99 millioen voor liet
werkloosheids-subsidiefomls
Roemenië
in de knel
Roodc vrijwilligers
E
D
Postvlucbten op Indië
[en „vrijelijdminister"
in Fiaèijk
conomische
barometer
Chinees schiet op
Europeaan
Rusland zal Praag helpen
Melkgebrek in de hoofdstad
Mr. van Schaik voorzitter
der Tweede Kamer
Het beloofde land**»»
Onze Oost
Overal
Maggi's Bouillonblokjes
MAGGI5 BOUILLON
Het verbod van
vee-invoer op Texel
Tien millioen dollar voor
luchtafweergeschut
Twee millioen gasmaskers
voor Egypte
Gustav Eder wil niet
boksen
't Wordt tante Pos te lastig
Jeugdherbergen verkrijgen
burgerrecht
Sociaal-democraat volkomen ge
lijk met ieder ander, die zich
onthoudt van hetgeen tot ont
slag van den ambtenaar aanlei
ding kan geven.
De tekst van een minisferieele beschik
king van 20 September luidt:
Het bepaalde in L. O.. 1933, nr. 59 m.a.,
komt te vervallen.
In verband hiermede dienen de comman
danten en autoriteiten belast met de aan
neming van vrijwilligers met het onder
staande rekening te houden.
Bij het persoonlijk onderzoek van gega
digden voor vrijwillige dienstneming is een
lidmaatschap van, of steunverleening aan
de S.D.A.P. en het N.V.V. van den dienst-
zoekende of van personen uit het gezin
waaruit hij komt, niet meer te beschouwen
als een bezwaar tegen de aanneming.
Wat de keus op aanneming be
treft, staat een sociaal-democratisch
georienteerde gegadigde dus volko
men gelijk met ieder ander, die zich
onthoudt van hetgeen tot ontslag
van den ambtenaar aanleiding kan
geven.
Mocht blijken, dat van een gegadigde
van welke politieke gezindheid ook niet
verwacht mag worden, dat hij getrouwelijk
zijn plicht als ambtenaar zal vervullen,
waartoe dient te worden gerekend het aan
hangen van denkbeelden, die in strijd zijn
met het bestaan van de weermacht en het
ongerept handhaven van den goeden geest
daarin, dan zal hij voor aanneming niet in
aanmerking kunnen komen.
Het onderzoek, dat omtrent dienstzoeken-
den wordt ingesteld, zal er derhalve op ge
richt moeten zijn, gegevens te verkrijgen
waarop het oordeel gegrond kan zijn, of
aan bovenstaanden eisch wordt voldaan.
Bij Koninklijk Besluit van 20 September
1938, is benoemd tot voorzitter van de Twee
de Kamer der Staten-Generaal voorhet
tijdvak der tegenwoordige zitting, mr. J.
R. H. van Schaik, lid van die Kamer.
Trein met Joodsclie emigranten
op een zijspoor geleid.
Aan de Italiaansche grens zijn 850 emi
granten, die op doorreis waren naar Pa
lestina, tegengehouden en naar Weenen te
ruggezonden, meldt het Joodsche Telegraaf
Agentschap. Velen hunner zijn dakloos en
hebben geen cent op zak. Op 31 Augustus
waren zij uit Weenen vertrokken, om door
Italië via Fiume naar Palestina te reizen.
De Italiaansche autoriteiten weigerden ech
ter den trein over de grens te laten komen
en lieten de rijtuigen op een zijspoor lei
den, waar zij twee weken hebben vertoefd.
WELKOM, DUITSCHE VOETBALLERS!
Een groote menigte wachtte voor h'et
station te Hattington op een elftal van Duit-
sche voetballers, die aldaar een wedstrijd
kwamen spelen. Toen de Duitschers buiten
het station kwamen schreeuwden de men-
schen „Wees welkom" en „Veel geluk!" Het
was een spontane ontvangst, welke den
Duitschers zichtbaar goed deed; vertelt de
Daily Express.
