een strafbaar feit. Dat is hinderlijk (en soms gevaarlijk) daarom heeft de wet het verboden; mitsdien: „geen drie rijdende auto's naast elkaar bij het inhalen". Tegen de verwachtingen was de kaasmarkt heden weer een halve cent beter. Met f 22.steeg de hoog ste prijs een halve gulden en ook de gang lag zooveel boven die van de vorige week. Consumptiekaas no teerde f 19 tot f 20, exportkaas van goede kwaliteit f 21 tot f 21.50. En kele stapels losse kaas, die de warm te in zich hadden, wisten het tot circa f 18 te brengen. De kwaliteit van de betere soorten was in door snee zeer goed, mede omdat de pro ducenten vermoedelijk bevreesd wa ren geworden voor het warme weer. De goede tendens was waarschijn lijk mede het gevolg van vraag voor opzet, waarvoor de handel bij voor keur het Noord-Hollandsche product neemt, omdat de Friesche 40 plus voor een goed deel gepasteuriseerd is, waardoor het risico van opzet be langrijk grooter wordt. In Friesland ontbreekt deze vraag voor opzet blijkbaar, zoodat de prijzen daar be langrijk lager zijn. De beste belegen soorten noteeren er circa f 18. Ten aanzien van de vraag voor binnenlandsche en buitenlandsche consumptie deden zich geen nieuwe perspectieven voor Dooreen genomen hebben de Noord-Hollandsche pro ducenten alle aanleiding tevreden te zijn over de prijzen aan de Alk maarsche markt. De Fransche hoofdstad In de wisseling van licht en schaduw. Groote rijkdom naast bittere armoede. Wie van Parijs hoort, krijgt zoo on geveer de voorstelling van een para dijs van liclit, amusement, lichtzin nigheid, schoone vrouwen en nacht clubs. Deze aanname wordt nog ver sterkt bij een kort verblijf in de Fransche metropool. Eerst dan, wan neer men de groote boulevards ver laat en door eenige van de meer dan 2000 straten wandelt, vindt men de sociale zijde van deze -wereldstad, de Ware zijde en de menschelijke zijde, Parijs, zooals het is. En dan komt men tot het inzicht, dat er eigenlijk twee Parijzen aan de Seine liggen: Parijs voor do vreemdelingen en het werkelijke Parijs. Deze sociale zijde van Parijs is voor alles natuurlijk, duidelijk en eenvoudig. Men ziet den kleinen zakenman op den dag zijn wa ren aanprijzen en 's avonds genoegelijk voor zijn huisdeur zitten. De arbeiders haasten zich naar hun fabrieken en werkplaatsen, vullen autobussen en, de métro en keeren 's avonds eerlijk vermoeid huiswaarts. Huis moeders koopen op de markten levensmidde len in, maken met kleine kinderen aan de hand een wandelingetje. Kinderen gaan naar school en keeren. terug. Restaurants en café's nooden tot lafenis uit, 's Avoads gaat „hij" met „haar" uit. Het spook der werkloosheid. Dit ajles zijn verschijnselen, die men in iederegroote Nederiandsche .stad ook kan vinden. En niet andeïs is het, wanneer men voor dc arbeidsbeurzen de vele w'crkloozen ziet, die gaan stempelen en daarna in de parken onder een praatje den tijd dooden. Want evenals in Nederland, is ook in het rijke Frankrijk, dat na Amerika het mees te goud van de wereld heeft, de werkloos heid groot. Ook in Frankrijk tracht men door het ne men van verschillende .maatregelen het euvel der werkloosheid uit te roeien, wat intus's'ehcn tot nog toe zonder bijzondere re- GEZICHT OP DE NOTRE DAME sulfaten gebleven is. Evenals ln Nederland zal men in Frankrijk het probleem in zijn geheel moeten aanvatten, om tenminste eenig succes te kunnen boeken. De dakloozen. Een tweede opvallende verschijning in Parijs, die men gelukkig in Ne derland zoo goed als niet kent, zijn de vele dakloozen. Ook dit is hoofd zakelijk een gevolg van de werk loosheid. In Parijs hangen de dak loozen dag en nacht rond, slapen op de banken van de boulevards en in de parken en gebruiken als „bedde- laken" eenoude courant. 