HET HOOGST IN
KWALITEIT
HET LAAGST
IN PRIJS
TARZAN
EN Pi
IRBODEN i
ITAO
Wij lazen voor
Groote fabrieksbrand
te Denrne
Actie tegen den handkus
Radioprogramma
i DOOR
i EDGAR RICL.
j BURROUGHS
Uit de Pers van heden
Huiszoekingen te Sofia
2320 vliegtuigen voor de
Ver. Staten
FEUILLETON
MAURICE WALSH
12.
No. 7.
Tarzan stond verwonderd bij de plek, waar
Lal Taask enkele ogenblikken geleden nog
was geweest. Terwijl hg bewusteloosheid
voorwendde, had de irmn de eerste gelegen
heid de beste aangegrepen om te ontkomen.
Daar stond de aapman nu zonder een enkele
aanwijzing over de geheimzinnige vgand, die
hem had willen doden. In Iet oerwoud zou hg
zijn belagers hebben neergeslagen en gestraft,
maar hier in de stad had hij niets aan z(jn
geweldige spierkracht. Tarzan zat gevangen
in een warnet van intriges. Hij accepteerde
de uitdaging. Te zijner tijd zou hij zich wre
ken. Tarzan vertelde niets van het zoo juist
beleefde avontuur aan zgn vrienden, uit angst
hen te verontrusten. Zij wilden de volgende
dag naar Bonga zenlen, daarna doorreizen
naar Athair, de verboden stad. Helen had
echter op het laatste oogenblik nog allerlei
boodschappen te doen. „Zal k met je mee
gaan?" vroeg Lavac, „alleen is het misschien
niet veilig voor je". Het meisje lachte. „Ik
wil geen man om me heen hebben, als ik aan
het winkelen ben, tenzij hg mgn rekeningen
wil betalen," antwoordde ze. „Dag! Dag!"
Vlug verdween ze en liep regelrecht in de
val, die voor haar uitgezet was.
SPIJKERS MET KOPPEN.
Aan het slot van een artikel, waarin de
Nieuwe Rotterd. Crt. (lib.) constateert, dat
Nederland op het punt van de luchtbe
scherming niet paraat is, schrijft het blad:
Bij de komende behandeling van
rijks- en gemeentebegrootingen zul
len spijkers met koppen moeten
worden geslagen. Er moet klaar
heid komen ten aanzien van de
luchtbescherming. Mocht blijken,
dat de bestaande organisatie te
groote lasten op de gemeenten led,
dan moet zij worden herzien Nieuw
uitstel moet echter tot eiken prijs
worden vermeden.
N.S.B. EN VRIJMETSELARIJ.
De Maasbode (r.k.) schrijft, dat in „Aan
val en Verweer" (een wekelijksche uitga
ve van de N.S.B.) elke verbinding tusschen
nationaal-socialisme en vrijmetselarij
wordt afgewezen.
Dat is, aldus de Msb., heel aardig, maar
neemt niet weg:
1. dat de gewezen katholieke heer Kos
ter, propagandist van de N.S.B., lid was
van de Haagsche vrijmetselaarsloge „L'uiion
royale".
2. dat ook de heer Fahrwerck een zeer
hoogen graad bekleedde in de zeer radica
le „Maconnerie mixte" en eveneens een
vooraanstaande positie inneemt in de
N.S.B.
3. dat de heer Mussert de helft
van het bij Prinses Juliana's hu
welijk verzamelde geld zijner par-
tijgenootcn, toen het door de Prin
ses geweigerd werd, schonk aan een
stichting in Indië, welks bestuur
in meerderheid uit vrijmetselaars
bestaat.
En nu willen wij, zegt he't Katholieke blad
er nog dit bij zeggen: wie oude vrijmetse
laarstijdschriften leest stuit keer op keer
op programpunten, welke juist het natio
naal-socialisme als kernpunten kenmerken.
