Inbrekers fabriceerden
in de plaats namaak-brandkast
Een algemeene
opleving in
Nederland
Autobus met
passagiers
gekanteld
Marseille had geen
spuiten genoeg
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Grossiers
beheerschen de
garnalenmarkt
Duitschland moet
uitvoeren
van de echte
gezet
Buit van eenige
duizenden
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
31 OCTOBER 193£
66e JAARG. No. 8452
Geraffineerde inbraak in de hoofdstad
Dit nummer bevat 12 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Mr. Oud geen voorzitter
van volksonderwijs
B. KOOLHAAS f
HELDESSCHE COURANT
Uitgave der Ultg.-MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
MAANDAG
BRUTALE INBRAAK IN WISSEL
KANTOOR TE AMSTERDAM.
VOOR EENIGE DUIZENDEN AAN
GOUDEN EN ZILVEREN MUNTEN
GESTOLEN.
Een buitengewoon brutale inbraak
is in den nacht van Zaterdag op Zon
dag gepleegd in 't kantoorgebouw
van de Noordholl. Bank, een
wisselkantoor, gevestigd aan het
Damrak 2i te Amsterdam, waar de
daders een belangrijke buit aan
gouden en zilveren munten en an
tieke geldstukken bemachtigden.
Op nog geen vijf minuten afstands van
net politiebureau Warmoesstraat hebben
eenige inbrekers het staat wel vast, dat
dit geen werk van één man is geweest
hun slag geslagen. De inbraak is des te
brutaler wanneer men bedenkt, dat het
gebouw van het wisselkantoor, waarvan
de heer H. Rechter directeur is, gelegen is
aan een der drukste wegen van Amster
dam, waar praetisch gesproken dag en
nacht verkeer langs gaat.
De ontdekkinn.
Zondagochtend tgen half tien ging de
heer Rechter in gezelschap van zijn vrouw
en kinderen naar het station. Hij wilde
voor een familiebezoek per trein naar Rot
terdam. Van dit prettige uitstapje zou niet
veel komen. Voor hij naar het station ging
wilde hij nog even een kort bezoek aan
zijn zaak brengen. Even iets halen
vrouw en kinderen wachtten buiten. Een
oogenblik later kwam de heer Rechter op
gewonden buiten.
Inbrekers hadden zijn kantoor be
zocht, de brandkast was opengebro
ken, de inbond, een groot bedrag
aan gangbare zilveren en gouden
binnen- en buitenlandsche geld
stukken en bovendien een kostbare
verzameling antieke gouden en zil
veren munten ter waarde van plus
minns f 1200.bleken verdwenen
te zijn.
Onmiddellijk spoedde de beer Rechter zich
naar het bureau Warmoestraat, waaron
der bet Damrak ressorteert. En even later
was het gebeele politieapparaat in werking
De inspecteur, C. J. de Vries Humel en
de rechercheur A. van Broekhoven stelden
het eerste onderzoek in. later is ook de
waarnemende eomm'ssaris van de sectie,
commissaris M. O. F. van der Heul ter
plaatse geweest.
„Vakwerk"
De inbrekers zijn biizonder slim te werk
gegaan, waardoor zii don nachtwacht van
de maatsebapnii, waarbii bet kantoor is aan
gesloten, om den tuin hekhen geleid.
De dieven hebben de kelderdeur gefor
ceerd. De kelders strekken zich onder het
geheele gebouw uit en de hoogte bedraagt
niet meer dan 1 m. 00 r.m., zoodat een vol
wassen man er niet rechtop kan staan.
Vloer uitgezaagd.
In den kelder gekomen begon voor de in
brekers het eigenlijke „werk." Zii hebben
uit de kelderzolder, die den vloer yan de
kantoorlokalen vormt, een keurig vierkant
stuk gezaagd. Zoo kwamen zij in bet kan
toorlokaal. dat vlak achter de loketten is
gelegen. Zij hadden bet gat vlak vóór de
kachel gezaagd, zoodat de nsebla naar be
neden in den kelder terecht kwam Dit was
voor de nachtelijke bezoekers echter geen
bezwaar. Zonder veel móeite waren zii in
het kantoor van de Noordbollandsebe bank
gekomen. Het moeiliike werk moest nog
komen. In dit voorste kantoorlokaal staat
de brandkast met de door de inbrekersbe
geerde buit.
