Autobus
opengereten
Bezuiniging bij de
Spoorwegen verwacht
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Na botsing met een
vrachtauto
Tien geboden van
Kardinaal Innitzer
De Afsluitdijk
in den storm
Verwarring op
Londensche stations
5.A. -mannen bij
de kerken
Joden verzetten zich
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 UJNEN)
WOENSDAG
12 OCTOBER 1938
Twee dooden, zes
gewonden
Na de Weensche
relletjes
Pan-Arabisch conqres
stelt eischen
Geen vcrdceling van het
Heiiige Land
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT,
Zijn laatste motorrit
Ouders wacbffen vergeefs
HE LDERSCHE COURANT
Uitgave der Uttg.-M|. Hoüandi Noorderkwartier N.V. te Den Helder
66e JAARG. No. 8436
VREESELIJK VERKEERS
ONGELUK OP DEN RIJKS
WEG DEN HAAG-ROTTER
DAM. - BANKEN VAN DE
AUTOBUS WERDEN IN
ELKANDER GEDRUKT.
Omstreeks middernacht is op
den nieuwen Rijksweg, tusschen
Delft en Overschie een ernstig
verkeersongeluk gebeurd, dat tot
dusver aan twee menschen het
leven heeft gekost en waarbij
een zestal personen min of meer
ernstig is gewond.
Op dat tijdstip kwam een vrachtauto met
ï.g. oplegger uit de richting Rotterdam. Toen
de chauffeur van deze vrachtauto in de ge
meente Pijnacker een langs den berm van
den weg stilstaande autobus opmerkte, wil
de hij deze passeeren en haalde daartoe
naar links uit. Daarbij merkte hij vermoe
delijk niet, dat juist op dat oogenblik een
autobus van de N.V. Cotax uit Rotterdam,
uit tegenovergestelde richting naderde, wel
ke zich tegelijkertijd ter hoogte van de stil
staande bus bevond.
ZITBANKEN IN ELKAAR
GEDRUKT.
Het resultaat was, dat de Co-
tax-bus door den oplegger werd
gegrepen en hoewel de bus niet
met groote snelheid reed, aan een
zijde totaal werd opengereten.
De gevolgen waren verschrik
kelijk. Door de hevige botsing
werden de banken van de auto
bus in elkander gedrukt. Toen
het voertuig tot stilstand was ge
komen en men ijlings te hulp
snelde om de passagiers te red
den, bleken twee hunner, die op
de bank achter den chauffeur
hadden plaats genomen, op slag
te zijn gedood. De chauffeur zelf,
alhoewel gewond, had geen ern
stig beletsel bekomen, doch een
zestal passagiers bleek min of
meer ernstig gewond.
Het duurde geruimen tijd aleer men er in
slaagde één der passagiers, die tusschen de
ineengedrongen banken van het voertuig
bekneld zat, uit zijn benarde positie te be
vrijden.
Onverwijld werd geneeskundige hulp ge-
requireerd en weldra waren twee auto's van
den Geneeskundigen Dienst uit Rotterdam
en twee van den Geneeskundigen Dienst uit
Delft, alsmede een ambulancewagen van 't
Roode Kruis uit Overschie ter plaatse. Ook
de hurgemeester van Overschie, de heer J.
Baumann, de waarnemend burgemees
ter van Rotterdam de heer A. B. de Zeeuw,
en de hoofdcommissaris van Politie te
Delft, spoedden zich op het vernemen van
dit ernstig ongeval naar de plaats des on-
heils.
De autobus, welke een z.g. „wilde dienst"
tusschen Den Haar en Rotterdam onder
houdt is geheel versplinterd.
De slachtoffers.
Nader wordt gemeld, dat de lijken van de
twee slachtoffers van dit verkeersongeluk
geïdentificeerd zijn als die van de 26-jarige
mevr. K.O. en de heer H. te Rotterdam.
De echtgenoot van eerstgenoemde, de heer
K„ alsmede de 54-jarige V., de 66-jarige L.,
de 34-jarige L. en een nog onbekende pas
sagier, allen uit Rotterdam, zijn in het
oude en nieuwe Gasthuis te Delft opgeno
men. Twee zusters van mevr. K„ die niet
levensgevaarlijk gewond bleken, zijn naar
het ziekenhuis aan den Coolsingel te Rot
terdam overgebracht.
