Groote overwinning der
Japanners
Tusschenhoop
en vrees
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Mislukte aanslag op
Koning Faroek
Twee auto's op
elkaar gevlogen
DOET CHINA BEROEP
OP DEN VOLKENBOND?
v.
Legervliegtuig stort neer in
drukke Londensche straat
Duitschland sluit
zijn grenzen
De hoofdstad haalt vandaag
de Koningin in
Nieuwe Dornier-vliegboot
Zes dooden en 23 gewonden
Vrees voor de kinderverlamming
Weldra milifaire dienstplicht
in Hongarije
De monarch ongedeerd
Hulde aan de Duitsche
- Bisschoppen
Dit nummer bevat 8 pagina's
Hooge Sovjet-officieren
in Praag?
UyEERBERICHT
DE BILT SEINT:
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Uitg.Mtj. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
MAANDAG
5, SEPTEMBER 1938
66e JAARG. No. 8404
Aan verschillende fronten behalen
de Japanners belangrijke succes
sen. Gevechten van man te
gen man. Lage Japansche
wraakmethoden.
Volgens de berichten uit Tokio
hebben, tijdens een gevecht aan den
rechteroever van den Yangtse de Chi-
neezen 10.000 man verloren.
Na het gevecht was de spoorlijn
van Kioekiang naar Nantsjang afge
sneden
De Japanneezen hebben hun ac
tie in de provincie Hoepe voortgezet
en Yoekiausjen, een belangrijk stra
tegisch centrum, bezet.
Volgens een nader bericht zouden
de Japanneezen de Chineezen uit
hun defensieve stellingen bij Mah
Wei Ling (Noord Teianl hebben ge
dreven. Van de 10.000 man Chinee
zen, die er buiten gevecht werden
gesteld, zouden 3000 gesneuveld zijn.
20.000 man Chineesche troepen trek
ken zich uit dit gebied terug.
Volgens een bericht uit Sjanghai wordt
echter in Chineesche militaire berichten te
gengesproken, dat de Japanneezen Mah Wei
Ling zouden hebben bezet. Daarentegen
wordt verklaard, dat de gevechten voort
duren.
Man tegen man
ging het, volgens de Chineesche berichten te
Sjoeangtsjengji ten westen van Hwangmei.
Aan beide zijden werden zware verliezen
geleden, doch de Chineezen hielden stand.
Gisteren maakten de Japanneezen weer ge
bruik van gifgassen, doch het resultaat
was gering, daar de Chineezen voorzorgs
maatregelen hadden genomen.
Shanghai (Japan) meldt, dat Japansche
troepen cle Chineezen in den slag bij den
berg Loesjan hebben verslagen. De Chinee
sche tegenstand in de stellingen ten westen
van het gebergte is ineengestort, nadat de
rechterflank door de verovering van den
berg Ts.jens.jan in verwarring geraakt was.
Van officieele Japansche zijde wordt me
degedeeld. dat de Chineezen zich in vollen
aftocht bevinden: zij trekken naar het zui
den aan weerszijden van den Kioekiang-
spoorweg.
De Chineesche verliezen moeten zeer zwaar
zijn. Noordelijk van den Jangtse staan de
Japanneezen voor Kwangtsi.
De strijd om Hankau
Nu de Japansche strijdkrachten de buiten
ste verdedigingslinie van Hankau hebben
doorbroken, leggen de Chineezen volgens be
richten uit Kioekiang een binnenste verde
digingslinie aan, die Woening in de provin
cie Hoepeh verbindt, en welke door onge
veer 400.000 man troepen zal vorden verde
digd.
Van Chineesche zijde wordt gemeld, dat
er aanduidingen zijn, dat de Japansche troe
pen binnenkort een aanval willen doen ten
Noorden van de Jangtse in de richting van
Kwangtsji.
Het Chineesche nieuwsbureau bericht, dat
de Japanneezen gisteren bij Taiwang aan
den spoorlijn Taukau-Tsingwa, 3780 onschul
dige Chineezen in koelen bloede hebben om
gebracht, uit wraak voor het dooden van Ja
pansche schildwachten door Chineesche gue-
rillabenden. De Japanneezen veronderstel
den, dat de schildwachten door boeren uit
de omliggende dorpen werden gedood. Zij
staken daarom de dorpen in de omgeving
in brand en plaatsten mitrailleurs rondom,
waarmede zij, die uit de brandende huizen'
vluchtten, werden doodgeschoten.
