Ontzettende vliegramp
Het Joodsche milliard
vierjarenplan
6 dooden bij Amsterdam
Marine en
fascisme
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Lichting
dienstplichtigen 1939
Veelzeggend gebaar
van Amerika
66e JAARG. No. 8465
Dit nummer bevat 12 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINTi
Dienstneming bij de
Zeemacht
ten bafe van het
NAAR AMSTERDAM?
heldersche courant
DEN «EEDER." TELEFOON 50 B LIJNEN)
Uitgave der Uitg.-Mij. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
DINSDAG
15 NOVEMBER 1938
De „Ijsvogel" neergestort
VIER LEDEN DER BEMANNING EN TWEE
PASSAGIERS OMGEKOMEN. - DE BEKEN-
DE PILOOT DUIMELAAR ONDER DE
SLACHTOFFERS.
In het gezicht van de haven, op 4 kilometer afstand
van Schiphol, is het K.L.M.-vliegtuig de Ijsvogel, komen
de van Berlijn, verongelukt. De gevolgen zijn ontzettend.
Behalve de bekende piloot Jan Duimelaar zijn van de be
manning gedood de tweede bestuurder, kapitein van Ge-
meren, commandant van de vliegschool te Soesterberg, de
mecanicien van Hunt, de marconist Surber. De stewart
Eys werd licht gewond. Er waren 14 passagiers aan
boord, te weten 9 Duitschers, 4 Engelschen en een Tsjech.
Twee Duitsche dames zijn omgekomen. Elf passagiers zijn
min of meer ernstig gewond naar het Wilhelmina gast
huis overgebracht. De ramp is waarschijnlijk te wijten
aan het onklaar raken der radio-installatie, waardoor do
bestuurder zich in den plotseling opgekomen mist niet
meer kon oriënteeren. Duimelaar moet toen de ramp
plaats vond, op niet hooger dan 30 meter gevlogen hebben.
Ergens in den polder
Kort nadat de mislukte landing heeft
Plaats gehad, werd Schiphol van verschei
dene kanten gewaarschuwd, dat er een
vliegtuig ergens in den Polder op korten af
stand van het vliegveld, was neergestort
Ken nauwkeurige opgave van de plaats,
Waar het toestel zou zijn neergekomen, kon
'nen niet geven. Op Schiphol trachtte naen
onmiddellijk per -radio verbinding met de
«Ijsvogel" te krijgen, daar juist dit toestel
°P Schiphol werd verwacht. Dit bleek ech-
,er niet mogelijk. Daarop werd een vliegtuig
de lucht ingezonden om te trachten met
zoeklichten do plaats te ontdekken, waar tic
JJsvogel", een DC 3, de mislukte landing
zou hebben gemaakt.
Intusschen waren in de hoofdstad de on
derscheiden instanties gewaarschuwd, welke
nij ongevallen hulp verleenen. De gem. ge-
neesk. en gezondheidsdienst zond onmiddel
kik een viertal ambulanceauto's, transport-
brancards en ander materiaal in de richting
Van Schiphol.
Dok de brandweer kwam met twee wa
f-ons naar den Riekerpolder. welke wagens
de noodige werktuigen voor hulpverleening
bieevoercn.
Een vreeselijk schouwspel.