Hoe het kwam.
Omtrent de toedracht van dit ongeval kan
hog worden gemeld, dat de chauffeur van
EEN MANIFEST TOT DE OUDERS.
DUITSCHE PERS BLIJFT ZWIJ
GEN.
Gisteren is in Weenen, op groote
schaal, een manifest verspreid, dat
een oproep inhoudt van den kardi
naal-aartsbisschop, Z. H. Em. Innit
zer, aan de katholieke ouders en door
den kardinaal zelf is onderteekend.
Exemplaren van dit manifest zijn
in alle stilte huis aan huis in de
brievenbussen gedaan of onder de
deuren geschoven, aldus de Msbd.,
vermoedelijk door vrijwilligers uit de
kringen der katholieke jongeren.
Het aartsbisschoppelijk manifest
draagt de dagteekening 24 Septem
ber. De verspreiding ervan is dus
blijkbaar vertraagd.
Men zou den inhoud van het mani
fest kunnen noemen de tien gebo
den voor christelijke ouders.
De Führer onaangenaam verrast.
Naar de Berlijnsche correspondent van de
„Daily Tel. and Mo/ning Post" in welinge
lichte kringen der Duitsche rijkshoofdstad
vernomen heeft, was de Fuehrer zeer onaan
genaam verrast, toen hij van den aanval op
het aartsbisschoppelijk paleis te Weenen
hoorde.
Hitier zou Bürckel, den rijkscommissaris
voor Oostenrijk hebben verzocht, hem een
volledig rapport over de gebeurtenissen te
doen toekomen.
De Duitsche pers heeft nog steeds geen
toestemming, over de onlusten haar lezers in
te lichten.
Wel is een semi-officieele mededeeling te
Berlijn gepubliceerd, waarin het heet, dat er
ontstemming was te Weenen over een toe
spraak van den kardinaal en dat jeugdige
elementen daarvan partij hebben getrokken,
om een aanval op het paleis te ondernemen.
„Beleefde" woorden van Wee-
nen's burgemeester.
Volgens de „Wiener Neuesten Nachrichten"
heeft de Weensche burgemeester, dr. Neu,
bacher, op een vergadering van een plaatse
lijke groep der N.S.D.A.P. een rede gehou
den, waarin hij „ok de met de predikatie
van kardinaal Innitzer samenhangende ge
beurtenissen ter sprake bracht.
Burgemeester Neubacher wees er op, dat
kardinaal Innitzer in zijn predikatie ervan
gesproken had, dat er nog een jeugd is, die
„niet zoo licht luistert naar bedriegelijke
slagwoorden en ijdele frasen."
Spreker zeide het te betreuren, dat
„kardinaal Innitzer dergelijke woor
den niet heeft gebruikt in den tijd
toen zij uitermate op hun plaats
zouden zijn geweest, namelijk toen
een misdadige bende politici, die
zich van de macht in den staat
had meester gemaakt, onder aan
roeping van God dappere mannen
naar de galg zond.
Toen heeft kardinaal Innitzer gezwegen.
Hij zou er goed aan doen, niet te herinne
ren aan dit beklagenswaardige verzuim."
Deze opmerkingen maakte de burgemees
ter, volgens zijn zeggen, „met alle beslist
heid en beleefdheid".
Beeldenstorm
Omtrent de aanval op het paleis van den
bisschop op Zaterdag j.1. meldt de Daily
Express nog eenige bijzonderheden, aldus
de Msbd. De kanunniken van den St. Ste-
phanusdom, met wie de Weensche corres
pondent van genoemd blad een onderhoud
heeft gehad, hebben verklaard, dat gouden
en zilveren kostbaarheden door het gepeu
pel zijn gestolen, tenvijl vele kostbare
de geparkeerde autobus ter plaatse tot de
ontdekking kwam, dat de benzinetank le
dig was. Hij deed daarop een beroep op den
bestuurder van een hem passeerende auto,
die zijn wagen tot stilstand bracht, doch de
ze niet geheel aan den kant van den weg
plaatste. De chauffeur van den trailer, de
heer Krijger uit Haarlem, werd daardoor
genoodzaakt zoodanig naar links uit te ha
len, dat hij op het rechterrijvlak terecht
kwam. De eerste die getuige was van dit
ongeval, was de heer J. Stoop, uit Den Haag,
eveneens eigenaar van een autobusdienst-
onderneming, die met een luxe wagen op
controle uit was.