Beroep op den Volkenbond?
Naar het in den regel goed ingelichte Chi
neesche blad Takocngpau bericht, zal Chi
na een beroep doen op den Volkenbond om
artikel 17 van het handvest in werking te
doen treden. Overeenkomstig dit artikel kun
nen onder bepaalde omstandigheden sanc
ties worden toegepast.
Uit goede bron wordt vernomen, dat do
Japansche autoriteiten het kortgeleden aan
de Japansche inwoners gegeven bevel, de
Fransche en de Britsche concessie te Tient-
sin te ontruimen, hebben ingetrokken.
Het ministerie van financiën spreekt het
bericht tegen, als zou de Chineesche regee-
ring nieuwe bankbiljetten tot een bedrag
van 100 millioen willen uitgeven.
In de Noord-Londensche voorstad
Edmonton is een ontzettend vlieg
ongeluk gebeurd, dat zes menschen
het leven gekost heeft, terwijl elf
personen ernstig en twaalf lichter
gewond zijn. Op slag gedood wer
den de bestuurder van het toestel,
een vrouw en twee kinderen, ter
wijl twee ernstig gewonden later zijn
overleden. Het lijk van den piloot
was onherkenbaar verminkt.
Een legervliegtuig verloor hoogte, toen het
boven de dichtbevolkte wijk vloog. Het
stootte tegen een huis, kwam vandaar op
de straat terecht, waar een spelende jongen
gedood werd, verhief zich toen weer om te
gen het dak van een ander huis te botsen
en in brand te geraken. In een der huizen,
die brandschade opliepen, werd een vrouw
gedood, terwijl haar man en kinderen ern
stige brandwonden bekwamen.
UITBREIDING DER GEVREES
DE ZIEKTE IN TWENTE.
Met ingang van Zaterdag is door do Duit-
sche autoriteiten besloten om de grens v°°'
de aan Twente en den Geldcrschen achter
hoek grenzende gebieden te sluiten voor kin
deren tot en met veertien laar.
Deze maatregelen ziin genomen, omdat in
het Duitsche grensgebied tot dusverre nog
geen kinderverlamming is voorgekomen.
Men tracht door deze grenssluiting vermel
ding van de ziekte te voorkomen.
In Enschede zijn reeds aelittien gevallen
van kinderverlamming geconstateerd.
Een dergelijk verbod geldt nog niet
voor Duitsche grensovergangen in
andere deelen des lands. maar ver
wacht wordt, dat een zelfde maatre
gel daar eveneens zal worden ge
nomen.
Tal van reizigers met kinderen, die de
grenzen wilden passeeren zijn reeds teleur
gesteld.
Maatregelen in den Haag
De burgemeester van 's-Gravenhage, heeft in
overleg met de medische instanties de slui
ting gelast van alle openbare en bijzonde
re bewaarscholen en scholen voor gewoon-
en buitengewoon lager onderwijs, alsmede
van de kinderbewaarnlaatsen in deze ge
meente, tot en met 17 September 1938.
Ook het houden van Zondagsscholen wordt
ontraden. Overigens wordt de toestand in
de residentie niet bepaald verontrustend ge
acht. Zaterdag is te Rotterdam weer een ge
val van kinderverlamming aangegeven bij
den directeur van den G.G.D. Van de geval
len der- laatste weken zijn er te Rotterdam
twee met doodelijken afloop. Daar er Za
terdag slechts een geval is aangegeven en
de drie voorgaande dagm geen enkel geval
werd aangegeven, ziet het er naar uit, dat
de ziekte in Rotterdam gunstig zal verloopen
In een toespraak in de provincie heeft de
Hongaarsche-president Imredv medegedeeld
dat in het najaar de militaire dienstplicht
zal worden ingevoerd. De sportorganisaties
zullen worden veranderd in organisaties
voor verplichte militaire voorbereiding en
de soldaten, die aan hun dienstplicht heb
ben voldaan, zullen in schietveroenigingen
worden opgenomen. Speciale wetten zullen
worden gewijd aan een stelsel, analoog aan
de „dopo lavoro" aan een gezinsinkomen
en het onderzoek voor het huwelijk.