Toen men de plaats waar het vliegtuig
Was neergekomen, had ontdekt, stond men
v°or een vreeselijk schouwspel! Het wraK
yen de machtige Douglas-machine, waarvan
net voorste gedeelte vrijwel geheel was weg
geslagen, lag tegen den kant van een h'er
(1(,n treksloot, die dwars door den Dicko!-
Polder loopt, liet gedeelte van den pou e
waarin de machine was neergekomen, be
vindt zich tusschen den Schinkel en den
rijksweg van Amsterdam naar Den Haag,
dicht bij de plaats waar deze bij den Ouden
Sloterweg begint. Ten zuiden wordt het be
grensd door de ceintuurspoorbaan. Tusschen
deze spoorbaan en de breede sloot, waar het
tegenaan ligt, bevindt zich een smallere
sloot. Het schijnt dat de machine het eerst
bij deze smalle sloot den grond heeft ge
raakt. Hier althans vond men een der mo
toren en een gedeelte van den afgeknaptcn
rechtervleugel. Het rechterwiel vond men
tweehonderd meter verder, zoodat men kan
aannemen, wat ook te verwachten was, dat
bet landingsgestel reeds uit was. Na deze bot
sing is de machine doorgeschoven tot voor
de breede sloot, waar.de romp practisch in
tweeën werd gevouwen. Zij maakte een bal
ven slag om en cockpit en voorste gedeelte
van de cabine kwamen onder het achterste
deel van het wrak terecht.
Het was alsof met een groot mes de ca
bine aebter de vleugels door was gesneden.
Alleen het staartstuk was nog intact. De lin
kervleugel en andere wrakstukken lagen
aan den overkant van de breede sloot, even
als. zooals later bleek, een aantal slacht
offers.
Aan het opruimingswerk werd direct be
gonnen. liet eerst werd de romp gestut en
naar men meende alle slachtoffers verwij-
werd. Inmiddels werd een deel van de
bagage uitgeladen. Men vond in wat er
over was van de verwoeste cabine een no
titieboekjes en de tascb met boordpapieren.
die gewoonlijk achterin staat. Ook de pos -
zakken waren ongeschonden en werden
door een beambte van den passagiersdicnst
der K.L.M. in ontvangst genomen,
Een moeilijk onderzoek.
Er waren verschillende omstandigheden,
die dit onderzoek zeer bemoeilijkten. In de
eerste plaats was het de pikdonkere avond,
waar nog bij kwam een vochtige, dichte
mist en in de tweede plaats de onmogelijk
heid acetvleenlampeii te gebruiken in ver
band met het gevaar van brand. Want
overal op het weiland lag benzirje ver
spreid. Daarom kon alleen gewerkt worden
bij liet licht van electrische lampen en
autolantaarns.
-
Waar was Duimelaar?
In den loop van den avond bleek dat de
eerste piloot Duimelaar, zich niet onder de
gewonden bevond, die naar de zieken
huizen waren overgebracht. Men kreeg het
bange vermoeden, dat hij nog onder de
wrakstukken van het vliegtuig lag.
Politie en brandweer gingen dreggen in
de omringende slooten. De forsche gestalte
van politie-agenten beklommen de wrak
stukken. Het eenige, dat zij vonden, was
een aantal brieven. Strakke, ernstige ge
zichten turen bij het schamele licht van
een electrische lantaarn in de diepe duis
ternis, tuurden in den dichten, natten
mist en hoopten ergens het stoffelijk over
schot van den zoo populairen gezagvoerder
te vinden. Hier vond men een wiel. daar
GEZAGVOERDER DUIMELAAR
Bijna 27000 man afgekeurd.
Ten aanzien van de lichfing dienstplichti
gen 1939 meldt de antwoordmemorie inzake
de Defensiebegrooting de volgende getallen:
Ingeschreven 73.733; afgekeurd 26.893; vrij
gesteld: geestelijken 1.018; idem broeder-
dienst 1.689; in vrijwilligen dienst, uitge
sloten. overleden, enz. 1.368; nominale sterk
te aan gewone dienstplichtigen -42.763
Van laatstbedoelde sterkte gaan vóór de in
lijving en gedurende de eerste oefening nog
eenige duizenden af ten gevolge van vrij
stelling wegens kostwinnerschap of wegens
afkeuring.
een stuk van een vleugel, honderd meter
verder een verwrongen klomp staal, die
eenige uren tevoren een vliegtuigmotor
was geweest, weer honderd meter verder
resten van de cabine
Dood
'Kort voor elf uur-vond-men eindelijk het
•stoffelijk overschot van een der meest popu
laire leden der oude garde' van de K.L.M.,
•den 43-jarigen Jan Duimelaar
Het bleek, zooals men gevreesd had, te lig
gen tusschen de onder het achterstuk van
den romp terechtgekomen resten van de
cockpit. Nadat het stoffelijk-overschot was
uitgezaagd, is het per auto van den G.G.D.
naar het Wilhelminagasthuis overgebracht.