Basis overeenkomstige
■week 1937 100
Week v. Maandag la Zaterd
29 Aug.-
5 t'm
12 tm
Effectenmarkt
3 Sept.
10 Sept.
17 Sept.
Aandeelenkoersen
91.4
91.0
88.3
Betalingsverkeer
Omzet postcheque-
99.7
87.8
107.1
en girodienst
Groothandel
Groothandelsprijzen
67.5
67.6
69.3
Omzet termijnmarkt
Amsterdam
133.9
38.5
107.2
Kleinhandel
97.5
85.8
97.2
Omzet winkelbedrijf
Goederenverkeer
Gewerkte taken
(1 taak halve ar
beidsdag) Haven Am
70.6
75.7
66.3
sterdam
Bevrachtingen wilde
106.9
binnenvaart
87.6
102.3
Arbeidsmarkt
Aanvragen van werk
92.7
84.7
gevers
114.2
Aanbiedingen van
werknemers
93.9
90.4
98.3
Plaatsingen
93.3
85.5
111.3
De N. R. Ct. maakt melding van de vol
gende gebeurtenissen in onze Oost:
Te Teloek, op 90 k.m. van Palembang is
een hoogloopende twist ontstaan tusschen
den Europeeschen aannemer H. C. Berlips
en een Chineescben tokohouder. De oorzaak
lag in een schuld voor voeding der koelies.
De Chineesche tokohouder trok tenslotte
een revolver en loste drie schoten op den
heer Berlips. Hierbij trof er één den aan
nemer in de hand, een tweede ketste, doch
bet derde bracht hem een ernstige wond
in de heup toe. De heer Berlips werd naar
Palembang overgebracht, waar hij in het
hospitaal is opgenomen. Zijn toestand is
zorgwekkend.
Chineesch dagblad onder pers
breidel.
De „.Tavasche Courant" bevat een besluit
der regeering van 17 September, waarbij,
in verband met de voortgezette anti-Japan-
sche actie, het drukken, verspreiden en uit
geven van het Chineesche dagblad „Siang
Po" te Soerabaja voor den tijd van 8 da
gen is verboden.
Leider van „Zwart Frontver
oordeeld.
De politierechter te Semarang veroordeel
de den leider van „Zwart Front", den heer
von Ende, tot f 100.boete subs. 20 dagen
hechtenis en f 25.boete subs. 5 dagen
hechtenis, wegens smaadschrift en de wij
ze waarop hij aan de leden van „Zwart
Front" verzocht de hem opgelegde boete te
betalen.
Overal wonen ervaren huisvrouwen, die weten,
dat Maggi's Bouillon in kwaliteit aan de spits
staat Maggi's Bouillon heeft zo'n zuivere,
natuurlijke, krachtige smaak en evenaart het
allerbeste zelfgetrokken vleesnat.
Maggi's Bouillon is in alle opzichten „aT*.
de bouillon met een reputatie!
Litwinof heeft in een verbitterden
aanval op den Volkenbond, welken
hij er van beschuldigde, zijn leden
niet te hebben beschermd, de Assem-
blée meegedeeld, dat Sovjet Rusland
twee dagen geleden Praag heeft
geantwoord, bereid te zijn onmid
dellijke doeltreffende hulp te ver
leenen op grond van de Russisch-
Tsjechische verdragen.
Uitzonderingen
In aansluiting op ons bericht, van Dins
dag j.1., dat de vee-invoer op Texel in ver
band met het heerschende mond- en klauw
zeer is stopgezet, vernemen ydj nog het
volgende:
De minister van Economische zaken heeft
goedgevonden: te bepalen, dat. wanneer bij
zondere redenen afwijking van het bedoel
de verbod noodzakelijk maken, zoodanige
afwijking kan worden toegestaan door den
burgemeester van Den Burg, onder de dooi
den inspecteur van den Veeartsenijkundi-
gen* Dienst te Heemstede aan te geven
voorwaarden.
Oorzaak: mond- en klauw
zeer.
De gevreesde veeziekte, het mond
en klauwzeer, heeft zich de laatste
weken in de omgeving van de
hoofdstad zoo snel uitgebreid,
dat nog slechts met groote moeite
voorzien kan worden in de melk-
levering van Amsterdam. De melk
productie daalde door het intreden
der ziekte in de plaatsen, van
waaruit de melk geleverd moest
worden aan Amsterdam, tot min
der dan vijftig procent. De koeien,
die aangetast zijn door het mond
en klauwzeer en dat is op som
mige plaatsen zelfs negentig pro
cent van den veestapel geven
niet meer dan twee liter melk, te
gen in normalen tijd zes tot zeven
liter. Op het oogenblik kan men
echter nog in de behoefte van de
Amsterdammers voorzien, o.m.
door alle overmelk, welke ge
bruikt werd voor de industrie-
melk, af te laten leveren aan
den melkhandel via de algemee-
ne vereeniging voor melkvoor-
zoening.
