Luchtschepen kunnen
den storm ontwijken
PARIJS,
zooals het is
Nieuwe kunstjes der
^=L_Duitsche wonderdokters
Alkmaarsche Kaasmarkt
Een groot voordeel boven vlieg-
booten.
EEN GAS, DAT HELIUM
VERVANGT?
•-TTSW*
In het jongste nummer van het Britsche
luchtvaartweekblad „The Aeroplane",
welks redacteur C. C. Grey, sterke fascisti
sche sympathieën erop na houdt en dat ook
bij herhaling uit door zijn bewondering voor
alles wat in Duitschland op luchtvaartge
bied tot stand is gebracht, wordt een arti
kel gewijd aan de kwestie der heliunileve-
ring door Amerika aan Duitschland, alsme
de aan de toekomst van het luchtschip in
bet algemeen. Het blad oefent eerstens op
nieuw critiek uit op den vmerikaanschen
minister Harold Ickes, die voor het weige
ren van den uitvoer van helium naar
Duitschland aansprakelijk is.
De Britsche schrijver meent, aldus de
Msb., dat het buitengewoon dwaas was en
een misdaad jegens de menschheid en den
vooruitgang van het luchtverkeer, om aan
Duitschland het benoodigde helium, dat toch
eerst was toegezegd, te weigeren.
Tl
Een kleerenkast voor Göring.
Het verbod inzake den uitvoer van helium,
bracht de Zeppelin-maatschappij in een
zeer moeilijke positie. De eerste opvolger
van de „Hindenburg de LZ. 130, was bijna
geheel gereed, tgnyijl, van het tweede schip,
reeds een bcgjii was gemaakt met het bou,
wen der ringspanteru !ri Frankfurt verder,
was een aanvang gemaakt met het bouwen
van een tweede groote luchtscliiploods,
die, volgens de spotlustigen, als kleerenkast
voor maarschalk Göring zou moeten dienen.
Göring aldus de Britsche schrijver
zou er een hobby van maken om alle ancc-
doten en grappen die over hem verteld wor
den, te verzamelen. Of Göring ook de grap
penmakers laat „verzamelen", vertelt het
blad niet.
Om het toegezegde helium naar Duitsch
land te kunnen vervoeren, had de Zeppelin
maatschappij een groote aantal speciale
stalen flesschen laten maken. De eenige
practische oplossing inzake het vervoer zou
zijn geweest, om de LZ. 130 gevuld met wa
terstofgas naar Amerika te laten varen en
daar op Lakehurst het waterstofgas door
helium te doen vervangen. Het kostbare
gas zou dan alleen op spoorwagens van
Amarillo in Texas naar Lakehurst hebben
moeten worden vervoerd.
Verbod om op Lakehurst te
landen.
De bemanning der Zeppelin had er niet
het minste bezwaar tegen, om het schip met
waterstof naar Amerika over te varen.
De Amerikaansche marine vaar
digde echter een verbod uit inzake
het landen van met waterstof gevulde
luchtschepen op Lakehurst, zoodat
dit plan niet kon worden uitgevoerd.
Dit laatstgenoemde verbod is van
belang in verband met zekere ge
ruchten uit Duitschland, dat men
eventueel toch zou besloten hebben
het Zeppelinverkeer op Amerika
met luchtschepen te onderhouden
die waterstof als gasvulling hebben.
Een verbod om op Lakehurst te lan
den. zou dit plan ten eenen male
onuitvoerbaar maken.
Toen Grey kortgeleden een bezoek aan
Frankfurt bracht, bleek men daar door het
heliumexport-verbod der Amerikaansche
Regeering, geenszins ontmoedigd. Integen
deel, minister Ickes werd voor de Duitsche
luchtvaart inplaats van 'n kruis, als 'n ze
gen beschouwd. Al mag helium als groot
voordeel hebben dat het onbrandbaar is, 't
heeft vele nadeelcn. Het is in de eerste plaats
zeer moeilijk verkrijgbaar, alleen in Ameri
ka, wat, zooals men nu weet, de heele lucht-
schipcxploitatie op losse schroeven heeft ge
zet. Bovendien bedraagt de prijs van het he
lium vele malen dien van waterstofgas. Ver
der is het aanmerkelijk zwaarder dan water
stofgas, zoodat een met helium gevuld lucht
schip een aanzienlijk geringer betalende la
ding kan vervoeren.