De politie te Pijnacker, in welker gemeen
te de aanrijding geschiedde, stelt een uitge
breid onderzoek in.
KARDINAAL INNITZER.
voorwerpen zijn geroofd of vernield.
Terwijl een deel van de nazis het aarts
bisschoppelijk paleis aanviel bestormden
anderen de woningen der kanunniken aan
de andere zijde van 't St. Stenhan"="nleis,
Kruisbeelden, beelden van de H. Maagd en
afbeeldingen van heiligen werden daar
stukgeslagen.
Onder de voorwerpen, die later door de
nazi-vandalen op het plein voor den St, Ste-
phanus-dom werden verbrand, bevond zich
een kruisbeeld, uit hout gesneden, twee en
een halve voet hoog en een olieschilderij van
Onze Lieve Vrouw, een portret van kardi
naal Innitzer in kerkelijk gewaad en een
Fransch gebedenboek.
Kerken onder bewaking.
Dat de stemming nog bij lange na
niet rustig is, blijkt wel uit de
zware bewaking, onder walke de
R.K. kerken zijn gesteld: S.A. man
nen houden de wacht. Er zouden
verscheidene personen, die bij de
relletjes betrokken zijn gearresteerd
maar volgens veler meening zijn dit
communisten, die als zondebokken
worden gebruikt.
In kerkelijke kringen beweert men nog
steeds, dat de organisatie der onlusten op
rekening der Hitlerjeugd moet worden ge
schoven. Dat men zeer radicaal te werk is
gegaan moge blijken uit het feit dat zelfs
het bed van kardinaal Innitzer werd ver
nield.
Palestina voor
da Arabieren
In de slotzitting van het Pan-Arabisch
Congres te Cairo is een resolutie aangeno
men, waarin de Arabieren zich scherp kan
ten tegen een verdeeling van Palestina.
De Arabieren stelden o.a. de volgende
eischen:
Ten eerste: De verklaring van den Engel-
schen minister Balfour inzake het
scheppen van een Joodsch Nationaal
Tehuis in Palestina is van nul en
geener waarde.
Ten tweede: De Joodsche immigratie in Pa
lestina moet onmiddelijk een einde
nemen.
Ten derde: De verdeeling van Palestina in
iederen vorm wordt verworpen.
Ten vierde: Gevraagd wordt een grondwet
telijke regeering in Palestina in te
stellen, alsmede de onderteekening
van een verdrag tusschen Engeland
en de Arabieren.
Ten vijfde: Gevraagd wordt een algeheele
strafkwijtschelding voor politieke ge
vangenen en invrijheidstelling van de
gearresteerde leiders.
Ten zesde: Het aannemen van bovenstaan
de eischen is de eenig mogelijke oplossing
van het vraagstuk, anders zal het geheele
Arabische volk gevraagd worden de Brit
ten en de Joden als vijanden te beschou
wen, met alle sociale, politieke en econo
mische gevolgen van dien.
Verwachting: Meest matige
wind uit Westelijke richtin
gen, gedeeltelijk bewolkt,
aanvankelijk enkele regen-
of hagelbuien met kans op
onweer, iets koeler.
Verdere vooruitzichten: Krim
pende wind, toenemende be
wolking, iets zachter.
Ten 'zevende: de regeeringen van alle
Arabische landen worden verzocht boven
staande punten te ondersteunen én ze me
de te deelen aan Groot-Brittannië en den
Volkenbond.
Ten achtste: Voorgesteld wordt te Kairo
een vaste commissie in te stellen teneinde
toe te zien op de uitvoering van de beslis
sing.