De slappe houding van Engeland
en Frankrijk opent aan Duitsch-
land den weg naar het Oosten.
Wanneer zullen Londen en Pa
rijs „neen" zegen?
Het bezoek van de IIongaarscKe ministers
Imredy en Kanya aan Obersalzberg en de
reis van Horthy naar Oost-Pruisen komen
op 't meest dramatische oogenblik van het
Duitsch-Tsjechisclie conflict. Dit geeft Roe
menië aanleiding het voorbehoud te laten
varen, dat het sinds het begin van de crisis
had in acht genomen. De door Berlijn ver
oorzaakte wankeling van de souvereiniteit
van Praag, toegelaten door Londen en Pa
rijs, levert het gevaar op in Zuidoost-Europa
de ernstigste consequenties te hebben. Zij
stelt het probleem van de Duitsche „Drang
nach Osten" en de ontwikkeling van de
Duitsche macht in het algemeen.
Tegen deze stroomingen is Roemenië, dat
het gevaar begrijpt, niet voornemens het
initiatief tot een actie te nemen. De inmen
ging van Hongarije daarentegen, zijn stap
pen te Praag, zijn revisionistische aanspra
ken, de hulp, welke het, naar het schijnt,
in het nationalistische Duitschland hoopt te
vinden, zet direct het pact van de Kleine
Entente op het spel en bedreigt op de meest
directe wijze de Roemeensche belangen.
Immers, Roemenië kreeg bij het vredes
verdrag van Trianon een belangrijk deel
van Hongarije, o.a. Zevenbergen toegewe
zen.
Het is belangwekkend op te merken, dat
op het oogenblik zelve, waarop de conferen
tie te Boedapest met Hongarije in beginsel
een overeenkomst bekrachtigde, welke den
toestand in Midden-Europa kon stabilisec-
ren en kalmeeren, de agitatie, welke
Duitschland goed dacht tegenover Tsjccho-
Slowakije te beginnen, welke strijd ieders
eetlust opwekt, alle eischen in kwestie
weer aan de orde moest brengen.
Hongarije, dat had kunnen hopen te ont
snappen aan de machtige Duitsche voogdij,
meegesleept door de gedachte der revisio
nistische beweging, moest opnieuw den
moed verliezen. Voor andere naties kon er
in Midden-Europa nog slechts sprake zijn
van een Pax Germanica.
De eerste natie, welke na Tsjccho Slowa
kije in de waagschaal wordt gesteld, Roe
menie, zou de eerste moeten zijn om zich
te verontrusten. Te Boekarest wordt de
Duitsche minderheid in Transylvanie, 800
duizend personen, streng door Berlijn ge
controleerd. Men weet, dat groote krachts
inspanningen zijn verricht om de Ilongaar-
sche minderheid te verontrusten. Men weet
vooral, dat Duitschland sinds den oorlog
van 1914 niet is opgehouden naar Roemeen
sche petroleum en graan te hunkeren. Sinds
dit jaar wordt door Koning Carol een krach
tige actie geleid tegen de door Duitschland,
door middel van het Roemeensche filiaal
der G. Farben industrie, betaalde IJzeren
Garde.
Polen heeft tegenover Tsjecho Slowakije
de grief inzake Teschen behouden en Zuid
Slavië meent zich thans beschut tegen de
Duitsche ambities. Sovjethulp brengt ove
rigens gevaren mede, welke Roemenië niet
zou willen loopen. Italië schijnt zich te zeer
aan de zijde van Duitschland te hebben
geschaard, zoodat van Italië niets te hopen
is. Blijven dus over de groote Westersche
mogendheden.
Men zou te Boekarest willen weten op Jj
welke strategische lijn Engeland en Frank
rijk besloten hebben den tegenstand te or-
ganiseeren en van welk oogenblik af zij tot
Duitschland „neen" zullen zeggen. Na ont
vangst van het antwoord, dat op deze kwes
ties zal worden gegeven, zal de regeering
haar politiek bepalen.