Scheikundigen aan het werk.
Toen nu de levering van dit zwa
re, dure en moeilijk te verkrijgen gas
bovendien nog geweigerd werd, to
gen de scheikundigen van de I. G.
Farbcn Industrie aan het werk en
dezen zouden er nu, volgens het Brit
sche blad altijd, in geslaagd zijn een
gas te produceeren. dat aanmerke
lijk beter zou zijn dan helium en
zeker niet minder goed dan water
stofgas. Volgens Grey zou het echter
nog misschien zes maanden of wel
een jaar kunnen duren, voor het eer
ste luchtschip met die nieuwe gas
vulling de lucht kan kiezen,
Aangezien de LZ. 130 gebouwd is pm op
helium te varen, en in verband met het groo-
tere gewicht van helium, alles gedaan is om
het doodgewicht van het luchtschip zoo laag
mogelijk te houden en dus een zoo groot
mogelijk nuttig draagvermogen te verkrij
gen zal, als de nieuwe Zeppelin met het
nieuw uitgevonden gas wordt gevuld, een
aanmerkelijk grootere baatlast kunnen wor
den meegenomen dan waarvoor de nieuwe
Zeppelin ontworpen werd.
Nog steeds biedt het luchtschip voor
het transatlantisch luchtverkeer
groote mogelijkheden, Grey brengt
in herinnering, hoe de heer Plesman,
directeur der K.L.M., enkele jaren ge
leden als zijn meening te kennen had
gegeven, dat het Zeppelin-luchtschip
het heele trans-atlantische passagiers
luchtverkeer tot zich zou kunnen
trekken en voor de eerste tien jaar
zeker niet door de vliegboot zou kun
nen worden verdrongen Grey gelooft
dat luchtschepen voor het luchtver
keer pver den Oceaan, zelfs beter zijn
dan groote vliegbooten, ook de groot
ste.
Er is geen vliegboot groot genoeg om
weerstand te kunnen bieden aan een echten
zwaren storm op den Noordelijken Oceaan
of aan een tornado in de Pacific, zooals de
oorzaak schijnt te zijn geweest van het
verdwijnen van de „Clipper" der Pan Ame
rican Airways enkele weken geleden met
De zeer moderne Zeppelin „Hindenburg",
die het vorig jaar op Lakehurst verbrandde.
negen man bemanning en zes passagiers
aan boord.
Een luchtschip heeft nog altijd het zeer
groote voordeel, dat het door zijn enormen
werkingssfeer een storm kan ontwijken, door
er eenvoudig omheen te varen.
Snelheidsprobleem.
Nu is er blijkbaar een natuurwet die be
paalt, dat .zelfs het snelste luchtschip nooit
meer dan de helft van de snelheid van een
betrekkelijk snel passagiersvliegtuig zal
kunnen ontwikkelen. In een Zeppelin is,
om tot verdubbeling van de snelheid te
kunnen geraken, achtmaal zooveel motor
vermogen noodig. Dit brengt echter weer
schier onoverkomelijke constructieve en be-
drijfs-economische moeilijkheden met zich.
Terwijl de snelheid van het verkeersvlieg
tuig in tien jaren tijds meer dan verdub
belde en voor verscheidene typen, wat de
kruissnelheid betreft, meer dan 300 K.M.
per uur bedraagt., is de snelheid van het
luchtschip in tien jaren tijds nauwelijks
met een vierde toegenomen. Immers de
„Graf Zeppelin" die in 1928 van stapel liep,
had een kruissnelheid van precies 100 K.M.
per uur, terwijl de zeer moderne Zeppelin
„Hindenburg" die het vorige jaar op Lake
hurst verbrandde, 123 K.M. per uur kruis
snelheid ontwikkelde.
Een luchtschip is dus ongetwijfeld veel
langzamer dan een vliegboot en nog lang
zamer dan een modern landverkeersvlieg-
tuig.