Minister zal met alle kracht te
gen nationaal-socialistischen in
vloed optreden.
Omtrent pogingen tot fascistische be-
invloeding van onze marine kan de minis
ter mededcelen, dat hij, zoo deze mocht-
voorkomen,-daartegen-met kracht zal optre
den, aldus de memorie van antwoord in
zake-de defensiebegrooting. Een mededee-
ling. naar aanleiding van de in. dit ver
band in het voorloopig verslag genoemde
feiten wordt ter griffie gedeponeerd.
In het door de hier aan het woord zijnde
leden genoemde artikel in het Augustus
nummer van „Onze Vloot" heeft de minis
ter noch nationaal-socialistische beschou
wingen, noch een nationaal-socialistische
terminologie vermogen te onderkennen.
Nationaal Jongeren Verbond.
Het is den minister niet duidelijk welke
gelegenheden de leden op het oog hadden
die beloogden, dat aan het Nationaal Jon
geren Verbond bii gelegenheid van vloot
revues herhaaldelijk de regeling van de ont
vangst der gasten wordt overgelaten. Hem
is slechts één vlootrevue hekend en wel die
van 3 September j.1. Deze vlootrevue had
plaats onder de auspiciën van het comité
tot luisterrijke viering van het 40-jarig Re-
eeeringsjubileum van H.M. de Koningin en
dit comité had de regeling van de ontvangst
der gasten overgelaten aan een commissie,
waarin behalve het Nationaal Jongeren Ver
bond ook vertegenwoordigers van de Katho
lieke Teugdcentrale, den Gereformeerden
Jeugdraad en de Oranje-garde zitting had
den.
De regeling der maritieme en militaire
onderdeden van de gezamenlijke demonstra
tie van marine en koopvaardij op dien dag
was in handen resp. van den commandant
van H.Ms „Tromp" en van den commandant
der afdeeling mariniers-te Rotterdam.
Dat de regeling van het niet-militaire ge
deelte der feestelijkheden aan genoemd co
mité werd overgelaten, ligt voor de hand.
1
Verwachting: Zwakke tot mati
ge, meest Z.W. wind, tijde-
lijk- nog betrokken tot zwaar
bewolkt, weinig of geen re
gen, weinig verandering in
temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Weinig
verandering.
In 1938 zullen meer dan 1000 per
sonen worden aangenomen voor
dienstneming beneden den rang
van officier.
Voor dienstneming beneden den rang van
officier meldden zich, naar wij vernemen,
bij de -Zeemacht 1937 in totaal 4i50 personen
aan, en gedurende de eerste acht maanden
van hét jaar 1938 reeds. 3400 personen. Aan
genomen werden in 1937 974 personen, in
1938 zullen in totaal ongeveer 1075 personen
worden aangenomen. De capaciteit der eer
ste opleidingen laat aanneming van grootere
aantallen niet toe.
Amerikaansche ambassadeur uit
Berlijn teruggeroepen.
De Amerikaansche minister van buiten-
landsche zaken, Cordell Huil, heeft den
Amerikaanschen ambassadeur te Berlijn,
Ilugh Wilson, naar Washington ontboden
om rapport uit te brengen en geraadpleegd
te worden. Dit beteckcnt geen verbreken
van de diplomatieke betrekkingen tusschen
de Verecnigde Staten en Duitschland. doch
in welingelichte kringen wijst men er op,
dat dit een ongewoon gebaar is in zeer on
gewone omstandigheden.
In officieele kringen te Washing
ton wordt gezegd, dat dit terugroe
pen van Wilson in verband staat
met de_ ontwikkeling der gebeurte
nissen in Duitschland: men doelde
hierbij op de hevige jodenvervol-
ging.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
beeft geen communiqué gepubliceerd, doch
beeft alleen de pers medegedeeld, dat Wil
son opdracht was gegeven naar Washington
te komen.