Uit goede bron wordt verder ver
nomen, dat de regeering besloten
heeft tot een agrarische hervorming
die voor een oppervlakte van 57.000
hectare per jaar zal gelden. Een
derde deel van de onvervreemdbare
bezittingen van meer den 160 hec
tare en een vierde van de vervreemd-
bare bezittingen van meer dan 270
hectare zullen in kleine stukken
worden verkaveld.
Ten aanzien van de huitenlandsclie
politiek zeide Imredv. dat de betrek
kingen met Duitschland en Italië
nauwer aangehaald worden en dat
Hongarije zijn betrekkingen met de
Kleine Entente wil normaliseeren.
Op het oogenblik, dat koning Faroek het
zwembad van de Sporting Club te Alexan-
drië, waar hij de prijzen voor de Egypti
sche zwemkampioenschappen had uitgereikt,
verliet, is een schot op hem gelost.
Koning Faroek van Egypte.
De koning werd niet getroffen en keerde
naar zijn paleis terug, blijk gevende van
een groote koelbloedigheid. Op dit oogen
blik is nog slechts bekend, dat iemand,
waarschijnlijk een Syriër, bij het passeeren
van den koning zijn revolver in de richting
van den vorst afschoot. Een naast hem
staande toeschouwer slaagde er in het wa
pen een andere richting te geven, zoodat 2
toeschouwers aan het been gewond werden.
Nog slechts enkele uren
Prinses en Prins zullen bij de
ontvangst aanwezig zijn.
Sprookjesachtige verlichting.
De spanning in de hoofdstad
stijgt Hedenmiddag om half drie
zal Amsterdam de jubilecrende
Vorstin inhalen en met koorts
achtige haast wordt de laatste hand
gelegd aan de versiering en rijke
verlichting, welke met kwistige hand
zijn aangebracht. De binnenstad is
één vlaggenzee: één bonte mengeling
van onranje-blanje-bleu Reusachtige
eerepoorten wachten den hofstoet
op het Damrak en de luister van
den inzet der koninklijke jubileum
feesten wordt verhoogd door de
komst van Hunne Koninklijke Hoog
heden Prinses Juliana en Prins
Bernhard. Heden zal het Prinselijk
Paar per auto van Soestdijk ver
trekken en bij de ontvangst van de
Koningin aanwezig zijn.
Zaterdagavond heeft de verlichting proef-
gebrand. Amsterdam wekte dien avond her
inneringen op aan episoden uit de sprook
jeswereld. Hoe prachtig zijn de waardige
grachten met de imposante 17de eeuwsche
gebouwen, stralend in een zee van licht,
dat met groote technische vaardigheid is
aangebracht en stemming en sfeer van oud
Amsterdam accentueert.
Duizenden en duizenden lichtjes langs de
wallekantcn en langs de bruggen
worden weerspiegeld door het stille
grachtwater, waarin fonteinen in de natio
nale kleuren opspuiten.
Amsterdam is herschapen in een lichtstad!
Terwijl wij dit schrijven, verdrin
gen zich langs den intochtsweg, wel
ke Hare Majesteit de Koningin he
denmiddag zal volgen, reeds tien
duizenden menschen. In de binnen
stad gaat men voetje-voor-vóetjé. Nog
slechts enkele uren en ook de hoofd
stad kan daadwerkelijk deelnemen
aan de huldiging der Landsvrouwe.
Het Pauselijk orgaan, de „Osscrvatorc
Romano" brengt hulde aan het herderlijk
schrijven der Duitsche bisschoppen, dat in
de conferentie van Fulda is opgesteld en
wijst op den grooten indruk, welke dit schrij
ven heeft gemaakt op de Duitsche katholie
ken. Het blad prijst de kracht, waardigheid
en moed. waarvan de bisschoppen het be
wijs hebben geleverd. Nooit is de rechtvaar
digheid van de Christelijke zaak zoo dui
delijk gebleken.
Zaterdag is in alle Katholieke kerken in
Duitsrhland een herderlijk schrijven voor
gelezen. waarop gewezen wordt op de nau
we hand. die de bisschoppen vereenigt met
de geloovigen in hun bisdommen.
Er wordt aan herinnerd, dat de bisschop
van Rothenhnrg. mgr. Sproll. gedwongen
werd zijn bisdom te verlaten, nadat hij ge
weigerd had het desbetreffend verzoek van
de politic op tc volgen.
Vervolgens werd gebeden voor den ver
bannen bisschop.
Ernstig verkeersongeval onder
Naarden. Vijf personen levensge
vaarlijk gewond.