's Nachts zijn zij onder de Seinebruggert te vinden. Geen mensch, geen politie-a,gent bekommert zich om hen. Het wekt de ver bazing van de vreemdeling, dat dit rijke land klaarblijkelijk niet de middelen weet te vinden om zijn armstcri in een tehuis voor dakloozen tenminste een slaapgelegen heid te verschaffen. Wie dan nog in de donkere, vuile huis- portieken van Oud-Parijs gekeken heeft, de kleine woningen bemerkt en de menschen dag en nacht gadegeslagen heeft, vindt tusschen het overdreven vertoon aan licht cn luxe der boulevards en de donkere ste gen een schreeuwende tegenstelling, maar tevens wordt het hem duidelijk, dat op zoo veel licht ook veel schaduw moet volgen... De beurscrisis in Duitschland. De Nationaal-socialistische re geering bedient zich van dezelfde middelen als de vroegere bur gerlijke: na inflatie gaat ze over tot deflatie. Loopt het in Duitschland met het stimulee- ren der industrie ten einde? Wanneer men met Amerikanen spreekt over den economischen toestand in de Ver- eenigde Staten, dan krijgt men meestal de verzuchting te hooren: „Ja! Toen Rooscvelt een paar milliard dollar in de samenleving kon brengen, had dat een belangrijke ople ving ten gevolge. Maar toen ze op waren, was liet practisch ook uit met de opleving". En de conclusie, die wordt getrokken is in den regel dat het geld heeft gewerkt als een stimulans, die helaas niet bij machte was, een duurzame verbetering aan te bren gen. Het geheel is te vergelijken met een patiënt, die in een soort verdoovingstoe- stand verkeert en die een drankje slikt, dat de levensgeesten kunstmatig opwekt. Zoo lang het middel werkt, maakt de zieke een zeer heldere indruk. Nauwelijks echter is het uitgewerkt, of de patiënt valt terug in zijn oude apathie..Dat is niet verwonderlijk, omdat de remedie de ziekte allerminst heeft aangetast of bestreden. Bij dat alles staan we in Europa voor een allermerkwaardigst verschijnsel de verba zingwekkende en nog steeds aanhoudende opleving in Duitschland. Het zou dwaasheid zijn te willen ontkennen, dat zulk een op leving valt waar te nemen. Die is er zonder de minste twijfel. De werkloosheid bestaat er niet meer, er is groote vraag naar gestu deerde technische krachten, zelfs worden af en toe werkkrachten uit het buitenland naar Duitschland gehaald. De voorstanders van hot nationaal-socia- lisme lachen in hun vuistje. Triomfantelijk wijzen ze op wat er hij onze Oostelijke bu ren in het Derde Rijk gebeurt, alle pessi misten ten spijt. En men heeft alle reden zich af te vragen: hoe kan dit? Is het dan toch waar, dat Ilitlcr cn zijn men schen meer kunnen dan alle ande ren, dat hun theoriën zekere waar heden behelzen, die in staat zijn een volk dc welvaart te geven, waarnaar elders te vergeefs wordt gestreefd? De geleerden in andere landen hebben er druk naar gezocht cn vergissen we ons niet, dan meenen deze heeren te weten waarop het geheim der Duitschers neer komt! Het bestaat uit een doorloopend sti- muleeren, het steeds opnieuw toedienen van geneesmiddelen, die den zieke opwekken. Aangenomen, dat dit juist is, dan moet daarover niet te licht worden gedacht! Het beteekent, dat nu al sedert ruim vijf jaar enorme kapitalen in do samenleving wor den gebracht. Roosevelt deed het een enkele maal, Duitschland doet het doorloopend met het resultaat, dat. van de ziekte zoo die er inderdaad nog is niets meer wordt be merkt. Welke bedragen voor zoo iets noodig zijn, valt bij geen benadering te bepalen. Reusachtig groot moeten ze zijn en deze wijze van doen vermag zeker bewondering af te dwingen, al blijft, helaas, de kans be staan, dat de inzinking, die er op volgt, ver schrikkelijker zal zijn, naarmate de krachts inspanningen, welke van het zieke lichaam kunstmatig werden verkregen, grooter zijn geweest. Immers, zoo de ziekte zelf door soortgelij ke middelen- niet werd bestreden, is deze blijven bestaan, ja, ze is vermoedelijk ver ergerd. niet alleen omdat het lichaam de schadelijke geneesmiddelen te verwerken kreeg, maar ook omdat het veel en zware arbeid verrichtte, waar rust wellicht beter zou zijn geweest. Het spreekt vanzelf, dat, indien een ver keerde weg werd ingeslagen door de Duit sche regeering, dit zich te eenieen tijd moet wreken en niet onwaarschijnlijk is het, dat de inzinking aan de Berlijnsche beurs, welke zich de laatste weken bemerkbaar heeft ge maakt. een toeken, is, dat het met de krach ten van den patiënt ten einde begint te loo- pen. In zulke gevallen probeert een dokter het met een nieuw middel en ditzelfde kunnen we merkwaardigerwijze in Duitschland ook aanschouwen. Aanvankelijk" gedurende ongeveer 5 jaar heeft men deze methode gevolgd werden de onkosten der kolossale openbare werken en van de bewapening, die samen milliardcn verslonden, gevonden door de uitgifte van overhcids-credictpapicr, dat bij de Rijksbank kon worden