In een voorwoord wordt gezegd, dat het
congres, ten teeken van goeden wil de Jo
den, die zich reeds in Palestina bevinden,
het volledige burgerrecht aanbiedt.
De Joden laten zich niet verdringen.
Het bericht betreffende het Arabische ul
timatum aan den zionistisc.hen leider dr.
Weizmann, waaromtrent wij gisteren reeds
een en ander mededeelden, dat met den
ergste der rampen dreigt, wanneer de Zio
nisten niet instemmen met nietigverklaring
van ■"e verklaring van Balfour. heeft on
middellijk een krachtig antwoord gekregen
van Joodsche gemeenten uit alle deelen ter
wereld, gelijk blijkt uit de telegrammen,
die ontvangen zijn in het Londensche hoofd
kwartier van de Zionistische wereldorgani
satie. De Joodsche nationale raad in Pa
lestina heeft geseind, dat de Palestijnsche
Joden geen offer willen sparen om de Ara
bische bedoelingen te verijdelen en voort zul
len gaan hun positie te verdedigen. Hier
aan wordt toegevoegd: wij weigeren te ge-
looven, dat Engeland dergelijke bedoelingen
zal steunen. Een Zionistisch ambtenaar ver
klaarde, dat de Amerikaansche joden ook
aaneengesloten zijn in den strijd tegen iede
re poging tot verwerping van de verklaring
van Balfour.
't Is wel noodig Dagelijks
wordt over de reorganisatie ge
confereerd.
Sedert het nieuwe directorium van de Ne-
derlandsche Spoorwegen is samengesteld,
hebben de wildste geruchten de ronde ge
daan over een reorganisatie van den dienst,
welke gepaard zou gaan met de benoeming
van de heeren ir. W. Hupkes, tot dusver
chef van den dienst van tractie en materiaal,
en ir. W. F. H. van Rijckevorsel, tot dus
ver chef van den dienst van vervoer en han
delszaken tot directeuren, naast den tot pre
sident-directeur benoemden prof. dr. ir. J.
Goudriaan, die wijlen ir. C. W. van Dijk als
directeur van de Nederlandsche Spoorwegen
is opgevolgd.
Inderdaad ziin, naar de N. R. Ct.
meldt, de drie directeuren dadelijk
na 29 September begonnen met het
overwegen van een reorganisatie,
die aan den eenen kant den dienst
nog efficiënter zal moeten maken
dan hij thans reeds is, en aan den
anderen kant de zoo noodzakelijke
bezuiniging zou moeten bewerkstelli
gen, die bij de steeds nog niet over
wonnen tekorten een droeve noodza
kelijkheid blijven. Bij dit overleg is
ook drs. D. J. Wansing. de secretaris
van de directie, betrokken. Dag aan
dag wordt er door de vier heeren in
de directiekamer geconfereerd, waar
bij elk onderdeel van den dienst
stuk voor stuk onderhanden wordt
genomen.
Het ligt voor de hand. dat bij deze reor
ganisatie het meest gedacht wordt aan een
hernieuwde indeeling van het ingewikkel
de en uitgebreide apparaat der spoorweg
administratie. in dien zin. dat ir. Hupkes
meer speciaal zou worden belast met tech
nische aangelegenheden, ir. van Rijckevor
sel met de exploitatie en prof Goudriaan
met de oeconomische aangelegenheden.
Over de resultaten van dit overleg is even
wel nog niets bekend en er kan ook nog
niets over bekend zijn. omdat van defini
tieve resultaten nog in het geheel niet kan
worden gesproken.
Wèl is zeker, dat verschillende sa
menvoegingen zijn overwogen, die
tot gevolg zullen hebben, dat ver
schillende hoogere en lagere ambte
naren gemist kunnen worden.
Waarschijnlijk zal ruimer gebruik wor
den gemaakt van de bevoegdheid om 55-ja-
rigen op wachtgeld te zetten, in afwachting
van hun pensioeneering. Ook zal vermoe
delijk afvloeiend personeel vervangen wor
den door jongere krachten in lagere func
tie.
Een volledige samensmelting met den
dienst van tractie en materieel, die volgens
bepaalde geruchten in het voornemen zou
liggen, waarbij dan verscheidene ambtena
ren van beide dienstvakken den spoorweg
dienst zouden verlaten, behoort echter nog
tot het rijk der fantasie.
