Nieuw vonnis over Tsjecho-Slowakiji Spanje geen gevaar meer voor Europa Zeegevecht Engelsche kust DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Drie van de vijf betwiste steden naar Hongarije terug Chamberlain weer naar Hifler Duitsche treinen rijden KONINGSTRAAT 75, DEN HELDER, TELEFOON 50 (2 LIJNEN) DONDERDAG 3 NOVEMBER 1938 66e JAARG. No. 8455 Londen erkent Italiaansch Keizerrijk „Engeland wankelt" zegt Eden onder de Het aangevallen schip gezonken Dit nummer bevat 8 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINT: dwars door Tsjecbo-Slowakije NAAR AMSTERDAM? HE LDERSCHE COURANT Uitgave der Ultg.-Mif. Hollandt Noorderkwartier N.V. te Den Helder _DE HONGAARSCHE TSJECHO-SLOWAAKSCHE KWESTIE Het scheidsgerecht te Weenen doet uitspraak in de kwestie met Hon- Sa„,e.- Ongunstige beslissing voor Tsjecho Slowakije. - Versla® pest 16 Praa9, vreuSde te Buda- Gisteren heeft het Duitsch-Itali- aansche scheidsgerecht uitspraak gedaan in de Tsjechisch-Hongaar- sche kwestie. Zooals te verwachten was is de beslissing in ongunsitigen zin voor Tsjecho Slowakije uitgeval len. Slowakije verliest Kosice. Roe- thenië wordt practisch afhankelijk van Hongarije. Te Budapest heersch- te groote vreugde, te Praag daaren tegen is men voor de zooveelste maal diep verslagen... Volgens het D.N.B. ons kaartje wijst hierbij den weg loopt de nieuwe grens als volgt: Van de oude staatsgrens ten Z. van Bra- ♦islawa uitgaand, loopt de nieuwe grens ten N. van de spoorlijn Bratislawa—Neuhausl (Nowo Zamkv), buigt ten N.W. van Neu hausl naar het N.O. en loopt dan ten N. van vrable tot aan de spoorlijn Lewenz (Lewice) —Altsohl (Zwolen). De steden Neuhausl en Lewenz komen bij Hongarije Ten O. van Le wenz loopt de grenslijn ongeveer 30 km. ten N. van de tegenwoordige staatsgrens. Zij loopt dan verder ten N. van Lucenec en Dros Steffelsdorf (Rimav. Sobota) welke twee plaatsen eveneens weer Hongaarsch worden. Dan gaat de grens naar het N.O. sluit de stad Jolsjwa in en bereikt bij Ro- SP"aa (Hoznawa) het Duitsche vestigings- gebied van de Tnter-Zep's. Naar het N. om simt zij dan verder Kosiee en gaat verder tot op ongeveer 30 k.m. van het spoorweg Knooppunt Satoraliauhelv, aan de oude Hon gaarsehe staatsgrens. Dan loont zij in Ooste lijke richting tof een punt Noordelijk van ngvar fUzhorodl en vervolgens naar het haar verderen loo loont zij Noor- Je 'K van Munkacs (Mukacewoi en bereikt TCn, '9' van het Roemeensche grensstation «aimei de oude staatsgrens. ,n de omstreden steden blijven dus de oofdstad van Slowakije. Rratislava, zelf. oorts de oude bisschopsstad Neutra, zoome -L(ln Karathn Oekraine de stad Sevliusch omliggende plaats binnen het gebied zün rhubliek Tsjecho Slowakije. Hongarije noita ®rïen Neuhaeusel. Lewenz, Lutsch- 7on 'ti^SC ^hsvar en Mmikaes toegewe- uj.j ft°heele Hongaarsehe koloniale gc- is weer naar Hongarije terug. Te Praag fn politieke kringen te Praag werd gister- 9 °P kezegd, dat men van oordeel is, dat Beslissing van het scheidsgerecht te vveenen verder gaat dan het ethnografisch pginsel, dat te Muenchen is aanvaard. 