De grootste bestelling in vredes
tijd van de Ver. Staten.
Het departement van oorlog te Washing
ton heeft een bestelling geplaatst ten be
drage van tien millioen dollar voor krach
tig, snel schietend luchtafweergeschut, dat
met een snelheid van ruim 80 k.m. per uur
kan worden vervoerd. Dit is de grootste be
stelling in haar soort in vredestijd in de
Ver. Staten. Het geschut wordt geplaatst
aan de kustlijn van den Stillen en den At-
lantischen oceaan. De vervaardiging ge
schiedt deels in particuliere, deels in regee-
ringsbedrijven. Er zullen 21 maanden mee
gemoeid zijn. Het departement van oorlog
is gemachtigd 23 millioen dollans aan lucht
afweergeschut uit te geven. Een bedrag
van dertien millioen dollar zal besteed wor
den voor de aanschaffing van zoeklichten,
machinegeweren en radio-controle instru
menten.
De Egyptische regeering heeft een heistel
ling geplaatst van twee millioen gasmas
kers. De eerste minister Mahmoed Pasja,
heeft de thans in Londen vertoevenden mi
nister van oorlog verzocht zoo spoedig mo
gelijk naar Egypte terug te keeren. In een
audiëntie bij koning Faroek heeft de mi
nister-president den vorst van de jongste
ontwikkeling der Europeesche crisis op de
hoogte gesteld.
Simuleert hij ziekte?
De revanchewedstrijd tusschen den Eu
ropeeschen kampioen in het middenge
wicht, Bep van Klaveren en den Buitscher
Gustav Eder, welke op 23 September a.s.
te Berlijn zou worden gebokst, gaat niet
door. De promotor van Van Klaveren, de
beer Huizenaar, heeft een telegram ont
vangen, waarin wordt gemeld, dat Eder
ziek is en dientengevolge weigert te bok
sen. Volgens den heer Huizenaar echter
bestaan er gegronde vermoedens, dat de
oorzaak van het niet boksen van den
Duitscher een andere is dan ziekte.
Vertrek van Aankomst to
SïïHrlft"» 2* Sept. Nap. 21 Sept
Uerugreis) lBasrah 21 Sept (Athene 21 Sept.
fheenreis) |Athene 21 Sept,|Basrah 21 Sept
SS Medan 21 Sept Rang. 21 Sept.
De Regeering is er van uitge
gaan dat de werkloosheid in '39
gelijk zal zijn aan die in 1935,
Bij het opmaken van de begrooting van
het Werkloosheids-subsidiefonds is de re
geering er van uitgegaan, dat de werkloos
heid 111 1939 ongeveer van gelijken omvang
zal zijn als in 1938. I
Blijkens de jongste gegevens zal het jaar
1937 wegens gewone bijdragen volgens de
schaal daaronder begrepen de bijdragen
in de gemeentelijke kosten van controle
een bedrag van f 96 millioen vorderen. Bij
een vermindering der werkloosheid met 6
pet. zou voor 1938, onder overigens gelijk
gebleven omstandigheden, op een evenre
dige verlaging der gemeentelijke uitgaven
kunnen gerekend worden, d.w.z. op een
verlaging van 6 pet. van rond f 125 milli-
oen, uitmakende f 7.5 millioen. Als punt
van uitgang voor de raming voor het dienst
jaar 1939 kan mitsdien genomen worden
f 96 millioen, verminderd met f 7.5 millioen
of rond f §8-500.000.
Voorts moet rekening worden gehouden
met een aantal overheidsmaatregelen, die
na 1937 getroffen zijn en die eenige correc-.
ties op dit cijfer noodzakelijk maken:
le verbetering der steunregeling, zooals
door verhooging der brandstoffentoelage,
verhooging van het maximum steunbedrag,
gedeeltelijke vrijlating van gezinsinkomsten:
f 1.700.000.
2e. uitbreiding der werkverschaffing
f2.000.000.
3e. B-steun aan kleine boeren f3.150.000,
4e. Steun aan kleine tuinders f 1.560.000,
Voor 1939 moet het bedrag der ge
wone bijdragen dan ook gesteld
worden op rond f 97.000.000.