De parallel tusschen de school- en ver-
ecnigingspolitiek van nationaal-socialisme
en vrijmetselarij is zóó sterk, dat men ge
rust kan zeggen wat het eerste waar het
meester is, doet, heeft de vrijmetselarij al
tijd en overal als ideaal gepractiseerd.
DAT KLOPT NIET.
Uit het „Volk" (S.D.A.P.):
Zijn wij goed ingelicht, dan zal
de regeering zich bij het komende
debat op het standpunt stellen, dat
er nog maar om-en-nabij zesduizend
acte-bezitters werkloos zijn.
Hoe zij daartoe komt?
Wel, er zijn tegenwoordig ontelbare be
voegde leerkrachten, die om in 's he
melsnaam toch maar wat te kunnen ver
dienen uit nood tijdelijk een ander
baantje hebben gezocht, kantoorbediende a
dertig gulden in de maand, boerenknecht,
stukadoor, magazijnbediende, kellnerin
Al die jonge menschen hebben dus werk
gevonden, aldus de departementale kron
kel redeneering. De duizenden, die als„kwee-
keling met acte" volwaardig werk doen
zonder betaling of voor een fooi? Die zijn
in deze gedachtengang óók niet werkloos
meer
Tegenover dit gegoochel stellen
wij, aldus het blad, de cijfers. In de
laatste tien jaren hebben in totaal
25.702 jongelieden de onderwijzers-
acte behaald. Slechts een zeer ge
ring aantal van dezen heeft een
vaste aanstelling gekregen. Trekken
wij nu niet minder dan 40 pet. af
voor hen, die in of buiten het on
derwijs aan de slag zijn gekomen,
die gestorven zijn of (bij de meisjes)
die in het huwelijk zijn getreden
enz., dan komen wij bij deze zéér
ruim genomen berekening toch bij
15.000 terecht.
VENLO, DANK HITLER!
In het Nat. Dagblad (N.S.B.) treffen wij
het volgende stukje aan:
Een middenstander zag zich genoodzaakt
tot tweemaal toe in de Nieuwe Venlosche
Courant onderstaande advertentie te plaat
sen:
BEKENDMAKING.
Hiermede maakt Radio Theunisz
bekend, dat de hakenkruisvlag, wel
ke j.1. Zondag aan huis, Gr. Kerkstr.
23 hing, niet door Theunisz, doch
door de boven ons wonende Duit-
schers is uitgehangen.
Wij hopen voor den man, dat de door de
Nieuwe Venlosche tegen Duitschland opge
hitste burgerij zijn bekendmaking heeft
gelezen. Geld om een flinke advertentie
op de voorpagina te plaatsen had hij zeker
niet meer. Want dank zij de hetze heeft de
middenstand in Venlo, dat zijn opkomst en
vroegere welvaart aan Duitschland te dan
ken heeft, het bijzonder slecht.
De tuinbouwproducten willen de heeren
wel graag kwijt aan Duitschland. Maar
als ze een Duitsche vlag zien worden ze
wild.
Met alle gevolgen van dien...
Aldus het fascistendagblad.
Sohade beloopt in de tienduizenden
guldens. Ongeveer 300 arbeiders
en arbeidsters zonder werk.
In den vorigen nacht heeft een
zware brand,' vermoedelijk door
kortsluiting veroorzaakt, de fabriek
der N.V. de Wit's Dekenindustrie te
Deurne, gedeeltelijk verwoest.
De nachtploeg, die, toen de brand te on
geveer half één uitbrak, aan de arbeid
was, alarmeerde ijlings de Deurnsche vrij
willige brandweer. De spuitgasten hadden
den heelen nacht werk om het vuur te
blusschen. De schade wordt op tienduizen
den guldens geschat.
Het bedrijf is op beurspolis ver
zekerd. Voorloopig is de fabriek
stopgezet, waardoor ongeveer drie
honderd arbeiders en arbeidsters
zijn gedupeerd.
Opsporing van personen, die geen
verblijfsvergunning hebben.