7t«tfJ en' Slowaken en Roethenen zullen ™n oyeinwel niet in een hoek laten drin- JJa'hebben de minister-presidenten ,loifji7 ,wakije Pr> Roethenië te Weenen dui H-orl n morhen. Door opbouwend "1™"™ de fouten van de vorige jaren worden goedgemaakt. Verbittering in de Oekraine. ni,1ui';„?CkJrain<>rs hebben een verklaring ge siaiJo waarin zij met bitterheid con- ren, dat de cessie aan Tïoncariie van dnoo n ,PI1. M"karpvn- welker omstreken nn f ekra'ners worden bewoond, en van dicfo-rP. °*kraiosebe dorpen. in andere rieten ge]pn-pn pjpj overeenstemmine n- rthnisehe beginselen, welke or nn^i'eekondied als basis van een nieu- holitiek, welke na de confereren van uenehep moe«t worden ingezet Zn con- s ateerejT, deze tiïtcnraaV tn atrijd ic fhet de gerechtvaardigde belangen van barpathisch Oekraine. Voldoening te Budapest! He Honeaarsche minister-president is toldaan. Hii heeft zün erkenteliikheid te genover Duitsehland en Ttaiië uitgesproken voor het feit dat 3 der 5 betwiste steden Hongarije ziin toegewezen. Tmredv maakte zich vervolgens tot tolk der voldoening van de Hongaren over de inlijving hii Hongnriic van eenige honderdduizenden TTongnrpn Slowaken. Roethenen en Duitsehers. dorh h'i verheelde niet zijn teleurstelling over 'lpt feit, dat de beslissing der scheidsrech ters tal van Hongaren en verscheiden ste den, die vroeger Hongaarsch waren. hii den nieuwen staat Tsjechoslowakije doet komen. hij Toen het balkon het volk deze verklaring aflegde, vanaf van zijn ministergebouw, riep „Geeft alles, geeft alles." Imredy zeide daarop, dat slechts „de da geraad van de Hongaarsehe opstanding" is gekomen. Hij wees erop, dat Hongarije geen keus had en zeide, dat het nieuwe Hongarije moet zijn bezield met een „nationalistischen geest, het geweten van het ras en de chris telijke moraal." In Budapest heerschte den geheelen avond een vreugdevolle stemming. Britsch ambassadeur bij den koning van Italië, keizer van Ethiopië. Chamberlain heeft in het Lagerhuis be kend gemaakt, dat de Engelsche ambassa deur in Rome geaccrediteerd zal worden bij „den koning van Italië en keizer van Ethiopië". De eerste minister voegde hieraan toe, dat de premiers van Australië en Zuid-Afrika hun goedkeuring hebben gehecht aan maat regelen, die onder zijn gezien als bijdrage tot den vrede. Nieuw onderhoud verwacht. De politieke redacteur van de „Star" meldt, dat Chamberlain voornemens zou zijn een nieuw onderhoud met Hitier te hebben. De redacteur ver klaart te kunnen verzekeren, dat Henderson, die nog steeds te Lon den vertoeft, binnen enkele dagen naar Berlijn zal terugkeeren met in structies, die een hervatting van het te München aangeknoopte contact beoogen. Van een dergelijke hervat ting zou overigens niet voor Kerst mis sprake zijn. Het blad schrijft: „Wanneer het terrein ge- effend zal zijn, zal Chamberlain zelf de ver antwoordelijkheid voor 't openen van onder handelingen op zich nemen en streven naar een nieuw onderhoud met Hitier. Dat on derhoud zal de inleiding zijn tot een nieuwe conferentie der vier mogendheden. De mi nister-president wil een verdrag doen slui ten, dat de vrede in Europa zou verzekeren. Hij beseft echter, dat een dergelijk ver drag niet onmiddellijk kan worden gesloten en stelt zich voor. het in etappes tot stand te brengen. Hij zal trachten Duitschlanos toestemming te verkrijgen voor afschaffing van het gebruik van gas in oorlogstijd, af schaffing van luchtaanvallen op de burger bevolking en beperking van de capaciteit van bombardementsvliegtuigen." UITSTEL INWERKINGTREDING VAN HET BRITSCH-ITALIAANSCHE AC- COORD NIET LANGER MOGELIJK. Mussolini beloofde, Franco bleef in de jongste crisis neutraal, ge noeg om het accoord van kracht te doen worden, meent Cham berlain. Het Engelsche Lagerhuis heelt gisteren de motie van de regeering, waarhij het