Boven die brandkast brandt echter s
nachts een z.g.n. „banklicht" en vanaf de
straat is door de glazen toegangsdeur been
deze brandkast te zien. De controleerende
nachtwaker werpt dus zoo nu en dan een
blik naar binnen om na te gaan of alles
nog in orde is.
Theekist als safe.
Daarmede hadden de inbrekers die blijk
baar van de situatie de noodige studie had
den gemaakt, rekening gehouden. Zii bad
den een theekist meegenomen die ongeveer
dezelfde afmetingen heeft als de brandkast,
alleen is de kist 80 c.m. boog en ongeveer
10 c.m. lager dan de kleine, maar stevige
safe. In den kelder hadden de nachtelijke
bezoekers de kist keurig groen geverfd en
om bet effect nog te verhoogen en de kist
bedriegeliik veel on de brandkast te doen
geleken, hadden zij met behulp van ijzer
draadjes en zilverpapier een „verzilverde
knop" aan <+e kist. gemaa-kt:
De kleine brandkast werd naar het ver
trek achter het kantoor gesleept en op de
plaats waar enkele minuten te voren de
brandkast nog troonde werd de groene thee
kist neergezet. Om de hoogte gelijk te ma
ken zetten de fantasierijke inbrekers het
nieuwe meubel op een paar boeken. Boven
op de pseudo brandkast werd voorzichtig
de schrijfmachine gezet, die ook op de ech
te brandkast had gestaan.
Het geheel was zoo bedriegelijk nage
maakt, dat zelfs de politie, toen zij Zondag
ochtend in het kantoor kwam, niet direct
het bedrog bemerkte.
Toen de inbrekers zoover met hun camou
flage waren gevorderd en de echte brand
kast naar de achterkamer was vervoerd,
schoven zij de gordijnen tusschen voor- en
achterkantoor dicht. Ook de gordijnen voor
de achterramen, die uitzicht gevén op een
rommelig binnenplaatsje, werden dichtge
schoven.
Zij bouwden een tenk
„Voorzichtigheid is de moeder van de por-
celeinkast" moeten de inbrekers gedacht
hebben. Nog waren zij niet tevreden.
Op de brandkast zetten zij een leuning
stoel en over het heele geval legden zij het
vloerkleed, Na op deze wijze een „tent" te
hebben gebouwd en alles voldoende „ver
duisterd" was, kon het eigenlijke zware in-
brekerswerk beginnen. Met een carbidtoe-
stel, een zuurstofcylinder en een snijbrander
hebben zij de kast geopend, al zal het geen
gemakkelijk werk zijn geweest, het lukte.
Zij hebben geen bankpapier gevonden,
daar dit des avonds altijd door den eigenaar
wordt meegenomen naar een veiliger plaats
Wel troffen zij epn belangrijk bedrag aan
antieke gouden en zilveren munten aan, be
nevens een vrij hoog bedrag aan gangbaar
goudgeld uit alle landen. Hoe groot dit laat
ste bedrag is, kon de eigenaar gisteren nog
niet opgeven, dit zal pas mogelijk zijn na
nauwkeurige berekeningen. Van de antieke
munten had hij een lijst.
Het carbidtoestel, dat naast het zuurstof
apparaat noodig is voor den snijbrander,
werd op de derde verdieping van het gebouw
aangetroffen in het atelier, dat een kleerma
ker in gebruik heeft. De inbrekers hebben
hier ook een bezoek gebracht, doch voor zoo
ver bekepd, wordt daar niets vermist.
De Noordbollandsche bank is tegen in
braak verzekerd.
De theekist is blijkbaar in den kelder
groen geverfd, want 's morgens was de verf
nog nat.