Het Bulgaarsche telegraafagentschap pu
bliceerde gisteren de volgende officieele me-
dedeeling: „Krachtens een besluit van den
ministerraad zullen vandaag in de hoofd
stad huiszoekingen verricht worden door
detachementen van het garnizoen om perso
nen op te sporen, die geen verblijfsvergun
ning hebben. Het verkeer op straat is ver
boden, tenzij het noodzakelijk is voor de
voedselvoorziening of anderzins. De bevol
king wordt aangemaand haar kalmte te
bewaren en het werk der soldaten en poli
tie te vergemakkelijken. Het einde der huis
zoekingen zal per radio-omroep bekend wor
den gemaakt."
Anti-handkus insignes voor
Letlandsche mannen.
De Letlandsche Bond voor Volks
gezondheid heeft besloten een be
roep te doen op de manlijke be
volking, een dame voortaan niet
meer bij begroeting of afscheid de
hand te kussen. Men was van
meening, dat deze gewoonte van
hoffelijkheid bijdroeg tot de ver
spreiding van besmettelijke ziek
ten en daarom diende te worden
afgeschaft. Teneinde nu echter de
Letlandsche mannen te vrijwaren
voor de verdenking van onwelle
vendheid heeft de bond besloten
de officieele goedkeuring aan te
vragen voor den verkoop van spe
ciale „anti-handkus insignes". Van
een man die zulk een insigne in
zijn knoopsgat draagt, mag een
dame niet verwachten dat hij haar
hand kust.
Grooter snelheid
werpers.
voor bommen-
Generaal Henry Arnold, de nieuwe com
mandant der Amerikaansche luchtmacht,
heeft bij de aanvaarding van zijn functie
verklaard, dat het militaire luchtcorps, wan
neer in 1940 het huidige programma zal zijn
voltooid, 2320 vliegtuigen zal bezitten. De
generaal voegde eraan toe, dat het in de
bedoeling ligt de snelheid der toestellen nog
op te voeren, en dat weldra bommenwerpers
zullen worden afgeleverd, welke 450 k.m.
per uur kunnen halen.
PRO 24-0419*
ZATERDAG 15 OCTOBER 1938.
Hilversum I. 1875 en 301,5 m.
KRO-Uitzending.
8.009.15 Gramofoonmuziek. (Om ca. 8.15
Berichten).
10.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuur.
12.00 Berichten.
12.15 KRO-Orkest.
(1.001.20 Gramofoonmuziek).
2.00 Voor de rijpere jeugd.
2.30 Gramofoonmuziek.
2.454.00 Kinderuur.
4.05 Gramofoonmuziek.
4.15 KRO-Boys en solist.
(4,354.55 Gramofoonmuziek).
5.15 Gramofoonmuziek.
5.30 Esperantonieuws.
5.45 KRO-Nachtegaaltjes.
6.15 Gramofoonmuziek.
6.20 Journalistiek weekoverzicht.
6,45 Gramofoonmuziek.
7.00 Berichten.
7.15 Causerie „Chemische strijdmiddelen (2)",
7.35 Actueele aetherflitsen.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.15 Overpeinzing met muzikale omlgsting.
8.35 KRO-orkest.
9.00 KRO-Melodisten en solisten.
(Om ca. 9.45 „Intermezzo").
10.30 Berichten ANP.
10.40 Internationale sportrevue.
10.5512.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum n. 415,5 m,
VARA-TJitzending. 10.0010.20 v.m. en 7.30
—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek. (Om 8.16 Berichten).
10.00 Morgenwijding.
10.20 Voor Arbeiders in de Continubedrijven.
12.00 Gramofoonmuziek. (Om 12.15 Berichten).
2.00 Causerie „Het Joodsche werkkamp in de
Wieringermeer".
2.1a Pianovoordracht.
2.45 „Fantasia".