huis de inwerkingtre ding van de Britsch-Italiaansche overeenkomst begroet, aangeno men met 345 tegen 138 stemmen. Bij het indienen van deze motie zeide Chamberlain: Ik beschouw deze motie als een -stap in de richting van de pacificatie van Europa. Het is wenschelijk. dat zij zoo spoedig mogelijk behandeld wordt". De oppositie had namelijk tal van be zwaren gehad tegen onmiddellijke behan deling. Geen geschil meer met Italië! Vervolgens zeide Chamberlain o.a.: Sedert wij de overeenkomst aangingen met Italië op 16 Maart j.1. ben ik zoo vrij de meening te zijn toegedaan, dat er geen geschillen meer waren tussrhen onze beide ;anden. Het is echter duidelijk dat wanneer de verbetering in onze betrekkingen, die zoo uitgesproken volgde op de afsluiting van dit accoord. gehandhaafd wil worden een uitstel in het van kracht doen worden der overeenkomst, welk uitstel reeds langer dan zes maanden heeft geduurd, niet voor onbepaalden tijd gerekt kan worden. De vraag, welke heden onder oogen gezien moet worden, is niet, of dit een goed accoord is of niet. Dat is reeds uitgemaakt voor zoover het Lagerhuis betreft. De vraag, die wij moeten overwegen is, of de tiid thans is gekomen het accoord van kracht te doen worden. Uitvoerig ging Chamberlain daarop de "■eschiedenis d.er laatste maanden na. Onder gelach van de oppositie zeide Cham- herlain vervolgens dat. wanneer het Brit- srbe plan tot terugtrekking der buitenland- sche vrijwilligers uit Spanie thans niet in uitvoering is. niet gezegd kon worden, dat dit de schuld van Italië is. Tegen de onvattine der onnositie in. die bii de opvatting bliift dat Duitsehland en Ttaiië in Snan'e een faseic»;<schen staat wit- 'en vestigen, herinnerde Chamberlain aan beloften van Hitier en Mussolini aan hem persoonlijk. Beiden hebben verklaard in het geheel geen ambities in Spanie te hebben. Spanie vormt in het geheel geen bedreiging van den vrede meer. de verzekeringen van Musso lini en zijn houding tijdens den jongsten crisis ziin voldoende om het Britsch-Italiaansche accoord te bekrachtigen. Franco bleef neutraal. Ook zou ik de leden van het Lagerhuis er nan willen herinneren, aldus vervolgde Chamberlain. dat korten tiid geleden, toen Europa naar het scheen stond voor een nieuwen oorlog. Franco een neutraliteitsver- klaring aflegde, zeggende, dat hij de Eransche grens niet zou schenden, tenzij hij van dien kant werd aangevallen. Het schijnt EEN SPAANSCH SCHIP DOOR 'N HULP KRUISER VAN FRANCO BESCHOTEN. Londen: Een hevig kanonvuur, ter hoogte van Cromer (Norfolk) heeft gistermiddag een groote me nigte naar de klippen gelokt. Met be hulp van kijkers kon een kruiser worden waargenomen in de nabij heid van een schip, dat in rook ge huld stond. Later werd van het Britsche stoom schip Monkwoord een mededeeling ontvangen, volgens welke een gewa pende kruiser meer dan een uur lang het Spaansche stoomschip „Canta- bria" onder vuur had genomen. Het schip scheen aanzienlijke schade te hebben opgeloonen. De kruiser seinde met vlaggen: „Draai bij of ik vuur". Ais positie van de Cartagena werd opgegeven eei plaats op tien mijlen ten noorden van den vuurtoren van Cromer. Vuurtorenwachter was de eerste die de kanonschoten hoorde. Het was voor de inwoners van het kleine Engelsche kuatplaatsje de sensatie van hun leven. De vuurtorenwachter was de eerste die kanonschoten hoorde, maar omdat hel zicht slecht was en hij aan dit geluid wel gewend was. heeft hij er in den