verdisconteerd. Aangezien echter de productieve voortbren ging daarmee geen gelijke tred hield ge zien o.a. de moeilijkheden, welke ze onder vond door gebrek aan grondstoffen en door dc productie van Ersatzmiddelen, die wel veel arbeid vorderden, die echter somtijds van onvoldoende kwaliteit waren ont stond een inflatie. Deze uitte zich in een betrekkelijk hoog prijspeil der verbruiksgoe- deren. Door de ingrijpende devisenmaatre- gelcn, die op een bijna ideale wijze ten uit voer werden gelegd, kwam deze inflatie niet tot uitdrukking in de wisselkoersen, een barometer, welke vroeger op onfeilbare wij ze aangaf in boeverre sprake was van een inflatie. Daarnaast werd een prijzcncon- frole in het leven geroepen, die maakte, dat de inflatie zich zoo weinig mogelijk bemerk baar maakte, waarbij die artikelen, welke betrekkelijk ruim waren, naar voren wer den geschoven, terwijl het verbruik van goederen, waaraan schaarschte bestond, werd afgekeurd cn beperkt. De Duitsche regeering heeft hier, zonder cenigen twijfel blijk gegeven van een merkwaardig organisatieta lent. wat niet wegnam, dat de infla- torischc gevolgen harer maatregelen niet konden uitblijven. Hef geneesmiddel begon het gestel van den zieke te ondermijnen. Er moesten, wilde men ongelukken ver mijden. andere maatregelen worden aangewend. Daartoe sloeg men een weg in, die In ze keren zin is te beschouwen ais het tegendeel van inflatie: die der deflatie. Terloons zij bemerkt, dat de tegenwoordige Duitsche re- grering wel blijk gaf van organisatietalent, niet echter van nieuwe methoden te hebben ontdekt. Inflatie en deflatie zijn begrinpen. waarmee in Duitschland tusschen 1918 en 1933 op uitgebreide wijze is gewerkt. Deflatie. die neerkomt op een kunstmatig 'ïrijsdrtikken, wordt verkregen door beper king van de circulatie aan papier. Men zal zich afvragen, boe de Duitsche rrgeering. die fot dusverre blijkbaar ge noodzaakt was baar toevlucht te nemen fot inflatiemelboden. fot do uitgifte van crediet- papier op korten trrmiin. plotseling kon overgaan tot iets. wat feitelijk precies liet omgekeerde daarvan was. Langs twee wegen hoopte ze dit doel te bereiken. In de eerste plaats werden de be- lastingen op de Körperschaften (handels-* vennootschappen) verdubbeld. Hierdoor moest de toevloed van liquide middelen ver* grootcn, zoodat de overheid de beschikking kreeg over meer contant geld. Daarnaast zou het overheids- credietpapier, uitgegeven ter beta ling van leveranties aan den staat, in het vervolg niet meer voor 100 doch nog slechts voor 75 door de Rijksbank kunnen worden ver disconteerd. De industrie zou dus 25 harer leveranties zelf moeten financieren en deze 25 zouden derhalve aan de papiercirculatie worden onttrokken. Men dient toe te geven, dat een en ander vernuftig was gevonden. De kwestie was echter of het zou kunnen. Kon het niet. dan zou dit er practisch op neerkomen, dat de industrie ten deele zou moeten afzien van bestellingen, om de eenvoudige reden, dat ze niet bij machte was deze te financieren. Verminderde werk gelegenheid dus en als gevolg daarvan la gere rendementen en dalende dividenden. Deze dividenden hadden op zichzelf reeds een duw naar beneden gekregen door de reeds genoemde belastingverhooging. De scherpe koersdalingen, welke we de laatste weken aan de Berlijn sche beurs hebben kunnen waar nemen, zijn zeer waarschijnlijk een uitvloeisel van deze diverse regee- ringsmaatregelen, al wordt de schuld ook graag gegeven aan liquidaties door niet-arische aandeelenbezitters. Het eerste stimulatiemiddel, dat zoo lan gen tijd met succes werd toegepast, doch dat gevaarlijk scheen te worden, dc infla tie werd vervangen door eer ander, de de flatie die het zieke lichaam niet meer tot de zoo noodige activiteit schijnt te kunnen oproepen. Is dit het begin van een inzinking? De Duitsche economische doctoren zijn knap cn de regeering is sterk in organisce- ren. We twijfelen er niet aan, of beide samen zullen er in slagen bet onheil voorloopig weer af te wenden. Wanneer do vergelijking met een ziekp echter opgaat, dan zullen de inzinkingen elkaar allengst vlugger gaan opvolgen. Hoe men de zaak echter ook bekijkt, dc vooruitzichten voor Duitschland schijnen niet bepaald bemoedigend.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 10