Belangrijke vragen van een Ka
merlid.
Het sociaal democratische Tweede Kamer
lid Ir. van der Waerden heeft aan den mi
nister van Waterstaat de volgende vragen
gesteld:
1. Is de minister bereid mede te deelen,
welken omvang de aantasting van den af
sluitdijk van het IJsselmeer ten gevolge van
de jongste stormen heeft genomen, alsmede
welke de gevolgen zijn voor de werken van
den N.O. polder?
2. Kan de minister mededeelen, of en in
welke mate het peil van het IJsselmeer op
het tijdstip van het intreden van den storm
afweek van het thans als normaal aange
nomen peil (0.13 M. N.A.P.)?
3. Is er reden om aan te nemen, dat er
minder gevaar voor stormschade bestaat,
naarmate het peil van het IJsselmeer het
gewenschte peil van 0.40 M. —N.A.P. na
dert?
4. Kan de minister reeds mededeelen, of
het gebeurde aanleiding zal geven tot maat
regelen om voor de toekomst bedreiging van
den afsluitdijk in te perken?
Doodelijk verkeersongeval
Zeist.
bij
Gistermiddag is de 57-jarige heer Bakker,
slager te Zeist op een kruispunt met zijn
motorrijwiel in botsing gekomen met een
uit Nijmegen afkomstige personenauto.
B. reed op den Ouden Arnhemscheweg
en schijnt geen aandacht te hebben geschon
ken aan de van rechts van de laan van
Beek en Rooven komende auto.
De motorrijder werd twintig meter mee-
geslingerd. Hij liep ernstige verwondingen
aan het hoofd op en overleed kort na het
ongeluk.
Hun 5-jarig dochtertje verdron
ken.
Omstreeks half zes gistermiddag moest
het 5-jarig dochtertje van de familie J.
Schouten, wonende op het motorschip „Op
Hoop van Zegen", dat in de Admiraliteits
kade te Rotterdam ligt, eenige boodschappen
doen. Toen het kind na geruimen tijd niet
terugkeerde, werden de ouders ongerust en
waarschuwden de politie. Deze ging in de
admiraliteitskade dreggen en haalde in den
loop van den avond het lijkje van het kind
op.
De kruiers staken. Passagiers
besturen zelf de lorries. Vak
organisaties erkennen de sta
king nog niet.
Het feit, dat kruiers, controleurs en andere
beambten van de stations Euston en St.
Pancras eergistermiddag vrij onverwachts
in staking zijn gegaan, heeft nog al wat
verwarring doen ontstaan. Gistermorgen
vroeg waren inspecteurs, voorwerkers en
andere vrijwilligers bezig met de verzor
ging van de pakketpost en waren bij de in
gangen van het Eustonstation stakinrenos-
ten geplaatst.
Bes™ et
De kruiers van Smithfield Meat en Bil-
üngsgate Fishmarket de vleesch- en
vischdragers weigerden om goederen af
komstig uit, of bestemd voor Euston en St.
Pnncras te behandelen.
Deze sympathie-beweging wordt niet er
kend door den bond van arbeiders in het
transportbedrijf.
Bagage ligt hoog opgestapeld op de per
rons, de passagiers besturen zelf lorries en
vervoeren zoo hun eigen koffers. Klerken,
gekleed in overalls, helpen als kruiers, zegt
het Hsb. Het afleveren en verzenden van
goederen is stopgezet.
De opstopping door het tekort aan contro
lebeambten is zéó groot, dat op enkele plaat
sen de controleboekjes verwijderd zijn, en
de passagiers zonder controle het station
verlaten.
JODEN KRIJGEN OPNIEUW EEN TRAP.
Geen nieuwe Joodsche zaken in
Italië.
Het ïtaliaansche ministerie voor de cor
poratie heeft een verordening uitgevaar
digd, waarbij het verboden wordt aan Jo
den vergunningen te verleenen voor het
openen van nieuwe winkels, café's of res
taurants. Het overdoen van vergunningen is
voorloopig eveneens .verboden.