Regeering houde de visschers
aan het werk, beter dan ze naar
den steun te zendenl
ALG. VERGADERING VAN
DEN VISSCHERSBOND.
In de Zaterdag te Den Daag gehouden
vergadering van den Nederlandschen Vis-
schersbond zijn o.m. ter sprake gekomen
de gevolgen van den laatsten slorm voor
de visschers in het IJsselmeer. Deze vis
schers waren toch reeds gedupeerd door
slechte vangsten in voorjaar en najaar,
terwijl de laatste storm tenslotte enorme
schade aan netten en schepen beeft toege
bracht. Particulier initiatief tracht hier
reeds te helpen, doch de regeerin" zou gel
den beschikbaar moeten stellen om deze
zwaargetroffen visschers te beipen.
Het garnalenvisschersbedrijf is een voor
werp van aanhoudende zorg der regeering.
Het is met de garnalenvisscbers over het
algemeen droevig gesteld. De hoofdoorzaak
blijft gelegen in den verminderden omzet,
hoofdzakeiijk door vermindering van den
export.
De korting op prijzen van droge garnalen
is abnormaal hoog. Bij den aanvoer van le
vende garnalen zjjn visschers. venters en
publiek afhankelijk van grossiers, die de in
koopprijzen drukken en de verkoopprijzen
abnormaal verhoogen.
De voorzitter bepleitte in dit verband cen
tralisatie van den aanvoer op een markt,
nl. te Amsterdam.
Monsteren op kotterschepen.
Ook zijn er moeilijkheden gerezen bij de
bepaling van mdnsteren op kotterschepen.
Er is namelijk geen wet, welke dit voor
schrijft. Het monsteren geldt alleen voor de
zeevisschérij en niet voor de kustvisscherij.
De visscberij ondervindt biervan zeer groo-
te moeilijkheden en weinig voordeelen, ter
wijl te verwachten is, dat er oneenigheid
ontstaat tussclipn schippers en knechts over
loonkwesties. welke men vroeger niet kende
omdat het loon bepaald werd naar de vangst.
De Bond beeft een repuest aan den mi-
nWer van Waterstaat gericht, waarin de
De oorzaken zijn niet alle ge
zond: militaire maatregelen eu
openbare werken spelen een
groote rol.
Het algemeene beeld van de conjunctuur
in Nederland gedurende het derde kwartaal
van 1938, is dat van een tot stilstand komen
van den in den herfst van 1937 begonnen
achteruitgang. Zelfs geven verschillende
aanwezigen, bij beschouwing der afzonder
lijke maandcijfers, een geringe stijging ge
durende het derde kwartaal te zien, waar
bij echter de meeste aanwijzingen nog be
langrijk onder het niveau van de overeen
komstige periode van 1937 blijven. Bij een
vergelijking met het tweede kwartaal moet
in aanmerking worden genomen, dat het
derde kwartaal seizoenmatig het gunstigste
kwartaal is, terwijl niet alle hieronder ge
bruikte kenteekenen voor het seizoen ge
corrigeerd zijn.
Op de arbeidsmarkt maakte de stijging der
werkloosheid plaats voor een niet onbelang
rijke daling. Hierhii dient echter de invloed
van de verschillende militaire maatregelen
in aanmerking te worden genomen, bene
vens de tewerkstelling van Nederlanders in
het buitenland.
De industrieele productie geeft geen dui
delijke bewegingsrichting te zien. Vooruit
gang wordt gempld uit verschillende ver-
bruiksgoederenindustrieën en uit de metaal-
niiverheid. terwiil de bedrijvigheid in den
scheepsbouw verder achteruit gaat.
Ook in den landbouw kan niet van
een uitgesproken verandering naar
boven of naar beneden worden ge
sproken. De situatie in den akker
bouw kan mede dank zij de goede
oogsten niet ongunstig worden ge
noemd. Daarentegen was de toestand
in den veehouderij onbevredigend,
terwijl in den tuinbouw slechts een
geringe verbetering optrad.