Afgezien echter dat er nog geen
enkele vliegboot of geen enkel land-
vliegtuig bestaat dat op commerci-
eele basis een aantal passagiers met
een redelijken graad van veiligheid,
in geregeld verkeer wel te verstaan,
!het personenverkeer over den At-
lantischen Oceaan tusschen Oude
en Nieuwe Wereld kan onderhou
den, heeft het z.g. luchtschip al ver
scheidene jaren bewezen dat het
zulks wèlè kan.
En het luchtschip is sneller zelfs tegen
over de snelste mailbooten als „Norman-
dië", „Queen Mary" en „Rex", omdat het dag
en nacht kan doorvaren en, als reeds hier
boven gezegd zelfs de zwaarste stormen kan
ontwijken. Bovendien vervoert het moderne
luchtschip zijn passagiers met een zeer be
langrijk comfort.
De redacteur van „The Aeroplane" pleit
verder voor een vrij verkeer van de Zeppe
lin-luchtschepen over Engeland. Een lucht
schip te verbieden over Engeland te varen,
is even absurd als de Luft-Hansa te ver
bieden op Londen te vliegen, omdat haar
vliegtuigen op een paar mijl afstand de ha-
verwerken van Chatham passeei-en.
GEEN DRIE NAAST ELKAAR!
Een automobilist, die 'n auto gaat in
halen, welke reeds bezig is een derde
automobiel voorbij te komen, pleegt een
strafbaar feit. Dat is hinderlijk (en soms
gevaarlijk) daarom heeft de wet het
verboden; mitsdien: „geen drie rijdende
auto's naast elkaar bij het inhalen".
Tegen de verwachtingen was de
kaasmarkt heden weer een halve
cent beter. Met f 22.steeg de hoog
ste prijs een halve gulden en ook
de gang lag zooveel boven die van
de vorige week. Consumptiekaas no
teerde f 19 tot f 20, exportkaas van
goede kwaliteit f 21 tot f 21.50. En
kele stapels losse kaas, die de warm
te in zich hadden, wisten het tot
circa f 18 te brengen. De kwaliteit
van de betere soorten was in door
snee zeer goed, mede omdat de pro
ducenten vermoedelijk bevreesd wa
ren geworden voor het warme weer.
De goede tendens was waarschijn
lijk mede het gevolg van vraag voor
opzet, waarvoor de handel bij voor
keur het Noord-Hollandsche product
neemt, omdat de Friesche 40 plus
voor een goed deel gepasteuriseerd
is, waardoor het risico van opzet be
langrijk grooter wordt. In Friesland
ontbreekt deze vraag voor opzet
blijkbaar, zoodat de prijzen daar be
langrijk lager zijn. De beste belegen
soorten noteeren er circa f 18.
Ten aanzien van de vraag voor
binnenlandsche en buitenlandsche
consumptie deden zich geen nieuwe
perspectieven voor Dooreen genomen
hebben de Noord-Hollandsche pro
ducenten alle aanleiding tevreden te
zijn over de prijzen aan de Alk
maarsche markt.
De Fransche hoofdstad In de
wisseling van licht en schaduw.
Groote rijkdom naast bittere
armoede.
Wie van Parijs hoort, krijgt zoo on
geveer de voorstelling van een para
dijs van liclit, amusement, lichtzin
nigheid, schoone vrouwen en nacht
clubs. Deze aanname wordt nog ver
sterkt bij een kort verblijf in de
Fransche metropool. Eerst dan, wan
neer men de groote boulevards ver
laat en door eenige van de meer dan
2000 straten wandelt, vindt men de
sociale zijde van deze -wereldstad, de
Ware zijde en de menschelijke zijde,
Parijs, zooals het is. En dan komt
men tot het inzicht, dat er eigenlijk
twee Parijzen aan de Seine liggen:
Parijs voor do vreemdelingen en het
werkelijke Parijs.