3.15 Voor dam-Liefhebbers.
3.30 Reportage.
4.00 Gramofoonmuziek.
4.30 Esperanto-uitzending.
4.50 Residentie-orkest (opn).
5.30 Filmland.
6.00 Orgelspel.
6.30 Koorconcert (opn.).
7.00 Gramofoonmuziek.
7.10 Politiek radiojournaal.
7.30 Bijbelvertellingen.
8.00 Herhaling SOS-Berichten.
8.03 Berichten ANP. VARA-Varia.
8.15 VARA-orkest en soliste.
9.00 Toespraak.
9.15 „En nu... Oké" (opn.).
10.30 Damnieuws.
10.35 Berichten ANP.
10.40 The Four Blue Stars en solist.
11.00 Orgel en trompet.
11.3012.00 Gramofoonmuziek.
Zijn vader keerde zich langzaam om', de
kamer weer in. Rogan's blik volgde hem en een
gevoel van ijselijke kou sneed als een mes door
zijn ziel. Dat gevoel van kou deed zijn lippen
opkrullen, zoodat hij al zijn tanden liet zien en
de spieren van wang en kaak vertrokken in
een kramp. Hij voelde, dat hij zachtjes beefde,
even herstelde hij zich, toen begon het beven
weer opnieuw. In de open deur aan den ande
ren kant van de kamer, stond tegen een don
keren achtergrond, een derde persoon, een
hooge gestalte, smal van heupen, met buig
zame schouders, een gezicht met een teint van
gezonde bleekheid, met dichte, zwarte krullen
boven een blank voorhoofd maar uit de hel
dere oogen keek, ter nauwernood bedwongen,
de duivel zelf. De openstaande deur verborg
hem, zoodat vader en zoon hem niet konden
zien.
Rogan Stuart kende dien man. Hij kende
hem maar al te wel. Dat was Kapitein Eud-
mon Butler, de zwarte hoofdman, „een ware
duivel, even goed in het gevecht als in de lief
de" zooals Paddy Joe gezegd had. Daar stond
hg. den blik op de open deuren gevestigd, een
glimlach kwam plotseling om zijn mond spelen
een glimlach, die sprak van begeerte, zelf
verzekerdheid, een berekenende glimlach, de
glimlach van een bezitter. Toen stapte hij zacht
jes achteruit, terug in de duisternis achter hem
zonder eenig geluid te maken. Misschien bleef
hij daar in het donker staan luisteren, mogelijk
was hg weggeglipt naar 't park waar ook
de vrouw moest zijn door een andere deur.
Rogan bleef doodstil achter zijn ceder staan.
Hij had de macht over zijn leden verloren. In
zijn hoofd gonsde het en af en toe schokte zijn
geheele lichaam van de trillingen, die het door
liepen. Wat er daarna nog in de kamer gebeur
de, kwam als een droom tot hem.
Ambrose stond nog steeds bitter te lachen,
terwijl zijn vader hem van onder zijn gefronste
wenkbrauwen aankeek.
„Maakt u zich maar niet bezorgd, ouwe
heer," zei de zoon. „Ik lach alleen maar om die
hel hier, die ons huis is."
„Wat mankeert er aan dit huis?"
„Aan de hel zou ook niets mankeeren, als
de verloren zielen er niet waren!"
Voor het eerst klonk er iets als karakter uit
zijn stem een mengelmoes van uitdaging,
haat en wanhoop. „Ik zeg u, een hel is dit huis!
Een vader, die alles doet om te maken, dat zijn
zoon zjch dood zal drinken en die bovendien
nog verliefd is op de vrouw van zijn zoon!"
Vlug als een jongen liep Jerome Trant met
zijn gewonen lichten stap de kamer door en
boog zich over Ambrose heen, zijn hoofd drei
gend naar voren, sprekend met een stem als
een rasp.
„Wit zeg je daar?"
Wie zal zeggen of het de drank was ofc zijn
haat, die den jongste der twee een oogenblik-
kelijke sterkte verleende? Hij schokte overeind
pal tegenover zijn vader, zijn gezicht vlak bij
diens gezicht.