Vermelding verdient de toeneming van
den uitvoer naar de Ver. Staten. Daarente
gen was de ontwikeling van den uitvoer
naar Duitschland en het door de depressie
sterk getroffen België minder gunstig.
De toestand van de Nederlandsche zee
scheepvaart bleef vrij gunstig. Van gun-
stigen invloed zullen zijn de door de regee
ring in uitzicht gestelde maatregelen tot
vermeerdering van de uitgaven voor open
bare werken en de toenemende opdrachten
uit hoofde van de uitbreiding der bewape
ning. Nu de regeering in de millioenennota
verdere maatregelen in deze rirbting heeft
bekend gemaakt, zal de stimuleerende be-
teekenis van deze plannen voor de conjunc
tuur nog toenemen. De koopkracht on de
binnenlandscbe markt ondervindt reeds
thans don versterkenden invloed van het
uitvoeren van verschillende der betrokken
maatregelen en ble°f gedurende bet afgeloo-
pen kwartaal, voor zoover dit bliikt uit de
weinige gegevens, dip on dit gebied ter be
schikking slaan, vriiwel gelijk.
Ook bet herstel in de Ver. Staten laat
niet na een gunstige invloed uit te oefenen.
PRINSES JULTANA VOOR HET EERST
WEER TER KERKE.
II.K.H. Prinses Juliana heeft gisterochtend
voor het eerst na Haar ziekte, den kerk
dienst bijgewoond in de Ned. Herv. Kerk te
Baarn onder gehoor van Ds. C. W. Blaau-
wendraad.
minister van de bezwaren op de hoogte wordt
gesteld.
De maaswijdte der vischnettcn.
was eveneens een punt van langdurige dis
cussies. Voorzitter zette uiteen, dat het wets
ontwerp betreffende goedkeuring van het op
23 Maart 1937 te Londen opsloten verdrag
nopens het vaststellen van de rpaaswijdte
van visehnetten en van minimum-maten op
sommige viscbsoorten, wat bet eerste gedeel
te betreft, tot nu toe alleen in Nederland
wordt uitgevoerd met het gevolg, dat bui
tenlandsche visschers hiervan de voordeelen
trekken. Het voorstel van de „maat on visch"
evenwel zal nog ingrijpender zijn. Het kust
visscherijbedrijf is alles behalve floreerend
en deze maatregel onttrekt aan de toch reeds
schrale besommingen een vrij aanzienlijk
deel. Niet alleen puf. maar ook kleine visch
met groote marktwaarde moet eveneens over
boord worden gezet. Een gevolg hiervan is,
dat indien deze maatregel inderdaad
wordt uitgevoerd vele kleine visschers
bun bedrijf niet zullen kunnen voortzetten.
Spr. legde er den nadruk op. dat men toch
beter de kustvisschers aan het werk kan
houden, dan hen naar den steun te sturen.
De regeeringsadviseurs zeggen, dat door
bedoeld wetsontwerp de vischstand zal ver
beteren en dat er een verbooging in prijs zal
komen van marktwaardige vischsoorten.
Deze voordeelen zullen echter eerst later dui
delijk worden en snr. achtte het dan een
taak van de regeering om dn visschers tot
dien tüd daadwerkelijk te helpen.
NA BOTSING MET AUTO.
Vrouwen en kinderen door glas
scherven gewond.
Op den hoek van den Zuid-Willemsvaart-
weg en de Jan Heinsstraat te 's-Hertogen-
bosch, heeft zich Zondagmiddag omstreeks
twee uur een ernstig verkeersongeluk voor
gedaan.
Een autobus van de firma J. Kras uit Am-
merzoden, waarin 22 passagiers waren geze
ten, onder wie tien kinderen en eenige vrou
wen, allen afkomstig uit Hedel en Schijn-
del, kwam uit de Jan Heinsstraat en wilde
de brug over de Zuid-Willemsvaart oprijden.