Deze sociale zijde van Parijs is voor alles
natuurlijk, duidelijk en eenvoudig. Men ziet
den kleinen zakenman op den dag zijn wa
ren aanprijzen en 's avonds genoegelijk voor
zijn huisdeur zitten. De arbeiders haasten
zich naar hun fabrieken en werkplaatsen,
vullen autobussen en, de métro en keeren 's
avonds eerlijk vermoeid huiswaarts. Huis
moeders koopen op de markten levensmidde
len in, maken met kleine kinderen aan de
hand een wandelingetje. Kinderen gaan naar
school en keeren. terug. Restaurants en café's
nooden tot lafenis uit, 's Avoads gaat „hij"
met „haar" uit.
Het spook der werkloosheid.
Dit ajles zijn verschijnselen, die men in
iederegroote Nederiandsche .stad ook kan
vinden. En niet andeïs is het, wanneer men
voor dc arbeidsbeurzen de vele w'crkloozen
ziet, die gaan stempelen en daarna in de
parken onder een praatje den tijd dooden.
Want evenals in Nederland, is ook in het
rijke Frankrijk, dat na Amerika het mees
te goud van de wereld heeft, de werkloos
heid groot.
Ook in Frankrijk tracht men door het ne
men van verschillende .maatregelen het
euvel der werkloosheid uit te roeien, wat
intus's'ehcn tot nog toe zonder bijzondere re-
GEZICHT OP DE NOTRE DAME
sulfaten gebleven is. Evenals ln Nederland
zal men in Frankrijk het probleem in zijn
geheel moeten aanvatten, om tenminste
eenig succes te kunnen boeken.
De dakloozen.
Een tweede opvallende verschijning
in Parijs, die men gelukkig in Ne
derland zoo goed als niet kent, zijn
de vele dakloozen. Ook dit is hoofd
zakelijk een gevolg van de werk
loosheid. In Parijs hangen de dak
loozen dag en nacht rond, slapen op
de banken van de boulevards en in
de parken en gebruiken als „bedde-
laken" eenoude courant.
's Nachts zijn zij onder de Seinebruggert
te vinden. Geen mensch, geen politie-a,gent
bekommert zich om hen. Het wekt de ver
bazing van de vreemdeling, dat dit rijke
land klaarblijkelijk niet de middelen weet
te vinden om zijn armstcri in een tehuis
voor dakloozen tenminste een slaapgelegen
heid te verschaffen.
Wie dan nog in de donkere, vuile huis-
portieken van Oud-Parijs gekeken heeft, de
kleine woningen bemerkt en de menschen
dag en nacht gadegeslagen heeft, vindt
tusschen het overdreven vertoon aan licht
cn luxe der boulevards en de donkere ste
gen een schreeuwende tegenstelling, maar
tevens wordt het hem duidelijk, dat op zoo
veel licht ook veel schaduw moet volgen...
De beurscrisis in Duitschland.
De Nationaal-socialistische re
geering bedient zich van dezelfde
middelen als de vroegere bur
gerlijke: na inflatie gaat ze over
tot deflatie. Loopt het in
Duitschland met het stimulee-
ren der industrie ten einde?
Wanneer men met Amerikanen spreekt
over den economischen toestand in de Ver-
eenigde Staten, dan krijgt men meestal de
verzuchting te hooren: „Ja! Toen Rooscvelt
een paar milliard dollar in de samenleving
kon brengen, had dat een belangrijke ople
ving ten gevolge. Maar toen ze op waren,
was liet practisch ook uit met de opleving".
En de conclusie, die wordt getrokken is in
den regel dat het geld heeft gewerkt als
een stimulans, die helaas niet bij machte
was, een duurzame verbetering aan te bren
gen. Het geheel is te vergelijken met een
patiënt, die in een soort verdoovingstoe-
stand verkeert en die een drankje slikt, dat
de levensgeesten kunstmatig opwekt. Zoo
lang het middel werkt, maakt de zieke een
zeer heldere indruk. Nauwelijks echter is
het uitgewerkt, of de patiënt valt terug in
zijn oude apathie..Dat is niet verwonderlijk,
omdat de remedie de ziekte allerminst heeft
aangetast of bestreden.
Bij dat alles staan we in Europa voor een
allermerkwaardigst verschijnsel de verba
zingwekkende en nog steeds aanhoudende
opleving in Duitschland. Het zou dwaasheid
zijn te willen ontkennen, dat zulk een op
leving valt waar te nemen. Die is er zonder
de minste twijfel. De werkloosheid bestaat
er niet meer, er is groote vraag naar gestu
deerde technische krachten, zelfs worden
af en toe werkkrachten uit het buitenland
naar Duitschland gehaald.