In den nacht van Zondag op Maan
dag, te ongeveer half twee, zijn op
den Rijksstraatweg te Naarden, bij
de Louise de Collignylaan, twee per
sonenauto's in volle vaart tegen el
kander opgebost, met het gevolg, dat
acht inzittenden, waaronder een da
me gewond werden.
Zij werden met spoed overgebracht naar
de Majella-stichting te Bussum. Drie hunner,
te Amsterdam woonachtig, konden, na ver
bonden te zijn, per auto huiswaarts keeren.
De toestand van cle vijf anderen was even
wel zoo ernstig, dat zij ter verpleging in het
ziekenhuis moesten worden opgenomen.
Naar wij hij informatie vernamen, is
de toestand van enkelen niet zonder ge
vaar.
Een lange lijst
is het dezen keer weer, van verkeersongeval
len tijdens het weekeinde. Een min of meer
chaotisch toestand, veroorzaakt doordat
zeer vele woonwagens naar de hoofdstad
trekken en het verkeer belemmeren is oor
zaak geworden dat op den Hermveg bij Am
sterdam een motorrijder tegen een dergelijk
vehikel is opgebotst. Hij bekwam een ern
stige hersenschudding.
Auto te water.
Een geneesheer uit Mijnsheercnland (ZIJ.)
is gisteravond met een groote auto aldaar
te water gereden. Vier inzittenden werden
vrij ernstig gewond.
Te Nijmegen werd een 55-jarig wielrijder
door een auto gegrepen en gedood.
Een achtjarig knaapje uit Tilburg raakte
onder een auto en werd stervende opgeno
men.
De 26-jarige luitenant de Jong kwam na
bij Montfont met zijn motorrijwiel in aanra
king met een langs den weg geplaatst beton
blok. Hij liep een zware hersenschudding op.
TSJECHO SLOWAKIJE.
Congres te Neurenberg als aflei
ding. De Führer zal „zijn" Su-
detenduitschers niet in den steek
laten.
Na de week van alwisselend hoop
volle en pessimistische stemmingen,
heeft de toestand van lichte ontspan
ning zich gehandhaafd.
Het groote congres te Neurenberg
zal vermoedelijk de Duitschers wel
zoodanig bezighouden, dat de Tsje
chische kwestie tijdelijk op den ach
tergrond wordt gehouden.
Voor de komende week verwacht
men dan ook geen groote gebeurte
nissen.
Voor heden, Maandag, staan geen bijzon
dere besprekingen op het programma van
Runciman.
Gisteren heeft Ashton Gwatkin, zijn me
dewerker, met den prins van Hohenlohe een
bezoek gebracht aan Henlein, met wien zij
een onderhoud van anderhalf uur hadden.
Mededeelingen zijn niet verstrekt, doch het
is waarschijnlijk, dat Gwatkin wilde weten,
welk antwoord Hitier op het beroep van
Runciman heeft gegeven.
Wat den Britschen ambassadeur te Ber
lijn betreft, nog steeds wordt tegengesproken
dat hij met vastomlijnde instructies naar
Berlijn zou zijn vertrokken. Een medewer
ker van Runciman heeft verklaard, dat men
Niet zonder hoop
behoeft te zijn, wat het onderhoud van Hen
lein met Hitier betreft.
Te Londen is niets hekend van een aan
Runciman toegeschreven voornemen een
bezoek aan Hitier te brengen. Men hecht
weinig geloof aan een dergelijk bericht.
De ministerieele raadsman van
het ministerie presidium Schmoranz
en de raadsman van het ministerie
van buitenlandsehe zaken Siom zul
len op uitnoodlging van de Duitsche
regeering het Partijcongres te Neu
renberg bijwonen als vertegenwoor
digers van hun onderscheidenlijke
departementen.
Betoogingen en feesten.
Gisteren is tc Pilsen een groote belooging
gehouden, waar meer dan 50.000 Tsjechen
uit de grensgebieden tegenwoordig \varen.
Verwachting: Meest matige wind
uit Noordelijke richtingen,
gedeeltelijk bewolkt, waar
schijnlijk nog enkele lichte
regenbuien, koude nacht,
zelfde temperatuur overdag.
Verdere vooruitzichten: Onzeker.