„Het is zoo!" schreeuwde hij bijna. „U weet,
dat het zoo is. Het staat in uw oogen te lezen.
U houdt van
De vader stompte met zijn groote, tot een
vuist gebalde hand tegen de borst van zijn
zoon en duwde hem met een bons terug in zijn
leeren stoel. „Jou stomme jongen, met je lage
gedachten!"
De kracht van zijn vaders vuist bracht zijn
zoon tot zwijgen, hij werd wat kalmer. Hij
staarde zijn vader aan en schudde machteloos
het hoofd. Zijn vader zei op dreigenden toon:
„Dat zweer ik je, als je nog ooit weer mijn
naam tegelijk met dien van je vrouw in den
mond durft nemen, dan ga je er aan!"
Zgn woedende oogen staarden neer op Am
brose, die den strengen blik er in niet kon uit
houden.
Nadat hij een poos zoo had gestaan, knikte
de vader eens, en schudde daarna het hoofd. Hij
had met woorden niet duidelijker kunnen zeg
gen: „Wat geeft het ook allemaal?" Toen liep
hij rondom de schrijftafel naar zijn vorige
plaats terug, een sombere uitdrukking op zijn
gezicht. „Er is niets, dat we kunnen doen, Am
brose," zei hij, nu gansch terneergeslagen, „hee-
lemaal niets, je bent een hopeloos geval.
Stuk voor stuk is alles, wat ik geprobeerd heb
om te bewijzen, dat er nog wel een man in je
steekt, misgegaan. Je bent een futlooze schoelje
met een knap gezicht. Elspeth Conroy heeft het
ongeluk gehad, met een wassen pop van een
man te trouwen, maar ze is goed en trouw.
Kun je nu heusch geen remedie bedenken,
Amby
„Ik zou niet weten, wat," zei Amby de slappe
„Toch wel," zei zijn vader zacht.
„Laat haar vrij!"
„Om u vrij spel te geven of Eudmon
Butler?"
„Wel alle-menschen! Ik heb je toch gewaar
schuwd. Neen, ik tel niet mee. En als je gevaar
lijk gezelschap in huis haalt, dan is dat jouw
schuld en het risico is voor haar. Stel je eens
even voor, hoe ongelukkig een frissche, onder
nemende jonge vrouw zich moet voelen, die
voor haar leven aan jou vast zit! Jij moest het
veld ruimen en haar haar eigen leven laten
leven. Zij is niet de eerste de beste. Ik ga met
je mee. Luister, we zouden er stilletjes van
door kunnen gaan, zonder iets te zeggen. Ik
weet een eiland in de Mautopas witte stran
den onder palmen heerlijke zonneschijn,
drank, wat je maar zou willen Je hoefde je er
maar te laten drijven, zonder zorgen. Ambrose!
Ik zal je niet in den steek laten, maar bij je
blijven, tot je het bijltje er bij neer legt, als het
niet al eerder mijn beurt is. Doe je het?"
Er kwam een gevoel van bewondering voor
Sir Jerome Trant bij Rogan op. Dat was ten
minste een man; maar hij had evengoed tegen
de lucht kunnen spreken. Ambrose bleef daar
maar ineengedoken in zijn stoel zitten met het
hoofd in de handen; zijn vingers woelden wan
hopig in zijn gladde haren rond.
„Neen, neen!" fluisterde hij, „dat kan ik
niet!"
„Waarom niet?"
„Ik weet niet, waarom. Ik kan niet bij haar
weg. Zij is het eenige, wat ik nog heb op de
wereld. Ik kan het niet geloof me, ik kan
niet."
Rogan begon te begrijpen, wat hg bedoelde.
Zij was het eenige goede, dat hij nog in zijn
leven had en hij moest zich aan haar vast
klampen. Maar de vader lachte, een akeligen
wanhopigen lach. „Ach, menschen, nog an toe!