beginne geen aandacht aan geschonken in de meening dat een of ander F.ngelsch oorlogsschip in de buurt schietoefeningen hield. Op de pier hadden zich inmiddels ook eenige inwoners verzameld en plots kon men een brandend schip onderscheiden dat van kortpn afstand door een hnlnkruiser bescho ten werd. Het reddingstation ving draadloo zo berichten op van schepen in de huurt die elkaar reeds on het sehieten attent maakten en toen kwam ook bericht van den toren wachtpr dat er een soort gevecht werd gele verd. ofschoon de eene partij natuurlijk niet terug kon schieten De Gantahria heeft ge tracht de havpn te herpiken en de redding boot van Cromer is nitgpvaren om de on varenden over |p npmpn. indipn hpt schip dat zware rookwolken en vlammen uitstoot te, de haven niet meer zou kunnen bereiken De reddingboot uitgevaren De reddingboot van Cromer is uitgevaren. Zii kon de plaats van het zeegevecht in vijf kwartier bereiken. Tn een door de „Monk woord" opgpvengpn bericht van het Rel- gisehp schip „Adolphe Hrban wordt mede gedeeld dat eep gewanend koopvaardijschip langszij de „Cantahria" lag. De „Cantabria" was toen nog driivende. doch een dichte rook steeg van het «chip op. De eerste scho ten werden tp Cromer omstrpeks 3 uur in den middag gehoord. Het vuren duurde on gevecr een uur. De reddingboot terug. De reddingboot van Cromer is later te ruggekeerd met den kapitein van de „Can- taria" diens vrouw en twee kinderen aan boord De rest van de bemanning van de „Cantahria" was door een Britsch schip dat op weg was naar Londen, aan boord genomen. De bemanning van dë reddingboot deelde mede. dat de „Cantabria" op dat oogenblik een hopeloos verlaten wrak was. De Spaan sche hulpkruiser welke de „Cantabria" heeft beschoten, is verdwenen. Het admiraliteitsvaartuig „Pcnzance" van de visscheriihescherming was tegenwoordig bij de beschieting van de Cantabria" en lette op dat de internationale wet inzake de territoriale wateren niet werd overtre den. Ook bleef het schip in de nabijheid om eventueel te kunnen helpen bij het red dingswerk. In een interview heeft de kapitein van de ..Cantahria" medegedeeld, dat de aanvaller een gewapende treiler was. welke zes stuk ken geschut voerde. Gedurende twee en een half uur werd de „Cantabria" beschoten. Kort nadat de kapitein het schip had verla ten is de „Cantabria" gezonken. Ook de andere opvarenden gered. De andere opvaren Ion van de „Canta bria" die door de „Pattersonian" aan boord waren genomen zijn te Great Yarmouth aan land gezet. Aan de kade stonden zie kenauto's op hen te wachten doch niemand bleek gewond te zijn. Zekerheid over den aanvaller. Latei» werd nog meegedeeld, dat de „Can tabria" afkomstig uit Santander, een schip was van 5649 ton (bruto). Het is in 1919 ge bouwd en heette oorspronkelijk Alfonso Pe- rez. Het had pas een reis naar de Karazee (Rusl.) achter den rug en het zou naar Le ningrad gaan. Aan boord van het schip bevonden zich 37 personen, waaronder drie vrouwen en vijf kinderen. Het aanvallende vaartuig was het motor schip „Nadir" van de vloot van Franco. Het Britsche schip „Pattersonian". dat op weg was naar Londen, is omstreeks tien mi nuten voor tien gisteravond voor Yarmouth aangekomen en vroeg de reddingboot uit te varen om een aantal mensrhen, waarvan sommigen gewond waren, af te halen. De reddingboot van Cromer heeft behalve den kapitein met zijn gezin, ook den steward van de „Cantahria" gered. De overige opva renden zijn door