Tot de aanwezigen behoorden de president
van den senaat Soekup en tal van andere
vooraanstaande personen. De sprekers de
den uitkomen, dat Tsjecho Slowakije bereid
is een rechtvaardige overeenkomst te slui
ten met zijn minderhdeen, maar dat niet
temin de concessies geen gevaar mogen
opleveren voor de onafhankelijkheid en on
schendbaarheid van Tsjecho Slowakije.
Tijdens een oogstfeest in het district Asch,
verklaarde de afgevaardigde Wollner o.m.:
Een vergeliik tusschen de Tsjechen en Su-
d eten duitschers is alleen mogelijk op de
basis \;an de acht punten van Karlshad.
Voorwaarde daarvoor is, dat alle Tsje
chen, die pas na 1918 het Sudetenduitsche
land zijn binnengekomen, weer naar hun
geboorteland terugkeeren.
Het is niet in te zien, waarom men thans
opnieuw militaire maatregelen neemt, ter
wijl men te Praag onderhandelt en Lord
Runciman te Praag is om een vreedzaam
advies te geven.
Ons zal men met dergelijke nieu
we maatregelen niet in onrust bren
gen, daar de Fuehrer wil, dat den
3K millioen Sudetenduitschers op
ondubbelzinnige wijze hetzelfde
recht ten deel zal vallen, dat hun
als deel van de groote en trotsche
natie toekomt.
In den strijd om het recht zijn geen com
promissen meer mogelijk.
De eischen van Karlshad zijn het uitgangs
punt voor het vergelijk. Daarom zijn het-
niet do laatste, doch de eerste eischen, wel
ke wij moeten stellen.
Hooge Sovjetofficieren in Praag?
Het Poolsche tclegraafagentschap ver
neemt van welingelichte zijde, dat in de
Matste dagen van Augustus vier hooge
officieren van de Sovjtrussische luchtmacht
en drie functionarissen van de Gpoe te
Praag zijn aangekomen.
Met intrekbare vleugeldrijvers.
De Duitsche viiegbootconstructeur, dr.
Claudius Dornier heeft een nieuw type
vliegboot ontworpen, bestemd voor transat
lantisch luchtverkeer. Het type is ont
wikkeld uit de bekende Do 18 en heet Do
26. De nieuwe vliegboot, welker prototype
Seeadler is gedoopt, heeft dezer dagen zijn
officieelen proeftocht gevlogen.
Met de nieuwe Do 26 zal een periode in
de Duitsche post-luchtvaart worden afrre-
sioten, d.w.z. deze vliegboot zal het laatste
type zijn, dat 'met behulp van een kata
pultinrichting van 'n vliegboot-basis schip
zal worden gestart.
Er zal, zegt de N. R. Crt., naar worden ge
streefd om door speciale voorzieningen on
afhankelijk te geraken van de katapultin
richting der vliegboothasissehepen der
Deutsche T.uft Hansa. Het liet derhalve in
de bedoeling erootere vliegbooten van meer
dan 25 ton gewicht te houwen, welke geheel
op eigen krarht kunnen starten.
De afmetingen van de nieuwe vier-moto-
rige Do 26 zijn: Vleugelspanning 30 meter,
lengte 24Kmefer. hoogte 6.85 meter, vleu
geloppervlakte 120 M2. gewicht (leeg) 102
'on. draagvermogen 0800 kg., vlieg-gewieht
20 ton. maximum-snelheid 335 k.m. per uur;
kruissnelheid 310 k.m. per uur, landin"*-
«nelheid 110 k.m. per uur. vlieghereik 0000
k.m. Uit dit laatste gegeven blijkt, dat deze
vliegboot ruimsehoots in staat is oom den
afstand LissabonNew York (5600 k.m.)
zonder tussrhenlanding af te leggen.
Wat bij de Do 26 opvalt is het afwezig
zijn van rompdrijvers, een typisch kenmerk
overigens van Dornier-vliegbooten. Dr. Dor
nier heeft deze achterwege gelaten om de
snelheid te verhongen. Daarvoor in dc
plaats zijn intrekbare vleugeldrijvers ver
schenen. welke na de opstijging ter weers
zijden in den vleugel verdwijnen teneinde
den luelitweerstand te. verminderen. De
rmv-olie-tanks bevinden zich in den bodem
van de vliegboot.
Rij de proefvlucht is gebleken dat de Do
26 in staat is op twee moforen tc vliegen.
De vier motoren zijn twee aan twee in
tandem opgesteld en gemonteerd in den
Y-vormig aan den romp bevestigden vrij-
dragenden vleugel.