Dat is het laatste fiasco. Dat is het einde, Am
brose. Basta dan maar!" Met een plotseling ge
baar schoof hg het blad op zij en boog zich
heelemaal over de schrijftafel heen. „Nog één
ding, jongen! Ik wensch niet in mijn eigen ach
ting te dalen, en ook niet in die van Elspeth;
als je nog eens ons beider namen in hetzelfde
verband in één adem durft te noemen, sta ik
voor de gevolgen niet in. Heb je me goed ver
staan?"
„Ik heb het gehoord!"
„O, jij! Kom maar niet met beloften. Die heb
je nog nooit gehouden."
En onder den dwang van een onweerstaan-
baren impuls gaf Sir Jerome zijn zoon met zijn
open hand een stevige klap om de ooren.
De zoon dook nog dieper in zijn stoel en bleef
daar als een hoopje ongeluk zitten; de vader
richtte zich in zijn volle lengte op en liep naar
den haard, zoodat hij niet langer in zijn zoon's
gezichtsveld was. Na een paar minuten, hief
Ambrose het hoofd op, en streek zijn haar glad,
terwijl zijn hand tastte naar het blad, waarop
zijn glas nog stond, met misschien een centi
meter whiskey er in.
Toen liet Rogan de beide mannen alleen.
Meer wilde hij niet hooren. Wat hij had gehoord
en gezien was de ruwe grondstof voor een tra
gedie, wachtende op den weefstoel van het
noodlot.
Indien Rogan Stuart op dat moment met zijn
pluvierenkreet zijn vrienden had geroepen, dan
was het nachtelgk avontuur wellicht zonder
verdere gevolgen gebleven.
Maar Rogan Stuart had zijn gewone bedaard
heid geheel verloren. Alleen het gezicht maar
van Eudmon Butler was voldoende geweest om
de ijzeren kalmte, die hij zich met zooveel moei
te verworven had, in splinters uiteen te doen
spatten en hg begon nu te begrgpen, dat die
kalmte niet veel meer was geweest dan een
dun aardlaagje over een gloeiende vulkaan,
waarin alle oude martelingen en de doodelijke
wraakzucht van weleer klaar lagen om uit te
barsten bij de verschijning van den man, die
hem zulk groot onrecht aangedaan had.
Eenmaal weer op het donkere grasveld aan
gekomen, zette hij zich schrap en greep met
de handen naar het hoofd. Ach, ach! Wat
hielp het allemaal! Dat heele ellendige
verleden had dood moeten zijn en begraven.
Geen macht ter wereld kon het verlies weer
herstellen, of maken, dat hg zich weer een
levend mensch zou gaan gevoelen; waarom
sprong er dan die vlam in hem op, die hem
dreef, waarheen? Beheersch je toch, man, je
leeft immers niet meer!
Woest beet hij zijn tanden op elkaar. Wat
kom je hier eigenlijk doen? Je staat hier op
den uitkijk voor een paar flinke kerels, die
denken, dat ze op je aan kunnen. Doe je plicht
dan, denk alleen daar aan. Nu was er al be
halve hij tenminste één mensch in het park, en
binnen wie weet hoe kort, kon er één bij komen.
Vastbesloten overwon hij de rillingen, die
hem door de leden liepen en verdween in de
duisternis, rustig dekking zoekend achter de
verschillende rhododendrongroepen, tot hij het
grasveld weer over was. Hij was nu heel voor
zichtig, heel erg op zijn hoede, heel erg gespan
nen maar diep in zijn hart wist hij, waarom
hij gespannen was. Elspeth Trant moest ergens
in het park zijn, dat wist h(j; en als Eudmon
Butler zichzelf gelijk was gebleven, dan was
hg nu niet ver uit de buurt; en b(j het idee, dat
hij ergens in het donker tegen Eudmon Butler
aan zou kunnen loopen, grinnikte er een dui
veltje in het diepst van Rogan Stuart's ziel
(Wordt vervolgd.)