Bijzondere bijdragen,
De regeering verwacht voor 1939 een to
tale behoefte aan bijzondere bijdragen tot
een bedrag van rond f26.250.090. Op den ge
wonen dienst van het fonds is daarvoor
f4.651.000 beschikbaar. Het restant ad
f21.599.000 is geraamd op den kapitaaldienst
als voorschot, in de plaats tredend van een
bijzondere bijdrage.
De gewone dienst sluit met een nadeelig
slot van f 19.144.816.50.
.'ensterenveloppen duidelijk
adresseeren.
De persdienst van de P.T.T. verzoekt hei
volgende mede te deelen.
Herhaaldelijk geven briefomslagen met
doorschijnend adresvlak (z.g. vensterenve
loppen) moeilijkheden bij de postale sortee-
rin, doordat het venster niet voldoende
doorzichtig is, het adres met potlood is ge
schreven of niet juist onder het .venster!
past e.d.
De afzenders van brieven met venster
enveloppen zullen goed doen aan zeer dui
delijke adresseering hun aandacht te beste
den willen zij niet het risico loopen, dat
hun brieven vertragen. Men bedenke daar
bij dat de briefpostsorteering voor een groot
deel bovendien bij kunstlicht moet geschie
den.
ZIEKE ITALIAANSCHE SOLDATEN UIT
SPANJE TERUG.
Aan boord van het hospitaalschip ,,'Aquf-
leia" zijn te Napels 626 voor den dienst, on
geschikt geworden Italiaansche vrijwilli
gers uit Spanje teruggekomen.
„Papa" en „Maman" knijpen een
oogje toe.
Dat het denkbeeld der jeugdher
bergen, die sinds vele jaren burger
recht verkregen in tal van landen
als Nederland, België, Duitschland
e.a. ook tot Frankrijk is doorgedron
gen, is voor een groot deel te danken
aan het pionierswerk van den heer
Leo Lagrange.
September dat is de tijd waarin Pa
rijs zich weer even snel vuit als het in Au
gustus is leeggestroomd. „Je moet in Juli en
Augustus niet naar de Lichtstad komen om
de Parijzenaars te leeren kennen, want dan
zijn ze er niet", luidt menig vriendelijk ad
vies en inderdaad, er is veel van waar. Niet
zoodra echter komt September in zicht of
Parijs ontvangt zijn stadgenooten met open
armen terug. Nog maar kort geleden waren
de straten dikwijls uitgestorven, tal van win
kels gesloten en dan herneemt het gewone le
ven zijn gang, zij het met oruingebrande
menschen. Meer dan een millioen personen
hebben de hoofdstad verlaten en dat nog wel
in een tijdsbestek van enkele dagen. En
daaraan is het stelsel der „betalende gas
ten" (paying guests), waardoor duizenden
die anders niet buiten hun fabrieken en
werkplaatsen komen er nu een paar dagen
kunnen uittrekken, niet vreemd.
Per tandem
Opvallend omvangrijk was in deze
massavlucht uit de groote steden de
jeugd betrokken. Men zag en dat
was zonder twijfel een heel nieuw
beeld voor Frankrijk buitenge
woon veel jongelui van beiderlei
kunnen deels op de ook in Frankrijk
al geliefde tandem, deels ork te voet
beladen met rugzakken en sportief
gekleed de natuur intrekken.
En in feite betreft het niet een tijdelijke
nieuwe „mode", maar een zich in het
eerste stadium van ontwikkeling bevindende
nieuwe vorm van jeugdopvoeding op 'n basis
val?. vrijheid en zelfstandigheid. Het is de zg.
.vrije-tijd-beweging" voor de jeugd die se
dert omstreeks 'n jaar op enthousiaste wijze
en met zichtbaar succes in Frankrijk gepro
pageerd wordt!
Op dit gebied heef» Leo Lagrange
de eerste vrije-tij d-minister" van
Frankrijk prachtig baanbrekend
werk gedaar. Overal in het land
werden de aantrekkelijke jeugdher
bergen gesticht die in zooveel andere
landen men denke slechts aan Ne
derland al zoo talrijk voorkomen.