Geraffineerde wreedheden duren
voort. Ontzettende tooneelen
in geheel Duitschland.
OOK DANTZIG BLIJFT NIET ACHTER.
In het optreden tegen de Joden
in Duitschland is een niet te mis
kennen raffinement, dat de wreed
heid van de genomen maatregelen
nog duidelijker doet uitkomen
Het aantal zelfmoorden is legio, de
wanhoop in tienduizenden gezinnen
is niet te beschrijven. Men neemt
aan, dat de boete van een milliard
mark bestemd is voor het vierjaren
plan. Reeds lang loerde, zegt men,
de regeering op een kans het Jood
sche kapitaal in handen te krijgen.
Een verklaring in de Angriff is in dit ge
val kenschetsend.
Het Bcrlijnschc partijblad schrijft: „Het
moet zeer duidelijk worden gezegd, dat
Duitschland eiken Jood laat gaan, die voor
goed weggaat, die een vregunning van een
anderen staat heeft daarheen te mogen
immigreeren en. wat van zelf spreekt, de
Duitsche deviezenbalans niet benadeelt,-
m.a.w. zijn geld in Duitschland achter laat
en volkomen berooid dit land verlaat.
Teringlijders moeten zichzelf
redden.
De Berlijnsclic correspondent van de Daily
Telegraph and Morningpost meldt aan zijn
blad, dat tengevolge van de arrestatie van
practisch alle Joodsche artsen, te Berlijn er
voor het grootste Joodsche ziekenhuis drie
of vier dokters zijn overgebleven voor ver
scheidene honderden patiënten.
Twee Joodsche klinieken met in het ge
heel 100 bedden, hebben lieelemaal geen dok
ters. Te Soden, nabij Frankfort a. d. Main,
is een Joodscli ziekenhuis voor teringlij
ders ontruimd. De patiënten zijn er uit ge
zet,^ en moeten maar voor zich zelf zorgen.
Voorts meldt dezelfde correspondent, dat
hij van betrouwbare zijde vernomen heeft,
dat 140 joden dood geslagen zijn in het con
centratiekamp van Buchenwald, tusschen de
massa-arrestaties van Juni en half Augustus
Gevaar voor hongersnood!
- De Joodsche perscommissie deelt mede:
„Volgens een gisteren uit Frankfort a. d.
Main ontvangen bericht bestaat gevaar voor
hongersnood onder de duizenden Joodsche
kinderen en vrouwen, wier mannen bijna
allen zijn gearresteerd. Reeds thans wordt,
in een groot aantal gevallen voor de zuige
lingen noch voor de zoogende moeders melk
verstrekt. Daarom is dringend hulp direct
noodig.
Te Polzin (Pommern) is Dr. Leo Levv,
eigenaar van een meelfabriek, des nachts
bij excessen doodgeschoten. Hij was vader
van drie kinderen.
Uit Frankfort a. d. Main worden nieuwe
gevallen van zelfmoord gemeld.
Ook Dantzig.
De Dantziger Vorpostcn schrijft, dat het
besluit van het Duitsche volk met het Joden
dom algemeen af le rekenen, ook het Duit
sche Dantzig insluit.
Deze algemeene afrekening moet er vol
gens het blad echter niet uit bestaan, dat
synagoges branden en vensters rinkelen.
Veeleer zullen de te nemen maatregelen
worden bepaald door de politieke leiding
van Dantzig.
In geen geval zal Dantzig een toevlucht
zijn voor Joodsche vluchtelingen, die te Ber
lijn, Praag of Warschau verdreven zijn.
dan alleen per W.A.C.0 Autobusdiensten.
Snelste en voordeligste autobnsveibinding.
Viaagt onze winterdiensfregeling, verkrijg
baar bij de chauffeurs en onze kantoren.