Een auto van de Citax, bestuurd door den
chauffeur van der Loo uit 's-Hertogenbosch
kwam op hetzelfde oogenblik met groote
snelheid uit de richting van den Zuid-Wil-
lemsvaartweg en botste met groote kracht te
gen den linkerkant van den autobus, tenge
volge waarvan de autobus kantelde en op
haar rechterkant terecht kwam.
In de bus ontstond een groote paniek.
Tengevolge van den schok werden de pas-
sagier§ van hun plaatsen geslingerd, terwijl
vrijwel alle ruilen vernield werden.
Op het hulpgeroep van de vrouwen en
kinderen kwamen onmiddellijk omwonen
den toestellen, die de passagiers uit hun be
narde positie bevrijden.
Het bleek, dat enkele vrouwen en acht
kinderen door glasscherven aan gelaat en
handen waren gewond, terwijl drie vrouwen
door den schrik bewusteloos geraakten.
De beide chauffeurs hadden geen letsel
gekregen.
De autobus werd evenals de taxi zwaar
beschadigd.
De verkeerspolitie stelt een onderzoek in
naar de schuldvraag.
GROOTE VERONTWAARDIGING
IN FRANKRIJK. - HET IS ZIE
LIG, ZEI DALADIER. - EEN
SCHOONE DAG VOOR DE ON
DERWERELD!
Negen en zestig menschen worden
vermist na den grooten brand te
Marseille. Zeventien gezinnen deden
aangifte dat een van de gezinsleden
niet thuis was gekom *a. Achttien
dooden zijn gevonden, waarvan men
er vier heeft herkend.
Bandieten aan het werk.
Op ergerlijke wijze zijn bandieten aan het
werk geweest. Zij hebben links en rechts
geplunderd, het was een schoone dag voor
de onderwereld van Marseille. Vele arresta
ties zijn verricht, o.a heeft de politie in ho
tel Noailles een Italiaansch onderdaan, oud
26 jaar. gearresteerd, die in het bezit bleek
te zijn van aan den minister van buitenland
sche zaken Bonnet, gerichte corresponden
tie.
In dit hotel, waar Daladier en andere aan
zienlijke deelnemers aan het radicaal-socia
listische congres logeerden, hebben vooral
de bovenverdiepingen geleden.
Rouw en verontwaardiging!
Naast groote rouw heerscht in Frankrijk
ook felle verontwaardiging over het feit, dat
Marseille. de tweede stad van Frankrijk
niet voor voldoend bluschmateriaal had ge
zorgd en dat men moest wachten tot er ma
teriaal uit Toulon en I yon was gearriveerd.
De „Temps" spreekt van ^en catastrofe,
waarvan gezegd moet worden, dat zij wel de
ontzettende wanorde aantoont van sommige
raderen van het administratief beheer van
Marseille.
De „Paris Soir" verschijnt met een vlam
mend protest en zegt: „Er zijn verantwoorde
lijkheden. Den brandweerlieden heeft het
aan moed niet ontbroken, maar zij hadden
een in het oog springend onvoldoend mate
riaal te hunner beschikking, hetgeen nog
verergerd wordt door het ontbreken van een
administratieve organisatie.
Het is zielig, zei Daladier
De minister-president, minister Marchan-
deau en de heer Herriot, moesten dit alles
machteloos aanzien. Van eenigen ordedienst
was niets te bespeuren.
De avondbladen maken melding van de
woorden van den heer Daladier: „Maar is
hier dan niemand, die beveelt: niemand om
leiding te geven? Het is zielig!"
De heer Herriot zeide tegen burgemeester
Tasso. dat hij naar Lyon getelefoneerd had,
om hulp maar de heer Tasso was te verwe
zen, om te luisteren
Verwachting: Zwakke tot mati
ge, veranderlijke wind, mis
tig en betrokken tot zwaar
bewolkt weer, weinig of
geen neerslag, weinig veran
dering in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Opkla
rend overdag.
VOOR WAT, HOORT WAT ZEGGEN ECH
TER DE ANDERE LANDEN. EXPORT
TRANSACTIES ONDER TOEZICHT VAN
DEN STAAT.