Honderden in getal vormen zij al
een dicht net over verschillende na-
tuur-schoone gedeelten van Frank
rijk; maandenlang waren zij tot de
nok gevuld en ook nu in September
is er nog nauwelijks plaats te krijgen: en
kele honderdduizenden ionee menschen heb
ben aldus hun vaeantie doorgebracht op
een wijze die voordien in Frankrijk volko
men onbekend was.
't Zijn géén asyls!
Wat de Fransche jeugdherbergen nu
eigenlijk precies zijn? Met een „asyl voor
de jeugd" zijn ze stellig niet juist getypeerd
Want de jeugd-asyls in den waren zin des
woords bestaan overal en zijn in wezen
in alle landen betzelfde, maar de „Auberges
de Jeunesse" zijn gansch andere instellin
gen. Overheidsgebouwen die nog niet be
trokken werden door den dienst die er
gehuisvest moet worden, leegstaande scho
len en gebouwen van maatschappelijke in
stellingen werden allerijl ingericht en voor
zoover noodig gerestaureerd of veranderd
om de A.J.-leden. die op fietsen, motorfiet
sen en te voet naar de jeugdherbergen toe-
stroomen, een weekend-woning, een toeris
ten-station. een rustplaats en slaapgelegen
heid te bieden.
In heel wat steden en dat
hangt dan in hoofdzaak af van de
samenstelling van het stadsbestuur
worden den leden van de „A.J." de
prachtigste gebouwen ter beschik
king gesteld met moderne accomo-
datie. een bibliotheek uitkomst
voor regendagen! en sportterrei
nen.
Lid van de „A.J." kan iedereen zijn die
den zestienjarigen leeftijd bereikt en den
derfigiarigen niet overschreden heeft en
vanzelfsprekend geldt dat ook voor meis
jes en jonge vrouwen. Het contributiebe
drag bedraagt per persoon jaarlijks dertig
francs. Besluurd worden de „auberges"
door een „Papa" en een „Maman" (de pé-
res en mères Aubergistes,) die men dus
een „Asylvader" en „Asylmoeder" zou kun
nen noemen. De. leden zelf worden gemeen
lijk de „Ajisten" genoemd. Zoo ontstond
op basis van de moderne telegramstijl een
nieuwe taal en zoo ook ontstonden nieuwe
begrippen en vergeefs zou de Académie
Francaise protesteeren: zulke uitdrukkingen
worden nu eenmaal in korten tijd populair,
Wee den jonggehuwden!
Behalve de slaapgelegenheden en veela
de bibliotheken, de bad- en douche-inricn-
tingen, speelplaatsen e.d. stelt de A.J. haa
leden ook modern ingerichte keukens
andere kookruimten ter beschikking, ri
koken wordt trouwens door de -Vl1-
zelf gedaan. En wee den jonggehuwden
besluiten hun wittebroodsweken in
jeugdherberg door te brengen: een «Pa d0
eetzaal voor de mannen en een voor
vrouwen! Dat is een der onverbiddelijke
gels in de kazernes der vrijheid.
In deze zalen en zaaltjes mag niet
den gerookt om tien uur gaat bet electi
licht uit. zoodat iedere gast om dmn
naar bed moet. Nochtans wordt aan
regels niet al te streng de hand aüs-
en het komt niet zelden voor dat de
ten heel waf later thuiskomen. Dan
zen „Pa" en „Ma" niets te merken: de jeu*
moet zich nu eenmaal amuseeren--
Veel buitenlanders
Men vindt in deze jeugdherbergen
van buitenlanders. Hier en daar zette
gelscbe studenten een lied in. Dan n
ze plotseling op als de anderen kom
weten niet of de andere huisbewoners ,g
tegen misschien bezwaar koesteren.
gang maar hoor!" klinkt het uit bet fjl
der Franschen. „wii zijn onder on' e(
allen gelijk-" En tal van Belgen komen
en Hollanders graag geziene pasten
en Amerikanen en Tsjechen. Dok
Skandinaviërs. ver"
Aldus leert de jeugd van tal van dfl
schillende landen elkander kennen en
vrije natuur en in vrijen omgang,
en waardecrcn. „„tcte ver-
En dat is misschien wel de p
dienste van het instituut der ]eug fgeP
gen dat thans ook in Frankrijk
recht verworven heeft,