De voorstanders van hot nationaal-socia-
lisme lachen in hun vuistje. Triomfantelijk
wijzen ze op wat er hij onze Oostelijke bu
ren in het Derde Rijk gebeurt, alle pessi
misten ten spijt.
En men heeft alle reden zich af
te vragen: hoe kan dit? Is het dan
toch waar, dat Ilitlcr cn zijn men
schen meer kunnen dan alle ande
ren, dat hun theoriën zekere waar
heden behelzen, die in staat zijn een
volk dc welvaart te geven, waarnaar
elders te vergeefs wordt gestreefd?
De geleerden in andere landen hebben
er druk naar gezocht cn vergissen we ons
niet, dan meenen deze heeren te weten
waarop het geheim der Duitschers neer
komt! Het bestaat uit een doorloopend sti-
muleeren, het steeds opnieuw toedienen van
geneesmiddelen, die den zieke opwekken.
Aangenomen, dat dit juist is, dan moet
daarover niet te licht worden gedacht! Het
beteekent, dat nu al sedert ruim vijf jaar
enorme kapitalen in do samenleving wor
den gebracht. Roosevelt deed het een enkele
maal, Duitschland doet het doorloopend met
het resultaat, dat. van de ziekte zoo die
er inderdaad nog is niets meer wordt be
merkt. Welke bedragen voor zoo iets noodig
zijn, valt bij geen benadering te bepalen.
Reusachtig groot moeten ze zijn en deze
wijze van doen vermag zeker bewondering
af te dwingen, al blijft, helaas, de kans be
staan, dat de inzinking, die er op volgt, ver
schrikkelijker zal zijn, naarmate de krachts
inspanningen, welke van het zieke lichaam
kunstmatig werden verkregen, grooter zijn
geweest.
Immers, zoo de ziekte zelf door soortgelij
ke middelen- niet werd bestreden, is deze
blijven bestaan, ja, ze is vermoedelijk ver
ergerd. niet alleen omdat het lichaam de
schadelijke geneesmiddelen te verwerken
kreeg, maar ook omdat het veel en zware
arbeid verrichtte, waar rust wellicht beter
zou zijn geweest.
Het spreekt vanzelf, dat, indien een ver
keerde weg werd ingeslagen door de Duit
sche regeering, dit zich te eenieen tijd moet
wreken en niet onwaarschijnlijk is het, dat
de inzinking aan de Berlijnsche beurs, welke
zich de laatste weken bemerkbaar heeft ge
maakt. een toeken, is, dat het met de krach
ten van den patiënt ten einde begint te loo-
pen.
In zulke gevallen probeert een dokter het
met een nieuw middel en ditzelfde kunnen
we merkwaardigerwijze in Duitschland ook
aanschouwen.
Aanvankelijk" gedurende ongeveer 5
jaar heeft men deze methode gevolgd
werden de onkosten der kolossale openbare
werken en van de bewapening, die samen
milliardcn verslonden, gevonden door de
uitgifte van overhcids-credictpapicr, dat bij
de Rijksbank kon worden verdisconteerd.
Aangezien echter de productieve voortbren
ging daarmee geen gelijke tred hield ge
zien o.a. de moeilijkheden, welke ze onder
vond door gebrek aan grondstoffen en door
dc productie van Ersatzmiddelen, die wel
veel arbeid vorderden, die echter somtijds
van onvoldoende kwaliteit waren ont
stond een inflatie. Deze uitte zich in een
betrekkelijk hoog prijspeil der verbruiksgoe-
deren. Door de ingrijpende devisenmaatre-
gelcn, die op een bijna ideale wijze ten uit
voer werden gelegd, kwam deze inflatie niet
tot uitdrukking in de wisselkoersen, een
barometer, welke vroeger op onfeilbare wij
ze aangaf in boeverre sprake was van een
inflatie. Daarnaast werd een prijzcncon-
frole in het leven geroepen, die maakte, dat
de inflatie zich zoo weinig mogelijk bemerk
baar maakte, waarbij die artikelen, welke
betrekkelijk ruim waren, naar voren wer
den geschoven, terwijl het verbruik van
goederen, waaraan schaarschte bestond,
werd afgekeurd cn beperkt.