De rijksminister van Oeconomische Za
ken, Funk, heeft instructies gegeven aan
de Duitsche industrie en handel. Deze in
structies heoogen, dat de contracten voor
de levering van voor uitvoer bestemde pro
ducten voledig en punctueel moeten wor
den nagekomen. Deze transacties zullen on
der controle van den staat komen.
Een artikel in de „Deutsche
Volkswirt".
De „Deutscher Volkswirt", een oeconomisch
orgaan, dat onder invloed staat van dr.
Schacht, den president der Rijksbank en
oeconomisch raadgever van de Fuehrer,
verklaart in het laatste nummer, dat de
plicht te exporteeren nimmer dringender
aanwezig was dan thans. Tn geen enkele
industrie mag de uitvoer on lager peil
dan bet huidige komen. RestelRnoen uit 't
buitenland paan voor alle andeTe. Overal
moet er naar gestreefd worden het tegen
woordige ruilverkeer met het buitenland
te verbeteren."
De instructies van 't ministerie van oecomï-
sche zaken worden ingegeven door de voor
het Rijk bestaande noodzakelijkheid den
uitvoer te handhaven en zoo mogelijk te
vergrooten te meer daar gedurende de
eerste acht maanden van 1938 de buiten
landsche handelsbalans mpt bijna een half
milliard mark is achteruitgeloopen tegen
over de overeenkomstige periode van 1937
In September is de waarde van den uit
voer eveneens achteruitgegaan.
Anderzijds doet de annexatie van Oosten
rijk en het Sudetenland. welke sterk ge
ïndustrialiseerd zijn en een groote hoeveel
heid grondstoffen noodig hebben, de zorgen
der oeconomische leiders van Duitschland
nog toenemen.
„Deutscher Volkswirt" verheelt overigens
niet de moeilijkheden welke zich voordoen:
„Indien men een Duitsche firma kan ver
zoeken. haar uitvoer te vergrooten, is aan
den anderen kant moeilijk van het buiten
land te verkrijgen, dat het meer Duitsche
producten koopt. Te dien aanzien kunnen
de jongste met Zuid-SIavië gesloten over
eenkomsten en die, waarover met Turkije,
Roemenië en Tscjechoslowakije wordt on
derhandeld. nieuwe afzetgebieden scheppen"
Bevoegde oeconomische kringen ontvein
zen zich niet, dat deze nieuwe afzetgebieden
in het Oosten niet voldoende zij voor de
behoeften van den Duitschen uitvoer.
Mr. Wendelaar candidaat.
Naar wij vernemen, heeft het hoofdbestuur
van de Vereeniging Volksonderwijs als voor
zitter dezer vereeniging candidaat gesteld
Mr. W. C. Wendelaar, lid van de Tweede
Kamer en oud-voorzitter der Liberale Staats
partij. Mr. Oud, die zich oorspronkelijk voor
de voorzittersvacature van „Volksonderwijs"
beschikbaar had gesteld, heeft in verband
met zijn burgemeestersambt van het ver
vullen der hoofdbestuursfunctie afgezien.
Op 83-jarigen leeftijd is te Twisk overleden
de heer B. Koolhaas, een bekend ingezetene
dier gemeente, die vroeger in het publieke
leven een belangrijke rol heeft vervuld. Zoo
had hij destijds o.m. zitting in het gemeen
tebestuur en was hij geruimen tijd wethou
der. Tevens bekleedde hij meerdere func
ties in het vereenigingslcven, aldus de N.
II. C. Zijn groote liefde ging echter uit
naar de muziek, waarover vooral „West-Fri-
sia", dat onlangs jubileerde, weet mee te
spreken. In dit opzicht sloeg hij echter zijn
vleugels wijder uit en was hij de geestelij
ke vader van den Westfrieschen Hond van
Harmonie- en Fanfarecorpsen, waarvan bij
langen tijd voorzitter was. De Noord'-ol-
landsche muziekwereld is hem. aldus ^et
blad, zeer veel dank verschuldigd. Moge hij
rusten in vrede.