de „Nadir" aan boord ge nomen. De „Cantabria" was met ballast op weg van Immingham naar Londen. Verwachting: Krachtige tot ma tige, W. tot ZAV. wind, aan vankelijk nog buiig weer, vooral in het Noorden, la ter gedeeltelijk bewolkt, met weinig of geen neerslag iets zachter overdag. Verdere vooruitzichten: Onzeker ons toe, dat de gebeurtenissen van Sep tember het Spaansche conflict verder van ons af hebben gebracht. Nadat Chamberlain de Abessinische kwes tie had aangeroerd en er op wees dat de Volkenbondsraad in Mei heeft gezegd, dat elke natie daardoor zelfstandig moest oor- deelen. eindigde hij met te zeggen: „Laat ons niet langer het denkbeeld kosteren. dat wij eenigen staat op een af stand wenschen te houden, en laat er aan denken, dat iedere stap. dien wij thans doen op den weg naar verwijdering der wrijvingsoorzaken, de regeling der nog niet bestaande kwesties gemakkelijker maakt". Eden spreekt. Toen Greenwood, de arbeidersafgevaar digde verklaard had de rede van Chamber lain met groot misnoegen te hebben aan gehoord. nam Eden het woord. Niemand in het Lagerhuis heeft een grootere verantwoordelijkheid voor de Po litiek der niet-inmenging dan ik, zeide Eden en daarom wil ik duidelijk maken, dat ik de beslissing, welke de regeering had genomen, niet betreur. Integendeel: ik geloofd, dat het Britsch-Fransche initiatief het dreigende gevaar van een Europeesch conflict heeft afgewend en daarvoor be hoef ik geen verontschuldiging aan te bie den. In dit opzicht verschil ik van de ar beiderspartij. Verder zette Eden uieen, dat het doel van de Britseh-Ttaliaansche overeenkomst een einde te maken aan den burgeroorlog in Spanje, althans aan de buitenlandsche in menging niet wordt bereikt. De grootste Itaiiaansohe hulp aan Franco heeft nooit bestaan uit In fanterie, maar uit technisch perso neel 'en materiaal en helaas duurt die hulp onverminderd voort, speci aal ten aanzien van de luchtmacht. Zoolang Italië zijn luchtleger in Spanje heeft, kan niet gezegd wor den, dat zijn inmenging werkelijk beperkt is. De waarheid is, dat de be langrijkste voorwaarde, die de regee ring gesteld heeft niet is vervuld toe juichingen). Wij hebben gewankeld en niets kan dat voor de wereld verborgen houden. Indien de pacifi catiepolitiek nog langer door ver schillende staten op verschillende wijze wordt uitgelegd, bestaat de kans, dat onze belangen en onze po sitie in groot gevaar worden gebracht Ik zou, aldus besloot Eden, verbete ring in de betrekkingen met Italië hartelijk toejuichen, maar ik kan niet gelooven, dat het in het belang van ons land is deze overeenkomst onder de bestaande omstandigheden in werking te stellen. Ik kan deze politiek niet steunen." Directe spoorverbinding tusschen Oostenrijk en Silezië. De onderhandelingen, welke te Kysperk CNoord Bohemen! gevoerd zijn door Tsje- choslowaaksche en Duitsche deskundigen over het spoorwegverkeer in de bezette ge bieden zijn gisteren geëindigd. De Tsjechoslowaaksche treinen zul len het recht hebben door zekere Duitsche gebieden te rijden, doch mogen er niet stoppen. Daartegenover zullen de Duit sehers op dezelfde voorwaarden het recht hebben Tsjecho-Slowaaksch grondgebied tusschen Silezië en 't oude Oostenrijk te doorsnijden. dan alleen per W.A.C.0 Autobusdiensten. Snelste en voordeligste autobusveibinding. Vraagt onze winterdienstregeling, verkrijg baar bij de chauffeurs en onze kantoren.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 1