De Duitsche regeering heeft hier,
zonder cenigen twijfel blijk gegeven
van een merkwaardig organisatieta
lent. wat niet wegnam, dat de infla-
torischc gevolgen harer maatregelen
niet konden uitblijven.
Hef geneesmiddel begon het gestel
van den zieke te ondermijnen. Er
moesten, wilde men ongelukken ver
mijden. andere maatregelen worden
aangewend.
Daartoe sloeg men een weg in, die In ze
keren zin is te beschouwen ais het tegendeel
van inflatie: die der deflatie. Terloons zij
bemerkt, dat de tegenwoordige Duitsche re-
grering wel blijk gaf van organisatietalent,
niet echter van nieuwe methoden te hebben
ontdekt. Inflatie en deflatie zijn begrinpen.
waarmee in Duitschland tusschen 1918 en
1933 op uitgebreide wijze is gewerkt.
Deflatie. die neerkomt op een kunstmatig
'ïrijsdrtikken, wordt verkregen door beper
king van de circulatie aan papier.
Men zal zich afvragen, boe de Duitsche
rrgeering. die fot dusverre blijkbaar ge
noodzaakt was baar toevlucht te nemen fot
inflatiemelboden. fot do uitgifte van crediet-
papier op korten trrmiin. plotseling kon
overgaan tot iets. wat feitelijk precies liet
omgekeerde daarvan was.
Langs twee wegen hoopte ze dit doel te
bereiken. In de eerste plaats werden de be-
lastingen op de Körperschaften (handels-*
vennootschappen) verdubbeld. Hierdoor
moest de toevloed van liquide middelen ver*
grootcn, zoodat de overheid de beschikking
kreeg over meer contant geld.
Daarnaast zou het overheids-
credietpapier, uitgegeven ter beta
ling van leveranties aan den staat,
in het vervolg niet meer voor 100
doch nog slechts voor 75 door
de Rijksbank kunnen worden ver
disconteerd. De industrie zou dus
25 harer leveranties zelf moeten
financieren en deze 25 zouden
derhalve aan de papiercirculatie
worden onttrokken.
Men dient toe te geven, dat een en ander
vernuftig was gevonden. De kwestie was
echter of het zou kunnen.
Kon het niet. dan zou dit er practisch
op neerkomen, dat de industrie ten deele
zou moeten afzien van bestellingen, om de
eenvoudige reden, dat ze niet bij machte
was deze te financieren. Verminderde werk
gelegenheid dus en als gevolg daarvan la
gere rendementen en dalende dividenden.
Deze dividenden hadden op zichzelf reeds
een duw naar beneden gekregen door de
reeds genoemde belastingverhooging.
De scherpe koersdalingen, welke
we de laatste weken aan de Berlijn
sche beurs hebben kunnen waar
nemen, zijn zeer waarschijnlijk een
uitvloeisel van deze diverse regee-
ringsmaatregelen, al wordt de schuld
ook graag gegeven aan liquidaties
door niet-arische aandeelenbezitters.
Het eerste stimulatiemiddel, dat zoo lan
gen tijd met succes werd toegepast, doch
dat gevaarlijk scheen te worden, dc infla
tie werd vervangen door eer ander, de de
flatie die het zieke lichaam niet meer tot
de zoo noodige activiteit schijnt te kunnen
oproepen.
Is dit het begin van een inzinking?
De Duitsche economische doctoren zijn
knap cn de regeering is sterk in organisce-
ren. We twijfelen er niet aan, of beide samen
zullen er in slagen bet onheil voorloopig
weer af te wenden. Wanneer do vergelijking
met een ziekp echter opgaat, dan zullen de
inzinkingen elkaar allengst vlugger gaan
opvolgen.
Hoe men de zaak echter ook bekijkt, dc
vooruitzichten voor Duitschland schijnen
niet bepaald bemoedigend.